Innovatieve inkoop medisch specialistische zorg Contractvormen onder DOT
Nederlandse Zorgautoriteit Newtonlaan 1-41 3584 BX Utrecht E:
[email protected]
8
7
goed past bij de situatie waarin het ziekenhuis de enige aanbieder is in een regio. Deze afspraak afwijkt nogal af van de huidige DBCsystematiek omdat abonnementafspraken gemaakt moeten worden over een groep verzekerden. Ook de meeste geïnterviewde marktpartijen ervaren geen substantiële belemmeringen om de acht innovatieve contractvormen in de praktijk toe te passen. Vanuit de ziekenhuizen wordt als voornaamste aandachtspunt genoemd dat ze beperkt in staat zijn om op volume te sturen, omdat de zorgvraag vooraf aan een jaar onbekend is. Eén van de belangrijkste verbeterpunten die door marktpartijen werd genoemd is de aanpassing van ICT-systemen door ziekenhuizen en verzekeraars. Zij zijn daardoor in staat om de gemaakte afspraken lopende het jaar te kunnen monitoren en eventueel prijzen lopende het jaar automatisch aan te passen aan de contractvoorwaarden. Ervaringen tot nu toe Uit het onderzoek van ZorgmarktAdvies en Pels Rijcken blijkt dat een deel van de innovatieve contractvormen al in de praktijk voorkomt of naar verwachting wordt toegepast bij de contractonderhandelingen over contractjaar 2012. Concreet zijn voorbeelden bekend van toepassing van prijsdifferentiatie naar rato van volume, plafondafspraken, lumpsum afspraken, prijsdifferentiatie op grond van zorginhoud en volumedifferentiatie op grond van zorginhoud. Van de acht innovatieve contractvormen worden plafondafspraken op dit moment veruit het meest toegepast. Naar verwachting worden voor contractjaar 2012 voor een belangrijk deel van de ziekenhuismarkt afspraken over de begrenzing van de omzet van ziekenhuizen gemaakt (plafondafspraken of lumpsum afspraken).
6
Ziekenhuizen, ZBC’s en zorgverzekeraars hebben binnen bestaande wet- en regelgeving veel mogelijkheden om innovatieve contractvormen onder DOT af te spreken. Deze conclusie trekken ZorgmarktAdvies en Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn (Pels Rijcken) in een onderzoek dat zij in opdracht van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) uitvoerden. In dit onderzoek is gekeken naar de praktische en juridische mogelijkheden en eventuele belemmeringen voor het maken van innovatieve contractafspraken. Daarnaast is ook gekeken in hoeverre dergelijke afspraken al in de praktijk voorkomen. In deze flyer presenteert de NZa de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek. Het onderzoek biedt zorgverzekeraars en zorgaanbieders inzicht in de praktische en juridische mogelijkheden voor het maken van innovatieve contractafspraken. De integrale tekst van het rapport ‘Innovatieve inkoop medisch specialistische zorg; Contractvormen onder DOT’ is te downloaden via onze website: www.nza.nl. Belangrijkste innovatieve contractvormen Volgend schema geeft beknopt de acht meest voor de hand liggende innovatieve contractvormen weer.
3
Innovatieve contractvormen 1. Prijsdifferentiatie naar rato van volume Naarmate het volume aan geleverde zorg (aantallen DBC-zorgproducten) toeneemt, daalt de in rekening te brengen prijs per DBC-zorgproduct.
Effectief inzetten van innovatieve contractvormen Met de innovatieve contractvormen kunnen verschillende inhoudelijke doelen gerealiseerd worden. Onderstaand overzicht geeft weer welke contractvorm past bij welk te realiseren doel. Te realiseren doel
2. Two part tariffs Het ziekenhuis ontvangt een vooraf bepaalde lumpsum (vast bedrag) en daarnaast een prijs per geleverd zorgproduct.
