INHOUDSOPGAVE
INLEIDING' 3! GEDOE'IS'GOED'
5!
PATRONEN'IN'RUZIES'
8!
KWETSBAARHEID'MAAKT'EEN'OPEN'RELATIE'STERK'1 1! GOEDMAKEN'NA'RUZIE:'ZO'DOE'JE'HET'GOED' KUN'JE'HET'MIJ'VERGEVEN?'
16!
19!
NAWOORD' 22! OVER REEYA ANDERS' CREDITS'
23!
24!
LITERATUURLIJST' 25!
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
2
INLEIDING Ruziemaken. Niets is zo verfrissend als een goede ruzie. Niets kan zo uit de hand lopen als een ruzie: van verharding, naar vuil spel en tot slot haat. De verfrissende factor willen we wel, maar dat uit de hand lopen, willen we niet. Hoe manage je een ruzie? Ruziemaken is geen probleem, als je weer kan goedmaken. Hier zit ook een paradox in. Bij het ruziemaken ontstaat er verharding en voor goedmaken is kwetsbaarheid nodig. Deze twee gaan vaak niet goed samen. Toch is dit te leren. Het helpt als je bewust bent van de verschillende fasen in een ruzie. Ook dat je beseft dat elke fase een functie heeft en er mag zijn. Dat je beseft dat je niet perfect hoeft te zijn. Je mag fouten maken. Graag zelfs. Dan mag je partner dat namelijk ook. In dit e-book, laat ik aan de hand blogs die eerder verschenen op mijn website, die verschillende stappen zien die een ruzie-cyclus kent. De rode draad die hier doorheen loopt, zijn de stappen binnen Emotionally Focussed Therapie, de therapie waarmee ik werk, aangevuld met een paragraaf speciaal over kwetsbaarheid. De fases die doorlopen worden binnen EFT gaan vaak als volgt: 1. Eerst de verwijten, de secundaire emoties (wat heeft je partner gedaan) 2. Dan de gevoelens, de primaire emoties (wat doet dat met jou) 3. Dan de behoefte (wat heb je nodig van je partner en wat kun jij voor je partner betekenen) 4. Tot slot: nieuw hechtingsgedrag Veel cliënten komen bij mij met het doel om onafhankelijk te zijn. Zeker in open relaties met allerlei intense emoties als jaloezie, afgunst, angst willen ze leren boven de situatie en hun emoties te staan. De eerste stap naar onafhankelijkheid is echter verbinding en daarmee afhankelijkheid. Wederzijdse afhankelijkheid. Echte verbinding herken je, wanneer je kan zeggen: ‘Ik heb je nodig. Ik kan niet zonder jou.’ Hoe veiliger we verbonden zijn, hoe onafhankelijker en zelfstandiger we kunnen zijn.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
3
Ik hoop dat je van dit e-book geniet en er iets aan hebt, ook als je geen open relatie hebt. Je leert jezelf en je partner beter kennen. Dankzij de ruzies. Reeya Anders EFT-relatietherapeut
www.openrelatie.nu
[email protected] 06-81245713
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
4
GEDOE IS GOED ‘Weet jij nog waar onze laatste ruzie over ging?’, vraag ik mijn man. Hij flost zijn tanden. Een precies werkje met zo’n eng langwerpig borsteltje dat hij tussen zijn tanden weet te wringen. ‘Nee. Hoezo?’ Hij slist en spuugt een beetje. Dan worden we allebei stil. We hebben al heel lang geen ruzie meer gemaakt. Wat heerlijk. Toch waren we nooit zover gekomen, als we die ruzies niet hadden gehad. Daarom hier een hart onder de riem, voor alle stellen die in dit stadium van ruzie maken zitten. Schrik niet van de ruzies. Ruzie is gedoe. Ruzies hebben ook een functie. Waarom ruzie maken in een open relatie goed is: 1. Ruzie maken doe je met de persoon van wie je houdt. 2. Bewust of onbewust test je elkaar uit. Blijft hij/zij bij me, ook als ik zo lelijk doe? 3. Ruzie zorgt voor ontlading. Door eruit te gooien wat je dwars zit, voel je je opgelucht. 4. Ruzie zorgt voor bewustwording. Je leert de ander kennen, maar ook jezelf. Je eigen nare kanten, jouw rol in het geheel. Als gevolg hiervan maak je keuzes en ervaar je steeds duidelijker hoe en wie je wilt zijn. 5. Ruzies zorgen voor een verandering. Een aantal ingesleten gewoontes die hoorden bij jullie monogame relatie, werken nu niet meer. Er zijn nieuwe vaardigheden nodig om je balans te hervinden in de open relatie. Die leren jullie jezelf aan. 6. Ruzie maken gebeurt met een (goed) doel: Iedere keer als jullie na een ruzie een stapje verder komen, geeft dat vertrouwen. In elkaar. En ook in jezelf.
