Informatiebrochure overgang. Van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs. Deel 2 Toelichting stappenplan

Informatiebrochure overgang Van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs Deel 2 Toelichting stappenplan

oktober 2012

Schoolverlaters 2013

Toelichting bij tijdpad povo-brochure schoolverlaters 2013 Primair Onderwijs (po)

Advisering en communicatie ouders en leerlingen

Voortgezet onderwijs (vo)

Ad. 1a: Afspraken i.v.m. afname NIO en NDT Regulier Basisonderwijs Speciaal Basisonderwijs

NIO en SAQI (NDT) NDT of NIO en SAQI

NIO door AOB Compaz / Geldergroep; SAQI door basisschool Groep 8 (en evt. leerlingen gr 7 met een DL>50) Bij een IQ‐score <80 bij eerder onderzoek wordt een NDT afgenomen. Bij een score van 80 of hoger en een uitstroomverwachting naar het vmbo wordt de NIO afgenomen door de Geldergroep De basisscholen maken zelf een afspraak met de AOB Compaz / Geldergroep: Kabelweg 21, 1014 BA Amsterdam Contactpersonen: mevr. N. Klaver en mevr. L. Hes Telefoonnummer: 020-4860683, : e-mail [email protected]

Ad. 1b: Overzicht testen en toetsen die algemeen in de Zaanstreek worden gebruikt: Onderdeel Intelligentie *

Technisch lezen ***

naam toets - NIO: Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau - NDT: Nederlandse Differentiatie Testserie, 1999 - LOVS AVI toets - LOVS Drie-Minuten-Toets

Spelling ** Rekenen ** Sociaal‐emotioneel

Leeftijdsbereik - Groep 8 en klas 1 vo

- Normen 2004 Alleen voor SBOleerlingen met IQ <80

- Groep 8 en klas 1 vo

- CITO 2009 - CITO 2009 Afname 1,2,3 verplicht voor potentiële lwoo of PrO/lln.*** Anderen alleen krt 3 - A of B vorm ‐ 1994

- Groep 3 - 8 - Groep 3 - 8

CITO

- Groep 3 - 8 en klas 1 vo - Groep 3 - 8

- LOVS Begrijpend lezen digitaal

CITO

- Groep 3 - 8

- LOVS Spelling

CITO

- Groep 3 - 8

- LOVS Spelling digitaal

CITO

- Groep 3 - 8

- LOVS Rekenen/wiskunde

CITO

- Groep 3 - 8

- LOVS Rekenen/wiskunde, digitaal - SAQI 2007 (internetversie SVL)

CITO

- Groep 3 - 8

School Attitude Questionnaire Internet

- Groep 6-8 + 1 vo

- BRUS Eén‐minuut‐test (niet aanbevolen) - LOVS Begrijpend lezen Begrijpend lezen ** ****

opmerking - Jaar van uitgave: 2004

e

* **

Bij een second opinion moet altijd een ander instrument worden gebruikt. Zie formulier 6 (deel 3) M.i.v. september 2011 mogen alleen de CITO LOVS toetsen worden gebruikt; de oude toetsen, zoals de TBL, de SVS en de CITO Rekenen-wiskunde 2002, mogen niet meer worden gebruikt. De nieuwe LOVS toetsen voor speciale leerlingen mogen ook gebruikt worden. *** TIP: Neem bij alle leerlingen met vmbo- of PrO-advies drie kaarten af. De samengestelde vaardigheidsscore uit de drie DMT-kaarten is noodzakelijk voor de verwerking door de RVC. **** Wanneer een leerling bij de afname van de toets Technisch Lezen lager scoort dan DLE 20 is afname van toets Begrijpend Lezen voor leerlingen die naar het PrO worden verwezen niet noodzakelijk. Voor een uitgebreider overzicht zie ook: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2012-17829.html

