Instructie Technisch Ontwerp (en het verslag daarvan)
Verslagonderdeel 1. Voopagina 2. Inhoudsopgave 3. Inleiding 4. Ontwerpprobleem &PvE 5. Theorie 6. Ontwerpvoorstel 7. Werkwijze 8. Product 9. Test 10. Evaluatie 11. Begrippenlijst 12. Bronnenlijst
Beoordelingsmoment 1
Beoordelingsmoment 2
Beoordelingsmoment 3
Voorpagina Uitleg
Voorbeeld
Terug naar startpagina
Voorpagina Uitleg
Bij het definitief inleveren is het wel netjes de voorkant te verfraaien met een plaatje. Pas er echter voor op dat de voorkant geen lappendeken wordt van plaatjes die eigenlijk weinig met je werkstuk te maken hebben. Uiteraard moeten die dingen er op staan waaraan het werkstuk te herkennen is: • Welk soort opdracht het is • Voor welk vak • De titel • De namen van de leerlingen • De naam van de docent • Het inlevermoment Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Voorpagina Voorbeeld Praktische Opdracht Beoordelingsmoment 1 NATUURKUNDE Technisch ontwerp
TitelDe Theetap Namen Leer Ling en Stu Dent Docent D.O. Cent Datum 12 november 2012
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Inhoudsopgave Inhoudsopgave maken
Inhoudsopgave bijwerken
Voorbeeld
Terug naar startpagina
Inhoudsopgave Maken
Een inhoudsopgave heeft alleen zin en een verslag van een wat grotere omvang. Wanneer het verslag beperkt blijft tot 2 à 3 kantjes heeft het geen zin er papier aan te verspillen omdat je dan in een oogopslag ziet waar wat staat. In Word kun je heel handig een auto-inhoudsopgave maken. Je moet dan we de kopjes van de hoofdstukken een opmaak geven die als kopje herkent wordt. Dat doe je met de knoppen in de menubalk onder het tabblad Start. Kop 1 zou je kunnen gebruiken voor de hoofdstukken en kop 2 voor de paragrafen. Wanneer je daarna op het tabblad Verwijzingen kiest voor de knop Inhoudsopgave kun je op de gewenste plek in je verslag de inhoudsopgave in de gewenste opmaak weer laten geven.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Inhoudsopgave Bijwerken
Wanneer je na verloop van tijd de volgende versie van je verslag inlevert, moet je natuurlijk wel de inhoudsopgave bijwerken. Controleer eerst nog even of je elk kopje je juiste opmaak hebt gegeven en ga dan naar de inhoudsopgave. Wanneer je op het woord Inhoudsopgave in de tekst klikt, verschijnt het volgende in beeld:
Wanneer je klikt op Tabel bijwerken, past Word de inhoudsopgave automatisch aan aan de nieuwe hoofdstukken. Ook veranderingen in titels van vorige hoofdstukken worden verwerkt. Vergeet niet op ook paginanummers in je verslag te zetten, anders heeft een inhoudsopgave nog niet zoveel zin. De knop daarvoor vind je op het tabblad Invoegen.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Inhoudsopgave Voorbeeld
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Inleiding Inleiding schrijven
Inleiding bijwerken
Voorbeeld
Terug naar startpagina
Inleiding Schrijven
Een inleiding wordt vaak gezien als een verplicht nummertje waar je niet veel aandacht aan hoeft te besteden. Toch is niets minder waar. In een net verslag heeft de inleiding vaak ook de taak van samenvatting. In het Engels heet dat deel de ‘abstract’. Van wetenschappelijke artikelen wordt bijvoorbeeld vaak alleen de abstract op internet geplaatst en is de rest op te vragen. Op basis van de inleiding en samenvatting besluit iemand of hij wel of niet geïnteresseerd is in je verslag, of hij verder zal lezen of niet. Besteed er dus voldoende zorg aan. Pas je inleiding zo aan dat hij actueel is voor het moment waarop je het werk inlevert. Het is dus best mogelijk dat je 3 versies van je inleiding hebt. Je inleiding bestaat dus vaak uit: • In welk kader is deze opdracht gedaan? • Hoe ben je tot je onderwerp gekomen? • Welke lijn heb je tot nu toe gevolgd? • Wat heb je weten te realiseren? • Wat moet er nog gebeuren?
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Inleiding Bijwerken
Wanneer je verplicht bent om meerdere versies van je verslag in te leveren, moet je ervoor zorgen dat je inleiding telkens actueel is. Dat betekent dat je sommige dingen weg moet halen en andere zaken toe moet voegen. Hieronder herhalen we nog even de punten waar je op moet letten wanneer je een inleiding schrijft. In welk kader is deze opdracht gedaan? • Hoe ben je tot je onderwerp gekomen? • Welke lijn heb je tot nu toe gevolgd? • Wat heb je weten te realiseren? • Wat moet er nog gebeuren?
