KADERNOTA 2015
Inhoud 1.
Inleiding e n o p d r a c h t
2
1.1
Inleiding
2
1.2
Opdracht
2
1.3
Leeswijzer
2
2.
Uitgangspunten
4
3.
Voorjaarsnota 2014
5
4.
3.1
Jaarrekening 2013
5
3.2
Voorjaarsnota 2014
5
3.3
Voortgang dekkingsplan
6
Financieel meerjarenbeeld 2015-2018
9
4.1
M e e r j a r i g s a l d o b e s t a a n d beleid
9
4.2
Ontwikkelingen
4.3
N i e u w beleid
1
3
4.4
Dekkingsvoorstellen
1
4
4.5
Financiële positie
1
5
9
5.
Bedrijfsvoering
1
7
6.
Voorzieningen
1
8
7.
6.1
De (inhoudelijke) s t a n d v a n z a k e n in m a a r t 2 0 1 4
6.2
Algemeen
1
9
6.3
Vormgeving verzelfstandiging gemeentelijke voorzieningen
1
9
6.4
Huurprijsbeleid
2
0
6.5
V o o r t g a n g (interne) v e r z e l f s t a n d i g i n g v o o r z i e n i n g e n
A l g e m e n e beschouwing college
18
21 2
2
7.1 Inleiding
2
2
7.2 W a a r s t a a n wij v o o r ?
2
2
7.3 H o e g a a n wij dat d o e n ?
2
3
7.4 W a t zijn o n z e c o n c r e t e a m b i t i e s v o o r 2 0 1 4 e n 2 0 1 5 Bijlagen
24 2
1
7
1. Inleiding en opdracht 1.1 Inleiding V o o r u ligt d e k a d e r n o t a 2 0 1 5 . M e t dit d o c u m e n t v r a g e n wij u in te s t e m m e n m e t d e financiële k a d e r s v o o r d e m e e r j a r e n b e g r o t i n g 2 0 1 5 - 2 0 1 8 die u in het n a j a a r zal w o r d e n a a n g e b o d e n . Het opstellen v a n e e n k a d e r s t e l l e n d d o c u m e n t is ieder j a a r o p n i e u w e e n u i t d a g i n g . O o k d e z e k a d e r n o t a s t a a t w e e r in het licht v a n a c t u e l e o m s t a n d i g h e d e n , v e r w a c h t i n g e n en o n z e k e r h e d e n . Z o n d e r uitputtend te willen zijn n o e m e n wij d e n a d e r e n d e d e c e n t r a l i s a t i e s in het s o c i a a l d o m e i n , het g r o o t o n d e r h o u d v a n het g e m e e n t e f o n d s , d e oprichting v a n d e G R I J s s e l g e m e e n t e n , o n t w i k k e l i n g e n bij regionale s a m e n w e r k i n g e n en d e v o o r z i e n i n g e n d i s c u s s i e . In principe is er niets n i e u w s o n d e r d e z o n . Ieder j a a r w o r d t d e k a d e r n o t a g e k l e u r d d o o r o n t w i k k e l i n g e n die d e e l s buiten o n z e i n v l o e d s s f e e r liggen en w a a r v a n d e g e v o l g e n nog moeilijk in te s c h a t t e n zijn. B e l a n g r i j k e r is dat w e m e t d e kennis v a n nu e e n f i n a n c i e e l k a d e r s c h e t s e n dat v o l d o e n d e basis v o r m t v o o r het o p s t e l l e n v a n e e n s l u i t e n d e meerjarenbegroting. O o k het a a n t r e d e n v a n het n i e u w e c o l l e g e heeft g e v o l g e n v o o r d e k a d e r n o t a . W i j g e v e n in dit d o c u m e n t o o k e e n eerste indruk g e v e n v a n o n z e a m b i t i e s v o o r d e k o m e n d e j a r e n . O n d e r d e g e g e v e n o m s t a n d i g h e d e n p r e s e n t e r e n wij u d e s a l n i e t t e m i n e e n k a d e r n o t a die zicht g e e f t o p e e n s l u i t e n d e m e e r j a r e n b e g r o t i n g , z o n d e r daarbij i n g r i j p e n d e n i e u w e v o o r s t e l l e n v o o r o m b u i g i n g e n te d o e n . E v e n a l s vorig j a a r is o o k in d e z e k a d e r n o t a d e bijstelling v a n het l o p e n d e b e g r o t i n g s j a a r , in d e v o r m v a n d e voorjaarsnota 2014, opgenomen.
1.2 Opdracht D e z e k a d e r n o t a 2 0 1 5 , w o r d t u a a n g e b o d e n d o o r het n i e u w e c o l l e g e v a n K r i m p e n a a n d e n IJssel. O p 16 m e i is o n s c o l l e g e a a n g e t r e d e n e n nu g e v e n wij u o n z e visie o p d e financiële k a d e r s en d e a m b i t i e s v o o r d e k o m e n d e j a r e n . O n s v e r t r e k p u n t d a a r b i j is d e o p d r a c h t die wij in het c o a l i t i e a k k o o r d h e b b e n g e k r e g e n . Die o p d r a c h t w a s t w e e l e d i g : »
Biedt in d e K a d e r n o t a zicht o p e e n s l u i t e n d e b e g r o t i n g .
»
G a a a n d e s l a g m e t i n h o u d e l i j k e o p d r a c h t e n (en p a s die f i n a n c i e e l via d e K a d e r n o t a in d e b e g r o t i n g in).
Met d e z e k a d e r n o t a h e b b e n wij n a a r o n z e m e n i n g invulling g e g e v e n a a n d e z e o p d r a c h t . D a a r m e e b i e d e n wij u e e n s t u k a a n dat na vaststelling d i e n t als e e n v e r v o l g o p d r a c h t v a n d e raad a a n o n s c o l l e g e , i n h o u d e n d e dat wij b i n n e n d e k a d e r s uit d e z e nota d e m e e r j a r e n b e g r o t i n g 2 0 1 5 - 2 0 1 8 g a a n v o o r b e r e i d e n en o p s t e l l e n . D e z e k a d e r n o t a v o r m t d e start v a n e e n n i e u w e p l a n n i n g en c o n t r o l c y c l u s , m a a r staat niet los v a n v o o r a f g a a n d e e n gelijktijdige g e b e u r t e n i s s e n . In dit d o c u m e n t w o r d t b e s c h e i d e n ruimte g e c r e ë e r d v o o r n i e u w b e l e i d , m a a r treft u g e e n inhoudelijke b e z u i n i g i n g s v o o r s t e l l e n a a n . E v e n m i n v r a g e n wij u o m s u b s t a n t i ë l e m i d d e l e n v o o r d e uitvoering v a n o n z e a m b i t i e s . De inzet is e e n f i n a n c i e e l m e e r j a r e n b e e l d dat v o l d o e n d e h o u v a s t biedt o m in het najaar e e n s l u i t e n d e m e e r j a r e n b e g r o t i n g te p r e s e n t e r e n , w a a r i n indien nodig d e k k i n g s m a a t r e g e l e n zijn o p g e n o m e n . Dat laatste is e c h t e r alleen het g e v a l w a n n e e r e x t e r n e f a c t o r e n d a a r t o e a a n l e i d i n g g e v e n .
1.3 Leeswijzer D e z e k a d e r n o t a bevat allereerst d e bijstelling v a n het l o p e n d e begrotingsjaar: d e v o o r j a a r s n o t a 2 0 1 4 . Met d e m e e r j a r i g e bijstelling die d a a r u i t volgt h e b b e n wij het v e r t r e k p u n t o p g e s t e l d v o o r d e k o m e n d e m e e r j a r e n b e g r o t i n g . V e r v o l g e n s zien wij e e n a a n t a l e x t e r n e en interne o n t w i k k e l i n g e n die invloed h e b b e n o p dit m e e r j a r e n b e e l d . W i j v o e g e n d a a r o n z e b e s c h e i d e n a m b i t i e s v o o r n i e u w beleid a a n t o e . Het m e e r j a r i g e s a l d o dat d a n o n t s t a a t is a a n l e i d i n g v o o r e n k e l e v o o r s t e l l e n en c o n c l u s i e s . D e v o o r z i e n i n g e n d i s c u s s i e is e e n v a n d e b e l a n g r i j k e d o s s i e r s die d o o r l o o p t v a n u i t het v o r i g e c o l l e g e . In e e n apart h o o f d s t u k g e v e n wij o n z e visie o p d e s t a n d v a n z a k e n en het v e r v o l g p r o c e s .
2
A a n het slot v a n d e z e k a d e r n o t a m a k e n wij u d e e l g e n o o t v a n o n z e a m b i t i e s in e e n h o o f d s t u k dat b e s c h o u w d kan w o r d e n als d e a l g e m e n e b e s c h o u w i n g v a n het c o l l e g e . T e n s l o t t e t w e e o p m e r k i n g e n o v e r d e cijfers in dit d o c u m e n t . A l l e r e e r s t zijn alle b e d r a g e n in d u i z e n d t a l l e n . D a a r n a a s t b e n u t t e n wij d e start v a n e e n n i e u w e r a a d s p e r i o d e e n o n s e e r s t e planning¬ en c o n t r o l d o c u m e n t o m d e cijfers a n d e r s te p r e s e n t e r e n . Dit b e t e k e n t dat v o o r d e l e n niet l a n g e r als n e g a t i e v e b e d r a g e n w o r d t w e e r g e g e v e n , m a a r dat e e n m i n b e d r a g v o o r t a a n e e n t e k o r t a a n g e e f t en e e n plus e e n o v e r s c h o t .
3
2. Uitgangspunten D e v o o r b e r e i d i n g o p d e kaderstelling v o o r 2 0 1 5 is v o o r o n s c o l l e g e d e eerste integrale k e n n i s m a k i n g m e t d e financiële situatie v a n d e g e m e e n t e . W i j h e b b e n kennis g e n o m e n v a n de b e s t a a n d e situatie en d e a c t u e l e o n t w i k k e l i n g e n . Een belangrijk g e g e v e n d a a r b i j is d e o n t w i k k e l i n g v a n d e g e m e e n t e l i j k e i n k o m s t e n , o m d a t wij v a n m e n i n g zijn dat d e i n k o m s t e n in h o g e m a t e d i e n e n te b e p a l e n w e l k e lasten wij als g e m e e n t e o p o n s k u n n e n n e m e n . Elders in d e k a d e r n o t a treft u e e n toelichting a a n o p d e o n t w i k k e l i n g v a n d e a l g e m e n e uitkering, die d e belangrijkste bron v a n i n k o m s t e n v o o r d e g e m e e n t e is. D a a r n a a s t is het h e l d e r e u i t g a n g s p u n t v a n het c o a l i t i e a k k o o r d dat g e m e e n t e l i j k e b e l a s t i n g e n s l e c h t s m e t d e t r e n d w o r d e n v e r h o o g d . O v e r i g e i n k o m s t e n v a n d e g e m e e n t e n zijn b e p e r k t en g e v e n w e i n i g m o g e l i j k h e d e n tot het g e n e r e r e n v a n extra m i d d e l e n . Dit b e t e k e n t d a t wij g e b o n d e n zijn a a n d e m i d d e l e n die b e s c h i k b a a r k o m e n . A a n d e l a s t e n k a n t krijgen wij te m a k e n m e t o n z e k e r e o n t w i k k e l i n g e n in het s o c i a a l d o m e i n , w i j z i g i n g e n in d e uitvoering v a n t a k e n die o v e r g a a n n a a r d e G R I J s s e l g e m e e n t e n en t a k e n die als g e v o l g v a n d e v o o r z i e n i n g e n d i s c u s s i e intern w o r d e n v e r z e l f s t a n d i g d . O p t e r m i j n leiden d e z e o n t w i k k e l i n g e n tot financiële v o o r d e l e n , die o v e r i g e n s in d e cijfers zijn v e r w e r k t . Tegelijkertijd w o r d e n d e m o g e l i j k h e d e n o m d e b e t r e f f e n d e f i n a n c i ë n te b e ï n v l o e d e n beperkt, o m d a t d e z e v a s t l i g g e n in a f s p r a k e n m e t partijen. In dit s p e e l v e l d v a n baten e n lasten is duidelijk dat er slechts e e n b e s c h e i d e n d e e l v a n d e g e m e e n t e l i j k e financiën is w a a r o p direct invloed k a n w o r d e n u i t g e o e f e n d . Dit w e t e n d e heeft o n s college d e v o l g e n d e u i t g a n g s p u n t e n b e p a a l d : -
T e g e n o v e r structurele lasten m o e t e n structurele baten s t a a n ; Incidentele lasten die n o o d z a k e l i j k / w e n s e l i j k en/of o n v e r m i j d e l i j k zijn w o r d e n incidenteel gedekt;
-
G e l a b e l d 'nieuw' geld v a n het rijk v o o r n i e u w e t a k e n of intensivering v a n b e s t a a n d e t a k e n w o r d t b u d g e t t a i r n e u t r a a l v o o r die t a k e n i n g e z e t ;
-
G e l d s t r o m e n v a n het rijk die n e e r w a a r t s w o r d e n bijgesteld h e b b e n o o k g e v o l g e n v o o r d e m i d d e l e n die lokaal a a n d e b e t r e f f e n d e t a k e n w o r d e n t o e g e k e n d ;
-
Gemeentelijke belastingen worden maximaal met de trend verhoogd.
4
3. Voorjaarsnota 2014 M e t d e g e n o e m d e u i t g a n g s p u n t e n en d e o p d r a c h t e n uit het c o a l i t i e a k k o o r d h e b b e n wij d e b a l a n s o p g e m a a k t . Dat wil z e g g e n dat wij kennis h e b b e n g e n o m e n v a n d e financiële situatie o p basis v a n het b e s t a a n d e b e l e i d , inclusief d e bijstelling in d e cijfers die o p dit m o m e n t nodig z i j n . Dit leidt tot financiële c o n c l u s i e s en v o o r s t e l l e n m e t b e t r e k k i n g tot drie b u d g e t c y c l i : d e j a a r r e k e n i n g v a n 2 0 1 3 , die o p 12 j u n i is v a s t g e s t e l d , d e v o o r j a a r s n o t a 2 0 1 4 en het m e e r j a r e n b e e l d 2 0 1 5 - 2 0 1 8 .