Een paar regels Via Google vind je allerlei mooie manieren hoe je goed ruzie kan maken. Ze zijn wijs, ze zijn waar, maar het begin van een open relatie kan zulke intense emoties los maken, dat je deze tips nog eerder zal opeten dan toepassen.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
5
Een aantal basisregels: 1. Spreek je uit! Wat je niet uitspreekt blijft in de lucht hangen, stapelt zich op of gaat een eigen leven leiden. 2. Geen geweld! 3. Niet waar de kinderen bij zijn. 4. Zoek hulp als je merkt dat je erin vast blijft zitten.
Houd rekening met Pavlov Iedereen kent waarschijnlijk de onderzoeken van Pavlov waarbij de hond die normaal alleen kwijlt bij het zien van vlees, uiteindelijk al begon te kwijlen bij het horen van het belletje. Een belletje, dat altijd rinkelde voordat hij het stuk vlees kreeg. Bij mensen werkt dit ook. Negatief: Als ruzie altijd op een vaste plaats gebeurt, of op een vast moment, kunnen die plaats of dat moment ‘besmet’ worden. De fijne (slaap)kamer wordt de ruziekamer, die je alleen maar hoeft te zien om buikpijn te krijgen. Het naar bed brengen van de kinderen wordt een opgave, omdat je weet, dat de ruzie altijd daarna is. Zorg dus voor variatie van omgeving en tijdstip. Wandelen als variatie hielp bij ons. De buitenlucht, de beweging, de stiltes, geen afleiding door de kinderen. Bij bewegen maak je ook het ‘gelukshormoon’ serotonine aan. Positief: Alles wat met een vaste regelmaat gebeurt, geeft houvast en daarmee vaak ook rust. Het ontbijt klaarmaken voor iedereen op zondag, het kusje voordat je naar het werk gaat. Een vaste dag voor je lover. Zo heeft iedereen iets anders. Koester dit. Het helpt. Ruzies komen en gaan. Dit geldt ook voor mijn man en mij. Het is fijn voor ons om te realiseren dat ruziemaken geen wekelijks (dagelijks) onderdeel meer is in onze relatie. Maar nog belangrijker: we zijn er niet bang meer voor. We herkennen de patronen in het ruziemaken. We durven ons kwetsbaar op te stellen. We kunnen elkaar een veilig gevoel geven. We kunnen goedmaken. En we kunnen loslaten.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
6
In dit e-book zal ik dieper op deze onderwerpen ingaan. Deze nieuwe vaardigheden hebben wij onder de knie gekregen door onze open relatie en ook door er ruzie over te maken. Het wil natuurlijk niet zeggen, dat je perse een open relatie moet hebben om dit te ontwikkelen. Een relatie met 1 persoon kan soms al genoeg inspiratie geven :-))
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
7
PATRONEN IN RUZIES Terwijl ik onze jongste naar bed breng, verheug ik me op ‘onze’ avond. Die ene avond door de week is belangrijk voor ons. Als ik op de gang loop hoor ik de sms-toon van zijn telefoon beneden. Even later is hij in gesprek. Met haar. Hoewel we hier duidelijke afspraken over hebben gemaakt. ‘Ze heeft wat problemen’, legt hij later uit. En hij wil er voor haar zijn. Au. Even later zitten we samen op de bank. Nu hebben wij óók een probleem. Mokkend zit ik naast hem. Zie je wel dat ik niet leuk genoeg ben, spookt het door mijn hoofd. Inmiddels kent mijn man mijn valkuil. Hij aait me over mijn hoofd en geeft me een kus. Ik ontdooi. Werp een veelbetekenende blik op zijn mobiel. Hij grijnst. Hij kent zijn eigen valkuil ook. Anderen kunnen bij hem makkelijk voor gaan. Demonstratief zet hij zijn telefoon uit als hij tegen me aankruipt. Herkenbaar?
Wees nieuwsgierig en onderzoek wat er gebeurt Dit voorbeeld hierboven zag er soepel uit, of niet? Geloof me, zo soepel ging het in het begin niet. Enige emotie was ons niet vreemd. Gelukkig gaat Emotionally Focused Therapy (EFT), de therapie waar ik mee werk, er vanuit dat emotie het doel en het middel tot verandering is. Schrik niet van de ruzies. Wees nieuwsgierig en onderzoek wat er gebeurt. Je zult merken dat ze volgens een vast patroon verlopen. Een patroon waarin je onbedoeld pijnpunten van elkaar raakt. Als je dit gaat herkennen, ontdek je wat jullie valkuil is.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
8
Stap 1. Een ruzie richt zich in eerste instantie op de ander en wat de ander doet. In 8 van de 10 relaties verloopt zo’n ruzie met een aanvaller en een terugtrekker in de hoofdrol. De gekwetste valt aan. De kwetser trekt zich uiteindelijk (gekwetst) terug. Dit deel van het proces is vaak verdrietig, maar het hoort het erbij, zoals je in het vorige hoofdstuk hebt kunnen lezen. Stap 2 Vaak zitten achter de strijdpunten diepere conflictpunten verborgen. Onderzoek dit. Het is niet de bedoeling dat je weer de pijlen op de ander richt. Deze keer neem je jezelf onder de loep. Daar is moed voor nodig en kwetsbaarheid. Wat raakte jou in wat je partner deed of zei? Hoe voel je je daardoor? Wat is jouw pijnpunt? In dit deel van het onderzoek is er vaak een terugval naar stap 1. Hou vol! Stap 3 Vervolgens kijk je hoe jouw pijnpunt samenhangt met het pijnpunt van je partner. Je zal ontdekken dat ze naadloos op elkaar aansluiten tot een perfecte negatieve spiraal. Dit begrip maakt mild. Als je hier zit is goedmaken een koud kunstje. Stap 4 Tot slot: ontdek wat nodig is om uit die spiraal te komen. Wat heb jij nodig? Wat heeft je partner nodig? Hoe kunnen jullie elkaar helpen?
