INHOUDSOPGAVE 1 INFORMATIEVERWERKING ALGEMEEN DE MENS DE COMPUTER ALGEMEEN SCHEMA VAN EEN COMPUTERSYSTEEM

Cursus PC Technologie

PCVO Meetjesland

INHOUDSOPGAVE 1

INFORMATIEVERWERKING ........................................................................................................... 4

1.1

ALGEMEEN .......................................................................................................................................... 4

1.2

DE MENS.............................................................................................................................................. 4

1.3

DE COMPUTER...................................................................................................................................... 4

2

ALGEMEEN SCHEMA VAN EEN COMPUTERSYSTEEM ............................................................ 5

3

INFORMATIEWEERGAVE ................................................................................................................ 5

3.1

DECIMAAL STELSEL .............................................................................................................................. 5

3.2

BINAIR TALSTELSEL ............................................................................................................................. 5

3.3

OMZETTINGEN ..................................................................................................................................... 6

3.4

3.3.1 Decimaal - Binair ...................................................................................................................... 6 3.3.2 Binair - Decimaal ...................................................................................................................... 6 3.3.3 Oefening .................................................................................................................................... 6 HEXADECIMAL DIGIT ............................................................................................................................ 7

3.5

ASCII - CODES..................................................................................................................................... 7

3.6

PERSONAL COMPUTERS (CHRONOLOGISCH) ........................................................................................... 8

3.7

ENKELE TERMEN .................................................................................................................................. 8

4

ALGEMEEN PC - SYSTEEM ............................................................................................................ 11

4.1

SAMENSTELLING ................................................................................................................................ 11

4.2

BLOKSCHEMA PC-SYSTEEM ................................................................................................................ 11

4.3

WAT GEBEURT ER INDIEN JE DE COMPUTER AANSCHAKELT?.................................................................. 11

5

INVOERAPPARATEN ....................................................................................................................... 12

5.1

HET TOETSENBORD (PRIMAIR INVOERAPPARAAT) ................................................................................. 12

5.2

DE LICHTPEN ..................................................................................................................................... 12

5.3

DE GRAFISCHE TABLET ....................................................................................................................... 12

5.4

DE MUIS ............................................................................................................................................ 12

5.5

DE CAMERA ....................................................................................................................................... 12

5.6

DE SCANNER ..................................................................................................................................... 12

5.7

MAGNETISCHE, WARMTE, GELUID, REUK ETC.… INVOER. ..................................................................... 12

6

UITVOERAPPARATEN..................................................................................................................... 13

6.1

DE MONITOR (PRIMAIR UITVOERAPPARAAT) ......................................................................................... 13

6.2

DE AFDRUKAPPARATEN ...................................................................................................................... 14 6.2.1 6.2.2 6.2.3

7

Inktjetprinter of Bubblejetprinter ............................................................................................. 14 Laserprinter ............................................................................................................................. 14 De plotter ................................................................................................................................ 14

EXTERNE GEHEUGENS .................................................................................................................. 15

7.1

FLOPPY DISK (FD) ............................................................................................................................. 15

7.2

DE HARDDISK (HD) ............................................................................................................................ 15

Carl Maegerman

1/56


PCVO Meetjesland

7.3

CD-ROM, CD-R, CD-RW ................................................................................................................. 16

7.4

DVD, DVD-R, DVD-RW .................................................................................................................. 16

7.5

USB STICK......................................................................................................................................... 16

8

BOUWEN VAN EEN PC .................................................................................................................... 17

8.1

CHECKLIST ........................................................................................................................................ 17

8.2

VOORZORGSMAATREGELEN ................................................................................................................ 18

8.3

AANSLUITING CPU, KOELER ............................................................................................................... 19

8.4

AANSLUITEN GEHEUGEN..................................................................................................................... 21

8.5

MONTAGE MOEDERBORD IN DE KAST................................................................................................... 22

8.6

INSTEEKKAARTEN .............................................................................................................................. 23

8.7

DRIVES .............................................................................................................................................. 24

8.8

AANSLUITEN VOEDING ....................................................................................................................... 27

9

WAT TE DOEN VÓÓR HET (HER)INSTALLEREN VAN EEN PC .............................................. 29

9.1

BACKUP MAKEN VAN DE BELANGRIJKSTE GEGEVENS ............................................................................ 29

9.2

OPSTART-DISKETTE MAKEN VOOR WINDOWS 98 .................................................................................. 29

10

BESTANDSSYSTEMEN VAN WINDOWS ....................................................................................... 30

10.1

INLEIDING ......................................................................................................................................... 30

10.2

GRAFISCHE WEERGAVE VAN BESTANDSSYSTEEM OP EEN SCHIJF ............................................................ 30

10.3

VERGELIJKING VAN CLUSTERGROOTTE TUSSEN FAT16, FAT32 EN NTFS ............................................ 31

10.4

WELK BESTURINGSSYSTEEM ONDERSTEUNT WELK BESTANDSSYSTEEM ................................................. 31

10.5

KENMERKEN VAN DE DIVERSE BESTANDSSYSTEMEN ............................................................................. 31

10.6

FAT32 VANAF WINDOWS 95B ............................................................................................................ 32

11

EEN BEETJE DOS ............................................................................................................................. 33

11.1

INLEIDING ......................................................................................................................................... 33

11.2

WERKEN MET DE DOS OPDRACHT REGEL ............................................................................................ 33

12

PARTITIES MAKEN.......................................................................................................................... 36

13

MAAK VOLGENDE PARTITIES OP EEN LEGE HD .................................................................... 40

14

FORMATTEREN VAN DE SCHIJVEN ............................................................................................ 41

15

STATIONLETTERS BIJ ÉÉN OF MEERDERE PRIMAIRE PARTITIES .................................... 43

15.1

BIJ ÉÉN PRIMAIRE PARTITIE ................................................................................................................. 43

15.2

BIJ MEERDERE PRIMAIRE PARTITIES ..................................................................................................... 43

16

INSTALLEREN WINDOWS 98 ......................................................................................................... 44

16.1

VANAF CD-ROM............................................................................................................................... 44

16.2

VANAF HD ........................................................................................................................................ 44

17

OEFENING OP HET INSTALLEREN VAN WINDOWS 98 ........................................................... 45

Carl Maegerman

2/56


PCVO Meetjesland

17.1

OPGAVE............................................................................................................................................. 45

17.2

OPLOSSING ........................................................................................................................................ 46

18

GEGEVENS BEWAREN OP EEN PC............................................................................................... 47

18.1

IN EENZELFDE MAP OP HET C: STATION ................................................................................................ 47

18.2

IN EENZELFDE MAP OP EEN TWEEDE PARTITIE (BVB. LOGISCH D: STATION) ............................................ 47

18.3

IN EENZELFDE MAP OP EEN ANDERE HD ............................................................................................... 47

19 19.1

BACKUP MAKEN VAN EEN VOLLEDIGE PARTITIE MET GHOST ........................................ 48 RESERVEKOPIE VAN ÉÉN PARTITIE NAAR EEN ANDERE PARTITIE ............................................................ 48

19.1.1 Maken van het reservekopie (Partition To Partition) ........................................................... 48 19.1.2 Terugzetten van het reservekopie (Partition To Partition) ................................................... 48 19.2 RESERVEKOPIE VAN ÉÉN PARTITIE NAAR EEN IMAGE .......................................................................... 49 19.2.1 19.2.2

Maken van het reservekopie (Partition To Image) ............................................................... 49 Terugzetten van het reservekopie (Partition From Image) ................................................... 49

20

INSTALLATIE WINDOWS XP ......................................................................................................... 50

21

MULTIBOOT SYSTEEM .................................................................................................................. 51

21.1

HOU DE VOLGENDE REGELS IN ACHT:................................................................................................... 51

21.2

OEFENING.......................................................................................................................................... 51

22

DRIVERS (=STUURPROGRAMMA’S) ............................................................................................ 52

22.1

WAT DOET EEN DRIVER? ..................................................................................................................... 52

22.2

DRIVER INSTALLEREN DIE AANWEZIG IS IN DE WINDOWS DATABASE ...................................................... 53

22.3

DRIVER INSTALLEREN DIE JE VAN HET INTERNET HAALDE ..................................................................... 53

23

WIN XP AUTOMATISCHE INSTALLATIE D.M.V. ANTWOORDBESTAND............................. 54

24

CHECKLIST VOLLEDIGE INSTALLATIE VAN EEN PC ............................................................ 55

Carl Maegerman

3/56


PCVO Meetjesland

PC-Technologie 1

Informatieverwerking

1.1

Algemeen

INVOER

1.2

VERWERKING

UITVOER

De mens Invoer

Verwerking

Uitvoer

Denken Zien Horen Ruiken Praten Smaak Voelen

1.3

De computer

Toetsenbord

Output CVE (Centrale Verwerking Eenheid) CPU (Central Processing Unit)

Input

Carl Maegerman

Monitor

4/56


2

PCVO Meetjesland

Algemeen schema van een computersysteem = intern geheugen RAM + ROM

CPU of CVE

Besturings eenheid

Reken eenheid

CENTRAAL GEHEUGEN

BUS SYSTEEM

Invoer apparatuur

Uitvoer apparatuur

Toetsenbord Muis Touchscreen Microfoon Tekentablet Scanner Fax

Monitor Printer Plotter Luidspreker

3

Informatieweergave

3.1

Decimaal stelsel

Decimaal getal

10 verschillende toestanden

vb. (127,31)10 = 1.102 + 2.101 + 7.100 + 3.10-1 + 1.10-2

3.2

Binair talstelsel

BIT = Binary digIT

2 verschillende toestanden 0 1

0 = geen stroom 1 = wel stroom

vb. (1001,01)2 = 1.23 + 0.22 + 0.21 + 1.20 + 0.2-1 + 1.2-2 = 1.8 + 0.4 + 0.2 + 1.1 + 0.2-1 + 1.2-2 = 8 + 0 + 0 + 1 + 0 + 0,25 = (9,25)10

Carl Maegerman

5/56


1 0 of 1

0 0 of 1

PCVO Meetjesland

0 0 of 1

1 1 0 1 0 of 1 0 of 1 0 of 1 0 of 1

8 bits = 1 Byte dit geeft 1 karakter.

0 0 of 1

1 BYTE of 1B. 1KB (kilobyte) 1MB (megabyte) 1GB (gigabyte) 1TB (terabyte)

3.3

= 1.000 Bytes = 1.000.000 Bytes = 1.000.000.000 Bytes = 1.000.000.000.000 Bytes

1 b = 1 bit 1 B = 1 Byte

Omzettingen

3.3.1 Decimaal - Binair :2+

0

1

:2+

1

0

dus

2

:2+

5

:2+

11

1

1

1

1

0

1

:2+

(23)10

(23)10 = (10111)2

3.3.2 Binair - Decimaal 1

x2+

0 x2+

2

x2+

5

x2+

10

21

3.3.3 Oefening • • • •

(26)10 = (?)2 (33)10 = (?)2 (001011)2 = (?)10 (10011011)2 = (?)10

Carl Maegerman

6/56


3.4

PCVO Meetjesland

Hexadecimal digit

HIT = Hexadecimal digIT Decimaal 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

3.5

16 verschillende toestanden

Binair 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 23

0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 22

0 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 21

0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 20

Hexadecimaal 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F

ASCII - codes

ASCII = American Standard Code for Information Interchange. Dit is een soort tolk tussen de mens (letters, cijfers, leestekens) en de PC (bits-code) OPM: in Word en Excel kan men via de toetsencomb. ALT + ASCII-code een teken ingeven. standaard is dit een 7-bits code X

de X is hier steeds een 0. 7  27 = 128 combinaties

men heeft ook de extended ASCII code, dewelke een 8-bits code is

8  2 = 256 combinaties 8

De 128 codes die men extra heeft worden vooral gebruikt voor speciale karakters. Deze speciale karakters kwamen vroeger voor indien men bijvoorbeeld lijnen of andere figuren moest maken in een DOS omgeving.

