v
&
Immigratie- en Naturalisatiedienst Àiinistenie uon
B
innenlandse Zaken en
Roninkijksrelatíes
Toelichting inzet tolken IND
Inleiding
bestand Sinds 19é0 beheert de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) een eigen tolkdiensten voor ingezet worden behoefte naar en basis van tolken die op freelance binnen de procedures van de IND. Op 13 februari 1995 heeft de Nationale van ombudsman een rapport uitgebracht over de kwaliteit en het functioneren gedaan de om aanbevelingen zijn enkele rapport dit In IND. tolken binnen de kwaliteit en het functioneren van tolken te verbeteren' Aansluitend op deze heeft aanbevelingen heeft de IND een werkgroep tolken geformeerd die de basis gelegd uooi h"t huidige tolkenbeleid binnen de IND. In 1999 is met de aanstelling ian ãoördinatoren tolken de verdere professionalisering van het lND-tolkenbestand en beleidsontwikkeling op het tolkendossier geformaliseerd'
van het Eén van de kerntaken van de coördinatoren tolken is de ontwikkeling en kwaliteit de van verbeteren het zijn Hierbij IND. de binnen tolkenbeleid
functioneren van tolken en het bewaken van de integriteit van tolken belangrijke een zo onderdelen. Daarnaast zijn zij verantwoordelijk voor het onderhouden van toereikend mogelijk tolke;bestand en zijn zij het aanspreekpunt voor (in)formele van klachten, kritiek en andere signalen over de ¡nzet van tolken. Bü het uitoefenen andere van met medewerkers contact tolken coördinatoren de hun taken hebben buiten de directies en afdelingen binnen de IND en met afnemers van tolkdiensten IND.
Waarom gebruik van tolken?
gevallen de Vreemdeliñgen d¡e toelating tot Nederland wensen, beheersen in veel Als van Nederlandsã taal niet of onvoldoende om zich goed uit te kunnen drukken. wel taal Nederlandse de hij dat worden kan de vreemdeling redelijkerwijs verlangd een tolk. van inzet de voor geen dragen zorg te IND de behoeft behãerst, voldoende het Bij reguliere aanvragen is bepaald dat dit het geval is indien de vreemdeling in jaar ln legaal vijf reeds en regulier bezit is gesteld van een verblijfsvergunning Nederland verblijft.
dient te Bij asiel komt het er feitelijk op neer dat bij alle asielaanvragen een tolk wården ingezet, tenzij de vreemdeling Nederlandstalig is. De tolk beheerst de taal waarvan rãAet¡t<erw¡ze kan worden aangenomen dat de.vreemdeling die asiel aanvraagt deze kan verstaan zoals is beschreven in artikel 38 van de Vreemdãlingenwet 2OOO (Vw 2000). In paragraaf C13/1 Algemeen van de Vreemdelingencirculaire 2000 staat uitgewerkt wat hieronder wordt verstaan:
.
De officiële taal of één van de officiële talen van het aangegeven land van
.
herkomst; Eén van de lokale voertalen waarin in het aangegeven land van herkornst onderwijs wordt gegeven;
Jull 2012 | Toellchung lnzet tolken IND
,Y
herkomst feitelijk door een Een taal die in de aangegeven streek van
gesproken; meerderheid van de bevolking wordt die in het aangegeven land van Een voertaal of lingua rnncà inan¿elstaal), sprekers van ñ"tLot.t op nationaal of regionaal niveau feitelijk tussen verschillende talen wordt gebruikt'
van een aangegeven land van Van een vreemdeling die stelt tot een minderheid dat hij naast één of meer verwacht worden herkomst te behoren ,"g iãJ"ù¡r"rwijs dialect van de gestelde minderheid van de bovenvermelde ta"len de iokale-taal of het
verstaat.