Hier doet het pijn Het onderzoek naar de pijnpunten kostte ons de meeste tijd. Pijnpunten hangen vaak samen met angst ook wel schaamte. Er is moed voor nodig dit te laten zien. Ik denk bijvoorbeeld dat ik niet leuk genoeg ben. Niet dat je dat aan mij kan merken; ik ben extravert, stoer, goedlachs en neem initiatief. Een leuke vrouw. Mijn man heeft zijn eigen angst. Hij denkt dat hij in een isolement zal eindigen. Ook aan hem merk je niets; hij is sociaal, trouw aan zijn vrienden en besteedt veel tijd en aandacht aan hen. Een sociale man. Door onze open relatie ontdekten we, wat al die jaren onder de mantel der liefde was bedekt. Dat achter die mooie kant ook een schurende kant met Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
9
onzekerheden schuilging. Ik kon mijn man claimen. Mijn man kon mij verwaarlozen. Het gevolg: ruzie, waarin ik echt niet leuk was en mijn man zich terugtrok in een isolement. Onze angsten werden een waarheid. We kregen steeds meer inzicht in elkaar en begrip voor elkaar. Onze afspraken werden daardoor steeds duidelijker en beter. Ze gingen niet meer over wat de ander moest doen, maar over hoe we gingen zorgen dat we niet in onze valkuilen stapten. Een open relatie is, net als elke andere relatie, hard werken. Ik heb moeten leren loslaten en mijn man heeft moeten leren tijd voor ons te maken. We struikelen nog regelmatig. Maar we herkennen onze valkuilen en we vangen elkaar op als dat nodig is. Dat werkt!
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
10
KWETSBAARHEID MAAKT EEN OPEN RELATIE STERK We zitten allebei met een biertje in onze hand aan de stamtafel van ons café. Mijn man kijkt me met een scheef gezicht aan. Ik weet precies waarom. ‘Je vindt het leuk hè, als ik iets niet kan?’, zegt hij. Ik denk aan de dansles van daarnet en ik kan mijn lachen niet onderdrukken. Een triomfantelijke lach. Niet aardig van mij. Maar voor het eerst deze week voel ik me opgelucht en vrij. Ik zou nu een spelletje met hem kunnen spelen, gauw over iets anders beginnen of sorry tegen hem zeggen. Maar ik besluit eerlijk tegen hem te zijn. ‘Het ging vanavond niet om jou en wat jij deed. Het ging om mij!’ Hij kijkt me niet begrijpend aan. Hij is duidelijk nog met zijn gedachten bij de dansles die hij lijdzaam heeft ondergaan. ‘Het gaat erom wat ik net deed bij de dansles. Jij bent de laatste tijd volop aan het daten. Je bent druk met je werk. Ik ben jaloers op alles en iedereen die jouw aandacht krijgt. Ik voel me niet gezien.’ Zijn blik verandert. ‘Vanavond wilde ik dat jij ook jaloers was. Toen het dansen niet goed ging tussen ons. Toen jij je armen niet goed hield en ik de kans kreeg om het met de dansleraar te doen… nou ja, dat kwam me goed van pas. Ik wilde jou ook laten voelen hoe het is als ik iets met een ander doe.’ Zijn ogen vernauwen zich maar ik ben nog niet klaar. ‘Met plezier. Beter dan met jou. En ik genoot ook nog van jouw boze reactie.’ Hij neemt een slokje van zijn bier en kijkt nu niet langer beledigd. Eerder geamuseerd.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
11
‘Dus hij doet het beter dan ik?’, zegt hij uitdagend. Ik lach nu voluit. ‘Niet alleen dat. Ik voel me weer sterker dan ik me in tijden heb gevoeld. Sorry schat. Ik weet dat het heel kinderachtig van me was maar ik had het even nodig om mezelf overeind te takelen.’ Hij houdt zijn glas bier omhoog en we tikken de glazen zachtjes tegen elkaar aan. ‘Proost. Mooie vrouw’, zegt hij en knipoogt naar me. We voelen allebei hoe de spanning tussen ons wegloopt als een ballon die is ingeprikt. Geen gedoe maar durven zeggen hoe het zit. We zijn weer verbonden met elkaar. Herken je dit? Dat je dingen doet, die je niet zo mooi vindt, gewoon om jezelf een beter gevoel te geven? Meestal gebeuren dit soort processen onbewust. Ik had me ook niet voorgenomen om mijn man eens even lekker jaloers te maken. Maar toen de gelegenheid zich voordeed, greep ik hem met beide handen aan. En ik vond het niet erg om hem met een rotgevoel op te zadelen. Op zo’n moment voel je het onzuivere, het ongemakkelijke of het vileine van waar je mee bezig bent. Omdat het zo subtiel gebeurt is het heel makkelijk te ontkennen en maak je het ongrijpbaar. Nee, het is niet aardig als je zo doet. Alleen perfecte mensen zijn altijd aardig. Het is een teken van moed om toe te geven dat je niet perfect bent.
