Inhoudsopgave Inhoudsopgave .................................................................................................................................1 1
De geschiedenis van de thee ............................................................................................2
2
Indeling ..............................................................................................................................3
2.1
Naar het land of de streek van herkomst..............................................................................3
2.2
Naar de grootte van het blad en de volgorde op de stengel..................................................3
2.2.1
Grootte................................................................................................................................3
2.2.2
Volgorde .............................................................................................................................3
2.3
Naar de handelswaarde ......................................................................................................3
2.4
Naar de toevoeging van aroma’s .........................................................................................4
2.4.1
Thee en gezondheid ............................................................................................................4
2.4.2
Kammillethee ......................................................................................................................4
2.4.3
Rozenbottelthee ..................................................................................................................4
2.4.4
Citroenmilissethee ...............................................................................................................4
2.4.5
Lindebloesemthee ...............................................................................................................4
2.4.6
Brandnetelthee ....................................................................................................................4
2.4.7
Rooibosthee ........................................................................................................................4
3
Prijsontwikkelingen op de wereldmarkt ...........................................................................5
3.1
Gemiddelde theeprijzen.......................................................................................................5
Naam & Familienaam
1
Klas
Herhalingstest Toeg. Informatica
DE GESCHIEDENIS VAN DE THEE Het woord ‘thee’ is afkomstig van ‘te’ in een oud Chinees dialect. Volgens oude verhalen werd thee omstreeks 2700 vóór Christus in China ontdekt. Toen keizer Shen Nung bij een van zijn reizen door China water aan het koken was, vielen er een paar blaadjes van een overhangende tak in zijn pot. De inhoud begon onmiddellijk heerlijk te geuren en zo ontstond thee. Pas in 1610 werd de eerste lading thee door een Nederlands zeilschip meegebracht naar Europa. Door de lange reis was thee erg duur waardoor alleen de rijken zich de drank konden veroorloven. Handelaren zagen de grote gebruiksmogelijkheden van thee. Daarom werden steeds meer schepen ingezet om thee uit die streken te halen. Het was een product dat hen grote winsten opleverde. Omstreeks 1840 werden in Engeland zeilschepen gebouwd die speciaal waren bedoeld om snel thee uit het Verre Oosten te kunnen halen. Op Java en Sumatra legden de Nederlanders later theeplantages aan. De Engelsen deden dat in India en Sri Lanka. Tot in de 18e eeuw was thee vooral een drank waarvan het gebruik alleen was weggelegd voor rijken. De welgestelden dronken graag thee in hun speciale theekoepels. Halverwege de 18de eeuw werd thee goedkoper zodat ook gewone mensen ervan konden genieten.
De Geschiedenis van de thee
Herhalingstest Toeg. Informatica
Klas
Naam & Familienaam
2
INDELING
2.1
Naar het land of de streek van herkomst
De bekendste districten in Indonesië zijn Java en Sumatra. Een bekende thee afkomstig uit China is Yunnan-thee, genoemd naar de provincie Yunnan. Deze thee wordt ook wel de Chinese Darjeeling genoemd, omdat de thee een aromatisch karakter heeft. De hoogteverschillen in de verschillend streken in Sri Lanka leveren talloze variaties van Ceylon-thee, elk met een specifieke smaak.
2.2
Naar de grootte van het blad en de volgorde op de stengel
2. 2. 1 G roo tt e Als theesoorten worden ingedeeld naar grootte van het blad zijn er drie soorten: bladthee, gebroken thee (broken) en kleine bladthee (fannings). De bladgrootte bepaalt hoe snel de thee trekt. Kleine blaadjes trekken sneller dan grotere. Bladthee en gebroken bladthee worden beide verkocht als losse thee, al dan niet voorverpakt. De kleine bladthee wordt gebruikt in theezakjes. Thee die nog kleiner is gemaakt, noemt men ‘dust’. Het is vrij zware, krachtig smakende thee. 2. 2. 2 V olgo rd e Een aanduiding gegeven op basis van de volgorde op de stengels van de theestruik noemt men een indeling naar volgorde. Orange Pekoe komt van de bovenste blaadjes van de theestruik. Lager op de stengel groeien de rijpere blaadjes die pekoe en nog lager Souchong worden genoemd. In de winkel is de indeling soms terug te vinden op ver verpakking. Zo is er bijvoorbeeld Orange Pekoe (bladthee) en Broken Orange Pekoe Fannings. Als de jonge, nog opgerolde topblaadjes van de theeplant zijn gebruikt, dan heet dat ‘flowery orange pekoe’. Dat is thee met witte of gouden puntjes!
