I NS PI RATI EMAP
D e zei n sp i r a t i e ma pwe r du i t g e we r ktd o o rRu t hVa n r e u se li no p d r a c h tv a nl u xe mb u r g
WIND IN DE WILGEN
Mol: En dit is dus...een...rivier? Rat: Dé rivier!, verbeterde Rat. Mol: En jij woont dus aan...dé...rivier? Rat: Eraan. Erin. Ermee. Erop. Er is niets, mijn beste vriend, dat kan tippen aan dé rivier. De rivier is mijn thuis en ik verlang geen andere. Wat hij niet heeft is niet de moeite waard om te hebben. Mol: Is het soms niet saai? Jij alleen met de rivier? Rat: Saai? Kijk. Ik ga niet kwaad worden. Je bent niet van hier. En je hebt er duidelijk geen verstand van. Ik ben niet alleen met de rivier. Ik heb uiteraard vrienden. Das. Vriend van mij. Zo heet hij, Das. Oud, gestreepte kop. En ja, oké, hij komt bijna nooit buiten. Hij houdt niet van gezelschap. Hij blijft binnen om te studeren. Pad. Nog een vriend van me. Zo heet hij, Pad. Oké, hij is nooit thuis. Hij heeft geen huis. Hij woont nergens. En overal. Hij is altijd onderweg. Hij probeert de horizon in te halen. Mol: De horizon? Wat is dat? Rat: Dat is die lijn daar, in de verte. Mol: Wow! luxemburg liet zich inspireren door Kenneth Grahames bekende kinderboek De wind in de wilgen. Op het ritme van de seizoenen brengt het gezelschap een ode aan niksdoen, van naïeve verwondering en van echte vriendschap. Patrick Vervueren en Arne Leurentop spelen. Ze vertellen over trekvogels en winterslapers, reizigers en thuisblijvers. Over racen of dobberen op zoek naar een plek onder de zon. Tekst: Patrick Vervueren naar Kenneth Grahame Muziek: Arne Leurentop Spel: Arne Leurentop en Patrick Vervueren Regie: Arlette Van Overvelt Vorm: Sibren Hanssens Kostuums: Joke Van de Casteele Techniek: Hans De Prins I.s.m. CC De Kern
1
INSPIRATIEMAP Toneelgezelschap luxemburg speelt graag en veel schoolvoorstellingen. We geloven in leerkrachten als enthousiasmerende factor voor kinderen en jongeren. Onze eigen verbondenheid met en liefde voor theater geven we graag door. We willen in de eerste plaats leerkrachten enthousiast maken en prikkelen. Het zijn immers deze leerkrachten die kinderen en jongeren kunnen begeleiden in het kijken naar theater. Als makers willen we dat onze voorstellingen voor zich spreken. We willen het publiek laten zien, maar ook laten voelen en ervaren wat we te vertellen hebben. Meteen tijdens de voorstelling. Anderzijds willen we graag tegemoetkomen aan de vraag van veel leerkrachten naar extra materiaal bij onze voorstellingen. Daarom kiezen we in onze educatieve werking resoluut voor inspiratiemappen. Inspiratiemappen zijn mappen waarin we verschillende handvaten aanreiken aan de leerkrachten om zelf met thematieken uit de voorstelling aan de slag te gaan. Het is een map die associatief is samengesteld en waarin we allerlei materiaal opnemen dat rechtstreeks of onrechtstreeks bij de inhoud van de voorstelling aanleunt. Wij geven de leerkrachten suggesties, richtingwijzers voor een brede verwerking van de thematiek van de voorstelling. In deze inspiratiemap vind je dus geen uitgewerkte oefeningen of nagesprekken. Wel bevat deze map allerlei bruikbaar materiaal om mee werken in de klas. Op deze manier kun jij als leerkracht de leerlingen op hun verschillende talenten aanspreken. Jij weet immers als geen ander welk materiaal jouw leerlingen aankunnen, wat ze interessant vinden en wat aansluit bij hun leefwereld. Het materiaal in deze inspiratiemap is niet strikt opgedeeld qua leeftijd. Het materiaal kan zowel voor leerlingen uit het derde leerjaar als voor leerlingen uit het zesde leerjaar worden gebruikt. Het hangt er maar vanaf wat jij er als leerkracht mee doet. Blader door deze map en ga aan de slag! Veel plezier ermee! luxemburg vroeg aan Ruth Vanreusel om deze inspiratiemap samen te stellen. Ruth werkt als sociaal-cultureel projectmedewerkster voor FMDO en heeft een grote liefde voor kunsteducatie. Heb je vragen of opmerkingen? Laat het ons weten! Laat ook graag weten wat je van de inspiratiemap vond. Mail ons je reactie door:
[email protected]. Wij horen ook graag wat jij en je leerlingen van de voorstelling vonden. Mail ons jullie reacties of plaats ze meteen op onze website (www.luxemburgvzw.be > Reacties) of facebookpagina (zoek op facebook naar toneelgezelschap luxemburg vzw en/of luxemburg). Vriendelijke groet Rein De Smet Communicatie en educatie 03 270 34 90
2
Voor deze voorstelling bundelden we de inspiraties in een aantal thema's DIEREN ALS MENSEN boek De wind in de wilgen, Kenneth Grahame artikel Een dier is ook maar een mens, Annemarie Terhell url/foto's Projecties in de natuur boek Misschien wisten zij alles, Toon Tellegen boek Alice in Wonderland, Lewis Caroll OP ZOEK NAAR JEZELF/DE ROEP VAN JEZELF -ALLEMAAL MENSEN, ALLEMAAL UNIEKboek Allemaal mensen, Blexbolex foto's Archetypes, Jacques Sonck boek Wie ben ik?, Oscar Brenifier -MOLOP PAD gedicht De eerste dag, Fetze Pijlman boek De steltenloper, Mattias De Leeuw boek De lange weg naar huis, Michael De Cock VERWONDERING url/filmpje Jasper Léonard, Small Belgium: Antwerp boek Little People in the city, Slinkachu uitstap Slinkachu in 2018 HEIMWEE/DE ROEP VAN JEZELF boek De Aankomst & Verhalen uit een verre voorstad, Shaun Tan cd Ninna Oh: Slaapliedjes -RATZALIG NIKSDOEN GELUK ZIT IN DE KLEINE DINGEN boek Ik wou, Toon Tellegen fragment Hier (uit Loerhoek), Bernard Dewulf TREKVOGELS/DE ROEP VAN JEZELF boek Bibi's bijzondere beestenboek, Bibi Dumon Tak
3
-PADNATUUR vs CULTUUR foto's url/filmpje Het molletje url/foto's fotograaf Geert Goiris artikel Natuur als religie: vervreemding van de moderne mens, Kim Herbots -DASFILOSOFEREN boek Hebbeding (over hebben en zijn), Kristel Deweerdt workshop De Gedachtemakers VRIENDSCHAP boek Finn of hoe de zomer naar gras rook, Inge Misschaert film Mary&Max SEIZOENEN boek Seizoenen, Blexbolex boek Morgen was het feest, Toon Tellegen boek Garmanns zomer, Stian Hole gedicht Herfst, Edward van de Vendel gedicht Winter, Bas Rompa EXTRA Jeugdboekenweek 2012: thema DIEREN
4
DIEREN ALS MENSEN De wind in de wilgen
Kenneth Grahame. Geïllustreerd door Ernest H.Shepard Uitgegeven door: Ploegsma De wind in de wilgen werd in 1908 geschreven door de Engelsman Kenneth Grahame. Hij bedacht de verhalen over Das, Mol, Rat en Pad voor zijn zoon Alastair. Het boek is dus al meer dan honderd jaar oud, maar – ondanks de misschien wat 'wollige' taal - nog steeds heel aantrekkelijk om te lezen. De wind in de wilgen is een ode aan het platteland van Berkshire in Engeland. Kenneth Grahame beschrijft uitvoering de omgeving en de sfeer. Dit zorgt ervoor dat je je helemaal thuis voelt in de wereld van Mol, Rat, Pad en Das. Ernest H. Shepard, die je misschien wel kent van de tekeningen bij Winnie de Poeh, maakte de illustraties bij het verhaal. De eenvoudige, zwarte pentekeningen zijn heel precies en sluiten heel goed aan bij de tekst van Kenneth Grahame. (De illustraties op pagina's 5, 15, 22, 23, 29 en 36 van deze inspiratiemap zijn pentekeningen van E.H. Shepard.) Gebaseerd op: http://leesfeest.nl/node/1864 en http://nl.wikipedia.org/wiki/De_wind_in_de_wilgen