Er is moed voor nodig om niet perfect te willen zijn De meeste mensen streven naar perfectie of willen zichzelf in ieder geval van hun beste kant laten zien. We doen coaching en cursussen om een betere versie van onszelf te worden. En als je hier zelf geen behoefte aan hebt, wijzen anderen je hier wel op: vrienden, familie, volgers of opdrachtgevers die meer van je verwachten. Perfecte mensen zijn prachtig, onafhankelijk en blaken van zelfvertrouwen. Dat Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
12
klinkt misschien begerenswaardig en dat is vast de reden waarom mensen altijd aan zichzelf blijven sleutelen. Perfectionisme heeft ook een keerzijde. In relaties kan perfectie ook tot ongrijpbaarheid leiden. Het staat echte verbinding in de weg. En verbinding en veiligheid zijn juist de basisvoorwaarden voor een waardevolle, diepe relatie. Staat perfectie of de angst om niet perfect te zijn (en te worden afgewezen) een goed contact in jouw relatie(s) in de weg? Lees dan de punten hieronder eens door en kijk wat jij kunt toepassen. •
Toon niet alleen de perfecte buitenkant (je kracht), maar ook de imperfecte binnenkant (je schaamte, je angst). Wees eerlijk over je gevoel en je gedrag. Ook als het kinderachtig is.
•
Er is moed voor nodig om jezelf open te stellen. Je loopt het risico afgewezen of teleurgesteld te worden. Dat voelt onveilig. Wees moedig in je relatie.
•
Het is de moeite waard om dit onveilige pad te betreden. Er zijn geen garanties maar het kan een mooie ontdekkingstocht naar verdieping worden.
•
Door ook je imperfectie te laten zien, laat je zien dat je een ander vertrouwt.
•
Omgekeerd zal de ander jou daardoor ook makkelijker vertrouwen en zich vervolgens gemakkelijker openstellen en aan jou laten zien. Dit leidt tot begrip, verbondenheid en veiligheid.
De kracht van kwetsbaarheid Dit is de titel van een prachtig boek geschreven door Brené Brown, professor aan de universiteit van Houston. Zij geeft aan dat kwetsbaarheid geen teken van zwakte is, maar juist de weg naar moed, betrokkenheid en betekenisvolle verbindingen.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
13
Op YouTube vind je een video van haar lezing bij TedX Houston. http://www.ted.com/talks/brene_brown_on_vulnerability?language=nl
In het kort zegt ze het volgende: ’…Krachtige kwetsbaarheid draait om de moed om jezelf te laten zien, dat je dingen uitprobeert en dat je het risico neemt om te falen. Dat je inziet dat perfectie niet bestaat, dat winnen en verliezen bij het leven horen. Dat door jezelf volledig te accepteren, je eigen schaamte ook vermindert...’ Aan dat laatste zou ik willen toevoegen, dat het omgekeerde ook werkt. Juist door je schaamte te tonen, zal je merken dat het niet zo erg is als je denkt en zal je jezelf meer accepteren.
Kwetsbaarheid doorbreekt patronen in ruzies Zoals je hebt kunnen lezen, wordt in ruzies vaak onbewust het pijnpunt van de ander geraakt. Vervolgens weet die ander jou op precies dezelfde manier te raken: op jouw pijnpunt, jouw kwetsbaarheid. Om dit te ontdekken zal je een pad moeten afleggen waarbij je door je eigen schaamte heen gaat. Dit is soms een confronterende worsteling waarbij je elkaar kunt helpen.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
14
Hoe kun je iemand helpen zich kwetsbaar op te stellen? Hou geen spiegel voor, zet ook geen ratio in, maar voel. Soms echt letterlijk, door iemands hand vast te houden of de rug te strelen. Wees liefdevol en bemoedigend. Stel vragen en deel je ervaring. Laat merken dat je weet hoe het voelt en dat je meevoelt.