Carl Maegerman

7/56


3.6

PCVO Meetjesland

Personal Computers (chronologisch)

• Computers met relais & lampen, een kamer vol, gebruikt door meerdere personen. • Transistor (ter vervanging van lampen & relais). • Transistor in I.C. (Integrated Circuit). • Microprocessor (= CPU) I.C. met miljoenen transistoren. microcomputer. • Individueel gebruik tot de Personal Computer.

3.7

Transistor = Elektronisch gestuurde schakelaar

Enkele termen

• 1 Bit = 1 b is een geheugencel die informatie doorgeeft door middel van de cijfers 0 en 1, waarbij de nul gemagnetiseerd wordt en de 1 niet gemagnetiseerd. Met deze elektronische seintjes bouwt de computer gegevens op en vertaalt ze in voor de mens leesbare taal. • 1 Byte (1 B) = 8 b één karakter bestaat ongeveer 1 Byte of 8 bits. • 1 Kilobyte (1 KB) = 1.000 Byte • 1 Megabyte (1 MB) = 1.000.000 Byte • 1 Gigabyte (1 GB) = 1.000.000.000 Byte • Megahertz (kloksnelheid 1 Hz = 1 keer/sec) Hoe hoger, hoe sneller de transistoren op een ICschakelen. Vb: PIV 3 Ghz = 3 miljard Hz = 3 miljard transistor-omschakelingen per seconde. • Microprocessor is het binnenste van je computer en zorgt ervoor dat alles draait. Het is in feite een hoofdchip die verbonden is aan een chip die een kwartsklok aanstuurt. Deze klok geeft de microprocessor een aantal malen per seconde een seintje dat er wat moet gebeuren. De hoeveelheid seintjes, uitgedrukt in Ghz, bepaalt hoe snel je kan werken op de computer. Maar die snelheid heeft ook te maken met andere zaken op je computer zoals RAM en Cache-geheugen. CPU FAN (ventilator) Koelvinnen Koelpasta

Processor ZIF socket MOBO

• Chip is een minuscuul stukje (± 1cm2 x 1mm) silicium (soort zand) waarop tienduizenden elektronische onderdelen (transistoren) zijn ingebrand. • Vergelijking snelheid van de processor en de interne en externe geheugens Processor

Cache

RAM

HD CD DVD FD

• Cache-geheugen. Om sneller toegang te hebben tot het geheugen, zijn computers tegenwoordig uitgerust met een cache controller chip. Deze chip verzamelt vaak geraadpleegde ‘plaatsen’ zodat de weg ernaar toe korter is. Standaard beschikt een computer over 512 KB cachegeheugen.

Carl Maegerman

8/56


PCVO Meetjesland

• RAM (=Random Acces Memory). Dit interne geheugen houdt een korte tijd informatie vast en lijkt een beetje op je eigen korte-termijn-geheugen. De programma’s die je op je computer geïnstalleerd hebt, sturen vooral tijdens het opstarten heel veel informatie naar je computer toe. Hoe meer RAM je computer heeft, des te sneller kun je met programma’s beginnen en ook kun je meer programma’s tegelijk ‘draaien’. ndien er meerdere RAMsloten beschikbaar zijn en men maar één RAM-geheugenmodule heeft, dient men deze in het eerste slot te steken. Anders kunnen zich moeilijkheden voordoen bij de installatie van Windows XP. • ROM (=Read Only Memory). Dit interne geheugen bezit de informatie die nodig is om het systeem aan de praat te krijgen. RAM Bij stroomuitval : info weg Lezen & schrijven Vast in PC, uitbreidbaar & standaard leeg

ROM Bij stroomuitval : info blijft behouden Lezen Vast in PC, niet uitbreidbaar & voorgeprogrammeerd. Is nodig om gegevens bereikbaar te maken die Programma’s om de PC op te starten op de Harddisk of Floppydisk staan (initieel dus geen DOS) • FD of Floppy Disk is een plaatje dat gemagnetiseerd wordt. De gebruikelijke maat is 3,5” met ruimte voor 1.44 MB. • HD of Hard Disk is een schijf, opgebouwd uit een aantal platen over elkaar heen, is je lange-termijn-geheugen opgeslagen. Alles waarmee je werkt en wat je zelf maakt en wilt bewaren, staat op deze schijf. Al die informatie wordt met behulp van een lees- en schrijfkop die zich razendsnel over de schijf beweegt, omgezet in computertaal. Wil je die informatie weer op je beeldscherm oproepen dan vertaalt de processor de cijfers en je ziet weer je eigen brief, tekening e.d. Hoe meer informatie je wilt bewaren des te meer megabytes geheugen heb je nodig. • CD-ROM Compact Disc ROM is een rond schijfje dat lijkt op een audio-CD, waarop zo’n 700MB aan gegevens kunnen, terwijl een diskette maar 1.44Mb kan bevatten. CD-R (éénmaal beschrijfbaar); CD-RW (meerdere malen beschrijfbaar) • DVD of Digital Video Disc is een schijfje die op de CD-ROM lijkt, maar die tot 17 GB gegevens kan bevatten (indien dual layer – dual side). DVD-RW is de nabije toekomst qua optische opslag van data • USB-stick is een geheugen in de vorm van sleutelhanger en te steken in een USB poort Snelheid Processor > snelheid Cache > snelheid RAM > snelheid HD/CD/DVD/FD Denk eens na over de volgende uitspraak Het is beter om een snellere HD te kopen dan een snellere Processor, waarom? en schrijf uw antwoord hieronder kort op.

Carl Maegerman

9/56


PCVO Meetjesland

• Controller De vaste schijf werkt samen met een disk-controller. Hoe snel de gegevens naar en van de vaste schijf doorgelaten worden is afhankelijk van het soort controller. HD1

Master

Flat Cable Besturingssysteem op Master van IDE0

IDE0 of IDE1 of PRI IDE

HD2

CD

Slave

Master

Flat Cable IDE1 of IDE2 of SEC IDE DVD

Slave

Master en Slave worden dmv JUMPERS ingesteld !!! LET OP: Oude HD en CD-ROM spelers worden met 40-aderige flat cables aangesloten op het moederbord. Het speelt hier geen rol op welke van de twee apparaatconnectors de master- of slave-toestellen aangesloten zijn. Nieuwe HD en DVD spelers worden verbonden met 80-aderige flat cables en daar speelt het wel een rol op welke connector het moederbord, het master-toestel en het slave-toestel aangesloten zijn. • Uitbreidingsslot verwijst naar plaatsen waar ruimte is voor extra toepassingen, bijvoorbeeld een TV-kaart, waardoor je zenders op je PC kunt ontvangen. • Enkele busstructuren ISA = oude uitbreidingssloten (ZWART) PCI = uitbreidingssloten vanaf Pentium PC’s & verder (WIT) AGP = uitbreidingssloten speciaal voor grafische kaarten (BRUIN) • Hardware verwijst naar computeronderdelen, zoals beeldscherm en printer. • Soorten PC’s Tower (mini, midi, maxi) rechtopstaande kast. Desktop liggende kast. Notebook A4 formaat PC. Tablet PC A4 formaat PC, die men als grote hand-held kan houden (grote PDA). PDA (Personal Digital Assistant) palm computer, Pocket PC, hand computer. • Software heeft betrekking op de programma’s.

Carl Maegerman

10/56


PCVO Meetjesland

4

Algemeen PC - systeem

4.1

Samenstelling

Een goede samenstelling kan bestaan uit : • Kast + voeding (hoeveel Watt?) • Moederbord, processor, processor-koeling, RAM-geheugen • FDD Floppy Disk Drive, HDD Hard Disk Drive, CD-ROM of DVD-ROM drive • Grafische kaart, kleurenscherm • Azerty klavier, muis Supplementair kan men dan uitbreiden naar een multimediasysteem • Geluidskaart, boxen • Modem-Fax-Antwoordapparaat kaart • Netwerkkaart

4.2

Blokschema PC-systeem Kleurenscherm

Luid spreker links

Luid spreker rechts Klavier

Grafische kaart.

Geluids kaart

RAM

Muis

Processor ROM Moederbord

PRINTER FD

4.3

HD

CD-DVD

Wat gebeurt er indien je de computer aanschakelt?

• Schakelaar aan. • Programma in ROM start op reset van de elektronica kijkt eerst op de schijf A : (Floppydisk) of er DOS wordt gevonden. kijkt op de schijf C : (Harddisk) of er DOS wordt gevonden. DOS wordt gevonden : DOS start op, zoniet stopt alles gewoon. Grafische schil start op (Windows)

Carl Maegerman

11/56


5

Invoerapparaten

5.1

Het toetsenbord (primair invoerapparaat)

• • • • •

PCVO Meetjesland

Alfanumeriek (a, A, b, B, …) Numeriek (1, 2, 3, …) Functietoetsen (F1, F2, F3, …) Cursortoetsen (, , , ) Speciale toetsen (Insert, Home, PgUp, Delete, End, PgDn, PrtSc, …)

5.2

De lichtpen De lichtpen zendt een laserstraal uit en ontvangt de reflectie ervan. Door over een strip te gaan met streepjes leest de pen de volgorde van de barcode. Zo kan gesteld worden dat een zwarte streep equivalent is aan 1 terwijl een witte streep dit is voor een 0.

5.3

De grafische tablet

Wordt hoofdzakelijk gebruikt door ontwerpers / tekenaars

5.4

De muis

Typisch invoerapparaat voor gebruik bij Windows. Alternatieven zijn: • Trackball • Trackpoint • Touchpad

5.5

De camera

Beeldinformatie omzetten naar data. • Digitale foto-video-camera • Webcam.

5.6

De Scanner

Grafische informatie omzetten in digitale gegevens en weergeven of bewerken met de PC. • handversie (handheld) • bureauversie (flatbed)

5.7

Magnetische, warmte, geluid, reuk etc.… invoer.

Carl Maegerman

12/56


PCVO Meetjesland

6

Uitvoerapparaten

6.1

De monitor (primair uitvoerapparaat)

Men geeft de standaard om een monitor aan te sturen en waaraan de videokaart moet voldoen. VGA (Video Graphic Adaptor), dit is eigenlijk een beschrijving van hoe het standaard VGAsignaal is opgebouwd • Iedere beeldlijn bestaat uit: 640 zichtbare beeldpunten • Ieder beeld bestaat uit: 480 zichtbare beeldlijnen Men spreekt dus van een resolutie van 640 x 480 Om nu de illusie van een stilstaand beeld te verkrijgen moet het beeld minimaal 50 keer per seconde opnieuw opgebouwd worden. In het geval van de standaard VGA resolutie betekent dit dat er 50 keer per seconde 480 zichtbare beeldlijnen weergegeven moeten worden. Iedere beeld (50 x 480 = 24.000) wordt voorafgegaan door een horizontale synchronisatiepuls. Na ieder beeld van 480 zichtbare beeldlijnen volgt een verticale synchronisatiepuls. Rekenvoorbeeld: De verticale synchronisatiefrequentie is 60 Hz, aangezien er 60 beelden per seconde worden opgebouwd. Per seconde worden er 28.800 zichtbare beeldlijnen weergegeven, de horizontale synchronisatiefrequentie is dus ruim 32 KHz. In totaal worden er per seconde (480 x 640 x 60) 18.432.000 zichtbare beeldpunten naar de monitor gestuurd. Deze laatste waarde is de zogenaamde pixel clock of videofrequentie. Uit deze berekening blijkt duidelijk dat er van de processor en videokaart een enorme aantal berekeningen gevraagd wordt. Wat het belangrijkste is om een stabiel beeld te verkrijgen is dat men minstens een verticale synchronisatiefrequentie heeft van minimaal 70 Hz (standaard neemt men dan 85 Hz). Enkele van de meest gebruikte resoluties zijn • 640 x 480 14” CRT scherm • 600 x 800 15” CRT scherm • 1024 x 768 17” CRT scherm • 1152 x 864 19” CRT scherm • 1280 x 1024 21” CRT scherm

= = =

15” LCD scherm 17” LCD scherm 19” LCD scherm

Elk van deze resoluties kan met een bepaalde kleurdiepte weergegeven worden • 256 kleuren • Hoge kleuren (16 bits) • Ware kleuren (24 bits) • Ware kleuren (32 bits)

Carl Maegerman

13/56


6.2

PCVO Meetjesland

De afdrukapparaten

6.2.1 Inktjetprinter of Bubblejetprinter De tekst wordt op papier geplaatst door een blokje met een serie gaatjes. De verf wordt werkelijk op het papier gespoten. Het al dan niet inspuiten gebeurt op een binaire manier. Deze vorm van printen kent dezelfde voordelen van de matrix doch is quasi geluidloos en van veel hogere kwaliteit.

