Kadernota 2016
1
Inhoud 1. Inleiding .............................................................................................................................................................................. 3 2. Ontwikkelingen ................................................................................................................................................................... 5 3. Financiële positie en uitgangspunten ................................................................................................................................. 9 4. Intensiveringen en Meerjaren Investerings Programma .................................................................................................. 12 5. Voortgang Programmabegroting 2015 ............................................................................................................................. 13 Programma 1. Sociaal, Welzijn en Educatie ..................................................................................................................... 13 Programma 2. Ruimtelijke Ordening, Economie en Wonen............................................................................................. 19 Programma 3. Buitenruimte ............................................................................................................................................. 26 Programma 4. Veiligheid, dienstverlening, bestuur en middelen .................................................................................... 31 6. Risico’s .............................................................................................................................................................................. 33 7. Weerstandsvermogen en reserves ................................................................................................................................... 34 8. Voorstel ............................................................................................................................................................................. 34 BIJLAGE 1 Reserves en voorzieningen .................................................................................................................................. 35
2
1. Inleiding Leeswijzer De Kadernota 2016 is de start van de Planning & Controlcyclus 2016. Deze nota is het kader voor de opstelling van de meerjarenbegroting 2016-2019. De nota begint met een schets van de ontwikkelingen die we in 2016 – en daar waar mogelijk ook verder – op ons af zien komen. Vervolgens geven we u een beeld van de actuele, financiële stand van zaken met daarin de mee- en tegenvallers. Dit leidt tot ons financieel perspectief voor deze planperiode. In het laatste deel van deze Kadernota rapporteren we uw raad inhoudelijk over het lopende jaar. U was van ons gewend dat we u bij de Kadernota en Winternota als bijlage de stand van zaken van het collegewerkprogramma aanboden. Daarin gaven we met kleuren (rood, oranje, groen) de stand van zaken aan met betrekking tot de afzonderlijke activiteiten. We hebben dit nu geïntegreerd in het rapportagedeel over de begroting 2015. Daarbij hebben de kleuren hun betekenis gehouden die ze voorheen ook hadden. Voor de duidelijkheid willen we benadrukken dat de kleur alleen iets zegt over de voortgang van de betreffende activiteit.
Meters maken! We zijn een jaar onderweg in deze nieuwe raads- en collegeperiode. En zoals we bij de aanbieding van de jaarstukken 2014 al opmerkten, is zo’n eerste jaar een jaar van het maken van plannen en het nemen van richtinggevende besluiten. Dat hebben we gedaan! Bovendien zijn we sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor bijna alle ondersteuning aan mensen die het alleen niet redden op het gebied van jeugd, werk en zorg. En hoewel we sterk geïnvesteerd hebben in de voorbereidingen van deze transities, blijft zo’n eerste jaar altijd een jaar waarin zich de nieuwe manier van werken moet zetten en zich moet laten inregelen. Dat betekent voor ons dat we na deze periode van plannen maken en voorbereiden 2016 het jaar wordt van het maken van meters. Werken om onze doelen die we wat verder in de tijd hebben gepland (denk hierbij aan het zwembad en het scholencluster Kruiswiel) ook daadwerkelijk te kunnen realiseren. Maar ook werken aan een nog betere dienstverlening aan onze inwoners en ondernemers en ruimte blijven geven aan initiatieven uit de samenleving.
Onzekerheden Een bijna jaarlijks terugkerend fenomeen bij de aanbieding van de Kadernota is het signaal van de onzekerheden. Ook in deze Kadernota krijgen we hier weer mee te maken. En deze onzekerheden zitten dit jaar vooral aan de inkomstenkant van de begroting. De meicirculaire is nog niet verwerkt en we weten op het moment van schrijven van deze Kadernota ook nog niet hoe die voor ons zal uitpakken. De objectieve verdeelmodellen in het sociale domein zullen hun financiële effect hebben. Wat die effecten precies zullen zijn, weten we nog niet. Naast deze verdeelmodellen speelt ook nog de verdeling van gelden t.a.v. het beschermd wonen. De gemeenten die in dit dossier benadeeld zijn door de verdeling op basis van verkeerde gegevens zouden gecompenseerd worden. Of die compensatie afdoende is om het nadeel in zijn geheel te dekken, is nog de vraag. Inmiddels gaat ongeveer de helft van onze begroting naar verbonden partijen. En dat houdt in dat we daar ook niet de directe sturing en beïnvloeding op hebben, zoals we die in eigen huis wel hebben. Wij anticiperen op al deze onzekerheden niet door in te leveren op onze ambities, maar op zoek te gaan naar andere (innovatieve) manieren van samenwerking met inwoners, ondernemers en ketenpartners om zo onze ambities wel te kunnen realiseren en waarbij we oog blijven houden voor de stabiliteit van onze financiële huishouding.
Economie De in 2014 ingezette opleving van de economie zet in 2015 door. Dat zien we ook terug in stijgende woningverkopen. Een bemoedigend signaal, ook voor de ontwikkeling van De Volgerlanden. De inflatie is laag. Dit feit gecombineerd met een jarenlang prudent gevoerd financieel beleid, maakt dat we voor de belastingen, heffingen en leges in 2016 de nullijn kunnen hanteren. Een van
3
de speerpunten uit het coalitieprogramma. De strakke begrotingsdiscipline zetten wij ook in 2015 voort. Dat maakt dat we voor 2016 ook aan de uitgavenkant van onze begroting (de materiële budgetten, de lonen en sociale lasten, de subsidies), de nullijn toe kunnen passen.
4
2. Ontwikkelingen Bij het opstellen van de Kadernota 2016 is het coalitieprogramma het uitgangspunt. Per programma worden in dit hoofdstuk de ontwikkelingen in beeld gebracht.
Programma 1 Sociaal, Welzijn en Educatie Transformatie sociaal domein Vanaf 1 januari 2015 zijn we als gemeente verantwoordelijk geworden voor een groot aantal nieuwe taken op gebied van jeugd, zorg, ondersteuning en participatie. We hebben als gemeenten en regio in de afgelopen jaren hard gewerkt aan de voorbereiding op deze taken. Nu breekt de tijd van uitvoering en doorontwikkeling aan. De nieuwe taken zijn een grote uitdaging voor ons. We willen kwalitatief goede zorg garanderen voor wie dat nodig heeft. Daarnaast hebben we aandacht voor zelfredzaamheid en uitvoeren van taken binnen de budgetten. Want de nieuwe verantwoordelijkheden brengen ook financiële risico’s met zich mee, omdat de taken zijn overgedragen met een efficiencykorting die in de komende jaren steeds zal oplopen. Om de nieuwe taken goed in te vullen en financieel beheersbaar te houden wordt de komende jaren gewerkt aan het verder ontwikkelen van een lokale sterke structuur voor jongeren met een hulpvraag, kwetsbare inwoners en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Nu de transitie achter de rug is, is het tijd voor transformatie. Transformatie gericht op een stelsel waar mensen die het nodig hebben snel de juiste zorg krijgen, waar de cliënt centraal staat en we vooral gericht zijn op eigen kracht. Dit betekent voor 2016 concreet dat we verder gaan met de ontwikkeling van het jeugdteam en het sociaal wijkteam. Zo werken we aan huisvesting van beide teams in Cascade. Dit maakt integraal werken voor deze teams weer eenvoudiger. Daarnaast zal er in 2016 verder gewerkt worden aan de verbinding met de basisvoorzieningen en de bekendheid van de teams. Binnen de teams is continu aandacht voor de ontwikkeling van de teamleden. Daarnaast werken we aan de doorontwikkeling van participatieplekken. Lokaal hebben we inmiddels een behoorlijk aantal plaatsen beschikbaar. Aandacht zal in 2016 vooral liggen op het stroomlijnen van het proces van plaatsing en waar mogelijk op het aansluiten van nieuwe leerwerkbedrijven. Onderwijshuisvesting Rond onderwijshuisvesting hebben we een akkoord bereikt met de schoolbesturen. Dit betekent dat we op korte termijn aan de slag gaan met de locaties Kruiswiel en Jan Wissenslaan. Voor de langere termijn werken we in 2016 verder aan afspraken rond onderwijshuisvesting. Zwembad Ook ligt er voor ons een uitdaging om in de komende periode plannen te maken voor het zwembad. Dit lukt ons echter niet zonder bijdrage van maatschappelijke partners. We hopen hierover meer duidelijkheid te krijgen in de tweede helft van 2015. In 2016 en verder kunnen we dan tot een plan komen voor de daadwerkelijke nieuwbouw van het binnenbad en onderhoud van het buitenbad.
Programma 2 Ruimtelijke ordening, Economie en Wonen Duurzaamheid en leefomgeving Hendrik-Ido-Ambacht is een gemeente met een dorps karakter en goede voorzieningen in een rustige woon- en leefomgeving in een stedelijke regio. Onze inwoners ervaren de gemeente als aangenaam om in te wonen. Om dit prettige woonklimaat ook voor de toekomst te behouden, is het van belang om de voorzieningen op peil te houden en te zorgen voor een goed en aantrekkelijk
5
werkklimaat. Daarbij gaat het niet alleen om de mensen met wie we onze huidige gemeenschap vormen, maar ook om de mensen die de samenleving na ons voort moeten zetten. Daarom willen we op een duurzame manier met onze leefomgeving omgaan. De projecten Structuurvisie en De Volgerlanden leveren een belangrijke bijdrage aan deze doelstellingen en bepalen daarom voor een belangrijk deel de gemeentelijke agenda binnen dit programma in 2015 en 2016.
