Musa
Inhoud Inleiding op het lespakket.
Blz. 3
Het verhaal van Musa
Blz. 4
Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas.
Blz. 5
Het koffertje ontdekken.
Blz. 6 en 7
Inhoud koffertje.
Blz. 8 en 9
2
Inleiding Musa is een handpop die de verschillende wisselende tentoonstellingen voor basisschoolleerlingen inzichtelijk maakt. Dit doet hij door een bezoek te brengen in de klas waar hij, aan de hand van een koffertje vol spulletjes, verteld over wat er in Museum Elburg te zien is. Daarnaast brengen de leerlingen een bezoek aan de tentoonstelling waarbij ze worden rondgeleid door Musa zelf! Deze handleiding is gericht op de tentoonstelling ‘Van Kinsbergen’ die onderdeel is van de vaste opstelling in Museum Elburg. Bij een volgende wisselende tentoonstelling zal de handleiding worden aangepast aan het onderwerp van een nieuwe tentoonstelling. In deze handleiding wordt eerst het verhaal van Musa vertelt, daarna volgt een beschrijving hoe de vrijwilliger of medewerker die met Musa een bezoek brengt aan de scholen het verhaal over Musa kan vertellen aan basisschoolleerlingen.
3
Musa de museumman Musa werkt in het museum, hij is al oud, niemand weet precies hoe oud. Hij heeft van alles meegemaakt. Het lijkt wel of hij overal bij is geweest. Hij weet dan ook heel veel te vertellen. Soms is Musa wel een beetje verdrietig. Omdat hij al zolang leeft en al zoveel heeft meegemaakt heeft hij ook een heleboel mensen ontmoet, maar helaas zijn veel van deze mensen er niet meer. Volgens Musa lijkt het af en toe wel of alles van vroeger aan het verdwijnen is,.. Dit vind Musa soms een eng idee, want wie weet verdwijnt hij op een dag ook wel! Daarom heeft Musa iets bedacht. Hij gaat op bezoek bij alle schoolkinderen, want kinderen zijn jong en leven waarschijnlijk nog heel lang. Daarom wil Musa de dingen die hij nog weet over vroeger aan de kinderen vertellen zodat niet alles verloren gaat maar dat het verleden nog blijft bestaan in de gedachten van de kinderen. Musa heeft een oude koffer daar zitten spulletjes in. Dingen van nu en dingen van vroeger. Hij neemt deze koffer mee naar school om samen met de kinderen naar de spullen te kijken en er over te vertellen. Musa vind het ook erg leuk om de kinderen het museum te laten zien daarom mogen alle kinderen met hem mee naar het museum waar Musa zelf een rondleiding geeft! Vanaf 17 november is er in Museum Elburg de tentoonstelling ‘In Gesprek’ te zien. Verschillende kunstenaars hebben kunst gemaakt bij oude voorwerpen in het museum. Musa vind het erg interessant om te zien hoeveel verschillenden kunstwerken er zijn. Er zijn schilderijen en beelden, op kopjes zie je gezichten van mensen en er is een gestippelde mevrouw met een huis als hoofd! Musa vindt het erg interessant om er achter te komen hoe de kunstenaars op deze ideeën zijn gekomen. Hij is hiervoor met een aantal kunstenaars in gesprek gegaan. In zijn koffertje heeft hij een telefoon waar je verschillende kunstenaars iets in hoort zeggen. Op weetjes kaartjes zie je de voorwerpen uit het museum en de kunstwerken van de kunstenaar. Leerlingen kunnen zelf ook reageren op een aantal voorwerpen uit het koffertje.