3.1 Jaarrekening
2013
O p 12 j u n i 2 0 1 4 heeft u w raad d e j a a r r e k e n i n g 2 0 1 3 v a s t g e s t e l d , m e t e e n v o o r d e l i g s a l d o v a n C 3 4 7 . 0 0 0 . A a n dit s a l d o is nog g e e n b e s t e m m i n g g e g e v e n . E e r d e r w e r d al e e n v e r b a n d g e l e g d t u s s e n het m o g e l i j k e r e k e n i n g s a l d o en d e frictiekosten v a n d e G R I J s s e l g e m e e n t e n . In d e r a a d s v e r g a d e r i n g v a n 6 m a a r t 2 0 1 4 heeft d e raad k e n n i s g e n o m e n v a n d e financiële e f f e c t e n en i n g e s t e m d m e t d e oprichting v a n d e z e g e m e e n s c h a p p e l i j k e r e g e l i n g . W i j stellen v o o r o m het resultaat v a n 2 0 1 3 te k o p p e l e n a a n d e o p d r a c h t o m in drie j a a r tijd d e frictiekosten w e g te w e r k e n en d a a r t o e e e n b e s t e m m i n g s r e s e r v e in te s t e l l e n . Elders in d e z e s t u k k e n d o e n wij e e n v o o r s t e l v o o r d e ( v o o r l o p i g e ) inzet v a n d e z e r e s e r v e .
3.2 Voorjaarsnota
2014
D e b e g r o t i n g 2 0 1 4 is v a s t g e s t e l d in d e r a a d s v e r g a d e r i n g v a n 14 n o v e m b e r 2 0 1 3 . De v o o r j a a r n o t a is het e e r s t e m o m e n t dat d e bij d e b e g r o t i n g s b e h a n d e l i n g v a s t g e s t e l d e b u d g e t t e n integraal o p hun t o e r e i k e n d h e i d w o r d e n b e o o r d e e l d . De informatie is t e v e n s b e l a n g r i j k e input v o o r het m e e r j a r e n b e e l d dat in d e k a d e r n o t a w o r d t g e p r e s e n t e e r d . V a n w e g e d e z e s a m e n h a n g is e r v o o r g e k o z e n o m d e v o o r j a a r s n o t a o p te n e m e n als h o o f d s t u k in d e k a d e r n o t a . Het t o e n m a l i g e c o l l e g e heeft in d e z e begroting g e e n n i e u w beleid of b e z u i n i g i n g e n o p g e n o m e n , w a a r o v e r wij nu v e r a n t w o o r d i n g af z o u d e n m o e t e n l e g g e n . W e l zijn nog e e n a a n t a l e e r d e r e b e l e i d s v o o r n e m e n s niet volledig uitgevoerd en resteren o o k t a a k s t e l l i n g e n uit d e k k i n g s p l a n n e n v a n v o o r g a a n d e b e g r o t i n g s j a r e n . De v o o r t g a n g v a n die d e k k i n g s m a a t r e g e l e n w o r d t in d e z e p a r a g r a a f t o e g e l i c h t . V o o r d e o p v o l g i n g v a n nog niet u i t g e v o e r d n i e u w beleid v e r w i j z e n wij u n a a r p a r a g r a a f 4 . 4 . A l l e r e e r s t leggen wij u d e n o o d z a k e l i j k e bijstellingen v a n d e begroting 2 0 1 4 voor, o m het b e s t a a n d e beleid te k u n n e n u i t v o e r e n . V o o r e e n m e e r g e d e t a i l l e e r d e toelichting o p d e m u t a t i e s is in bijlage 1 e e n t a b e l m e t e e n toelichting per p r o g r a m m a o p g e n o m e n . 2014 P r i m i t i e v e begroting
152
- Begrotingswijzigingen
84
S a l d o h u i d i g e b e g r o t i n g (t/m raad 25 april 2014)
236
Effecten voorjaarsnota
- 80
Voorlopig saldo
155
5
Programma 1 Bestuur en Dienstverlening
Saldo t/m 25 april - 6.456
1 Bestuur en Dienstverlening - KP
Aanpassingen
Saldo na kadernota - 198 - 6.654
-
- 84
- 84
2 Veiligheid
- 2.446
1
- 2.445
3 Jeugd en Onderwijs
- 5.238
- 58
- 5.297
4 Sport en Cultuur
- 3.419
- 71
- 3.491
5 Maatschappelijke Ondersteuning
- 5.616
196
- 5.421
6 Werk en Inkomen
- 2.375
- 180
- 2.556
7 Beheer Buitenruimte
- 7.450
48
- 7.402
8 Duurzaam Wonen en Werken
- 1.352
-4
- 1.356
Algemene dekkingsmiddelen
32.742
279
33.021
- 236
80
- 155
Onvoorzien
- 1.847
S a l d o voor resultaatbestemming Resultaatbestemming
1.847
S a l d o na b e s t e m m i n g
8
-8
- 1.840 1.840
-
In d e t a b e l kunt u lezen d a t na d e a a n p a s s i n g e n v a n het l o p e n d e b e g r o t i n g s j a a r e e n b e d r a g v a n C 1 5 5 . 0 0 0 resteert v o o r o n v o o r z i e n e u i t g a v e n . Feitelijk is dit het g e p r o g n o s t i c e e r d e r e k e n i n g s a l d o 2014.
3.3 Voortgang
dekkingsplan
In d e g e p r e s e n t e e r d e cijfers is r e k e n i n g g e h o u d e n m e t d e uitvoering v a n d e r e s t e r e n d e d e k k i n g s m a a t r e g e l e n , die als s t e l p o s t e n in d e b e g r o t i n g w a r e n o p g e n o m e n . Z o a l s gebruikelijk berichten wij u hier o v e r d e v o o r t g a n g v a n d e z e t a a k s t e l l i n g e n . Er resteren v o o r d e z e k a d e r n o t a nog s l e c h t s z e v e n t a a k s t e l l i n g e n . D a a r v a n zijn er t w e e g e r e a l i s e e r d e n t w e e a n d e r e n k u n n e n niet m e e r w o r d e n b e h a a l d . D a a r v o o r zal e e n o p a n d e r e w i j z e d e k k i n g m o e t e n w o r d e n g e v o n d e n . Er blijven drie b e z u i n i g i n g s o p d r a c h t e n over, w a a r v a n d e o p g a v e m e t b e t r e k k i n g tot d e v o o r z i e n i n g e n v e r r e w e g d e m e e s t c o m p l e x e en o m v a n g r i j k e is.
6
Omschrijving
2014
2015
2016
2017
1 - S a m e n aan de IJssel
-
50
50
50
2 - K o s t e n d e k k i n g leges omgevngsvergunning
-
-
75
75
3 - Daling omvang ambtelijke organisatie
-
-
-
-
4 - Beheer V a s t g o e d operationeel en effectief
-
-
-
-
45
60
60
60
S p o r t a c c o m m o d a t i e s (incl Z w e m b a d )
47
166
270
270
Kunst en cultuur ( M u z i e k s c h o o l en Tuyter)
34
113
202
202
Kinderboerderij
18
67
121
121
1
4
8
8
gerealiseerd
10
27
27
27
restant
90
323
573
573
40
40
40
40
gerealiseerd
10
10
10
10
restant
30
30
30
30
165
463
788
788
5 - Omvang dagelijks bestuur
6 - Voorzieningendiscussie
Jeugdbeleid (Onderdak en Big Bear)
7 - BTW-onderzoek sportvoorzieningen
Stand dekkingsplan
1.
S a m e n aan den I J s s e l / G R JJsselgemeenten Per 1 j a n u a r i 2 0 1 5 is d e G R I J s s e l g e m e e n t e n e e n feit. De a f g e l o p e n j a r e n is n a a r dit m o m e n t t o e g e w e r k t . D a a r b i j is s t e e d s v o o r o g e n g e h o u d e n d a t er ( o o k ) e e n f i n a n c i e e l v o o r d e e l m o e t w o r d e n b e h a a l d m e t d e z e s a m e n w e r k i n g . Het i n s c h a t t e n v a n het w a n n e e r en h o e v e e l bleek e c h t e r lastig. In d e b e g r o t i n g 2 0 1 4 - 2 0 1 7 w e r d e e n b e d r a g v a n C 5 0 . 0 0 0 o p g e n o m e n m e t i n g a n g v a n 2 0 1 5 . D a a r m e e w e r d a a n g e s l o t e n bij d e g e r a a m d e v o o r d e l e n die C a p e l l e in d e begroting opnam. D e cijfers zoals die o p 6 m a a r t in d e raad zijn b e h a n d e l d m a k e n duidelijk dat d e v e r w a c h t e v o o r d e l e n niet o p korte t e r m i j n k u n n e n w o r d e n b e h a a l d . W e l blijkt uit d e z e l f d e i n f o r m a t i e dat m e t i n g a n g v a n 2 0 1 8 g e r e k e n d m a g w o r d e n m e t e e n s u b s t a n t i e e l v o o r d e e l . De o o r s p r o n k e l i j k e t a a k s t e l l i n g w o r d t d e k o m e n d e j a r e n niet g e h a a l d en vervalt d a a r o m .
2.
Kostendekking leges omgevingsvergunning D e leges v o o r o m g e v i n g s v e r g u n n i n g e n zijn niet k o s t e n d e k k e n d . O m tot 10000) k o s t e n d e k k i n g te k o m e n zetten wij in o p v e r l a g i n g v a n d e k o s t e n v a n b o u w - en w o n i n g t o e z i c h t ( T B K ) . Dit w o r d t m e e g e n o m e n in d e o n t w i k k e l i n g e n r o n d o m d e fusie v a n de K r i m p e n w a a r d g e m e e n t e n en het v o o r t b e s t a a n v a n het T B K .
3.
Daling o m v a n g ambtelijke organisatie In a c h t e r e e n v o l g e n d e b e g r o t i n g s v o o r b e r e i d i n g e n is d e taakstelling o p d e a m b t e l i j k e o r g a n i s a t i e g e g r o e i d en s t e e d s v o o r t v a r e n d vertaald in a a n g e p a s t e r a m i n g e n . Het laatste restant is gerealiseerd door verlaging van de formatie met ingang van 2015.
4.
B e h e e r v a s t g o e d o p e r a t i o n e e l e n effectief D e z e t a a k s t e l l i n g is i n m i d d e l s volledig i n g e v u l d . H e t laatste o p e n s t a a n d e b e d r a g w e r d g e r e a l i s e e r d d o o r het afsluiten v a n e e n n i e u w e n e r g i e c o n t r a c t v o o r alle g e m e e n t e l i j k e a c c o m m o d a t i e s . Het v o o r d e e l b e d r o e g o v e r i g e n s e e n g r o t e r b e d r a g dat d e r e s t e r e n d e taakstelling.
7
5.
O m v a n g dagelijks bestuur H a l v e r w e g e d e v o r i g e c o l l e g e p e r i o d e heeft d e raad i n g e s t e m d m e t e e n t a a k s t e l l i n g o p d e o m v a n g v a n het d a g e l i j k s bestuur. D i v e r s e o n t w i k k e l i n g e n leiden tot e e n a a n g e p a s t e r a m i n g v a n d e z e k o s t e n , w a a r i n het invullen v a n d e z e taakstelling niet mogelijk is g e b l e k e n . In e e n a p a r t e p a r a g r a a f g e v e n wij d a a r e e n n a d e r e toelichting o p .
6.
Voorzieningendiscussie O p d e v o o r t g a n g v a n d e v o o r z i e n i n g e n d i s c u s s i e w o r d t in e e n apart h o o f d s t u k n a d e r i n g e g a a n . De m u z i e k s c h o o l is e r v o o r v e r a n t w o o r d e l i j k dat i n m i d d e l s e e n ( b e s c h e i d e n ) d e e l v a n d e taakstelling is i n g e v u l d (C 1 0 . 0 0 0 in 2 0 1 4 en C 2 7 . 0 0 0 v a n a f 2 0 1 5 ) . Het r e s t e r e n d e d e e l v a n d e o p g a v e in 2 0 1 4 is t a a k s t e l l e n d in m i n d e r i n g g e b r a c h t o p d e b u d g e t t e n .
7.
BTW-onderzoek sportvoorzieningen Het b e h a l e n v a n B T W - v o o r d e l e n o p s p o r t v o o r z i e n i n g e n h a n g t n a u w s a m e n m e t d e b e o o g d e exploitatiewijze v a n d e a c c o m m o d a t i e s in relatie tot d e v o o r z i e n i n g e n d i s c u s s i e . D e z e s a m e n h a n g is d e r e d e n dat d e z e t a a k s t e l l i n g n o g niet v e r d e r is i n g e v u l d . I n m i d d e l s is o o k wijziging v a n d e B T W - w e t g e v i n g o p h a n d e n , w a a r d o o r d e m o g e l i j k h e d e n o m B T W - v o o r d e l e n te b e h a l e n o p s p o r t v o o r z i e n i n g e n w e l l i c h t k o m e n te v e r v a l l e n . W i j h o u d e n u o p d e h o o g t e v a n d e o n t w i k k e l i n g e n en willen nog dit j a a r d u i d e l i j k h e i d s c h e p p e n o v e r d e h a a l b a a r h e i d v a n d e z e t a a k s t e l l i n g .
In het d e k k i n g s p l a n v a n d e begroting 2 0 1 3 w a s e e n b e z u i n i g i n g o p het b i b l i o t h e e k w e r k o p g e n o m e n . Een d e e l hiervan w o r d t i n g e v u l d d o o r het v e r b o u w e n v a n d e T u y t e r en d e daaruit v o o r v l o e i e n d e w i j z i g i n g v a n d e huursituatie v o o r d e bibliotheek. V a n w e g e d e v o o r z i e n i n g e n d i s c u s s i e zijn d e p l a n n e n v o o r v e r b o u w i n g v a n d e T u y t e r v e r a n d e r d en w o r d e n d e z e o o k later u i t g e v o e r d . D e z e v e r t r a g i n g g e e f t o o k uitstel in het b e h a l e n v a n d e taakstelling o p het b i b l i o t h e e k w e r k . C o n c r e e t b e t e k e n t dit e e n n a d e e l v a n C 2 0 . 0 0 0 in 2 0 1 5 .
8
4. Financieel meerjarenbeeld 2015-2018 T e g e l i j k m e t d e bijstelling v a n 2 0 1 4 h e b b e n wij g e ï n v e n t a r i s e e r d w e l k e b u d g e t t e n nodig zijn o m het b e s t a a n d e beleid in d e p e r i o d e 2 0 1 5 - 2 0 1 8 te k u n n e n u i t v o e r e n . In dit h o o f d s t u k d e l e n wij die informatie en g e v e n t e v e n s a a n w e l k e b e l a n g r i j k e o o r z a k e n wij zien v o o r d e o n t w i k k e l i n g v a n het s a l d o . V e r v o l g e n s g a a n wij in o p d e financiële vertaling v a n n i e u w beleid en d e m a a t r e g e l e n die wij t r e f f e n o m a a n d e g e s c h e t s t e o p d r a c h t te v o l d o e n . Het v o o r l o p i g m e e r j a r e n b e e l d is als volgt: Meerjarenbeeld
2015
S a l d o huidige begroting (t/m raad 25 april 2014)
Effecten voorjaarsnota
2016
2017
2018
- 179
130
11
11
118
- 196
- 392
- 465 - 175
Indexering
Meerjarig s a l d o b e s t a a n d b e l e i d
Ontwikkelingen Nieuw beleid
Ten laste van exploitatie
Dekkingsvoorstellen Voorlopig m e e r j a r i g s a l d o
- 60
- 66
- 381
- 629
- 357
64
108
711
- 118
113
- 113
- 113
297
344
479
507
- 238
229
93
476
Het v o o r l o p i g s a l d o laat d u s in 2 0 1 5 e e n tekort zien v a n C 2 3 8 . 0 0 0 In d e v o l g e n d e p a r a g r a f e n lichten wij t o e hoe w e tot d e z e cijfers zijn g e k o m e n .