Economie Onze gemeente zal de komende jaren nog blijven groeien en daarom blijven we investeren in het aantrekken van extra werkgelegenheid. Wij zijn dan ook volop bezig met de ontwikkeling van het nieuwe bedrijventerrein Ambachtsezoom en de revitalisering van het bedrijventerrein Antoniapolder Plus. In de kern van onze gemeente werken we aan de versterking van het winkelcentrum De Schoof. De uitvoering van het actieplan lokale economie pakken we samen met de ondernemers verder op.
Ontwikkelingen vergunningverlening, toezicht en handhaving Binnen de afdeling Publiekszaken is het werkveld Vergunningverlening, toezicht en handhaving sterk in beweging. (Inhoudelijke) Wetswijzigingen volgen elkaar snel op. Steeds vaker hebben deze wetswijzigingen ook impact op de organisatie van de werkzaamheden binnen (gemeentelijke) overheid en markt. Het gevorderde initiatief om marktpartijen de mogelijkheid te geven de borging van bouwtechnische kwaliteit zelf vorm te geven (Wet kwaliteitsborging voor het bouwen) gaat een substantiële verandering geven in het werkveld. De rol van de gemeente als bevoegd gezag verandert door het nieuwe stelsel van kwaliteitsborging in de bouw. De bouwtechnische toets en het toezicht tijdens de bouw zullen in het nieuwe stelsel van kwaliteitsborging in de bouw uitgevoerd worden door een marktpartij en niet meer door de gemeente. De gemeente behoudt wel haar taak voor de planologische beoordeling, welstandstoets en toetsing van de omgevingsveiligheid. Ook blijft de gemeente verantwoordelijk voor toezicht op welstand, monumenten, bestaande bouw (minimumeisen bestaande bouw en gebruikseisen) en voor de handhaving. De vergunningverlening en toezichttaken bij gemeenten worden nu voornamelijk via het legesstelsel voor aanvragen van omgevingsvergunningen gefinancierd, zo ook de bouwtechnische toetsing en toezicht op (ver)bouw. Echter, door de recessie is een afname in zowel het aantal aanvragen om omgevingsvergunning (activiteit bouwen), als de omvang van de bouwprojecten en de legesinkomsten waar te nemen. Het wordt voor onze gemeente steeds lastiger om kostendekkend te werken. Daarnaast is een ontwikkeling te zien van het verruimen van vergunningvrij bouwen binnen dit vakgebied, waardoor wij voor minder activiteiten leges kunnen vragen. In veel gevallen leidt het vergunningvrij bouwen echter niet tot minder werkzaamheden bij onze organisatie. Zo is het toetsingskader van de sloopmelding hetzelfde als het toetsingskader dat voorheen voor de sloopvergunning werd gehanteerd en vraagt de uitleg over vergunningvrij bouwen veel tijd en specifieke kennis van onze medewerkers. Deze ontwikkelingen roepen vragen op over de betaalbaarheid van de uitvoering van (achterblijvende) vergunning en toezichttaken binnen de gemeentelijke overheid. Bovendien verandert de rol van de gemeente. De taken die overblijven in het nieuwe stelsel van kwaliteitsborging zien meer toe op een algemeen belang dan een individualiseerbaar, economisch belang. De grondslag voor een legesheffing is een individueel belang. Als in mindere mate het individuele belang met de achterblijvende taken wordt gediend, heeft dit invloed op de grondslag van het legesstelsel. Dit vraagt op landelijk niveau om een herbezinning van de rol van het bouw en woningtoezicht (BWT) van gemeenten in de toekomst. Wij volgen deze ontwikkelingen nauwgezet.
Programma 3 Buitenruimte Bereikbaarheid Een goede aansluiting op de rijkswegen maakt het mogelijk om onze gemeente op een goede en veilige manier in en uit te rijden. Hier hebben we in de afgelopen periode al stappen kunnen maken, maar er zijn nog steeds mogelijkheden voor verdere optimalisatie
6
wanneer het gaat om de aansluiting A15 en A16/Sandelingenknoop. Dit bereiken we onder andere door de aansluiting van de Antoniuslaan op het Noordeinde eind 2017 te realiseren. Ook met de reconstructie van de Nijverheidsweg willen we invulling geven aan het verbeteren van de bereikbaarheid van onze gemeente. Samen met Rijkswaterstaat en het Waterschap onderzoeken we mogelijkheden die erop gericht zijn de bereikbaarheid van onze gemeente vanaf de rijkswegen te verbeteren. Omdat dit ook onderdeel uitmaakt van de regionale bereikbaarheidsproblematiek, zetten we hier regionaal op in via een lobby van de Drechtsteden.
Verkeersveiligheid Veiligheid in het verkeer is belangrijk, zeker wanneer het gaat om verkeersveiligheid rondom scholen en schoolroutes. De uitvoering van de principes van het programma ‘duurzaam veilig’ vraagt per situatie om maatwerk. Bij elke schoolomgeving bekijken wij dan ook de specifieke problemen en mogelijkheden. Dit krijgt de komende periode concreet uitvoering bij de ontwikkeling van het nieuwe scholencluster. Veiligheid voor de fietser verbeteren we door de aanleg van vrijliggende fietspaden. Concreet willen we dit doen bij de reconstructie van de Nijverheidsweg en bij de aansluiting van het Noordeinde op de Antoniuslaan.
Afvalinzameling Wij voorzien veranderingen op het gebied van afvalinzameling en verwerking de komende jaren. Op dit moment is de Tweede Kamer bezig om bepaalde plastic tasjes te verbieden. Daarnaast zien wij dat gescheiden afvalinzameling en voedselverspilling steeds meer aandacht krijgen in de Kamer. Deze ontwikkelingen zullen zeker effect hebben op de afvalinzameling in onze gemeente de komende jaren.
Participatie Bewoners raken steeds meer betrokken bij het onderhoud van hun leefomgeving. Wij verwachten dat deze ontwikkeling zich verder zal gaan doorzetten. Hier spelen wij op in door bewoners zoveel mogelijk te betrekken bij onderwerpen die hun directe leefomgeving raakt. Bij herinrichten van de openbare ruimte betrekken we bewoners bij de planvorming, realisatie en de uitvoering.
Openbaar vervoer Het netwerk van de waterbus is een uniek openbaar vervoersysteem voor de regio Drechtsteden. Wij dragen bij aan het op peil houden en versterken van de kwaliteit van dit openbaar vervoersysteem door groot onderhoud uit te voeren aan de Ambachtse waterbushalte en het waterbusplein binnen het project Antoniapolder Plus aantrekkelijk en veilig in te richten.
Programma 4 veiligheid, dienstverlening, bestuur en middelen
Regionale samenwerking Een ruim deel van onze begroting gaat naar bijdragen aan verbonden partijen. Het is voor ons als gemeente belangrijk dat we goed sturing kunnen geven aan de verbonden partijen en dat we als eigenaar onze controlerende en kaderstellende rol goed in kunnen vullen. Door deel te nemen aan verbonden partijen hebben we zaken meer op afstand gezet, maar daarmee groeit juist de noodzaak om grip te houden op deze verbonden partijen. In Drechtstedenverband is de sturing instrumenteel goed ingeregeld. De sturingsarrangementen die we in de Nota Verbonden Partijen hebben samengesteld, moeten ons in staat stellen steeds beter in onze
7
sturende positie te komen. Specifiek voor 2016 willen we samen met uw raad de sturing op de verbonden partijen waaraan we in Zuid Holland-Zuid-verband deelnemen, verbeteren.
Dienstverlening In 2016 zal het Drechtstedelijk Klant Contact Centrum (DKCC) van start gaan. Het uiteindelijke doel van het aanbieden van onze dienstverleningsproducten via het DKCC is om zoveel mogelijk van onze producten en snel, goed - en waar mogelijk - digitaal aan te bieden. Voor klantgroepen die hier moeite mee hebben, blijven adequate alternatieven bestaan zoals dienstverlening via het vertrouwde baliekanaal en via de telefoon. Om goed op de kwaliteit van de dienstverlening te kunnen sturen en om te zien of we via het DKCC ook een kwalitatief betere dienstverlening krijgen, zal er eind 2015 een nulmeting gehouden worden in de vorm van een klanttevredenheidsonderzoek op alle dienstverleningskanalen. Concreet voor 2016 onderzoeken we de mogelijkheid om in DKCCverband reisdocumenten thuis te bezorgen. Ook kijken we of we de openingstijden van onze fysieke balies beter kunnen later aansluiten aan de behoeftes van onze inwoners.
Vennootschapsbelasting Met ingang van 2016 zal de gemeente onder de vennootschapsbelasting gaan vallen. Dit proces is opgepakt door een regionale stuur- en werkgroep waarin wij participeren. Op dit moment wordt geïnventariseerd voor welke begrotingsonderdelen deze regelgeving gaat gelden.
Schuldenpositie In 2016 zullen we - op basis van een plan dat we in het vierde kwartaal van 2015 aan uw raad aanbieden - actief gaan sturen op het verbeteren van onze schuldenpositie. In ons collegewerkprogramma hebben we ons daarbij ten doel gesteld dat we eind 2017 op een debtratio van 85%. Daarbij streven we er naar om, na afronding van De Volgerlanden, ons debtratio onder de door de provincie gewenste 60% te krijgen.