DelNDstreefternaarombinnendeprocedurestolkenintezettendieeenzogoed waarvoor getolkt moet de vreemdeling mogelijke match zijn ¡n àå .årnrunicåUe met tolken in meer dan 150 verschillende l¡¡ò-tott worden. Daarom z¡:n in iãt "noestand talen en dialecten opgenomen'
Wet beëdigde tolken en vertalers
beëdigde rolken en vertalers (wbw) in werkins setreden. met name de volgende artikelen in "ñua;ü-oõé afnemers van tolk;ie;iæn-roats de IND zijn Voor deze wet van belang bü de inzet van tolken'
ir;tw;i
en lnstanties in het kader In de WbW onder art. 28 lid L is vastgelegd dat diensten maken van
gebiuik kunnen van strafrecht en vreemdelingenrechiuitsluitend beëdigde tolken en vertalersl.
dat in afwijking van het eerste lid ook onder art. 2g l¡d 3 van de wbtv ls vastgelegd is indien wegens de gebruik gemaakt f.un *ãi¿"n van een tãtt< ¿¡e niet beëdigd is of indien beschikbaar tijdig niet vereiste spoed een ¡ngeschràvene ¡n het register of doeltalen geen bronwel ðan dòekaal of bronhet register voor de U"irãü"n¿ã ingeschrevene bevat.
onderart.2Slid4vandeWbtvisvervolgensvastgelegddatlndienerafgeweken moet worden
schriftelijk wordt van het eerste r¡¿l ¿¡l met redenen omkleed lnzet dient vooraf aan de vastgelegd. Indien er s;;;;;t"-is van spoedeisende Gedrag (voc) of integriteitverklaring inzet van de tolk een v;;k;hg omtrent het kan deze voG of integriteitverklaring aangeleverd te zijn. Bij ;p;;"ilnde inzet achteraf aangeleverd worden'
Besluit Uitwijkliist Rbtv HetBureaubeëdigdeto-lkenenvertalers(Bbtv)beheeÉnaasthet.registereen die nlet beëdigd zijn en aan Op deze u¡tr¡r¡jtclust zijn tolken opgenomen uitwijklijst. -kwa u
n¿o"
liteitseisen voldoen da n registertolken'
InhetlND-tolkenbestandzijnooktolkenopge.nomendienietinhetregisterofopde het hier tolken ln minder gangbare ultwijklijst staan. In o" ã"Ët"g"vallen betreft altijd mogelijk ls. op basis van het en schaarse taten waarväãrlir.f¡i¡vino niet een tolk de zoals ãe INó voor de inzet van Besluit Uitwijklijst notv-ùunnàn "f*rãrr om gebruik te maken van de verplicht uitwijkl'rjst raadptegen, t"äilU" tii niet tolken die in deze lijst zijn opgenomen'
1
ziin opgenomen tn het regíster van - het diã niet zt¡n opgenomen in het to*len voor Bureau beëdigde tott<en åÃîártaièis ßøw). 'nie¡.r"gßià'ioi<'-De INt5 gebiutkt deze term ook voor àã geøru¡k;'ä"îiö bedoeld restste, staan' toicen Aie-op de uitwiiklijst van het RbÚ
De IND gebruikt
de term registe¡tolk u.9?l t9t(?n
d¡-e
ì"^
lult 2012 | Toellchtlng lnzet tolken
tND
Pagha 2 vân 6
Afnameverplichting Wbtv en benaderingsvolgorde IND
zoals is neergelegd in de wet De IND valt onder de wettelijke afnameverplichting 1, Hieruit volgt dat de IND bij l¡d 28 art. (WOtv) onder beëdigde tolken en u"rtui"r.