De wind in de wilgen bestaat ook in een makkelijke versie voor kinderen: http://www.peuterplace.nl/kinderboeken/de-wind-in-de-wilgen.htm
Het verhaal is ook op verschillende manieren bewerkt: film, televisiereeks, animatieserie, theaterstuk, musical, luisterspel ... Een paar voorbeelden: stopmotionfilm: http://www.youtube.com/watch?v=ZP-8un_Kqkc&feature=related (fragment Winter in het Wilde Woud) stripverhaal: http://www.stripinfo.be/strip.php?reeks=2663 recensie hierover: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspxartikelid=DEX B03012004_021 luisterboek: http://www.luisterrijk.nl/bookdetail.php?id=432 computerspel: http://www.ouders.nl/xso9802e.htm
5
Andere dierenverhalen Een dier is ook maar een mens Annemarie Terhell In: Lezen, jaargang 1 nummer 2, 2006 Uitgegeven door: Stichting Lezen BEESTENBOEKEN, DIERENFABELS EN TIJDLOZE KLASSIEKERS Vooral kinderen zijn er dol op: knuffeldieren, kwispelende terriërs of wraakzuchtige wrattenzwijnen als hoofdrolspelers in een verhaal. Dierenverhalen zijn van alle tijden. Sinds de Griek Aesopos zijn sterk moralistische dierenfabels opschreef, hebben sluwe, aangeklede, pratende en eigenzinnige dieren de literatuur overspoeld. Hoe uiteenlopend dierenverhalen ook kunnen zijn, één ding hebben ze gemeen: vrijwel altijd hebben de dieren antropomorfe trekjes. Zelfs als ze worden geportretteerd als levensechte dieren, dénken of voelen ze vaak toch een beetje als mensen. KLEUTERLOGICA EN VERZINWOORDEN Een van de bekendste verhalen over knuffeldieren is Winnie de Poeh (eerste Engelse editie 1926) – een zeldzaam gaaf kinderboek dat zelfs na vijfentachtig jaar staat als een huis. A.A. Milne schreef de avonturen over de snoeplustige dikke beer in het Honderd- Bunders-Bos voor zijn zoontje, die op de illustraties van Ernest Shepard na afloop van het avontuur met zijn knuffels Iejoor, Teigetje en Poeh de trap opsjokt. Het geheim van deze wereldberoemde beer met zijn piepkleine verstand schuilt in de raak getroffen fantasie en ijzersterke kleuterlogica. Onbegrijpelijke grote mensenwoorden als ‘expeditie’ worden verbasterd, verzinwoorden leiden een eigen leven. Zo zijn de Grote Laarzen die Christoffer Robin aantrekt een mooie aanleiding om op ‘Expotitie’ te gaan en de Noordpool te ontdekken. En eindigt Poehs jacht op de gevaarlijke ‘klontemiggel’ op de bodem van zijn zelf gegraven valkuil, natuurlijk met een grote pot honing onder handbereik. GESCHARREL VAN RIVIERDIEREN De wind in de wilgen (eerste Engelse editie 1908) is ook zo’n onverslijtbare Engelse klassieker over dieren met sterk menselijke trekjes. Langs de oever van een lieflijke rivier leiden Rat en zijn vriend Mol een idyllisch leventje dat bestaat uit ronddobberen, picknicken en genoeglijke logeerpartijen. Elk dier heeft zijn eigen karakter: Rat is een zorgeloze levensgenieter; Mol een piekeraar en gezelligheidsdier; de introverte Das leidt een nogal afgezonderd bestaan middenin het duistere Wilde Woud en Pad – de rijke heer van Paddenburg – is een verwaande brokkenmaker die zich telkens weer laat meeslepen door een nieuwe bevlieging. Uit het knusse gescharrel van de rivierdieren spreekt een sterk verlangen naar een ongecompliceerd leven in de vrije natuur. Kenneth Grahame was een echte romanticus, die met De wind in de wilgen de Engelse standenmaatschappij op de hak nam. Ondanks de soms wat wollige, poëtische taal blijft het ook na bijna honderd jaar een verhaal dat fijn is om te lezen. Zelfs het meest dierlijke dier in kinderboeken ontkomt niet aan het lot van de menselijke projectie – tenslotte blijft een schrijver maar een mens. En zijn dier daarmee ook.
6
NOG ENKELE GEKENDE DIERENVERHALEN MET MENSELIJKE KANTJES De wind in de wilgen, Kenneth Grahame en E.H. Shepard (ill.). Ploegsma, (9+) Winnie de Poeh, A.A. Milne en E. H. Shepard (ill.). Van Goor, (8+) De olifantsberg, Els Pelgrom en Thé Tjong-Khing (ill.). Querido, (9+) Alle maskers af, Rindert Kromhout. Leopold, (10+). Man en Muis, Paul Biegel en Fiel van der Veen (ill.). Holland, (11+) Rintje en zijn vriendjes, Sieb Posthuma. Querido, (7+) Olle, Guus Kuijer & Thé Tjong-Khing (ill.). Querido, (9+) Cheffie is de baas en Cheffie bijt door, Kaat Vrancken & Martijn van der Linden (ill.).Querido,(7+) Vos en Haas, Sylvia vanden Heede en Thé Tjong-Khing (ill.). Lannoo, (6+)
Andere boeken over de dierenwereld vind je onder andere op: http://www.boekenzoeker.org http://www.leesplein.nl http://www.lees-wijzer.be
7
“Ook de natuur ontkomt niet aan de projectie van onze menselijke kantjes”
Foto's via facebookgroep: http://nl-nl.facebook.com/pages/Gezichten-in-denatuur/149270145117509?sk=wall&filter=12
8
Misschien wisten zij alles Toon Tellegen. Geïllustreerd door Mance Post Uitgegeven door: Querido
Toon Tellegen is een meester in het schetsen van dieren met menselijke trekjes. De dieren in zijn wereld zijn uniek, ze denken na, vergissen zich, twijfelen, doen slimme en domme dingen, maken ruzie, feesten en houden van lekker eten. Misschien wisten zij alles verzamelt alle verhalen over de eekhoorn en de andere dieren. De lijvige verhalenbundel laat de lezer kennismaken met een wonderbaarlijk dierenuniversum, waarin de eekhoorn en de mier met elkaar filosoferen, waarin de olifant tegen beter weten in in bomen blijft klimmen, waarin de slak en de schildpad elkaar een brief schrijven over haast en waarin verjaardagen altijd worden gevierd met taart. Korte, maar diepgravende verhaaltjes! Op een ochtend liepen de eekhoorn en de mier door het bos. “Waar gaan we eigenlijk heen?” vroeg de eekhoorn? “Naar de verte,” zei de mier. “O,” zei de eekhoorn. “De wereld is zo groot, eekhoorn...” zei de mier. “Ja,” zei de eekhoorn. “En hoe verder je loopt hoe groter hij wordt,” zei de mier. “Dus eigenlijk,” ging de mier verder, “als je maar altijd doorloopt, is hij oneindig groot.” De eekhoorn knikte, maar wist niet wat oneindig was en hij geloofde niet dat iemand altijd zou kunnen doorlopen. Hij dacht zo diep mogelijk na. Als ik ga zitten, dacht hij, zou de wereld dan weer kleiner worden? En als ik dan altijd blijf zitten? Hij vond dat een ingewikkelde gedachte en besloot alleen nog maar om zich heen te kijken. Ze liepen door een onafzienbare vlakte. Urenlang liepen ze door. Toen stonden ze plots voor een muur.