8
3. Financiële positie en uitgangspunten
Prognose woonruimten en inwoners
Voor de diverse berekeningen van algemene uitkering, areaal etc. is de volgende woonruimteprognose als basis gebruikt.
Per 1/1
2014
Woonruimten
2015
2016
2017
2018
2019
11.586
11.712
11.812
11.912
12.012
(mjbegroting 2015)
(11.533)
(11.633)
(11.733)
(11.833)
(11.933)
(12.033)
Inwoners
28.911
29.158
29.358
29.558
29.758
29.958
Financiële parameters
De begroting wordt opgesteld op basis van een aantal algemene parameters. Deze algemene parameters worden door middel van deze Kadernota vastgesteld.
Lonen en sociale lasten
0%
Overige kosten (prijs)
0%
Rente-omslag (m.u.v. De Volgerlanden)
3,7 %
Subsidies
0%
Huren
0%
Belastingen, heffingen en leges
0%
(rioolheffing 3% extra t/m 2018, precario 10% per jaar)
9
Financieel overzicht
In de navolgende tabel zijn de cijfers op een rijtje gezet
Let op: + = nadeel! (duizendtallen)
2015
2016
2017
2018
2019
Totaal primitief
-501
-855
-548
-64
145
Totaal alg.uitkering
259
222
157
85
-251
Totaal actualisaties
88
88
88
88
88
Totaal div.
-40
-227
-368
-382
-382
Totaal verbonden partijen
541
704
280
218
218
Eindtotaal
347
-68
-391
-55
-182
- doortrekken Antoniuslaan
pm
pm
pm
pm
pm
- zwembad
pm
pm
pm
pm
pm
0
0
0
0
0
347
-68
-391
-55
-182
MIP - school kruiswiel - renovatie overige schoolgebouwen
Subtotaal
Saldo generaal totaal
10
Toelichtingen:
Basis Als basis is de primitieve begroting 2015 gebruikt, zoals die in november 2014 is vastgesteld.
Algemene uitkering De raming van de algemene uitkering is aangepast aan de septembercirculaire 2014, de nieuwste aantallen en de uitkomsten van de tweede fase van het groot onderhoud van de algemene uitkering. De tweede fase van het groot onderhoud betekent een structureel nadeel van € 211.000.
Actualisaties De aanpassing betreft de actualisatie van de budgetten vrachtwagenparkeerterrein en basisregistraties.
Diversen De mutaties van enige omvang zijn onderhoud van het ponton van de waterbus in 2015, verkoop van De Zeester en de storting van de opbrengst in de algemene reserve, raming van rente lening ROM-D en lagere rente op langlopende leningen.
Verbonden partijen De bijdrage aan de Verbonden Partijen nemen flink toe. Deze toename valt onder andere in het domein van de inkomensondersteuning (dit voor de jaren 2015 en 2016). Ook moeten we in 2015 en 2016 een significant bedrag extra bijdragen om de bij uw raad bekende problematiek bij de Dienst Gezondheid & Jeugd het hoofd te kunnen bieden. In de jaren daarna (2017, 2018 en 2019) veroorzaakt diezelfde problematiek ook nog een overschrijding, maar die is kleiner van omvang. Onze extra bijdrage aan het RMJP draagt ook bij aan de toename van onze totale bijdrage.
11
4. Intensiveringen en Meerjaren Investerings Programma
School Kruiswiel en renovatie schoolgebouwen De schoolbesturen hebben op 31 maart 2015 een Business case ingediend. Het college heeft deze nu in beraad. Voor de bouw van het scholencluster Kruiswiel is 10 miljoen beschikbaar. In deze Kadernota wordt rekening gehouden met de kapitaallasten.
Doortrekken Antoniuslaan Bij raadsbesluit van 7 juli 2014 is een krediet van € 4.618.500 beschikbaar gesteld voor de doortrekking van Antoniuslaan. De hoofdopzet voor de financiële aspecten vertoont een kostendekkend beeld.
Zwembad Ingezet wordt op het toekomstbestendig maken van zwembad De Louwert. De ambitie is gericht op vernieuwing van het binnenbad en regulier onderhoud van het buitenbad. Om deze ambitie waar te kunnen maken wordt overleg gevoerd met maatschappelijke partners. Zonder steun van maatschappelijke partners is realisatie van een nieuw zwembad financieel niet mogelijk.
12
5. Voortgang Programmabegroting 2015 Programma 1. Sociaal, Welzijn en Educatie We kennen in Hendrik-Ido-Ambacht een goed voorzieningenniveau op het gebied van welzijn, onderwijs, zorg, sport en recreatie. Voor onze inwoners zijn er ruime mogelijkheden tot ontmoeting, ontwikkeling, ontspanning en ondersteuning. Dit willen we op peil houden, met betaalbare en bereikbare voorzieningen voor jong en oud. Met de taken die we op gebied van jeugd, ondersteuning, zorg en participatie hebben toegevoegd aan onze taken hebben we de mogelijkheid om kwetsbare inwoners een volledig pakket van zorg en ondersteuning te bieden waar dat nodig is. Hierbij zoeken we de balans met een gezond financieel beleid.
Decentralisaties binnen het sociale domein
G
Vanaf 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de nieuwe taken op het gebied van Jeugdhulp, Wmo en Participatie. In de afgelopen jaren hebben we ons voorbereid op deze taken. Deze voorbereidingen hebben geleid tot de inrichting van een lokaal jeugdteam en een sociaal wijkteam, waar inwoners met hun hulpvragen terecht kunnen. De ervaringen en resultaten van deze teams worden zorgvuldig gemonitord om daar waar nodig inhoudelijk en financieel bij te kunnen sturen. Daarnaast wordt in dit eerste invoeringsjaar intensief afgestemd met de Sociale Dienst Drechtsteden en de Serviceorganisatie Jeugdhulp om de nieuw taken effectief en efficiënt uit te voeren. De raad wordt over de resultaten en ervaringen periodiek geïnformeerd.
Jeugdteam Het Jeugdteam bestaat uit de Stichting Jeugdteams en het voormalige Centrum voor Jeugd en Gezin. We zijn tevreden met de start van het Jeugdteam. Natuurlijk waren er enige opstartproblemen, maar deze zijn inmiddels slagvaardig opgelost. We merken dat ouders en kinderen het team met hun hulpvraag al behoorlijk goed weten te vinden. Bovendien merken we dat de verbinding van de stichting Jeugdteams en het CJG als positief wordt ervaren. Ook de samenwerking met het Sociaal Wijkteam is positief gestart en zullen we de komende periode verder ontwikkelen. De verbinding met het onderwijs en de voorschoolse voorzieningen wordt tweede helft van 2015 verder verstevigd.
Sociaal wijkteam Het sociaal wijkteam is op 1 januari 2015 gestart. Het team is er voor inwoners met hulpvragen over bijvoorbeeld ouder worden, psychische problemen en zelfredzaamheid. Bij de ondersteuning die het sociaal wijkteam biedt staat eigen kracht centraal. Het sociaal wijkteam heeft, net als het Jeugdteam, een positieve start gemaakt. De teamleden weten elkaar te versterken met hun expertise en inwoners weten het team te vinden. Het sociaal wijkteam wordt in de komende periode verder ontwikkeld. Hiertoe worden verschillende acties ondernomen, zoals het versterken van de samenwerking met het jeugdteam en huisartsen. Daarnaast worden de inloopspreekuren gerealiseerd in de wijken Centrum en De Volgerlanden. Ook wordt in de regio gewerkt aan een
13
optimale aansluiting van de lokale Sociale wijkteams op de Sociale Dienst Drechtsteden. Tot slot richten we ons op inwoners, kerken en maatschappelijke organisaties om hen te betrekken bij het sociaal wijkteam, maar vooral bij de gedachte van het versterken van eigen kracht in onze gemeente.
Leerwerkplekken In onze gemeente is het leerwerkbedrijf Ambachtse Bedrijven actief, het wordt gerund door zorgaanbieder Stichting Werkvisie De Hoop. We hebben afspraken gemaakt met Ambachtse Bedrijven over de realisatie van participatieplekken. Hierbij wordt samengewerkt met Stichting MEE (de matchingsunit voor de kandidaten) en de SDD (de opdrachtgever van MEE). Er wordt gewerkt aan vergroting van het aantal leerwerkbedrijven, zodat er structureel voldoende aanbod is van participatieplekken die bovendien tegemoetkomen aan de diversiteit van de doelgroep. Daarnaast werken we aan de bekendheid van de participatieplekken bij zorgaanbieders, zodat zij ook kunnen verwijzen naar deze mogelijkheid bij cliënten die hierbij gebaat kunnen zijn. Aansluitend worden lokale ondernemers gestimuleerd om werkgelegenheid te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Er wordt actief voorlichting gegeven aan bedrijven over de gemeentelijke doelstellingen en de mogelijkheden voor ondernemers. Naast lokale acties gericht op de onderkant van de arbeidsmarkt, wordt er regionaal gewerkt aan het de uitvoering van het 'Regionaal uitvoeringsprogramma arbeidsmarktbeleid 2015 - 2018' ter versterking van de arbeidsmarkt in brede zin.