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Inleiding Voorbeeld
Voor het vak natuurkunde moeten we een PO maken. De eis is dat het een technisch ontwerp moet zijn en dat het Systeembord erin verwerkt is. Daarnaast is er nog een aantal specifiekere eisen die we verderop willen bespreken. Na een brainstormsessie waarbij we een aantal wilde en onuitvoerbare ideeën moesten laten schieten, kwamen we op het idee om een machine te bouwen die lijkt op de Senseo, maar die thee kan maken. We hebben ons eerst verdiept in de Senseo en op basis daarvan de eisen opgesteld. Daarna hebben we ons verder ingelezen in de theorie die we nodig hadden om de werking van de componenten te begrijpen. Op basis daarvan hebben we het programma van eisen opgesteld. In het ontwerpvoorstel hebben ervoor gekozen om een prototype te bouwen van ons apparaat zonder dat we de ambitie hebben dat het er leuk uit hoeft te zien. Gezien de tijd moeten we ons beperken tot het principe van het apparaat. Als eerstvolgende stap gaan we nu het apparaat bouwen en daarna volgt de test.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Ontwerpprobleem en PvE Ontwerpprobleem
Ontwerpprobleem Voorbeeld
Deelproblemen
Deelproblemen Voorbeeld
Programma van Eisen
Programma van Eisen Voorbeeld
PvE bijstellen
Terug naar startpagina
Ontwerpprobleem Uitleg
Wanneer je technisch ontwerp moet maken heb je allereerst een ontwerpprobleem nodig. Dat is een omschrijving van het probleem in één of enkele zinnen. Het ontwerpprobleem komt je in opdrachten soms aanwaaien en soms moet je er heel wat moeite voor doen: 1. Soms wordt het ontwerpprobleem gewoon (door de docent of door een opdrachtgever) kant en klaar gegeven. Dan ben je met dit onderdeel snel kaar. 2. Het kan ook dat een probleem vaag omschreven gegeven wordt. Dan is het zaak dat je het probleem eerst helder gaat krijgen voor jezelf. Dit kun je doen door: • Gesprek met degene die het probleem je aanreikt; • Inlezen in de theorie; • Gesprekken met mensen die ter zake deskundig zijn. 3. Het kan ook zijn dat je het probleem zelf mag opstellen. Dat lijkt simpel, maar het is eigenlijk de lastigste. Duidelijk moet je dan over de grenzen van de mogelijkheden nadenken. Verder geldt ook hier dat je dan op de genoemde manieren het probleem voor jezelf helder moet gaan formuleren
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Ontwerpprobleem Voorbeeld
Theetap In veel keukens heeft de Senseo zijn plaats veroverd. De Senseo is een apparaat dat op verzoek één of twee kopjes koffie levert. De gebruiker moet het kopje of de kopjes zelf onder een uitschenkopening plaatsen. De gebruiker dient zelf koffie in het apparaat aan te brengen via de daarvoor bestemde koffiepads. Nadat de gebruiker het apparaat in werking heeft gesteld gaat een verwarmingselement het water opwarmen. Wanneer het water warm genoeg is, geeft het apparaat een signaal aan de gebruiker. De gebruiker kan nadat hij het signaal gezien heeft dat het water warm genoeg is, kiezen voor één of twee kopjes koffie door op het betreffende knopje te drukken. Het is ons plan een ‘theetap’ te bouwen die evenals de Senseo naar keuze één of twee kopjes warm water geeft.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Deelproblemen Uitleg
Vaak is een ontwerpprobleem te groot om er zo mee aan de slag te gaan. Het is dan noodzakelijk om het op te splitsen in deelproblemen. Deelproblemen herken je vaak door te kijken naar verschillende taken of functionaliteiten van je product. De keuze van je deelproblemen is vaak leidend voor de rest van je ontwerp. Meestal rankschik je namelijk je eisen ook per deelprobleem en vormen de deelproblemen ook de paragrafen van je theorie.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Deelproblemen Voorbeeld
Theetap Wanneer we het idee van de Senseo afkijken kunnen we de volgende deelproblemen herkennen: 1. Het water moet verwarmd worden; 2. Het warme water moet vanuit het reservoir in een beker gepompt worden; 3. Zichtbaar maken wanneer het water in het reservoir warm genoeg is; 4. De keuze geven uit één of twee kopjes warm water; 5. Zorgen dat het geheel er aantrekkelijk uitziet.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Programma van Eisen Uitleg
Het programma van eisen opstellen is een zorgvuldig klusje. Het is de bedoeling dat je heel precies gaat omschrijven waaraan je product moet voldoen. Het kan eigenlijk niet precies genoeg. Een nadeel van te vage eisen is dat je achteraf niet meer vast kunt stellen of je ze nu wel of niet gehaald hebt. Bij het opstellen van de eisen is het daarom goed om je voortdurend af te vragen of de eis die je opstelt wel toetsbaar is. Wanneer dat niet zo is, is het geen goede eis. Bij het opstellen van de eisen moet je echter niet in de valkuil trappen dat je in dit stadium oplossingen gaat bedenken. Je moet een eis zo opstellen dat je enige (of veel) ruimte houdt om je creativiteit te gebruiken. Tenslotte is het aan te bevelen de eisen per deelprobleem te formuleren. Natuurlijk is het niet helemaal met een schaartje te knippen en je kunt ook altijd nog een kopje algemene eisen opstellen.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Programma van Eisen Bijstellen