Kwetsbaarheid maakt sterk ‘Wat eerlijk van je’, zegt mijn man als hij een nieuw biertje voor me neerzet. Na mijn ontboezeming hebben we geen woorden meer nodig. Ik weet ook wel dat ik me niet netjes (lees: perfect) heb gedragen. Maar nu begrijpen we elkaar weer. De lucht is zuiver. De klik is er weer. We kunnen elkaar weer aanraken. Perfectie trekt aan. Maar imperfectie verbindt. Omdat we daar veel meer van onszelf in herkennen. De deur van het café gaat open. De dansleraar stapt binnen. Mijn man staat op en klopt hem vriendschappelijk op zijn schouder. ‘Biertje?’, vraagt hij en hij loopt vol zelfvertrouwen naar de bar. Kwetsbaarheid, behoefte aan erkenning en vertrouwen zijn natuurlijk niet voorbehouden aan mensen die een open relatie hebben. Ook monogame koppels zullen zichzelf herkennen.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
15
GOEDMAKEN NA RUZIE: ZO DOE JE HET GOED ‘Kom je boven?’ Het sms’je laat niets te raden over en ik zou het leuk moeten vinden. Er is alleen een klein detail waardoor ik het niet leuk vind: we hadden een afspraak om vier uur. Een afspraak ja, omdat mijn man het zó druk heeft dat quality time erbij inschiet als we het niet in de agenda zetten. Ik kijk op de klok. Het is half zes. Quality time is over. Tijd voor een quality-fight! Zodra ik mijn hoofd om de slaapkamerdeur steek zegt hij sorry. Hij trekt er een schuldbewust gezicht bij. Ook dat nog. ‘Sorry. Ik had een alarm in moeten stellen.’ ‘Je had wát?’ ‘De wekker moeten zetten, dan was ik de tijd niet vergeten.’ ‘Dus sorry omdat je geen wekker hebt gezet?’ Mijn kalme en verstandige ratio heeft geen schijn van kans; mijn temperamentvolle emoties nemen het van me over. Wij zijn duidelijk nog niet aan goedmaken toe. Wij moeten eerst nog ruzie maken. Goedmaken is een precies werkje. Als je dit half doet, is de schade soms groter dan het incident zelf. Je moet het dus écht menen en niet doen omdat je van het gedoe af wilt zijn of om je goede wil te tonen. De ander voelt haarscherp aan dat je motieven niet oprecht zijn. Goedmaken is een proces. Hoe het proces loopt hangt af hoe de gekwetste en de kwetser met de situatie omgaan. De aanleiding tot ruzie ontstaat vaak door een actie plus een reactie waarbij de gekwetste en kwetser van rol wisselen. Dat maakt goed ruziemaken (en goedmaken) gecompliceerd. Ik ken mijn eigen rol dit keer maar al te goed. Toen ik verlangend zat te wachten en het na vieren was, had ik me van mijn beste kant kunnen laten zien. Als ik in een veelbelovende luchtige outfit zijn werkkamer was binnengelopen op mijn hoge hakken en op zijn schoot was gekropen, had hij zijn werk meteen uit zijn handen laten vallen. Maar ik koos ervoor om niets te doen. En niets doen is in dit geval ook een duidelijke actie. Omdat ruziemaken een proces is, zijn er duidelijke stappen te onderscheiden. Kijk even mee. Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
16
Het ruzie-goedmaak-proces bestaat uit 5 stappen: 1. Gedoe, oftewel de confrontatie, lees: ruzie 2. Toegeven wat je rol is. Kwetsbaarheid tonen. Schets heel precies hoe de situatie was, laat zien dat je begrijpt waar je de ander pijn hebt gedaan, neem de volledige verantwoordelijkheid voor wat je deed en toon berouw. 3. Vergeven. Hier is soms tijd voor nodig. Als je merkt dat je alles hebt gedaan om het goed te maken, maar de ander is nog steeds boos, voel je dan niet afgewezen, maar laat het even los. 4. Herstellen wat fout is gegaan. 5. Verzoening. Hoe de gekwetste met de gebeurtenis omgaat hangt af van de volgende factoren: • • • •
Hoe close is de relatie die je hebt met de ander? Hoe ingrijpend is de kwetsende gebeurtenis is? In hoeverre is de gekwetste in staat om het los te laten? Hoe welwillend is de gekwetste om de fouten van de ander te accepteren en compassie te hebben?
Hoe de kwetser met de gebeurtenis omgaat hangt af van het volgende: • • •
In hoeverre vindt de kwetser dat het slachtoffer zelf schuld draagt? In hoeverre toont de kwetser berouw over het gebeurde? In hoeverre is de kwetser oprecht in de verontschuldiging?