4.1 Meerjarig saldo bestaand
beleid
Z o a l s g e b r u i k e l i j k h e b b e n wij d e begroting o p g e s t e l d in l o p e n d e prijzen. D a t wil z e g g e n d a t alle r a m i n g e n v a n j a a r o p j a a r w o r d e n g e ï n d e x e e r d e m e t d e v e r w a c h t e p r i j s o n t w i k k e l i n g e n . Er zijn v o o r het b e s t a a n d e beleid g e e n f u n d a m e n t e l e w i j z i g i n g e n in d e w i j z e v a n i n d e x e r i n g te m e l d e n . Een toelichting o p d e g e b r u i k t e p e r c e n t a g e s treft u a a n in bijlage 2. Meerjarenbeeld
2015
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen S a l d o huidige begroting (t/m raad 25 april 2014) Effecten voorjaarsnota
2016
2017
2018
- 110
197
78
- 68
- 68
- 67
- 179
130
11
11
118
- 196
- 392
- 465 - 175
Indexering
Meerjarig s a l d o b e s t a a n d beleid
- 60
- 66
- 381
4.2 Ontwikkelingen Het m e e r j a r e n b e e l d w o r d t o p g e b o u w d uit h o n d e r d e n b u d g e t r e g e l s . Allerlei o n t w i k k e l i n g e n z o r g e n v o o r w i j z i g i n g e n in d e b e n o d i g d e m i d d e l e n o m het b e s t a a n d beleid te k u n n e n u i t v o e r e n . In d e z e p a r a g r a a f g e v e n wij e e n toelichting o p d e belangrijkste v e r o o r z a k e r s v a n m u t a t i e s in het m e e r j a r e n b e e l d . V o o r e e n g r o o t d e e l betreft dit e x t e r n e f a c t o r e n . 9
- 629
4.2.1
Uitkering uit het
gemeentefonds
O p basis v a n d e m e i c i r c u l a i r e 2 0 1 4 is d e n i e u w e r a m i n g v a n d e uitkering uit het g e m e e n t e f o n d s o p g e s t e l d . Hierbij zijn o o k d e g e a c t u a l i s e e r d e lokale k e r n g e g e v e n s b e t r o k k e n . V a n a f 2 0 1 5 w o r d t het s o c i a a l d e e l f o n d s t o e g e v o e g d a a n het g e m e e n t e f o n d s . In d e m e i c i r c u l a i r e zijn d e m i d d e l e n v o o r d e W m o 2 0 1 5 en j e u g d h u l p g e p u b l i c e e r d . In d e loop v a n j u n i 2 0 1 4 w o r d e n o o k d e b u d g e t t e n v o o r participatie b e k e n d g e m a a k t . Uitkering g e m e e n t e f o n d s
2014
2015
2016
2017
2018
Huidige raming
26.004
24.136
24.091
23.959
23.959
A l g e m e n e uitkering, Integratie uitkeringen,
26.159
24.022
24.331
24.262
24.043
10.207
10.207
10.207
10.207
26.159
34.229
34.538
34.469
34.250
19
- 75
303
347
117
Decentralisatie uitkeringen obv meicirculaire 2 0 1 4 Uitkering Deelfonds Sociaal d o m e i n obv meicirculaire 2014 Totale uitkering gemeentefonds obv meicirculaire 2014 Effect begroting uitkering g e m e e n t e f o n d s o b v m e i c i r c u l a i r e 2014 Het n a d e e l in 2 0 1 5 w o r d t v o o r a l v e r k l a a r d d o o r d e n e g a t i e v e s u p p l e t i e - u i t k e r i n g als g e v o l g v a n g r o o t o n d e r h o u d v a n het g e m e e n t e f o n d s . D e v e r l a g i n g v a n d e uitkering in 2 0 1 8 t e n o p z i c h t e v a n 2 0 1 7 k o m t d o o r d e v e r d e r e a f b o u w v a n d e s u p p l e t i e - u i t k e r i n g O Z B en d e korting w e g e n s o p s c h a l i n g v a n g e m e e n t e n . T e v e n s s p e l e n landelijke o n t w i k k e l i n g e n v a n d e a a n t a l l e n e e n rol. N a a s t d e bijstelling t e n o p z i c h t e v a n e e r d e r e r a m i n g e n v e r d i e n t o o k d e fluctuatie t u s s e n d e j a r e n a a n d a c h t . Met n a m e d e t e r u g v a l v a n 2 0 1 4 n a a r 2 0 1 5 is o p v a l l e n d . Dit is o v e r i g e n s g e e n n i e u w g e g e v e n , m a a r w e l e e n b e l a n g r i j k e f a c t o r die m e d e b e p a a l t d a t 2 0 1 5 er n e g a t i e f uitspringt in o n s meerjarenbeeld van de begroting. D e r a m i n g v a n d e a l g e m e n e uitkering w o r d t d o o r het rijk m i n i m a a l 2 k e e r per j a a r bijgesteld: in m e i en in s e p t e m b e r . D e o m v a n g v a n het g e m e e n t e f o n d s b e w e e g t m e e m e t d e rijksuitgaven (trap o p , t r a p af). Dit zorgt v o o r s t e r k e f l u c t u a t i e s t u s s e n d e j a r e n , m a a r o o k h e t z e l f d e u i t k e r i n g s j a a r kan na e l k e bijstelling sterk a f w i j k e n v a n d e e e r d e r e r a m i n g . B i j v o o r b e e l d , in d e meicirculaire 2 0 1 3 w e r d v o o r s p e l d d a t het j a a r 2 0 1 4 m e t 6 0 z o u w o r d e n o p g e p l u s t t e n o p z i c h t e v a n 2 0 1 3 . In d e s e p t e m b e r c i r c u l a i r e 2 0 1 3 w e r d d e z e p r o g n o s e n a a r b e n e d e n b i j g e s t e l d . En nu in d e m e i c i r c u l a i r e w o r d t d e bijstelling v a n 2 0 1 4 t e n o p z i c h t e v a n 2 0 1 3 n o g m a a l s v e r l a a g d , tot 2,90o. V o o r d e j a r e n die v e r d e r in d e t o e k o m s t liggen b e t e k e n t het nog m e e r o n z e k e r h e i d . H i e r m e e w o r d t g e ï l l u s t r e e r d d a t d e s e p t e m b e r c i r c u l a i r e m o g e l i j k a n d e r e u i t k o m s t e n g e e f t en a a n l e i d i n g is tot w i j z i g i n g e n in het financiële m e e r j a r e n k a d e r . O o k d e k o m e n d e j a r e n zijn v e e l o n d e r d e l e n v a n het g e m e e n t e f o n d s in b e w e g i n g . D a a r b i j m o e t w o r d e n o p g e t e l d d e o n z e k e r h e i d o v e r t o e r e i k e n d e b u d g e t t e n v o o r het s o c i a l e d o m e i n . T e n s l o t t e v i n d e n v a n tijd tot tijd korting o p d e o m v a n g v a n het g e m e e n t e f o n d s plaats via d e a c h t e r d e u r . V o o r b e e l d e n h i e r v a n zijn d e u i t n a m e v a n w e g e v e r m e e n d e o n d e r b e s t e d i n g o p o n d e r w i j s h u i s v e s t i n g en d e korting v a n w e g e v e r w a c h t e s c h a a l e f f e c t e n v a n s t e e d s g r o t e r e g e m e e n t e n . D e uitkering uit het g e m e e n t e f o n d s is d u s niet alleen o n z e g r o o t s t e i n k o m s t e n b r o n m a a r w o r d t t e v e n s b e ï n v l o e d d o o r e x t e r n e f a c t o r e n w a a r o p d e g e m e e n t e g e e n g r i p heeft. In bijlage 3 is e e n m e e r u i t g e b r e i d e t o e l i c h t i n g op de gevolgen van de meicirculaire o p g e n o m e n .
10
4.2.2
Ontwikkeling WMO 2007
D e g r o o t s t e korting b i n n e n het g e m e e n t e f o n d s is die o p d e integratie uitkering W M O ( 2 0 0 7 ) . In het Z o r g a k k o o r d is v a n a f 2 0 1 5 d e korting v a n 400o v a s t g e l e g d , die v o o r a l b e t r e k k i n g heeft o p d e hulp bij het h u i s h o u d e n . N a a s t d e korting n e e m t d e integratie uitkering o o k af v a n w e g e v e r s c h u i v i n g e n n a a r het d e e l f o n d s s o c i a a l d o m e i n . O n d a n k s d e b e z u i n i g i n g e n v a n het Rijk is d e integratie-uitkering W m o v o o r 2 0 1 5 n a g e n o e g t o e r e i k e n d o m het K r i m p e n s e beleid v o o r te z e t t e n . D e b u d g e t t e n v o o r d e W m o - u i t g a v e n zijn v a n a f 2 0 1 4 m e t c a . C 250.000 structureel verlaagd. D e u i t d a g i n g is d e u i t g a v e n in d e pas te laten lopen m e t d e integratie u i t k e r i n g . Het Rijk heeft d e k o e r s i n g e z e t o m b u r g e r s zo lang m o g e l i j k thuis te laten w o n e n e n te s t u r e n o p e x t r a m u r a l i s e r i n g v a n d e z o r g . Dit heeft als effect d a t m e e r b u r g e r s l a n g d u r i g e r t h u i s z u l l e n m o e t e n w o r d e n v e r z o r g d . D e e l s zal d e z e z o r g b e s t a a n uit h u l p bij het h u i s h o u d e n . D e v e r w a c h t i n g is d a n o o k dat d e k o m e n d e j a r e n d e v r a a g en d u s d e k o s t e n z u l l e n t o e n e m e n .
4.2.3
Loonontwikkeling
In v o o r g a a n d e j a r e n is h e r h a a l d e l i j k g e k o z e n o m l o o n o n t w i k k e l i n g e n pas f i n a n c i e e l te v e r t a l e n als e e n c a o w a s a f g e s l o t e n . O p dit m o m e n t is d e realiteit d a t e r al s i n d s 3 1 - 1 2 - 2 0 1 2 g e e n C A O v o o r g e m e e n t e a m b t e n a r e n is. V a n w e g e d e a a n h o u d e n d e o n z e k e r h e i d en o m d a t e e n v e r h o g i n g uiteindelijk niet k a n uitblijven h e b b e n wij in het m e e r j a r e n b e e l d m e t i n g a n g v a n 2 0 1 5 e e n v e r h o g i n g v a n 20 o p g e n o m e n . Dit b e t e k e n t e e n n a d e e l v o o r d e b e g r o t i n g ad C 2 5 1 . 0 0 0 . V o o r d e j a r e n na 2 0 1 5 w o r d t d e nullijn g e h a n t e e r d , z o a l s d a t de a f g e l o p e n b e g r o t i n g e n g e b r u i k e l i j k w a s . D a a r n a a s t is en blijft d e o n t w i k k e l i n g v a n d e C A O o p g e n o m e n als risico.
4.2.4
Regionale
samenwerking
D e g e m e e n t e w e r k t s a m e n in d i v e r s e g e m e e n s c h a p p e l i j k e r e g e l i n g e n . M e t e e n s u b s t a n t i e e l d e e l v a n d e g e m e e n t e l i j k e m i d d e l e n w o r d e n in die s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d e n b e l a n g r i j k e g e m e e n t e l i j k e t a k e n u i t g e v o e r d . U i t e r a a r d heeft d e g e m e e n t e via d e bestuurlijke w e g invloed in d e b e t r e f f e n d e o r g a n i s a t i e s , m a a r in v e e l g e v a l l e n is d i r e c t e s t u r i n g o p (financiële) r e s u l t a t e n moeilijk. In d e b e g r o t i n g en r e k e n i n g w o r d t in d e p a r a g r a a f v e r b o n d e n partijen a a n d a c h t b e s t e e d t a a n d e s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d e n . O m d a t het a a n t a l s a m e n w e r k i n g e n t o e n e e m t en het b e l a n g e r v a n groeit, w o r d t later dit j a a r beleid v o o r g e l e g d o m t r e n t grip o p v e r b o n d e n partijen. O n d e r t u s s e n w o r d t in r e g i o n a a l a m b t e l i j k o v e r l e g en in het o v e r l e g t u s s e n p o r t e f e u i l l e h o u d e r s en ( b e l e i d s ) a m b t e n a r e n kritisch g e v o l g d of d e d i v e r s e g e m e e n s c h a p p e l i j k e r e g e l i n g e n d a a d w e r k e l i j k en v o l d o e n d e m a t e b i j d r a g e n a a n o n z e d o e l s t e l l i n g e n . O n d e r d e e l v a n r e g i o n a l e a f s p r a k e n is het a f g e v e n v a n e e n i n d e x e r i n g s p e r c e n t a g e d a t g e m e e n s c h a p p e l i j k e r e g e l i n g e n m a x i m a a l in hun b e g r o t i n g m o g e n t o e p a s s e n . V o o r 2 0 1 5 is dit p e r c e n t a g e 0 , 5 0 . In dit p e r c e n t a g e is r e k e n i n g g e h o u d e n m e t d e w e r k e l i j k e inflatie in v o o r g a a n d e j a r e n , w a a r v o o r c o r r e c t i e s w o r d e n t o e g e p a s t . WGR+ D e o p h e f f i n g v a n d e s t a d s r e g i o R o t t e r d a m per 1 j a n u a r i 2 0 1 5 is i n m i d d e l s o n w a a r s c h i j n l i j k . O o k in 2 0 1 5 zal d e z e g e m e e n s c h a p p e l i j k e regeling d u s n o g (deels) b e s t a a n . D a a r n a a s t is d e oprichting v a n d e M e t r o p o o l r e g i o R o t t e r d a m - D e n H a a g ( M R D H ) v o o r z i e n per 1 j a n u a r i 2 0 1 5 . I n m i d d e l s is r e g i o n a a l het b e s e f e n d e w e n s d o o r g e d r o n g e n d a t e e n m o g e l i j k e o v e r l a p v a n d e z e s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d e n niet tot extra lasten v o o r d e g e m e e n t e n m a g leiden. In d e m e e r j a r e n c i j f e r s h o u d e n w i j d a a r o m r e k e n i n g m e t e e n realistische b i j d r a g e , g e b a s e e r d o p i n f o r m a t i e uit d e b e t r e f f e n d e o r g a n i s a t i e s . W i j v o l g e n d e o n t w i k k e l i n g e n m e t b e l a n g s t e l l i n g , w e t e n d e d a t o p a m b t e l i j k n i v e a u s p r a k e is v a n n a u w e b e t r o k k e n h e i d bij dit o n d e r w e r p .
