Inspirerende voorbeeldacties van milieucharterlaureaten Milieucharter Oost Vlaanderen cyclus 2011

Inspirerende voorbeeldacties van milieucharterlaureaten

Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 In samenwerking met en gesteund door de provincie Oost‐Vlaanderen

Milieucharter Oost‐Vlaanderen

Het certificaat voor milieuvriendelijke bedrijven ! Milieucharter Oost‐Vlaanderen richt zich naar bedrijven die een actief milieubeleid willen voeren en die milieuzorg als een vaste waarde binnen het bedrijf zien. Met Milieucharter Oost‐Vlaanderen wil Voka ‐ Kamer van Koophandel Oost‐Vlaanderen en de Provincie Oost‐Vlaanderen bedrijven helpen in het uitwerken van hun milieubeleid én de mogelijkheid geven erkenning te krijgen voor hun milieuprestaties. Het milieucharter wordt toegekend indien een bedrijf voldoet aan de milieuwetgeving en tijdens het actiejaar minimaal 4 milieudoelstellingen in concrete acties omzet. Een evaluatiecommissie, samengesteld uit vertegenwoordigers van verschillende overheidsinstanties en vertegenwoordigers van de bedrijfswereld, beslist over toekenning van het charter. De deelnemers bepalen zelf de acties die ze willen realiseren. Basisprincipe hierbij is dat de acties niet alleen een meerwaarde betekenen voor het leefmilieu, maar ook een meerwaarde hebben voor de onderneming (personeelsbetrokkenheid, imago, …). Milieucharterdeelnemers bewijzen zo jaar naar jaar dat milieuzorg ook economisch loont. Zij realiseren immers besparingen op ondermeer energie, grondstoffen, afvalstoffen en tonen aan dat milieuzorg resulteert in een efficiënte bedrijfsvoering en een betere relatie met de omgeving. Milieucharter Oost‐Vlaanderen betekent:  Een hulpmiddel bij de uitbouw van het milieubeleid en de sensibilisering van medewerkers  positieve profilering van het bedrijf naar stakeholders (personeel, buren, klanten, overheid, …)  bekendmaking van de milieuprestaties van het bedrijf in de pers  controle op conformiteit met de wetgeving  jaarlijkse toetsing van het milieubeleid en evaluatie van de genomen acties waarbij het evaluatieteam adviezen en aanbevelingen formuleert  constructief contact met overheden Dit jaar hebben alle milieucharterlaureaten één van hun acties toegelicht in een fiche, waarbij zowel de milieu‐, als de financiële en sociale voordelen van de uitgevoerde actie worden aangegeven. Ze willen u hierdoor inspireren en dagen u uit op zoek te gaan naar de win‐win voor uw bedrijf én voor het milieu. Wij wensen u veel leesplezier ! Annemie De Proft Projectcoördinator duurzaam ondernemen

Katja Daems Projectcoördinator milieu en energie

Noordlaan 21 – 9200 Dendermonde Tel. 052 33 98 29 | fax 052 33 98 01 |Mobiel 0473 51 91 35 [email protected]| www.voka.be/oost‐vlaanderen

Noordlaan 21 – 9200 Dendermonde Tel. 052 33 98 25 | fax 052 33 98 01 | Mobiel 0486 66 90 91 [email protected] | www.voka.be/oost‐vlaanderen

PS. Denk aan het milieu en druk de fiches niet onnodig af !

Juni 2012 In samenwerking met en gesteund door de provincie Oost‐Vlaanderen

Inhoudstafel Hieronder vindt u de acties terug per thema. Sommige acties hebben betrekking op verschillende milieudomeinen, deze worden dan ook in de inhoudstafel bij de verschillende betreffende thema’s geplaatst. In deze bundel zijn de voorbeeldacties alfabetisch gerangschikt per bedrijf. U vindt deze bundel ook digitaal op onze website www.voka.be\oost‐vlaanderen Thema : Milieubeleid en milieuzorg CBR, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Quarry Life Award voor het bevorderen van biodiversiteit Crawford, Merelbeke ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Reductie papierverbruik door digitalisering en optimalisatie printerinstellingen Drukkerij Schaubroeck, Nazareth ‐‐‐‐‐ Beter voorkomen dan genezen EOC, Oudenaarde – Evergem ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Nieuwe onthaalfilm Honda Europe, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Eco – driving ook voor heftrucks Silocleaning, Kallo ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ HELP SAVE WATER ‐ “our people make the difference” Vandenbussche, Aalter ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Medewerking tot behalen van Valideo‐certificaat voor bouwheer Ecopuur Victor Buyck, Eeklo‐Wondelgem ‐‐‐‐‐‐ CO2 – prestatieladder VOKA O‐Vlaanderen, Dendermonde ‐ Duurzaamheidsrapport Thema : Water Aelbrecht‐Maes, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Reductie waterverbruik door regelmatige controle Cytec, Dendermonde ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Opmaak van een waterbalans helpt om het afvalwater te reduceren Eco Print Center, Lokeren‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Overschakelen van stadswater op vijverwater voor koelwater koeltorens Niko, Sint‐Niklaas ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Automatisch spoelen galvanolijn OVMB, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Vaatwasmachine: kleine ingrepen, grote effecten Plastal, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Hemelwatergebruik, waterbesparing Silocleaning, Kallo ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ HELP SAVE WATER ‐ “our people make the difference” Thema : Lucht Arcelor Mittal, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ LPG ‐ vorkheftrucks Cavalier, Eeklo ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Omvorming koelinstallaties Eandis, Melle ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Mobiliteitsmaanden “Ga mee voor minder CO2” beperken CO2 – uitstoot EOC, Oudenaarde – Evergem ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Reductie stoomverbruik bij stoomstripping Honda Belgium, Aalst ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Minder CO2 – emissies OVMB, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Koelgroep: kleine ingrepen, grote effecten Victor Buyck, Eeklo‐Wondelgem ‐‐‐‐‐‐ CO2 – prestatieladder Thema : Bodem Benteler, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Preventie bodemverontreiniging door Procedure productuitbraak CBR, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Quarry Life Award voor het bevorderen van biodiversiteit Thema : Lawaai/licht KAHO Sint‐Lieven, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ KAHO Sint‐Lieven kiest voor energiebesparing met beter licht Thema : Gevaarlijke stoffen en preparaten DeLaval , Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ HazMat project Hamann, Wetteren ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Keuze van onderhoudsproducten Honda Belgium, Aalst ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Werknemers informeren en sensibiliseren i.v.m. nieuwe CLP‐verordening Transport Mervielde, Evergem ‐‐‐‐‐‐‐‐ Minder verpakkingsafval , minder verbruik Thema : Afval en verpakkingsafval In samenwerking met en gesteund door de provincie Oost‐Vlaanderen

AZ Sint‐Blasius, Dendermonde ‐‐‐‐‐‐ Aparte inzameling PMD ‐ afval Crawford, Merelbeke ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Reductie papierverbruik door digitalisering en optimalisatie printerinstellingen Havenbedrijf, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Ingebruikname werktuigdragend voertuig Lima, Aalter ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Bio‐afbreekbare folie voor het verpakken van voedingsmiddelen Milliken, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Afvalvermindering door plaatsen van camera ‘s Movianto, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Personal Digital Assistent Solutia, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Bezoek eens een afvaleiland en keer tevreden terug Transport Mervielde, Evergem ‐‐‐‐‐‐‐‐ Minder verpakkingsafval , minder verbruik Vanas, Kruibeke ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Intranet als onthaalbrochure Thema : Inkoop/investeringen Aronia, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Elektrische mobiliteit, comfort voor u en uw omgeving Auwerprint, Dendermonde‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Inkten op waterbasis, het drukt De Hauwere, Dendermonde ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Inkten op waterbasis, het drukt Hamann, Wetteren ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Keuze van onderhoudsproducten Havenbedrijf, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Ingebruikname werktuigdragend voertuig Tailormade Logistics, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Fleet LPG‐dieselmix Transport Mervielde, Evergem ‐‐‐‐‐‐‐‐ Minder verpakkingsafval , minder verbruik Thema : Energie Autobedrijf Ost, Wetteren ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Scoren met relighting Desso, Dendermonde ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Zonne‐energie Eandis, Melle ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Mobiliteitsmaanden “Ga mee voor minder CO2” beperken CO2 – uitstoot EOC, Oudenaarde – Evergem ‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Reductie stoomverbruik bij stoomstripping Initial, Lokeren ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Besparing op gasverbruik CV – ketel door verlagen van de ketelwatertemperatuur Initial, Lokeren ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Voorverwarmen van bronwater d.m.v. warmtewisselaar op afvalwater KAHO Sint‐Lieven, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ KAHO Sint‐Lieven kiest voor energiebesparing met beter licht OVMB, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Vaatwasmachine: kleine ingrepen, grote effecten OVMB, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Koelgroep: kleine ingrepen, grote effecten Tailormade Logistics, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Fleet LPG‐dieselmix Tailormade Logistics, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Hybride heftrucks TMVW, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Thin Client – “dunne werkplek” Trition, Wetteren ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Maximale energiebesparingen bij het wassen van hotellinnen Volvo Cars, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Energiereductie op de repairlijn Vondelmolen, Lebbeke ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Plaatsen van witte dakbedekking Thema : Omgeving

Autobedrijf Ost, Wetteren ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Scoren met relighting Benteler, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ CBR, Gent ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Eandis, Melle ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Meyland, Adegem ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ ON Semiconductor, Oudenaarde ‐‐‐‐‐

Preventie bodemverontreiniging door Procedure productuitbraak Quarry Life Award voor het bevorderen van biodiversiteit Mobiliteitsmaanden “Ga mee voor minder CO2” beperken CO2 – uitstoot Oefenen noodprocedures Opstellen en oefenen van een Crisis CommunicatiePlan

In samenwerking met en gesteund door de provincie Oost‐Vlaanderen

Reductie H2O-verbruik door regelmatige controle

Thema Water

Bedrijfsgegevens Aelbrecht‐Maes nv Skaldenstraat 131 9042 Gent www.aelbrechtmaes.be Sector Metaal Activiteit Studie en uitvoering van metaalconstructies en uitvoering van onderhoudswerken

Korte omschrijving Door het toepassen van maandelijkse opname van ons waterverbruik, hebben we moeten vaststellen dat het verbruik structureel abnormaal hoog was. Na controle van alle waterafname punten (wc/sanitair – keuken – diverse kranen) hebben we vastgesteld dat we inderdaad met verlies zaten. Herstellingen zijn uitgevoerd en tevens hebben wij nieuwe wasbakken aangekocht met drukknopen ipv kranen. Nieuwe wasbakken met knop

Oude wasbakken met kraan

Economisch voordeel / Financieel aspect Voor de herstellingen hadden we een gemiddeld verbruik van 28,5 m³/maand. Na herstellingen en installatie van de nieuwe wasbakken is ons verbruik gereduceerd naar minder dan 20 m³/maand. Milieu voordeel Reductie verbruik stadswater Sociaal voordeel Bevordering milieubewustzijn bij de medewerkers Meten is weten: indicator Maandelijkse opname verbruik stadswater

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 31/05/2012

F_KRN_237 v1

LPG-VORKHEFTRUCKS

Thema Lucht

Bedrijfsgegevens AM Tailored Blanks John Kennedylaan 51 B‐9042 Gent

Korte omschrijving Vervanging van de 4 bestaande door diesel aangedreven vorkheftrucks door vorkheftrucks op LPG (8 Ton)

www.arcelormittal.com/ automotive/about/tailored blanks

Sector Metaalverwerkende industrie Activiteit Lasergelaste plaat voor de automobielsector

Economisch voordeel / Financieel aspect  Kostprijs en verbruik van LPG versus diesel = 2000 € besparing/jaar  Standtijd bij tanken verkort (diesel = regeneratietijd voor roetfilter)  Lagere onderhoudskosten Milieuvoordeel  CO2 ‐uitstoot drastisch verminderd  Rookgassen geminimaliseerd  Minder geluid t.o.v. de dieseltrucks – reductie met ca. 6dB  Geurhinder drastisch beperkt Sociaal voordeel  Propere lucht / omgeving  Geen irritante dieselgeur  Minder geluid  aangenamere en gezondere werkomgeving voor medewerker.