6.2.2 Laserprinter

2. Beeld plaatsen

1. Opladen

DRUM ROL MET TONER

3. Toner aanbrengen

5. Verhitting

4. Toner overbrengen op papier

1) 2) 3) 4) 5) 6)

De drum wordt statisch geladen. Een laser zorgt voor een positieve en negatieve lading op de drum. De toner gaat door de statische spanning over naar de drum. De toner wordt overgebracht op het papier. Een verhitting zorgt voor het drogen van de toner. De drum wordt schoon geschraapt voor de volgende bewerking.

6.2.3 De plotter Y

X

Y X

Door de beweging over een X- en Y-as ontstaat een tekening • Bij de Trommelplotter schuift het papier over een rol (X-beweging) terwijl de tekenpen heen en weer beweegt (Y-beweging) (grote tekeningen) • Bij een Tafelplotter beweegt de pen zowel in X als in Y richting (kleinere tekeningen)

Carl Maegerman

14/56


PCVO Meetjesland

7

Externe geheugens

7.1

Floppy Disk (FD)

• 3,5” FD (1” = 2,54cm) • de afmetingen staan voor de diameter van de magnetische schijf die binnen in de vierkante ommanteling zit. Het is raadzaam dat een magnetisch schijfje nooit bij een magnetisch veld wordt gelegd. Ook vloeistoffen zijn een grote boosdoener. TYPE DD : Double Density HD : High Density

HERKENNING CAPACITEIT 720 KB 1 gaatje in de hoek 1,4 MB 2 gaatjes in de hoeken

Een schijfje is opgebouwd uit sporen & sectoren. Bij het formatteren van een 1,4 MB floppy disk kunnen de sporen en sectoren er als volgt uitzien.

80 Sporen

18 Sectoren elk met een capaciteit van ong. 512 byte

7.2

De harddisk (HD)

P-ATA: Parallel ATA Technology (IDE schijven) Weinig flexibele flatcables voor datatransfer parallelle connectoren 2 IDE-controllers en max. 2 apparaten per controller dus 4 HD’s per moederbord. S-ATA: Serial ATA Technology (SATA schijven) Dunne flexibele kabels met minder pinnen op de connector dan P-ATA Lagere spanning nodig dan P-ATA Tot 150 MB/s datatransfer en softwarecompatibel met P-ATA SCSI:

Small Computer System Interface (SCSI schijven ‘spreek uit scusie’) 7 disks in een PC (vooral gebruikt bij grafisch werk zoals DTP of Desktop Publishing)

Draaisnelheid De snelheid waarmee de schijf draait (7200 t/m is vandaag minimaal). Hoe sneller, hoe sneller men gegevens op de schijf terugvindt. Toegangstijd. De snelheid waarop hij een gegeven kan vinden op een HD. Heden bedraagt een goed gemiddelde zoektijd 9 ms (milliseconden). Hoe minder, hoe beter.

Carl Maegerman

15/56


7.3

PCVO Meetjesland

CD-ROM, CD-R, CD-RW

Bestaat uit hetzelfde materiaal als CD-schijfjes. • CD-ROM’s worden enkel gelezen • CD-R’s kunnen éénmaal beschreven worden en dan gelezen • CD-RW’s kunnen meerdere malen beschreven en gelezen worden De schijf wordt met een laserstraal afgelezen. Er is reflectie of niet (terug het binair getal 0 & 1). De capaciteit van een CD-ROM bedraagt ongeveer 700 MB.

7.4

DVD, DVD-R, DVD-RW

Digital Video Disk Bestaat uit hetzelfde materiaal als CD-schijfjes maar met dit verschil dat ze i.p.v. 700MB aan informatie op de CD-ROM, men op de DVD zo’n 17GB (dual layer - dual sided) aan informatie kan zetten. Dit wordt ook de opvolger van de normale video-cassette, maar dan met 2h15 film samen met ultra HIFI 20 bit lineaire PCM audio of 6 audio-kanalen in Dolby AC-3. Op dit zelfde schijfje kan ook nog ondertiteling in 32 talen worden opgeslagen. DVD spelers kunnen ook CD-ROM’s lezen (backward compatible) DVD schrijvers kunnen ook CD-RW’s beschrijven en lezen (backward compatible)

7.5

USB stick

Universal Serial Bus Stick Dit is een flash geheugen (data is beschrijfbaar en verwijderbaar). Dit toestel dat eruit ziet als een sleutelhanger trekt zijn stroom uit de USB connector op het moederbord. Geheugens van 32MB, 64MB, 128MB, 256MB, 512MB, 1GB, 2GB zijn momenteel beschikbaar. Dit is eigenlijk een beetje de vervanger van de FD. • •

USB1.0 (1,5MB/s datatransfer) USB2.0 (60MB/s datatransfer)

Carl Maegerman

16/56


8

Bouwen van een PC

8.1

Checklist

• • • • • • • • • • • • • • • • • •

•

PCVO Meetjesland

Kast op de zijkant leggen CPU op het moederbord in de ZIF socket steken Koelvin en bijhorende ventilator (meestal in-a-box) bevestigen op de CPU RAM geheugen op het moederbord steken Kijken waar de afstandhouders moeten zitten op de grondplaat van het moederbord en deze bevestigen Eerst het plaatje, met de uitsparingen voor de connectoren, van dit moederbord bevestigen in de zijwand van de kast Daarna pas het moederbord op de grondplaat bevestigen Voeding erin bouwen en direct de ATX connector op het moederbord aansluiten Voeding via de netkabel aansluiten op het net (zie aarding en ontlading volledige kast) Als je de kast nu aanraakte ben je meteen ook ontladen van statische elektriciteit FD inbouwen HD, CD en DVD voorzien van de correcte jumperinstellingen (master of slave), voor men ze inbouwt HD, CD en DVD inbouwen Datakabels (Flatcables) aanbrengen tussen vorige apparaten (FD, HD, CD en DVD) en het moederbord Voorgaande apparaten (FD, HD, CD, DVD voorzien van voeding) Spanning aanzetten door op de POWER toets te drukken Kijken of het lampje van de FD blijft branden (zo ja, dan één zijde van de flat cable omdraaien) PC herstarten (CTRL+ALT+DEL) en met DEL of F2 naar de BIOS instellingen gaan In het BIOS doet men 2 zaken: o De externe apparaten (HD en CD/DVD) detecteren (anders is het alsof ze er niet inzitten) o De boot sequence instellen (opstartvolgorde) naar wens De PC is klaar om met de installatie van een besturingssysteem te beginnen

Carl Maegerman

17/56


8.2

PCVO Meetjesland

Voorzorgsmaatregelen

Statische elektriciteit die iedereen kan opwekken (bvb met een kunststof trui) kan met een klein vonkje iedere chip voorgoed ruineren. Het is dus altijd zaak om te ontladen voordat er ook maar 1 onderdeel wordt aangeraakt. Hiervoor dient men zich te aarden. Dit aarden is niets meer dan het in contact komen met de massa (de aarde). Iedere verwarmingsbuis (mits niet geïsoleerd met verf of iets dergelijks) of kraan voldoet aan de eisen om te ontladen. Een betere ontaarding kan worden verkregen door de PC-voeding paradoxaal genoeg aan te sluiten op het lichtnet. Indien de PC op een geaard stopcontact is aangesloten is de kast automatisch ook geaard, zodat ieder contact met de kast ontlaadt. Bouwen aan een PC is daarom 1 van de weinige ingrepen in elektrische apparaten die men bij voorkeur met een aangesloten stekker uitvoert. Ook als men een upgrade gaat uitvoeren in de PC, zal men ook even aan de stroomvoorziening moeten denken. Indien de ATX-voeding op het moederbord is aangesloten loopt er reeds stroom door het moederbord (soms zichtbaar doordat een LEDje brand), kortsluiting enz is dus mogelijk. Zeker in het geval van upgrades moet rekening worden gehouden met de geladen condensatoren op het bord, dus is verwijdering van de ATX-voeding geen garantie dat er geen sluiting kan plaatsvinden. Het beste is altijd de ATX-voedingskabel van het moederbord ontkoppelen en dan de powerknop in te drukken. Het bord zal dan de condensatoren ontladen en er dan pas achter komen dat er geen voeding aangesloten is. Dan kan er weer veilig worden gewerkt met het mobo (Mother Board).

Carl Maegerman

18/56


8.3

PCVO Meetjesland

Aansluiting CPU, koeler

De CPU kan slechts op 1 manier in de ZIF (Zero Insertion Force) socket worden gestoken. Voor je de cpu kan plaatsen moet je de hendel ophalen, opdat de socket open is. In 2 hoeken van het pinnenrooster van de CPU ontbreken pinnen, net zoals er in het socket gaatjes ontbreken daarvoor. De CPU past op slechts 1 manier eenvoudig, op alle verkeerde manieren zal de CPU niet in het socket vallen; forceren betekent dan meestal einde oefening. Na het naar beneden plaatsen van de hendel (geheel plat) zit de CPU goed aangesloten en muurvast. Het terughalen van de hendel kan enige weerstand opwekken, maar dat hoort zo. Pas als excessieve kracht nodig is kan beter gekeken worden of er iets verkeerd zit.

Carl Maegerman

19/56


PCVO Meetjesland

Montage van de CPU-koeler is altijd wel grappig. Deze past er op slechts 2 mogelijke manieren op waarvan er na goed kijken al 1 afvalt. Je hebt alleen wel altijd een risico dat je je CPU-core naar de maan helpt, kijk dus altijd uit met waar je mee bezig bent. De beugel heeft aan een van beide kanten een behoorlijk arsenaal aan aangrijppunten waar je je schroevendraaier in kwijt kan. Plaats dus eerst de andere kant om het aangrijpingspunt van het socket en dan kan je de andere kant monteren. Daarvoor is de grootste schroevendraaier die je kan vinden het handigste voor, daarmee kan je je kracht goed distribueren. Het over de clip heenbuigen kost dus enorm veel kracht, zorg er alleen voor dat je deze controleert voordat je je moederbord leksteekt.

De koeler hoort aan de onderkant een dun laagje kauwgum-achtig iets te hebben: das koelpasta. De koeler zal je bij het uitpassen van de lokatie niet zoveel over de CPU moeten slepen omdat anders deze pasta verplaatst kan worden. Na montage is het doel van de pasta alle mogelijke oneffenheden weg te werken/op te vullen zodat het contactoppervlak optimaal is. Na verwijderen van de koeler zul je zien dat deze flink is platgedrukt/weggedrukt, zodat je de koeler niet meer kan herbevestigen. Verwijder de koeling dus na plaatsen niet meer of breng nieuwe koelpasta aan. Zonder goede koeling/aansluiting wordt je processor TE WARM. Stabiliteitsproblemen en doorfikken is met 70 Watt/cm geen enkel probleem. Mijn raad naar jullie toe is: KOOP EEN MOEDERBORD MET PROCESSOR EN KOELER VOORAF GEÏNSTALLEERD, ZO VERPRUTS JE GEEN EURO’S

Carl Maegerman

20/56


8.4

PCVO Meetjesland

Aansluiten geheugen

De geheugen modules hebben de vorm van dunne, platte reepjes, gevuld met kleine chips. Deze reepjes passen precies in de daarvoor bestemde sloten op het moederbord. Kijk altijd eerst even naar de inkepingen aan de onderkant van de geheugenmodules, deze zorgen ervoor dat de module maar op één manier in de connectoren past. Op die manier weet je precies in welke richting de modules op het moederbord geplaatst moeten worden. Om een module te plaatsen, dienen eerst de (witte) clipjes van de connector naar buiten geduwd te worden. De geheugenmodule kan dan in de connector gedrukt worden en de clipjes zetten de module automatisch vast. Vanzelfsprekend zet u de eerste geheugenmodule in de eerste connector, de tweede in de tweede, en zo verder. Meestal staat op het moederbord aangegeven welke connector de eerste is en zoniet dan staat dat altijd ook in het boekje van het moederbord.