9
Alice in Wonderland Lewis Carroll. Geïllustreerd door Lisbeth Zwerger Uitgegeven door: De Vier Windstreken De wind in de wilgen wordt vaak niet alleen in één adem genoemd met Winnie de Poeh, maar ook met nog een andere klassieker:
Alice maakt nogal wat avonturen mee: zo ontmoet ze de Maartse Haas, het Witte Konijn, de waterpijp rokende Rups, de Kolummer Kat, de Nepschildpad, de Griffioen, om er een paar te noemen. En natuurlijk de koning en koningin van het kaartspel. Of was het een droom? Het boek verscheen voor het eerst in 1865 met illustraties van John Tenniel. Deze uitgave is geïllustreerd door Lisbeth Zwerger die er in 2000 een Zilveren Penseel voor kreeg. Leesplein.nl
Dit boek is ook verkrijgbaar op video, op dvd en als luisterboek.
10
OP ZOEK NAAR JEZELF/DE ROEP VAN JEZELF - ALLEMAAL MENSEN, ALLEMAAL UNIEK Iedereen is anders, zo ook de verschillende dieren in Wind in de wilgen. We leren hen kennen als verschillende karakters, elk met hun eigen trekjes. Doorheen het stuk zien we hoe Mol en Rat ook evolueren. Ze ontdekken andere aspecten van zichzelf en worden geconfronteerd met de roep van jezelf. Een roep die moeilijk te negeren is...
Allemaal mensen Blexbolex Uitgegeven door: Clavis De Franse illustrator Blexbolex heeft die verscheidenheid van onszelf en de mensen rondom ons erg goed weergegeven in zijn boek: Allemaal mensen. Dit wonderlijke beeldenboek legt verrassende verbanden tussen mensen van allerlei slag, tussen de pagina's links en rechts. Allemaal mensen geeft stof tot nadenken en is een lust voor het oog. De grafische, gestileerde 'vintage' prentenboeken van Blexbolex aka Bernard Granger lezen telkens als een verzameling poëtische bespiegelingen.
Dit boek won in 2009 de prestigieuze jaarlijkse boekdesignprijs en wordt 'het mooiste boek ter wereld' genoemd.
Uit een recensie door Rita Ghesquiere: De auteur geeft in dit beeldboek een indruk van de samenleving met oog voor contrasten, gelijkenissen en verschillen tussen mensen. (...) Het boek wil de rijkdom en de complexiteit van de mensenwereld laten zien. De mensen worden soms alleen voorgesteld (kampeerster, visser, kluizenaar) maar ook in groep (genodigden, wandelaars, toeristen, vakantiegangers). http://www.lees-wijzer.be/begeleider/boek/allemaal-mensen
11
Archetypes
Jacques Sonck Uitgegeven door: Lannoo
Fotograaf Jacques Sonck maakt portretten van mensen die door hun houding, hun fysionomie of hun gebreken niet tot de alledaagse types behoren. Zonder een oordeel te vellen confronteert hij de kijker met bekoorlijke en afstotelijke individuen: eenzaten, excentriekelingen, drop-outs en gedeformeerden. Diversiteit in al haar gedaantes binnen de menselijke soort wordt op een onderkoelde manier in beeld gebracht, zonder melancholie, mededogen of de intentie om te ridiculiseren. Van 24 juni tot 25 september 2011 was het werk van Sonck te zien in de tentoonstelling Insight het Antwerpse fotomuseum.
Uit een recensie door Ludo Beckers voor Knack (29/07/2011): (...) Iedere persoon bezit een specifiek karakter, een eigenheid die niet afhangt van de canon die gedicteerd wordt door magazines en publiciteit. Iedereen vertoont nu eenmaal lichamelijke particulariteiten, de ene meer uitgesproken dan de andere en dat maakt iemand uiterlijk bijzonder. Ieder van ons heeft nu eenmaal een neus, een mond of oren die niet overeen stemmen met wat men klassiek zou noemen. Maar bij Jacques Sonck gaat het daar niet alleen om. Achter iedere fysieke verschijning schuilt een volwaardig mens met zijn gevoelens en verlangens. Zo worden ze door de fotograaf ook benaderd. (...)
12
Wie ben ik?
Oscar Brenifier. Geïllustreerd door Aurélien Débat Bewerkt door Kolet Janssen Uitgegeven door: Davidsfonds/Infodok
Filosofie voor kids is een eerste kennismaking met filosofie. Voor kinderen die een heleboel belangrijke vragen in hun hoofd hebben. Over zichzelf, het leven en de wereld. Voor volwassenen die samen met kinderen op zoek willen gaan, nadenken en discussiëren. Want kant-en-klare antwoorden vind je niet altijd. In Wie ben ik? vind je 6 grote vragen. Om te jongleren met ideeën en om verder te kijken dan je neus lang is.
Vind je het leuk om groot te worden? Ben jij hetzelfde als andere mensen? Ben je een dier? Kies jij wie je bent? Wat ben jij je ouders schuldig? Kijk je graag in de spiegel?
13
- MOL -
Mol is nieuwsgierig en trekt de wijde wereld in, maar geeft uiteindelijk toe aan de roep van zijn eigen huisje.
OP PAD Een ander pad
Fetze Pijlman Uitgegeven door: Uitgeverij Holland
De eerste dag Als 's morgens het licht door de gordijnen dringt smelten je laatste dromen. Er klinken geluiden uit de achtertuinen een buurman stapelt stenen een rammelende kettingkast. Het is vandaag de eerste dag om met iets te beginnen waar niemand aan begon.
14
De steltenloper Mattias De Leeuw Uitgegeven door: Lannoo
Of hoe een ijzersterk verhaal geen woorden nodig heeft.