benadert' het inzetten van tolken eer* teêdigde tolken, dus registertolken,
Tolkenzijnfreelancersenbepalendaaromzelfwelkeopdrachtenzijwillen aannemenenVoorwelkeafnemerszijwerkzaamhedenWensenteVerrichten'Dit voor
zijn heeft als gevolg dat niet alle registertolken (tUdig) beschikbaar die voortkomen termijnen de van omwiile dan, zal Iño De IND. torkdiensten voor de de benade¡9n, In uit Ju ufg"tune asielprocedure (AA)2, een niet-registertolk gehoor makkelijker een vari planning (VA) de kan asielprocedure verteng¿-e
aangepastwordenaandebeschikbaarheidVaneenregistertolkVoordelND,
uiteraardwordtervoorgewaaktdatdittenkostegaatVandewettel.tjke beslistermijn.Bovendienmoeterbijdeplanningrekeninggehoudenwordenmetde terwijl
enkele registertolk bestaat' omstandigheid er in sommige talen slechts een - wel erg groot is. Het aantal organisaties de vraag naar deze taal vãnuit diverse tot de vraag naar tolken in verhouding ¡n niet dan staat oãr.n¡r.óuru registertolken
dezetaaleninzulkegevallenzalsnelleruitgewekenwordennaarhetinzettenvan een niet-registertolk'
GeletophetfeitdatdelNDveelaltemakenheeftmetvreemdelingeninminder maken van
g-";óu;" talen, komt het relatief vaak voor dat de IND gebruik moet n
iet-registertolken '
Vanafjanuari200gheeftdelNDopbasisvandewettelijkeafnameverplichtingde inzetvantolkendoormiddelvaneencodeinhetGehorenAgenderingen Admin¡stratiesysteem(GAAS)vastgelegd.omdatGAAsniettoegankelijkisvoorde gekozen om deze
2011 voor vreemdeling of diens gemachúg¿e ii er in september gehoor van de vreemdeling van rapport het van ¡nã op te iemen op het voorblad
zodatbeterwordtaangeslotenbijhetvereisteinart.28lid4vandeWbw.Ditwordt door de IND als volgt vastgelegd:
.Registertolk:Nee,Wanterzijngeentolkenmeteenregistervermeldingin
.
deze taal beschikbaar voor de IND' beschikbaar in deze taal RegisteÉolk: trtee, Want er is geen registertolk tijdig
voor de IND. in overleg met de Op schriftelijk verzoek van de vreemdeling en
van de benaderingsvolgorde zaakverantwoordelijke medewerker van de IND kan zijn pas nietbeschikbaar niet deze indien en lããr.t i"girt"rtolkeñ benaderen geval zijn indien de het registertolken benaaeren) worden afgeweken' Dit kan van een tolk in inzet de voor hebben te vreemdeling neeft aangeéeven de vo-orkeur is, terwijl hij ook een beschikbaar geen registeftolk waarin tãai gangbare een minder is' ook kan van de gangbare taal beheerst waarin wei een registertolk beschikbaar voorkeur heeft de vreemdeling de iñdien benaderingsvolgorde worden afgeweken alleen waarin taal in een tolk vrouwelijke éen van inzet de u¡igurprof"n vðor Dergelijke versa' vice en mannelijke tolken staan ingeschreven in het register
verzoekenwordenopgeno.eninhetrapportvangehoorvandevreemdeling.
2
in de artik9l9n,3'112 t/m 3'715 van het . Het vertoop van de AA is geregetd 'dp-g*;;d art.3.110 eerste t¡d duurt de AA ln beg¡nsel acht vreemdelingenøestu¡t uËi. dagen. Paglna 3 van lull 2012 I Toellcht¡ng Inzet tolken IND
;;,
5
7
Kwaliteitseisen n iet-registertolken IND De niet-registertolken van de IND moeten voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen alvorens zij kunnen worden opgenomen in het IND-tolkenbestand. Deze eisen zijn
als volgt: . Nederlandse nationaliteit, dan wel verblijfstitel in Nederland en een
. . . . . . .
werkvergunning; Minimaal MBO-werk- en denkniveau, bij voorkeur aangetoond door een diploma van een opleiding op het gewenste niveau; Goede, actieve en actuele kennis van het Nederlands (op min¡maal NT2niveau in alle vaardigheden) en de vreemde taal; Het kunnen voeren van een vloeiende conversatie in beide talen; Bij voorkeur relevante tolkervaring en kennis van gevraagde tolkattitude; Goede algemene ontwikkeling en kennis van relevante terminologie ln beide talen; Goede kennis van en inzicht in de cultuur van het land of de landen waar de vreemde taal wordt gesproken; Integer en van onbesproken gedrag.