Het zou natuurlijk mooi zijn wanneer je in één keer een programma van eisen zo kon schrijven dat je er niet meer naar hoeft te kijken. Toch is dat bijzonder ingewikkeld. Er kunnen zich situaties voordoen waardoor je al in een vroegtijdig stadium ontdekt dat het niet lukt om aan de eisen te gaan voldoen. In zo’n geval moet terug naar de opdrachtgever om te overleggen of de eisen bijgesteld mogen of kunnen worden. Wanneer de opdrachtgever daarmee akkoord gaat, is het noodzakelijk dat je het programma van eisen aanpast. In een situatie van een PO of een PWS zit je als leerling altijd in een leerproces. Je zult keer op keer ontdekken dat het niet lukt het hele ontwerp zo te overzien dat je de eisen direct goed opstelt. Je wilt teveel in een bepaalde tijd, of je wilt dingen die niet op school lukken of die alleen lukken met teveel hulp. In dat geval overleg je met je docent over de wenselijkheid van het aanpassen van de eisen. Natuurlijk zijn er eisen die je niet kunt aanpassen zonder de hele opdracht geweld aan te doen. Lukt het je niet die te realiseren, dan bespreek je dat in de evaluatie. Wanneer je eisen aanpast, licht je dat altijd ergens toe, bijvoorbeeld in je logboek of in de evaluatie.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Programma van Eisen Voorbeeld
Theetap Eisen onder het deelprobleem: ‘Het water moet verwarmd worden’: 1. Het water moet na aanzetten van het apparaat in maximaal 2 minuten koken. 2. Wanneer het water in het reservoir weer onder de 80 °C komt moet het verwarmingselement het water weer aan de kook brengen. Het water hoeft daarna niet weer 15 seconden door te koken. 3. Het aantal keer opnieuw opwarmen van 80 naar 100 °C moet zo weinig mogelijk zijn. 4. Het verwarmingselement mag niet aangaan wanneer er geen water in het reservoir zit.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Theorie Theorie - inlezen
Theorie - uitwerken
Theorie - voorbeeld
Terug naar startpagina
Theorie Inlezen
Theoretische kennis komt op heel momenten in je ontwerp terug. Al direct bij het begin speelt het een rol. Je moet namelijk zorgen dat je voldoende van de theoretische achtergrond van je onderwerp afweet om het probleem goed te kunnen beschrijven en zinvolle eisen op te kunnen stellen. Theorie kun je op heel veel verschillende manieren verzamelen. 1. Internet is een heel voor de hand liggende bron en je kunt er ook veel vinden. Het nadeel is echter dat je erg veel kunt vinden en dat je daarom moet gaan puzzelen op wat relevant is. 2. Vaak wordt vergeten gewoon eens te kijken wat er in het lesboek aan theorie staat die je zou kunnen gebruiken. Zeker bij PO’s is dit een goede bron van informatie. 3. Bij wat grotere ontwerpopdrachten is het verstandig iemand op te zoeken die je verder kan helpen. Bedenk je hierbij dat theorie op elk moment in ontwerp een rol kan spelen en dat je dus ook op elk moment de personen in kunt zetten. Het verslag van de gesprekken vorm dan de theorie van je verslag.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Theorie
Uitwerken Het verzamelen van theorie kan bij een technisch ontwerp verschillende doelen hebben: 1. Het kan zijn dat je te weinig van het ontwerpprobleem afweet en dat je extra kennis nodig hebt om het probleem goed te kunnen formuleren en de eisen realistisch te kunnen opstellen. 2. Het kan ook zijn dat je bij het brainstormen over de uitwerking van de eisen tegen het feit aanloopt dat je een keuze moet maken tussen optie A of B. Soms moet je daarvoor eerst dingen in theorie uitzoeken of nalezen om precies te begrijpen wat A en B zijn. 3. Het kan ook zijn dat je bij de uitwerking van een gekozen oplossing in de praktijk vastloopt omdat je toch kennis of inzicht mist. Eigenlijk kan het verzamelen van theoretische kennis op elk moment van het ontwerpproces een rol spelen. Het is echter belangrijk dat je al die kennis niet verspreid door je ontwerpverslag wegschrijft, maar het zoveel bij elkaar houdt onder het kopje theorie.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Theorie
Voorbeeld De vlotter Een vlotter is het deel van een regelaar dat drijft op een vloeistof en langs mechanische weg de regelaar bedient. Zodra het peil van de vloeistof hoger (of lager) wordt dan een vooraf ingestelde waarde, zal de regelaar een signaal afgeven. Ook kan de vlotter mechanisch, door het sluiten van een vlotternaald, zorgen dat het vloeistofniveau op het gewenste niveau blijft. (Bron: Wikipedia) Het signaal dat afgegeven wordt, kan op verschillende manieren worden opgepakt: elektrisch, mechanisch, magnetisch, etc. Voor gebruik in onze schakeling is het zaak dat het signaal elektrisch opgepakt kan worden zodat h et in de schakeling gebruikt kan worden.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Ontwerpvoorstel Brainstormsessie
Brainstormsessie Voorbeeld
Beschrijving
Beschrijving Voorbeeld
Tekening
Tekening Voorbeeld
Terug naar startpagina
Ontwerpvoorstel Brainstormsessie
Brainstormen is een belangrijke bezigheid bij het technisch ontwerpen. Bij ontwerpen komt het namelijk aan op creativiteit. Er zijn misschien wel 10 mogelijkheden om aan een bepaalde eis te voldoen, maar niet elke oplossing is even bruikbaar. Toch moet je op voorhand niet teveel oplossingen afschrijven. Laat ze gewoon staan. Het is wel belangrijk van elke oplossing de voor en nadelen te benoemen. Vaak zul je zien dat het nodig is om op dit moment bronnenonderzoek te gaan doen. Je moet in boeken en op internet op zoek aan oplossingen voor het probleem. Vergeet hierbij niet dat anderen misschien ook al met jullie probleem aan de slag geweest zijn. Om het brainstormproces overzichtelijk vorm te geven, worden de volgende twee technieken gebruikt: 1. De functietabel Hierbij staat in de eerste kolom een functie van het ontwerp (een eis) en in volgende kolommen een oplossing 2. Het woordweb Hierbij staat in het midden de functie (of de eis) en daar omheen de oplossingen
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Brainstormsessie Voorbeeld
Functie
Oplossing 1
Oplossing 2
Oplossing 3
Water verwarmen met ………..