Een man zit alleen in zijn hut. Nieuwsgierig naar wat zich achter de horizon bevindt, trekt hij op reis. Op metershoge stelten doorkruist hij bossen, woestijnen en ijsvlaktes. Volg hem op de voet en zie pinguïns over het ijs glijden, cowboys de teugels vieren, ... Een adembenemend kijkboek; een indrukwekkend debuut.
© Mattias De Leeuw
De steltenloper is vers van de pers! De boekpresentatie vond plaats op 10 februari. Ga maar eens kijken op de blog van Mattias De leeuw: http://mattiasdeleeuw.wordpress.com/
15
De lange weg naar huis: het verhaal van Odysseus Michael De Cock. Geïllustreerd door Gerda Dendooven Uitgegeven door: Davidsfonds/Infodok
Michael De Cock is theatermaker/schrijver. Enkele jaren geleden debuteerde hij als jeugdauteur en in 2008 waagde hij zich aan een bewerking van een klassieker uit de Griekse oudheid, het verhaal van Odysseus.
Uit een recensie door Patrick Jordens voor De Morgen (25/06/2008): Na de tienjarige oorlog in Troje kunnen de Grieken eindelijk huiswaarts keren. Odysseus, de man van duizend listen, kan niet snel genoeg vertrekken want zijn vrouw Penelope en zijn zoontje Telemachus ("maar wij noemen hem Makos") wachten op hem. Maar Odysseus moet eerst allerlei beproevingen doorstaan voor hij zijn opgegroeide zoon in zijn armen kan sluiten. Een kannibalistische reus met één oog, een eenzaam meisje met lange vlechten en gevaarlijke toverkrachten, het dodelijke gezang van de Sirenen of de vraatzucht van zeemonsters... Odysseus weet er dankzij zijn intelligentie telkens net aan te ontsnappen. Na een reis die veel langer heeft geduurd dan de oorlog zelf, zet hij als enige overlevende, voet aan wal op zijn geliefde Ithaka. Bij het boek zit overigens een luister-cd, een ingekorte versie, voorzien van muziek. Daarop is ook de stem van illustrator Gerda Dendooven te horen. Ze voorzag deze kleine klassieker van opvallend sobere tekeningen die soms refereren aan figuren op Griekse vazen, maar tegelijk het onmiskenbare Dendooven-signatuur dragen: altijd een beetje potsierlijk, want ook een held blijft uiteindelijk een kleine en verdwaalde mens.
http://boek.veterpro.net/rec/dm08/bb_lu280.htm
In dezelfde reeks verscheen ook: Diep in het woud. Verzamelde verhalen van Ovidius.
16
VERWONDERING
Antwerpen in het klein Patrick van de Perre In: Gazet Van Antwerpen (8/11/2011) Als u Antwerpen eens in het klein wil bewonderen, dan kan dat nu dankzij Jasper Léonard. De videokunstenaar zette eind vorige week 'Small Belgium: Antwerp' online en haalde al duizenden kijkers. Verwondering. Dat is wat fotograaf Jasper Léonard wil bereiken met zijn miniatuurbeelden van Antwerpen. Jasper houdt van het speciale effect van de zogeheten tiltshiftbewerking. "Ik fotografeer bekende Antwerpse plekken en bewerk ze dan tot miniatuurbeelden. Het resultaat is bijzonder. Wie de beelden bekijkt, krijgt de indruk dat het miniaturen zijn. Pas als je goed kijkt, zie je dat het echte foto's zijn." Jasper Léonard is een Antwerps fotograaf met opleidingen in zowel grafische vormgeving als fotografie. "Ik wil met dit project de dagelijkse schoonheid onder de aandacht brengen. Ik hoop dat mensen een beetje verwonderd zijn als ze mijn werk bekijken. In al de drukte verliezen we soms gemakkelijk uit het oog hoe bijzonder onze wereld eigenlijk is." (...)
© Jasper Léonard
'Small Belgium: Antwerp' kan je bekijken op onderstaande link: http://jasperleonard.wordpress.com/2011/10/30/small-belgium-antwerp/
17
Little people in the city The Street Art of Slinkachu Slinkachu Uitgegeven door: Boxtree
Slinkachu begon in 2006 onder de naam "Little People" met ongewone kunstinstallaties op straat in Londen: hij beschilderde miniatuur poppetjes van het soort dat bij modelbouwtreinen hoort en plaatste ze temidden van alledaagse voorwerpen in de “grotemensenwereld”. De mannetjes proberen voor zichzelf op te komen in de wildernis en anonimiteit van de stad. Ze zijn bijna te klein om met het blote oog te zien; als je even met je ogen knippert, kan het zijn dat je ze gemist hebt. Als voetganger kan het altijd zijn dat je door zo'n mini-installatie verrast wordt, ook in België! Met een macroscopische lens trekt Slinkachu de installaties eerst van zéér dichtbij en dan telkens van iets verder zodat je de stedelijke context mee krijgt.
Meer werk van Slinkachu kan je bekijken op: http://little-people.blogspot.com/ © Slinkachu
18
Leuk om te doen met de klas YOU ARE HERE Slinkachu in 2018 (Antwerpen) Ontdek een microkosmos in de publieke ruimte Op 4 en 5 mei kan je in Antwerpen zelf op zoek gaan naar vijf nieuwe miniatuurinstallaties/stadsbeelden van Slinkachu, op evenveel locaties, gespreid over de verschillende wijken met postcode 2018. Op deze manier worden inwoners en bezoekers uitgenodigd om de eigen leefomgeving met andere ogen te bekijken. Iedereen kan deze installaties in de openbare ruimte ontdekken. Aan de hand van markeringen in het straatbeeld en een webtoepassing wordt de bezoeker wegwijs gemaakt en kan hij/zij zelf Slinkachu’s werk in beeld brengen. Al deze foto’s en filmpjes worden getoond op het feestelijk evenement dat deze tweedaagse afsluit. Slinkachu (Devon - UK, 1979) behoort met ondermeer graffiti-kunstenaar Banksy tot de internationaal bekende street art-beweging. Dit is zijn eerste project in België. YOU ARE HERE is een co-productie van Middelheimproductie en district Antwerpen. Het maakt deel uit van het cultuurtraject 2018 dat specifiek is opgezet door en voor de inwoners van dit stadsdeel. Vrijdag 4 en zaterdag 5 mei 2012, doorlopend van 10 tot 22 uur. Kijk op de website/facebook voor meer informatie en de laatste updates over de locaties: http://nl-nl.facebook.com/events/252018404869012/
Leuk weetje Slinkachu maakte de cover voor het boek The Misfortunates. Het boek is bij ons beter bekend als De helaasheid der dingen van de Belgische schrijver Dimitri Verhulst.
19
HEIMWEE/DE ROEP VAN JEZELF
De aankomst & Verhalen uit een verre voorstad Shaun Tan Uitgegeven door: Querido Nobelprijswinnaar voor kinderliteratuur Shaun Tan (°1974, Australië) illustreerde meer dan 20 boeken, waarvan vooral zijn woordenloze strip De aankomst en zijn verhalenbundel Verhalen uit een verre voorstad bekend zijn geworden. Zijn verhalen gaan vaak over verre reizen naar wonderlijke werelden, over immigratie en heimwee.