2.3
Naar de handelswaarde
Er zijn verschillende soorten thee die met een bepaald keurmerk worden verkocht. Zo is er bijvoorbeeld thee met het merk Max Havelaar en Biologische thee te koop. Bijna alle theepakkers kopen een groot deel van hun thee rechtstreeks van plantages en coöperaties. Dit betekent dat de producenten door direct contact met de theepakkers rechtstreeks toegang hebben tot de wereldmarkt. De thee wordt verwerkt in de verschillende melanges van de theepakkers. Een aantal theepakkers brengt thee op de markt met het Max Havelaar Keurmerk.
Dit keurmerk garandeert de consument dat bij de inkoop van thee aan bepaalde handelsvoorwaarden is voldaan. Daarnaast wordt er een premie betaald op de theeprijs. Deze premie is bedoeld voor sociale verbeteringen op de plantages. Er is biologische thee – thee met het EKOkenmerk – te koop. Dat zijn soorten die zijn geteeld zonder dat gebruik is gemaakt van bestrijdingsmiddelen en kunstmest. In plaats van kunstmest gebruikt men organische compost die wordt gemaakt van de afval van het land. Onkruid en ongedierte worden zo op een natuurlijke manier bestreden.
Indeling
Naam & Familienaam
2.4
Klas
Herhalingstest Toeg. Informatica
Naar de toevoeging van aroma’s
Sommige theesoorten hebben een toegevoegd aroma. Soms worden gedroogde stukjes van vruchten, bloemen, kruiden of specerijen door de thee gemengd. Vaak worden aromakorreltjes toegevoegd, die gemaakt worden van het sap uit vruchten gemengd met kleine theedeeltjes. Gemalen kaneel wordt bijvoorbeeld gebruikt om thee met kaneelsmaak te maken; Bergamot (een citrusvrucht) geeft het specifieke karakter aan de Earl Grey thee. 2. 4. 1 T hee
en
g ezondh eid
Thee is niet alleen heerlijk, maar ook erg gezond. Al eeuwenlang worden er van kruiden, bloemen of wortels aftreksels gemaakt die bekend staan om heilzame werking. Omdat thee vandaag vaak als alternatief voor koffie wordt gebruikt, is die geneeskrachtige functie wat op de achtergrond geraakt. Welke thee is goed voor wat? 2. 4. 2 Kammil l eth ee Deze werkt rustgevend en ontspannend. Een kopje laat op de avond bevordert de nachtrust. 2. 4. 3 Roz enb ot telth ee Wil je een thee met vitamine C, kies dan voor rozenbottelthee. Tevens werkt deze thee weerstandsversterkend. 2. 4. 4 Ci troen mi li sseth ee Een thee die doorgaat als een mild antidepressivum en de hoofdpijn verlicht. Verder is citroenmelisse goed tegen krampen en bevordert het de spijsvertering. Ook pepermuntthee stimuleert de spijsvertering. 2. 4. 5 Lin deblo esemth ee Stimuleert de vochtafdrijving via de huid waardoor het lichaam gezuiverd wordt. Als je koorts hebt, kan lindebloesemthee de temperatuur helpen dalen. Vlierthee en paardebloemthee hebben dezelfde eigenschappen. 2. 4. 6 Brandn et el th ee Brandnetelthee zuivert het bloed en is een bron van vitamines A en C, ijzer en magnesium. Dit mineraal werkt opwekkend en gaat vermoeidheid tegen. 2. 4. 7 Rooibo sth ee In Zuid-Afrika staat deze thee al eeuwenlang bekend voor zijn geneeskrachtige eigenschappen. Rooibosthee bevat stoffen die vrije radicalen, schadelijke stoffen die ontstaan bij het verouderingsproces, helpen neutraliseren.
Naar de toevoeging van aroma’s
Herhalingstest Toeg. Informatica
3
Klas
Naam & Familienaam
PRIJSONTWIKKELINGEN OP DE WERELDMARKT
In 2004 stijgt de gemiddelde wereldmarktprijs voor thee ten opzichte van het voorgaande jaar. Het gemiddelde aan prijsnoteringen op de veilingen in Mombasa, Colombo en Calcutta (de belangrijkste theeveilingen in de wereld) ligt in 2004 rond de 168 dollarcents per kilogram, een forse stijging ten opzichte van 2003. Zoals uit de tabel blijkt, verschillen de prijsontwikkelingen tussen de diverse productielanden onderling sterk.
3.1
Gemiddelde theeprijzen
Dollarcents/kg
2002
2003
2004
Mombasa
148,9
154,3
155,2
Calcutta
140,5
149,6
172,2
Colombo
156,3
154,3
178,1
Gemiddeld
148,5
152,7
168,5
Prijsontwikkelingen op de wereldmarkt