19 februari 2016
Initiatiefvoorstel: Naar een actief en integraal antidiscriminatiebeleid “Het is discriminatie of niet. Een beetje discriminatie bestaat niet”.1 - Justin (21 jaar)
Eindhoven is een inclusieve stad; een stad waarin iedereen welkom is, gehoord wordt en mee kan doen. Een stad waarin iedereen gelijkwaardig is en gelijke kansen krijgt, ongeacht ras, religie, geslacht, seksuele voorkeur, beperking of leeftijd. Toch zijn er anno 2015 nog steeds Eindhovenaren die zich niet welkom voelen, die niet gehoord worden, die niet mee mogen doen, die niet gelijkwaardig behandeld worden en die zich dus niet gelijkwaardig voelen. Veel van deze mensen voelen zich gediscrimineerd. Sociaal gezien is discriminatie niet wenselijk en wettelijk gezien is het zelfs strafbaar.2 Wat we dus in onze inclusieve stad zeker niet willen is discriminatie. Discriminatie is onrechtvaardig en een aantasting van de menselijke waardigheid. Daarom hebben we een drieledig voorstel waarmee we willen zorgen dat iedereen in Eindhoven een kans krijgt. D66 stelt voor dat we: 1) als gemeente een actievere rol gaan spelen in het creëren van gelijke kansen op de arbeidsmarkt; 2) als gemeente onze verantwoordelijkheid nemen: zorgen dat we beschikken over de juiste gegevens over discriminatie en actie ondernemen tegen discriminatie; en 3) als gemeente zowel landelijk als internationaal kennis en ervaring uitwisselen op het gebied van antidiscriminatiebeleid.
Voorstel 1 - De gemeente Eindhoven zorgt voor gelijke kansen op de arbeidsmarkt De gemeente Eindhoven is een inclusieve en democratische stad. Het voeren van een effectief antidiscriminatiebeleid staat daarom hoog op de agenda. Arbeidsmarktparticipatie is een belangrijke stap naar het kunnen en willen integreren. Daarom stelt D66 voor dat de gemeente zorgt voor gelijke kansen op de arbeidsmarkt. Dat houdt in: 1.1 De gemeente Eindhoven voert een actief anti-discriminatiebeleid binnen de eigen personele organisatie. De sollicitatieprocedures in de eigen organisatie zijn vrij van discriminatie. Anoniem3 solliciteren, zowel intern als extern, is voor alle functies de standaard. 1
Om een beeld te krijgen wat discriminatie in Eindhoven inhoudt en voor de betrokkenen betekent, verwijzen wij je door naar de bijlage waarin de resultaten staan van een speldenknopstudie onder vijftien Eindhovenaren die op verschillende manieren binnen de doelgroep gediscrimineerden vallen. 2 Zie art. 1 Grondwet (het gelijkheidsbeginsel en het verbod op discriminatie); Algemene Wet Gelijke Behandeling; en art. 137c t/m 137g of 429quater Wetboek van Strafrecht. 3 Een van de manieren om de invloed van stereotypering bij de werving en selectie te beperken is het anonimiseren van sollicitatiebrieven en CV’s. Hierbij worden de naam, contactgegevens, geslacht, leeftijd, geboorteplaats, nationaliteit, burgerlijke status, eventuele kinderen en een foto (of een selectie van deze kenmerken) op sollicitatiebrieven en CV’s van sollicitanten onleesbaar gemaakt (of in een digitaal systeem gefilterd). Het doel is om te voorkomen dat deze voor de functie niet relevante factoren worden meegenomen in de selectie van kandidaten.
1/5
19 februari 2016 1.2 De gemeente Eindhoven stimuleert haar toeleveranciers én afnemers (zoals bijv. subsidie-ontvangende organisaties) om een actiever anti-discriminatiebeleid te voeren. 1.3 De gemeente Eindhoven neemt het voortouw in het stimuleren van gelijke kansen op de arbeidsmarkt door aan de ene kant het geven van een goed voorbeeld en aan de andere kant het opstellen van een convenant met haar keten- en netwerkpartners. Het convenant nodigt de ondertekenaars uit om kritisch te kijken naar het eigen personeelsbeleid en waar mogelijk maatregelen te nemen om discriminatie binnen de eigen organisatie te voorkomen.