11
Promen D e g e m e e n t e heeft in d e a f g e l o p e n j a r e n m o e t e n bijdragen in d e exploitatie v a n P r o m e n . De n i e u w e b e g r o t i n g v a n P r o m e n laat o p n i e u w o p l o p e n d e t e k o r t e n zien v a n a f 2 0 1 5 . Dit w o r d t v e r o o r z a a k t d o o r d e v e r l a g i n g v a n d e s u b s i d i e b e d r a g e n v o o r d e W s w . H e t lukt P r o m e n v o o r a l s n o g niet o m d e z e v e r l a g i n g e n d o o r te b e r e k e n e n in d e t a r i e v e n . W i j zijn m e t d e d e e l n e m e n d e g e m e e n t e n en d e directie v a n P r o m e n in g e s p r e k o m tot e e n o p l o s s i n g en v e r b e t e r i n g v a n d e financiële v o o r u i t z i c h t e n te k o m e n . V o o r u i t l o p e n d e o p d e u i t k o m s t e n v a n die g e s p r e k k e n n e m e n wij g e e n w i j z i g i n g e n o p in d e b i j d r a g e n , m a a r blijft P r o m e n w e l g e h a n d h a a f d als risico. G R IJsselgemeenten O p 6 m a a r t heeft u w raad d e s t u k k e n v o o r d e oprichting v a n d e G R I J s s e l g e m e e n t e n b e h a n d e l d e n d a a r m e e i n g e s t e m d . V a n a f 1 j a n u a r i is d e z e s a m e n w e r k i n g m e t C a p e l l e a a n d e n IJssel e e n feit. M o m e n t e e l en d e rest v a n dit j a a r w o r d t hard g e w e r k t a a n d e v o o r b e r e i d i n g e n o m o p 1 j a n u a r i v a n start te k u n n e n g a a n . F i n a n c i e e l h o u d e n wij o n s nog s t e e d s vast a a n het g e s c h e t s t e beeld v a n begin m a a r t . Dit b e t e k e n t dat v o o r K r i m p e n s p r a k e is v a n C 2 5 0 . 0 0 0 a a n frictiekosten p e r j a a r . D e z e k o s t e n blijven a c h t e r in o n z e o r g a n i s a t i e , terwijl d e b i j b e h o r e n d e d i e n s t e n niet m e e r g e l e v e r d w o r d e n . Het betreft v o o r a l b e d r i j f s v o e r i n g s k o s t e n . W i j v r a g e n u o n s drie j a a r d e tijd te g e v e n o m d e z e frictie w e g te w e r k e n . O m e c h t e r o o k in d e t u s s e n l i g g e n d e j a r e n g e e n n e g a t i e f effect o p de b e g r o t i n g te laten d r u k k e n stellen wij v o o r o m d e r e s e r v e G R I J s s e l g e m e e n t e n , die w o r d t g e v o r m d uit het r e k e n i n g r e s u l t a a t 2 0 1 3 , in drie t e r m i j n e n in te z e t t e n , z o d a n i g d a t d e taakstelling o p l o o p t tot in 2 0 1 8 d e volle C 2 5 0 . 0 0 0 s t r u c t u r e e l is w e g g e w e r k t . W i j b o u w e n d e frictiekosten d a a r m e e sneller af d a n e e r d e r werd voorgesteld.
2015 Saldo frictiekosten G R Inzet bestemmingsreserve (gevormd met saldo 2013) Taakstellend S a l d o effect G R in begroting
2016
2017
2018
250
250
250
-175
-125
-47
250
-75
-125
-203
-250
-
-
-
-
V a n a f 2 0 1 8 zal s p r a k e zijn v a n e e n g e w i j z i g d e b e k o s t i g i n g s m e t h o d e v o o r het o n d e r d e e l ICT, w a a r d o o r e e n fors v o o r d e e l ontstaat. Dit v o o r d e e l ad C 8 3 3 . 0 0 0 w e r d v e r m e l d in d e s t u k k e n die d e raad o p 6 m a a r t heeft b e h a n d e l d en w o r d t o o k o p g e n o m e n in het m e e r j a r e n b e e l d . V a n w e g e d e v o o r a f g a a n d e e v a l u a t i e in 2 0 1 7 e n d e o n b e k e n d h e i d m e t o n t w i k k e l i n g e n in d e k o m e n d e j a r e n zullen wij d e k o m e n d e m a a n d e n kritisch n a a r d e z e v e r w a c h t i n g kijken en indien nodig m e t e e n a a n g e p a s t e r a m i n g of e e n risico k o m e n .
4.2.5
Gevolgen
coalitievorming
O p 19 m a a r t 2 0 1 4 w a r e n d e g e m e e n t e r a a d s v e r k i e z i n g e n . De v o r m i n g v a n d e coalitie die d a a r n a p l a a t s v o n d heeft g e r e s u l t e e r d in het a a n t r e d e n v a n het huidige c o l l e g e . E e n e n a n d e r heeft g e v o l g e n v o o r het financiële m e e r j a r e n b e e l d . 1.
De g e w i j z i g d e s a m e n s t e l l i n g v a n het c o l l e g e heeft allereerst e e n stijging v a n d e w a c h t g e l d e n tot g e v o l g . Dit b e t e k e n t e e n a f l o p e n d e r e e k s v a n extra lasten in 2 0 1 4 tot m e t 2 0 1 6 .
2.
In d e t w e e d e plaats g e e f t d e k o m s t v a n d e d e c e n t r a l i s a t i e s in het s o c i a l e d o m e i n a a n l e i d i n g o m d e bestuurlijke f o r m a t i e m i n i m a a l o p het o u d e niveau te h a n d h a v e n . De taakstelling o p de o m v a n g v a n het d a g e l i j k s b e s t u u r k o m t d a a r d o o r in e e n a n d e r daglicht te s t a a n e n v i n d e n wij niet realistisch. Het n a d e l i g e effect o p d e b e g r o t i n g is v a n a f 2 0 1 5 C 6 0 . 0 0 0 .
3.
Het c o a l i t i e a k k o o r d heeft als t h e m a ' V e r b i n d e n ' . D a a r v o o r z e t t e n wij e e n n i e u w e bestuursstijl in, w a a r i n o n d e r m e e r e e n rol is w e g g e l e g d v o o r w i j k w e t h o u d e r s en m e e r participatie. In c o m b i n a t i e m e t d e n o o d z a a k o m l o p e n d e e n n i e u w e d o s s i e r s a d e q u a a t o p te p a k k e n v i n d e n wij het v e r a n t w o o r d dat d e f o r m a t i e v e o m v a n g v a n o n s c o l l e g e g r o t e r is d a n die v a n het v o r i g e c o l l e g e . V o o r d e financiële g e v o l g e n d a a r v a n (C 4 7 . 0 0 0 ) h e b b e n wij ruimte in d e b e g r o t i n g g e c r e ë e r d .
12
O v e r i g e n s zijn d e g e n o e m d e e f f e c t e n o p dit punt volledig v e r w e r k t in het s a l d o b e s t a a n d b e l e i d , via d e voorjaarsnota N a v e r w e r k i n g v a n d e b e n o e m d e o n t w i k k e l i n g e n ontstaat het v o l g e n d e m e e r j a r i g e s a l d o : Meerjarenbeeld M
e
e
r
j
a
r
i
g
s
a
l
d
o
b
2015 e
s
t
a
a
Dekkingsplan
n
2016
2017
2018
- 60
- 66
- 381
- 629
Taakstelling GR niet haalbaar
- 50
- 50
- 50
- 50
d
b
e
l
e
i
d
Uitstel taakstelling bibliotheek
- 20
Uitkering gemeentefonds
Mei-circulaire
- 75
303
347
117
Loonontwikkeling
200) miv 2015, daarna nullijn
- 251
- 251
- 251
- 251
39
62
62
62
Regionale samenwerking stadsregio/MRDH
833
GR IJsselgemeenten
Subtotaal ontwikkelingen
- 357
64
108
711
Voorlopig s a l d o inclusief ontwikkelingen
- 417
-2
- 273
82
4.3 Nieuw beleid In d e z e k a d e r n o t a zijn wij t e r u g h o u d e n d m e t het v e r z o e k o m m i d d e l e n v o o r n i e u w b e l e i d . In dit h o o f d s t u k g e v e n wij cijfermatig w e e r w a t het v o o r g e s t e l d e n i e u w beleid b e t e k e n t v o o r d e b e g r o t i n g en het m e e r j a r e n b e e l d . D a a r b i j v o l g e n wij d e b e s t e n d i g e g e d r a g s l i j n dat incidentele u i t g a v e n v o o r n i e u w beleid w o r d e n g e d e k t uit d e vrije r e s e r v e .
PRG
N i e u w b e l e i d e n i n t e n s i v e r i n g 2015
2015
2016
2017
2018
1.1
Beeld- en geluidsopnamen c o m m i s s i e en raad
25
15
15
15
1.2
Wijk-aanpak
25
25
25
25
1.3
Digitaliseren dienstverlening
25
2.1
Invoeren hondenbeleid Z pilot
10
2.2
B O A - s y s t e m a t i e k (gericht Z tijdelijk)
18
18
18
18
3.1
Subsidie peuterspeelzalen
50
50
50
50
5.1
Conferentie eenzaamheid / sociaal isolement
5.2
Intensiveren deskundigheidsbevordering vrijwilligers
5
5
5
113
113
113
113
113
113
5
158
T o t a a l NB&I Dekking
uit vrije
40
reserve
118
T o t a a l tlv e x p l o i t a t i e
T w e e o n d e r w e r p e n uit d e t a b e l v e r d i e n e n o p d e z e plek e e n t o e l i c h t i n g , o m d a t zij niet v o o r t k o m e n uit d e a m b i t i e s v a n o n s c o l l e g e . D e z e zijn a a n g e d r a g e n v a n u i t het p r e s i d i u m / d e griffie en d o o r d e a a n b i e d e r s v a n het p e u t e r s p e e l z a a l w e r k . 1.1 B e e l d - e n g e l u i d s o p n a m e n c o m m i s s i e e n r a a d (nieuw beleid) Het p r e s i d i u m v a n d e g e m e e n t e r a a d heeft o p 6 m a a r t 2 0 1 4 b e s l o t e n d a t het n i e u w e r a a d h u i s v o o r z i e n dient te w o r d e n in b e e l d - e n g e l u i d s o p n a m e n v o o r c o m m i s s i e - en r a a d s v e r g a d e r i n g e n . De v e r s o b e r i n g w a a r t o e in 2 0 1 1 w a s b e s l o t e n w o r d t h i e r m e e t e r u g g e d r a a i d . De a c h t e r g r o n d h i e r v a n is m e d e g e l e g e n in d e n i e u w b o u w v a n het r a a d h u i s en d e v e r d e r g a a n d e digitalisering v a n v e r g a d e r i n g e n en d e v e r s l a g l e g g i n g d a a r v a n . O v e r i g e n s is in d e praktijk, o n d a n k s d e v e r s o b e r i n g , d e
13
a u d i o / v i d e o v e r s l a g l e g g i n g altijd g r o t e n d e e l s g e h a n d h a a f d . V a n w e g e d e b o u w v a n het r a a d h u i s m o e t e n d e o n d e r l i g g e n d e t e c h n i s c h e v o o r z i e n i n g e n w o r d e n a a n g e l e g d . O o k m o e t e n er a f s p r a k e n g e m a a k t w o r d e n m e t d e l e v e r a n c i e r v a n d e t e c h n i e k en d e o n d e r s t e u n i n g d a a r v a n . 3.1 S u b s i d i e p e u t e r s p e e l z a l e n (intensivering) D e drie a a n b i e d e r s v a n p e u t e r s p e e l z a a l w e r k en V o o r , -en V r o e g s c h o o l s e E d u c a t i e h e b b e n d e s u b s i d i e a a n v r a a g 2 0 1 5 i n g e d i e n d . Het s u b s i d i e b e d r a g w a s d e a f g e l o p e n j a r e n d o o r g e m e e n t e l i j k beleid t e r u g g e l o p e n . E c h t e r zijn d e k o s t e n t o e g e n o m e n d o o r m e t n a m e p e r s o n e e l s k o s t e n i.v.m. C A O (grootste d e e l v a n b e g r o t i n g / n i e t b e ï n v l o e d b a a r ) en w e t t e l i j k e a a n s c h e r p i n g v a n het k w a l i t e i t s n i v e a u . H i e r d o o r lopen i n k o m s t e n en u i t g a v e n uit d e pas en o n t s t a a n er b e g r o t i n g s t e k o r t e n bij d e stichtingen die p e u t e r s p e e l z a a l w e r k a a n b i e d e n . O m kwalitatief g o e d p e u t e r s p e e l z a a l w e r k in K r i m p e n a a n d e n IJssel te c o n t i n u e r e n , is e e n financiële c o m p e n s a t i e n o o d z a k e l i j k . M e d e g e z i e n d e w e t t e l i j k e t a a k die d e g e m e e n t e heeft t.a.v. V o o r - en V r o e g s c h o o l s e E d u c a t i e ( V V E ) . Met het o p n e m e n v a n d e a m b i t i e s in d e v o r m v a n n i e u w beleid k o m e n wij tot e e n v o o r l o p i g s a l d o v o o r 2015-2018: Meerjarenbeeld
2015
2016
2017
2018
Voorlopig s a l d o inclusief ontwikkelingen
- 417
-2
- 273
82
Nieuw beleid
- 118
- 113
- 113
- 113
Voorlopig s a l d o inclusief n i e u w beleid
- 535
- 115
- 386
- 31
4.4
Dekkingsvoorstellen
Uit het f i n a n c i e e l m e e r j a r e n b e e l d 2 0 1 5 - 2 0 1 8 inclusief n i e u w beleid blijkt dat 2 0 1 5 en 2 0 1 7 nog e e n tekort v e r t o n e n . In dit h o o f d s t u k p r e s e n t e r e n wij u o n z e v o o r l o p i g e a a n p a k o p dit t e k o r t . Het c o a l i t i e a k k o o r d g e e f t het n i e u w e c o l l e g e d e o p d r a c h t o m in d e k a d e r n o t a m e t v o o r s t e l l e n v o o r e e n s l u i t e n d e begroting te k o m e n . D e circulaire v a n d e provincie o v e r het t o e z i c h t s r e g i m e is d a a r e v e n e e n s duidelijk over: het b e g r o t i n g s j a a r 2 0 1 5 m o e t s t r u c t u r e e l en reëel e v e n w i c h t v e r t o n e n . Dit b e t e k e n t m e t a n d e r e w o o r d e n d a t structurele lasten g e d e k t m o e t e n w o r d e n d o o r s t r u c t u r e l e baten en dat d e r a m i n g e n g e l o o f w a a r d i g o n d e r b o u w d m o e t e n zijn. Z o w e l het c o a l i t i e a k k o o r d als d e circulaire g e v e n niet expliciet a a n dat d e b e g r o t i n g m e e r j a r i g in alle j a r e n m o e t s l u i t e n . W i j h e b b e n o n s z e l f w e l tot d o e l g e s t e l d o m in het n a j a a r e e n begroting te p r e s e n t e r e n die v o o r d e g e h e l e m e e r j a r e n p e r i o d e , die o v e r i g e n s gelijk is a a n d e c o l l e g e p e r i o d e , f i n a n c i e e l in e v e n w i c h t is. Tegelijkertijd b r e n g e n wij o n d e r d e a a n d a c h t d a t o n s c o l l e g e pas e e n m a a n d g e l e d e n is a a n g e t r e d e n . W i j v i n d e n het d a a r o m nu te v r o e g o m al ingrijpend en c o n c r e e t a a n te g e v e n w a a r w i j d e n k e n dat b e z u i n i g d kan w o r d e n . O p drie o n d e r d e l e n stellen wij via d e z e k a d e r n o t a al w i j z i g i n g e n voor: 1.