Een elektrisch element zoals een dompelaar in een waterkoker
Een inductiering die het reservoir verwarmt
Voordeel = makkelijk te realiseren en goedkoop verkrijgbaar
Voordeel = een nieuwe techniek die misschien erg energiezuinig is
Aansluiten op de gasleiding en water via een brandertje verwarmen
Constateren dat reservoir vol is
Massa water in reservoir wegen
Terug naar startpagina
Voordeel = gas is goedkoop
Nadeel = weinig over bekend en lastig na te bouwen
Nadeel = er is gas nodig en hoge temperaturen geven problemen in schakeling
Gebruik maken van een vlotter op de bodem
Meten van geleiding tussen twee metalen stangetjes
Terug naar vorige pagina
Ontwerpvoorstel Beschrijving
Na het brainstormen komt de fase van het maken van de keuzes. Daarbij is het van belang dat je in een beschrijving van je product geeft en onderbouwd waarom je bepaalde keuzes hebt gemaakt. Met tekeningen kun je verder uitleggen wat de lezer zich ergens bij voor moet stellen. Bij de beschrijving gaat het erom dat je je opdrachtgever (of de lezer van je verslag) overtuigt van de haalbaarheid van je oplossing. In de eerste plaats maak je daarom een keuze tussen verschillende deeloplossingen uit je functietabel (of woordweb) en je weegt de voor- en nadelen tegen elkaar af. Op deze plaats komen ook de berekeningen te staan. Daarbij kun je bijvoorbeeld denken aan dingen als: 1. Een constructieberekening om te zien of datgene wat je bedacht hebt wel sterk genoeg is 2. Doorrekenen van elektrische schakelingen om te zien of stromen niet te groot worden 3. Kostenberekeningen om te bezien hoe duur je ontwerp wordt.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Beschrijving Voorbeeld
Hieronder volgt een ontwerpvoorstel voor de functie ‘water verwarmen’. Omdat we met elektriciteit werken valt het verwarmen op aardgas af; de temperaturen lopen te hoog op. Ook kiezen we niet voor verwarmen op inductie omdat we weinig tijd hebben om deze techniek verder uit te werken. Van een elektrisch verwarmingselement weten we hoe hij werkt en we kiezen daarom voor een dompelaar omdat die in het natuurkundekabinet voorhanden is. De dompelaar moet 0,5 L water van 20 °C naar 100 °C verwarmen. Daarvoor is Q = cmT = 4180 · 0,5 · (100-20) = 167 kJ warmte nodig. Het rendement van een dompelaar is doorgaans hoog, circa 90%. Dus de dompelaar heeft daarvoor 167 / 0,90 = 186 kJ elektrische energie nodig. Omdat het water in 4 minuten (=240 seconden) warm moet zijn, hebben we een dompelaar nodig met een vermogen van P = E / t = 186 kJ / 240 s = 775 W. De in het kabinet beschikbare dompelaar heeft een vermogen van slechts 300 W. We kiezen dus niet voor een dompelaar maar voor een kleine waterkoker van 800 W.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Ontwerpvoorstel Tekening
Tekeningen nemen in het ontwerpvoorstel doorgaans een forse plek in. Wanneer je aan een ander wilt uitleggen wat je van plan bent te gaan maken, zegt een tekening vaak meer dan 1000 woorden. Tekeningen kunnen verschillende functies hebben: 1. Ze kunnen een impressie geven van hoe het er ongeveer uit gaat zien. De tekening is dan op de hoofdlijn. 2. Ze kunnen een gedetailleerd bouwplan geven, zodat bijvoorbeeld op de millimeter bekend is waar een gaatje moet komen. 3. Ze kunnen een schakelschema geven van een circuit dat nodig is om het geheel aan te sturen. Voor elke functie zijn aparte programma’s. Het voert te ver om hier alle programma te bespreken, we geven hier enkele programma’s die leerlingen vaak gebruiken: • Google SketchUp voor het maken van globale of heel gedetailleerde bouwtekeningen • Microsoft Visio wanneer je specifieke technische componenten in je tekening wilt gebruiken • Microsoft Word (tekenmodule) wanneer je een eenvoudige tekening wilt maken • Systematic wanneer je logische digitale schakeling wilt tekenen
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Tekening Voorbeeld
Theetap De onderstaande tekening is gemaakt met Systematic en geeft het deel van schakeling voor de theetap weer dat er zorgt voor draagt dat lampje knippert wanneer de temperatuur beneden een ingestelde waarde ligt (3,0V staat voor 100°C). Wanneer de temperatuur boven die waarde komt, gaat het lampje permanent branden.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Werkwijze Aanpak
Aanpak Voorbeeld
Planning
Planning Voorbeeld
Bijstellen
Bijstellen Voorbeeld
Terug naar startpagina
Werkwijze Aanpak