F_KRN_237 v1

ELEKTRISCHE MOBILITEIT Comfort voor u en … uw omgeving

Thema Inkoop / Investeringen

Bedrijfsgegevens ARONIA NV Gustaaf Callierlaan 256 9000 Gent www.aronia.be Sector schoonmaak Activiteit Klassieke schoonmaak, schoonmaakconsultancy en facilitaire diensten Leverancier MAHY GENT Brusselsesteenweg 135/163 9050 Gent / Ledeberg

Korte omschrijving 100% elektrisch transport voor alle managementsverplaatsingen binnen een straal van 20 km rond de kantoren. Het transport in en rond de centra Gent, Brussel en Antwerpen worden steeds moeilijker met de wagen : niet wendbaar genoeg, te groot, te vervuilend, … Daarom besloot ARONIA nv voor de verplaatsing van het management rond de 3 kantoren te opteren voor de elektrische RENAULT TWIZY. Met een autonomie van 100 km, overal oplaadbaar en vlot in het verkeer is dit voor ons het perfecte antwoord op de mobiliteitsvraag.

Economisch voordeel / Financieel aspect  Een CO2‐uitstoot van 0% .  120% fiscale aftrekbaarheid.  100 km rijden staat gelijk met 2 euro aan elektriciteit, een peulschil in verhouding tot de prijs van diesel of benzine. Milieuvoordeel  geen CO2‐uitstoot  geruisloze verplaatsing  Beperkte ruimte in het verkeer, geen verplaatsing in grote wagens. Sociaal voordeel  rijplezier omwille van de levendige en krachtige motor en de wendbaarheid van het voertuig

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 25/05 / 2012

F_KRN_237 v1

SCOREN MET RELIGHTING

Thema Energie / Omgeving

Bedrijfsgegevens Autobedrijf Ost Zuidlaan 296 9230 Wetteren www.abost.be Sector Automotive Activiteit Hoofdverdeler Honda in Oost‐Vlaanderen Service Point Volvo Tankstation Shell

Korte omschrijving ’s avonds wordt de ganse omgeving van Autobedrijf Ost verlicht, ook een woonzone en een bos. De hoge showroom met 15 maal 400 W spots met doorzichtige kap veroorzaken dit ongewenst en energieverslindend schouwspel.

Oplossing: De kelken worden nu 1,5 meter lager gehangen met fijne kettingen. De kappen worden ondoorzichtig gemaakt zodanig dat de lichtbundel enkel omlaag gericht is en niet langer zijwaarts.

Economisch voordeel / Financieel aspect Doordat de armaturen lager worden gehangen, voldoen 250 W lampen om de showroom te verlichten. Dit betekent per lamp een voordeel van 150 W. Milieuvoordeel Enerzijds is er minder energieverbruik, anderzijds minder lichtvervuiling. Sociaal voordeel Buurtbewoners zullen het op prijs stellen dat de buurt iets minder fel verlicht is. Ook ’s nachts zal de waakverlichting minder storen.

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 14 / 05 / 2012

F_KRN_237 v1

INKTEN OP WATERBASIS Het drukt…

Thema Inkoop/investeringen

Korte omschrijving Voor Auwerpint werd de nieuwe Filmprinter Epson 9700 PRO aangekocht. Deze zal de traditionele belichter (met solventen) vervangen.

Bedrijfsgegevens Drukkerij De Hauwere‐Auwerprint Eegene 15‐17 9200 Dendermonde www.de hauwere.be www.auwerprint.be Sector Drukkerij Activiteit Offset Zeefdruk Leverancier SD Graphics www.sdgraphics.be

Voor De Hauwere werd de Heidelberg Speedmaster SM52‐2 aangekocht. Deze investering komt in aanmerking voor de ecologiepremie.

De Hauwere: Speedmaster

Auwerprint: Epson PRO

Economisch voordeel / Financieel aspect Terugverdientijd minder dan 2 jaar Milieuvoordeel  Minder stroomverbruik dankzij “Energy Star‐label”  Geen gebruik van leidingwater  Geen gebruik van (solventhoudende) chemische producten Sociaal voordeel  betere werkomstandigheden voor personeel dankzij watergedragen inkten en een beperking van het solventgebruik.


F_KRN_237 v1

APARTE INZAMELING PMD-AFVAL

Thema Afval en verpakkingsafval

Korte omschrijving De haalbaarheid voor de aparte inzameling van PMD‐afval werd nagegaan en waar mogelijk werd dit geïmplementeerd, zoals aan drankautomaten, in het restaurant en Bedrijfsgegevens in de keuken. Om dit kenbaar te maken werd een sensibiliseringsaffiche gemaakt en uitgehangen op strategische plaatsen. az Sint‐Blasius O.L. Vrouw van Troost vzw Kroonveldlaan 50 9200 Dendermonde www.azsintblasius.be Sector Gezondheidssector Activiteit Economisch voordeel / Financieel aspect Algemeen ziekenhuis Het milieuvoordeel weegt hier op tegen het financiële voordeel. Het is voordeliger om PMD‐afval uit de keuken in een aparte rolcontainer in te laten zamelen dan het als restafval te laten afvoeren. Op plaatsen waar het restafval in persen terecht komt, betekent de aparte ophaling van PMD‐afval een lichte meerprijs. Milieuvoordeel Het PMD‐afval komt niet langer bij het niet‐risicohoudend medisch afval terecht waardoor het niet meer wordt verwijderd voor verbranding maar nu wordt gerecycleerd. Sociaal voordeel Daar de vraag al geruime tijd werd gesteld door de werknemers zelf, wordt deze actie ruim gedragen. Daar iedereen bekend is met de aparte ophaling van PMD vraagt dit geen grote inspanningen.


F_KRN_237 v1

Preventie bodemverontreiniging via Procedure Productuitbraak

Thema Bodem/ Omgeving

Bedrijfsgegevens Benteler Automotive Belgium nv Mai Zetterlingstraat 70 9042 Desteldonk www.benteler.com Sector Auto‐industrie Activiteit Vervaardiging van delen & toebehoren voor motorvoertuigen

Korte omschrijving Om de wettelijke meldingsplicht bij een lekkage te vervullen is “productuitbraak” als afzonderlijk hoofdstuk in het noodplan opgenomen. Naast de procedure, de samenstelling van het crisisteam en het interventieteam werden ook de bij productuitbraak te nemen maatregelen gedetailleerd beschreven.

Economisch voordeel / Milieuvoordeel Preventie van bodemverontreiniging Vermijden van kosten van bodemsanering Snel reageren bij eventuele productuitbraak door efficiënte communicatie.

Sociaal voordeel Waarborgen van veiligheid van werknemers.


F_KRN_237 v1

Omvorming koelinstallaties

Thema Lucht

Korte omschrijving Het courante R22 koelmiddel is een HCFK waarvoor een uitdovingsbeleid geldt. Het mag niet meer gebruikt worden in nieuwe koelinstallaties. Tot 1 jan 2010 mag het ‘vers’ bijgevuld worden; tot 1 jan 2015 mag enkel gerecycleerde R22 bijgevuld Bedrijfsgegevens worden. R‐427A (Forane® FX100) is een zeotropisch HFK‐mengsel gebruikt ter vervanging van Cavalier nv R‐22 (HCFK) bij de ombouw van bestaande installaties of in nieuwe installaties. B.L.Pussemierstraat 46 Dit koudemiddel kan gebruikt worden in koel‐ en airconditioning installaties met 9900 Eeklo directe expansie. Direct broeikaseffect GWP (Global Warming Potential)= 1912 (CO2 = www.cavalier.be 1). Sector Economisch voordeel / Financieel aspect voeding De inzet van een alternatief milieuvriendelijk koelmiddel gaat vaak gepaard met een aanpassing van de koelinstallatie (‘retrofitting’). De omzetting naar deze koelmiddelen Activiteit is relatief goedkoop. Meestal gaat dit gepaard met capaciteitsverlies tot 20 %, waardoor het een minder duurzame oplossing is Productie suikervrije chocolade Milieuvoordeel ODP (Ozone Depletion Potential) of ozonafbrekend vermogen van koelmiddel R427A is 0. Ter vergelijking: ozonafbrekend vermogen van R22 = 0,055. Het ozonafbrekend vermogen van een chemische stof, is een getal dat het relatief vermogen aangeeft van die stof om de ozonlaag af te breken, ten opzichte van trichloorfluormethaan (CFC‐11), waarvan het ozonafbrekend vermogen per definitie vastgesteld is op 1,0. Het is dus het globale verlies aan stratosferische ozon door een bepaalde hoeveelheid van de chemische stof, gedeeld door het globale ozonverlies door eenzelfde hoeveelheid CFC‐11.


F_KRN_237 v1

Quarry Life Award Voor het bevorderen van biodiversiteit

Thema Milieubeleid en milieuzorg / Bodem / Omgeving

Award voor het bevorderen van biodiversiteit De Groep HeidelbergCement, waarvan CBR Gent deel uitmaakt, is een industrieel pionier op het gebied van beheer van de biodiversiteit in haar groeven en ontginningsvestigingen. CBR heeft door de jaren heen een specifieke know‐how opgebouwd op het gebied van biodiversiteit, en exploiteert in België 4 groeves (500 hectares). Daarom heeft HeidelbergCement voor het eerst de “Quarry Life Award” gelanceerd, een internationale wedstrijd die studenten, wetenschappers en NGO’s de kans geeft om nieuwe ideeën aan te brengen voor het bewaren en promoten van de fauna en flora in haar groeves.