Welke invloed heb je zelf op het verloop van de ruzie? Goed om te weten wat je niet moet doen: 1. Als kwetser beginnen om aan de gekwetste uitleggen hoe het komt dat je deed wat je deed. In de meeste gevallen wil de gekwetste eerst zelf begrepen worden, voordat er ruimte is voor begrip van de ander. 2. De schuld buiten jezelf leggen. ‘Ik deed het toch niet expres? of ‘Het kwam door…’. 3. Impliciet de schuld bij de ander leggen. Dit doe je ook door te zeggen: ‘Het spijt me dat je dit zo ervaart, voelt etc.’ Het is dan alsof het een probleem van de ander is. 4. Alleen excuses aanbieden voor de handeling en niet voor de consequenties. 5. Halve excuses aanbieden. ‘Sorry, … denk ik.’ Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
17
Goedmaken is mooi. Je toont karakter. Je herstelt de band. Het geeft vertrouwen. Het inspireert. En je voelt het meteen als iets goed is. Je herkent het aan de klik. Het moment dat je elkaar weer kan aanraken. Je voelt je intens verbonden met elkaar. Alles is uitgesproken. Er staat niets meer tussen jullie in. De quality fight, werd uiteindelijke quality verbondenheid en die eindigde alsnog in quality time. Als ik mijn man een opening biedt zodat hij me écht laat voelen dat hij er ook van baalt, dat hij het rot vindt voor mij dat ik op hem heb zitten wachten, kan het goedmaken beginnen. ‘Ben je nog boos op me?’ ‘Nope.’ Ik lig tegen hem aan, voel zijn armen om me heen. Streel zijn borst. ‘Het spijt me dat ik je vergat.’ Het is oprecht. ‘Het spijt me dat ik niet naar je toeging.’ Ik meen het ook. ‘Toch ga ik de volgende keer wel mijn wekker zetten.’ Nu moet ik er om lachen. ‘Ik stuur jou de volgende keer wel een sms’je; wat voor verrassingen je aan het voorbereiden bent.’ Hij grijnst. Hij neemt de uitdaging onmiddellijk aan. Hij is goed in verrassingen.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
18
KUN JE HET MIJ VERGEVEN? Ik wil een blog schrijven en ik staar alweer een uur naar het beeldscherm. Ik heb genoeg te vertellen maar het komt er vandaag niet uit. Ik kijk naar mijn man die in zijn krant verdiept zit en heb ineens een idee. ‘Wil jij een gastblog voor me schrijven?’ ‘Een gastblog?’ ‘Ik denk er ineens aan. Lezers van mijn blog vragen wel vaker naar jouw kant van het verhaal…’ Ik denk aan een Twitter-volger die Vreemdgaan of een open relatie had gelezen en nieuwsgierig was naar de beleving van mijn man. ‘Haha’, mijn man legt zijn krant weg, ‘dan heb ik al een titel.’ Hij kijkt me uitdagend aan en vervolgt: ‘Help, mijn vrouw wil een minnaar!’ Ik moet ook lachen. ‘Je mag er helemaal je eigen invulling aan geven.’ ‘Goed. Maar niet vanavond.’ Jammer genoeg was mijn plannetje niet gelukt om mijn writersblock op hem af te schuiven. Maar ik was wel heel erg nieuwsgierig wat hij zou gaan schrijven. Ik heb er drie maanden op mogen wachten. Met zijn blog, werd ook weer alle pijn van toen opgerakeld. Míjn vreemdgaan, zíjn boosheid. Onze keuze voor de open relatie, de worstelingen. De heftigheid was er wel af, maar toch een kleine therapie op zich. Een pijnlijk en uiteindelijk ook mooi proces dat ons wéér dichter bij onszelf en bij elkaar bracht. Zijn blog maakte wel weer heel duidelijk voor mij dat hij het mij nog steeds niet helemaal vergeven had. Iets wat ik eigenlijk wel wist. En begrijp. Maar nu het zo zwart op wit te stond, kon ik er niet omheen en ik realiseerde me hoe belangrijk het voor mij was. Ik besefte ook dat het niet alleen om hem ging en of hij mij wilde vergeven. Het ging er ook om of ik mezelf kon vergeven. Dat is misschien nog moeilijker dan een ander vergeven.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
19
Vergeven: zo mooi, zo moeilijk Als je kunt vergeven, kun je loslaten. Het maakt daarbij niet uit of het om de ander, jezelf of allebei gaat. Vergeven doe je in een paar stappen, waarvan ik er al een aantal in vorige hoofdstukken heb besproken: je uitspreken, ruzie maken, patronen hierin ontdekken, je kwetsbaar opstellen en goedmaken. De laatste – goedmaken- zou je in deze context kunnen zien als vergeving vragen. Vergeving wordt je gegeven. Het is een gift. Een gift uit het hart. Toch is er voor vergeven ook een volgorde: Ben je zover dat je de ander echt wil vergeven? Voel. Voel of je écht zover bent om te kunnen vergeven. Ben je de pijn van het leed helemaal aangegaan? De pijn, de schaamte, de schuld. Als dat niet zo is, voel dan wat je nodig hebt. Spreek dit uit naar de ander. Wil de ander vergeven worden? Door te zeggen dat je een ander vergeeft, wijs je de ander ook als de schuldige aan. Er bestaat een kans dat die ander die rol helemaal niet accepteert. Dat die ander vindt dat jullie beiden ‘schuldig’ zijn en dat pas wanneer jij je schuld óók accepteert, hij of zij bereid is