In de aanpak beschrijf je wat je van plan bent om te gaan doen om het ontwerp tot een goed einde te brengen. Wanneer je net begonnen bent is je aanpak vooral gebaseerd op vooruit kijken. Later je aanpak ook de manier waarop je echt te werk bent gegaan bevatten. In je aanpak moet je beschrijven: 1.Welke stappen je gaat gaan zetten om tot een goed product te komen 2.Waar je benodigde informatie vandaan denkt te gaan halen 3.Van wie de allemaal hulp nodig denkt te hebben en op welke momenten Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Aanpak
Voorbeeld Theetap We willen de volgende stappen zetten om tot een product te komen: 1. We beginnen met het beschrijven van een Senseo koffie apparaat omdat we het daarvan afkijken. 2. Daarna stellen de deelproblemen op en het programma van eisen. 3. Vervolgens brainstormen we over de manier waarop we de eisen kunnen realiseren. 4. We schrijven het ontwerpvoorstel en onderbouwen de gekozen oplossing met een tekening in SketchUp die laat zien hoe ons product eruit komt te zien en met een tekening in Systematic waarin we de werking simuleren. Het programma Systematic kennen we, maar in SketchUp moeten we ons nog verdiepen. 5. Omdat we niet goed kunnen overzien hoeveel tijd dat gaat kosten willen we op dat moment de afweging maken of we gaan voor een fraai afgewerkt product of alleen voor de technische werking van het product. 6. Op basis van die keuze bouwen we ons ontwerpvoorstel. 7. We vragen twee onafhankelijke personen om ons product te testen en op basis van hun reacties beschrijven we of aanpassingen nodig zijn. 8. Die aanpassingen voeren we alleen door wanneer we daarvoor voldoende tijd hebben.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Werkwijze Planning
Bij een goede werkwijze hoort ook een planning. Wie zomaar in het wilde weg aan de slag gaat en niet vooruit kijk naar het moment waarop het product moet worden opgeleverd, is niet verstandig bezig. In een goede planning staan de volgende zaken: 1. De deeltaken die je beschreven hebt in de aanpak 2. De tijd die je daarvoor denkt nodig te hebben 3. Het moment waarop je die deeltaak denkt af te kunnen hebben 4. Wanneer je met meerdere personen werkt een taakverdeling, waardoor je ervoor zorgt dat je efficiënt omgaat met je tijd, maar waaruit blijkt dat je op belangrijke momenten wel afstemming met elkaar hebt
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Planning Voorbeeld
Deeltaak Beschrijven Senseo
Verwachte tijd in uren
Gereed op
Door wie
0,5
Week 44
Samen
Programma van eisen
1
Week 44
Samen
Brainstormen
1
Week 45
Samen
Tekening in SketchUp
3
Week 47
A
Tekening in Systematic
2
Week 47
B
Ontwerpvoorstel af
1
Week 47
B
0,25
Week 47
Samen
2
Week 48
Samen
0,5
Week 48
Externe nog vragen
2
Week 49
Verdelen onderdelen
Afweging over hoe verder Product bouwen Product laten testen Afronden verslag
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Werkwijze Bijstellen
Wanneer je ontwerpopdracht een langere periode in beslag neemt, moet je soms ook je werkwijze herschrijven. Stel dat er 3 inlevermomenten zijn, dan schrijf je je werkwijze als volgt: Inlevermoment 1
Inlevermoment 2
Inlevermoment 3
Het hele project moet je Beschrijf wat gebeurd is in Alles is achter de rug, dus nog doen en je schrijft dus de verleden tijd alles in de verleden tijd in de tijdsvorm van de Wat nog gebeuren moet toekomende tijd in de toekomende tijd
Bedenk je dat je achteraf nauwkeuriger kunt beschrijven hoe dingen gebeurd zijn dan je ze vooruit kon bedenken. In de loop van de tijd zal je werkwijze dus steeds gedetailleerder en daarmee langer worden. Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Bijstellen Voorbeeld
Bij inlevermoment 2 zou een werkwijze er zo uit kunnen zien voor wat betreft werk dat al is afgerond: …………….. De ontwerptekening is in SketchUp gemaakt. De tekening geeft een idee hoe de theetap eruit zou kunnen gaan zien. In Systematic is een logische schakeling gemaakt waarin de werking van de theetap is gesimuleerd. Tot zover zijn we nu. We zijn nu aan stap 5 van de voorgestelde aanpak toe en staan dus nu voor de afweging of logische schakeling te integreren is in het ontworpen design. Gezien de tijd die we hebben voor deze opdracht besluiten we dat niet te gaan doen. De logische schakeling is prima met practicummateriaal te bouwen en het verwarmen en pompen krijgen we ook wel voor elkaar. Alleen de schakeling in het apparaat bouwen gaat ons niet lukken. Daarom stellen we onze aanpak iets bij en vullen onderdeel 6 van de aanpak als volgt in: Bouwen van de logische schakeling op systeemborden Bouwen van verwarmings- en pompmechanismen Aansluiten van de mechanismen via relais op de systeemborden. Verder blijft de voorgestelde aanpak hetzelfde: 7. We vragen twee onafhankelijke personen om ons product te testen en op basis van hun reacties beschrijven we of aanpassingen nodig zijn. 8. Die aanpassingen voeren we alleen door wanneer we daarvoor voldoende tijd hebben.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Product Beschrijving