Shaun Tan won onlangs één van de meest belangrijke prijzen op vlak van kinder-en jeugdliteratuur: de ALMA 2011 (de Astrid Lindgren Memorial Award). Deze prijs wordt elk jaar toegekend aan een auteur, illustrator, verteller of leesbevorderaar die een belangrijke inspanning heeft geleverd voor jeugdliteratuur en kinderrechten. Volgens de ALMA-jury is “Shaun Tan een meesterlijk visueel verhalenverteller, die de weg wijst naar nieuwe mogelijkheden op het vlak van prentenboeken. Zijn werelden-in-beelden vormen een apart universum waar niets vanzelfsprekend is en alles mogelijk is.” http://www.verteleens.be/2011/03/29/shaun-tan-wint-alma-award-2011/
20
Wat doet je ergens thuis voelen? Je eigen slaapliedje!
Ninna Oh Slaapliedjes rond de middellandse zee Uitgegeven door: Uitgeverij Lannoo
Ninna Oh zijn de eerste woorden van het eerste lied dat Bas Bogaerts en Eva Schampaert opnamen tijdens hun maandenlange zoektocht naar slaapliedjes rond de Middellandse Zee. Gewapend met opnamemateriaal en een camera legden ze twaalfduizend kilometer af op twee motoren. Ze sliepen in een tent op het strand aan de Dardanellen en aan de Rode Zee, in stoffige herbergen, geïmproviseerde gastenkamers en een Syrische koningskamer. Overal stelden ze één eenvoudige vraag:
“Kent u nog een slaaplied en wilt u het zingen voor ons?”
Slaapliedjes zijn van vroeger en nu. Je vindt ze in alle culturen, in alle talen. Het zijn stuk voor stuk kleine liedjes in een grote, universele traditie. De opnames van deze liedjes waren een inspiratiebron voor muzikanten van bij ons. Op de cd hoor je de originele versie van de slaapliedjes en de bewerking ervan door bekende muzikanten. In het boek lees je de originele teksten, de vertaling en kleine anekdotes over hoe en waar de liedjes gevonden werden. Met muzikale bewerkingen van Sarah Bettens en Tom Kestens, Neeka, Gorki, Sioen, Peter Vermeersch, De Piepkes, Isbells, Kommil Foo, Mrs Hyde, Spinvis, Jan De Smet en Golden Glows. http://www.lannoo.be/content/lannoo/wbnl/listview/1/index.jsp?titelcode=22424&fondsid=9
21
- RAT -
Rat is een genieter: hij houdt van rusten en zalig niksen. Rat is tevreden met wat hij heeft en waar hij is. Hij dobbert rustig verder.
ZALIG NIKSDOEN Rat zou er ook zo kunnen uitzien, vredig aan zijn rivier...
Of zo...
22
GELUK ZIT IN DE KLEINE DINGEN
Ik wou
Toon Tellegen. Geïllustreerd door Ingrid Godon Uitgegeven door: Lannoo
Ik wou dat geluk een ding was en dat ik het ergens vond en mee naar huis nam. Ik zou niemand vertellen dat ik het had gevonden. Ik zou het verstoppen en alleen te voorschijn halen als ik zeker wist dat ik alleen was. Dan zou ik het oppoetsen. Geluk moet glimmen, ook al is het in het geheim.
23
Uit artikel van Veerle Vanden Bosch voor De Standaard (09/12/2011): Auteur Toon Tellegen werd ingeschakeld om bij elk portret van Ingrid Godon de innerlijke gedachten van de personages op te roepen. Telkens word je aangestaard door een paar ver uiteenstaande ogen, op de mond van de figuren is geen zweem van een glimlach te bespeuren. Veel van de personages barsten van de onuitgesproken verlangens, hun teksten beginnen dan ook met de titel – ‘ik wou...'. Hun verlangens zijn soms herkenbaar, maar vaker hoogst origineel. http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=9I3J7O6M
Ik wou dat er plotseling iets werd afgelast, zonder dat iemand wist waarom, en dat ik boven op een tafel klom en danste van geluk, nadat ik het had gehoord. 'Het gaat niet door! Het gaat niet door!' zou ik al dansend zachtjes roepen. Ik was nog nooit zo gelukkig geweest! Ik wou dat ik dat gevoel elke dag had. Zonder dat iemand dat aan mij kon zien.
24
Loerhoek
Bernard Dewulf Uitgegeven door: Atlas Hier (p.121-122) Ik mag een paar dagen weg. Voor het werk. Leuk. Veel mensen mogen nooit voor het werk weg. Ik wel. Ik heb het soort werk waar je soms voor weg mag. Mensen die weg mogen voor hun werk hebben leuk werk. Dat hoor ik zeggen. Dat ik zo maar weg mag. Geen vakantie, maar toch. Ge zijt er eens uit. Ervantussen. Weg is weg. Weg is weg. Straks ben ik hier weg. De horizon verbreden. Dat hoor ik ook zeggen. Soms ziet men hier de horizon niet meer. Dan moet men eens weg. Van hier. Hier is dan te smal, te dun, te weinig. Ik weet het nog zo net niet. Nu ik weg mag van hier, is er ineens zo veel van. Nooit voel ik zo veel van hier als wanneer ik weg mag. Het hele honkvaste hier komt op mij af. Al dagen doe ik nauwelijks iets anders dan het omarmen. In gedachten en in het echt. Kom hier, hier. Dat ik u omhels. Het is een hier-paniek. Verplaatsingsvrees. Wat zal er met hier gebeuren als ik weg ben? Straks is het hier weg als ik terug ben. Foetsie. Spoorloos. Ik kan het niet meenemen. Dan zou ik ook niet weg zijn. Het is het een of het ander. Weg is weg. Ik wil wel eens weg, maar niet van hier. Ik wil van elders weggaan, waar ik hier niet moet achterlaten. Maar hoe raak ik daar zonder hier te verdwijnen? Hopeloze dagen zijn het, zo voor het mogen weggaan. Wie heeft het in zijn hoofd gehaald mij toe te staan om weg te gaan? Wie wil mij zo per se weg? Wie is er iets van plan met mijn hier? Plekparanoia is het. En wat ga ik daar doen, in dat weg, zonder mijn hier? Zonder mijn hier sta ik nergens. Volgens mij is dat weg waar ik naartoe mag al lang weg en hoef ik er helemaal niet heen.
Bernard Dewulf is de kersverse Antwerpse stadsdichter. Over Kleine Dagen – waarvoor Dewulf in 2010 de Libris Literatuur Prijs kreeg en in 2011 de Inktaap – schreef de Volkskrant: (...) Dewulf kan de meest wonderlijke dingen schrijven over de minst wonderlijke, waardoor die toch wonderlijk zijn. Kleine dagen: een kroniek in miniaturen van de gloed van het gewone.
