Bruggen bouwen in de zorg: Innovaties op het snijvlak van ziekenhuis en zorg thuis Dr. Bianca Buurman, senior onderzoeker Transmurale Zorg, AMC Dr. Susanne Smorenburg, programmamanager care-cure, Cordaan
Ziekenhuisopname risicovol voor ouderen Buurman et al, Plos One, 2012
Value-based healthcare: wat levert zorg op voor oudere?
Waarde voor oudere =
Porter, M et al; N Eng J Med; 2009
Gezondheidsuitkomsten + Ervaringen --------------------------------------------------Kosten
Hoge kosten ziekenhuiszorg EN nazorg
Mechanic R. N Engl J Med 2014
Meeste opnames in laatste jaar van leven • Hoogste kosten gezondheidszorg in laatste jaar van het leven: 30% van alle kosten • 73 % wil thuis overlijden, lukt maar bij 25-30% • Meeste ouderen overlijden in ziekenhuis of verpleeghuis
Zhang, B. et al, Arch int med, 2009; Higginson, I. J palliative care, 2000
Na acute opname: Uitkomsten 3 maanden na acute ziekenhuisopname: • 30% functieverlies • 20% heropgenomen • 20% overleden Uitkomsten kunnen beter
Buurman et al, Plos One, 2012
Wat bepaalt hoe oudere ziekenhuis uitkomt? A B C D
Covinsky et al, 2011, JAMA
Belangrijke veroorzakers Patiëntgericht • Multimorbiditeit • Geriatrische problemen Systeemgericht • Gefragmenteerde zorg; geen hoofdbehandelaar • Stapeling zorg • Richtlijnen houden geen rekening met multimorbiteit • Financiële barrières
Zorginnovaties op snijvlak care/cure • Voorkomen ziekenhuisopname • Ziekenhuiszorg verplaatsen • Betere ziekenhuiszorg • Transmurale zorg
Advance Care Planning: Ziekenhuisopname voorkomen door wensen te bespreken
Ziekenhuiszorg op andere locatie: Hospital at home & intermediate care • Betere uitkomsten: minder sterfte & complicaties • Minder heropnames • Patiënten tevredener Shepperd et al, Cochrane 2011;
Seniorvriendelijk ziekenhuis • Keurmerk voor ziekenhuizen • Ontwikkeld door en voor ouderen • 45/130 ziekenhuizen voldoen eraan • Aanwezigheid geriatrieteam: hoofdbehandelaarschap • Goede informatievoorziening • Transmurale zorg Innovatie aangejaagd door ouderen
De Transmurale Zorgbrug: betere overgang naar huis
Geriatrieteam
Warme overdracht
6 huisbezoeken Buurman et al, 2010, BMC HSR
door wijkvpk
Brug tussen ziekenhuis en huis • 40% lagere sterfte na ziekenhuisopname • Door warme overdracht veiligere zorg voor ouderen • Zorgketen ontwikkeld met ouderen, ziekenhuis & thuiszorg
Buurman et al, 2015, submitted
Uitdagingen bij onderzoeken & verspreiden interventie • 25 NL ziekenhuizen & zorgorganisaties zijn of gaan implementeren • Van onderzoek naar praktijk: behoud effectieve elementen • Financiële barrières: investeringen in wijkzorg leveren besparing op voor ziekenhuis
Voor toekomst • Het houdt niet op na de gerandomiseerde studie. Dan begint het pas………scope van onderzoeker mag breder • Hoe kunnen we ouderen mobiliseren om vernieuwing aan te jagen? • Hoe kunnen we zorgorganisaties bewegen om ook gezondheidsuitkomsten te rapporteren?
De brug van onderzoek naar praktijk: Twee perspectieven
Valley of death…?
De brug: van onderzoek naar praktijk
Diffusion of innovations
‘innovatiekloof’
Intrinsieke motivatie
Extrinsieke motivatie Disciplinerende maatregelen
De brug: Vanuit het perspectief van de praktijk
‘De veranderaar’: een ander vertrekpunt • “Hoe kunnen we samenwerken om de zorg voor ouderen in (en na) de ziekenhuisopname te verbeteren, op een zo doelmatig mogelijke manier?” • Integratie van wetenschappelijk onderzoek en ‘best practices’ in nieuw concept • Vanuit de huidige context; wet- en regelgeving én ongeschreven regels • Met kennis en kunde van implementatie/verandermanagement
De ‘veranderaar’ in de dagelijkse praktijk: • Beperkte toegang tot onderzoek en wetenschappelijke publicaties • Knelpunten bij realiseren van de verandering: • Organisatieniveau: • Adoptiesnelheid/ absorptievermogen van de organisatie, ‘verandermanagement’ • Samenwerking met andere organisaties: • (Hoe) past de vernieuwing in regionale organisatie van zorg • Bekostigingsvraagstukken ‘over de muren van eigen domein’ • Andere taal, cultuur en belangen, concurrentie
Wat is nodig? Aanbevelingen: • Organiseer de interactie tussen onderzoekers en ‘veranderaars’ actief > “evidence-based practice” én “practice-based evidence” • Organiseer voor deze interactie netwerkstructuren (academische werkplaatsen) met bijpassende onderzoeksfinanciering
Ben Sajetcentrum
Hoe moeten we de verandering tot stand brengen? 1. Georganiseerde interactie tussen onderzoekers en ‘veranderaars’ om implementatie van innovaties te versnellen. 1. Ook ouderen zelf kunnen een belangrijke rol vervullen bij versnelling van implementatie; mobiliseren van ouderen om te vragen naar de ‘best practice’
Welke vernieuwingen moeten we met voorrang gaan doen? 1. Aandacht voor ‘advance care planning’ en end of life care; ook maatschappelijke discussie 1. Transparantie vanuit ‘value-based healthcare’ voor ouderen; wat is toegevoegde waarde een behandeling voor de oudere 2. Eén hoofdbehandelaar (generalist) de regie heeft over de behandeling (ook in het ziekenhuis). Vraagt andere zorg contractering, over de muren van instellingen heen
Vragen • Bianca Buurman:
[email protected] • Susanne Smorenburg:
[email protected]