Voorstel 2 - De gemeente Eindhoven weet waar en hoe discriminatie een rol speelt binnen haar samenleving Er is op dit moment onvoldoende bekend over hoe en de mate waarin Eindhovenaren zich gediscrimineerd voelen. Het voeren van een actief en integraal antidiscriminatiebeleid helpt aan de ene kant om zicht te krijgen op de aard en omvang van de lokale discriminatieproblematiek en anderzijds bij het bestrijden van discriminatie door een gerichte aanpak. Op termijn zorgen we voor het beter handhaven van de openbare orde en kunnen we de positie van bepaalde mensen versterken. Om meer zicht te krijgen op waar en hoe discriminatie zich binnen de gemeentegrenzen voordoet, zijn de volgende punten van belang. 1) Het melden van discriminatie moet voor burgers zo eenvoudig mogelijk worden gemaakt. 2) Het verzamelen van gegevens die individuele incidenten overstijgen en deze met regelmaat bespreken binnen de gemeente(raad), zodat het vanuit die inzichten gemakkelijker wordt om te sturen op trends. 3) Het ontwikkelen van een integrale aanpak vanuit het netwerk van partners. 4) Het organiseren van de ADV op het niveau van de regionale politie-eenheid (Oost-Brabant). 2.1 De gemeente Eindhoven ziet er op toe dat het melden van discriminatie gemakkelijk wordt. De gemeente zorgt ervoor dat burgers weten waar en hoe ze discriminatie kunnen melden. De gemeente volgt de gedane meldingen actief op. Dat betekent dat er: • een regionale4 antidiscriminatie voorziening (RADV) wordt opgezet zodat er online melding, telefonische melding en persoonlijke melding van discriminatie kan worden gemaakt. • voldoende capaciteit binnen deze RADV beschikbaar moet zijn om tijdens werkdagen een loketfunctie te vervullen en gedurende avonduren en weekenddagen telefonisch bereikbaar te zijn. • actief bekendheid wordt gegenereerd voor deze RADV, zodat Eindhovenaren zich enerzijds aangesproken voelen om discriminatie te melden en zich anderzijds bewust worden van de gevolgen van discriminatie. • ingezet wordt op het vergroten van het vertrouwen5 in de RADV voor melders door: • professionele mediators beschikbaar te stellen om mediation aan te kunnen bieden aan slachtoffer en veroorzaker van meldingen; en • waar nodig terugkoppeling te geven aan melders. 2.2 De gemeente Eindhoven zorgt ervoor dat ze beschikt over accurate en recente informatie over discriminatiemeldingen en stelt deze gegevens beschikbaar aan haar partners. Dat houdt in dat de gegevens vanuit de RADV in de volgende rapportages worden verwerkt: • kwartaalrapportage met cijfers over meldingen;
4
Met regionaal bedoelen wij het gebied dat binnen de grenzen van de politie-eenheid Oost-Brabant valt. Momenteel wordt er bijzonder weinig melding gedaan van discriminatie (zie POLDIS rapportage 2013, p 11; en LECD rapport ‘Cijfers in beeld 2013’, p 14; en Lumens in de buurt: Discriminatie monitor Eindhoven 2014, p 6) en de geïnterviewden gaven ook aan weinig vertrouwen te hebben in het meldingsproces (“Er wordt toch niks mee gedaan” is een veelgehoord argument). 5