Carl Maegerman

21/56


8.5

PCVO Meetjesland

Montage moederbord in de kast

Nu alle onderdelen op het moeder geplaatst zijn, kan het mobo in de kast geplaatst worden. De kast hoeft hiervoor niet echt bijzonder te zijn, als er maar een ATX-mobo inpast en de voeding minstens 300 Watt kan leveren (250 Watt voedingen komen ook voor, alleen loopt je systeem vrijwel zeker te reutelen en te crashen). Kijk goed naar de plaatsen waar je moederbord printerpoorten etc heeft uitsteken, wellicht dat je voorgeboorde maar nog steeds afgeschermde gaatjes daar hebt zitten. Het is wel zo handig deze eerst open te slaan/draaien (de juiste gaten dus) zodat je mobo er inpast. Zorg ook dat het mobo niet direct valt op de bodem van de kast ligt, maar op de verhogingen (die je zelf soms eerst moet aanbrengen). Deze verhogingen hebben meestal schroefdraad (let op de dikte van de vijsjes die bij de kast geleverd zijn! Het bord past er ook op slechts 1 manier in, plaats het bord ongeveer goed (en tegen de achterkant) en positioneer het dan zo dat je de schroeven goed kan monteren. Na het vastzetten van het mobo kan je de overige insteekkaarten erin prikken. Je mobo heeft nog een hoekje waar je de kast op moet aansluiten: stekkertjes voor je LEDjes en knoppen. In de handleiding staat meestal goed vermeld hoe je deze moet aansluiten. Indien deze draden op de goede plaatsen maar verkeerd om aangesloten worden zal in het ergste geval een LEDje niet branden. Aan en uitzetten alsmede reset zal daar geen last van hebben. De ATX-voedingskabel (ook beschreven in de andere FAQ) aansluiten op je bord en in principe kan je de PC aanzetten (aannemend dat je de videokaart hebt aangesloten). Om daadwerkelijk te gaan werken zul je ook je HDDs en floppy drive moeten aansluiten.

Carl Maegerman

22/56


8.6

PCVO Meetjesland

Insteekkaarten

Net als bij Lego kan je verschillende onderdelen/opties er voor de PC bijkopen. In tegenstelling tot andere elektronica heeft de PC daarvoor uitbreidingssleuven, waar deze uitbreidingskaarten ingestoken kunnen worden. Afhankelijk van de benodigde capaciteiten zijn er verschillende sleuven: AGP (voor de videomonsters, altijd slechts 1 bruin slot), PCI (gangbare standaardbus, 3 tot 6 witte sloten) en voorheen ISA (voor oudere modems, geluidskaarten en netwerkkaarten, 1 lang zwart slot). ISA is op dit moment in rap tempo aan het verdwijnen van de markt. AMR & CNR zijn nieuwe sloten die voor eenvoudige uitbreidingen zoals modems gangbaar worden, maar aangezien deze op de Belgische markt vrijwel niet voorkomen, kunnen we ons beperken tot ISA, PCI en AGP. Het is slechts zaak om de juiste kaart in bijpassende sleuf te stoppen. Hierbij moet de ijzeren zijkant precies aansluiten aan de opening van de kast (hiervoor is uiteraard de bijbehorende kastklep verwijdert). Na enigszins gecontroleerd (misschien enige kracht voor nodig) de kaart te hebben aangeduwd zou het schroefgat van de ijzeren zijkant de bijbehorende schroefgat van de kast moeten raken. In dat geval is de kaart adequate geïnstalleerd. Schroef deze kaart GOED vast aangezien bij het aansluiten van de bekabeling (bv de monitor) de kaart er nog wel s uit het slot kan springen. In dat geval start de PC niet goed op: probeer in GEEN geval de kaart terug te plaatsen als de PC aanstaat.

Carl Maegerman

23/56


8.7

PCVO Meetjesland

Drives

Iedere computer heeft een vaste schrijf nodig om te functioneren. Op deze schijf staat alle data die bewaard moet blijven, zoals de documenten, maar ook het OS. Om de HD aan te sturen is een interface met het moederbord nodig. Hiervoor is de IDE-standaard ontwikkeld. Op dit moment zijn alle IDE-schijven Ultra DMA Compatibel. UDMA 33/66 en 100 (het getal slaat op de theoretische doorvoer in MB/s) zijn inmiddels op de markt gebracht. UDMA 33 heeft een 40polige kabel nodig om aangesloten te worden, bij hogere snelheden treedt verlies in signaal op. Om deze signalen af te schermen zijn tegenwoordig 80-polige voor UDMA 66 en 100 gangbaar. Deze zijn dan wel volledig compatibel met lagere standaarden. UDMA 33 schijven op UDMA 100 controllers of andersom is dus nog steeds mogelijk (alhoewel het systeem op de laagste stabiele snelheid gaat draaien. Indien 1 HD wordt geïnstalleerd hoeft men slechts de kabel goed aan te sluiten. Het is echter mogelijk om 2 HDs aan 1 kabel te koppelen. Hiervoor zal men wel met de harde schijven moeten afspreken welke schijf wat doet, aangezien de PC geen 2 identieke schijven kan aansturen. Hiervoor zijn jumpersettings op de HD aangebracht. De harde schijf die de hoogste prioriteit moet hebben (waar het OS op moet komen) moet men met de jumpers als MASTER instellen. De andere schijf moet dan als SLAVE functioneren opdat deze aangesproken kan worden, deze jumpersetting moet men dus op slave plaatsen. Welke Jumper-settings op de HD overeenkomen met de juiste toestand staat altijd op de harde schijf beschreven. Indien er dus 1 HD aanwezig is, kan (let dus op kán) men de jumper verwijderen (niet kwijtraken!).

Carl Maegerman

24/56


PCVO Meetjesland

De volgende stap is het aansluiten van de 40polige HD-kabel aan het moederbord. Indien deze verkeerd aangesloten wordt, zal de HD natuurlijk nooit werken. Tegenwoordig wordt op de kabel een hobbel gemaakt die alleen specifiek op de HD past (en dus nooit verkeerd om kan zitten). Een ander leidraad is de kabel zelf. 1 van de zijkanten is rood geschilderd opdat deze

kant herkenbaar blijft. Nu is het zaak om op de HD de eerste pool te vinden (aangegeven, maar wel even zoeken (pool 1&2 aan de ene kant, pool 39&40 aan de andere)). Indien men zorgt dat de rode kant bij pool 1 op de HD en op pool 1 op het moederbord aansluit, dan zit de kabel dus ook goed aangesloten. Let erop dat de Primaire controller op het moederbord wordt aangesloten op de HDs, aangezien de computer alleen de primaire controller aanspreekt voor het OS.

Er is dus een secundaire controller aanwezig waar eventueel nog eens 2 apparaten aangesloten kunnen worden, zoals meer HDs, CD-ROM (DVD)of CD Branders. Deze moeten ook dan met elkaar op de kabel samenwerken met Master/Slave principes. In het BIOS van de computer kan men de HDs aanmelden als zijnde aanwezige Hardware. Daarvoor moet men de bios-optie autodetect HD moeten doen en de juiste instelling die dan gevonden wordt bevestigen. Het BIOS kan mooi laten zien of de HD op de juiste controller als juiste apparaat (master/slave) is ingesteld. Na het verlaten van het BIOS kan de HD worden aangesproken door de computer/gebruiker. De floppy-drive behoeft ook een kabel, welke anders is dan de standaard HD kabels. De kabel moet men gewoon aansluiten op de drive en op het mobo, daarbij de juiste kant in aanmerking nemend. Indien de floppy-drive verkeerd om wordt aangesloten herkent men dit direct bij het aanzetten van de Computer: het floppy-drive LEDje blijft branden. Indien een Cd-speler op deze manier is geïnstalleerd (of als stand-alone goed is aangesloten) zou men nog kunnen overwegen deze aan de geluidskaart te koppelen. Het voordeel is dat audio-CDs direct kunnen worden afgespeeld op de computer. Hiervoor zal een special vierpolig kabeltje tussen de Cd-romspeler en de bijbehorende Cd-in plug op de geluidskaart gekoppeld moeten worden. (als het niet direct werkt zou ff een aantal mogelijk identiek

Carl Maegerman

25/56


PCVO Meetjesland

uitziende pluggen uitgeprobeerd moeten worden). t Is een kleine moeite maar wel een groot plezier.

Nu zowel de insteekkaarten als de drives juist zijn aangesloten wordt het tijd om deze goed te gaan inbouwen. Indien het noodzakelijk is de voeding eerst aan te sluiten omdat deze aansluitpunten na montage onbereikbaar worden, zou men dat eerst kunnen doen. Anders monteert men de drives in de drive-houders goed vast en sluit deze pas als laatste aan. Zorg er voor dat de HDs en CD-ROM-drives goed vast zitten aangezien in deze apparaten bewegende onderdelen zitten die definitief kapot kunnen gaan. Overigens kan men HDs meestal probleemloos op hun kant monteren.

Carl Maegerman

26/56


8.8

PCVO Meetjesland

Aansluiten voeding

Het grote moment is gekomen: het aansluiten van de voedingskabels. De kabels die uit de voedingsunit komen hebben verschillende lengten en maten. In de tekening staat globaal weergegeven welke maten bij welke apparaten horen. De voedingsstekkers passen er op slechts 1 manier in, dus kan er weinig misgaan. Het zal even proberen zijn om alle HDvoedingskabels aan alle HDs en CD-ROM-drives aan te sluiten, maar uiteindelijk is dat mogelijk. De ATX-voeding kan dan als laatste aangesloten worden op het moederbord en dan zijn alle wezenlijke aansluitingen voltooid.

Na koppelen met de overige apparaten (monitor, muis en toetsenbord) zou de PC probleemloos moeten opstarten. Indien er niets gebeurt: controleer dan of de voedingen aangesloten zijn en de kast goed aangesloten is aan het moederbord (aangezien dit de dingen zijn die zorgen dat de PC uberhaupt aangaat) Indien de PC opstart en daarbij piepjes maakt, dan zou men in de handleiding van het moederbord moeten opzoeken wat dat betekent. Meestal is dat een niet volledige plaatsing van het geheugen, CPU of videokaart. PC levert beeld en het is mogelijk om in het bios te komen, verder niets: De HDs zijn niet goed aangesloten, controleer mbv BIOS autodetect HDs of de HDs aangesloten zijn of niet. Controleer aub ook of de floppy goed aangesloten is. Indien de PC goed opstart en een bootflop vraagt, dan is de PC adequaat in elkaar gezet. Het plaatsen van een boot-flop en vervolgens het van stal halen van een Windows/Linux CD is het begin van een ander verhaal: het installeren van een OS. Je kunt tests nalezen van hardwareonderdelen in/op: •

Computertijdschriften

•

Websites o www.hardware.info o www.anandtech.com o www.diskidee.be o www.tweakers.be

•

Via een zoekmachine bvb. www.google.be

Om prijzen na te kijken kan je bvb. terecht op de site www.vdhsoft.be of www.qforce.be

Carl Maegerman

27/56


PCVO Meetjesland

Offerte aanvraag voor een PC systeem • • •

De producten voorgesteld zijn minimum vereisten!!! Men vraagt aan de leverancier om zich aan de volgorde van dit voorbeeld te houden, omdat dit veel gemakkelijker is om te vergelijken!!! De schuingedrukte items zijn misschien duurder dan andere merken maar zijn veel kwalitatiever qua ergonomie. Deze producten kan men behouden bij het upgraden.