om vergeven te worden. Neem dit ter harte en onderzoek dit. Ben jij op jouw beurt wel bereid om jouw deel van de verantwoordelijkheid te nemen (als die er is)? Stel dat een ander zich niet als schuldige ziet, of dat de ander er niet meer is (bijvoorbeeld in het geval van overlijden) dan kan het helpen om jezelf momenten te herinneren waarin jij fout was. Waarin jij verlangde om vergeven te worden. Het vergeven zelf begint met een actie. Heel eenvoudig door te zeggen ‘het is goed’. Maar het is vooral het gevoel dat je hebt, waaraan je merkt, dat je iemand écht vergeven hebt. Vergeven is niet hetzelfde als vergeten en dat hoeft ook niet. Het zorgt er wel voor dat je de gebeurtenis met andere ogen bekijkt. Milder en met meer compassie. Zowel naar de ander als naar jezelf. Niet het verleden maar de toekomst is belangrijk. Bij vergeven kijk je niet meer naar het verleden, maar naar de toekomst. Je breekt de muren af van de emotionele gevangenis in de vorm van boosheid, weerstand, afgunst, wraak en gaat de (onbekende) vrijheid tegemoet . Vergeven is een vorm van groeien naar het bereiken van emotionele volwassenheid. Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
20
Who’s to blame ? Het is makkelijk als in het vergevingsproces echt een schuldige kan worden aangewezen en dat deze schuldige ook echt deze rol aanvaardt. Dat hij of zij berouw toont, het oprecht probeert goed te maken. Maar soms is dat niet mogelijk. Bijvoorbeeld om de eenvoudige reden, omdat iemand overleden is. Vergeven is een proces dat tijd nodig heeft. Het kan zelfs erg lang duren, dat geeft niet, zolang het je niet belemmert. Iteke Weeda, sociologe en emerius hoogleraar emancipatievraagstukken, schrijft het heel treffend in haar boek Liefde in vele facetten: ‘De dag waarop een kind zich realiseert dat alle volwassenen imperfect zijn, wordt hij adolescent, de dag waarop hij ze vergeeft wordt hij volwassen, en de dag waarop hij zichzelf vergeeft, wordt hij wijs.’ Toen mijn man zijn gastblog eenmaal had geschreven, was ik trots. Trots op hem, op mij, op ons. Wij zijn nog niet helemaal volwassen en worden het misschien ook nooit helemaal. Maar we zijn al een heel eind en dat voelt goed. Dit maakt het proces waardevol.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
21
NAWOORD Mijn man en ik zijn vrij harmonieus, toch hebben we in ons leven regelmatig ruzie gemaakt. Toen ik een minnaar kreeg, merkte ik dat dezelfde patronen die ik bij mijn man had, zich herhaalden. Ook al wist ik best, dat ik een rol had in onze ruzies, nu ik het voor een tweede keer onder ogen kwam, (waarbij mijn minnaar soms exact dezelfde woorden gebruikte als mijn man), voelde ik ook echt, dat ik hier een rol in had. Op het hoogtepunt van onze ruzie, zijn mijn man en ik in relatietherapie gegaan. Het was fijn. Het bracht rust. We hoefden niet meer op het proces te letten en op de gevoelens van een ander. We konden ons op onszelf richten. Onze relatietherapeut zorgde voor ons. Wat ik wel miste, was dat binnen de Emotionally Focussed Therapy, geen ruimte is voor minnaars of minnaressen. Terwijl juist dankzij hen bewustwording ontstond over ons eigen gedrag en het gedrag van onze partner. Gecombineerd met EFT, bracht dit precies wat we zochten: liefdevolle verbinding, veilige gehechtheid, groei. Dit is de reden dat ik relatietherapie ben gaan geven. Relatietherapie die gestoeld is op een wetenschappelijke methode, die aantoonbaar goede resultaten vertoont. Als relatietherapeut promoot ik geen open relaties. Ik zal nooit iemand in die richting duwen. Maar ik begrijp wel dat er fasen zijn in een relatie dat er behoefte is aan een ander. Ik (h)erken de waarde van een open relatie en ik weet welke thema’s er spelen. Mijn focus in de therapie is de vaste relatie: het verstevigen van de (emotionele) verbondenheid en het herstellen van een eventuele breuk. Vanuit een veilige gehechte basis, zijn partners in staat om te onderzoeken in welke fase hun relatie zit en voelen beiden zich vrij om samen het pad te kiezen dat bij hun past. Merk je dat jullie regelmatig ruzies hebben? Zouden jullie het fijn vinden om hier eens met mij naar te kijken? Neem dan contact met me op:
[email protected] of bel: 06-81245713. Het eerste consult is gratis en als het mogelijk is, kom ik ook aan huis of spreken we af op een locatie bij jullie in de buurt.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
22
OVER REEYA ANDERS Reeya Anders is EFT-relatietherapeut. Zij heeft zich gespecialiseerd in de begeleiding van koppels die hebben gekozen voor het avontuur van een open relatie. Reeya is nieuwsgierig, vasthoudend en liefdevol in haar benadering. Ze trekt geen partij en veroordeelt niet maar is samen met haar cliënten onderzoekend.