Bedrijfsgegevens HeidelbergCement Benelux CBR Cementbedrijven Arbedkaai 3 9042 Sint‐Kruis‐Winkel www.cbr.be www.quarrylifeaward.be www.heidelbergcement.com/benelux Sector bouwmaterialen Activiteit Productie, verkoop en levering van cement, stortklaar beton en granulaten

Milieuvoordeel De Quarry Life Award biedt een unieke mogelijkheid om reële ecologische en educatieve meerwaarde te geven aan een groeve of ontginningsgebied. Sociaal voordeel Projecten kunnen in samenwerking met ngo’s en lokale stakeholders (bvb scholen) opgemaakt worden en zo de kennis rond biodiversiteit bevorderen. Meten is weten: indicator HeidelbergCement heeft een lijst van 10 indicatoren ontwikkeld. Zij geven praktische invulling voor “groeve”‐ managers om biodiversiteit te meten en te monitoren.

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 19/ 04 / 2012

F_KRN_237 v1

Reductie papierverbruik door digitalisering en optimalisatie printerinstellingen Thema Milieubeleid en milieuzorg / Afval en verpakkingsafval

Korte omschrijving Bedrijfsgegevens Reductie van het papierverbruik door volgende acties: Crawford Belux nv ‐ sensibilisatie personeel om bij voorkeur digitaal te communiceren, zowel Hundelgemsesteenweg intern als naar klanten toe. 442‐444 ‐ sensibilisatie personeel om documenten digitaal te archiveren. 9820 Merelbeke ‐ herziening leasingcontract van de printers: halvering van het aantal www.crawfordsolutions.be toestellen op kantoor naar energiezuinige en multifunctionele toestellen. ‐ optimalisatie printerinstellingen: standaard recto‐verso en zwart‐wit. Sector Industriële poorten en dockingsystemen Activiteit Plaatsing, onderhoud, service en automatisatie van industriële overheadpoorten, snelrolpoorten, Megadoor, dockshelters, docklevellers en laadhuizen.

Economisch voordeel / Financieel aspect Minder papierverbruik leidt tot een lagere kost van aangekocht papier. Milieuvoordeel ‐ het papierverbruik is met 32% gedaald ‐ minder afval van papier, toners,... Sociaal voordeel Een positief imago rond milieu wordt door eigen personeelsleden en ook klanten als zeer positief ervaren. Meten is weten: indicator Het papierverbruik in 2011 is in vergelijking met 2010 met 32% gedaald. Dit is een reductie van om en bij de 200.000 vellen papier.


F_KRN_237 v1

Opmaak van een waterbalans helpt om het afvalwater te reduceren.

Thema Water

Bedrijfsgegevens Cytec Surface Specialties nv Steenweg naar Wetteren 20 Dendermonde http://www.cytec.com/ Sector Chemie Activiteit Productie van acrylaatmonomeren

Korte omschrijving De chemische belasting van het afvalwater is in de loop van de jaren stelselmatig gestegen. Hierdoor is de verwerkbaarheid door externe waterzuiveringstations beperkt. Een multidisciplinaire werkgroep definieerde een aantal voorstellen waardoor afvalwater apart werd verzameld en behandeld. Meer substromen worden apart en meer specifiek behandeld. Het opmaken en kritisch evalueren van de waterbalans was hierbij een hulpmiddel die een verhelderend inzicht gaf van welke stromen zwaar verontreinigd waren en welke stromen eenvoudig en dus goedkoop konden verwerkt worden.

Economisch voordeel / Financieel aspect De zwaar verontreinigde stroom werd gereduceerd met 30% waardoor de verwerkingskost aanzienlijk daalde. Milieuvoordeel Vermindering van 30% van de afvalwaterhoeveelheid Sociaal voordeel De lagere afvalwaterhoeveelheid verminderde ook de werkdruk omdat minder afvalwater ook minder bewerkingsmanipulaties vereiste. Meten is weten: indicator Jaargemiddelde van afvalwater per ton geproduceerd daalde van 672 kg/ton naar 493 kg/ton.


F_KRN_237 v1

HazMat project

Thema Gevaarlijke stoffen en preparaten

Korte omschrijving HazMat project is een internationaal verbeterproject om, ERP systeem‐technisch, de opslagvoorwaarden/‐beperkingen per land te inventariseren om zo een betere globale compliance performance te bereiken. Het project maakt het mogelijk om de Bedrijfsgegevens SDS‐fiches van de eigen producten te verspreiden naar de klant. Via HESM‐module in SAP is het mogelijk om op vereenvoudigde wijze een accurate inventaris te maken. In DeLaval Industriepark‐Drongen de toekomst zal het mogelijk zijn om, vanuit SAP, veiligheidsinstructiekaarten te genereren. 10 De bijkomende SAP module zal de firma ondersteunen bij het voldoen aan REACH 9031 Drongen regelgeving en de opmaak van de nieuwe product labels en instructiekaarten als www.delaval.be gevolg van CLP en GHS. De Belgische vestiging participeert in dit project i.s.m. Duitse en Zweedse collega’s Sector waarna dit project als voorbeeld kan dienen voor andere productievestigingen. Melkmachines Activiteit Productie detergenten en hygiëneproducten voor de melkveehouderij Economisch voordeel / Financieel aspect Dit project heeft tot doel om voor de gehele EU criteria voor opslag, handelingen en omgang met chemicaliën transparanter te inventariseren en toe te laten correcte flowcharts op te stellen. Door deze standaardisatie kan er doelgerichter, efficiënter gewerkt worden en wordt de kans op eventuele EHS inbreuken kleiner. Milieuvoordeel Verhoogde transparantie van lokale wettelijke bepalingen en grotere garantie dat effectief wordt voldaan aan deze wetgeving. Het voeren van een coherent milieubeleid en integratie van milieuzorg in het bedrijfsbeleid. Sociaal voordeel Beter inzicht en begrip bij productiemedewerkers en management van lokale relevante wetgeving.


F_KRN_237 v1

ZONNE-ENERGIE

Thema Energie

Bedrijfsgegevens Desso nv R. Ramlotstraat 89 9200 Dendermonde www.desso.com Sector Textiel Activiteit Vervaardigen van tapijt en kunstgras Leverancier NSolar Francis & Tytgat Brusselsestw 445 9090 Melle

Korte omschrijving Bij tapijt‐ en kunstgrasfabrikant Desso te Dendermonde werden in de zomer van 2011 5168 zonnepanelen geplaatst ‐ wat overeenkomt met een oppervlakte van 23.000m2 en vergelijkbaar met de oppervlakte van 5 voetbalvelden ‐ op de daken van de spinnerij, weverij, tufting en enkele magazijnen. De daken werden extra geïsoleerd met een 80mm dikke isolatieplaat en voorzien van een witte dakbedekking (extra reflectie), waarop de monokristallijne zonnepanelen werden geplaatst. Economisch voordeel / Financieel aspect Daling in de elektriciteitsfactuur. Daling in de stookkosten door de extra isolatie. De totale investering voor de zonnepanelen bedroeg zo'n 3,3 miljoen euro (incl. de dakrenovatie). Milieuvoordeel Elektriciteitsverbruik bestaat voor 100% uit duurzame energie. De zonnepanelen leveren jaarlijks 927 MWh aan zonne‐energie of zo'n 6% van de energiebehoefte van de productieplant te Dendermonde. De overige elektriciteitsbehoefte wordt opgevangen met hydro‐energie (energie opgewekt in waterkrachtcentrales) geleverd door Electrabel. Dit zorgt voor een immense reductie van de luchtemissies en uitputting van natuurlijke grondstoffen. Sociaal voordeel Sluit aan bij de cradle to cradle filosofie die Desso nastreeft.

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 16/02/ 2012

F_KRN_237 v1

Beter voorkomen dan genezen

Milieubeleid en milieuzorg

Korte omschrijving Jaarlijks wordt de brochure ‘intern noodplan’ van ons bedrijf geactualiseerd en eventueel uitgebreid. Momenteel bevat deze brochure naast de maatregelen rond brandveiligheid ook rubrieken over de EHBO, preventie milieu‐incidenten en Bedrijfsgegevens verkeersveiligheid. Drukkerij Schaubroeck Elke medewerker van het bedrijf ontvangt jaarlijks deze brochure, ook interims en Steenweg Deinze 154 jobstudenten. Naast deze brochure hebben we vanaf dit jaar ook een algemene fiche voorzien 9810 Nazareth www.schaubroeck.be omtrent de milieumaatregelen van ons bedrijf. Elke nieuwe medewerker van het bedrijf, ook interims en jobstudenten, ontvangen deze folder. Sector Grafische sector Activiteit Offset vellen drukkerij Milieuvoordeel Een goeie, uitgebreide informatie aan alle medewerkers zorgt voor een grotere aandacht voor alle milieu‐aspecten in het bedrijf en werkt sterk preventief. Sociaal voordeel Correcte en volledige informatie verhoogt de veiligheid van de medewerkers in het bedrijf.


Mobiliteitsmaanden beperken CO2-uitstoot “Ga mee voor minder CO2”

Thema Lucht / Energie / Omgeving

Bedrijfsgegevens Eandis Brusselsestw. 199 9090 Melle www.eandis.be Sector Energie Activiteit Distributie aardgas en elektriciteit

Korte omschrijving Als onderdeel van zijn duurzaamheidbeleid biedt Eandis ook een antwoord op het mobiliteitsvraagstuk. Een van de initiatieven in het brede totaalpakket zijn de jaarlijkse ‘mobiliteitsmaanden’. Zes maanden lang stimuleert Eandis zijn medewerkers om op een duurzame manier naar het werk te komen of dienstverplaatsingen te maken. Daartoe stelt Eandis elektrische fietsen en auto’s ter beschikking, geeft het duurzaam reisadvies en helpt het bij de zoektocht naar carpoolpartners. Als een vooropgesteld aantal medewerkers minstens zes keer deelneemt, hangt daar een premie aan vast.

Milieuvoordeel Door duurzame verplaatsingen te stimuleren, slaagt Eandis erin om het aantal vervuilende voertuigen op de weg te verkleinen. Dit zorgt voor een aanzienlijke vermindering van de CO2‐uitstoot. Sociaal voordeel Minder auto’s op de weg betekent ook minder file en minder stress onderweg. De meeste duurzame verplaatsingen (te voet, per fiets …) werken ook ontspannend. Dit kan de productiviteit van de medewerker positief beïnvloeden. Meten is weten: indicator In 2011 namen 860 Eandis‐medewerkers deel aan de mobiliteitsmaanden. Samen legden ze ongeveer 853.400 duurzame kilometers af. Dat is goed voor een vermindering van de CO2‐uitstoot met 171.457 kilogram.