W i j h e b b e n kennis g e n o m e n v a n het ingezette n i e u w beleid dat nog m o e t w o r d e n u i t g e v o e r d . O n d e r d e e l d a a r v a n is e e n investering ad C 1,35 miljoen uit d e b e g r o t i n g 2 0 1 3 v o o r m o g e l i j k e renovatie i n v e s t e r i n g e n t e n b e h o e v e v a n d e K o r t l a n d s c h o o l en d e R u d o l f S t e i n e r s c h o o l . D e z e i n v e s t e r i n g e n zijn n o g niet c o n c r e e t en leiden o p korte t e r m i j n niet tot lasten in d e b e g r o t i n g . De bijbehorende (afschrijvings)bedragen kunnen daarom vooralsnog vervallen.
14
2.
De in het c o a l i t i e a k k o o r d a a n g e k o n d i g d e m a a t r e g e l e n v o e r e n wij e v e n e e n s in d e z e k a d e r n o t a door. Dit betreft het niet l a n g e r i n d e x e r e n v a n s u b s i d i e s en het niet i n d e x e r e n v a n d e b u d g e t t e n v o o r b e h e e r v a n d e b u i t e n r u i m t e . D a a r m e e c r e ë r e n wij d e k k i n g s r u i m t e v o o r het g e n o e m d e n i e u w beleid en d e uitbreiding v a n d e f o r m a t i e v a n het c o l l e g e .
3.
De a f g e l o p e n j a r e n heeft uw r a a d i n g e s t e m d m e t het geleidelijk t e r u g b r e n g e n v a n d e post o n v o o r z i e n v a n C 10 n a a r C 5 per i n w o n e r . W i j zijn v a n m e n i n g dat o p basis v a n d e r e k e n i n g r e s u l t a t e n in d e a f g e l o p e n j a r e n en het b e p e r k t e b e r o e p dat g e d u r e n d e het l o p e n d e b e g r o t i n g s j a a r o p d e z e post w o r d t g e d a a n , d e z e r a m i n g nog v e r d e r n e e r w a a r t s kan w o r d e n bijgesteld. De o n t w i k k e l i n g e n in d e v o o r j a a r s n o t a 2 0 1 4 b e v e s t i g e n d e z e indruk. Daarbij l e g g e n wij o o k e e n relatie m e t d e g e z o n d e o m v a n g v a n d e w e e r s t a n d s c a p a c i t e i t . De post o n v o o r z i e n is in het B e s l u i t B e g r o t i n g en V e r a n t w o o r d i n g verplicht g e s t e l d , m a a r er is g e e n n o r m v o o r d e o m v a n g . W i j stellen d a a r o m v o o r o m m e e r j a r i g e e n post o n v o o r z i e n in d e begroting o p te n e m e n v a n C 1 per i n w o n e r .
Inclusief d e b e n o e m d e d e k k i n g s v o o r s t e l l e n ontstaat het v o l g e n d e m e e r j a r e n b e e l d : Meerjarenbeeld
2015
2016
- 535
Voorlopig s a l d o inclusief n i e u w beleid
- 115
2017
2018
- 386
- 31
De kkingsvoorste llen Coalitieakkoord
Subsidies niet indexeren
7
15
25
25
120
159
284
312
Coalitieakkoord
Beheer buitenruimte niet indexeren
Onderwijshuisvesting
Vervallen investering onderwijshuisvesting
54
54
54
54
Onvoorzien
Onvoorzien verlagen naar C 1 per inwoner
116
116
116
116
297
344
479
507
- 238
229
93
476
Subtotaal dekkingsvoorstellen
Voorlopig m e e r j a r i g s a l d o
Conclusie D e v o o r g e s t e l d e m a a t r e g e l e n c r e ë r e n v o l d o e n d e financiële d e k k i n g v o o r d e uitvoering v a n o n z e a m b i t i e s , inclusief d e t o e g e n o m e n o m v a n g v a n het d a g e l i j k s bestuur. Het r e s t e r e n d e t e k o r t o p d e b e g r o t i n g 2 0 1 5 w o r d t v e r o o r z a a k t d o o r d e f o r s e d a l i n g v a n d e uitkering uit het g e m e e n t e f o n d s en e x t e r n e o n t w i k k e l i n g e n . H o e w e l er n o g e e n t e k o r t is, zien wij v o l d o e n d e m o g e l i j k h e d e n o m binnen d e b u d g e t t e n v a n het b e s t a a n d e beleid ruimte te v i n d e n o m ook het b e g r o t i n g s j a a r 2 0 1 5 sluitend te p r e s e n t e t e n . O m d a t o o k e x t e r n e o n t w i k k e l i n g e n d e k o m e n d e m a a n d e n invloed zullen h e b b e n , d o e n wij nu g e e n ingrijpende v o o r s t e l l e n o m dit incidentele p r o b l e e m o p te l o s s e n . O n z e intentie is o m u in het najaar e e n s l u i t e n d e begroting a a n te b i e d e n z o n d e r v e r d e r e v o o r s t e l l e n v o o r financiële e n / o f b e l e i d s i n h o u d e l i j k e m a a t r e g e l e n , tenzij e x t e r n e f a c t o r e n dat n o o d z a k e l i j k m a k e n .
4.5Financiële
positie
N a a s t d e o n t w i k k e l i n g v a n het jaarlijkse s a l d o v a n lasten en baten is o o k d e financiële positie o p b a s i s v a n d e balans belangrijk bij d e b e o o r d e l i n g v a n d e financiële w e e r b a a r h e i d v a n d e g e m e e n t e is. De a f g e l o p e n j a r e n is dit r e g e l m a t i g punt v a n z o r g e n g e w e e s t . D o o r het t o e n e m e n v a n d e risico's en d e b e n o d i g d e a f b o e k i n g e n o p g r o n d p o s i t i e s s t o n d e n d e r e s e r v e s o n d e r d r u k . Een en a n d e r r e c h t v a a r d i g t het o p n e m e n v a n d e financiële positie als o n d e r d e e l v a n d e z e k a d e r n o t a . In 2 0 1 3 is g e ï n v e s t e e r d in d e o p z e t v a n v e r b e t e r d r i s i c o m a n a g e m e n t . Het resultaat d a a r v a n is v o o r het eerst m e e g e n o m e n in d e b e g r o t i n g 2 0 1 4 . In v e r v o l g o p d e invoering w e r k e n wij nog a a n 15
intensivering e n het v e r h o g e n v a n d e b e w u s t w o r d i n g m e t b e t r e k k i n g tot risico's. Daarin past o o k d a t wij d e risico's en het w e e r s t a n d s v e r m o g e n b e t r e k k e n bij alle p l a n n i n g - en c o n t r o l d o c u m e n t e n . W a n n e e r wij nu d e ' b a l a n s ' o p m a k e n c o n s t a t e r e n w e d a t d e g e m e e n t e o v e r v o l d o e n d e w e e r s t a n d s v e r m o g e n b e s c h i k t ( w e e r s t a n d s c a p a c i t e i t in relatie tot risico's) en d a t d e o n d e r h o u d s v o o r z i e n i n g e n o p o r d e zijn. Weerstandsvermogen A l g e m e n e reserve
5.376
A l g e m e n e reserve B E
2.248
Vrije reserve
181
Totaal beschikbaar
7.806
Totaal risico's
5.867
Ratio w e e r s t a n d s v e r m o g e n
1,33
W i j d o e n in d e z e k a d e r n o t a g e e n s p e c i f i e k e v o o r s t e l l e n v o o r o n t t r e k k i n g e n uit d e r e s e r v e s , m e t u i t z o n d e r i n g v a n d e b e s t e m m i n g en a a n w e n d i n g v a n het r e k e n i n g s a l d o 2 0 1 3 . In bijlage 4 en 5 treft u het a c t u e l e o v e r z i c h t v a n r e s e r v e s , v o o r z i e n i n g e n en risico's a a n . N a a s t het w e e r s t a n d s v e r m o g e n v a n d e g e m e e n t e is o o k d e s c h u l d p o s i t i e , u i t g e d r u k t in de s c h u l d q u o t e v a n b e l a n g o m d e financiële v e e r k r a c h t v a n d e g e m e e n t e t e k u n n e n b e o o r d e l e n . In s e p a r a t e informatie zullen wij d e r a a d , via d e a u d i t c o m m i s s i e , o v e r dit o n d e r w e r p i n f o r m e r e n .
4.5.1
Meerjarenperspectief
Grondexploitaties
U w raad heeft in m e i het M P G 2 0 1 4 v a s t g e s t e l d . D e z e actualisatie v a n f i n a n c i ë l e k a d e r s v o o r ruimtelijke p r o j e c t e n heeft g e l e i d tot m u t a t i e s in d e r e s e r v e p o s i t i e en a f b o e k i n g e n in het b o e k j a a r 2 0 1 3 . O p dit m o m e n t is er g e e n a a n l e i d i n g tot z o r g e n o m t r e n t d e g r o n d e x p l o i t a t i e s en w o r d e n g e e n voorstellen g e d a a n .
16
5. Bedrijfsvoering H e t in- en/of extern v e r z e l f s t a n d i g e n v a n d e g e m e e n t e l i j k e v o o r z i e n i n g e n , d e s a m e n w e r k i n g m e t C a p e l l e a a n d e n IJssel en a n d e r e g e m e e n t e n , d e d e c e n t r a l i s a t i e en d e v o o r t g a a n d e digitalisering h e b b e n e e n f o r s e i m p a c t o p d e g e m e e n t e l i j k e o r g a n i s a t i e . Die o r g a n i s a t i e is b o v e n d i e n in o n t w i k k e l i n g , w a a r v a n n i e u w e w e r k c o n c e p t e n e n e e n s t e r k e r e oriëntatie o p het participeren in n e t w e r k e n k e n m e r k e n d e v o o r b e e l d e n zijn. W i j zien het als o n z e o p g a v e o m in dit k r a c h t e n v e l d v a n v e r n i e u w i n g e n d e o r g a n i s a t i e ( f o r m a t i e en b u d g e t t e n ) te herijken en her in te richten tot e e n a p p a r a a t d a t w e n d b a a r , f l e x i b e l , efficiënt en effectief kan o p e r e r e n . O v e r d e b a n d v a n d e z e v e r n i e u w i n g s s l a g willen wij tot e e n v e r d e r e reductie v a n k o s t e n komen. I n m i d d e l s h e b b e n wij k e n n i s g e n o m e n v a n e e n 'snelle' b e n c h m a r k n a a r d e totale f o r m a t i e die b i n n e n o n z e o r g a n i s a t i e o n d e r d e n o e m e r ' o v e r h e a d ' valt. Hieruit blijkt dat het p e r c e n t a g e o v e r h e a d in o n z e o r g a n i s a t i e relatief h o o g is. Dat d o e t v e r m o e d e n dat hier e e n ( a a n v u l l e n d e ) b e s p a r i n g m o g e l i j k is. H e t is nu e c h t e r n o g te v r o e g o m d e h o o g t e v a n d e z e b e s p a r i n g t a a k s t e l l e n d in d e K a d e r n o t a o p te n e m e n . Dat heeft d e v o l g e n d e r e d e n e n . 1.
In het d e k k i n g s p l a n bij d e begroting 2 0 1 4 - 2 0 1 8 w a s al e e n ( f o r s e ) taakstelling o p g e n o m e n , die o v e r i g e n s d o o r het v o r i g e c o l l e g e g e r e a l i s e e r d is.
2.
De v o r m i n g v a n de G R I J s s e l g e m e e n t e n g a a t g e p a a r d m e t frictiekosten ( o v e r h e a d ) . In
3.
W i j h e b b e n n o g niet k u n n e n b e p a l e n hoe h o o g d e frictiekosten ( o v e r h e a d ) zijn die o n t s t a a n
p a r a g r a a f 4.2.4 h e b b e n wij a a n g e g e v e n in w e l k t e m p o wij die o p g a v e o p p a k k e n . d o o r d e (interne) v e r z e l f s t a n d i g i n g v a n d e v o o r z i e n i n g e n . O p e e n later m o m e n t k o m e n wij hier o p t e r u g .
17
6. Voorzieningen 6.1 De (inhoudelijke) stand van zaken in maart 2014 In februari 2 0 1 2 is e e n start g e m a a k t m e t e e n politieke d i s c u s s i e o v e r het g e w e n s t e en f i n a n c i e e l solide a a n b o d v a n s o c i a a l - m a a t s c h a p p e l i j k e ( b a s i s ) v o o r z i e n i n g e n in o n z e g e m e e n t e . Z o a l s b e k e n d is d e z e politieke d i s c u s s i e in d e r a a d s v e r g a d e r i n g v a n 6 m a a r t 2 0 1 4 (op hoofdlijnen) a f g e r o n d . In die v e r g a d e r i n g heeft d e g e m e e n t e r a a d e e n a l g e m e n e visie v a s t g e s t e l d v o o r d e w i j z e w a a r o p in Krimpen aan den IJssel: 1.
activiteiten o p het g e b i e d v a n s p o r t en b e w e g e n , k u n s t en cultuur en recreatie en g r o e n : a.
2.
w o r d e n o n t w i k k e l d , u i t g e v o e r d en g e p r i j s d ( p r o g r a m m a b e h e e r ) ;
b.
facilitair w o r d e n o n d e r s t e u n d (facilitair b e h e e r ) ;
c.
worden geaccommodeerd (eigenarenbeheer);
d e exploitatie v a n e e n v o o r z i e n i n g o f a c c o m m o d a t i e v o o r s p o r t e n b e w e g e n , k u n s t en cultuur en recreatie en g r o e n w o r d t v o r m g e g e v e n ( e x p l o i t a t i e b e h e e r ) .
S a m e n g e v a t heeft d e g e m e e n t e r a a d - n a a r o n z e m e n i n g - d e v o l g e n d e besluiten g e n o m e n . 1.
De rol v a n d e g e m e e n t e blijft in b e g i n s e l b e p e r k t tot r e g i s s e u r v a n beleid e n v a n ' o p d r a c h t g e v e r ' v o o r e e n g e v a r i e e r d a a n b o d v a n activiteiten. a.