Produkt Computerkast Moederbord Processor Ventilator voor processor RAM FDD HD Grafische kaart Kleurenmonitor

Omschrijving Midi tower ATX (high end) ASUS pentium IV Intel PIV 3.0GHz -

Eenheidsprijs

DIMM – 512 MB – DDR SDRAM A-drive WD 120GB – 7200t/m Op basis van Nvidea of Radion processor EIZO 17" F56 FlexScan Voldoen aan normen TCO95 en MPR II Azerty toetsenbord Cherry Windows 95 Muis Logitech – TrackMan Marble FX CD-ROM drive Combi DVD-CD (lezen en schrijven) Geluidskaart Soundblaster Boxen Geïntegreerd in monitor Modem US Robotics 56K – intern Netwerkkaart 3COM Besturingssysteem MS Windows XP Prof. Software MS Office XP Prof. Printer HP laserjet SUBTOTAAL 1 (excl. BTW) Diensten Vervoer Installatie PC’s en netwerk Helpdesk Inleidingsles voor gebruikers SUBTOTAAL 2 (excl. BTW)

Prijs

Ja – Nee Ja – Nee

SUBTOTALEN 1&2 (excl. BTW) SUBTOTALEN 1&2 (incl. BTW) Korting bij aankoop van 5 PC's zoals hierboven beschreven GROOT TOTAAL (incl. BTW) Gelieve deze offerte ingevuld terug te laten sturen naar uw faxnummer of e-mail adres

Carl Maegerman

28/56


9

Wat te doen vóór het (her)installeren van een PC

9.1

Backup maken van de belangrijkste gegevens

PCVO Meetjesland

Van de volgende zaken maakt u zeker een backup, voordat u begint aan een herinstallatie van een PC: • • • • • • • •

Alle data die u gemaakt hebt (bvb. De map Mijn documenten) De internet instellingen (Open Outlook Express en ga naar Extra-Accounts…-Tabblad e-mail-Exporteren) Het adresboek van Outlook Express (Open Outlook Express en ga naar Bestand-Exporteren-Adresboek) De berichten (Open Outlook Express en ga naar Extra-Opties-Tabblad Onderhoud-Archiefmap) De map Favorieten in Explorer met uw belangrijkste websites (Open Explorer en ga naar Bestand-Importeren Exporteren…) Hard Ware drivers (Apparaatbeheer – Afdrukken en drivers downloaden op websites van leveranciers) Save Files van spelletjes (Zie handleiding spelletje om de plaats te weten) Bij WIN XP kan men ook eens een kijkje nemen bij Start – Programma’s – Bureauaccessoires – Systeemwerkset – Back-up

U kunt deze gegevens opslaan op een andere HD, CD-ROM, per e-mail naar uzelf versturen of andere backup media gebruiken. Indien u nu verstandig geweest was in het verleden, dan had u een backup gemaakt van uw volledig fris geïnstalleerd systeem (met bvb. GHOST). Dit had u in staat gesteld om de volledige PC te herinstalleren op een 20-tal minuten, zonder dat u erbij hoeft te zitten. Wij zullen het gebruik van GHOST bespreken na de installatie van ons systeem!

9.2

Opstart-diskette maken voor Windows 98

Deze diskette bevat alle bestanden die nodig zijn om je PC weer aan de praat te krijgen. Hoe je deze diskette maakt vindt je in de help-functie van windows (typ gewoon “opstartdiskette” in het zoekvenster van de help-functie) Naast de bestanden die windows op de opstartdiskette zal zetten moet je er op letten dat zeker de volgende bestanden aanwezig zijn op de diskette (verwijder eerst het LEESMIJ bestand): • • •

FDISK.EXE (voor het partitioneren onder Win98) partities maken op de HD, haal liefst de recentste versie van het net FORMAT.COM formatteren van stations (A:, C:, D:, enz…) als dit bestand niet aanwezig is in het EBD bestand (Emergency Boot Disk) XCOPY.EXE, XCOPY32.EXE en XCOPY32.MOD kopiëren van setup-bestanden in WIN98

Carl Maegerman

29/56


10

PCVO Meetjesland

Bestandssystemen van Windows

10.1 Inleiding Windows maakt tegenwoordig gebruik van 3 bestandssystemen, van oud naar modern ziet de toestand er als volgt uit: • • •

FAT16 (File Allocation Table) ook wel FAT genoemd en was meer gebruikt in de tijd van DOS FAT32 vanaf Windows 95B NTFS (New Technology File System) gebruikt in Windows NT, Windows 2000, Windows XP

10.2 Grafische weergave van bestandssysteem op een schijf

Spoor 0 = FAT

Track of Spoor

Cluster of Sector

In de FAT, die zich op spoor 0 bevindt, wordt bijgehouden welk stukje van een bestand met welk stukje verbonden wordt. WORD bestand

WORD bestand in stukjes

Deze stukjes kunnen in verschillende sectoren staan en nemen elk een volledige sector in beslag. De sectoren moeten dus zo klein mogelijk zijn, zodat men niet teveel ongebruikte ruimte krijgt op de schijf.

Carl Maegerman

30/56


PCVO Meetjesland

10.3 Vergelijking van Clustergrootte tussen FAT16, FAT32 en NTFS Partitie Tot 128 MB Tot 256 MB Tot 512 MB Tot 1 GB Tot 2 GB Tot 4 GB Tot 8 GB Tot 16 GB Tot 32 GB Tot 2 TB

Sectorgrootte FAT16 2 KB 4 KB 8 KB 16 KB 32 KB Niet mogelijk Niet mogelijk Niet mogelijk Niet mogelijk Niet mogelijk

Sectorgrootte FAT32 Niet mogelijk Niet mogelijk Niet mogelijk 4 KB 4 KB 4 KB 4 KB 8 KB 16 KB 32 KB

Sectorgrootte NTFS 512 B 512 B 512 B 1 KB 2 KB 4 KB 4 KB 4 KB 4 KB 4 KB

10.4 Welk besturingssysteem ondersteunt welk bestandssysteem Besturingssysteem Windows 95 Windows 95 OSR2 Windows 98 Windows Me Windows 2000 Windows XP

FAT16 Ja Ja Ja Ja Ja Ja

FAT32 Nee Ja Ja Ja Ja Ja

NTFS Nee Nee Nee Nee Ja Ja

10.5 Kenmerken van de diverse bestandssystemen Kenmerken Max. grootte opslagmedium Max. bestandsgrootte

FAT16 4 GB

FAT32 2 TB

NTFS 16,7 TB

2 GB

4 GB

Max. aantal bestanden per medium Max. aantal bestanden in hoofddir.

65.524

4.194.304

Beperkt door grootte opslagmedium 20294.967.295

512

onbeperkt

Onbeperkt

Carl Maegerman

31/56


PCVO Meetjesland

10.6 FAT32 vanaf Windows 95B Vanaf Windows 95B biedt het besturingssysteem als extra mogelijkheid een optioneel 32-bits FAT. Met het FAT32-bestandssysteem wordt de oude grens van maximaal 2GB per partitie doorbroken. Dit geeft de volgende voor- en nadelen: • • • • • • • • • • •

Het is mogelijk partities aan te maken die groter zijn dan 2 GB. Er worden duidelijk kleinere sectorgroottes gebruikt. Hierdoor ontstaat minder versnippering door kleine bestanden (zie tabel 10.3). Oude harde-schijfutilities kunt u niet meer gebruiken. U kunt alleen programma’s gebruiken die expliciet ondersteuning bieden voor FAT32. Converteren van FAT16 naar FAT32 is mogelijk. De performance daalt als gevolg van de hogere inspanningen die nodig zijn voor het beheer van een partitie op basis van FAT32. U kunt gegevens niet met behulp van andere besturingssystemen benaderen. FAT32 wordt alleen ondersteund door Windows 95/98. Harde schijven met een capaciteit van minder dan 512 MB kunt u niet gebruiken in combinatie met FAT32. U kunt DriveSpace niet gebruiken (is toch nooit aan te raden!!!). Terugschakelen van FAT32 naar FAT16 is niet mogelijk. Als u op de opstartschijf FAT32 geïnstalleerd hebt, is Multiboot niet mogelijk. U ondervindt mogelijk problemen met energiebeheer.

Windows 2000 en XP ondersteunen FAT32 alleen tot een maximale grootte van 32 GB. Grotere harde schijven worden door Windows 2000 en XP alleen ondersteund als ze door een ander besturingssysteem geformatteerd zijn (bvb. Windows 9x/Me). Windows zelf kan harde schijven op basis van FAT32 tot maximaal 32 GB formatteren. Voor wij verder gaan, bekijken we eerst even enkele DOS instructies. Deze kunnen zeker van pas komen bij het partitioneren van harde schijven en het installeren van Windows 98 (en vroegere versies). Plaats de opstartdiskette in de FDD en herstart het systeem!

Carl Maegerman

32/56


11

PCVO Meetjesland

Een beetje DOS

11.1 Inleiding Gegevens kunnen wij opslaan op allerhande externe geheugens (FD, HD, Tapestreamer, ZIP drive, enz...). De kunst bestaat er nu in om die gegevens op een georganiseerde manier op te slaan op deze geheugens. Daarom dit kleine stukje theorie i.v.m. DOS (Disk Operating System), hetwelke u een inzicht moet geven in de manier van organiseren van een extern geheugen. Wij zullen de belangrijkste opdrachten hierna bespreken.

11.2 Werken met de DOS opdracht regel Wij kunnen de organisatie van gegevens voorstellen als volgt

Kast

Schuiflade

Klasseermap Als men nu het verrband legt naar de organisatie op een schijf dan ziet deze er als volgt uit • Kast • Schuiflade • Klasseermap

Carl Maegerman

: ROOT directorie (of hoofd directorie, station, bvb. A: of C:) : Directorie (map) : Subdirectorie (submap)

33/56


PCVO Meetjesland

Een voorbeeld van een directorie structuur onder DOS ziet er dan als volgt uit A:\

MARK

BELAST

1996 1997

AUTO YVETTE

HUISKOST

JAN FEB MRT

ROOT

Directories

Subdirectories

Opmerking: Men kan deze directorie structuur uitbreiden naar onder en naar rechts Willen wij nu zo’n structuur creëren op onze schijf dan moeten wij enkele DOS opdrachten kennen • FORMAT A: : Formatteren van de FD • FORMAT A:/Q : Snelformatteren van de FD • MD naam : Make Directorie (maken van een nieuwe directorie) • CD naam : Change Directorie (veranderen van directorie) • CD.. : Ga één directorie niveau terug • CD\ : Ga terug naar de ROOT directorie • RD naam : Remove Directorie (verwijder een bestaande directorie) • DIR : Overzicht van directories en bestanden • DIR/S : Overzicht van directories en bestanden (inclusief subdirectories) • DIR/P : Weergave van het een DIR per scherm • DIR/S/P : combinatie van vorige twee Opmerking: Als we werken met de DOS opdrachtregel dan zien we waar we ons bevinden aan de hand van de DOS prompt. Eén van de manieren om bovenstaand voorbeeld te maken wordt hierna beschreven Ga eerst naar het station A: (Floppy Disk) C:\>A: Eerst maken we de directories MARK en YVETTE onder de ROOT directorie A:\ A:\>MD MARK A:\>MD YVETTE

Carl Maegerman

34/56


PCVO Meetjesland

We gaan nu naar de directorie MARK A:\>CD MARK We maken de subdirectories BELAST en AUTO onder de directorie MARK A:\MARK>MD BELAST A:\MARK>MD AUTO We gaan naar de subdirectorie BELAST A:\MARK>CD BELAST We maken de subdirectories 1996 en 1997 onder de subdirectorie BELAST A:\MARK\BELAST>MD 1996 A:\MARK\BELAST>MD 1997 We gaan terug naar de ROOT directory A:\MARK\BELAST>CD\ We gaan naar de directorie YVETTE A:\>CD YVETTE We maken de subdirectorie HUISKOST onder de directorie YVETTE A:\YVETTE>MD HUISKOST We gaan naar de subdirectorie HUISKOST A:\YVETTE>CD HUISKOST We maken de subdirectories JAN, FEB en MRT onder de subdirectorie HUISKOST A:\YVETTE\HUISKOST>MD JAN A:\YVETTE\HUISKOST>MD FEB A:\YVETTE\HUISKOST>MD MRT We gaan terug naar de ROOT directorie A:\YVETTE\HUISKOST>CD\ We vragen een overzicht op van directories en bestanden van de ROOT directorie A:\>DIR Ga nu ook eens naar de directorie HUISKOST en vraag nog eens een directorie structuur in beeld, wat valt er u op? U zult reeds gemerkt hebben dat werken met DOS niet zo voor de hand ligt, toch is een bepaalde basiskennis van DOS handig bij het installeren van een PC.