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 16 /05/ 2012

F_KRN_237 v1

WATER Overschakelen van stadswater op vijverwater voor koelwater koeltorens

Thema “Het rationeel gebruik van water”

Bedrijfsgegevens Eco Print Center Brandstraat 30 9160 Lokeren

www.epc‐nv.be Activiteit : Drukkerij

Korte omschrijving EPC heeft voor zijn drukproces gekoeld water nodig van 10°C. Deze wordt o. a. gegarandeerd door 2 gesloten koeltorens die 24/24, 7/7 draaien. Standaard werken deze koeltorens op stadswater. Het gemiddeld stadswaterverbruik van deze koeltorens bedraagt voor EPC 300 m³/week of 15.600 m³ op jaarbasis (dit vertegenwoordigt 90‐95% van het totaal stadswaterverbruik bij EPC). Om het stadswater te kunnen gebruiken als koelwater dient dit bovendien onthard te worden en behandeld met corrosieremmer en biocide. Een deel van het water verdampt en het saldo wordt via spui geloosd op de riolering. Gezien er achter het terrein van EPC een vijver ligt met 600.000 m³ water en wij een gebruiksrecht hierop hebben, is EPC overgeschakeld op vijverwater als koelwater voor deze koeltorens. Het vijverwater wordt volledig onbehandeld opgepompt naar de waterbak van de koeltoren. Van daaruit wordt het water een aantal keer over het koelpakket gesproeid om uiteindelijk gravitair terug te lopen op de overloop van de vijver. Economisch voordeel / Financieel aspect Het economisch/financieel voordeel zit hem in volgende items :  Het drastisch verminderen van ons verbruik stadswater (‐15.600 m³).  Het wegvallen van de waterontharding waardoor er op jaarbasis 32 ton zout wordt bespaard.  Het wegvallen van de waterbehandeling waardoor er op jaarbasis 660 liter corrosie inhibitor en 390 liter biocide wordt bespaard.  Geen lozing meer op riolering. Milieuvoordeel Het milieuvoordeel zit hem eveneens in het wegvallen van de waterontharding en de waterbehandeling (geen gebruik meer van zout, corrosieinhibitor en biociden) en in het verminderd waterverbruik. Sociaal voordeel  Het ECO imago van EPC wordt hiermee alleen maar versterkt.


Reductie stoomverbruik bij stoomstripping

Thema Lucht / Energie

Korte omschrijving Tijdens het stoomstripping proces worden de restmonomeren uit de latex verwijderd. Zowel in Oudenaarde Latex als in Evergem Latex II is stoomverbruik een slokop wat betreft het energieverbruik. Het stoomverbruik bepaalt voor een groot gedeelte de kostprijs van de latex. Bedrijfsgegevens Volgende acties werden reeds uitgevoerd om het stoomverbruik te beperken: Stripper stilleggen na koelen als er niet onmiddellijk gezeefd kan worden EOC Belgium Latex Div - Ingestelde stoomhoeveelheden herbekijken en aanpassen II Optimalisatie stripperrecepturen in Delta V besturingssysteem Durmakker 41 9940 Evergem www.eocgroup.com Sector Chemie Activiteit Productie van latex Economisch voordeel / Financieel aspect Lagere aardgasfactuur Milieuvoordeel Reductie van het stoomverbruik met 0,9T stoom per latexpartij Sociaal voordeel Minder CO2 ‐ uitstoot in de atmosfeer Meten is weten: indicator Stoomverbruik per ton afgewerkt product

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 14 / 05/ 2012

F_KRN_237 v1

Nieuwe onthaalfilm

Thema Milieubeleid en milieuzorg

Bedrijfsgegevens EOC groep Industriepark De Bruwaan 24 9700 Oudenaarde www.eocgroup.com Sector Chemie Activiteit Productie van latex, emulsies, compounds en basisproducten detergentindustrie

Korte omschrijving De preventieadviseur verzorgt het onthaal. De nieuwe onthaalfilm werd gemaakt door de collega ’s van de preventiedienst. Inhoud: Intro – Veilig starten – Veiligheids‐ en milieubeleid – Veilig werken met chemicaliën – noodprocedures ‐ algemene risico’s en chemische risico’s Dit wordt geïllustreerd met realistische situaties op de productievloer waarin het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen wordt gedemonstreerd. Naast veiligheidsaspecten is er ook aandacht voor milieuaspecten: afvalinzameling, opruimen van spills, geurhinder, incidentmelding, toepassing van 5S‐principes. De onthaalfilm werd opgesteld in 3 talen (NL, FR, Engels).

Economisch voordeel / Financieel aspect Via een onthaalfilm kan er op een efficiënte manier gecommuniceerd worden over het gevoerde milieu‐ en veiligheidsbeleid naar nieuwe werknemers en contractors. Milieuvoordeel Het gevoerde milieu‐ en veiligheidsbeleid wordt op een efficiënte manier gecommuniceerd aan nieuwe werknemers en contractors zodat zij op de hoogte zijn van de milieurisico ’s en van de juiste maatregelen om deze te voorkomen. Sociaal voordeel Verhoogde personeelsbetrokkenheid kan leiden tot een hoger bewustzijn en tot minder arbeidsongevallen en milieu‐incidenten.


F_KRN_237 v1

Keuze van onderhoudsproducten

Thema Gevaarlijke stoffen en preparaten Inkoop en investeringen

Bedrijfsgegevens Hamann International Logistics nv Vantegemstraat 3 9230 Wetteren www.hamann.be Sector Logistiek Activiteit Logistieke dienstverlening

Korte omschrijving Hamann International Logistics heeft in 2011 het gebruik en de aankoop van gevaarlijke onderhoudsproducten onder de loep genomen: welke producten zijn wettelijk toegelaten? Kan het gebruik van bepaalde producten niet vermeden /gereduceerd worden? Is het mogelijk om naar milieuvriendelijke alternatieven over te schakelen? In een aankoopprocedure werden alle taken en verantwoordelijkheden vastgelegd. Bij de aankoop van een product wordt de milieu‐impact geëvalueerd. Er werd een register opgesteld met het vaste gamma van producten die besteld mogen worden, met toelichting over het gebruik, de maximale bestel‐ en opslag‐ hoeveelheid, de etiketten, H‐ en P‐zinnen, etc …

Economisch voordeel / Financieel aspect ‐ Beperkte hoeveelheid producten in stock ‐ Beperkt gamma van producten in voorraad Milieuvoordeel ‐ Meer gebruik van producten met een ecolabel. ‐ Geen overschrijding van de vergunde opslaghoeveelheid. Sociaal voordeel ‐ De collega’s weten nu welke producten ze mogen gebruiken en de producten zijn minder gevaarlijk in gebruik.


F_KRN_237 v1

Ingebruikname werktuigdragend voertuig

Thema Afval en verpakkingsafval / Inkoop/investeringen

Bedrijfsgegevens Havenbedrijf Gent agh J.Kennedylaan 32 9042 Gent www.havengent.be Sector Autonoom Gemeentelijk Havenbedrijf Activiteit Ondersteuning aan diensten i.v.m. vervoer over het water Leverancier Dirk Van der Stock MotorLand Verbeke Deinsesteenweg 59 9031 Drongen

Korte omschrijving Omdat het Havenbedrijf ook aanvullende taken moet vervullen zoals het onderhoud van de infrastructuur en afvalophaling werd een multifunctioneel werktuigdragend voertuig aangekocht dat gebruikt kan worden voor:  Vegen van greppels en wegen, fiets‐ en voetpaden en publieke kaaien;  Maaiwerk;  Onkruidbestrijding door borstelen;  Zwerfvuil ruimen;  Sneeuw‐ en ijsvrij houden van wegen, fiets‐ en voetpaden en publieke kaaien. Hierdoor zullen deze activiteiten efficiënter en milieuvriendelijker uitgevoerd kunnen worden.

Milieuvoordeel  Vegen van wegen veroorzaakt minder stofhinder en kan vaker gebeuren;  Maaibeheer in bermen gebeurt ecologischer;  Geen gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen;  Ruiming van zwerfvuil gebeurt gericht en sneller dan bij manuele ruiming;  Hoeveelheid te strooien zout wordt geregeld, waardoor niet teveel strooizout in de omgeving terecht komt. Sociaal voordeel Het gebruik van het toestel zorgt ervoor dat er minder manuele arbeid door de onderhoudsmensen nodig is en dat zij hetzelfde werk op een kortere tijd kunnen uitvoeren. Dit zorgt voor hogere personeelstevredenheid.


F_KRN_237 v1

De werknemers informeren en sensibiliseren i.v.m. de nieuwe identificaties & etiketten op de verpakking (CLP verordening).

Thema: gevaarlijke stoffen en producten

Bedrijfsgegevens

Honda Belgium Factory NV Noord V Wijngaardveld 1 9300 Aalst Sector Logistiek Activiteit Lakken en verpakken van bumpers. Magazijnbeheer van bumpers en body parts voor de Europese wisselstukkenmarkt.

Korte omschrijving - Uithangen van affiche (Prevent). - Sensibiliseringscampagne (informatie tijdens ochtendmeetings, affiches, informatie‐kaartjes, wedstrijd, checken). - Maken en verdelen van een folder “Hoe gevaarlijke producten herkennen?”. - Meermaals tonen van filmpje (Napo) over de nieuwe pictogrammen (tijdens de middag). Nieuwe etikettering (& pictogram of gevarensymbool) voor chemische stoffen / gevaarlijke producten Nieuwe inhoud van een etiket: - zwart – wit – rode pictogrammen. Dit in plaats van de oranje – zwarte pictogrammen.

- Signaalwoord. Gevaar of waarschuwing. - H-zinnen of gevarenaanduidingen.

NIEUW

Dit zijn de vroegere R-zinnen. H komt van HAZARDS, R van RISK

- P-zinnen of veiligheidsaanbevelingen. Dit zijn de vroegere S-zinnen. P komt van Precautions, S van SAFETY

- EUH-zinnen: aanvullende informatie over materieel, gezondheidseigenschappen, milieu-eigenschappen. NIEUW - Naam stof / product en naam fabrikant (= verantwoordelijke voor het op de markt te brengen van de chemische stof / het gevaarlijk product).

Waartoe dient het etiket: De gebruiker informeren en beschermen. Het etiket moet duidelijk vermelden welk gevaar of welke gevaren de gebruiker loopt. Het moet ook veiligheidsaanbevelingen (raadgevingen) vermelden om veilig met de stof / het product te werken. Honda Belgium Factory NV

1

Nieuwe etikettering voor gevaarlijke stoffen

Nieuwe etikettering (& pictogram of gevarensymbool) voor chemische stoffen / gevaarlijke producten Gevarensymbolen: nieuwe symbolen in rood‐zwart‐wit vervangen de oude oranje symbolen.

Elementen op een etiket

Op het etiket staat steeds de naam van de stof / het product en andere identificatie‐ elementen.

Op een etiket kan meer dan 1 symbool staan. Het eerste wijst steeds op de gevaarlijkste eigenschap van de stof / het product.

P‐ zinnen (van het Engels "Precautions", vroeger S‐ zinnen): of de veiligheidsaanbevelingen zijn raadgevingen om veilig met de stof / het product te werken.

H‐ zinnen (van het Engels "Hazards", vroeger R‐zinnen): dit geeft informatie over de gevaren van de stof / het product.