H e t d a g e l i j k s ( p r o g r a m m a , facilitair e n exploitatie) b e h e e r w o r d t in b e g i n s e l o v e r g e l a t e n a a n c.q. o v e r g e d r a g e n a a n d e a a n b i e d e r s v a n activiteiten.
b.
De g e m e e n t e biedt d e a a n b i e d e r s v a n activiteiten d e m o g e l i j k h e i d o m s u b s i d i e a a n te v r a g e n , m a a r d e a f h a n k e l i j k h e i d v a n g e m e e n t e l i j k e s u b s i d i e s c.q. b e k o s t i g i n g w o r d t z o v e e l m o g e l i j k beperkt.
2.
De g e m e e n t e stelt v o o r e e n g e v a r i e e r d a a n b o d v a n activiteiten (een a a n v a a r d b a a r m i n i m u m aan) g e m e e n t e l i j k v a s t g o e d b e s c h i k b a a r t e g e n e e n kostprijs d e k k e n d e huur. a.
Exclusief gebruik van gemeentelijk vastgoed wordt uitzondering.
b.
S t r u c t u r e e l g e b r u i k krijgt v o o r r a n g .
c.
Z w e m b a d 'De L a n s i n g h ' en K i n d e r b o e r d e r i j "Klein B o v e n e i n d ' w o r d e n v o o r h u n huidige functie in s t a n d g e h o u d e n .
d.
De 'Tuyter' w o r d t in s t a n d g e h o u d e n en o m g e v o r m d tot d e centrale o n t m o e t i n g s p l e k in o n z e g e m e e n t e w a a r i n o o k het m u z i e k o n d e r w i j s is g e h u i s v e s t .
e.
De 'Big Bear' w o r d t in s t a n d g e h o u d e n e n o m g e v o r m d tot e e n a c c o m m o d a t i e v o o r muziekverenigingen.
f.
De r e s t e r e n d e portefeuille w o r d t (op t e r m i j n ) tot e e n ( a a n v a a r d b a a r ) m i n i m u m teruggebracht.
V o o r z e s g e m e e n t e l i j k e v o o r z i e n i n g e n d e 'stip o p d e h o r i z o n ' e e n v o r m v a n e x t e r n e v e r z e l f s t a n d i g i n g is. C o n c r e e t g a a t het o m : 1.
de kinderboerderij;
2.
het z w e m b a d ;
3.
het m u z i e k o n d e r w i j s ;
4.
de binnensport;
5.
de buitensport;
6.
d e multifunctionele a c c o m m o d a t i e s .
O m d e (externe) v e r z e l f s t a n d i g i n g v a n d e z e z e s v o o r z i e n i n g e n (verder) v o r m te g e v e n zijn z e s d e e l p r o j e c t e n ingericht. O p d e w e g n a a r e x t e r n e v e r z e l f s t a n d i g i n g k a n interne v e r z e l f s t a n d i g i n g e e n b e w u s t e t u s s e n s t a p zijn. N a a f l o o p v a n d e v e r g a d e r i n g v a n 6 m a a r t staat n o g é é n (politieke) v r a a g o p e n , n a m e l i j k of v o o r het m u z i e k o n d e r w i j s niet (ook) eerst v o o r interne v e r z e l f s t a n d i g i n g k a n of m o e t w o r d e n g e k o z e n . W i j zullen d e raad daar, z o a l s a f g e s p r o k e n , nog v o o r d e z o m e r o v e r i n f o r m e r e n .
18
I n m i d d e l s h e b b e n wij o n s e e n beeld g e v o r m d v a n d e v o o r t g a n g in d e z e s o n d e r s c h e i d e n d e e l p r o j e c t e n . V e r d e r h e b b e n wij o n s laten i n f o r m e r e n o v e r d e s t a n d v a n z a k e n b i n n e n het project k o s t p r i j s d e k k e n d e huur. T e n s l o t t e h e b b e n wij g e v r a a g d o m o n s n a d e r te i n f o r m e r e n o v e r d e w i j z e w a a r o p verzelfstandiging kan worden vorm gegeven.
6.2 Algemeen W i j zijn allereerst v a n m e n i n g d a t het v a n g r o o t b e l a n g is dat het k o s t e n b e w u s t z i j n v a n álle b e t r o k k e n a a n b i e d e r s v a n activiteiten ( v e r e n i g i n g e n , instellingen, g e m e e n t e etc.) w o r d t v e r g r o o t . H e t o n t w i k k e l e n en a a n b i e d e n v a n activiteiten e n het faciliteren en a c c o m m o d e r e n d a a r v a n m o e t t e g e n zo laag m o g e l i j k e ( m a a t s c h a p p e l i j k e ) k o s t e n p l a a t s v i n d e n . B o v e n d i e n m o e t e n a a n g e b o d e n activiteiten n a d r u k k e l i j k v o o r z i e n in e e n (ruime) b e h o e f t e v a n d e i n w o n e r s v a n o n z e g e m e e n t e . In d e t w e e d e plaats is o n s duidelijk g e w o r d e n dat d e besluiten die d e g e m e e n t e r a a d in m a a r t heeft g e n o m e n forse c o n s e q u e n t i e s h e b b e n v o o r d e w i j z e w a a r o p d e v o o r z i e n i n g e n in o n z e g e m e e n t e nu nog zijn g e o r g a n i s e e r d . V e r g e l i j k b a a r m e t d e privatisering v a n het g r o e n b e h e e r ( u i t b e s t e d i n g a a n d e markt) e n d e a f v a l i n z a m e l i n g ( N V M A K ) w o r d e n t a k e n (intern) o p a f s t a n d w o r d e n g e p l a a t s t d i e : . .
e e n s t e r k uitvoerend (en s o m s zelfs bedrijfsmatig) k a r a k t e r h e b b e n ; (naar v e r w a c h t i n g ) efficiënter d o o r e e n beter d a a r o p t o e g e s n e d e n ( v e r z e l f s t a n d i g d e ) organisatie kunnen worden a a n g e b o d e n .
O v e r i g e n s zijn in het (recente) v e r l e d e n o o k tal v a n u i t v o e r e n d e t a k e n o v e r g e d r a g e n a a n gemeenschappelijke regelingen. Een aantal voorbeelden: .
ICT a a n d e G R I J s s e l g e m e e n t e n ;
.
W e r k en i n k o m e n a a n d e G R I J s s e l g e m e e n t e n ;
.
B o u w - en w o n i n g t o e z i c h t a a n d e G R T B K ;
.
Ingenieursdiensten aan de G R TBK;
.
Milieu a a n d e G R D C M R .
En tenslotte zijn er al s i n d s j a a r en d a g allerlei m a a t s c h a p p e l i j k e o r g a n i s a t i e s die m e t hun activiteiten e e n bijdrage leveren a a n g e m e e n t e l i j k e d o e l s t e l l i n g e n en d a a r v o o r v a n d e g e m e e n t e e e n s u b s i d i e ontvangen. Een aantal voorbeelden: .
Streekmuseum Krimpenerwaard;
.
B i b l i o t h e e k a a n d e n IJssel;
.
SYnerKri;
.
JJMH.
Hieruit blijkt al dat er - in K r i m p e n a a n d e n IJssel - n o g a l w a t v o r m e n v a n v e r z e l f s t a n d i g i n g ( k u n n e n ) worden onderscheiden.
6.3 Vormgeving verzelfstandiging
gemeentelijke
voorzieningen
W i j zijn e c h t e r v a n m e n i n g dat v e r z e l f s t a n d i g i n g in álle g e v a l l e n , of het nu intern of extern w o r d t v o r m g e g e v e n , m o e t v o l d o e n a a n e e n drietal criteria. W i j willen e e n v e r z e l f s t a n d i g d e e e n h e i d : .
(primair) b e o o r d e l e n o p resultaten ( m a t e w a a r i n a c t i v i t e i t e n p r o g r a m m a e e n bijdrage levert a a n g e m e e n t e l i j k e beleidsdoelstelling v e r s u s d e g e m e e n t e l i j k e b i j d r a g e / s u b s i d i e ) en niet (langer) o p d e details v a n d e b e d r i j f s v o e r i n g ;
.
(een b e p a a l d e m a t e v a n ) a u t o n o m i e g e v e n o m d e e i g e n bedrijfsvoering ( e x p l o i t a t i e b e h e e r ) v o r m te g e v e n ;
.
(een b e p a a l d e m a t e v a n ) vrijheid g e v e n o m o p o n d e r s t e u n e n d e functies (facilitair beheer, e i g e n a r e n b e h e e r en o v e r h e a d ) e i g e n capaciteit o p te b o u w e n .
D e relatie t u s s e n d e g e m e e n t e en d e v e r z e l f s t a n d i g d e e e n h e i d w o r d t bij v o o r k e u r b e p a a l d d o o r e e n a l g e m e e n b e l e i d s k a d e r e n / o f ' s u b s i d i e b e l e i d ' . W e l l i c h t kan dit zelfs ' g e w o o n ' g e ë n t w o r d e n o p o n s huidige g e m e e n t e l i j k s u b s i d i e b e l e i d . 1
De gemeenteraad heeft in 2012 een Subsidiebeleidskader vastgesteld. Dit bevat de inhoudelijke afwegingen van het subsidiebeleid. In de Algemene Subsidieverordening 2012 (ASV 2012) heeft de raad de procedures van subsidieverlening en vaststelling uiteengezet. 1
19
I n m i d d e l s h e b b e n wij o p d r a c h t g e g e v e n o m te o n d e r z o e k e n in h o e v e r r e het S u b s i d i e b e l e i d s k a d e r en de A l g e m e n e Subsidieverordening van toepassing kunnen worden verklaard op de wijze w a a r o p de (financiële) relatie t u s s e n g e m e e n t e en v e r z e l f s t a n d i g d e v o o r z i e n i n g e n kan w o r d e n v o r m g e g e v e n . D e p o r t e f e u i l l e h o u d e r P & O is bestuurlijk o p d r a c h t g e v e r v o o r dit o n d e r z o e k . O n z e g e d a c h t e is dat m e e r a u t o n o m i e z o r g t v o o r m i n d e r k o s t e n en m e e r kwaliteit. In d e n lande h e b b e n wij g e z i e n dat d e m a t e v a n a u t o n o m i e e e n k e u z e is die d o o r g e m e e n t e n (deels) o p ' t e c h n i s c h e ' en (deels) o p 'politieke' a r g u m e n t e n w o r d t g e b a s e e r d . Interne v e r z e l f s t a n d i g i n g verschilt daarbij n a a r o n z e m e n i n g w e z e n l i j k v a n e x t e r n e v e r z e l f s t a n d i g i n g . F o r m e e l blijft e e n intern v e r z e l f s t a n d i g d e e e n h e i d o n d e r d e e l v a n d e g e m e e n t e l i j k e o r g a n i s a t i e . De belangrijkste c o n s e q u e n t i e s z i j n : 1. 2.
d e rechtspositie ( C A O ) v a n het p e r s o n e e l blijft o n g e w i j z i g d ; het g e m e e n t e b e s t u u r h o u d t directe (informele) invloed o p c.q. blijft (juridisch) v e r a n t w o o r d e l i j k v o o r d e uitvoering v a n d e t a a k ;
3.
d e c o n t e x t (bijv. d e g e m e e n t e l i j k e i n k o o p r e g e l s ) blijft o n g e w i j z i g d , tenzij s p e c i f i e k e a f s p r a k e n zijn g e m a a k t o v e r het m o g e n a f w i j k e n v a n interne regels en p r o c e d u r e s .
Er ontstaat als het w a r e e e n ' h y b r i d e ' o r g a n i s a t i e w a a r i n e e n a m b t e l i j k e en z a k e l i j k e cultuur m e t e l k a a r o m v o o r r a n g ( k u n n e n ) strijden. Bij e x t e r n e v e r z e l f s t a n d i g i n g is d e n o o d z a a k o m v a n m e e t af a a n het o p d r a c h t g e v e r - en o p d r a c h t n e m e r s c h a p p r o f e s s i o n e e l te o r g a n i s e r e n z e e r groot. G e m e e n t e en v e r z e l f s t a n d i g d e e e n h e i d zijn d a n i m m e r s t w e e j u r i d i s c h v e r s c h i l l e n d e entiteiten m e t g e s c h e i d e n ' v e r m o g e n s ' en e e n e i g e n bestuur geworden. W i j zijn v a n m e n i n g d a t j e in a l g e m e n e zin kunt stellen dat e e n periode v a n interne v e r z e l f s t a n d i g i n g als ' p r o e f p e r i o d e ' e n ' o p s t a p ' k a n w o r d e n b e n u t ter v o o r b e r e i d i n g o p e x t e r n e v e r z e l f s t a n d i g i n g . M e t n a m e het o p d r a c h t g e v e r - en o p d r a c h t n e m e r s c h a p k a n d a n eerst w o r d e n ' g e s i m u l e e r d ' m e t m e e r directe m o g e l i j k h e d e n o m (arbeidsrechtelijk) in te grijpen als d e interne o p d r a c h t n e m e r d e a f g e s p r o k e n resultaten niet levert e n / o f zijn b u d g e t ( p l a f o n d ) overschrijdt. W i j k o m e n nog t e r u g o p d e m o g e l i j k e g e v o l g e n v a n w i j z i g i n g e n in d e fiscale r e g e l g e v i n g , m e t b e t r e k k i n g tot B T W , d e w e t M a r k t en O v e r h e i d en V e n n o o t s c h a p s b e l a s t i n g . D e z e o n t w i k k e l i n g e n k u n n e n v a n invloed zijn o p d e k e u z e v o o r d e w i j z e v a n v e r z e l f s t a n d i g i n g . T e n s l o t t e willen wij o p m e r k e n d a t structurele b e z u i n i g i n g en (incidentele) frictiekosten e e n s o o r t c o m m u n i c e r e n d e v a t e n (b)lijken te zijn. H o e sneller j e s t r u c t u r e e l wil b e z u i n i g e n (bijv. d o o r via e x t e r n e v e r z e l f s t a n d i g i n g d e t a k e n o n d e r e e n ' g o e d k o p e r e ' C A O te b r e n g e n ) , h o e h o g e r d e frictiekosten ( c o m p e n s a t i e v a n l o o n d e r v i n g ) zullen zijn. En a n d e r s o m geldt dat als j e via natuurlijk v e r l o o p a f s c h e i d v a n m e n s e n n e e m t , het l a n g e r d u u r t v o o r j e e e n structurele b e z u i n i g i n g haalt, m a a r er g e e n frictiekosten zijn.