4
Het voorstellen gebeurt aan de hand van fotokaarten, op deze kaarten staat een nummer vermeld, dit nummer correspondeert met het nummer in de tekst. Onderstaande is bedoeld als handvat en hoeft niet exact gevolgd te worden! Even voorstellen Hallo ik ben Musa, ik woon in Museum Elburg. Het museum waar ik woon is niet zomaar een museum, dit museum is al heel oud. (1) Ik ben zelf ook al heel oud, eigenlijk weet ik niet precies hoe oud ik ben. Er is in het museum van alles te zien en beleven, er zijn schilderijen te zien, verhalen over beroemde mensen die in Elburg geleefd hebben, maar ook spulletjes van vroeger. Wat is eigenlijk een Museum? (2) In een museum worden spullen bewaard, dit kunnen kannen en potten zijn van heel lang geleden, of botten van dieren die al uitgestorven zijn, bijvoorbeeld mammoeten en dinosaurussen. Maar er zijn ook musea met schilderijen, of beelden. Deze schilderijen en beelden kunnen oud zijn maar veel spullen zijn ook nieuw. Er zijn ook museums waar verhalen worden verzameld en verteld. (3) Wat in elk geval in elk museum hetzelfde is, is dat er een verzameling bewaard wordt. Wat er verzameld wordt kan heel verschillend zijn. Verzamel jij ook spulletjes? Misschien spaar jij wel knuffels, voetbalplaatjes, lego of petshop. (4) In het kort gezegd is een museum een gebouw waar ze verzamelingen bewaren en de verzamelingen tentoonstellen zodat anderen de verzamelingen kunnen zien en iets van de verzamelingen kunnen leren. De tijdelijke tentoonstelling. In het museum zijn veel verschillende verzamelingen. (5) Als er een verzameling spulletjes wordt neergezet zodat de mensen ze kunnen bekijken noemen we dit een tentoonstelling, niet alle spullen die worden tentoongesteld zijn van het museum. Af en toe worden er ook verzamelingen van andere mensen in het museum neergezet zodat iedereen er heen kan om deze verzamelingen te gaan bekijken. (6) (7) Tijdens de tentoonstelling Ín Gesprek’ zijn er kunstwerken van veel verschillende kunstenaars te zien. Van 10 kunstwerken heb ik weetjeskaarten gemaakt, zo kom je iets te weten over het kunstwerk en de kunstenaar. Het Koffertje Ik heb zelf ook een verzameling gemaakt. Zullen we eens gaan kijken wat er in mijn koffertje zit? 5
Het koffertje ontdekken In principe gaat het lespakket Musa—de museumman over verzamelen. In het museum worden allerlei voorwerpen bewaard. Het doel van dit lespakket is dan ook leerlingen bekend te maken met het begrip museum, en de leerlingen bewust te maken dat er in een museum verzamelingen bewaard worden. Een aantal onderwerpen zijn bij het verzamelen van belang. Deze onderwerpen worden op een speelse manier met de kinderen besproken. Je schat zelf in of je een of meerdere onderwerpen kunt behandelen in de tijd die je hebt. Daarnaast schat je in welk onderwerp het meest geschikt is voor de leeftijdscategorie waarmee je te maken hebt. Rubriceren Dit betekent niets meer dan indelen, onder rubrieken brengen, of rangschikken. Je neemt een bepaald kenmerk van een voorwerp en sorteert op deze manier je verzameling. Natuurlijk hoeft het woord rubriceren niet met de leerlingen gedeeld te worden, beter is het woord sorteren te gebruiken. Sorteren op materiaal. Waar zijn de voorwerpen/kunstwerken van gemaakt? (plastic, hout, metaal, stof) Sorteren op kleur. Welke kleuren zie je? Sorteren op leeftijd. Welke voorwerp/kunstwerk is het oudst en welke het nieuwst? Hoe deel je dit met de leerlingen? Er wordt één leerling gevraagd om Musa te helpen met het koffertje en er een voorwerp uit te halen. We gaan samen naar de voorwerpen kijken, Er worden vragen aan de leerlingen gesteld, hoe zien de voorwerpen eruit? Waar is het van gemaakt? Welke kleur heeft het? Hoe oud denk je dat het is? Daarna neem je een van de kenmerken die net zijn genoemd, bijvoorbeeld kleur, we vragen nog een leerling om Musa te helpen. Vraag de leerling of hij of zij de poppetjes met dezelfde kleur bij elkaar kan zetten. Tot slot kun je de leerlingen naar hun eigen meegebrachte verzamelobject te kijken. Kunnen we de voorwerpen die iedereen heeft meegebracht sorteren op kleur? Je legt gekleurde papiertjes op de grond en vraagt de leerlingen de voorwerpen in groepjes van dezelfde kleur bij elkaar te zetten. Het bovenstaande kun je ook met de categorie materiaal en leeftijdscategorie doen. Wat heb je nodig? In het koffertje zitten gekleurde papieren, papieren voor de verschillende materialen en papieren met daarop verschillende leeftijdscategorieën.