Economisch voordeel / Financieel aspect Er was geen direct economisch of financieel voordeel. Milieuvoordeel Een hoog beschermingsniveau voor milieu garanderen bij het gebruik van chemische stoffen. Sociaal voordeel De medewerkers bewust maken over de gevaren. - Hierdoor beschermen zij zichzelf meer. Het gebruik van de geschikte (voorgeschreven) persoonlijke beschermingsmiddelen zal sneller gebeuren. - Iedereen bewust maken om, ook thuis, minder milieuschadelijke producten te gebruiken. Meten is weten: indicator

Signaalwoord: Gevaar of Waarschuwing De chemische stoffen / gevaarlijkste producten krijgen het signaalwoord “Gevaar” mee. Waarschuwing: waakzaamheid blijft geboden.

Honda Belgium Factory NV

Nieuwe etikettering voor gevaarlijke stoffen

2

Geen.


Honda Belgium Factory NV_opleiding nieuwe CLP.docx

Minder CO2-emissies

Thema Lucht

Bedrijfsgegevens Honda Belgium Factory NV Noord V Wijngaardveld 1 9300 Aalst Sector Logistiek Activiteit Lakken en verpakken van bumpers. Magazijnbeheer van bumpers en body parts voor de Europese wisselstukkenmarkt.

Korte omschrijving Het transport voor het leveren van naakte bumpers vanuit Spanje gebeurt grotendeels per spoor i.p.v. per vrachtwagen (de trailer met bumpers wordt op een lage boord wagon geplaatst).

Economisch voordeel / Financieel aspect Het transport is een weinig goedkoper. Milieuvoordeel Er is +/‐ 20 ton minder CO2 ‐ emissie per jaar. Sociaal voordeel Minder verkeer op de wegen. Meten is weten: indicator Ongeveer 2,2 kg minder CO2 ‐ emissie per geleverde bumper.

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost‐Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 24 /04 / 2012

Honda Belgium Factory NV_vermindering CO2-emissie.docx

ECO-DRIVING ook voor HEFTRUCKS

Milieubeleid en milieuzorg

Bedrijfsgegevens Honda Europe NV Langerbruggestraat 104 9000 Gent www.hondaeurope.be Sector Logistiek / IT Activiteit Het gecentraliseerde beheer en controle van alle logistieke operaties in Europa, Afrika en het Midden Oosten, voor alle Honda‐producten en hun wisselstukken en de ontwikkeling en beheer van informaticasystemen Leverancier Manpower Logistic Academie Contactpersoon L. Reyntiens (0496/599295)

Korte omschrijving Honda wil een topspeler zijn op vlak van milieubewuste technologieën. Op een ecologische manier werken, maakt daar integraal deel van uit. Nadat onze parkingbestuurders al een cursus eco‐driving kregen. Was het nu de beurt aan onze heftruckchauffeurs. Zij volgden een cursus eco‐driving bestaande uit : ‐ een deel theorie : milieutechnische aspecten van de heftruck, slijtage onderdelen, ecodriving tips ‐ een deel praktijkgerichte oefeningen : dagelijkse inspectie, herkennen milieubelastende factoren, correct gebruik bedieningsorganen, toepassen ecodrivingregels, goede ecologische rijtechniek hanteren.

Economisch voordeel / Financieel aspect Langere levensduur heftrucks (slijtage beperken). Milieuvoordeel Milieu‐impact van het rijden verminderen door het milieubewustzijn van medewerkers te verhogen. Sociaal voordeel Rustiger rijgedrag. Ecologische gedachte doorgeven. Groene imago van Honda versterken. Meten is weten: indicator Nog geen cijfers bekend over minder verbruik.


F_KRN_237 v1

BESPARING OP GASVERBRUIK CVKETEL DOOR VERLAGEN VAN DE KETELWATERTEMPERATUUR

Thema Energie

Bedrijfsgegevens Initial NV Moortelstraat 12 9160 Lokeren www.initialservices.be Sector Industriële wasserij Activiteit Industriële wasserij Verhuur en onderhoud van bedrijfskleding

Korte omschrijving Na metingen op het gasverbruik van de CV‐installatie voor de verwarming van het administratief gebouw, werd de ketelwatertemperatuur teruggebracht tot 70°C . De ketelwatertemperatuur werd gecorreleerd met de buitentemperatuur. Het gasverbruik daalde met 3 à 5 % bij een zelfde gemiddelde buitentemperatuur.

Economisch voordeel / Financieel aspect Besparing van 3 à 5 % op het gasverbruik. Geen investering noodzakelijk Milieuvoordeel Minder gebruik van fossiele brandstoffen. Sociaal voordeel Er werd geen comfortverlies vastgesteld door de werknemers. Meten is weten: indicator Ketelwatertemperatuur teruggebracht van 90° naar 70°C.


F_KRN_237 v1

VOORVERWARMEN VAN BRONWATER DMV WARMTEWISSELAAR OP AFVALWATER

Thema Energie

Bedrijfsgegevens Firma Initial NV Moortelstraat 12 9160 Lokeren www.initialservices.be

Industriële wasserij Verhuur en onderhoud van bedrijfskleding Leverancier Christeyns NV Afrikalaan 182 9000 Gent www.christeyns.com

Korte omschrijving Er wordt warm water geloosd uit de wasstraat. Bronwater wordt opgewarmd met het effluent van de MBR (afvalwaterzuivering). D.m.v. een warmtewisselaar op het effluent van de wasstraat wordt het inkomende bronwater verwarmd. Het bronwater wordt voorverwarmd tot 23°C. Hierdoor moet minder energie toegevoegd worden bij gebruik als was‐ en stoomketelwater.

Economisch voordeel / Financieel aspect Temperatuur bronwater wordt van 11°C op 23°C gebracht Investering in warmtewisselaar, sturing en aansluiting : 49500 € Interne rentevoet = 37% Terugverdientijd < 3 jaar Milieuvoordeel ‐ minder gebruik van fossiele energiebronnen ‐ betere werking van de afvalwaterzuivering door constante werkingstemperatuur : influenttemperatuur daalt van 48°C naar 37°C . Sociaal voordeel Niet van toepassing Meten is weten: indicator Besparing van 6 % op het gasverbruik. = 662384 KWh primair


F_KRN_237 v1

KAHO Sint-Lieven kiest voor Energiebesparing met beter Licht

Thema Licht / Energie

Bedrijfsgegevens KAHO Sint‐Lieven, Technologiecampus Gent Gebroeders De Smetstraat 1 9000 Gent

www.kahosl.be Sector: Onderwijs Activiteiten: Onderwijs Onderzoek Dienstverlening Leveranciers: Partners consortium Groen Licht Vlaanderen

Korte omschrijving Binnen KAHO Sint‐Lieven, Technologiecampus Gent loopt sinds 2008 een gefaseerd programma met als doel om energieverslindende en slecht presterende verlichtingsinstallaties uit de jaren ’80 te vervangen. Bij de renovaties werden gangen, klassen, laboratoria, polyvalente ruimtes onderworpen aan relighting. Hierbij werd gekozen voor energiezuinige armaturen op basis van fluorescentie en led. Met tijdsklokken, afwezigheid‐ en daglichtdetectie werd de verlichting geregeld zonder de vooropgestelde norm voor werkplekverlichting uit het oog te verliezen. Toch werd een energiebesparing (tot 50%) gerealiseerd die gepaard gaat met een hoger visueel comfort (tot 5 x meer licht). Dit programma kwam in aanmerking voor een REG‐premie van de distributienetbeheerder.

Economisch voordeel / Financieel aspect In de polyvalente ruimte “ Instuif “ is het energieverbruik gedaald met 47% terwijl de lichtkwaliteit gestegen is met 500% (5x beter). Milieuvoordeel In de relighting projecten werd gebruik gemaakt van nieuwe fluorescentielampen, CFL, metaalhalide gasontladingslampen en LED. Deze lampen voldoen aan de Ecodesign richtlijn en de ROHS regelgeving, die naast de energie‐efficiëntie tevens de milieu‐impact van lampen oplegt. De fluorescentielampen bevatten minder kwik. Het aantal lampen werd drastisch beperkt. Op het einde van hun levensduur worden lampen gerecycleerd. Sociaal voordeel Betere lichtkwaliteit (5 x beter) biedt een hoger visueel comfort voor werknemers, bezoekers en studenten. Meten is weten: indicator Aantal branduren en elektriciteitsverbruik per klaslokaal.


F_KRN_237 v1

HELP SAVE WATER “our people make the difference”

Thema  Milieubeleid en milieuzorg  Water

Korte omschrijving Aangezien het inwendig reinigen van bulkwagens een groot waterverbruik impliceert, trachten we met de campagne “Help Save Water” zowel onze eigen werknemers als bezoekers te sensibiliseren om het waterverbruik te reduceren en om (zelfs ‘kleine’) waterverliezen te melden. Er werden stickers opgehangen aan alle wasbakken maar ook aan elke waterkraan in de diverse pomplokalen en in de nabijheid van de waterpompen (+/‐ 40 stuks).

Bedrijfsgegevens KTN Truck & Trailer Service nv – afdeling Silo Cleaning Haandorpweg 1 kaai 1227 9120 KALLO www.katoennatie.com Sector transport & logistiek Activiteit inwendig reinigen van bulkwagens Economisch voordeel / Financieel aspect Verminderen en stabiliseren van het waterverbruik, reduceren van de herstellingskosten door een gerichtere opvolging. Milieuvoordeel Verminderen en stabiliseren van het waterverbruik, reduceren van de “Water Footprint”. Sociaal voordeel Door de sterke betrokkenheid van onze personeelsleden en bezoekers wordt deze campagne nog steeds verder gezet (ook in onze buitenlandse vestigingen) en worden mogelijke besparingen of reducties in verbruiken aangebracht door de werknemers. Meten is weten: indicator Het waterverbruik wordt maandelijks opgevolgd door de registratie van de meterstanden van de watertellers en kritisch besproken. Aan de hand van een KPI wordt het verbruik geëvalueerd door het management, waardoor er tijdig kan bijgestuurd worden.


F_KRN_237 v1

Bio-afbreekbare folie voor het verpakken van voedingsmiddelen


Bedrijfsgegevens Lima NV Groendreef 101 9880 Aalter www.limafoods.com Sector Voeding Activiteit Productie en distributie van biologische voedingsproducten

Korte omschrijving Zeer veel van de verpakkingsmaterialen gebruikt in de levensmiddelenindustrie, zijn van minerale oorsprong en niet afbreekbaar. De reden hiervoor is dat ze in vele gevallen aan specifieke vereisten moet voldoen om de houdbaarheid van de levensmiddelen te kunnen garanderen (vocht‐, licht‐ en zuurstofbarrière). Voor sommige toepassingen zijn er echter reeds bio‐afbreekbare folies op de markt die aan bepaalde gevraagde vereisten kunnen voldoen. Lima selecteerde, samen met een toonaangevende folieproducent, een bio‐afbreekbare folie voor de verpakking van hun thee‐gamma, zonder te moeten inboeten aan houdbaarheid van het product. De gebruikte folie is daarenboven van een hernieuwbare grondstof (hout‐pulp). Momenteel lopen er tests om ook andere producten te verpakken in deze folie.