Toekomst Drechtwerk
O
Omdat met ingang van de participatiewet de toegang tot de SW vervalt, is de afgelopen jaren nagedacht over de toekomst van Drechtwerk. Eerder was het uitgangspunt de GR Drechtwerk volledig bij andere organisaties (mogelijk GR Drechtsteden) onder te brengen en op te heffen. Van het volledig opheffen van de GR Drechtwerk is op dit moment geen sprake meer. Wel is het onderdeel Drechtwerk Personeel (het onderdeel wat verantwoordelijk is voor detacheringen van SW'ers) toegevoegd aan de Sociale Dienst Drechtsteden per 1-1-2015. Hiermee wordt het principe van één werkgeversbenadering verder ingevuld. Voor de werkbedrijven van Drechtwerk wordt op dit moment onderzocht of het mogelijk is om een social joint venture aan te gaan met marktpartijen. Hierbij worden nu eerst gesprekken gevoerd ondernemers die hiervoor een plan hebben ingediend. Hierbij zijn regionale ondernemers als eerste betrokken, ook is een landelijke partij, met veel ervaring op dit gebied aangesloten. Per 1 januari 2016 kunnen de social joint ventures van start gaan. Het werkbedrijf Drechtwerk Diversiteit (horeca) houdt op te bestaan per 1 januari 2016 in verband met tegenvallende resultaten. Voor het leerbedrijf wordt op dit moment geëxperimenteerd met het inzetten van mensen op een participatieplek in het leerbedrijf. Hiermee wordt het leerbedrijf een van de vele locaties in de regio waar je voor een participatieplek terecht kunt. Daarnaast wordt ook gegeven of andere groepen aan de onderkant van de arbeidsmarkt hier een plek kunnen krijgen. Hiermee ontstaat een verbreding van de doelgroep, passend bij de nieuwe participatiewet.
Onderwijshuisvesting
G
14
Vanaf 1 januari 2015 zijn de gemeentelijke onderhoudstaken overgeheveld naar de schoolbesturen. Hierdoor zijn zij integraal verantwoordelijk geworden voor het onderhoud van de schoolgebouwen. In samenspraak met de schoolbesturen wordt de haalbaarheid van een volledige doordecentralisatie van de huisvestingstaken onderzocht. In 2016 wordt verdere invulling gegeven aan het geactualiseerde huisvestingsplan voor het basisonderwijs, zoals in hoofdstuk 2 van deze nota is aangegeven. Begin 2015 zijn er met de schoolbesturen afspraken gemaakt over de toekomst van de onderwijshuisvesting in onze gemeente. Daarbij is gekozen voor een gefaseerde aanpak. De eerste fase bestaat uit de bouw van een nieuw scholencluster op de locatie Kruiswiel. Het cluster zal bestaan uit 30 lokalen en ruimte geven aan openbaar en reformatorisch onderwijs. Op de locatie Jan Wissenslaan zal een school van 8 lokalen worden gerealiseerd ten behoeve van het protestants- christelijk onderwijs. Ten behoeve van de tweede fase (2020) zullen afspraken worden gemaakt over de toekomst van de overige schoolgebouwen. Binnen de vastgestelde financiële kaders en op basis van de gezamenlijk opgestelde visie op onderwijshuisvesting zal deze fase verder worden uitgewerkt.
Zorg is nabij
We organiseren waar mogelijk ondersteuning voor mantelzorgers en stimuleren vrijwillige inzet
G
Mantelzorgondersteuning Vanaf 2015 heeft de gemeente de taak om invulling te geven aan mantelzorgwaardering. Voorheen ontvingen mantelzorgers, op voordracht van de mantelzorgontvanger, een mantelzorgcompliment van 200 euro. Over de wijze waarop in onze gemeente invulling gegeven wordt aan mantelzorgwaardering, wordt eind 2015 een standpunt ingenomen. In het najaar van 2015 wordt de mantelzorgwaardering in HIA definitief vormgegeven. In het najaar van 2015 wordt de mantelzorgwaardering definitief vormgegeven.
Vrijwillige inzet Na beëindiging van het project Samen Sterker in De Volgerlanden worden opnieuw mogelijkheden onderzocht om de vrijwillige inzet in Ambachtse samenleving verder te versterken. Hiertoe zullen samen met de maatschappelijke partners nieuwe initiatieven worden ontwikkeld.
Gezondheidsbeleid We zetten via concrete programma's in op preventie om de gezondheid van onze inwoners te bevorderen
15
G
Eens per vier jaar wordt op regionaal niveau een nieuw strategisch programma voor het gezondheidsbeleid opgesteld door de Dienst Gezondheid en Jeugd. Dit vindt plaats in samenspraak met de gemeenten in de regio Zuid-Holland Zuid en bij de opstelling wordt gebruik gemaakt van de evaluatie van de jaarlijkse uitvoeringsprogramma’s. Per 1 januari 2016 wordt een nieuw strategisch programma opgesteld voor de daaropvolgende 4 jaar. Het strategisch programma vormt de basis voor de nota lokaal gezondheidsbeleid die in 2016 ter vaststelling aan de raad wordt voorgelegd.
Verenigingsleven en accommodaties We houden een bloeiend verenigingsleven in Hendrik-Ido-Ambacht in stand
G
Zoals in het coalitieprogramma is aangegeven streven wij naar waardevolle verbindingen in de samenleving, verbinding met verenigingen vinden we daarom heel belangrijk. In de afgelopen periode hebben we dan ook met verschillende verenigingen samengewerkt om het verenigingsleven te stimuleren. Zo zijn we met de voetbalverenigingen tot een plan gekomen voor het aanleggen van kunstgrasvelden. Daarnaast wordt het verenigingsleven door de gemeente gestimuleerd door het verstrekken van projectsubsidies aan activiteiten die ten goede komen aan de Ambachtse samenleving. Verenigingen kunnen deze subsidies aanvragen in het kader van het Spoorfonds. Ook worden aan verenigingen gesubsidieerde accommodaties (binnen- en buitenaccommodaties) beschikbaar gesteld.
We voeren de nota accommodatiebeleid voortvarend uit
G
In 2014 zijn we gestart met de uitvoering van de nota accommodatiebeleid. De uitvoering zetten we in de komende jaren voort. In 2015-2016 wordt prioriteit gegeven aan de huisvesting van de zorgteams (jeugdteam en sociaal wijkteam) in cultureel centrum Cascade en de versterking van de functie van het gebouw DOCK-03. Ten aanzien van laatstgenoemde accommodatie werken we aan verbreding van de activiteiten en verhoging van de bezettingsgraad door huisvesting van de Ambachtse Muziekschool, Vivenz en Hi5 Ambacht in het gebouw. Wanneer maatschappelijk vastgoed vrijkomt, wordt beoordeeld welke nieuwe bestemming het meest wenselijk is. Deze beoordeling vindt plaats op basis van vastgestelde criteria en de gemeentelijke structuurvisie.
16
Jongeren in openbare ruimte Samen met buurtbewoners en jongeren in De Volgerlanden bekijken we waar we jongeren een goede plaats in de openbare ruimte kunnen bieden.
G
Begin 2015 hebben we een themabijeenkomst voor raadsleden georganiseerd over de jongerenoverlast in De Volgerlanden. Hierbij was ook een groepje jongeren aanwezig, zij hebben hun ervaringen gedeeld. Conclusie van deze avond was dat een start van het oplossen van de overlast het plaatsen van een JOP is. Ervaring leert dat het plaatsen van een JOP een zorgvuldige voorbereiding vraagt. In nauw overleg met de jongeren en de omwonenden zal een jongerenontmoetingsplek (JOP) worden gerealiseerd in De Volgerlanden. Met de inrichting van de JOP wordt een voorziening gerealiseerd die aansluit bij de behoefte van de jongeren. Doel van de JOP is ook om de overlast die veroorzaakt wordt bij Hoogambacht te beperken.
Jeugdspeelpark Het Jeugdspeelpark wordt uitgebreid in activiteiten en in oppervlakte in Sandelingen-Ambacht
G
In nauw overleg met het bestuur van het Jeugdspeelpark wordt een plan ontwikkeld voor de verplaatsing van het Jeugdspeelpark naar recreatiegebied Sandelingen-Ambacht. De omwonenden van het nieuwe jeugdspeelpark zullen daar actief bij worden betrokken. Het bestuur van het Jeugdspeelpark heeft een inrichtingsplan en een bedrijfsplan opgesteld. Het bestuur heeft het bedrijfsplan in de afgelopen periode gepresenteerd aan uw raad. Op heeft uw raad besloten een voorbereidingskrediet beschikbaar te stellen. De start van de nieuwbouw is voorzien in het voorjaar van 2016. Zwembad We gaan voor nieuwbouw van het binnenbad en onderhoud van het buitenbad wanneer het niet lukt samen met Zwijndrecht een zwembad te realiseren
O
In 2014 is duidelijk geworden dat de realisatie van een gezamenlijk zwembad met de gemeente Zwijndrecht niet haalbaar is. Op basis van het coalitieakkoord wordt daarom ingezet op het toekomstbestendig maken van zwembad De Louwert. De ambitie is gericht op vernieuwing van het binnenbad en regulier onderhoud van het buitenbad. Om deze ambitie waar te kunnen maken wordt overleg gevoerd met maatschappelijke partners. Zonder steun van maatschappelijke partners is realisatie van een nieuw zwembad financieel niet mogelijk. Naar verwachting zal er in het derde kwartaal van 2015 duidelijkheid komen.