2/5
19 februari 2016 • jaarverslag met cijfers/trends en een inhoudelijke rapportage met een analyse van de gegevens (zowel kwantitatief als kwalitatief) en een overzicht van mogelijke uitdagingen; en • driejaarlijkse rapportage met daarin de verschillende trends en evaluaties van de RADV 2.3 Doordat er meer meldingen worden gedaan, de meldingen van een hogere kwaliteit zijn en er gegevens worden verzameld over trends, wordt het mogelijk om discriminatie vanuit een netwerkaanpak te benaderen. De gemeente Eindhoven neemt daarom het voortouw in een samenwerkingsverband met andere organisaties die zich ook met discriminatie bezighouden: • de RADV organiseert een structureel samenwerkingsverband waarin ten minste politie, OM, de gemeente en WijEindhoven zijn vertegenwoordigd. 2.4 Door de ADV op regionaal niveau en dus op de schaal van de politie-eenheid Oost-Brabant te organiseren zorgen we voor: • een optimale kwaliteitsgarantie; • efficiënte en effectieve samenwerkingsverbanden; • vermindering van de bureaucratische belasting; en • meer slagkracht binnen de beschikbare middelen.6
Voorstel 3 - De gemeente Eindhoven wisselt zowel landelijk als internationaal ervaring en kennis uit op het gebied van anti-discriminatie In Eindhoven is het onderwerp discriminatie de afgelopen jaren niet nadrukkelijk onder de aandacht geweest. Hoewel de gemeenteraad vorig jaar de werkgroep ‘tolerantie en respect’ heeft ingesteld, is er geen actief en integraal beleid gevoerd om discriminatie te voorkomen. Met dit voorstel wil D66 niet alleen structureel aandacht vragen voor dit onderwerp, maar ook een ambitie formuleren. Die ambitie is om als gemeente zowel landelijk als internationaal ervaring en informatie uit te wisselen op het gebied van anti-discriminatie. Om dat te bewerkstelligen stellen wij voor dat: 3.1 De gemeente Eindhoven lid wordt van zinvolle internationale netwerken op het gebied van antidiscriminatie. 3.2 De gemeente Eindhoven een jaarlijkse bijeenkomst organiseert met als thema discriminatie. Tijdens deze bijeenkomst zouden drie dingen centraal moeten staan: • internationale/nationale kennis en best-practices uitwisselen; • bekendmaken van de plannen en kernpunten voor het komende jaar; en • inzicht geven in de gegevens van het afgelopen jaar en dialoog aangaan met burgers en organisaties.
Nadere toelichting Discriminatie is onrechtvaardig en een aantasting van de menselijke waardigheid. In een inclusieve stad als Eindhoven mag het niet uitmaken welke kleur, geaardheid, leeftijd of geloof je hebt. Het enige dat telt, is dat wat je doet.
6
Zie voor meer informatie en uitgebreide toelichting: position paper van RADAR ‘Van WGA naar WRA’ d.d. 19 mei 2014; en brief van politiechef Paul van Musscher, d.d. 22-05-2015 over ADV’s.