Deze kwaliteitseisen zijn gelijk aan de kwaliteitse¡sen die het Register beêdigde tolken en veftalers (Rbtv) stelt aan tolken die zijn opgenomen in de uitwijklijst. De coördinatoren tolken van de IND monitoren de inzet en het functioneren, waaronder houding en gedrag, van de tolken die in het lND-tolkenbestand zijn opgenomen. H¡ertoe is een evaluatieformulier tolken ontwikkeld. Mede op basis van de inhoud van deze eValuatieformulieren kan tussentijds een voortgangsgesprek met tolken gevoerd worden. Dit kan naar aanleiding van positieve kritieken, maar ook op basis van negatieve kritieken. Indien er geen vertrouwen in het functioneren van de tolk is, kan besloten worden om de tolk t¡jdelijk niet in te zetten (de tolk krijgt de gelegenheid om het functioneren te verbeteren).of om de gegevens van de tolk uit het IND-tolkenbestand te verwijderen. Dit geldt onverminderd indien het een registertolk of een tolk op de uitwijklijst betreft. Dit heeft als gevolg dat de betreffende tolk wel in het register van het Bureau beëdigde tolken en vedalers (Bbw) of op de uitwijklijst kan voorkomen, maar feitelijk niet beschikbaar is voor tolkdiensten voor de IND,
Voor nadere informatie over de kwalite¡tse¡sen die gesteld worden aan registertolken wordt verwezen naar de inschrijfvoorwaarden voor tolken op de site van het Bureau beédigde tolken en vertalers (Bbtv): www.bureaubtv.nl VOG en waarborg integriteit tolken Voor opname in het IND-tolkenbestand wordt de tolk verzocht een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aan te leveren op bas¡s van het aanvraagformulier van het Bureau beëdigde tolken en vertalers (BbW). Dit betekent dat alle tolken die ln het lND-tolkenbestand zijn opgenomen nagetrokken zijn op basis van het zware screeningsprofiel BO voor registertolken. Hiermee vervalt de noodzaak om vooraf of in spoedeisende situaties achteraf de tolk om een VOG te verzoeken. Indien de nieuwe tolk geen VOG kan aanleveren aan de IND, wordt deze tolk niet in het IND-tolkenbestand opgenomen. Vervolgens verzoekt de IND, net als het Bbtv, tolken om iedere vijf jaar (gel'tjk aan de geldigheidsduur van de VOG die verplicht is voor inschrijving in het reg¡ster) een nieuwe VOG aan te leveren. Mocht de tolk geen VOG kunnen aanleveren, dan is dit reden voor de IND om de gegevens van de tolk uit het tolkenbestand te verwijderen. Indien er tussentijds gerede twijfel bestaat over de ¡ntegriteit van een tolk, behoudt de IND zich het recht voor om de tolk op een eerder moment een Jull 2012 I Toel¡chting lnzet tolken
IND
Paglna 4 van 6
of een tolk op de nieuwe VOG aan te laten vragen. ook indien dit een registertolk
uitwijklijst betreft. die mede gebaseerd Daarnaast hanteert de IND een eigen gedragscode voor tolken gehouden aan naleving van zijn Tolken reg¡stertolken. voor gedragscode is op de ¡s te vinden op de site en openbaar Jerä ge¿.ag..ãd". ou I¡¡o gãdragscode tolken is van de IND: www.ind.nl
Vorenstaandegeeftaandatdeniet-registertolkenvandelNDaandezelfde uitwijklijst van het integriteiteisen voldoen als de tolken dle in het register of op de
gbdstaan ingeschreven.