6.4 Huurprijsbeleid Al e e r d e r is b e s l o t e n d a t v o o r d e h u u r v a n g e m e e n t e l i j k v a s t g o e d e e n kostprijs d e k k e n d tarief in r e k e n i n g w o r d t g e b r a c h t . W i j a c h t e n het v a n g r o o t b e l a n g d a t d e c o n s e q u e n t i e s v a n dit h u u r p r i j s b e l e i d nu zo s n e l m o g e l i j k m e t alle g e b r u i k e r s v a n g e m e e n t e l i j k v a s t g o e d w o r d e n b e s p r o k e n . D e v e r w a c h t i n g is d a t die c o n s e q u e n t i e s per g e b r u i k e r s t e r k zullen v e r s c h i l l e n . G e b r u i k e r s zelf k u n n e n het tarief b e ï n v l o e d e n d o o r e i g e n a r e n b e h e e r en facilitair b e h e e r g e h e e l of g e d e e l t e l i j k zelf uit te v o e r e n . O o k het d e l e n v a n v a s t g o e d m e t (of ' o n d e r v e r h u r e n ' a a n ) a n d e r e n k a n v o o r g e b r u i k e r s tot lagere k o s t e n l e i d e n . A l l e e n d o o r v o o r iedere (huidige) g e b r u i k e r d e kostprijs d e k k e n d e h u u r in beeld te b r e n g e n en d a a r het g e s p r e k o v e r a a n te g a a n , zal d e g e w e n s t e d y n a m i e k in d e v e r h o u d i n g t u s s e n g e m e e n t e e n v e r e n i g i n g e n en instellingen v o r m g a a n krijgen. O v e r i g e n s is o o k al e e r d e r u i t g e s p r o k e n dat d e g e m e e n t e het i n s t r u m e n t v a n s u b s i d i e k a n en zal inzetten o m geleidelijk d e o v e r g a n g n a a r d e n i e u w e situatie v a n het betalen v a n e e n kostprijs 20
d e k k e n d e h u u r te m a k e n . Z o krijgt bijv. d e b i b l i o t h e e k al j a r e n e e n s u b s i d i e v o o r d e k o s t e n v a n h u i s v e s t i n g (die d e bibliotheek a a n d e g e m e e n t e betaalt). M e e r c o n c r e e t h e b b e n wij b e s l o t e n o m per 1 j a n u a r i 2 0 1 6 d e kostprijs d e k k e n d e h u u r in r e k e n i n g te b r e n g e n . De invoering m o e t e e n - nog n a d e r te b e p a l e n - bijdrage leveren a a n d e taakstelling v a n C 6 0 0 . 0 0 0 ( v a n a f 2 0 1 6 ) . De j a r e n 2 0 1 4 en 2 0 1 5 (eerste helft) zullen wij b e n u t t e n o m m e t alle g e b r u i k e r s v a n o n s v a s t g o e d het g e s p r e k h i e r o v e r a a n te g a a n .
6.5 Voortgang (interne) verzelfstandiging
voorzieningen
V o o r alle v o o r z i e n i n g e n w e r k e n wij hard a a n e e n plan v a n a a n p a k w a a r i n c o n c r e t e v o o r s t e l l e n w o r d e n gedaan voor: 1.
e e n ( v e r n i e u w d ) p r o g r a m m a v a n activiteiten;
2.
e e n a n d e r e v o r m v a n facilitair b e h e e r ;
3.
e e n ( v e r n i e u w d e ) w i j z e v a n exploitatie;
4.
het e i g e n a r e n b e h e e r ;
5.
een (nieuwe) vorm van ondersteuning (overhead).
D e z e p l a n n e n v a n a a n p a k v o r m e n d e basis v o o r d e b e o o r d e l i n g v a n d e m a t e en het t e m p o w a a r i n d e bezuinigingstaakstelling (vanaf 2016 structureel C 600.000) daadwerkelijk kan worden gerealiseerd. W i j k o m e n hier in het n a j a a r o p t e r u g .
21
7. Algemene beschouwing college 7.1 Inleiding Met d e ( o n t w e r p ) K a d e r n o t a nodigt het college d e fracties in d e g e m e e n t e r a a d jaarlijks uit o m e e n a l g e m e n e , politieke b e s c h o u w i n g o p de j a r e n 2 0 1 5 - 2 0 1 8 te g e v e n . O o k dit j a a r d o e n wij dat, m a a r in e e n v e r k i e z i n g s j a a r g e b e u r t dat in e e n b i j z o n d e r e c o n t e x t . E e n a a n t a l politieke partijen, m e e r in het b i j z o n d e r S G P , L e e f b a a r K r i m p e n , C D A en P v d A , heeft i m m e r s in het c o a l i t i e a k k o o r d ' S t e r k e r d o o r v e r b i n d e n ' feitelijk al e e n g e z a m e n l i j k e politieke b e s c h o u w i n g g e f o r m u l e e r d . Dit c o a l i t i e a k k o o r d is d e basis v o o r o n s college dat o p 16 m e i d o o r u w raad is b e n o e m d . In het c o a l i t i e a k k o o r d h e b b e n wij d e o p d r a c h t g e k r e g e n o m in d e K a d e r n o t a m e t v o o r s t e l l e n v o o r e e n s l u i t e n d e begroting te k o m e n en o m het c o a l i t i e a k k o o r d - w a a r nodig - v e r d e r uit te w e r k e n in e e n c o l l e g e p r o g r a m m a . De coalitie heeft daarbij o p v o o r h a n d e e n a a n t a l financiële k a d e r s g e f o r m u l e e r d . 1.
De O Z B w o r d t niet m e e r d a n t r e n d m a t i g v e r h o o g d .
2.
O v e r d e invoering v a n d e kostprijs d e k k e n d e h u u r w o r d t o p d e kortst m o g e l i j k e t e r m i j n het g e s p r e k m e t v e r e n i g i n g e n en m a a t s c h a p p e l i j k e o r g a n i s a t i e s g e s t a r t .
3.
De b u d g e t t e n v o o r s u b s i d i e s en v o o r b e h e e r b u i t e n r u i m t e w o r d e n niet g e ï n d e x e e r d .
4.
E e n (verdere) reductie v a n a p p a r a a t s k o s t e n w o r d t m o g e l i j k g e o o r d e e l d .
N a o n s a a n t r e d e n h e b b e n wij - s a m e n m e t d e a m b t e l i j k e o r g a n i s a t i e - allereerst d e o n t w i k k e l i n g e n in d e i n k o m s t e n en u i t g a v e n in o g e n s c h o u w g e n o m e n . D a t h e b b e n wij g e d a a n d o o r kennis te n e m e n v a n d e j a a r r e k e n i n g o v e r het d i e n s t j a a r 2 0 1 3 , w a a r m e e het ' o u d e ' c o l l e g e v e r a n t w o o r d i n g aflegt aan d e ' n i e u w e ' g e m e e n t e r a a d . O o k h e b b e n wij o n s laten i n f o r m e r e n o v e r d e s t a n d v a n z a k e n v a n d e l o p e n d e begroting 2 0 1 4 . T e n s l o t t e h e b b e n wij k e n n i s g e n o m e n v a n d e mei-circulaire. De u i t k o m s t e n h e b b e n wij v e r t a a l d in e e n eerste financieel k a d e r v o o r d e j a r e n 2 0 1 5 - 2 0 1 8 . V e r v o l g e n s h e b b e n wij o n z e inhoudelijke a m b i t i e s g e c o n f r o n t e e r d m e t d e z e financiële k a d e r s . G r a a g m a k e n wij u d e e l g e n o o t v a n d e z e a m b i t i e s . Dat d o e n wij in d e z e K a d e r n o t a o p h o o f d l i j n e n . In d e b e g r o t i n g w e r k e n wij dit v e r d e r uit, b i n n e n e e n s l u i t e n d m e e r j a r e n p e r s p e c t i e f .
7.2 Waar staan wij voor? Het is v a n het g r o o t s t e b e l a n g d a t b u r g e r s en o n d e r n e m e r s zich veilig en g e b o r g e n w e t e n in hun g e m e e n t e . D a a r o m v i n d e n wij het w a a r b o r g e n v a n veiligheid en l e e f b a a r h e i d m i s s c h i e n w e l d e belangrijkste t a a k v a n e e n g e m e e n t e b e s t u u r . D u u r z a a m h e i d is r i c h t i n g g e v e n d v o o r al o n s h a n d e l e n . D u u r z a m e o n t w i k k e l i n g , inrichting e n b e h e e r v a n K r i m p e n a a n d e n IJssel biedt o p t e r m i j n v o o r i e d e r e e n - b u r g e r s en o n d e r n e m e r s - het g r o o t s t e voordeel. D e d i e n s t v e r l e n i n g in o n z e g e m e e n t e m o e t e e n v o u d i g w e g o p o r d e zijn. B u r g e r s en o n d e r n e m e r s m o g e n v e r w a c h t e n dat z e hun z a k e n m e t d e g e m e e n t e b e t r o u w b a a r en s n e l k u n n e n r e g e l e n , m e t eigentijdse m i d d e l e n en o p het m o m e n t dat het hen het beste uitkomt. E l k e K r i m p e n a a r m o e t k u n n e n m e e d o e n in d e K r i m p e n s e s a m e n l e v i n g . W i j b e w e r k s t e l l i g e n dat in die s a m e n l e v i n g a l g e m e n e b a s i s v o o r z i e n i n g e n a a n w e z i g zijn o p het g e b i e d v a n w o n e n , w e r k e n , o n d e r w i j s , vrije tijd (sport, c u l t u u r en recreatie), g e z o n d h e i d , o p v o e d e n , g e l d e n z i n g e v i n g . W i j s t r e v e n n a a r e e n s a m e n l e v i n g w a a r i n d e b u r g e r s z e l f r e d z a a m zijn, m a a r zich t e v e n s bij e l k a a r b e t r o k k e n v o e l e n . Kleine en grote p r o b l e m e n willen w e v o o r k o m e n d o o r m e n s e n te s t i m u l e r e n e e n z e l f s t a n d i g leven te leiden en g e b r u i k te m a k e n v a n d e a l g e m e n e b a s i s v o o r z i e n i n g e n .
22
W i j zetten in o p p r e v e n t i e , m a a r niet i e d e r e e n redt het o p e i g e n kracht. W a n n e e r het e e n i n w o n e r niet lukt m e t hulp v a n zijn of h a a r s o c i a l e n e t w e r k d e o n d e r s t e u n i n g s v r a a g o p te l o s s e n , d a n faciliteren wij dat hij of zij o n d e r s t e u n i n g vindt. Die o n d e r s t e u n i n g is e r o p g e r i c h t o m - w a a r m o g e l i j k - w e e r z e l f r e d z a a m te w o r d e n en o p eigen kracht m e e te k u n n e n d o e n in d e K r i m p e n s e s a m e n l e v i n g . Uit het v o o r g a a n d e blijkt dat wij o n s d e k o m e n d e vier j a a r o p vijf s a m e n h a n g e n d e t h e m a ' s willen richten . 1.
E e n d u u r z a m e en veilige w o o n - en l e e f o m g e v i n g .
2.
S l i m m e en eigentijdse d i e n s t v e r l e n i n g v o o r b u r g e r s en o n d e r n e m e r s .
3.
Algemene basisvoorzieningen voor iedereen.
4.
P r e v e n t i e en m e e d o e n o p e i g e n kracht.
5.
Ondersteuning op maat.
Alle activiteiten die d e g e m e e n t e ontplooit, alle ' p r o d u c t e n ' en d i e n s t e n die d e g e m e e n t e a a n b i e d t of laat a a n b i e d e n en al het (sectorale) beleid d a t d e g e m e e n t e o n t w i k k e l t , m o e t e n e e n bijdrage leveren a a n d e a m b i t i e s die wij v o o r d e z e vijf ' p r o g r a m m a ' s ' f o r m u l e r e n . W i j s t r e v e n daarbij n a a r e e n n i e u w e m a n i e r v a n ( b e l e i d s m a t i g e ) v e r a n t w o o r d i n g v a n die activiteiten. M i n d e r in d e v o r m en in het ritme v a n d e p l a n n i n g - en c o n t r o l c y c l u s m e t b e g r o t i n g en r e k e n i n g ; m a a r m e e r vanuit d e b e l e i d s c y c l u s , r e k e n i n g h o u d e n d m e t het m o m e n t dat (kwantitatieve) g e g e v e n s (indicatoren) b e s c h i k b a a r k o m e n in d e v o r m v a n e e n m o n i t o r (bijv. j e u g d g e z o n d h e i d , v o l k s g e z o n d h e i d , g e z o n d h e i d o u d e r e n ) o f r a p p o r t a g e (bijv. v e i l i g h e i d ) . O v e r i g e n s m e r k e n wij o p d a t o p w w w . w a a r s t a a t j e g e m e e n t e . n l nu al d e 'prestaties' v a n o n z e g e m e e n t e o p acht m a a t s c h a p p e l i j k e t h e m a ' s k u n n e n w o r d e n b e k e k e n . R o n d o m d e o n d e r s c h e i d e n thema's: 1.
duurzaamheid,
2.
veiligheid en l e e f b a a r h e i d ,
3.
w o o n - e n leefklimaat,
4.
dienstverlening,
5.
lokale e c o n o m i e ,
6.
zorg en w e l z i j n ,
7.
arbeidsparticipatie en w e r k g e l e g e n h e i d ,
8.
relatie b u r g e r - b e s t u u r
w o r d e n tal v a n g e g e v e n s g e p r e s e n t e e r d die uit v e r s c h i l l e n d e o b j e c t i e v e b r o n n e n a f k o m s t i g zijn. G r a a g g a a n wij m e t uw raad het g e s p r e k a a n hoe wij d e z e g e g e v e n s e e n plek k u n n e n g e v e n in d e planning¬ en c o n t r o l c y c l u s en het m a a t s c h a p p e l i j k e en politiek d e b a t in o n z e g e m e e n t e .
7.3 Hoe gaan wij dat doen? D e coalitie heeft o n s als leidraad m e e g e g e v e n dat wij v e r b i n d i n g z o e k e n en m a k e n . W i j b e s c h o u w e n dat als o n z e b e l a n g r i j k s t e a m b i t i e v o o r d e k o m e n d e vier jaar. Z o a l s a a n g e g e v e n , d o e n wij dat in de richting v a n d e g e m e e n t e r a a d d o o r e e n n i e u w e m a n i e r v a n b e l e i d s m a t i g e v e r a n t w o o r d i n g na te s t r e v e n . V e r b i n d i n g z o e k e n en m a k e n in d e relatie b u r g e r - b e s t u u r richten wij o o k o p e e n a n d e r e , v e r n i e u w e n d e m a n i e r in. 1.
W i j s p r e k e n b u r g e r s a a n o m zelf e e n bijdrage te l e v e r e n a a n het s c h o o n , heel e n veilig
2.
W i j s t i m u l e r e n b u r g e r s o m actief te participeren in e e n l e v e n d i g e sociale o m g e v i n g .
3.
W i j g e v e n individuele b u r g e r s m e e r m o g e l i j k h e d e n o m zich in politieke en bestuurlijke issues
h o u d e n v a n h u n w o o n - en l e e f o m g e v i n g .
te m e n g e n en die o o k zelf te a g e n d e r e n . 4.