Carl Maegerman

35/56


12

PCVO Meetjesland

Partities maken

Het eerste wat we moeten doen, is de HD volledig vrij maken van data. Een fysische HD bestaat uit: • •

een primaire partitie (C:) eventueel een extended partitie onderverdeeld in één of meerdere logische stations (D:, E:, F:, enz…)

U start de computer op vanaf de in de vorige stap gemaakte opstartdiskette. Na het opstarten geeft u het commando FDISK, doe dit echter alleen als u er zeker van bent dat er geen belangrijke informatie meer op uw harde schijf staat, want deze verdwijnen met een foutieve handeling onherroepelijk in het luchtledige!

Nadat u op ENTER drukt krijgt u waarschijnlijk een eerste scherm waarbij gevraagd wordt of u de ondersteuning voor grote schijven wilt activeren, hetgeen u met nogmaals een ENTER kunt bevestigen.

U krijgt vervolgens het onderstaande scherm:

Carl Maegerman

36/56


PCVO Meetjesland

Kies in het vorige scherm optie 4 om de partitiegegevens weer te geven

Druk op ESC om naar de FDISK opties terug te keren Hoogstwaarschijnlijk staan er al een of meer partities op uw harde schijf. FDISK maakt in feite onderscheid tussen twee verschillende soorten partities: • •

primaire DOS-partitie uitgebreide DOS-partitie

'PRI DOS' 'EXT DOS'

Op de primaire partitie komt het uiteindelijke Windows-systeem te staan waar vanaf de computer opgestart kan worden. De uitgebreide partitie kan weer worden opgesplitst in kleinere logische stations, waarin de schijven D: t/m K: uiteindelijk zullen komen te staan. Voordat u de schijf opnieuw kunt gaan indelen zullen de reeds bestaande partities eerst verwijderd moeten worden, hetgeen u kunt doen met optie 3. U komt dan in het volgende menu terecht. U kunt hier alle opties even aflopen, u krijgt vanzelf te zien of er wel iets te verwijderen valt.

Carl Maegerman

37/56


PCVO Meetjesland

Als u klaar bent met het verwijderen van de reeds aanwezige partities, kunnen er weer nieuwe partities op de harde schijf worden aangemaakt, dit doet u door te kiezen voor optie 1 uit het opstartmenu van FDISK. U begint met het maken van een primaire DOS-partitie, wederom optie 1 (zie onderstaande scherm).

De primaire DOS-partitie wordt straks de C:-schijf waarvoor 1 Gb was gereserveerd. Volg de aanwijzingen zodat u ongeveer 1 Gb reserveert voor de C:-schijf. Als het goed is wordt eerst de integriteit van het station gecontroleerd, dit kan even duren. Vervolgens krijgt u een soortgelijke mededeling. U wordt gevraagd om de omvang van de aan te maken schijf. Hier kunt u de werkgelijk gewenste omvang opgeven of een percentage van de schijfruimte.

Vervolgens moet de uitgebreide partitie worden aangemaakt. Dit doet u door te kiezen voor optie 2 van het bovenstaande menu. Zoals gezegd worden de overige logische schijven (D: t/m K:) over deze partitie verdeeld. U kunt er dus voor kiezen om de rest van de harde schijf te gebruiken voor de uitgebreide DOSpartitie. Met optie 3 in het bovenstaande menu kan de uitgebreide partitie worden opgesplitst in logische stations, zijnde D: t/m K: in ons geval, volg hierbij de eerder aangemaakte tabel. Heeft u alle partities en logische stations aangemaakt en is de opstart-partitie ACTIEF gezet, dan zal de computer, nadat FDISK is afgesloten met ESC (DRUKKEN OP ESC TOT MEN TERUG IN DE DOS-PROMPT ZIT – A:\>), opnieuw moeten worden gestart. Dit kunt u natuurlijk doen met de reset knop of met de toetscombinatie CTRL-ALT-DEL.

Carl Maegerman

38/56


PCVO Meetjesland

Als alles naar uw idee goed is gegaan dan kunt u met optie 4 (Partitie gegevens weergeven) uit het opstart menu controleren of dit ook zo is. In onderstaande uitdraai zijn de eerste drie partities voor een multi-boot systeem en de laatste voor de uitgebreide partitie. Uw uitdraai ziet er natuurlijk net iets anders uit.

U kunt zien dat alle beschikbare ruimte is gebruikt, omdat de percentages optellen tot 100%. Als u vervolgens op ENTER drukt, wordt ook de indeling van de logische stations in de uitgebreide partitie weergegeven, deze zou er als volgt uit kunnen zien. Ook hier tellen de percentages weer op tot 100, zodat we er zeker van zijn dat alle beschikbare ruimte op de fysieke harde schijf wordt gebruikt. U bent nu klaar met het partitioneren van uw harde schijf. Herstart het systeem met de opstartdiskette en het formatteren van de schijven kan beginnen.

Carl Maegerman

39/56


13

PCVO Meetjesland

Maak volgende partities op een lege HD 1. 2. 3. 4. 5.

Start uw systeem op met de DOS opstartdiskette Verwijder alle bestaande partities met FDISK Herstart het systeem Verdeel uw HD terug in partities met FDISK Vergeet niet het systeem hierna te herstarten

Voor een HD van bvb. 40 GB gaan wij slechts een deel partitioneren omdat wij dan tijd uitsparen bij het formatteren

Primaire Partitie 1 Grootte: 1 GB

Uitgebreide Partitie Grootte: 9 GB Logisch Station 1 Grootte: 2 GB

Logisch Station 2 Grootte: 2 GB

De HD is nu klaar om geformatteerd te worden, herstart de PC met de opstartdiskette.

Carl Maegerman

40/56


14

PCVO Meetjesland

Formatteren van de schijven

Het formatteren van verschillende harde schijven is eigenlijk heel simpel. U start weer op met de opstartdiskette, waarna u de opdracht FORMAT gebruikt gevolgde door de schijfletter. Voor de H: schijf kan dit er als volgt uitzien:

Het FORMAT commando is een oud DOS commando welke alleen overweg kan met FAT/FAT32 bestandssystemen, het heeft dus geen zin om een NTFS schijf (nieuw in XP) te formatteren vanaf een DOS opstartdiskette! Dat hoeft in principe ook niet, de C: schijf kan tijdens de installatie worden geformatteerd als er om gevraagd wordt. De overige schijven kunt u overigens ook vanuit XP zelf formatteren. U doet er overigens wel verstandig aan de schijf vooraf te partitioneren. Vervolgens bevestigt u met J voor akkoord, het formatteren gaat van start, hetgeen wat tijd in beslag neemt. U kunt eventueel /Q toevoegen om het een stuk sneller te laten verlopen. (De opdracht wordt dan FORMAT H:/Q).

Met de /Q optie is na ongeveer kan één minuut het formatteren voltooid en krijgt u het volgende scherm:

Er wordt gevraagd om de schijf een volumenaam te geven, in dit geval 'SPELLEN' waarna met ENTER het formatteer proces van schijf H: beëindigd wordt. U krijgt daarbij nog even de volgende informatie voorgeschoteld:

Carl Maegerman

41/56


PCVO Meetjesland

Elke harde schijf moet apart geformatteerd worden, in ons voorbeeld geeft u dus achtereenvolgens de volgende commando's: Commando FORMAT C: FORMAT D: FORMAT E:

Bevestiging J J J

Schijfnaam (maximaal 11 tekens) WIN98 DATA98 BACKUP98

Nu alle harde schijven geformatteerd zijn hebben ze ook een naam gekregen. Dit kunt u controleren door bij alle harde schijven langs te gaan. Door het intoetsen van de schijfletter gevolgd door de dubbele punt kunt u wisselen van harde schijf. Met het commando DIR kunt u controleren of de schijf geformatteerd is en of hij de juiste naam heeft gekregen. Toetst u in dit geval 'D:' gevolgd door 'DIR' dan komt u uit op de inhoud van de DATA schijf. U kunt de labels van de harde schijven ook in één oogopslag zien met het programma FDISK. Hieronder ziet u een voorbeeld van de aangemaakte logische stations op de uitgebreide partitie.

Met het commando LABEL kunt u altijd nog de naam wijzigen (voorbeeld: LABEL H: SPELLEN). Het wijzigen van de schijfnamen kan ook later nog gebeuren vanuit Windows. Start de Windows Verkenner en klik met de rechter muisknop op de betreffende schijf en kies voor eigenschappen, hier kunt u de naam wijzigen. Heeft u eenmaal Windows geïnstalleerd dan is het ook mogelijk om de schijven vanuit Windows te formatteren en een naam te geven. Klik met de rechter muisknop op de harde schijf en kies voor formatteren.

Carl Maegerman

42/56


15

PCVO Meetjesland

Stationletters bij één of meerdere primaire partities

15.1 Bij één primaire partitie

HD 1 (op IDE0) – 10GB Primaire Partitie 1 Grootte: 2 GB Label: SYSTEEM

C:

LET OP

Uitgebreide Partitie Grootte: 8 GB Logisch Station 1 Grootte: 6 GB Label: DATA Logisch Station 2 Grootte: 2 GB Label: BACKUP

D:

Als men opstart met de opstartdiskette, wordt er na de laatste stationsletter, een stationsletter voorzien voor de RAMDRIVE. (hier dus F:) Het is dus de stationsletter hierna die verwijst naar de CD-ROM drive. (hier dus G:)

E:

Bedenk dus dat EERST de primaire partities voorzien worden van een stationsletter, dan de logische stations en dan pas RAMDRIVE en als laatste de CD-ROM drive.

15.2 Bij meerdere primaire partities

HD 1 (op IDE0) – 10GB

HD 2 (op IDE1) – 10GB

Primaire Partitie 1 Grootte: 2 GB Label: WIN98

Primaire Partitie 1 Grootte: 5 GB Label: WINXP

C:

Uitgebreide Partitie Grootte: 8 GB Logisch Station 1 Grootte: 6 GB Label: DATA98 Logisch Station 2 Grootte: 2 GB Label: BACKUP98

Carl Maegerman

D:

Uitgebreide Partitie Grootte: 11 GB E:

F:

Logisch Station 1 Grootte: 6 GB Label: DATAXP Logisch Station 2 Grootte: 5 GB Label: BACKUP98

G:

H:

43/56


16

PCVO Meetjesland

Installeren Windows 98

Hou er rekening mee dat, als men twee of meer besturingssystemen installeert (MULTIBOOT systeem), men altijd het recentste besturingssysteem als LAATSTE installeert (dit om te vermijden dat een ouder besturingssysteem bestanden van een recenter besturingssysteem zou overschrijven). Later krijgt u hier meer uitleg over. Registratiesleutel: ?????-?????-?????-?????-????? Windows 98 kan men installeren vanaf CD-ROM of vanaf de HD.

16.1 Vanaf CD-ROM 1. Men zorgt ervoor dat zich op de HD een partitie bevindt waarin Windows 98 mag geïnstalleerd worden. 2. Men zorgt ervoor dat de BIOS zo ingesteld staat dat de BOOTSEQUENCE als volgt is: FD, CD-ROM, HD 3. Steek de opstartdiskette in het FD-station en herstart het systeem 4. Kies bij het opstarten voor CD-ROM ondersteuning. 5. Van zodra het systeem opgestart is met de DOS-prompt, schakel je over naar de stationsletter van het CD-ROM station (afhankelijk van het aantal stationletters die aanwezig zijn, in ons geval (C: D: E: Stations) (F: RAMDRIVE) (G: CD-ROM) 6. Schakel over naar de map WIN98 7. Hier typt men het commando SETUP in en bevestig met ENTER 8. De setup-wizard van Windows 98 gaat van start en men hoeft enkel nog te doen wat de wizard je vraagt.