25
TREKVOGELS/DE ROEP VAN JEZELF Aan het einde van het verhaal/de voorstelling begint er ook bij Rat iets te kriebelen... De Rat was rusteloos maar wist niet waarom. De zomer prijkte in volle tooi. Er was geen enkele waarschuwing dat het jaar voortschreed. Maar er hing een sfeer van verandering in de lucht. Rat zag dat er elke dag meer vogels vertrokken. ‘Maar waarom? Waarom niet blijven? ‘ opperde de Rat. ‘Jullie weten niet wat hier te beleven valt, wanneer jullie ver weg zijn. Het hele interessante jaar door.’ ‘Allemaal waar, zonder twijfel,’ antwoordden ze toen, ‘we zijn echt jaloers en misschien een ander jaar, maar nu moeten we gaan.’ De Rat was een tevreden dier. Vergroeid met het land. En wie er ook ging, hij bleef. Toch kon hij er niets aan doen dat hij merkte wat er in de lucht hing, en dat zijn gevoel er diep door geraakt werd. Als de trekvogels passeren en de herfst opnieuw in het land is, voelt ook Rat dat er iets in de lucht hangt. Misschien wil hij toch wel eens weg van hier, zien wat er aan de horizon ligt. Misschien is Rat dus toch niet zomaar een huismus, maar ook een beetje een trekvogel ... . (…) Hij beklom een helling die langzaam oprees. Zette zich boven neer, en keek naar de heuvels die zijn uitzicht naar het zuiden afsloten. Zijn horizon. Zijn grens waarachter niets lag wat hij ooit had willen zien of kennen. De zeeën die erachter lagen zou hij nooit ontdekken. De zonovergoten kusten. De rustige havens vol machtige schoepen. (…)
© Patrick Vervueren
26
Bibi's bijzondere beestenboek
Bibi Dumon Tak. Geïllustreerd door Fleur van der Weel Uitgegeven door: Querido
Fragment uit Bibi's bijzondere beestenboek: De Gierzwaluw SRIE, SRIE, SRIE, hoor je ze? SRIE, SRIE, SRIE, zie je ze? Ze schieten als torpedo's over de daken heen. Ze scheren als wild geworden straaljagers door de lucht. Als we de krijsende roep van de gierzwaluw horen denken we allemaal: zomer, hoera! SRIE, SRIE, SRIE. We denken: yes vakantie, joepie zwembad, hiha achtenzestig ijsjes op een dag. Dat vlugge vogeltje komt met een vaart van 120 kilometer per uur uit Afrika gevlogen om een nest te bouwen onder ons dak. Dat vliegen is een kleine moeite hoor, want gierzwaluwen zijn de beste vliegers ter wereld. Ze doen niets anders. Ze vliegen dag en nacht. Zodra ze ut het nest vertrekken zijn ze weg. Vanaf die tijd blijven ze voor altijd in de lucht. Voor altijd!Het zijn echte luchtacrobaten. Honger? Bek open, dwars door een wolk muggen jagen en slikken.Dorst? Bek open, rakelings over het water zeilen en slurpen. Moe? Wachten tot de avond valt. Een paar kilometer naar boven vliegen en in slaap vallen op een bedje van warme lucht dat langzaam omhoog drijft. Alleen voor een nestje komen ze naar de aarde toe. Voor hun jongen zetten ze hun poten even op de grond. Nou ja, op de grond...Ze kruipen onder het dak, dichtbij de wolken, zodat het toch nog even lijkt of ze een beetje zweven.
Bibi Dumon Tak schreef dit boekje speciaal ter gelegenheid van de Nederlandse jeugdboekenweek die in 2006 rond het thema dieren draaide. Het werd een leuk boekje vol wetenswaardigheden over bijzondere dieren.
27
- PAD Pad wil altijd meer en nieuw. Voor hem kan het allemaal niet snel en flitsend genoeg zijn.
Pad zou er ook zo kunnen uitzien...
De ideale autoroute van Pad is waarschijnlijk Route 66. “Get your kicks on route 66”. Door de boxen schalt luid het liedje Born to be wild (Steppenwolf)!
28
NATUUR vs CULTUUR In het karakter van pad kan je een botsing zien tussen natuur en cultuur.
© http://publiekeruimte.wordpress.com
29
Het Molletje Zdenek Miler
Een passend filmpje dat de clash natuur/cultuur illustreert, is te zien op: http://youtu.be/QnxKqEyj59c (deel 1) en http://youtu.be/ZMpeXHXotyA (deel2) De filmpjes tonen één van de wonderlijke avonturen van... Het Molletje. 'Het Molletje' werd getekend door de Tsjechische illustrator Zdenek Miler (1921-2011). Het schattige, onhandige molletje komt over als een nieuwsgierig kindje dat de wondere wereld ontdekt. In dit filmpje vecht hij voor het behoud van zijn stukje natuur.
Walt Disney heeft in zijn animatiefilms alle dieren gebruikt, behalve één. En dat heb ik gekozen", zei Miler vaak over de schepping van "Het molletje" of "Krtek" in het Tsjechisch. http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur+en+media/film/1.1166656
30
Werk van fotograaf Geert Goiris
(Bornem, °1971)
Onderstaande foto's van fotograaf Geert Goiris hangen in het Vlaams Parlement. Ze tonen de "onvermijdelijke menselijke aanwezigheid in de realiteit". Het is opvallend dat de mens zelf afwezig is in de landschappen, maar wel duidelijke sporen heeft achtergelaten.
In het Noorse landschap, dichtbij de twee weidse poolcirkel, wordt de ongerepte woestheid van de natuur doorbroken door een strakke witte lijn, die uiteraard te wijten is aan een menselijke ingreep in het landschap. Het gaat om een overdekte spoorlijn, waarvan de overdekking dienst doet als bescherming tegen schade door de gure weersomstandigheden.
De Ierse golfbaan is een typisch stukje nagebootste natuur, waarin de onregelmatigheid van de heuvels de indruk moet wekken dat ze natuurlijk zijn gevormd. Dat er in dit voor menselijk vermaak omgebouwde landschap geen mens te zien is, werkt bevreemdend.
© http://www.vlaamsparlement.be/vp/informatie/overhetvlaamsparlement/kunst/goiris
31
Natuur als religie: vervreemding van de moderne mens Kim Herbots In: De Morgen (24/01/2012) Ouderwets doen is modern Vlaming keert terug naar oma's tijd: zelf bakken en breien, Groenten en kippen kweken. Zelf bakken is weer populair, door de zweem van ambachtelijkheid er rond en het idee dat je controle hebt op wat je eet. De taartenbakwinkels schieten als paddenstoelen uit de grond, er zijn wachtlijsten voor volkstuintjes en op zowat elke keukenvensterbank staan zelfgekweekte kruiden. We willen het meer dan ooit zelf doen: eigen makelij is een statussymbool geworden. Eigen kippen, eigen brood, eigen taarten en cupcakes, eigen groenten, eigen energie door de zonnepanelen en soms zelfs eigen waterputten en waterzuiveringsinstallaties: we doen het almaar meer zelf. Met de crisis heeft dat niet veel te maken. Hoogstens geeft een zelfgebreide trui, zelfgebakken brood of zelfgekweekte prei ons even het idee dat we goedkoper bezig zijn, maar in werkelijkheid geven we handenvol geld uit aan machines en accessoires om de zelfredzame levensstijl te ondersteunen. Zelfvoorzienend leven anno 2012 is immers een vorm van nostalgie, maar het is zeker geen pure kopie van hoe het vroeger was. We mengen bloem en gist niet zelf, we kopen een mix in de supermarkt, kneden laten we over aan de broodbakmachine en zelfs de zaadjes van de basilicum- en korianderplantjes zitten al vaak in een potje met aarde wanneer we ze kopen. (...)