W i j b e n o e m e n w i j k w e t h o u d e r s die direct a a n s p r e e k b a a r zijn v o o r b e w o n e r s en o n d e r n e m e r s . P e r w i j k is er e e n b e p e r k t b u d g e t b e s c h i k b a a r o m d e z e n i e u w e w e r k w i j z e v o r m en i n h o u d te geven.
23
T e n s l o t t e willen wij d e g e m e e n t e m e e r en m e e r laten t o e g r o e i e n n a a r e e n rol als r e g i s s e u r v a n beleid en ' o p d r a c h t g e v e r ' v o o r e e n g e v a r i e e r d a a n b o d a a n v o o r z i e n i n g e n en activiteiten. De g e m e e n t e g a a t niet m e e r z o r g e n 'voor', m a a r z o r g e n 'dat'. M e e r c o n c r e e t : 1.
g a a n wij m e e r g e b r u i k m a k e n v a n d e o r g a n i s e r e n d e k r a c h t in d e s a m e n l e v i n g ;
2.
w e r k e n wij s a m e n m e t b e s t a a n d e en n i e u w e p l a t f o r m s e n initiatieven, z o a l s d e O n d e r n e m e r s k r i n g , het S e n i o r e n p l a t f o r m , het W m o - b e r a a d , d e C l i ë n t e n r a a d L e e r l i n g e n v e r v o e r en d e k l a n k b o r d g r o e p ' D e k r a c h t v a n K r i m p e n ' ;
3.
w e r k e n wij s a m e n m e t a n d e r e g e m e e n t e n v o o r w a t wij zelf niet of niet (langer) efficiënt genoeg kunnen organiseren;
4.
m a k e n wij o n s - b i n n e n het b u d g e t dat h i e r v o o r n a a r d e g e m e e n t e w o r d t o v e r g e h e v e l d - s t e r k v o o r d e d a a d w e r k e l i j k e v o r m g e v i n g v a n het o m v a n g r i j k e p a k k e t a a n n i e u w e t a k e n en b e v o e g d h e d e n b i n n e n het sociale d o m e i n .
O v e r d e e x a c t e w i j z e w a a r o p wij d e ' g o v e r n a n c e ' v a n o n z e s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d e n willen v o r m g e v e n z o d a t d e z e past bij d e z e n i e u w e rol, zullen wij nog dit j a a r h e l d e r h e i d g e v e n .
7.4 Wat zijn onze concrete ambities voor 2014 en 2015 En tenslotte h e b b e n wij v o o r d e o n d e r s c h e i d e n vijf t h e m a ' s v o o r d e j a r e n 2 0 1 4 en 2 0 1 5 d e v o l g e n d e c o n c r e t e a m b i t i e s . O n z e o v e r i g e a m b i t i e s p r e s e n t e r e n wij in s a m e n h a n g m e t het a a n b i e d e n v a n d e meerjarenbegroting 2015-2018. Duurzame
en veilige
woon-
en
leefomgeving
Bij dit t h e m a o n d e r s c h e i d e n wij vijf o n d e r w e r p e n O p basis v a n d e D u u r z a a m h e i d s v i s i e , die in d e vorige c o l l e g e p e r i o d e is g e ë v a l u e e r d , zullen wij n o g in 2 0 1 4 e e n n i e u w e u i t v o e r i n g s p r o g r a m m a opstellen dat n a u w aansluit bij d e regionale d u u r z a a m h e i d s a g e n d a 2 0 1 3 - 2 0 1 6 . W i j h o u d e n e e n b u d g e t b e s c h i k b a a r v a n w a a r u i t incidentele (financiële) i m p u l s e n m o g e l i j k zijn. In 2 0 1 3 is het g e a c t u a l i s e e r d e v e i l i g h e i d s b e l e i d v a s t g e s t e l d w a a r b i j o n d e r s c h e i d w o r d t g e m a a k t in z e s v e i l i g h e i d s v e l d e n . B i n n e n d e z e v e l d e n zijn s p e c i f i e k e a a n d a c h t s p u n t e n g e f o r m u l e e r d , w a a r a a n wij uitvoering zullen g e g e v e n . W i j o n d e r z o e k e n d e m o g e l i j k h e i d o m B O A ' s gericht en tijdelijk in te z e t t e n o m t o e z i c h t in d e o p e n b a r e ruimte uit te o e f e n e n en h a n d h a v e n d o p te t r e d e n . O p het g e b i e d v a n b e r e i k b a a r h e i d en mobiliteit g e v e n wij uitvoering a a n c.q. v e r l e n e n wij m e d e w e r k i n g a a n d e a f s p r a k e n die in het k a d e r v a n B e t e r B e n u t t e n zijn g e m a a k t . H e t betreft d a n m e t n a m e d e optimalisatie v a n d e A l g e r a c o r r i d o r e n d e v e r n i e u w i n g v a n d e v e r k e e r s r e g e l i n s t a l l a t i e bij d e grote kruising. O p e e n later m o m e n t (2015) n e m e n wij het initiatief o m t o t é é n bestuurlijk platform te k o m e n dat de mobiliteit en b e r e i k b a a r h e i d in d e A l g e r a c o r r i d o r c.q. d e o o s t f l a n k v a n R o t t e r d a m stuurt en regisseert. T e n a a n z i e n v a n het b e h e e r v a n d e o p e n b a r e ruimte z e t t e n wij v o o r a l het ingezette beleid voort. W i j p r o b e r e n d a a r d e inzet v a n financiële m i d d e l e n zo efficiënt m o g e l i j k te laten p l a a t s v i n d e n . Prioriteit g e v e n wij a a n e e n pilot g e r i c h t o p het v o o r k o m e n en bestrijden v a n overlast d o o r h o n d e n p o e p . W i j c o n s t a t e r e n dat d e ruimtelijke o r d e n i n g v a n d e g e m e e n t e 'op o r d e ' is. In 2 0 1 3 zijn alle b e s t e m m i n g s p l a n n e n g e a c t u a l i s e e r d . V o o r n i e u w e ruimtelijke o n t w i k k e l i n g e n heeft het v o r i g e c o l l e g e in het k a d e r v a n d e M P G - s y s t e m a t i e k e e n w e r k w i j z e m e t uw r a a d a f g e s p r o k e n die wij zullen v o o r t z e t t e n . A l s zich e e n n i e u w e ( v a s t g o e d ) o n t w i k k e l i n g v o o r d o e t , o n t w i k k e l e n wij s t e d e n b o u w k u n d i g e k a d e r s die d e basis v o o r e e n b e s t e m m i n g s p l a n p r o c e d u r e zijn. V o o r d e 'grote' g e b i e d s o n t w i k k e l i n g e n ( C e n t r u m en S t o r m p o l d e r ) zullen wij uw r a a d t e n m i n s t e é é n k e e r per j a a r integraal i n f o r m e r e n .
24
Slimme
en eigentijdse
dienstverlening
voor burgers
en
ondernemers
W i j zullen o n z e d i e n s t v e r l e n i n g s l i m en s l a n k o r g a n i s e r e n , w a a r b i j w e o p e n s t a a n v o o r initiatieven en v e r b i n d i n g z o e k e n m e t d e b u r g e r s en o n d e r n e m e r s . R e g e l s w o r d e n b e p e r k t w a a r mogelijk, p r o c e d u r e s v e r k o r t en a a n v r a g e n v e r e e n v o u d i g d , m e t alle v o o r d e l e n v o o r d e klant. Tegelijkertijd levert het d e g e m e e n t e tijd en m i n d e r a d m i n i s t r a t i e v e w e r k z a a m h e d e n o p en sluit het p r i m a a a n bij d e r o e p o m een compacte overheid. D e digitalisering v a n o n z e p r o d u c t e n en d i e n s t e n zal d a a r het n o d i g e a a n b i j d r a g e n . E e n a a n t a l z a k e n k u n n e n al volledig digitaal w o r d e n a f g e h a n d e l d . In 2 0 1 7 b i e d e n wij z o v e e l m o g e l i j k p r o d u c t e n e n d i e n s t e n online a a n . H e t K l a n t C o n t a c t C e n t e r krijgt e e n a c t i e v e rol bij het b e g e l e i d e n v a n k l a n t e n bij d e digitale a a n v r a g e n . Dat b e t e k e n t o v e r i g e n s niet dat w e b e p a a l d e d o e l g r o e p e n a a n hun 'lot' o v e r l a t e n . W i j h o u d e n d e balie v o o r e e n v o u d i g e p r o d u c t e n o p e n , m a a r w e l volledig o p a f s p r a a k . C o m p l e x e p r o d u c t e n w o r d e n z o v e e l m o g e l i j k dichtbij d e b u r g e r of het bedrijf o p locatie a f g e h a n d e l d . Gelijktijdig willen w e d a a r m e e dat d e g e m e e n t e e e n h e r k e n b a a r g e z i c h t houdt. Digitalisering m a g het p e r s o o n l i j k e c o n t a c t niet v e r v a n g e n . Z o w e l bij het digitale als het p e r s o o n l i j k e c o n t a c t k a n d e klant r e k e n e n o p e e n c o r r e c t e en gastvrije bejegening. E r wordt hoog ingezet op hostmanship. T e n s l o t t e w o r d t w a a r mogelijk d e s a m e n w e r k i n g g e z o c h t m e t p u b l i e k e e n / o f k e t e n p a r t n e r s . De e e n l o k e t g e d a c h t e lijkt d a a r m e e e n i g s z i n s te w o r d e n l o s g e l a t e n . H o e w e l d e g e m e e n t e landelijk nog s t e e d s g e z i e n w o r d t als d e poort tot d e p u b l i e k e d i e n s t v e r l e n i n g w a a r b i j alle k l a n t v r a g e n w o r d e n a f g e h a n d e l d , zullen wij o n s o p d e z e visie h e r o r i ë n t e r e n . Algemene
basisvoorzieningen
voor
iedereen
In K r i m p e n a a n d e n IJssel b e s c h i k k e n w e o v e r e e n g o e d niveau a a n a l g e m e n e b a s i s v o o r z i e n i n g e n . H e t is o n z e inzet o m dit niveau in s t a n d te h o u d e n d o o r o n z e b e t r o k k e n h e i d a n d e r s v o r m te g e v e n : d e g e m e e n t e g a a t niet m e e r z o r g e n 'voor', m a a r z o r g e n 'dat' er e e n basis v o o r i e d e r e e n is. D e belangrijkste o p g a v e d a a r b i j is d e i m p l e m e n t a t i e v a n d e b e s l u i t v o r m i n g o v e r d e g e m e e n t e l i j k e v o o r z i e n i n g e n v a n 6 m a a r t 2 0 1 4 . W i j zijn d a a r al a f z o n d e r l i j k o p i n g e g a a n . In e e n b e l e i d s p l a n S o c i a a l D o m e i n zullen wij o n z e d o e l s t e l l i n g e n en acties f o r m u l e r e n . H e t V i s i e d o c u m e n t S o c i a a l D o m e i n (mei 2 0 1 3 ) en d e notitie T o e g a n g S o c i a a l D o m e i n ( m a a r t 2 0 1 4 ) zijn d a a r v o o r het u i t g a n g s p u n t . W i j bieden dit b e l e i d s p l a n in het najaar t e r vaststelling a a n . In d a t k a d e r willen wij o o k a f s p r a k e n m e t d e g e m e e n t e r a a d m a k e n o v e r d e w i j z e w a a r o p wij v e r a n t w o o r d i n g a f l e g g e n o v e r het s o c i a a l d o m e i n . O p het g e b i e d v a n w o n e n zullen wij n i e u w e p r e s t a t i e a f s p r a k e n m e t Q u a W o n e n m a k e n . O n z e e e r s t e prioriteit o p het g e b i e d v a n w e r k en i n k o m e n is d e d a a d w e r k e l i j k e v o r m g e v i n g v a n het o n d e r d e e l sociale z a k e n b i n n e n d e G R I J s s e l g e m e e n t e n . Preventie
en meedoen
op eigen
kracht
Hier h e b b e n wij t w e e prioriteiten. In d e e e r s t e plaats o n d e r z o e k e n w e d e m o g e l i j k e v o o r d e l e n als d e g e m e e n t e zich bij het J e u g d s p o r t f o n d s z o u a a n s l u i t e n . S a m e n m e t k e r k e n , v e r e n i g i n g e n en a n d e r e m a a t s c h a p p e l i j k e o r g a n i s a t i e s o r g a n i s e r e n wij in 2 0 1 5 e e n c o n f e r e n t i e o v e r e e n z a a m h e i d en o p basis v a n d e u i t k o m s t e n stellen wij e e n actieplan o p gericht o p het t e g e n g a a n v a n s o c i a a l i s o l e m e n t en e e n z a a m h e i d . Ondersteuning
op
maat
Bij d e drie d e c e n t r a l i s a t i e s s t a a n d e e e r s t e j a r e n in het t e k e n v a n z o r g c o n t i n u ï t e i t en t r a n s f o r m a t i e n a a r d e n i e u w e m a n i e r v a n w e r k e n en d e n k e n . B e k e n d is e c h t e r dat d e d e c e n t r a l i s a t i e s g e p a a r d g a a n m e t e e n forse korting. D a t terwijl d e v e r w a c h t i n g is dat juist in d e eerste j a r e n extra m i d d e l e n e n capaciteit nodig zullen zijn o m e r v o o r te z o r g e n d a t d a a r n a alle t a k e n s t r u c t u r e e l b i n n e n d e beschikbare budgetten uitgevoerd kunnen worden. V o o r d e z e 'zachte l a n d i n g ' heeft de g e m e e n t e r a a d al e e r d e r d e b e s t e m m i n g s r e s e r v e D e c e n t r a l i s a t i e s i n g e s t e l d . W i j zullen d e te v e r w a c h t e n kosten zo g o e d m o g e l i j k in beeld b r e n g e n . In d e z e K a d e r n o t a g a a n wij e r v a n uit dat d e h o o g t e v a n d e b e s t e m m i n g s r e s e r v e v o l d o e n d e is o m incidentele t e g e n v a l l e r s o p te v a n g e n . 25
In d e m e e r j a r e n b e g r o t i n g h e b b e n w i j g e e n extra structurele lasten o p g e n o m e n . W i j blijven d u s u i t g a a n v a n b u d g e t t a i r neutrale uitvoering. Bij d e d i v e r s e a m b i t i e s o p bijna alle t h e m a ' s s p e l e n vrijwilligers e e n cruciale rol. Het c o l l e g e zal d a a r o m d e d e s k u n d i g h e i d s b e v o r d e r i n g v a n d e z e vrijwilligers blijven s t i m u l e r e n e n w a a r nodig intensiveren.
26
Bijlagen 1.
Toelichting mutaties voorjaarsnota
2.
Indexering 2 0 1 5 - 2 0 1 8
3.
Uitkering gemeentefonds
4.
R e s e r v e s en v o o r z i e n i n g e n
5.
Risico's
27