16.2 Vanaf HD 1. Men zorgt ervoor dat zich op de HD een partitie bevindt waarin Windows 98 mag geïnstalleerd worden. 2. Men zorgt ervoor dat de BIOS zo ingesteld staat dat de BOOTSEQUENCE als volgt is: FD, CD-ROM, HD 3. Steek de opstartdiskette in het FD-station en herstart het systeem 4. Kies bij het opstarten voor CD-ROM ondersteuning. 5. Van zodra het systeem opgestart is met de DOS-prompt, maak je op het C:\ station (HD) een nieuwe map aan met het commando MD WIN98 6. Schakel terug over naar A:\ (FD) en kopieer nu alle bestanden van de map E:\WIN98 (CD-ROM) naar de map C:\WIN98 (HD). Dit doe je met het volgende commando: A:\>XCOPY ?:\WIN98\*.* C:\WIN98 (? = stationletter van de CD-ROM) 7. Alle bestanden die je nodig hebt om Windows 98 te instaleren staan nu in de map C:\WIN98 (als men dit gedaan heeft, kan men de CD uit de drive nemen!!!) 8. Schakel nu over naar het C: station (HD) 9. Ga nu naar de betreffende map met het commando C:\>CD WIN98 10. Hier typt men het commando SETUP in en bevestig met ENTER 11. De setup-wizard van Windows 98 gaat van start en men hoeft enkel nog te doen wat de wizard je vraagt. Het grote verschil is dat je later je CD-ROM van Windows 98 niet meer nodig hebt als je eens een andere kaart installeert in de PC, want alle drivers vindt hij nu op de HD. Carl Maegerman

44/56


17

PCVO Meetjesland

Oefening op het installeren van WINDOWS 98

17.1 Opgave We gaan ervan uit dat onze PC maar één HD heeft. Deze HD delen we als volgt op:

HD 1 (op IDE0) – 10GB Primaire Partitie 1 Grootte: 1 GB Label: WIN98

C:

Uitgebreide Partitie Grootte: 9 GB Logisch Station 1 Grootte: 6 GB Label: DATA98 Logisch Station 2 Grootte: 2 GB Label: GAMES98 Logisch Station 3 Grootte: 1 GB Label: BACKUP98

D:

E:

F:

Installeer nu Windows 98 op het C: station

Carl Maegerman

45/56


PCVO Meetjesland

17.2 Oplossing 1. Start de PC met de opstartdiskette (zorg ervoor dat u kiest voor CD-ROM ondersteuning, anders kan men de CD-ROM straks niet lezen) 2. Als men de DOS-Prompt krijgt A:\> dan start men het programma FDISK op A:\>FDISK 3. Verwijder ALLE partities van de HD (indien er aanwezig zijn) 4. Maak alle partities aan zoals opgegeven hierboven (vergeet niet de primaire partitie ACTIEF te zetten) 5. Druk ESC tot men terug de DOS-Prompt krijgt 6. Herstart de PC met CTRL-ALT-DEL 7. Formatteer nu ALLE gemaakte stations en vergeet ze niet de juiste LABEL te geven A:\>FORMAT C: A:\>FORMAT D: A:\>FORMAT E: A:\>FORMAT F: 8. Steek de CD-ROM met WINDOWS 98 in de CD-ROM drive 9. Kopieer nu alle bestanden uit de map WIN98 van de CD-ROM naar het C: station en dit in een map met eveneens de naam WIN98 A:\>XCOPY H:\WIN98\*.* C:\WIN98 10. Er zal nu gevraagd worden of de WIN98 een bestand is of een map (hier kiest u voor MAP, dit doet u door op de D te drukken – D = Directory = Map) 11. Nadat alle bestanden gekopieerd zijn kunt u de CD-ROM van Windows98 uit de drive halen (u hebt die nu niet meer nodig) 12. Schakel nu over naar het C: station A:\>C: 13. Ga naar de directory WIN98 C:\>CD WIN98 14. Start het programma SETUP op C:\WIN98>SETUP 15. Volg nu de instructies die gegeven worden door het setup-programma van Windows98

Carl Maegerman

46/56


18

PCVO Meetjesland

Gegevens bewaren op een PC

Let er in elk geval op dat u alle bestanden, die u in uw computercarrière maakt, in eenzelfde map plaatst. Dit maakt het zeker eenvoudiger om van je gegevens een reservekopie te maken of dit reservekopie terug te zetten.

18.1 In eenzelfde map op het C: station U maakt op het bureaublad een map “Al mijn bestanden” en die onderverdeelt u in submappen naargelang uw behoeftes. U kan dan voor een reservekopie te maken, de volledige map “Al mijn bestanden” op het bureaublad naar een andere opslagplaats verslepen (bvb. Andere partitie, HD, CDRW, DVDRW).

18.2 In eenzelfde map op een tweede partitie (bvb. logisch D: station) U maakt op het logische D: station een map “Al mijn bestanden” en die onderverdeelt u in submappen naargelang uw behoeftes. Daarna maakt u op het bureaublad een snelkoppeling naar deze map. Daar de gegevens nu reeds op een andere partitie staan, zijn ze eigenlijk al een beetje beveiligd tegen aantasting van het C: station. Let wel op dat een virus alle partities kan aantasten!!! U kan dan voor een reservekopie te maken, de volledige map “Al mijn bestanden” op het logische D: station naar een andere opslagplaats verslepen (bvb. HD, CDRW, DVDRW).

18.3 In eenzelfde map op een andere HD Deze tweede HD kan op verschillende manieren aangesloten zijn, hierna enkele voorbeelden: • IDE1 (intern) • Parallelle poort LPT (extern) • USB (extern) • FIREWIRE (extern) U maakt op deze tweede HD een map “Al mijn bestanden” en die onderverdeelt u in submappen naargelang uw behoeftes. Daarna maakt u op het bureaublad een snelkoppeling naar deze map. Daar de gegevens nu reeds op een andere HD staan, zijn ze eigenlijk al beveiligd tegen aantasting van het C: station. Als u nu uw bestanden niet nodig hebt en u even wilt experimenteren met de PC (illegale software, -sites of iets dergelijks), kan u de tweede HD afschakelen (dit is gemakkelijker bij een externe HD dan bij een interne HD natuurlijk), zodoende zijn uw gegevens helemaal veilig. (tenzij u deze HD tegen de grond werpt!) U kan dan voor een reservekopie te maken, de volledige map “Al mijn bestanden” op de tweede HD nog eens naar een andere opslagplaats verslepen (bvb. HD, CDRW, DVDRW).

Carl Maegerman

47/56


19

PCVO Meetjesland

Backup maken van een volledige partitie met GHOST

Eens je Windows geïnstalleerd hebt weet je dat zo’n volledige installatie (eventueel inclusief een paar software-paketten) toch vlug zo’n 2 à 3 uur in beslag neemt. EN DAN MOET ALLES NOG VLOT GAAN!!!

Ik raad je dan ook aan om, eens je installatie van de primaire partitie volledig in orde is, direct een reservekopie van deze partitie te maken en deze te bewaren op een andere partitie, een tweede HD of een extern opslagsysteem (bvb. DVD-RW). Dit reservekopie kan men bvb. maken met het programma GHOST. Men heeft 2 manieren om een reservekopie te maken, welke wij hierna beschrijven.

19.1 Reservekopie van één partitie naar een andere partitie 19.1.1 Maken van het reservekopie (Partition To Partition) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Start op met een opstartdiskette voorzien van het programma GHOST Klik op OK om het welkomstscherm weg te krijgen Kies Local – Partition – To Partition in het hoofdmenu Kies nu de source drive (HD waar de source partition op staat) Bevestigd met OK Kies daarna de source partition (partitie waar het besturingssysteem op staat) Bevestig met OK Kies nu de destination drive (HD waar de destination partition op staat) Bevestigd met OK Kies daarna de destination partition (partitie waar het besturingssysteem op staat) Bevestig met OK Als laatste vraagt GHOST je of hij kan beginnen met het nemen van het kopie, kies hier voor “Yes”

19.1.2 Terugzetten van het reservekopie (Partition To Partition) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Start op met een opstartdiskette voorzien van het programma GHOST Klik op OK om het welkomstscherm weg te krijgen Kies Local – Partition – To Partition in het hoofdmenu Kies nu de source drive (HD waar de source partition op staat) Bevestigd met OK Kies daarna de source partition (partitie waar het besturingssysteem op staat) Bevestig met OK Kies nu de destination drive (HD waar de destination partition op staat) Bevestigd met OK Kies daarna de destination partition (partitie waar het besturingssysteem op staat) Bevestig met OK Als laatste vraagt GHOST je of hij kan beginnen met het nemen van het kopie, kies hier voor “Yes”

Carl Maegerman

48/56


PCVO Meetjesland

19.2 Reservekopie van één partitie naar een IMAGE 19.2.1 Maken van het reservekopie (Partition To Image) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Start op met een opstartdiskette voorzien van het programma GHOST Klik op OK om het welkomstscherm weg te krijgen Kies Local – Partition – To Image in het hoofdmenu Kies nu de source drive (HD waar de source partition op staat) Bevestigd met OK Kies daarna de source partition (partitie waar het besturingssysteem op staat) Bevestig met OK Nu kan men in één venster kiezen op welke partitie men het reservebestand wil opslaan en dit reservebestand ook een naam geven Eventueel vraagt GHOST je nog of hij het reservebestand moet comprimeren, kies hier voor “No” Als laatste vraagt GHOST je of hij kan beginnen met het nemen van het kopie, kies hier voor “Yes”

19.2.2 Terugzetten van het reservekopie (Partition From Image) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Start op met een opstartdiskette voorzien van het programma GHOST Klik op OK om het welkomstscherm weg te krijgen Kies Local – Partition – From Image in het hoofdmenu Nu kan men in één venster kiezen van welke partitie men het reservebestand wil terughalen en dit reservebestand selecteren Kies nu de source drive (HD waar de source partition op staat) Bevestigd met OK Kies daarna de source partition from Image File (partitie waar de IMAGE op staat) Bevestig met OK Kies nu de destination drive (HD waar de destination partition op staat) Bevestigd met OK Kies daarna de destination partition (partitie waar het besturingssysteem op staat) Bevestig met OK Als laatste vraagt GHOST je of hij kan beginnen met het nemen van het kopie, kies hier voor “Yes”Start op met een opstartdiskette voorzien van het programma GHOST

Carl Maegerman

49/56


20

PCVO Meetjesland

Installatie Windows XP

Windows XP staat op een opstartbare CD-ROM, d.w.z. dat men het systeem kan opstarten vanaf deze CD-ROM (men heeft dus GEEN opstartdiskette meer nodig). Registratiesleutel: ?????-?????-?????-?????-????? 1. 2. 3. 4. 5.