Beheersing zorguitgaven
-
Lumpsum afspraken
-
Prijsdifferentiatie naar rato van volume Two part tariffs
-
Abonnementssystemen
-
Plafondafspraken
-
Sturen op volume add-ons
Preventie zorgkosten
-
Lumpsum afspraken
-
Abonnementsystemen
Bevordering doelmatigheid
-
Prijsdifferentiatie naar rato van volume
-
Two part tariffs
Verbetering kwaliteit
-
Prijsdifferentiatie o.g.v. zorginhoud
-
Volumedifferentiatie o.g.v. zorginhoud
Compensatie zorgzwaarte
-
Prijsdifferentiatie o.g.v. zorginhoud
3. Plafondafspraken De in rekening te brengen omzet is van te voren begrensd en er is geen omzetgarantie voor het ziekenhuis. 4. Lumpsum afspraken De in rekening te brengen omzet is van te voren begrensd, maar er is wel een omzetgarantie voor het ziekenhuis. 5. Abonnementssystemen Het ziekenhuis ontvangt per verzekerde in haar verzorgingsgebied een vast bedrag, waarvoor zij lopende een vastgestelde periode zorg moet leveren aan verzekerden van betreffende verzekeraar. 6. Prijsdifferentiatie op grond van zorginhoud De kwaliteit van de geleverde zorg en/of de zorgzwaarte van de patiënt bepalen de hoogte van de prijs. 7. Sturen op volume add-ons Add-ons zijn apart declarabele producten voor enkele specifieke dure zorgvormen. Met omzet-/volumeafspraken en/of controle op de naleving van indicatierichtlijnen kan de verzekeraar sturen op het te declareren volume add-ons.
In te zetten innovatie contractvorm -
Meerwaarde innovatieve contractvormen voor verzekeraars en ziekenhuizen ZorgmarktAdvies en Pels Rijcken concluderen dat bijna alle acht innovatieve contractvormen zowel voor het ziekenhuis als voor de zorgverzekeraar kunnen hebben. Alleen een plafondafspraak met een doorleverplicht voor het ziekenhuis na het bereiken van het plafond en sturing op het volume van te declareren add-ons hebben weinig tot geen meerwaarde voor een ziekenhuis.
8. Volumedifferentiatie op grond van zorginhoud De kwaliteit van de geleverde zorg bepaalt de omvang van het zorgvolume dat aan het ziekenhuis wordt vergoed.
4
Toepasbaarheid innovatieve contractvormen ZorgmarktAdvies en Pels Rijcken concluderen dat er nauwelijks praktische of juridische belemmeringen zijn om de acht contractvormen daadwerkelijk in praktijk toe te passen. Van de acht genoemde innovatieve contractvormen is alleen het abonnementsysteem in de praktijk moeilijk te realiseren. Dit komt onder andere omdat het abonnementsysteem vooral
5
Innovatieve contractvormen 1. Prijsdifferentiatie naar rato van volume Naarmate het volume aan geleverde zorg (aantallen DBC-zorgproducten) toeneemt, daalt de in rekening te brengen prijs per DBC-zorgproduct.
Effectief inzetten van innovatieve contractvormen Met de innovatieve contractvormen kunnen verschillende inhoudelijke doelen gerealiseerd worden. Onderstaand overzicht geeft weer welke contractvorm past bij welk te realiseren doel. Te realiseren doel
2. Two part tariffs Het ziekenhuis ontvangt een vooraf bepaalde lumpsum (vast bedrag) en daarnaast een prijs per geleverd zorgproduct.
Beheersing zorguitgaven
-
Lumpsum afspraken
-
Prijsdifferentiatie naar rato van volume Two part tariffs
-
Abonnementssystemen
-
Plafondafspraken
-
Sturen op volume add-ons
Preventie zorgkosten
-
Lumpsum afspraken
-
Abonnementsystemen
Bevordering doelmatigheid
-
Prijsdifferentiatie naar rato van volume
-
Two part tariffs
Verbetering kwaliteit
-
Prijsdifferentiatie o.g.v. zorginhoud
-
Volumedifferentiatie o.g.v. zorginhoud
Compensatie zorgzwaarte
-
Prijsdifferentiatie o.g.v. zorginhoud
3. Plafondafspraken De in rekening te brengen omzet is van te voren begrensd en er is geen omzetgarantie voor het ziekenhuis. 4. Lumpsum afspraken De in rekening te brengen omzet is van te voren begrensd, maar er is wel een omzetgarantie voor het ziekenhuis. 5. Abonnementssystemen Het ziekenhuis ontvangt per verzekerde in haar verzorgingsgebied een vast bedrag, waarvoor zij lopende een vastgestelde periode zorg moet leveren aan verzekerden van betreffende verzekeraar. 6. Prijsdifferentiatie op grond van zorginhoud De kwaliteit van de geleverde zorg en/of de zorgzwaarte van de patiënt bepalen de hoogte van de prijs. 7. Sturen op volume add-ons Add-ons zijn apart declarabele producten voor enkele specifieke dure zorgvormen. Met omzet-/volumeafspraken en/of controle op de naleving van indicatierichtlijnen kan de verzekeraar sturen op het te declareren volume add-ons.