Beschrijving Voorbeeld
Handleiding
Handleiding Voorbeeld
Terug naar startpagina
Product
Beschrijving In het kader van de verslaglegging is het belangrijk dat je het product niet alleen maakt en demonstreert, maar dat je het bereikte resultaat ook vastlegt. Vastleggen kan door: • Een beschrijving in woorden • Het maken van foto’s • Het maken van een filmpje Eigenlijk gaat het erom dat je je product aan de lezer (of kijker) presenteert zodat dit ook los van het echte product een goed beeld krijgt wat het is. Soms zal in een opdracht de vorm van het vastleggen van het product gegeven zijn, soms mag je de productpresentatie zelf kiezen. Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Beschrijving Voorbeeld
De hele opstelling Vullen van het bekertje Verwarming van het water
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Product
Handleiding Veel producten die je in de winkel koopt hebben een handleiding. Wanneer je een technisch ontwerp maakt, is het gebruikelijk om er een handleiding bij te maken. Die handleiding maakt meestal geen onderdeel uit van je verslag maar is een apart blad of een speciaal gemaakte folder. In de handleiding staan de volgende zaken: 1. De werking en bediening van het apparaat 2. De meest voorkomende problemen en hoe je die op kunt lossen 3. Noodzakelijke technische informatie Schrijf een handleiding echt voor de gebruiker.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Handleiding Voorbeeld
De Theetap® Van harte gefeliciteerd met de aanschaf van De Theetap®. Het apparaat ziet er wel niet erg fraai uit, maar het zal uw keuken absoluut een technische uitstraling geven. De wirwar van draden, lampjes, pompjes en verwarmingselementen maken het tot een bijzonderheid. De Theetap® wordt door de leverancier voor u geïnstalleerd en werkend afgeleverd. Het enige wat u hoeft te doen om warm water voor de thee te krijgen is: 1. Vul het waterreservoir van het apparaat. 2. Zorg ervoor dat de hoofdstekker van het apparaat in het stopcontact zit. 3. Plaats een bekertje onder de uitstroomopening. 4. Druk op het startknopje zodat het apparaat het water gaat opwarmen. Dit kan circa 5 minuten duren. Tijdens het opwarmen knippert er een rood lampje. 5. Wanneer het water op temperatuur is, stopt het knipperen van het rode lampje en blijft het lampje permanent branden. 6. Wanneer het water op temperatuur is kunt u op de theeknop drukken en stroomt het warme water in het bekertje.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Test Uitleg
Voorbeeld
Terug naar startpagina
Test
Uitleg Elk ontwerp moet worden getest. Wanneer je aan het bouwen bent, ben je eigenlijk voordurend aan het testen. Vaak controleer je in kleine stapjes of datgene wat je doet stevig is, elektrisch werkt of er mooi genoeg uitziet. Toch ben je op zeker moment toe aan een finale test van je product. Natuurlijk moet je je ontwerp zelf eerst testen. De fouten en gebreken moet er zoveel mogelijk uit zijn. Toch is het niet eerlijk die test alleen zelf uit te voeren, want: 1. Je zou er zelf baat bij kunnen hebben om je product positiever te beoordelen dan het is. 2. Je weet zelf waar de zwakkere plekken zitten die een ander mogelijk niet eens opvallen. Dat zou kunnen leiden tot een negatiever oordeel. Voor het testen maak je een testkaart waarop je kunt scoren hoe goed het product aan de eisen voldoet. Vaak wordt gescoord op de schaal: ++ / + / / - / - - Ofwel: zeer goed, goed, matig, slecht, zeer slecht. Vraag tenslotte altijd toelichting op een oordeel, zeker wanneer met matig of nog minder gescoord wordt.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Test
Voorbeeld Testkaart Theetap Eis
Oordeel
1. Het water moet na aanzetten van het apparaat in maximaal 4 minuten koken.
2. Wanneer het water in het reservoir weer onder de 80 °C komt moet het verwarmingselement het water weer aan de kook brengen. Het water hoeft daarna niet weer 15 seconden door te koken.
+
3. Het aantal keer opnieuw opwarmen van 80 naar 100 °C moet zo weinig mogelijk zijn.
?