Economisch voordeel / Financieel aspect Het gebruik van deze bio‐afbreekbare verpakkingsfolie gemaakt van een hernieuwbare bron versterkt het imago van ons bedrijf als milieubewuste “groene” onderneming. Milieuvoordeel Doordat deze film gemaakt is van hernieuwbare grondstoffen worden geen schaarse fossiele grondstoffen benut en zorgt de bio‐afbreekbaarheid van de folie er tevens voor dat het milieu niet bijkomend wordt belast. Meten is weten: indicator Streefdoel is om in 2013 1500kg klassieke folie te vervangen door deze bio‐ afbreekbare folie.


F_KRN_237 v1

Minder verpakkingsafval minder verbruik

Thema Gevaarlijke stoffen en preparaten / Afval en verpakkingsafval / Inkoop/investeringen

Bedrijfsgegevens Transport Mervielde Monumentstraat 13 9940 Ertvelde – Rieme www.mervielde.be Sector

Transport

Activiteit

Nationaal en internationaal tanktransport en tankreiniging Leverancier Eigen ontwerp

Korte omschrijving Aankoop van ruitensproeiervloeistof in bulk i.p.v. in flessen. De chauffeur tankt rechtstreeks de ruitensproeiervloeistof vanuit de IBC in het reservoir van de vrachtwagen waardoor alleen de hoeveelheid genomen wordt die nodig is. Door de levering in bulk valt het verpakkingsafval van de flessen volledig weg.

Economisch voordeel / Financieel aspect Lagere kostprijs door de aankoop van het product in bulk. Minder verbruik door het rechtstreeks tanken in het reservoir van de vrachtwagen. Milieuvoordeel Vermindering van verpakkingsafval. Vermindering van het verbruik. Sociaal voordeel Minder manipulaties van het product leiden tot minder incidenten en maken het werk lichter. Meten is weten: indicator Verbruik van ruitensproeiervloeistof (l/maand)


F_KRN_237 v1

Oefenen noodprocedures

Thema Omgeving

Bedrijfsgegevens Meyland NV Vaartkant 3 9991 Adegem www.meyland.be Sector Machinebouw Activiteit ontwerp, productie, plaatsen en onderhoud van interne transportsystemen en machines

Korte omschrijving Oefenen noodprocedures, om zo de impact op de omgeving en het leefmilieu ingeval van ongevallen te beperken. Er werd een noodscenario uitgeschreven en er werden actiekaarten opgesteld voor de verantwoordelijken (interventieleider, nijverheidshelper, ...) Na afloop van de oefening werd een gedetailleerd rapport gemaakt en naar aanleiding van non‐conformiteiten werden actiepunten voorgesteld.

Economisch voordeel / Financieel aspect Schade beperken bij noodsituaties. Milieuvoordeel Beheersing van de milieurisico’s. Sociaal voordeel Noodsituatie beheersen en de veiligheid van de werknemers verhogen.


F_KRN_237 v1

AFVALVERMINDERING DOOR PLAATSEN VAN CAMERA ’S


Bedrijfsgegevens Milliken BVBA Ham 24 9000 Gent www.millikeneurope.com Sector Technisch textiel Activiteiten Versterkingsweefsel voor de rubberindustrie

Korte omschrijving Door het plaatsen van een camerasysteem op onze inspectietafel kunnen we voor een bepaald product de afval gevoelig verlagen. Voor dat product kregen we veel materiaal terug van de klant voor dipresten op het weefsel die we met het blote oog moeilijk kunnen detecteren. Door het plaatsen van de camera komt er veel minder materiaal terug.

Economisch voordeel / Financieel aspect De afval door terugkerend materiaal is drastisch gedaald

Milieuvoordeel Het milieuvoordeel is dat we 1000 kg/jaar gedipte weefselspoelen minder moeten laten vernietigen door een erkende afvalverwerker, weefselspoelen waarvoor tot op heden geen recyclage mogelijk is. Sociaal voordeel Het voordeel voor het bedrijf is dat ons imago naar de klant toe sterk verbeterd is en dat de druk bij de medewerkers verlaagd is omdat ze zeker zijn dat ze geen slecht materiaal meer laten doorgaan naar de klant.


F_KRN_237 v1

Personal Digital Assistant


Korte omschrijving Er wordt een barcode aangebracht op de dozen (van de leverancier) deze worden met scanner ingelezen bij laden en lossen. Op moment van levering worden de colli ’s gescand, de ontvanger tekent elektronisch. Bedrijfsgegevens POD (Proof of Delivery) op papier wordt hiermee in de toekomst uitgespaard. Overgang naar paperless is gepland eind 2012. Movianto Belgium Dirk PDA‐systeem wordt ook gebruikt om rondes te optimaliseren en is zo een modern Raes nv alternatief vormt van de papieren agenda. Dit werd uitgewerkt in samenwerking met Moerstraat 48‐50 een deskundige. 9031 Drongen www.movianto.com Sector Logistiek ‐ transport Activiteit Transport en opslag van geconditioneerde farmaceutica Economisch voordeel / Financieel aspect Er werden 49 PDA’s aangekocht. Niet zozeer een financieel voordeel, dan wel een grotere traceerbaarheid. Milieuvoordeel Geraamde papierbesparing is 300 pagina’s per dag. Sociaal voordeel betere werkomstandigheden, beter imago , snellere service naar onze klanten toe Meten is weten: indicator papierverbruik per ton geleverd product


F_KRN_237 v1

Automatisch spoelen galvanolijn

Thema Water

Korte omschrijving Pneumatische kleppen op spoelkranen galvanische trommellijn.

Bedrijfsgegevens Niko n.v. Industriepark West 40 9100 Sint‐Niklaas www.niko.be Sector Metaalbewerking

Activiteit Ontwerp en productie van vooruitstrevende oplossingen: elektrisch schakelmateriaal, stopcontacten, lichtregeling, deurtelefonie, videofonie, huisautomatiseringsystemen… Leverancier Georg Fischer N.V. Vaartdijk 109-111 B-1070 Brussel www.georgfischer.be

Economisch voordeel / Financieel aspect Vóór de aanpassing met manueel in te stellen kranen: spoelwaterverbruik variërend van 6 tot 10 m³/uur ==> met pneumatisch gestuurde kleppen: een vast debiet van 6 m³/uur. Lagere waterfactuur en bijgevolg ook een lagere milieuheffing. Milieuvoordeel Waterverbruik wordt met > 20% verminderd. Sociaal voordeel Werknemers worden steeds milieubewuster door de verregaande milieu‐ inspanningen ==> na de maximale inspanningen uit het verleden: cascadespoelingen, efficiëntere waterzuivering, ionenwisselaars… waardoor een waterverbruikreductie tot 60% ==> m.b.v. automatisering van de spoelkranen een extra reductie van het spoelwaterverbruik. Meten is weten: indicator Verzinkcyclus: van variabel spoelwaterdebiet 6 à 10 m³/uur naar vast 6 m³/uur (ontvet 1,5m³/u; beits 1,5 m³/u; verzinken 2 m³/u en passivatie 1 m³/u).


F_KRN_237 v1

Opstellen en oefenen van een Crisis Communicatie Plan

Thema Omgeving

Bedrijfsgegevens ON Semiconductor Belgium Westerring 15 9700 Oudenaarde www.onsemi.com Sector Micro‐elektronica Activiteit Productie van geïntegreerde schakelingen

Korte omschrijving Er werd een Crisis Communicatie team opgericht binnen het management dat instaat voor de interne en externe communicatie bij een incident. Het Rapid Reach Systeem werd geïmplementeerd. Hierbij wordt het crisis team via een automatische telefoonoproep gealarmeerd en kan er in de alarmcentrale opgevolgd worden wie zich naar de verzamelplaats kan begeven. Het Crisis Communicatie Plan werd getest tijdens een rampoefening waarbij ook het gemeentelijk rampenplan werd afgekondigd.

Economisch voordeel / Financieel aspect Tijdens een crisis moet er vooreerst snel gehandeld worden en tegelijkertijd ook snel worden gecommuniceerd. Vandaar dat een goede voorbereiding van cruciaal belang is. Door het efficiënt optreden van alle betrokken partijen kunnen vooral kosten worden vermeden bij een eventuele ramp. Milieuvoordeel De schade voor mens, milieu en de infrastructuur van het bedrijf kunnen beperkt worden door adequaat handelen. Een goede communicatie waarbij de correcte informatie bij de juiste mensen terechtkomt is daarbij cruciaal. Sociaal voordeel Door het samen opstellen van het Crisis Communicatie Plan en het oefenen ervan wordt de samenwerking tussen de verschillende partijen (waaronder ON Semiconductor, Brandweer, Politie, Rode Kruis, Stadsbestuur Oudenaarde,…) versterkt. De tol aan menselijke slachtoffers wordt op die manier zoveel mogelijk beperkt.


F_KRN_237 v1

Toestellen: kleine ingrepen, grote effecten

Thema  Lucht  Energie

Bedrijfsgegevens OVMB nv John Kennedylaan 50 9042 Gent www.ovmb.be Sector Afvalverwerking Activiteit Deponie voor bedrijfsafvalstoffen en solidificatie‐installatie

Toestel: Koelgroep Korte omschrijving Om de opwarming van het administratief gebouw in de zomerperiode te voorkomen werd de koelgroep van een labotoestel verplaatst. De koelgroep heeft een koelvermogen van 1500W. Er wordt vermeden dat de warmte geproduceerd door de koelgroep vrijgesteld wordt in het gebouw.

Economisch voordeel / Financieel aspect Door het voorkomen van opwarming van het gebouw in de zomerperiode moet er minder gekoeld worden en dus minder energie verbruikt worden. Milieuvoordeel Minder energieverbruik voor de koeling van het gebouw noodzakelijk. Sociaal voordeel Aangenamer werkklimaat in het administratief gebouw.


F_KRN_237 v1

Toestellen: kleine ingrepen, grote effecten

Thema  Water  Energie

Bedrijfsgegevens OVMB nv John Kennedylaan 50 9042 Gent www.ovmb.be Sector Afvalverwerking Activiteit Deponie voor bedrijfsafvalstoffen en solidificatie‐installatie

Toestel: Vaatwasmachine Korte omschrijving De vaatwasmachine werd vervangen door een kleiner en energiezuiniger model met het energielabel AAB..

Economisch voordeel / Financieel aspect De vaatwasmachine verbruikt beduidend minder water en energie. Per cyclus verbruikt de vaatwas 0,45 kWh en 6l water, een reductie met 70% ten opzichte van het vorig model. Milieuvoordeel De vaatwasmachine wordt efficiënter gebruikt met een grotere belading en levert een grote reductie van het energie‐ en waterverbruik (70% ten opzichte van het vorig model).