6
Registreren Dit betekent niets meer dan in kaart brengen wat je hebt, dit kun je doen door een lijstje te maken en op te schrijven wat je hebt. Maar ook door foto’s of tekeningen te maken. Je maakt een lijst en noteert de eigenschappen van het voorwerp. Dit is een onderdeel dat geschikt is voor leerlingen vanaf groep 5. Hoe deel je dit met de leerlingen? Er wordt één leerling gevraagd om Musa te helpen met het koffertje en er een voorwerp uit te halen. We gaan samen naar het voorwerp kijken, Er worden vragen aan de leerlingen gesteld, hoe ziet het voorwerp eruit? Waar is het van gemaakt? Welke kleur heeft het? Hoe oud denk je dat het is? Daarna haal je de lijst van Musa erbij die hij in zijn koffertje heeft zitten en vraagt een leerling of het klopt wat er op de lijst genoteerd staat of dat er nog dingen bij gezet moeten worden. Je kunt om het extra spannend te maken doen alsof er iets mist uit het koffertje. Het koffertje is niet compleet kijk maar op de lijst! Maar natuurlijk heeft Musa niet goed gekeken. De leerlingen kunnen later zelf hun eigen voorwerpen registreren. Wat heb je nodig? In het koffertje zit de registratielijst van Musa. Klimaatbeheersing Dit is natuurlijk een onderwerp dat in de klas niet zo van toepassing is, maar je kunt wel ingaan op het zorgvuldig bewaren van je verzameling. Op kaart nummer 5 en 6 zie je dat mensen thuis maar ook de mensen in het museum spulletjes in een speciaal kastje bewaren, een vitrine. Bewaren de leerlingen spullen die voor hen bijzonder zijn ook op een speciale plaats? Vooral oude spullen moeten erg voorzichtig behandeld worden. Musa weet daar alles van. Hij heeft handschoentjes meegenomen die je aan moet doen als je iets vasthoud dat erg oud is. Wie weet zit er in zijn koffertje ook wel iets dat erg oud is en voorzichtig behandeld moet worden,.. Wat heb je nodig? In het koffertje zitten handschoenen die worden gebruikt om kwetsbare of oude voorwerpen vast te houden. De onderwerpen rubriceren, registreren en klimaatbeheersing zijn belangrijk als je een verzameling goed bewaren wilt. Deze onderwerpen zullen ook tijdens het museumbezoek behandeld worden. 7
Wat zit er allemaal in het koffertje? Een snorrenkop Deze beker is bedoeld voor iemand met een snor. Je kan uit de beker drinken door het kleine gaatje terwijl je snor op het witte stuk in de beker ligt. Zo word je snor niet vies! In de tentoonstelling ‘In Gesprek’ zijn ook een heleboel bekers te zien van de kunstenaar Johannes van Vught. Meer hierover op de weetjeskaarten.
Een stuk maliënkolder Een maliënkolder is een vest gemaakt van allemaal kleine stalen ringetjes. Ridders droegen dit als bescherming tegen zwaarden en speren. De maliënkolder bestaat uit allemaal kleine rondjes, een herhaling van steeds hetzelfde figuur wordt ook wel een patroon genoemd. De kunstenaar Frans Vendel heeft zich ook laten inspireren door patronen in het museum.
8
Een mechanisch scheerapparaat Dit scheerapparaat werkt zonder stroom. Je drukt de twee handvatten naar elkaar toe als een schaar en de tandjes bewegen langs elkaar. Dit scheerapparaat is vroeger gebruikt door de kapper in Elburg. Museum Elburg bewaart veel oude spullen die vroeger in Elburg gebruikt zijn.
Een inktdepper Met deze inktdepper kun je, nadat je met een pen met inkt op papier hebt geschreven, de inkt die nog nat is wegdeppen. Zo voorkom je dat de inkt gaat vlekken.
9
Vlaggenmast met vlaggetje Het laatste voorwerp uit het koffertje is een vlaggenmast. Dit vlaggetje zit in de koffer als verwijzing naar het kunstwerk van Anne-Marie Durand, zij werkt onder het pseudoniem Balta.
Overig Naast de voorwerpen zitten in het koffertje de weetjes -kaarten, de handschoenen om aan te doen wanneer je de voorwerpen voorzichtig wilt bekijken en een vergrootglas.
10
Museum Elburg
11
Twee Veluwse Klokbekers (2500-2200 v. Chr.)
Een badje vol met Mammoetbotten (12.000 v. Chr.) 12
Jan Hendrik Van Kinsbergen (1735-1819) In Museum Elburg wordt ook het verhaal van deze man verteld.
13
Wat verzamel jij?
14
Een echte verzamelaar heeft een speciale plek voor zijn verzameling.
15
Een vitrine in Museum Elburg Wat zal er in liggen?
16