4. Het verwarmingselement mag niet aangaan wanneer er geen water in het reservoir zit.
++
Toelichting op de scores: Het opwarmen duurde 6 minuten. Dat is een aanzienlijke overschrijding. Het aantal keer bijverwarmen was niet goed te controleren omdat je dan nogal lang moest wachten
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Evaluatie Uitleg
Voorbeeld
Terug naar startpagina
Evaluatie Uitleg
In de evaluatie bespreek je de test. Bedenk je hierbij goed: in de test scoor en beoordeel je alleen; in de evaluatie maak je de eindafweging in hoeverre je erin geslaagd bent om het ontwerpprobleem op te lossen. Het verschil tussen test en evaluatie is dus dat je nu het product als geheel onder de loep neemt en tot een eindafweging komt. Natuurlijk doe je dat wel op basis van de test. In de evaluatie reflecteer je ook op de scores die de testpersonen aan je product gegeven hebben en hoe hun oordeel was. Ben je het ermee eens of hebben ze dingen over de kop gezien. Hebben ze wel begrepen waar ze mee bezig waren? Tenslotte bespreek je waar je dingen aan je product zou willen verbeteren en of dat mogelijk is. Geef ook duidelijk aan hoe je die verbeteringen aan zou kunnen brengen.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Evaluatie Voorbeeld
De theetap Uiteindelijk is het ons niet gelukt de theetap neer te zetten die we aan het begin voor ogen hadden. We hadden een apparaat voor de geest dat eruit zag als een Senseo, maar dat dan geschikt was voor het maken van thee. De fraaie vormgeving is niet gelukt, maar wel is het gelukt de beoogde functionaliteit te bouwen van losse componenten en systeemborden. Kijken we naar de functionele eisen die gesteld zijn aan het product dan kunnen we vaststellen dat veel dingen goed zijn gelukt. Door onszelf en ook door de testpersoon is vastgesteld dat het eigenlijk te lang duurt voordat het water warm is. Waarschijnlijk komt dit doordat het rendement van het verwarmingselement toch lager was dan de 90% waarvan we in de berekening uitgingen. De oplossing zou kunnen zijn: 1. Een verwarmingselement met een beter rendement zoeken; 2. Een verwarmingselement met een groter vermogen gebruiken; 3. Het waterreservoir beter isoleren.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Begrippenlijst Aanstrepen
Aanstrepen Voorbeeld
Uitwerken
Uitwerken Voorbeeld
Lijst maken
Lijst maken Voorbeeld
Terug naar startpagina
Begrippenlijst Aanstrepen
Wanneer je jezelf aan het inlezen bent, is het een goede gewoonte om begrippen aanstreept die je niet direct begrijpt of waarvan je vermoedt dat ze voor een ander een probleem kunnen zijn. Je hoeft niet direct uit te gaan zoeken wat die begrippen inhouden, dat kan later wel. Je moet zorgen dat bij het inlezen de vaart erin blijft. Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Aanstrepen Voorbeeld
De Senseo® Voor het koffiezetten wordt een pad met gemalen koffie in de padhouder geplaatst. Heet water wordt naar het compartiment met de koffiepad gepompt, waar de extractie van het koffiemaalsel gedurende een halve minuut plaatsvindt. Het koffiewater spuit via een klein gaatje onderin de padhouder een volgend compartiment binnen, waarbij schuim ontstaat door de botsing van de straal op koffiewater onderin het compartiment. Het water wordt uit het reservoir naar de koffiepad gepompt door een vibratiepomp met een karakteristiek hard zoemend geluid. De Senseo heeft een extern waterreservoir waarvan het waterniveau wordt gepeild met een magnetische vlotter. Als de vlotter de bodem van het reservoir bereikt activeert een sensor een knipperlicht dat attendeert op de noodzaak van bijvullen. (Bron: Wikipedia)
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Begrippenlijst Uitwerken
Wanneer je vaststelt dat een begrip in de theorie opgenomen moet worden, ga je daarna uitzoeken wat ermee bedoeld wordt. Je werkt het begrip verder uit. Je kunt ervoor kiezen begrippen uit te werken in de theorie of apart in een begrippenlijst. Wanneer je alle begrippen in de theorie uitlegt, zou je de begrippenlijst weg kunnen laten. Dat mag echter alleen wanneer je daarvoor van je docent toestemming hebt. Een combinatie van die twee kan ook. Je maakt dan wel een begrippenlijst maar verwijst voor de definitie van het begrip naar de pagina waar je het begrip bespreekt. Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Uitwerken Voorbeeld
De vibratiezuigerpomp wordt veel gebruikt in koffiezetapparaten (koffiepadmachines en espressomachines voor thuis). Hij is zelfaanzuigend en mag drooglopen, wat belangrijk is voor koffiezetapparaten met een waterreservoir dat regelmatig leeg raakt. Hij is compact, onderhoudsvrij, en goedkoop. Een praktisch ontwerpdetail is de zuiger die tevens klep is (zuigerklep). De zuigerklep sluit tijdens de voorwaartse zuigerbeweging, en opent tijdens de achterwaartse beweging, zoals bij een fietspomp; hij pompt het water schoksgewijs vooruit. De kracht voor de zuigerbeweging wordt geleverd door een elektrische spoel buiten de pijp, die direct gevoed wordt door wisselspanning van het lichtnet. (Bron: Wikipedia)
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Begrippenlijst Lijst maken
Nadat je alle begrippen netjes hebt uitgewerkt, zorg je ervoor dat je een begrippenlijst maakt. Doe dat door de begrippen alfabetisch te rangschikken en aan te geven op welke pagina het begrip gebruikt wordt. Op die manier kunnen lezers van je verslag snel meer informatie opzoeken en zien waar het begrip nog meer gebruikt wordt. Probeer de omschrijving van de begrippen in de lijst zo kort mogelijk te houden. Door verwijzing naar de pagina waar het begrip gebruikt wordt, kan de lezer snel meer informatie vinden.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Lijst maken Voorbeeld
Compartiment Kleine, afgesloten ruimte dat onderdeel is van een grotere ruimte. (pag. 4) Extractie Een handeling waarbij men stoffen afzondert uit een bepaald materiaal en deze overbrengt naar een andere fase. (pag. 12) Vibratiezuigerpomp Een veel in koffiezetapparaten gebruikte, goedkope en onderhoudsvrije pompt, die schoksgewijs pompkracht levert en bestand is tegen drooglopen. (pag. 7)