17
Nieuw beleid ToBe De financiële situatie bij ToBe, in combinatie met de veranderende omgeving, waren voor ToBe aanleiding om een grondig verander- en reorganisatieplan op te stellen. Momenteel wordt hard gewerkt aan dit plan. De totale kosten voor het herstelplan zijn op dit moment nog niet inzichtelijk. Wel zijn de voorlopige financiële resultaten over 2014 bekend. Na een grondige financiële analyse is het verwachte verlies over 2014 € 1.100.000. Ook in 2015 rekent ToBe op een negatief resultaat. De komende maanden zal duidelijk worden wat de gevolgen hiervan voor onze gemeente.
Leerlingenvervoer In december 2014 is gestart met een nieuwe regionale aanbesteding van het leerlingenvervoer. De gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Zwijndrecht, Sliedrecht, Papendrecht, Molenwaard en Hendrik-Ido-Ambacht werken hierbij samen. De nieuwe vervoerscontracten zullen op 1 augustus 2015 ingaan. De financiële gevolgen van de nieuwe aanbesteding zullen voor de zomer bekend zijn.
18
Programma 2. Ruimtelijke Ordening, Economie en Wonen Hendrik-Ido-Ambacht is een gemeente met een dorps karakter en goede voorzieningen in een rustige woon- en leefomgeving in een stedelijke regio. Onze inwoners ervaren de gemeente als aangenaam om in te wonen. Om dit prettige woonklimaat ook voor de toekomst te behouden, is het van belang om de voorzieningen op peil te houden en te zorgen voor een goed en aantrekkelijk werkklimaat. Daarbij gaat het niet alleen om de mensen met wie we onze huidige gemeenschap vormen, maar ook om de mensen die de samenleving na ons voort moeten zetten. Daarom willen we op een duurzame manier met onze leefomgeving omgaan.
Ontwikkeling van de lokale economie
G
De ontwikkeling van de lokale economie, heeft voortdurend de aandacht. Voor een aantrekkelijke en krachtige lokale economie zijn de bedrijventerreinen van belang, maar ook de detailhandelsstructuur in onze gemeente. Voor wat betreft de bedrijventerreinen gaat de aandacht uit naar het nieuwe bedrijventerrein Ambachtsezoom en de herstructurering van het terrein Antoniapolder plus waaronder de aanleg van het nieuwe Waterbusplein met de daar te vestigen bedrijven. In het bestaande dorp wordt gewerkt aan de versterking van het winkelcentrum De Schoof. Op het punt van promotie en acquisitie werken we regionaal samen met stichting Deal. Verder is dit jaar samen met ondernemers het actieplan lokale economie opgesteld. Hierin zijn actiepunten opgenomen die bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de lokale economie.
Inzetten op een gevarieerd, kwalitatief en voor iedere doelgroep betaalbaar aanbod van woningen in een groene en veilige omgeving
G
Het woningbouwprogramma voor de komende jaren is regionaal vastgesteld en in uitvoering. Het tempo wordt bepaald door de verkopen in de markt. Op dit moment is sprake van herstel en oplopend tempo. Er zijn daarbij wel verschillen in tempo per woningtype en prijsklasse. Uitgangspunt van het woningbouwprogramma is een gevarieerd, kwalitatief en betaalbaar aanbod voor iedere doelgroep. Het woningbouwprogramma past bij het herkenbare dorpse karakter van onze gemeente. Naast nieuwbouw hebben we ook aandacht voor de bestaande woningvoorraad. Met corporaties zijn op regionaal niveau prestatieafspraken in voorbereiding die op onderdelen om een lokale uitwerking zullen vragen. Hierbij gaat het onder andere om de ruimte voor verkoop van huurwoningen en de beschikbaarheid van met name de goedkope sociale huurwoningen, maar ook om de kwaliteit van de huurwoningvoorraad. Naar verwachting kunnen de regionale afspraken tweede helft van dit jaar worden getekend.
19
Zowel in 2015 als in 2016 is sprake van een aanzienlijke inspanning om in de woningvoorraad ruimte te scheppen voor de huisvesting van statushouders. Hieraan gerelateerd is de noodzakelijke begeleiding van deze doelgroep door Stichting Vluchtelingenwerk.
Actualiseren Structuurvisie
O
In het collegewerkprogramma stond voor dit jaar de update structuurvisie opgenomen. Voorgesteld wordt op zijn vroegst 2e kwartaal 2016 hiermee te beginnen. Op dat moment is namelijk meer inzicht in de stand van zaken van de diverse projecten en of hier bijsturing noodzakelijk is en is meer duidelijk over de omgevingswet die in 2017 van kracht wordt. Het betreft dan niet alleen een update van de vigerende visie, maar omvorming naar een omgevingsvisie conform de nieuwe wet.
Lokaal Actieplan Economie
G
Het actieplan Lokale Economie is in goed overleg met lokale ondernemers tot stand gekomen en begin 2015 bestuurlijk vastgesteld. Inmiddels zijn de actiepunten uit het plan in uitvoering. Ook hierbij worden zo mogelijk de lokale ondernemers betrokken. De uitvoering loopt op onderdelen door in 2016.
Actieplan Duurzaamheid
--
Het actieplan Duurzaamheid is op 31 maart besproken in het college en vastgesteld. Het plan is op 28 mei behandeld in de cie RZ/De Volgerlanden, en ter vaststelling aangeboden aan uw raad op 8 juni. Na vaststelling van het actieplan zal tot uitvoering kunnen worden overgegaan.
20
Bevordering particulier opdrachtgeverschap
G
Particulier opdrachtgeverschap wordt gestimuleerd bij de verkoop van kavels in De Volgerlanden. Momenteel wordt onderzocht of en zo ja waar in De Volgerlanden-Oost mogelijk een locatie kan worden aangewezen voor (collectief) particulier opdrachtgeverschap, Inmiddels zijn voor de punt tegenover Intratuin afspraken gemaakt met een ontwikkelaar om deze locatie gedeeltelijk in een vorm van mede-opdrachtgeverschap in te vullen. Op bestaande nieuwbouwlocaties wordt met ontwikkelaars gesproken over de mogelijkheid om meer consumentgericht te ontwikkelen en te bouwen. Voor nieuwe locaties wordt onderzocht of ontwikkeling in volledig (C)PO mogelijk is.
Erfpacht
R
Het instrument erfpacht is minder gemakkelijk te realiseren, omdat er een afhankelijkheid is van de hypotheekverstrekkers. Sinds medio 2013 is getracht met een aantal financiers tot afspraken te komen. Door de starre houding van de geldverstrekkers is de verwachting dat dit instrument niet zal kunnen worden ingezet als extra stimuleringsmaatregel om de verkoop te bevorderen.
Startersleningen
G
Het beleid ten aanzien van startersleningen, om de woningbouw in met name De Volgerlanden te stimuleren, zal worden gecontinueerd. Wel hebben er in 2015 een tweetal exogene wijzigingen plaatsgevonden die van invloed zijn op de verstrekking van startersleningen. Zo is de rijksbijdrage per mei 2015 gestopt. Dit is van invloed op het aantal startersleningen dat nog verstrekt kan worden. In totaliteit zijn tot op heden 18 leningen verstrekt. Zonder rekening te houden met aflossingen die teruggestort worden in het revolverende fonds, kunnen er, na beëindiging van de rijksbijdrage, nog ten minste 24 leningen worden verstrekt. Daarnaast is per 1 juli 2015 de NHG-norm verlaagd tot €245.000 (van €265.000). Door deze maatregel is het aantal woningen waarvoor een starterslening aangevraagd kan worden afgenomen. Naar gelang het verloop van de te verlenen startersleningen zal te zijner tijd worden bezien of aanvullende middelen beschikbaar gesteld moeten worden.
De gemeentelijke bijdrage aan het fonds wordt in drie tranches gestort. De eerste storting heeft in juli 2013 plaatsgevonden. Daarnaast heeft de gemeenteraad ook het Bouwfondsdeel van de fondsbijdrage ter beschikking
21
gesteld, welke ook in drie tranches in het fonds gestort zal worden. Hiervoor heeft Bouwfonds een afkoopsom betaald (€50.000 per tranche). De eerste storting van dit deel heeft in mei 2014 plaatsgevonden.
Levensloopbestendige woningen
G
Ontwikkelaars krijgen de mogelijkheid gebruik te maken van de regionale licentie GPR. GPR maakt inzichtelijk in hoeverre woningen, in relatie tot de wettelijke eisen van het bouwbesluit, toegankelijk en aanpasbaar worden gerealiseerd. De regionale ambities zijn erop gericht dat woningen levensloopbestendig zijn en/of door kleine aanpassingen levensloopbestendig te maken. Op dit moment zien we in de markt dat er veel vraag is naar patiowoningen (totaal programma op de begane grond). Deze worden daarom op dit moment meer gerealiseerd. In regionale samenwerking wordt met corporaties bekeken in hoeverre de huidige sociale huurvoorraad levensloopbestendig is, of gemaakt kan worden. Dit vanuit de wetenschap dat inwoners in de toekomst langer zelfstandig zullen wonen. De extramuralisering zal zowel vanuit het beleidsveld wonen als het beleidsveld WMO de komende jaren veel aandacht vragen.