Herstart het systeem en ga naar de BIOS Men verandert de BOOTSEQUENCE in het BIOS als volgt is: FD, CD-ROM, HD Steek de Windows XP CD in het CD-ROM station en herstart het systeem Sla nu de instellingen van de BIOS op (het systeem zal hierna automatisch doorstarten) Indien het een lege HD betreft zal het systeem nu opstarten vanaf de CD-ROM en automatisch het SETUP programma opstarten (blauw scherm). Indien de HD toch niet leeg is, moet men bij het opstarten letten op het bericht “Wilt u opstarten vanaf CD-ROM?” en dan snel op de SPATIE-balk drukken, om toch op te starten vanaf de CD-ROM 6. In het eerste menu vraagt de setup u of u wilt doorgaan met de installatie (druk op ENTER) 7. Om akkoord te gaan met de gebruikersovereenkomst drukt u op F8 8. Indien de HD niet leeg was verwijdert u eerst het best ALLE partities Nu moet men tenminste de primaire partitie aanmaken (in ons voorbeeld 5GB, Windows XP gebruikt hiervan in de basisinstallatie ongeveer 1,1GB) 9. Als deze gemaakt is dan selecteert men deze partitie en drukt men op ENTER om Windows XP in deze partitie te installeren 10. Nu moet men kiezen hoe men deze partitie formatteert (kies hier NTFS-gewoon en druk op ENTER) 11. Na het formatteren en nog een paar automatische werken zal het systeem automatisch herstarten en begint de uiteindelijke installatie van Windows XP 12. Landinstellingen: allemaal zo Belgisch mogelijk instellen 13. Naam en de organisatie: U kunt hier bij naam gewoon een punt ingeven en op volgende drukken 14. Dan moet u de produktcode invoeren 15. Bij het volgende venster wordt gevraagd naar Computernaam en administratorwachtwoord. Hier niets ingeven en gewoon op volgende drukken 16. Bij het volgende venster kunt u eventueel de datum en tijd instellen 17. Bij de Netwerkinstellingen kiest u Standaardinstellingen en klik op volgende 18. Bij Werkgroep of domein gewoon op volgende klikken 19. Na een tijdje herstart het systeem terug en zal het SETUP programma proberen om de resolutie van het scherm zo hoog mogelijk in te stellen 20. Er zal ook gevraagd worden welk netwerk je hebt, bij deze stap kies je “Overslaan” 21. Nadat Windows XP geïnstalleerd is kan men via Start – Configuratiescherm – Prestaties en onderhoud – Systeembeheer – Computerbeheer – Schijfbeheer de andere partities en schijven nog in partities opdelen, formatteren en namen geven

Carl Maegerman

50/56


21

PCVO Meetjesland

Multiboot systeem

Dit is één PC systeem met meerdere besturingssystemen

21.1 Hou de volgende regels in acht: • •

Voorzie één primaire partitie per besturingssysteem Installeer de besturingssystemen altijd van oud naar nieuw

21.2 Oefening 1. Start op met de DOS opstartdiskette 2. Verwijder alle partities m.b.v. FDISK 3. Herstart het systeem en zorg ervoor dat u uiteindelijk de volgende situatie krijgt

Primaire Partitie 1 Volumenaam: WIN98 Grootte: 1 GB

FAT32

Primaire Partitie 2 Volumenaam: WINXP Grootte: 5 GB

NTFS

Beide met FDISK maken, anders zal de WIN XP CDROM automatisch een uitgebreide partitie met 1 logisch station maken en WIN XP daarin installeren!

Uitgebreide Partitie Grootte: 12 GB Logisch Station 1 Volumenaam: DATA98 Grootte: 2 GB

FAT32

Logisch Station 2 Volumenaam: BACKUP98 Grootte: 1 GB

FAT32

Logisch Station 3 Volumenaam: DATAXP Grootte: 4 GB

NTFS

Logisch Station 4 Volumenaam: BACKUPXP Grootte: 5 GB

NTFS

Carl Maegerman

51/56


22

PCVO Meetjesland

DRIVERS (=STUURPROGRAMMA’S)

22.1 Wat doet een driver?

Besturingssysteem • WIN 98 • WIN XP • LINUX • MAC OS • …

DRIVERS = STUURPROGRAMMA’S

Hardware • Grafische kaart • Printer • Scanner • Geluidskaart • USB 2.0 • LAN kaart • …

Drivers zijn dus kleine stukjes software die zorgen voor de correcte communicatie tussen het besturingssysteem en de randapparaten. Een goede driver voldoet dus aan de volgende 2 voorwaarden: • Hij is geschreven voor het juiste besturingssysteem • Hij is geschreven voor het juiste apparaat

Carl Maegerman

52/56


PCVO Meetjesland

Af en toe kan het voorkomen dat één of ander apparaat van je PC (printer, monitor, videokaart, geluidskaart, enz…) niet werkt zoals het zou moeten werken. Meestal ligt het probleem dan bij een NIET of FOUT geïnstalleerde driver. Een driver is een stuurprogramma die de hardware op een correcte manier aanstuurt. Men kan dit probleem op twee manieren oplossen en deze zijn hierna kort beschreven.

22.2 Driver installeren die aanwezig is in de windows database • • • • •

Kies Configuratiescherm-Systeem-Apparaatbeheer Klik op de "+" van het apparaat dat niet correct werkt (bvb. Beeldschermadapters) Klik even op het apparaat dat geïnstalleerd is (bvb. de videokaart van een bepaald merk) Klik nu op de knop Verwijderen. Herstart het systeem en normaal zal windows de juiste driver automatisch terug correct installeren (indien hij aanwezig is in de windows database).

22.3 Driver installeren die je van het internet haalde 1. Ga naar Apparaatbeheer (indien u niet weet waar zich dat bevindt, gebruik dan de help functie) en kijk na welke apparaten aangeduid staan met een geel vraagteken. 2. Probeer het merk en het type van apparaat te weten te komen a. Via apparaatbeheer b. Via www.lavalys.com 3. Zoek de juiste driver voor dat apparaat en voor uw besturingssysteem a. Via de website van de fabrikant (www.naamfabrikant.com) b. Via www.driverguide.com c. Via www.google.be 4. Indien u de driver gevonden hebt dan downloadt u hem (meestal een .EXE bestand) op een plaatst waar hij veilig staat. 5. Nu rest u alleen nog de driver te installeren door te dubbelklikken op het zonet gedownloade .EXE bestand. www.lavalys.com Wil men zijn systeem algemeen analyseren dan kunt u op deze site het programma Everest Home Edition downloaden en installeren op uw PC. www.driverguide.com Bekijk ook eens de volgende sites: Hier kan men inloggen met: www.helpdrivers.com • login: drivers www.drivers.com • paswoord: all Men kan op deze site drivers zoeken van allerhande apparaten van verschillende merken. Ook kan men het programma Driver Guide Toolkit downloaden en een paar dagen gebruiken, om te onderzoeken welke drivers zich op uw systeem bevinden (en daar eventueel een backup van nemen).

Carl Maegerman

53/56


PCVO Meetjesland

23 WIN XP automatische installatie d.m.v. ANTWOORDBESTAND Is men het ook zo beu om steeds dezelfde instellingen te moeten opgeven bij het installeren van WIN XP? Dan kan u dit de volgende methode oplossen: 1. 2. 3. 4. 5.

Op de WIN XP CD-ROM navigeert u naar de map Support \ Tools Het gecomprimeerde bestand Deploy.zip hebben we nodig Pak dit bestand uit in een nieuwe map op het bureaublad (noem deze map DEPLOY) Open nu de map DEPLOY en dubbelklik op het bestand Setupmgr.exe De wizard installatiebeheer wordt gestart en deze helpt u met het maken van het ANTWOORDBESTAND 6. In de stappen van de wizard worden u nu mogelijke vragen gesteld zoals deze van toepassing kunnen zijn bij het installeren van WIN XP (wees er zeker van dat u kiest voor Volledig automatisch bij het interactieniveau van de gebruiker) 7. Op het einde van deze wizard vraagt men u de plaats waar u het antwoordbestand wilt opslaan (wij kiezen hier voor A: en zorgen er natuurlijk voor dat we een lege FD ter beschikking hebben) 8. U vindt nu op uw FD twee bestanden: a. Unattend.txt (Het ANTWOORDBESTAND, tekst bestand dat alle informatie bevat voor de installatie) b. Unattend.bat (batch bestand dat gebruikt wordt indien men een installatie uitvoert vanaf een netwerk locatie, dit is voor de cursus netwerken) 9. U kunt deze twee bestanden bekijken en editeren met kladblok 10. Kiest u voor installatie vanaf CD-ROM dan moet u wel de naam van Unattend.txt veranderen in Winnt.sif (zorg ervoor dat de extensies zichtbaar zijn in de verkenner als u dit doet!!!)

U hebt nu een diskette beschikbaar waarmee u in samenwerking met de CD-ROM een automatische installatie kunt uitvoeren. Doe dit als volgt: 1. Zorg ervoor dat de BOOTSEQUENCE als volgt ingesteld staat CD-ROM, FD, HD 2. Start op met de opstartdiskette en verwijder alle partities van ONZE HD (dit om een lege HD te simuleren) 3. Steek de WIN XP CD-ROM in het station 4. Steek de FD met het antwoordbestand in het station 5. Herstart het syteem 6. U hoeft nu enkel nog een partitie te maken en deze te formatteren (zie vroeger) en de rest gebeurt automatisch

Carl Maegerman

54/56


24

PCVO Meetjesland

Checklist volledige installatie van een PC

Om een PC zo volledig mogelijk te installeren, is het niet voldoende om enkel Windows te installeren. Daarom volgt hierna een checklist i.v.m. de zaken die men nog dient te installeren om een volledige installatie te hebben: 1. Verwijder ALLE partities met behulp van de Windows XP CD-ROM 2. Maak één partitie aan van ongeveer 20GB voor de installatie van Windows XP en bijkomende programma’s 3. Installeer Windows XP zoals we vroeger gezien hebben (let op dat je zaken zoals taalinstellingen en toetsenbordinstellingen zo Belgisch mogelijk instelt) 4. Controleer in apparaatbeheer of alle drivers correct geïnstalleerd zijn 5. Na deze installatie wijzig je de volgende zaken: a. Beeldschermresolutie = 1024 bij 768 b. Kleurkwaliteit = Gemiddeld (16 bits) c. Beeldscherm vernieuwingsfrequentie = 85Hz 6. Voer Windows Update uit tot er geen enkele update meer beschikbaar is (men zal dus waarschijnlijk meerdere keren het systeem moeten herstarten na een update en telkens weer Windows Update uitvoeren) Start – Alle programma’s – Windows Update

Virusscanner •

•

Werkt op de achtergrond (zie • systeemvak) en scant naar activiteiten die op dat moment eigenlijk niet mogen plaatsvinden Onderzoekt opstartbare binnenkomende • bestanden zoals: EXE, BAT, DOC, XLS, enz..

Firewall Werkt eveneens op de achtergrond en houdt de virtuele poorten in de gaten (dit zijn poorten waardoor Hackers uw systeem kunnen binnendringen) De Firewall kan deze poorten ook sluiten (vergelijkbaar met de Tol poorten op de Franse autowegen)

7. Installeer een virusscanner (bvb. AVG FREE) 8. Zorg ervoor dat de ingebouwde Firewall van Windows (zie SP2) de virusscanner deftig laat werken. Start – Configuratiescherm – Beveiligingscentrum – Windows Firewall Uitzonderingen 9. Voer een volledige update uit van uw virusscanner, zodat hij de laatste virussen kan ontdekken 10. Installeer de laatste versie van uw browser (bvb. IE Explorer of Firefox) 11. Installeer ACROBAT READER op uw systeem om PDF bestanden te kunnen openen 12. Installeer FLASH PLAYER om websites met FLASH componenten te kunnen bekijken 13. Installeer JVM (Java Virtual Machine) om websites met JAVA-applets te kunnen bekijken 14. Installeer de andere die u altijd nodig zult hebben programma’s a. Konfabulator b. MS Office (Word, Excel, Access, Powerpoint) 15. Organiseer uw bureaublad zodanig dat alle snelkoppelingen die je nodig zult hebben hierop te vinden zijn (of in de taakbalk)

Carl Maegerman

55/56


PCVO Meetjesland

16. Kuis de buffer op met snelkoppelingen die vindt als men op de START-knop klikt 17. Open de verkenner, klik met de rechter muistoets op het C: station en kies Eigenschappen a. Tabblad Algemeen – Schijfopruiming (of met CCleaner) b. Tabblad Extra – Nu defragmenteren 18. Maak in schijfbeheer een reserve partitie van 20GB aan en noem dat station Z: Start – Rechtsklik op Deze Computer – kies Beheren – kies Schijfbeheer 19. Herstart het systeem eens om te zien of alles correct opstart 20. Maak een backup met GHOST van de partitie C: naar de partitie Z:

Carl Maegerman

56/56

INHOUDSOPGAVE 1 INFORMATIEVERWERKING ALGEMEEN DE MENS DE COMPUTER ALGEMEEN SCHEMA VAN EEN COMPUTERSYSTEEM

Recommend Documents