NATUUR IS NIEUWE RELIGIE
(...) De toonaangevende futuroloog Richard Lamb noemt zelfvoorzienend leven een van de trends van het ogenblik. Hij spreek van een positieve levenshouding en heeft het over een terugkeer naar het pure, echte leven. "Ik zie het ook bij mijn zonen", knikt Antoon Vandevelde, filosoof aan de KU Leuven. "Ze zijn in de twintig en volgen een cursus imker. Ze wonen in Brussel, zonder tuin, maar ze kweken tomaten op hun balkon. Dat levert misschien drie tomaten op. De rest kopen ze in de Delhaize. "Ik heb een groentetuin van een halve hectare en ik slacht zelf. Vroeger had ik in de buurt wel tien adressen waar ik mijn konijnen kon laten dekken. Dat is weg. Nu gaat het meer om het idee: die paar plantjes geven je het gevoel dat je grip hebt op de wereld, het is een tegengewicht voor het anonieme netwerk dat onze maatschappij is. Tegelijkertijd zorgt het voor continuïteit met de generaties. Je doet de dingen die je je uit je kindertijd herinnert."
32
(vervolg artikel Kim Herbots)
Natuur speelt een belangrijke rol in de terugkeer naar een zelfvoorzienende levensstijl. Wie echt in zijn eigen levensbehoud voorziet, is meestal sterk milieubewust, maar ook wie enkel wat kippen in de achtertuin heeft scharrelen of pompoenen kweekt, doet dat vanuit een verbondenheid met de natuur, meent Vandevelde. "De nood aan contact met de natuur is een heel fundamenteels iets bij de mens. Onze leefwereld is grotendeels artificieel en we missen die oude band met de natuur. Daarom gaan we er zelf naar op zoek. Het helpt om de zin van het leven te vinden. Waarom ga ik naar huis? Voor mijn vrouw, mijn kinderen en om de kippen eten te geven. We plooien ons constant naar regels die door de mens zijn opgelegd maar eigenlijk willen we ons ook onderwerpen aan een hogere kracht. Vroeger was dat vaak religie, nu is dat meer en meer de natuur."
© Foto Ruth Vanreusel
33
- DAS Das is een eenzaat. Hij woont in een gezellig hol onder de grond, midden in het Wilde Woud. Hij is liefst alleen met zijn boeken en gedachten. Das is een denker, een filosoof.
© Susan Varley
Hebbeding (over hebben en zijn)
Kristel Deweerdt Geïllustreerd door Margot Dieleman (foto's) Uitgegeven door: Lannoo
Hebbeding over hebben en zijn is een vrolijk gekleurd boek vol foto's, waarbij filosofische vragen staan over wat je kunt hebben, wat je kunt zijn, wanneer dat hetzelfde is of juist anders. Sommige gedachten gaan ook over taal, bijvoorbeeld: Als ik zeg Ik ben op Ben, is dat iets heel anders dan wanneer oma zegt: Ik ben op. Dit boek is geen verzameling losse gedachten, maar een verhaal waarin een elfjarig meisje nadenkt over wat je kunt zijn en hebben, en wat er moeilijker is. Er zit veel fantasie in, het zet je aan het denken, en het laat je door de heldere, bijzondere foto's met verwondering naar de wereld kijken.
Op Leesplein.nl vind je een hele boekenreeks voor kinderen van 9-12 jaar rond: Filosoferen.
34
Workshop De Gedachtemakers in de Tuin van HETPALEIS
HETPALEIS is een theaterhuis voor kinderen, jongeren en kunstenaars in het hart van Antwerpen. In de ateliers van HETPALEIS, De Tuin, kan je ontdekken wat dans, theater en muziek met je doet. Wat zou ik veranderen aan de wereld? Wat vind ik belangrijk in het leven? Wie of wat zou ik zeker niet willen missen? Hoe krijgt iemand mij echt boos? Waar lig ik wakker van? Wat maakt mij verdrietig? Wonen mijn echte ouders in Amerika? Kan ik met een teletijdmachine naar de toekomst vliegen? De gedachtemakers daagt je uit om je gedachten op een originele manier zichtbaar te maken. Daarvoor kan je muziek, beeld, foto, dans of geluid gebruiken. Ervaren kunstdocenten begeleiden je om jouw creatieve hersenkronkels vorm te geven.
Voor meer informatie, kijk op: http://www.hetpaleis.be/programma/de-gedachtemakers Meer informatie over de werking van De Tuin vind je op: http://www.hetpaleis.be/publiekswerking/de-tuin
35
VRIENDSCHAP
Finn of hoe de zomer naar gras rook Inge Misschaert. Geïllustreerd door Greet Bosschaert Uitgegeven door: De Eenhoorn
Nau heeft weinig vrienden op school. Iedereen vindt haar raar. Gelukkig is er Finn. Vorige zomer was hij er opeens. En deze zomer trekken ze elke dag samen op. Ze zwerven door het bos en de velden. Ze maken een kamp onder een brug, zwemmen in de beek, gaan op buffeljacht,… Bovenal kunnen Finn en Nau heel goed praten met elkaar…
Je vindt een recensie van Mik Ghys op http://www.pluizuit.be/111028/Finn.htm.
Meer boeken over vriendschap vind je op: http://www.boekenzoeker.org/8%2B/tussenpagina.asp?BoomId=4&TakId=135
36
Film: Mary&Max Adam Elliot, 2009 Mary is een eenzaam en mollig achtjarig meisje uit de suburbs van Melbourne, Australië. Om uit haar isolement te geraken, besluit ze een brief te schrijven naar een lukraak uit het telefoonboek geplukt adres. De brief belandt bij Max, een zwaarlijvige man die lijdt aan het aspergersyndroom en die midden de chaos van New York woont. Het is het begin van een bizarre, maar warme vriendschap die meer dan twintig jaar zal duren. http://www.lesseninhetdonker.be/filmaanbod/201/Mary-and-Max
Mary en Max zijn net als Wallace & Gromit geanimeerde figuren van klei. Mary&Max is wel niet zo'n luchtige film, maar dankzij de zwarte humor en empathie is de film een pareltje.
t
© alicetynan.com
De trailer van Mary&Me kan je bekijken op:http://www.youtube.com/watch?v=MgRjB8PEDkM
37
SEIZOENEN De seizoenen spelen een belangrijke rol in Wind in de wilgen. Ze veranderen de hele natuur, maar hebben ook een grote invloed op het leven en het gemoed van de dieren.
Seizoenen Blexbolex Uitgegeven door: Clavis Dit boek won omwille van haar mooie grafische vormgeving het Gouden Penseel 2011.
© Blexbolex
Uit het juryverslag: De illustraties, geïnspireerd op de beeldcultuur van de jaren vijftig en de vroege jaren zestig, zijn kleurrijk en vertellen elk een eigen verhaal. In eerste instantie lijkt het een verzameling losse prenten over de vier seizoenen; bij nader inzien valt veel meer te ontdekken. De platen zijn op meerdere niveaus met elkaar verbonden. Een auto die in de file staat, verwijst als vanzelf naar een mierenkolonie; een paardenbloem komt steeds in een andere gedaante terug. Door het hele boek is zulk beeldrijm te vinden. Niets is voorspelbaar, toch is er een mooie structuur. http://leesplein.nl/assets/juryrapporten/penseelgoud-2011.html
38
- LENTE -
Morgen was het feest Toon Tellegen. Geïllustreerd door Ingrid Godon
Uitgegeven door: Querido
In 28 verhalen vertelt Toon Tellegen over de vier seizoenen in het bos van de eekhoorn, de olifant en de andere dieren. Ingrid Godon zorgt voor de illustraties van het dierenbos dat het hele jaar doorloopt en tenslotte uitbarst in een groot feest.