‘Mijn overtuiging is, dat in elke relatie behoefte kan ontstaan aan een ander. Dit hoeft niets te zeggen over de kwaliteit van de relatie. Vaak kiezen mensen er dan voor om vreemd te gaan, het gevoel weg te drukken of is openheid hierover aanleiding om uit elkaar te gaan. Sommige mensen zien nog een vierde mogelijkheid. Zij kiezen ervoor om in zo’n situatie hun relatie te openen. Een keuze -die zeker in het begin- de vaste relatie op losse schroeven kan zetten. Een spannende, onzekere en confronterende tijd. Ik ben ervan overtuigd dat mensen die kiezen voor een open relatie een grotere kans van slagen hebben, als zij hun mogelijkheden in vrijheid en vertrouwen kunnen onderzoeken. Begeleiding kan hierbij een doorslaggevende rol spelen, net als bij andere vormen van relatietherapie. Mijn drijfveer is dat ik wil dat stellen die in dit avontuur terechtkomen, zich veilig voelen en verbonden blijven met elkaar. Ik wil dat ze persoonlijk groeien en hier de rest van hun leven met plezier en trots op terugkijken, ongeacht of ze besluiten wel of niet met een open relatie door te gaan. Ik hoop dat stellen later het gevoel hebben dat zij kozen voor zichzelf, elkaar en durfden te leven.’ Reeya weet als geen ander, hoe kwetsbaar koppels kunnen zijn als zij kiezen voor een open relatie. Open relaties zijn nog steeds taboe en mensen hebben hierover vaak (voor)oordelen. Dit is ook de reden waarom Reeya ervoor heeft gekozen te werken onder pseudoniem.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
23
CREDITS Mijn praktijk heb ik het afgelopen jaar uitgebouwd. Dit had ik niet gekund zonder de hulp van: 1. Mijn volgers op Twitter (@openrelaties). Dank voor de twittergesprekken, het contact, het lezen en reageren op mijn blogs. Een speciale dank voor degenen die mijn tweets met een verwijzing naar mijn blog retweeten en degenen die een reactie bij mijn blogs hebben geplaatst. Dit gebeurt zowel door monogame als niet-monogame volgers. Jullie helpen mij ermee. Het aantal hits op mijn website stijgt met elke retweet en bij elke reactie op een blog word ik makkelijker gevonden. En …. jullie helpen er ook anderen mee. Dank voor deze extra inspanning! 2. Lotty Rothuizen van Schrijven-en-Schrappen.nl . Zij heeft de meeste van mijn blogs geredigeerd. Ze is mijn stok achter de deur, waardoor ik elke 2 weken een blog schrijf. En ze weet net die veranderingen toe te voegen, waardoor mijn blogs af zijn. Heeft me gestimuleerd dit e-book te schrijven en geholpen bij de lay-out en vormgeving. Ze maakt dat ik me trots voel over het resultaat. En over mezelf. 3. Quin Lausberg vormgever en programmeur van BrandNewFresh.com, mijn website bouwer. Binnen een week stond mijn website er en voor een hele redelijke prijs. Als ik tussendoor vragen had, was hij er altijd om die te beantwoorden. En hij heeft mij de belangrijkste weetjes van WordPress geleerd, zodat ik zelfstandig verder kon. 4. Mijn man en mijn minnaar. Mijn verhalen gaan voornamelijk over het belang om imperfect te durven en te mogen zijn en de bindende kracht van kwetsbaarheid. Daarbij gebruik ik mezelf als voorbeeld, maar ik ontkom er niet aan, dit te doen in relatie tot hun. Het is bijzonder om zo gesteund te worden.
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
24
LITERATUURLIJST Atkins, D. C., Baucom, D. H., Christensen, A., & Eldridge, K. A. (2005). Infidelity and Behavioral Couple Therapy: Optimism in the Face of Betrayal. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 73(1), 144-150. Brown, B., (2013), De kracht van kwetsbaarheid, A.W. Bruna Lev. Glasl, Friedrich 1982. The Process of Escalation of Conflicts and the Roles of Third Parties, in: Bomers, Gerard B. J. and Richard B. Peterson (eds.). Conflict Management and Industrial Relations. Boston: Kluwer-Nijhoff Johnson, S., (2009), Houd me vast, Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen Prein, H., (1996), Trainingsboek Conflicthantering en Mediation, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten Weeda, I., (2012), Liefde in vele facetten, Servire, Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen
Van ruzie tot goedmaken –Reeya Anders EFT relatietherapie voor stellen met een open relatie www.openrelatie.nu
25