Kwalitatieve uitbreiding De Schoof
O
Door de gemeenteraad is in 2014 een Detailhandelsstructuurvisie vastgesteld die het kader vormt voor de ontwikkelingen bij De Schoof. Met een ontwikkelaar is een intentieovereenkomst aangegaan voor de versterking van De Schoof met circa 5500 m2 bruto vloeroppervlakte. Het overgrote deel van de nieuwe winkelruimten zal moeten worden ingevuld door middel van binnengemeentelijke verplaatsingen. De ontwikkelaar voert overleg met diverse gegadigden voor de vestiging van een winkel in de uitbreiding en onderzoekt de haalbaarheid van de uitvoering van het project. In het verlengde van deze projectrealisatie zal aandacht worden besteed aan een versterking van de kwaliteit van de openbare ruimte. De planning is er op gericht om medio 2015 een grondverkoopovereenkomst af te sluiten met de ontwikkelaar. In de loop van 2015 zal de procedure starten voor de herziening van het bestemmingsplan. In dit stadium is nog niet zeker dat marktpartijen c.q. winkelexploitanten voldoende interesse hebben om tot een haalbaar plan te komen.
22
Ontwikkelen bedrijventerrein Ambachtsezoom
G
In 2014 is het bestemmingsplan Ambachtsezoom vastgesteld door de gemeenteraad. Het bestemmingsplan doorloopt momenteel een beroepsprocedure bij de Afd. bestuursrechtspraak van de Raad van State. Op basis van het stedenbouwkundig plan voor de Ambachtsezoom wordt de verkaveling voor fase 1 uitgewerkt en gaat aandacht uit naar de acquisitie. Ook zullen afspraken worden gemaakt over het in te richten parkmanagement. Het tijdpad voor het bouwrijp maken en de uitgifte van gronden is sterk afhankelijk van de doorlooptijd en uitkomst van de procedure over het bestemmingsplan bij de Afd. bestuursrechtspraak van de Raad van State. De datum voor de zitting is nog niet bekend.
In samenwerking met de regionale unit voor promotie en acquisitie inzetten op de verkoop van bedrijventerreinen
O
De samenwerking tussen gemeente en stichting Deal kende een moeizame start. In het bijzonder de taakafbakening tussen gemeente en Deal vroeg daarbij veel aandacht. In goed overleg krijgt de samenwerking verder vorm. Over de behaalde resultaten doet Deal later dit jaar regionaal verslag. Aan het eind van dit jaar wordt de balans opgemaakt en worden afspraken gemaakt voor 2016. Over de behaalde resultaten doet Deal later dit jaar regionaal verslag.
Ontwikkelen bedrijventerrein Antoniapolder Plus
G
Het bedrijventerrein Antoniapolder Plus wordt op basis van de vastgestelde stedenbouwkundige visie verder ontwikkeld. Het bedrijventerrein zal een belangrijke bijdrage leveren in het aantrekken van extra werkgelegenheid om het werkklimaat in onze gemeente op peil te houden. Voor het gebied Noordoevers worden de mogelijkheden bekeken om het gebied vitaal te maken door middel van tijdelijke economische functies.
23
In 2015/206 zijn het doortrekken van de Antoniuslaan en het ontwikkelen van plannen voor het waterbusplein zijn daarbij belangrijke elementen. Daarnaast wordt, in nauw overleg met particuliere ontwikkelaars en de ROM-D, gewerkt aan de uitgifte van bedrijventerreinen en het vergroten van de werkgelegenheid. De uitgifte van gronden op het Genieterrein en het Citadelterrein loopt. De ontwikkeling van een ruimtelijke visie voor het waterbusplein vindt momenteel plaats in samenspraak tussen diverse particuliere partners en de gemeente.
Verdere ontwikkeling Zuidwende Noord en Zuid
G
De woningbouw in Zuidwende-Noord wordt volgens plan voortgezet. De bouw van de laatste woningen (fase 3) zal binnenkort starten. Met het kerkbestuur van de Gereformeerde Gemeente is een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor de realisatie van een kerkgebouw in het gebied Zuidwende-Zuid. Het ontwerpbestemmingsplan ligt ter inzage en zal naar verwachting medio 2015 worden vastgesteld. Na vaststelling van het bestemmingsplan zal een grondverkoopovereenkomst worden gesloten met de Gereformeerde Gemeente. Daarna zal worden gestart met de bouw. De uitvoering van de beide deelgebieden verloopt volgens planning.
Ontwikkeling woningbouwplan Dorpsstraat
G De locatie Warboutsland (het voormalige 1-2-3 koopcentrum is in ontwikkeling. Naar verwachting zal in 2015 een bestemmingsplan worden vastgesteld voor de bouw van ca. 40 woningen. Na vaststelling van het bestemmingsplan zal met de uitvoering De uitvoering van de bouwwerkzaamheden worden gestart.
Deltapoort
G
Het project Deltapoort wordt ingepast in de nieuwe landschapstafel voor IJsselmonde. De organisatie van de landschapstafel is nog in ontwikkeling. Op dit moment wordt gewerkt aan het ontwikkelprogramma Landschapstafel dat verder uitvoering geeft aan het verwezenlijken van de doelen uit de gebiedsvisie Deltapoort. Hierbij is rekening gehouden met projecten die gezamenlijk met verschillende initiatiefnemers kansrijk zijn om tot realisatie te komen binnen de beperkte middelen die hiervoor beschikbaar zijn. Naast het ontwikkelprogramma zal in de landschapstafel in
24
2016 bezien worden of er mogelijkheden zijn het beheer van groen efficiënter in te richten gezamenlijk met bijvoorbeeld het Zuid Hollands Landschap.
25
Programma 3. Buitenruimte De openbare ruimte is een belangrijke plek om elkaar te ontmoeten. Hendrik-Ido-Ambacht heeft een herkenbaar en dorps karakter en een rustige woon- en leefomgeving in een stedelijke regio. Onze inwoners voelen zich prettig in een groene, schone en veilige omgeving en dat willen we zo houden. Om dit te bereiken richten we ons op groen, verkeer en vervoer, speelvoorzieningen, participatie, veiligheid en het niveau van onderhoud.
Vrachtwagenparkeren
G
De behoefte aan vrachtwagenparken is geïnventariseerd. Dit heeft geleid tot het besluit om na sluiting van het tijdelijk vrachtwagenparkeerterrein aan de Grotenoord, geen nieuw parkeerterrein voor vrachtwagens te realiseren. Chauffeurs zullen voorafgaand aan sluiting van het tijdelijk terrein nog uitgebreid worden geïnformeerd. Om overlast te voorkomen kan, met name in het begin extra handhaving noodzakelijk zijn. Bij sluiting van de tijdelijke parkeerplaats is nog communicatie nodig.
De openbare ruimte dient voor iedereen toegankelijk te zijn
--
In de beleid- en beheerplannen staat vermeld hoe wij de buitenruimte onderhouden. Veiligheid en begaanbaarheid van de openbare ruimte is hierbij de basis. De plannen worden met regelmaat geactualiseerd waarbij aandacht is voor toegankelijkheid. De Stichting adviesraad gehandicaptenbeleid Hendrik-Ido-Ambacht wordt o.a. betrokken bij herinrichtingsplannen in de buitenruimte. Tijdens presentaties van herinrichtingsplannen en inloopavonden kijken zij mee en worden eventuele adviezen verwerkt in definitieve plannen. • In het uitvoeringsprogramma toegankelijkheid van de openbare ruimte staan de peilers van een toegankelijke buitenruimte benoemd. • In de beleid- en beheerplannen staat vermeld hoe wij de buitenruimte onderhouden. Veiligheid en begaanbaarheid van de openbare ruimte is hierbij de basis. • De stichting gehandicapten adviesraad Hendrik-Ido-Ambacht voorziet ons gevraagd en ongevraagd van advies. Resultaat / waar staan we in 2018:
26
• In 2018 is de gemeente HIA een toegankelijke gemeente voor speciale doelgroepen zoals ouderen of mensen met een beperking maar ook voor jonge ouders met kinderwagens of mensen die een grote koffer meedragen. • Wij volgen de planning van de paragraaf kapitaalgoederen die elk jaar bij de begroting zal worden aangeboden aan het college en de raad.
Uitzetten van minicontainers voor papier en karton
G
De minicontainers voor oud papier en karton zijn uitgezet bij de laagbouwwoningen volgens planning. 78% van alle huishoudens in onze gemeente heeft een minicontainer geaccepteerd.
In 2009 is een krediet beschikbaar gesteld voor het aanschaffen voor minicontainers voor OPK op basis van het toenmalige aantal woningen en een geschatte acceptatiegraad door bewoners. In 2015 is ons woningenbestand gegroeid en daarnaast is in 2015 gebleken dat de acceptatiegraad van de containers hoger ligt dan ingeschat. Dit heeft tot gevolg dat er een overschrijding van het beschikbare krediet met circa 40.000 zal ontstaan in 2015.
Bereikbaarheid via de A15 en A16 en de bereikbaarheid met het openbaar vervoer
G
De voortgang van het project A-16 / Sandelingen Knoop is afhankelijk van onderhandelingen tussen gemeente en betrokken partijen, zoals provincie, Rijkswaterstaat, regio en waterschap. Het project A-16 / Sandelingen Knoop is afhankelijk van subsidiemogelijkheden en beschikbare financiële mogelijkheden bij de betrokken partijen.