F_KRN_237 v1

Hemelwatergebruik Waterbesparing

Thema Water

Korte omschrijving Waterverbruik werd gereduceerd door:  Periodieke controle van waterverbruik tijdens niet‐productie uren  Hergebruik van regenwater bij reinigen van skids  Hergebruik van regenwater voor bestaande sanitaire installaties  Recuperatie van spui demineralisatie‐ installatie via de huidige waterzuivering van de powerwash  Optimalisatie van waterzuivering clearcoatbad (frequentie van volledige reiniging bad reduceren van 6‐maandelijks naar jaarlijks)

water (liter) / carset jaarbasis

60

50

40

30

20

10

water /carset target

0 jan/08 feb/08 mrt/08 apr/08 mei/08 jun/08 jul/08 aug/08 sep/08 okt/08 nov/08 dec/08 jan/09 feb/09 mrt/09 apr/09 mei/09 jun/09 jul/09 aug/09 sep/09 okt/09 nov/09 dec/09 jan/10 feb/10 mrt/10 apr/10 mei/10 jun/10 jul/10 aug/10 sep/10 okt/10 nov/10 dec/10 jan/11 feb/11 mrt/11 apr/11 mei/11 jun/11 jul/11 aug/11 sep/11 okt/11 nov/11 dec/11

Bedrijfsgegevens Plastal n.v. Skaldenstraat 72 9042 Desteldonk www.plastal.com Sector automobiel Activiteit Productie van zichtbare componenten voor de automobiel sector binnen de volgende vakgebieden: spuitgieten, lakken en monteren

liter

Economisch voordeel / Financieel aspect gerealiseerde waterbesparing heeft een ‘lagere factuur water’ en lagere afvalwaterheffing tot gevolg Milieuvoordeel waterverbruik wordt met 8% verminderd Meten is weten: indicator KPI is liter water / carset op jaarbasis


F_KRN_237 v1

BEZOEK EENS EEN AFVALEILAND … en keer tevreden terug


Korte omschrijving Restafval is de tweede grootste afvalstroom: in 2009 werd 298 ton via afzetcontainers en periodieke ophalingen afgevoerd. Doel: reductie met 25%. Hoe: via betere sortering aan de bron en met de medewerking van SITA (extern) en Bedrijfsgegevens een projectteam (intern). 1° Stap: Analyseren welk recycleerbaar afval er nog aanwezig is in het restafval. Tien verschillende afvalstromen werden Solutia Europe BVBA Ottergemsesteenweg 707 onderscheiden: PE , Al zakken, spanbanden, PVC kokers, isomo, snijafval ABS kokers, karton, …2° Start van een pilootproject in afdeling UIM: creëren van een Gent ‘afvaleiland’ met staanders 3° uitbreiding naar verschillende afdelingen: 7 www.solutia.com eilanden/ 19 staanders 4° contractors moeten participeren in afvalsortering. Sector Kunststoffen Activiteit Plastiekverwerking Leverancier SITA www.sita.be Economisch voordeel / Financieel aspect Reductie van de hoeveelheid restafval met 32,9%, van de kosten met 18,3%. Milieuvoordeel Correct gesorteerd afval kan in bijna alle gevallen gerecycleerd worden. Deze verwerkingsmethode is een ecologisch gunstiger alternatief. Meten is weten: indicator Restafval in TON/Mm²


F_KRN_237 v1

FLEET LPG/ dieselmix

Thema Inkoop/investeringen / Energie

Bedrijfsgegevens Tailormade Logistics and Transport Group Korte Mate 5 Haven 9042 Gent www.tailormade‐ logistics. com Sector Logistiek ‐ transport Activiteit Internationaal transport, groepagenetwerken, opslag, verpakking, distributie op maat van de klant

Korte omschrijving TML zorgde voor een Belgische primeur door gebruik te maken van een nieuwe technologie op het gebied van LPG. Een VOLVO FH16 met EURO 5 – motor rijdt nu op een mengsel van LPG en diesel.

Economisch voordeel / Financieel aspect  rendement met LPG/diesel‐mix is 98% t.o.v. rendement van 1 L diesel van 75%.  Gerealiseerde besparing bedraagt gemiddeld 5,14 EUR per 100 km.  De investering is terugverdiend na 100.000 km. De meeste besparing werd gerealiseerd bij hoge toerentallen met belading. Milieuvoordeel  Lager brandstofverbruik: dieselverbruik is gedaald van 31,9 L/100 km naar 21,7 L/100 km; het LPG‐verbruik bedraagt 9,3 L/100 km.  Minder uitstoot fijn stof  Minder lawaaihinder door stillere motor: dieselklop valt weg op de vlakke weg


F_KRN_237 v1

Hybride heftrucks

Thema Energie

Bedrijfsgegevens Tailormade Logistics and Transport Group Korte Mate 5 Haven 4245 H 9042 Gent www.tailormade‐ logistics.com Sector Logistiek ‐ transport Activiteit Internationaal transport, groepagenetwerken, opslag, verpakking, distributie op maat van de klant

Korte omschrijving De klassieke heftrucks (vermogen van 44 kW) werden vervangen door heftrucks met krachtige 30 kW diesel‐ of LPG‐motor in combinatie met een elektromotor van 34 kW. Nieuw vermogen van de heftrucks bedraagt 64 kW i.p.v. 44 kW.

Economisch voordeel / Financieel aspect  Besparing brandstofverbruik met 46%.  Vermindering bandenslijtage met 25%.  Tijdswinst: o Geen doorslippende wielen meer (doorspinnen = stilstaan) o De wielaandrijving is volledig gescheiden van het hydraulisch hefgedeelte waardoor rijden en heffen op volle kracht mogelijk wordt. Milieuvoordeel  Lagere uitstoot  Lager brandstofverbruik door recuperatie remenergie die gebruikt wordt op piekmomenten om extra kracht te voorzien  Minder bandenslijtage: doorspinnen wielen is niet meer mogelijk door een perfect afgeregelde elektromotor Sociaal voordeel  Verhoogd comfort voor de chauffeur omdat: o Hij geen obstakels in het gezichtsveld heeft want alles is mooi weggewerkt o Hij geen last heeft van trillingen want de stuurcabine is gemonteerd op silentblokken


F_KRN_237 v1

Thin Client – “dunne” werkplek Clean desk - clean mind - clean milieu

Energie

Bedrijfsgegevens TMVW cvba Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Watervoorziening Stropkaai 14 9000 Gent www.water-link.be

Korte omschrijving Thin Client is een uitgeklede PC met een erg eenvoudige besturingssysteem die de gebruikersdesktop vervangt en alle toepassingssoftware van een centrale applicatieserver haalt. Door gebruik te maken van blade-technologie zorgt een eerste project vooral voor een efficiënter gebruik van de serverinfrastructuur. Ook het aantal fysieke bladeservers wordt verminderd door het concept van servervirtualisatie. Met virtualisatie is het mogelijk om verschillende gescheiden virtuele systemen samen gebruik te laten maken van de gedeelde fysieke servers.

Sector Watervoorziening

Activiteit Productie, toevoer en distributie van drinkwater Sanering van afvalwater Beheer van weginfrastructuur Beheer van zwembaden en sportinfrastructuur en aanverwante dienstverlening Aanvullende diensten

Economisch voordeel / Financieel aspect / milieuvoordeel In verhouding met de traditionele computerzaal met individuele servers: 80 % energiebesparing door 140 virtuele servers geconfigureerd op 16 fysieke blade-servers 40 % energiebesparing door 16 blade-servers verdeeld over 2 chassis Overgaan tot blade-technologie en servervirtualisatie Minder hardware = kostenbesparend / minder grondstoffen Minder voedingen = minder energieverbruik Minder voeding = minder warmteproductie Sociaal voordeel ‘Clean desk, clean mind, clean milieu’ principe waarbij de thin client niet alleen energie bespaart, maar ook ruimtebesparend en geluidloos is. Ook de aantrekking van stof zoals bij de traditionele PC is verdwenen. Meten is weten: indicator Ondanks het feit dat nog maar de helft van de PC’s en laptops momenteel vervangen zijn door een Thin Client, levert dit nu al een energiebesparing op van 3.670 kWh per week.

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost-Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 30 / 05 / 2012

F_KRN_237 v1

Maximale Energiebesparingen bij het wassen van Hotellinnen

Thema ENERGIE

Bedrijfsgegevens TRITION BVBA Honderdweg 5 9230 Wetteren www.trition.be

Sector Industriële wasserij Activiteit Industriële Textielreiniging Leverancier ECOLAB www.be.ecolab.eu JENSEN www.jensen‐ group.com

Korte omschrijving Trition bvba te Wetteren heeft ‐ in samenwerking met zijn chemicaliënleverancier ECOLAB en de machinebouwer JENSEN ‐ een stoomloze wasserij gebouwd die slechts 0,112 kWh gas/kg linnen verbruikt. Ter vergelijking: in de uitgave 2010 van Best Beschikbare Technieken (BBT) voor Wasserijen en Linnenverhuurders gaat VITO uit van een verbruik van 0,35 à 1 kg stoom per kg gewassen linnen. Het energieverbruik bij stoomloze wasserijen kan zelfs beperkt worden tot 0,3 kWh/kg gewassen textiel. Het zeer laag verbruik van Trition is het resultaat van het concept van de wastunnel JENSEN en de recuperatie van warmte uit de uitvoerlucht van de strijkmangels en die vrijkomt bij de behandeling van het afvalwater door ECOLAB. Met deze technieken is het proceswater reeds voorverwarmd tot ongeveer 50°C. Dit water wordt verder opgewarmd tot de procestemperatuur in de Aquaheaters van Ecolab waar door de directe verwarming zeer hoge rendementen bekomen worden in vergelijking met de klassieke stoomketels. Het energieverbruik is met 62,66 % verlaagd. Bij het drogen van badstof in de gasverwarmde Jensen drogers wordt de warme weggevoerde lucht gebruikt om de koude inkomende lucht op te warmen. Dankzij deze energierecuperatie in combinatie met een infra‐ roodmeting van de drooglucht en het beëindigen van het droogproces als het linnen de ideale restvochtigheid behaald heeft, kon het gasverbruik beperkt worden tot 0,204 kWh/kg badstof of tot 34 % t.o.v. een klassieke stoomdroger. Economisch voordeel / Financieel aspect Er wordt een besparing van 0,358 kWh/kg linnen gerealiseerd of ongeveer 40.000,00 EURO per jaar. Milieuvoordeel Energieverbruik bij het wassen en het drogen is met 64 % verminderd. Sociaal voordeel Door de warmte – recuperatie is de omgevingstemperatuur in de werkplaats lager. Dat leidt tot een aangenamer werkklimaat en betere werkomstandigheden. Meten is weten: indicator Gasverbruik/kg wasgoed Elektriciteit / kg wasgoed


F_KRN_237 v1

INTRANET ALS ONTHAALBROCHURE Thema Afval en verpakkingsafval

Korte omschrijving Er worden niet langer onthaalbrochures voor nieuwe werknemers gekopieerd. Het intranet bevat alle nuttige up to date informatie. Vanas Zwaluwbeekstr. 10 9150 Kruibeke

www.vanas.be

Vanasoft Vanas Engineering Zwaluwbeek 3 9120 Melsele

Economisch voordeel / Financieel aspect Informatie dient slechts op 1 plaats up to date te worden gehouden (= tijdswinst). Geen kosten voor kleurencopies of –drukwerk. Minder papierverbruik.