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Bronnenlijst Vermelding in tekst
Vermelding in tekst Voorbeeld
APA-notatie
APA-notatie Voorbeeld
Lijst maken
Lijst maken Voorbeeld
Terug naar startpagina
Bronnenlijst
Vermelding in tekst Wanneer je verslag schrijft onderbouw je je argumentatie met inzichten en onderzoeksbevindingen uit de vakliteratuur. Je doet dit door: 1. Ideeën van anderen letterlijk over te nemen (citeren) 2. Ze in eigen woorden weer te geven (parafraseren en samenvatten) In beide gevallen moet je heel nauwkeurig aangeven welke bronnen je gebruikt hebt. Daarmee geef je de auteurs de eer die hen toekomt, en maak je het de lezer mogelijk de juistheid van je beweringen na te gaan. Laat je na je bronnen te vermelden, of doe je dit op onzorgvuldige wijze, dan maak je je schuldig aan plagiaat. Letterlijk citeren is dus niet verboden, maar wees wel duidelijk: • Een citaat van minder dan 40 woorden wordt tussen aanhalingstekens geplaatst • Bij een citaat van meer dan 40 woorden laat je de tekst inspringen • Citaten moeten proportioneel zijn, dat betekent dat citaten alleen ter ondersteuning van je eigen tekst mogen zijn en ze dus niet een te groot deel van je werk mogen beslaan. Bij elk citaat wordt er verwezen naar de pagina uit het boek of waar het citaat te lezen is en komt de informatie van een internetpagina dan geef je de paragraaf.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Vermelding in tekst Voorbeeld
Citaat minder dan 40 woorden Kortland e.a. (2007) leggen in de methode Newton uit wat een reedcontact is: ‘Een reedcontact is een kleine schakelaar in een glazen buisje. … De contacten van deze schakelaar worden gebruikt van verend magnetisch materiaal.’ (p. 20) Citaat meer dan 40 woorden Snelheid lijkt een eenvoudig begrip maar om het goed te definiëren, moet je precies formuleren. De snelheid bij een rechtlijnige beweging wordt voorgesteld door een vector waarvan de lengte de grootte weergeeft en waarvan de richting met die van de beweging samenvalt. Ook de versnelling wordt door een vector voorgesteld, met een grootte en een richting. De richting is gelijk aan of tegengesteld aan die van de snelheid en daarmee al naar gelang positief of negatief. (Alonso en Finn, 1976, p. 16) Parafraseren Het bronnenboek Binas (NVON-commissie, 2004) geeft in tabel 23 de Planckse krommen bij verschillende temperaturen. In deze grafiek is te zien dat naarmate een gloeilamp warmen wordt, er steeds meer zichtbaar licht wordt uitgezonden. Voor tabellen, figuren en foto’s gelden weer andere regels. Vraag er je docent naar.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Bronnenlijst APA-notatie
Binnen verschillende wetenschappelijke disciplines worden verschillende systemen voor bronvermelding (citatiestijlen) gebruikt. Een citatiestijl die gangbaar is in de psychologie – en in toenemende mate in de overige wetenschappen – is die van de American Psychological Association (APA). Bronvermelding in APA-stijl houdt in dat in de lopende tekst naar een bron wordt verwezen met vermelding van auteur en jaar. Aan het eind van de tekst wordt een literatuurlijst met gedetailleerde beschrijvingen (referenties) van alle in de tekst genoemde bronnen opgenomen. APA stelt zeer hoge eisen aan de notatie en Word heeft daarom een wizard gemaakt die zowel het vermelden in de tekst als het achteraf samenstellen van de bronnenlijst sterk vereenvoudigt. De eisen aan boeken zijn weer anders dan die aan internetartikelen en correcte weergave is van het grootste belang. Voor wie meer wil weten omdat deze informatie te beknopt is, is op internet veel te vinden over hoe je met het APA-systeem werkt.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
APA-notatie Voorbeeld
Wanneer je in Word naar het tabblad Verwijzingen gaat en je kiest voor ‘Bronverwijzing invoegen’ kun je daarna een nieuwe bron toevoegen. Je moet eerst een keus maken uit het soort bron. In het voorbeeld hieronder wordt het voor Binas uitgewerkt.
Wanneer je daarna op ‘OK’ klikt verschijnt de verwijzing automatisch in de tekst die je aan het typen bent. Bovendien bewaart Word de bron zodat je bij een volgend citaat uit dezelfde bron niet weer alles hoeft in te vullen en zodat je op het eind van je verslag eenvoudig een bronnenlijst kunt samenstellen die aan de regels voldoet.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Bronnenlijst Lijst maken
Wanneer je netjes in de tekst verwezen hebt naar de bronnen die je hebt gebruikt, moet je aan het einde van je verslag nog de bronnenlijst afdrukken. Wanneer je dit zonder assistentie van Word doet, is het een vreselijke klus. Heb je echter je bronnen telkens met de wizard verwerkt, dan is het een kleinigheid. Je gaat naar het tabblad Verwijzingen, kiest voor Bibliografie en daarna voor ‘Geciteerde werken invoegen’.
Mocht je later nog een bron willen toevoegen of verwijderen, vergeet dan niet de bronnenlijst te laten bijwerken. Doe dit door in de kop van de bronnenlijst te klikken en te kiezen voor Bijwerken.
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina
Lijst maken Voorbeeld
Uit het tabellenboek Binas (NVON-commissie, 2004) halen we de formule om de zwaartekracht te berekenen (tabel 35 A4): FZ = mg. In deze formule staat m voor de massa in kilogram is g de gravitatieversnelling die een waarde heeft van 9,81 m/s2 (tabel 7). In de digitale encyclopedie Wikipedia (Wikipedia, 2012) lezen we dat de waarde valversnelling op aarde niet overal hetzelfde is, maar bijvoorbeeld 9,83 op de Noordpool en 9,78 aan de evenaar (par. 6). Geciteerde werken NVON-commissie. (2004). Binas. Groningen: Wolters-Noordhoff bv. Wikipedia. (2012, 09 16). Valversnelling. Opgeroepen op 11 28, 2012, van Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Valversnelling
Terug naar startpagina
Terug naar vorige pagina