De groot-onderhoud werkzaamheden aan de Waterbus-ponton dienen voor 31-12-2015 te zijn afgerond. Voor het uitvoeren van dagelijks/periodiek onderhoud aan de ponton van de Waterbus aan het Noordeinde is jaarlijks structureel een bedrag van € 10.000,-- benodigd. Dit vanwege vanuit de regio gewenste uniforme uitstraling c.q. onderhoudsniveau en vanwege vandalisme aan ponton en loopbrug. Voor groot-onderhoud werkzaamheden aan de Waterbus-ponton is voor 2015 een bedrag van € 26.500 benodigd. Het
27
college heeft op 4-11-2014 besloten om mee te liften met de opstelling/aanbesteding van een regionaal onderhoudsbestek voor groot onderhoud aan alle Waterbus-pontons en de benodigde investering ad € 26.500 te betrekken bij de kadernota voor de begroting 2016.
Het programma 'duurzaam veilig' wordt verder uitgevoerd: verkeersveiligheid speelt in alle projecten een rol, met name rond scholen
G
Dit is een doorlopend proces bij nieuwe realisatie- en onderhoudsprojecten. De uitgaven passen binnen beschikbare onderhoudsbudgetten en realisatiekredieten.
Het herinrichten van de openbare ruimte wordt waar mogelijk, ingevuld in samenwerking met inwoners
G
Bij herinrichten van de openbare ruimte in reconstructies van wegen en riolering die vanuit het groot onderhoudsprogramma worden opgepakt worden inwoners betrokken bij planvorming, realisatie en uitvoering. Het proces van het betrekken van inwoners is vastgelegd in de planning en wordt ondersteund door een beschrijving.
Elk jaar wordt het groot onderhoudsprogramma vastgesteld door het college. Het betrekken van inwoners bij de projecten vergt tijd. Wij hebben berekend dat wij onze voorbereiding van de groot onderhoudprojecten 1,5 jaar voor daadwerkelijke uitvoering moeten voorbereiden met bewoners om tot een goed resultaat te kunnen komen. Wij houden hier rekening mee in onze planning.
Het betrekken van inwoners bij reconstructies kan geld kosten als er extra wensen worden ingediend maar het kan ook meerkosten beperken door werk met werk te maken en zo problemen die al jaren bestaan op te lossen. De ervaring van 2014 is, dat wij aan extra wensen voortvloeiend uit samenwerking met bewoners ongeveer 35.000 euro extra hebben besteed verdeeld over de diverse onderhoudsbudgetten.
Het kwaliteitsniveau van de openbare ruimte is afhankelijk van de beschikbare middelen
G
28
In de paragraaf kapitaalgoederen die opgenomen is in de begroting staan onze beleid en beheerplannen vermeld die gelden voor de openbare ruimte. In deze meerjaren-beleidsplannen stelt de raad het kwaliteitsniveau per onderdeel vast. Op basis van dit kwaliteitsniveau richten wij de benodigde financiële ruimte in, welke ook vastgesteld wordt door de raad. Beleidsplannen worden elke 5 tot 10 jaar geactualiseerd volgens planning. Bij actualisatie van de plannen zoeken wij naar bezuinigingen door onder andere effcientiemaatregelen te zoeken. Indien grote bezuinigingen gerealiseerd moeten worden kan het kwaliteitsniveau aangepast worden door deze beleidsplannen opnieuw door de raad vast te laten stellen. Op dit moment leveren wij de door de raad vastgestelde kwaliteit binnen de daarvoor door de raad beschikbaar gestelde financiële kaders.
Ontwikkelingen regionaal
G
Daar waar samenwerking meerwaarde oplevert zoeken wij deze samenwerking actief op. Samenwerking binnen de openbare ruimte wordt vooral gezocht wanneer er kennis gedeeld kan worden die de kwaliteit van dienstverlening kan verbeteren, kwetsbaarheid van eenmansfuncties kan worden opgelost en als er door samenwerking geld kan worden bespaard. Medewerkers hebben oog voor samenwerking binnen de regio en nemen hier actief aan deel. Aan samenwerking zijn behalve tijd van onze medewerkers geen extra kosten verbonden. Indien wel kosten worden gemaakt wordt dit afgestemd met het college en indien het hun bevoegdheden betreft ook de raad. In 2016 wordt onderzocht of het werken met 1 beheersysteem een besparing kan opleveren ten opzichte van de huidige situatie. Onderzocht wordt of hierbij aangesloten kan worden op BGB, BGT en het nieuwe klant, zaak- en archiefsysteem.
Ontwikkelingen landelijk
G
Wij verwachten het doorzetten van samenwerking met bewoners in het onderhouden van hun leefomgeving. Hier spelen wij op in door bewoners zoveel mogelijk te betrekken bij onderwerpen die hun directe leefomgeving raakt. Wij voorzien veranderingen op het gebied van afvalinzameling en verwerking de komende jaren. Op dit moment is de tweede kamer bezig om dunne plastic tasjes van een bepaald materiaal te verbieden en wij zien dat gescheiden afvalinzameling en voedselverspilling steeds meer aandacht krijgt in de kamer. Vanuit de wettelijke verplichting Basiskaart Grootschalige Topografie: bij kadernota vragen wij definitief geld aan voor de komende jaren voor de inzet van de belastingdienst die ons hierin ondersteunt.
29
Duurzaam Onkruid Bestrijden moet anders ingevuld worden door het verbieden van een bestrijdingsmiddel van onkruid dat nu gebruikt wordt. De mogelijkheden van alternatieve bestrijdingswijzen en de kosten die daaraan verbonden zijn worden momenteel onderzocht. Deze ontwikkelingen zijn nog niet opgenomen in huidige budgetten. Wanneer inzichtelijk is welke kosten er mee gemoeid zijn, onderzoeken wij hoe we dit in kunnen passen. Indien dit niet mogelijk is zullen wij dit voorleggen aan college en indien nodig de raad.
30
Programma 4. Veiligheid, dienstverlening, bestuur en middelen Hendrik-Ido-Ambacht kent een prettig woon- en leefklimaat. Zo’n klimaat is er niet van zelf. Daar moeten we met elkaar hard aan werken. Veiligheid in wijk en straat, stabiele en gezonde gemeentefinanciën, een gemeentebestuur dat transparant handelt, benaderbaar is en daadkrachtig en een professionele en respectvolle dienstverlening aan onze inwoners, bedrijven en instellingen vormen daarvoor het fundament.
Veiligheid
O
De uitvoering van het meerjarig beleidsplan IVP is gestart op een aantal aspecten. Anderen volgen binnenkort. Een aantal acties loopt. Voor de zomer worden alle acties, welke voor 2015 staan, opgestart.
Dienstverlening
G
Conform planning business case wordt de dienstverlening op 1 januari 2016 overgedragen aan de gemeente Dordrecht en wordt zij onderdeel van het Drechtstedelijk klantcontactcentrum (Dkcc). Om de kwaliteit van dienstverlening te bewaken worden in 2015 prestatie-indicatoren opgesteld waarop het Dkcc rapporteert. Financieel zijn er geen afwijkingen T.o.v. De business case. Dit betekent dat vanaf 2019 een jaarlijkse besparing gaat plaatsvinden van € 68.734.
Regionale samenwerking
G
Zoals wij in het coalitieprogramma hebben gesteld, moet regionale samenwerking en elke nieuwe vorm van samenwerking die wij op dat gebied aangaan, meerwaarde hebben voor onze inwoners. Meerwaarde in de zin van kwaliteit, identiteit, functionaliteit, bereikbaarheid en financiën. In november 2014 is de Visie op regionale samenwerking vastgesteld. Daarin
31
hebben wij uitgangspunten en kaders aangegeven op basis waarvan wij keuzes maken om samenwerking aan te gaan of voort te zetten. Wij zullen nieuwe projecten en nieuwe vormen in het kader van samenwerking steeds toetsen aan deze visie.
Een ruim deel van onze begroting gaat naar bijdragen aan verbonden partijen; we dragen bij deze partijen bij aan kosten en risico’s. Het is voor ons als gemeente belangrijk dat we goed sturing kunnen geven aan de verbonden partijen en dat we als eigenaar vanuit de controlerende en kaderstellende rol goed sturing kunnen geven. Door deel te nemen aan verbonden partijen sturen we immers meer op afstand en groeit het belang om grip te houden op de verbonden partijen. In de Nota Verbonden Partijen (vastgesteld in mei 2015), is een kader geboden voor deelname aan, het oprichten van en het sturen op verbonden partijen. Door voor elke verbonden partij een risicoprofiel samen te stellen, is aan elke verbonden partij een sturingsarrangement gekoppeld op basis waarvan de mate van sturing is bepaald.
In februari 2015 is het regionaal Meerjarenprogramma Drechtsteden vastgesteld. In dit meerjarenprogramma zijn de kaders en de ambities van de Drechtraad voor deze bestuursperiode aangegeven. Door het Drechtstedenbestuur is hier een Uitvoeringsprogramma aan gekoppeld dat uitvoering moet geven aan deze ambities.
Het Drechtstedenbestuur heeft voorstellen gedaan ten behoeve van de invulling van de taakstelling Trap Af. In de Drechtraad is hier meerdere malen over gesproken. Het Drechtstedenbestuur heeft de gemeenten verzocht om hun lokale zienswijzen op deze voorstellen kenbaar te maken en daarbij ook de lokale effecten in beeld te brengen. Op basis hiervan, en de nadere uitwerking van de voorstellen die door het Drechtstedenbestuur worden aangeleverd, zal de Drechtraad een besluit nemen over deze bezuinigingsopgave. De lokale effecten van de bezuinigingsopgave Tweede ronde Trap Af zijn in een raadsvoorstel over de zienswijze op dit onderwerp in beeld gebracht.