3/5
19 februari 2016 Op 24 november 2015 heeft de heer Bamenga (D66) daarom het initiatiefvoorstel ‘Naar een actief en integraal antidiscriminatiebeleid’ aangeboden aan de gemeenteraad. Op 1 december 2015 heeft er een informatiebijeenkomst plaatsgevonden in het stadhuis, waarbij diverse (ervarings)deskundigen hun mening hebben gegeven over het initiatiefvoorstel en kennis en ervaring hebben gedeeld. Op 8 december 2015 is het initiatiefvoorstel besproken in de commissievergadering van Financiën en Bestuur. Naar aanleiding van de discussie in de commissie is er een aanvullende vergadering georganiseerd met de wethouder en een aantal commissieleden. Op 12 januari 2016 heeft deze vergadering plaatsgevonden. Naar aanleiding van de inbreng van de betrokken/aanwezige raads- en commissieleden is het ontwerp raadsbesluit op enkele punten aangevuld of aangepast. Bijgaand treft u het herziene ontwerp-raadsbesluit aan dat door de volgende fracties mede wordt ingediend: SP, PvdA, GL, OAE, CDA, VVD, CU, LE en BBL. Dit initiatiefvoorstel is een goede stap op weg naar een Eindhoven waar iedereen meedoet, gelijkwaardig wordt behandeld en gelijke kansen krijgt. Mpanzu Bamenga, D66 Corina Lathouwers, SP Mieke Verhees, PvdA Tom van den Nieuwenhuijzen, GroenLinks Niek Rennenberg, OAE Christo Weijs, CDA Hans Rozendaal, VVD Ko Jansen, ChristenUnie Geert Geerts, Leefbaar Eindhoven Patrick van der Voort, BBL
4/5
19 februari 2016 Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; besluit het college van burgemeester en wethouders opdracht te geven, met in achtneming van de onderstaande kaders en uitgangspunten, te komen tot een uitvoeringsplan (inclusief de financiële vertaling en verdeling van verantwoordelijkheden): 1. Het als gemeente een actievere rol te gaan spelen in het creëren van gelijke kansen op de arbeidsmarkt door: 1.1 doelstellingen te formuleren betreffende de samenstelling van het personeelsbestand welke een betere afspiegeling van de samenleving dient te worden; 1.2 het voeren van een actief antidiscriminatiebeleid binnen de eigen personele organisatie, door: ervoor zorg te dragen dat de sollicitatieprocedures in de eigen organisatie vrij zijn van discriminatie; ervoor te zorgen dat sollicitanten louter beoordeeld worden op hun competenties; anoniem solliciteren voor alle functies, zowel intern als extern, op te zetten, en dit beleid binnen twee jaar te evalueren; 1.3 toeleveranciers én afnemers (zoals bijv. subsidie-ontvangende organisaties) te stimuleren om een actiever antidiscriminatiebeleid te voeren; 1.4 het voortouw te nemen in het stimuleren van gelijke kansen op de arbeidsmarkt door aan de ene kant het geven van een goed voorbeeld en aan de andere kant het opstellen van een convenant met haar ketenen netwerkpartners. 2. Het als gemeente onze verantwoordelijkheid te nemen, zorgen dat we beschikken over de juiste gegevens over discriminatie en actie ondernemen tegen discriminatie door: 2.1 discriminatie zoveel mogelijk te voorkomen en te zorgen voor meer bewustwording, gedrags- en mentaliteitsverandering, vooroordelen wegnemen, dit door middel van voorlichting van twee kanten (zowel potentiele veroorzakers als slachtoffers van discriminatie) en preventie. 2.2 voldoende capaciteit binnen de antidiscriminatievoorziening beschikbaar te stellen; 2.3 actief bekendheid te genereren voor de ADV en het melden van discriminatie voor burgers zo eenvoudig mogelijk te maken; 2.4 in te zetten op het vergroten van het vertrouwen in de ADV voor melders en waar gewenst terugkoppeling te geven aan melders; 2.5 professionele mediators beschikbaar te stellen om mediation aan te kunnen bieden aan slachtoffers en veroorzakers van meldingen; 2.6 te beschikken over accurate en recente informatie over discriminatiemeldingen; het actief vergaren van informatie bijvoorbeeld door middel van het inzetten van ‘mystery guests’, deze gegevens beschikbaar te stellen aan partners en halfjaarlijks de voortgang van ‘het actief en integraal antidiscriminatiebeleid’ te bespreken binnen de gemeente(raad); 2.7 publiciteit te geven aan de meldingen en de effecten ervan, zowel ten behoeve van bewustwording als ten behoeve van het delen van successen; 2.8 een integrale aanpak te ontwikkelen vanuit het netwerk van partners en een structureel samenwerkingsverband te organiseren waarin ten minste politie, OM, de gemeente, de antidiscriminatievoorziening, WijEindhoven, bedrijven en maatschappelijke organisaties zijn vertegenwoordigd.
Aldus vastgesteld in de raadsvergadering d.d. 23 februari 2016
R. van Gijzel, voorzitter
J. Verheugt, griffier
5/5