De integriteit van de niet-registertolken is op deze wijze
gewaarborgd.
Klachtenproced u re tolken 9 van de De IND heeft een klachtenprocedure die gebaseerd is op hoofdstuk
AlgemenewetBestuurs'u.r't(¡*o)'ondanksdewettelijkeverankering_iseenklacht
mogelijkheid voor een burger om aandacht te jurid¡sche procedure, tãu. ""n verkeerd is gegaan' Daar past een open ogen haar of zijn in dat i¡ctrten op iets houding van de IND bij.
ge"en
gehanteerd is koft gezegd: Een De definitie Van een klacht die door de IND wordt
IND of een uiting van ongenoegen over alle aspecten van gedragingen van de en medewerkers zoals IND de van verantwoordelijkheid ãnder p"rrãon werklaam tolken.
werkwijze' Allereerst Met betrekking tot klachten over tolken bestaat een bijzondere die niet zijn tolken en wél die .o!i on¿u.r.ñeid worden gemaakt tussen tolken
opgenomen¡nhetregisterofdeuitwijklijstvanhetBureaubeëdigdetolkenen vertalers (Bbtv).
a. Werkwijze registertolken en tolken op de uitwijkliis de uitwijklijst kunnen Klachten áu"|" tõlx"n die zijn opgenomen in het register of op ingediend bij de wordt klacht de IND. Als de oi bij altv worden ingediend bij het de coördinator bij uitgezet en vervolgens geregistreerd kìacht de ñordt dan IttO,
is. tolken van de locatie waar het dossier van de klager in behandeling op de klager de Bbtv het attendeert ingediend, wordt BbW Als de klacht bij het afdoening' informele mogelijke mogelijkheid om zich te wenden tot de IND voor een
Rts-¿et
inhoud van de klacht met de gemachtigde) om te coördinator tolken contact op met de klager (of diens over de gegrondheid van de doen te een uitspraak ,onå",. bespreken of de klacht, worden ttu.r't, op informele wijze en naar tevredenheid van alle partijen kan afgehandeld'
Indiendeklachtnietopinformelewijzeafgehandeldkanworden,informeertde
De klager dient de klacht coörd¡nator tolken hierover de tolk en de hoormedewerker. opgebouwde reeds het IND de waarna Bbtv, het bij dienen in te formeel KC Wbtv hoott klachtdossier ter behandeling toestuuft aan de KC Wbtv' De het Bbtv een besluit waarna Bbtv het aan uit advies breñgt vervolgens de klager en besluit' dit IND over de en klager de informeert Bbw Het neemt.
Paglna 5 van 6
tult 2012 I Toellchthq lnzet tolken
IND
ì'
We rkw üze n let- rq lste rtol ken Klachten óver tolken die nlet zljn opgenomen ln het reglster of de ultwijkl'fst worden rechtstreeks door de klager lngedlend blj de IND. De klacht wordt gelijk aan de procedure blj reglstertolken en ultwljklifsttolken gereglstrêerd en ultgezet b[ de coördlnator iokãn van'de locatle waar het {ossler van de klager ln behandeling ls. Ook in dlt geùal wordt eerst getracht de klacht op lnformele w$ze en naar aller tevredenheld te kunnen afhandelen. Als dit nlet mogelük bluK, lnformeert de coördlnator tolken de tolk en de hoormedewerker en stuurt de klacht ter advlserlng door naar de KC Wbtv. De IND heeft de KC WbW gemandateerd over deze klachten advies ult te brengen. De KC Wbtv hoort betrokkenen en brengt advies ult aan de IND d¡e een beslult neemt over de klacht en schrlfrêluk de klager en beklaagde lnformeerfl Indien de klager. niet tevreden ls met het besluit, kan hU de klacht indlenen bU de Nätionale ombudsman.
b,
Jull 2012 | To€llchüng lnset tdken It'lD
Paglna 6 van 6