Aan Hendrik-Ido-Ambacht wordt een bijdrage voor het regionaal Meerjarenprogramma gevraagd van in totaal € 311.181, waarvan € 80.513 reeds is opgenomen in de primaire begroting van de Drechtsteden. Het resterende bedrag van € 230.668 bestaat uit een structureel bedrag van € 69.241 en een incidenteel bedrag van € 161.428.
Gezonde financiële positie
G
In maart 2015 zijn twee langlopende leningen aangegaan voor De Volgerlanden met een rentepercentage van 0,5% en 0,76%. Door het afsluiten van de leningen zijn de rentekosten gereduceerd. Ook voor de Algemene dienst zal gebruik worden gemaakt van de lage rentestanden door een lening aan te gaan met storting eind 2016. De lening komt in plaats van een CAP die afloopt. De schuldpositie wordt hierdoor niet kleiner, de rentekosten worden wel lager.
In het 4e kwartaal van 2015 bieden wij uw een plan aan waarin wij aangeven hoe wij onze schuldenlast terug denken te dringen.
32
Welke wettelijke verplichtingen komen op ons af?
G
Er is een update van de BBV aangekondigd. Verwacht wordt dat we hier rond de zomer meer van vernemen.
Bestuur
De taakstelling van € 30.000 op het onderdeel bestuur wordt niet in zijn geheel behaald. Met name is de inhoudelijke toegankelijkheid van de audioverslagen bij commissievergaderingen wat minder dan vooraf gedacht werd. Vandaar dat de behoefte aan een papieren verslag voor deze vergadering blijft bestaan.
6. Risico’s Vanwege de onzekerheden (positief en negatief) rondom grondexploitaties, worden de inkomsten en uitgaven hiervan ieder jaar opnieuw meerjarig geactualiseerd; en bij een negatief resultaat wordt een ‘voorziening’ getroffen voor zo’n grex. Afgezien van het voorgaande zijn onze belangrijkste risico’s: •
Algemene uitkering, brede doel uitkeringen, specifieke uitkeringen
•
De drie decentralisaties
•
Regionale samenwerking
•
Beschermd wonen
Veel van deze risico’s zijn gerelateerd aan rijksmaatregelen en/of decentralisaties, met name op het gebied van sociale zekerheid / werkvoorziening. Daarnaast speelt een risico rondom de afvalverwerking. Ons uitgangspunt is dat deze taak kostendekkend moet zijn. De kosten dreigen echter structureel € 90.000 hoger uit te vallen dan begroot. Daarom worden maatregelen voorbereid om te zorgen dat deze méérkosten worden teruggedrongen en tevens het nadeel dat in 2014 is opgetreden, alsnog goed te maken.
33
7. Weerstandsvermogen en reserves
Ieder jaar wordt beoordeeld of de voorzieningen toereikend of wellicht te hoog zijn in relatie tot de toekomstige bestedingen. In de bijlage is een overzicht van reserves en voorzieningen plus saldo per 31 december 2014 (jaarrekening, na technische resultaatbestemming) opgenomen, het doel en wat er met de reserve of voorziening dient te gebeuren als onderdeel van de Kadernota. Ten opzichte van de vorige Kadernota is het totaal van de reserves gestegen naar afgerond 18 miljoen, hetgeen voornamelijk veroorzaakt wordt door een verbetering van het resultaat van de grondexploitatie De Volgerlanden. Wanneer we de risico’s, zoals die recent zijn geïnventariseerd bij de Jaarstukken, afzetten tegen de beschikbare algemene reserves en onbenutte belastingcapaciteit, komen we op een ratio van 2,90. Bij het jaarwerk 2013 was dit nog 0,84. De gewenste ratio is 1,0.
8. Voorstel Op grond van het voorgaande wordt voorgesteld: 1. De Kadernota 2016-2019 vast te stellen inclusief: a. de in deze kadernota opgenomen beleidsvoornemens; b. de in deze kadernota opgenomen financiële uitgangspunten; c. de in de bijlage van deze kadernota opgenomen staat van reserves en voorzieningen; d. het in deze kadernota opgenomen Meerjaren Investeringsprogramma (MIP); 2. In te stemmen met de budgettaire aanpassingen van deze Kadernota door middel van een begrotingswijziging. 3. De bestemmingsreserve combinatiefuncties en de voorziening regionale knelpunten opheffen. 4. De Kadernota door middel van bijgevoegd concept raadsvoorstel en –besluit aan te bieden aan de gemeenteraad
34
BIJLAGE 1 Reserves en voorzieningen voorzieningen (bedragen afgerond op € 1.000) RESERVES Omschrijving
per eind 2014*
Doel
Toelichting
Algemene reserves Algemene reserve
Voldoende weerstand hebben om onverwachte tegenvallers of calamiteiten op te vangen.
Algemene reserve Grondbedrijf
Afdekking van risico's en verliezen binnen het Grondbedrijf. Aanwending o.b.v. de nota grondbeleid.
5.254
Handhaven als algemene buffer.
3.072
Handhaven als algemene buffer grondexploitaties (incl. Volgerlanden)
Bestemmingsreserves Effecten nalatenschap mw. Spoor-van Tichelt
Ingebracht kapitaal.
434
Handhaven. Door de komst van de wet HOF zijn er geen beleggingen meer.
Rendement nalatenschap mw. Spoor-van Tichelt
Bij raadsbesluit van 2 mei 1967 is het Statuut dat de bestemming en beheer van de nalatenschap regelt vastgesteld. Dit statuut is gewijzigd bij raadsbesluit 21 december 1992. Deze reserve betreft de dekking van de kosten van instandhouding van de Spoorcollectie en de uitgaven op het gebied van openbare orde en veiligheid, cultuur en recreatie, maatschappelijke dienstverlening en volksgezondheid.
71
Handhaven. Door de komst van de wet HOF zijn er geen beleggingen meer en wordt er derhalve geen rendement meer toegevoegd.
Ambachtelijke kunst
Aankoop kunstwerken. Kunstbijdrage vanuit projecten De Volgerlanden, Zuidwende en Ambachtse zoom.
0
Handhaven.
Onuitstelbaar onderhoud zwembad De Louwert
Voor de kosten van onuitstelbaar onderhoud zwembad.
577
Handhaven.
200
Handhaven
Bekostiging van eventuele nieuwbouw van Nieuwbouw of een zwembad of een algehele renovatie van renovatie zwembad het bestaande zwembad.
35
Frictiekosten SCD / bedrijfsvoering
Ter afdekking van evt. nabetaling aan het SCD ihkv de bedrijfsvoering.
285
Handhaven.
Bovenwijkse voorzieningen
Treffen van een voorziening waarvan het nut boven de idividuele planontwikkeling uitstijgt.
284
Handhaven.
Huisvesting BO/VO
Openbaar onderwijs.
18
Handhaven.
Combinatiefuncties
Meerjarig kunnen financieren van de combinatiefuncties.
0
Opheffen
NUP
Afdekken korting algemene uitkering voor het Nationaal uitvoeringsprogramma betere Dienstverlening en e-overheid.
212
Handhaven.
Beheerskosten starterslening
Betalen van de kosten die voortvloeien uit de uitvoering van de regeling voor startersleningen Stimuleringsfonds VhV Nederland
92
Handhaven.
Onderhoud openbare gebouwen MOP
Opvangen van schommelingen uit het meerjarenonderhoudsplan.
25
Handhaven.
Drie decentralisaties
Opvangen van tegenvallers rondom de nieuwe taken Participatiewet, WMO en Jeugdhulp
372
Handhaven.
Vakantiegeld
Opvangen van éénmalige extra lasten door invoering van het Individueel Keuze Budget.
230
Handhaven.
Participatiewet
In te zetten voor participatieprojecten.
81
Handhaven.
Egalisatiereserves Bestedings beperkingen
Dekking van incidentele financiële nadelen agv de ombuigingen.
1.581
Handhaven.
Begraafplaatsen
Egalisatie van de kosten voor onderhoud.
478
Handhaven.
Wegbeheer
Gelijkmatige spreiding van de kosten in de tijd.
1.858
Handhaven.
Openbare verlichting
Gelijkmatige spreiding van de kosten in de tijd.
183
Handhaven.
Rente schommelingen
De toekomstige schommelingen van rentekosten agv schommelingen van de marktrente opvangen.
2.826
Handhaven.
TOTAAL 36
18.133
VOORZIENINGEN Doel
per eind 2014
Noordoevers
Bijdrage aan exploitatietekort Noordoevers Transformatiezone
0
Dienst gezondheid en Jeugd
Kunnen opvangen van de financiële gevolgen van negatief resultaat.
Regionale knelpunten
Bijdragen aan manden maken en transitiekosten ICT.
0
Voormalig personeel
Nabetaling voormalig personeel.
297
Handhaven.
Opleidingen
Betaling van de studiekosten ivm opgebouwde studierechten gemeentelijk personeel.
63
Handhaven.
Riolering
Ter dekking van kosten overeenkomstig Gemeentelijk Rioleringsplan
3.320
Handhaven.
Omschrijving
125
TOTAAL
* na technische resultaatbestemming Jaarstukken 2014
37
3.805
Toelichting Opheffen
Handhaven. Opheffen