In te zetten innovatie contractvorm -
Meerwaarde innovatieve contractvormen voor verzekeraars en ziekenhuizen ZorgmarktAdvies en Pels Rijcken concluderen dat bijna alle acht innovatieve contractvormen zowel voor het ziekenhuis als voor de zorgverzekeraar kunnen hebben. Alleen een plafondafspraak met een doorleverplicht voor het ziekenhuis na het bereiken van het plafond en sturing op het volume van te declareren add-ons hebben weinig tot geen meerwaarde voor een ziekenhuis.
8. Volumedifferentiatie op grond van zorginhoud De kwaliteit van de geleverde zorg bepaalt de omvang van het zorgvolume dat aan het ziekenhuis wordt vergoed.
4
Toepasbaarheid innovatieve contractvormen ZorgmarktAdvies en Pels Rijcken concluderen dat er nauwelijks praktische of juridische belemmeringen zijn om de acht contractvormen daadwerkelijk in praktijk toe te passen. Van de acht genoemde innovatieve contractvormen is alleen het abonnementsysteem in de praktijk moeilijk te realiseren. Dit komt onder andere omdat het abonnementsysteem vooral
5
goed past bij de situatie waarin het ziekenhuis de enige aanbieder is in een regio. Deze afspraak afwijkt nogal af van de huidige DBCsystematiek omdat abonnementafspraken gemaakt moeten worden over een groep verzekerden. Ook de meeste geïnterviewde marktpartijen ervaren geen substantiële belemmeringen om de acht innovatieve contractvormen in de praktijk toe te passen. Vanuit de ziekenhuizen wordt als voornaamste aandachtspunt genoemd dat ze beperkt in staat zijn om op volume te sturen, omdat de zorgvraag vooraf aan een jaar onbekend is. Eén van de belangrijkste verbeterpunten die door marktpartijen werd genoemd is de aanpassing van ICT-systemen door ziekenhuizen en verzekeraars. Zij zijn daardoor in staat om de gemaakte afspraken lopende het jaar te kunnen monitoren en eventueel prijzen lopende het jaar automatisch aan te passen aan de contractvoorwaarden. Ervaringen tot nu toe Uit het onderzoek van ZorgmarktAdvies en Pels Rijcken blijkt dat een deel van de innovatieve contractvormen al in de praktijk voorkomt of naar verwachting wordt toegepast bij de contractonderhandelingen over contractjaar 2012. Concreet zijn voorbeelden bekend van toepassing van prijsdifferentiatie naar rato van volume, plafondafspraken, lumpsum afspraken, prijsdifferentiatie op grond van zorginhoud en volumedifferentiatie op grond van zorginhoud. Van de acht innovatieve contractvormen worden plafondafspraken op dit moment veruit het meest toegepast. Naar verwachting worden voor contractjaar 2012 voor een belangrijk deel van de ziekenhuismarkt afspraken over de begrenzing van de omzet van ziekenhuizen gemaakt (plafondafspraken of lumpsum afspraken).
6
Ziekenhuizen, ZBC’s en zorgverzekeraars hebben binnen bestaande wet- en regelgeving veel mogelijkheden om innovatieve contractvormen onder DOT af te spreken. Deze conclusie trekken ZorgmarktAdvies en Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn (Pels Rijcken) in een onderzoek dat zij in opdracht van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) uitvoerden. In dit onderzoek is gekeken naar de praktische en juridische mogelijkheden en eventuele belemmeringen voor het maken van innovatieve contractafspraken. Daarnaast is ook gekeken in hoeverre dergelijke afspraken al in de praktijk voorkomen. In deze flyer presenteert de NZa de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek. Het onderzoek biedt zorgverzekeraars en zorgaanbieders inzicht in de praktische en juridische mogelijkheden voor het maken van innovatieve contractafspraken. De integrale tekst van het rapport ‘Innovatieve inkoop medisch specialistische zorg; Contractvormen onder DOT’ is te downloaden via onze website: www.nza.nl. Belangrijkste innovatieve contractvormen Volgend schema geeft beknopt de acht meest voor de hand liggende innovatieve contractvormen weer.
3
7
Innovatieve inkoop medisch specialistische zorg Contractvormen onder DOT
Nederlandse Zorgautoriteit Newtonlaan 1-41 3584 BX Utrecht E:
[email protected]
8