Milieuvoordeel Minder papierverbruik = minder papierafval. Minder verbruik van toner en bijgevolg minder tonerafval.

Sociaal voordeel Informatie “veroudert” niet want wordt up to date gehouden

Opgemaakt in het kader van Milieucharter Oost-Vlaanderen cyclus 2011 op datum van 23/5/2012

F_KRN_237 v1

Medewerking tot behalen VALIDEOCERTIFICAAT voor bouwheer ECOPUUR


Korte omschrijving Vandenbussche nv heeft in de loop van het jaar 2011 als hoofdaannemer ruwbouwwerken voor het bedrijf ECOPUUR een magazijn en passief kantoorgebouw gebouwd. VALIDEO is een systeem voor vrijwillige certificatie van Duurzaam Bouwen. De milieutechnische evaluatie wordt uitgevoerd door SECO. Bedrijfsgegevens Duurzaam Bouwen is een proces van ontwerp, uitvoering, beheer en herbestemming van een gebouw volgens de principes van respect voor het milieu, Vandenbussche nv de natuurlijke bronnen, de gebruiker en de gemeenschap. Groendreef 21 De evaluatie van het project verloopt op basis van 16 criteria onderverdeeld in 4 9880 Aalter www.nvvandenbussche.be thema’s: Site en constructie, beheer, comfort en gezondheid, sociale waarde. Sector Algemene bouwonderneming Activiteit Ruwbouw magazijn en passief kantoorgebouw Economisch voordeel / Financieel aspect/ Milieuvoordeel Bij de realisatie van een bouw de uitstoot van broeikasgassen, energieconsumptie en afvalproductie beheersen door. ‐ Bij de ontwerpfase: aandacht te hebben voor energiezuinig functioneren van Bouwheer het magazijn. ‐ Bij de uitvoeringsfase: een milieupreventieplan op te stellen, werfbezoeken ECOPUUR door milieuverantwoordelijke Vaart Links 57 ‐ Bemalingswater te lozen in een natuurlijke beek (oppervlaktewater) 9850 Nevele ‐ maximaal gebruik van geprefabriceerde betonelementen: beperking van www.ecopuur.be houtafval van bekistingsmateriaal, water‐ en energieverbruik op de werf ‐ afvalpreventie door inzet van herbruikbare bekistingsplaten Valideo‐certificaat ‐ Verplichte sortering van afval op de werf, ook door onderaannemers www.valideo.org ‐ een logistiek verantwoordelijke optimaliseert transport van en naar de werf Meten is weten: indicator Voor het ruwbouwgedeelte heeft ECOPUUR en Vandenbussche uiteindelijk een score van 79 % behaald. Deze quotatie valt in het tweede hoogste niveau, een zeer goed resultaat.


F_KRN_237 v1

CO2 - prestatieladder

Thema Milieubeleid en milieuzorg / Lucht

Bedrijfsgegevens Victor Buyck Steel Construction Pokmoere 4 9900 Eeklo www.victorbuyck.be Sector metaalconstructie Activiteit Vervaardigen van metalen constructies of delen ervan Nuttige informatie www.skao.nl

Korte omschrijving De CO2‐Prestatieladder is een instrument om bedrijven die deelnemen aan aanbestedingen te stimuleren tot CO2‐bewust handelen in de eigen bedrijfsvoering en bij de uitvoering van projecten. Het gaat daarbij met name om energiebesparing, het efficiënt gebruik maken van materialen en het gebruik van duurzame energie. In eerste instantie is dit instrument door ProRail ontwikkeld. De CO2‐Prestatieladder is certificeerbaar. Het certificaat is 3 jaar geldig. Er zijn 5 niveaus – voor elk niveau zijn de criteria in detail vastgelegd. Meer info: www.skao.nl . Victor Buyck Steel Construction behaalde niveau 3 en:  rapporteert over haar CO2‐emissies conform de ISO 14064‐1 (de carbon footprint)  beschikt over kwantitatieve doelstellingen om deze CO2‐emissies te reduceren.  communiceert de carbon footprint en de genoemde doelstellingen zowel intern als extern en heeft een actieve rol in sector‐ of keteninitiatieven rond klimaatverandering.

Economisch voordeel / Financieel aspect/Milieuvoordeel  25 % groene stroom voor Wondelgem en Eeklo,  een zonneboiler voor sociaal gebouw in Eeklo  om de 2 jaar CO2‐emissies met 2 % reduceren per productie uur Meten is weten: indicator 1. Directe emissie: aankoop diesel; vliegtuigverplaatsingen gebruikte gassen – emissies 44 ton – reductie 880 kg 2. Indirecte emissie: elektriciteit, eigen transport – emissies: 2 275 ton – 45 ton reductie 3. uitgegeven transport – emissies: 210 ton emissies – 4 ton reductie


F_KRN_237 v1

Duurzaamheidsrapport


Bedrijfsgegevens VOKA –KVK Oost‐Vlaanderen Noordlaan 21 9200 Dendermonde www.voka.be/oostvlaanderen

Sector dienstverlening Activiteit Netwerking, belangenbehartiging en dienstverlening voor bedrijven Leverancier BECO België Kon. Astridplein 41‐42 2018 Antwerpen www.beco.be

Korte omschrijving Voka Oost‐Vlaanderen heeft als 1ste Kamer van Koophandel in België een duurzaamheidsverslag gepubliceerd. Een duurzaamheidsverslag omvat het meten en publiceren van de prestaties van een organisatie op het vlak van duurzaamheid (People‐Planet‐Profit). Het duurzaamheidsrapport voldoet aan de Global Reporting Initiative (GRI), een internationale referentiestandaard voor duurzaamheidsverslaggeving, niveau C. Hiermee willen we met onze stakeholders op een transparante manier communiceren over onze economische, sociale en milieuactiviteiten alsook over ons bestuur. Het duurzaamheidsrapport kan geraadpleegd worden via onderstaande link: www.voka.be/oost‐vlaanderen/duurzaamheidsrapport Bij het opstellen ervan werd VOKA – KVKOV begeleid door de firma Beco. Duurzaamheidsverslag 2012 Economisch voordeel / Financieel aspect  Aantonen realisaties binnen kernactiviteiten  Intensifiëren relaties met stakeholders Milieuvoordeel  Hoger milieubewustzijn bij personeel en leden Sociaal voordeel  Beleid t.a.v. personeelstevredenheid  Transparante communicatie Meten is weten: indicator GRI‐indicatoren


F_KRN_237 v1

Energie reductie op de repairlijn

Thema Energie

Bedrijfsgegevens Volvo Cars Gent John Kennedylaan 25 9000 Gent www.volvocars.com Sector Auto‐industrie Activiteit

Korte omschrijving Een aantal oude armaturen waren defect. Aangezien het herstellen van één armatuur veel tijd in beslag nam (2 uur), werd er gekeken naar een andere armatuur. Bovendien werd er gezocht naar een ander type TL‐lamp die minder energie zou verbruiken. Aangezien deze energie‐zuinige lamp te weinig licht gaf, werd er gekeken hoe op een andere manier energie bespaard kon worden. Omdat de repair lijn maar 10 meter bemand is en het niet nodig was de volledige lijn continu te verlichten, werd er beslist om de middelste rij armaturen uit te splitsen in 3 delen en als volgt te programmeren: 1e deel = vooraan, altijd ‘uit’; 2e deel= midden, altijd ‘aan’; 3e deel= achteraan, altijd ‘uit’. Hierna vind je een overzicht van het aantal branduren per kring.

assemblage van voertuigen

Economisch voordeel / Financieel aspect 0,672 MWh x 80 €/MWh = 53,76 € voor die 10 dagen, voor 1 jaar wordt dit 1183 € Milieuvoordeel Referentieperiode: 14 dagen (van 3 tot 17 jan) Energieverbruik = 1928 KWh Energiebesparing= 672 KWh (dus 35% van het totale verbruik)


F_KRN_237 v1

Plaatsen van witte dakbedekking

Thema Energie

Bedrijfsgegevens Vondelmolen NV Dendermondse‐ steenweg 208 9280 Lebbeke www.vondelmolen.be Sector Voeding Activiteit Productie van peperkoek Leverancier Derbigum Imperbel SA Bergensesteenweg 32 1651 Lot www.derbigum.com

Korte omschrijving Volgens een meerjaren investeringsprogramma worden de daken van het bedrijf vernieuwd. Nieuwe dikkere isolatie (15 cm i.p.v. 4 cm), lichtkoepels met oriënterende spiegels en bedekking met het witte dakmembraan Derbibrite van Derbigum i.p.v. de klassieke zwarte Derbigum. De witte acryl toplaag weerkaatst de zonnestralen voor zo’n 76 % met als resultaat dat de oppervlaktemperatuur van het dak 40 °C lager ligt dan bij zwarte daken.

Economisch voordeel / Financieel aspect De energiebesparing, alhoewel moeilijk te meten/berekenen, en de duurzaamheid van de dakbedekking zijn de voordelen van deze dakbedekking. Milieuvoordeel In de eerste plaats het afkoeleffect waardoor de koelsystemen minder moeten werken en dus een energiebesparing gerealiseerd wordt. Daarbij komt nog de combinatie met de zonnepanelen waar de lichtreflectie van het witte dak de diffuse zonne‐instraling verhoogt. Verder nog de duurzaamheid (levensduur van 30 jaar) en tenslotte de goede recycleerbaarheid. Sociaal voordeel Betere werkomstandigheden daar de ruimtekoeling die niet door iedereen als aangenaam ervaren wordt, minder zal moeten werken. Meten is weten: indicator De energiebesparing zal moeilijk te meten zijn gezien andere factoren zoals productiehoeveelheden een veel grotere invloed hebben op het elektriciteitsverbruik.


Meer weten over Milieucharter Oost‐Vlaanderen ? http://www.voka.be/oost‐vlaanderen/aanbod/Pages/MilieucharterOost‐Vlaanderen.aspx of neem contact op met : Annemie De Proft Projectcoördinator duurzaam ondernemen

Katja Daems Projectcoördinator milieu en energie

Noordlaan 21 – 9200 Dendermonde Tel. 052 33 98 29 | fax 052 33 98 01 |Mobiel 0473 51 91 35 [email protected]| www.voka.be/oost-vlaanderen

Noordlaan 21 – 9200 Dendermonde Tel. 052 33 98 25 | fax 052 33 98 01 | Mobiel 0486 66 90 91 [email protected] | www.voka.be/oost-vlaanderen

In samenwerking met en gesteund door de provincie Oost-Vlaanderen

Inspirerende voorbeeldacties van milieucharterlaureaten Milieucharter Oost Vlaanderen cyclus 2011

Recommend Documents