Uit een recensie van Julia van der Krieke voor het tijdschrift Deadline: (...) In Morgen was het Feest wachten de dierenvrienden met smart op de lente die maar niet komen wil, ze roepen en zoeken haar overal, doch het mag niet baten. De beukennootjes van de eekhoorn raken op, zijn laatste geeft hij weg aan de mier. Een groot deel van zijn voorraad had hij al weggegeven op een feest in de herfst. Zielig staan de dieren te verkleumen in de kou. Tot op een dag ze vanzelf verschijnt. "De wonderen zijn de wereld nog niet uit," denkt de eekhoorn. http://www.deadline.nl/news/Filosofie+met+taart+van+Toon+Tellegen
Ze bakken de heerlijkste taarten, drinken thee en bespreken het leven terwijl de seizoenen zonder te vragen veranderen.
39
- ZOMER -
Stian Hole
Garmanns zomer
Vertaald door Femke Blekkingh-Muller Uitgegeven door: Hoogland&Van Klaveren
Uit een recensie van jeugdschrijver Edward van de Vendel: In Noorwegen is het al een paar jaar hét prentenboek in focus.(...) In een krachtige collagetechniek, en met soms enge, bevreemdende foto's van mensfiguren die gelukkig gecompenseerd worden door een warme, bloeiende achtergrond, vertelt Hole over de zomer waarin Garmann moeilijke vragen stelt aan de volwassenen om hem heen, maar ook nadenkt over vlinders in je buik, kunstgebitten en loszittende tanden. http://www.edwardvandevendel.com/DreamHC/Page6.html
Fragment: “Garmanns zomer is bijna voorbij. De sprinkhanen tsjirpen en de drie oude tantes zijn op bezoek. Garmann doet zijn ogen dicht en denkt aan zwarte naakslakken, jeukende muggenbulten en dat hij nu bijna naar school moet. Hij doet zijn ogen weer open en ziet dat de takken van de appelboom op kromme vingers lijken die naar de hemel wijzen. Het is bijna herfst.”
40
- HERFST Herfst
Uit: Superguppie krijgt kleintjes Edward Van de Vendel Uitgegeven door: Querido
41
- WINTER Cadeautje
Uit: Binnenste buiten Bas Rompa Holland, 1986
Cadeautje Van de winter krijg je een cadeautje. Wat zeg ik? Je krijgt een pak! Op een morgen, helemaal onverwacht, valt het zacht koud op je dak. Niets vermoedend maak je het dan open. Je doet het gordijn opzij. Verbaasd sta je oog in oog met een groot, schitterend wit schilderij.
42
Bovenstaande gedichten drukken uit welke gevoeldens de seizoenen zoal teweeg kunnen brengen. Ze komen uit de bundel:
Voel je wat ik voel? De 150 mooiste gedichten over gevoelens voor kinderen Jan Van Coillie Uitgegeven door Davidsfonds/Infodok
Elk kind - en elke volwassene – kent het gevoel er flink de pest in te hebben, maar in de woorden van de dichter wordt dat gevoel bijzonderder en intenser. Poëzie kan troosten, relativeren, doen wegdromen of opkikkeren. In deze bundel vind je een hele waaier aan gevoelens, gevangen in gedichten. Over ozo heppie zijn, je te pletter vervelen, verlangens, driftkikkers, bange dromen, vlinders in je buik, onweersvogels, een koning zonder zin, pleinpijn, vrolijkheid naast stil verdriet. Jan Van Coillie selecteerde met veel zorg 150 blije, bange, boze gedichten! Over familie, vrienden, school, dieren, grote en kleine verrassingen en alles wat gevoel in het leven van kinderen brengt. Van dichters als Willem Wilmink, Frank Adam, Nannie Kuiper, Ed Franck, Joke van Leeuwen, Ted van Lieshout, Annie M.G. Schmidt, Edward van de Vendel, Riet Wille en vele anderen. Met gevoelige tekeningen van 13 illustratietalenten: Kristien Aertssen, Sabien Clement, Carll Cneut, Gerda Dendooven, Merel Eyckerman, Anette Fienig, Ingrid Godon, Benjamin Leroy, Thé Tjong-Khing, Sebastiaan Van Doninck, Klaas Verplancke, Jurgen Walschot en Anne Westerduin.
Jan Van Coillie is zopas op leesplein.nl uitgeroepen tot auteur van de maand januari !
43
EXTRA De jeugdboekenweek 2012 vindt plaats van 10 tot 25 maart en staat in teken van ... DIEREN!
In 1983 ziet Guus Kuijer hoe de eenden achterin zijn tuin verliefd worden, paren, broeden, jongen krijgen. Hij staat erbij en kijkt ernaar. Hij noemt de eenden Hendrik, Karel, Hennie en Gerdien en schrijft er Eend voor eend over. Later, in 1990, schrijft hij een boek over zijn hond Olle. Olle is niet zomaar een hond, maar een uitzonderlijk slim beest dat kan praten. Behalve verhalen over vossen en hazen, over mieren en eekhoorns, over bange en verliefde Kikkers, tranenthee huilende Uilen of kleine beren en kleine tijgers op weg naar Panama, zijn er een heleboel verhalen die dieren tonen zoals ze echt zijn. Of: die zoals wij mensen denken dat ze zijn. Want Olle kan niet écht praten, toch? Dat denkt zijn baasje maar. Zo'n dierenverhaal over echte dieren opent werelden die ons mensen vreemd zijn – die van poezen in Minoes of in Rommelkatje, bijvoorbeeld. Of die van konijnen in Waterschapsheuvel. Net zo goed geven deze verhalen dieren een naam, van Black Beauty tot Cheffie, en in één moeite door een persoonlijkheid. Of ze tonen hoe beest en mens een pact sluiten om samen de wereld aan te kunnen of partner in crime te worden. Tijdens de Jeugdboekenweek 2012 zetten we een stap vooruit en een stap omhoog en een stap opzij: recht de wereld en de verhalen van de dieren in. We gooien ons mensenpak af, trekken voor één keer een bontjas aan, gaan op vier poten zitten en worden dier met de dieren. We kijken diep in de ogen van onze kat. We voeren gesprekken met de hond. We duiken de struiken in en zoeken de beestjes op. We leren dieren kennen in boeken.
Op de website van de Jeugdboekenweek vind je niet alleen boekentips, maar ook lestips rond het thema DIEREN terug! http://www.jeugdboekenweek.be/2012/lestips.html http://www.jeugdboekenweek.be/2012/boekentips.html http://www.jeugdboekenweek.be/2012/thema.html
44
Toneelgezelschap luxemburg Somméstraat 49 2060 Antwerpen 03 270 34 90
[email protected] www.luxemburgvzw.be
45