2

Ad. 2: Voorlichtingsavond voor ouders en leerlingen van groep 8 In september wordt op de basisschool een ouderavond georganiseerd. De basisschool gebruikt hierbij de PowerPoint die door de povo‐werkgroep is gemaakt ter ondersteuning. Povo adviseert de basisschool de presentatie te laten uitvoeren door de directie of de interne begeleider in verband met continuïteit en kennis van de procedure. Ad. 4 + 6: Opstellen voorlopig advies Het voorlopige advies is een richtlijn voor de ouders waarmee aangegeven wordt welke voorlichtingsavonden van het voortgezet onderwijs ze kunnen bezoeken. In een eerste gesprek informeert de school naar de verwachting van kinderen en ouders wat betreft de vervolgopleiding van het kind. Indien de leerkracht twijfelt tussen vmbo-t en havo dient dat de ouders te worden gemeld. De leerkracht informeert tevens naar de voorkeurschool van de ouders, zodat in het geval van een twijfeladvies al bekend is met welke vo-school overleg dient plaats te vinden. Ad. 8: Voorbereiding op de afname van de NIO Het is een povo-afspraak dat bij alle leerlingen de NIO wordt afgenomen. De test moet binnen de aangegeven tijd gemaakt worden volgens de aanwijzingen van de testleider van Aob Compaz/Geldergroep. Voorbereiding op de afname van de NIO Ten einde de afname van de NIO zo optimaal mogelijk te laten verlopen, is het vooral van belang de test zo ontspannen mogelijk voor te bereiden. De ervaring leert dat de meeste leerlingen die in aanmerking komen voor een hertest, dus de NIO beneden hun niveau hebben gemaakt, last hebben van overmatige stress of faalangst. Gelukkig komt dit niet vaak voor en stress is ook niet altijd te voorkomen, maar met de volgende tips kan de druk die deze leerlingen voelen worden verminderd: Wel doen  Relativeren. Niet alles hangt van de NIO af.  Gewoon goed je best doen en werken zoals altijd.  Goed luisteren naar de uitleg van de opgaven en vragen stellen als je iets niet snapt. Degene die de test afneemt is er om te zorgen dat iedereen de NIO zo goed mogelijk maakt en vindt het niet erg om iets nog een keer uit te leggen.  Op de gewone tijd naar bed (niet extra vroeg, dit kan leiden tot piekeren).  Ontbijten.  Zorgen dat het lokaal vast op orde is en de tafels los in toetsopstelling staan, gezicht naar het bord. Slepen met tafels geeft onrust bij de leerlingen.  Met de ouders bespreken dat er niet teveel aandacht aan wordt besteed (dus niet zeggen dat je heel goed je best moet doen, dan kan je naar de havo en zeker niet oefenen). Uiteraard is het wel belangrijk de kinderen ’s ochtends succes te wensen en laten merken dat je vertrouwen in ze hebt.  Voor aanvang van de test (niet in aanwezigheid van de leerlingen) eventuele bijzonderheden met de testleider doornemen.  De leerlingen kort toespreken en succes wensen voor de test begint. Niet doen  Oefenen. Op internet zijn voorbeelden te vinden van de NIO. Deze zijn uitsluitend informatief bedoeld en niet bedoeld om mee te oefenen. Oefenen werkt stress verhogend en contraproductief. Zeer vaak blijkt dat deze voorbeelden vooraf verkeerd zijn uitgelegd. Voorafgaand aan de test wordt voor het maken van de opgaven uitgebreid en op de juiste wijze geoefend.  Tips geven over het invullen van het formulier. Soms krijgen kinderen te horen dat ze moeten proberen alles te maken (dit is niet haalbaar voor groep 8 leerlingen) of dat ze zo rustig mogelijk moeten werken. De juiste

3

 

invulinstructies krijgen alle leerlingen op dezelfde manier tijdens de testafname. Storen tijdens de testafname, ook niet om kinderen iets lekkers te brengen. Dit mag na afloop. In discussie gaan met de testleider waar leerlingen bij aanwezig zijn. Bij vragen of opmerkingen voor of tijdens testafname is het beste even telefonisch contact op te nemen (020-4860683).

Tip: Bij de uitgever van de NIO zijn gratis ouderbrochures te bestellen of te downloaden op www.boomtestuitgevers.nl Ad. 9: Afname NDT/NIO SBO scholen Bij sbo‐leerlingen met een te verwachten uitstroomprofiel vmbo, inclusief lwoo (IQ 80 of hoger) wordt direct de NIO afgenomen, in verband met de lwoo‐aanvragen. Voor leerlingen met een uitstroomprofiel PrO (IQ < 80) heeft de NDT de voorkeur. Beide testen worden door Aob Compaz / Geldergroep afgenomen. De sbo-school neemt zelf de SAQI af. Zie ook ad. 17. Ad. 14: Onderzoek cognitieve vaardigheden De Aob Compaz / Geldergroep verzoekt nadrukkelijk om de toetsresultaten z.s.m. aan hen door te geven. Richtlijnen adaptieve toetsafname po ‐ vo schoolverlaters 2013 Uitgangspunt voor de af te nemen toets is de DLE van de toets die eind groep 7 is afgenomen, of de toets die past bij het ontwikkelingsperspectief. Adaptief toetsen sluit aan bij de verschillen tussen leerlingen. Voor de RVC zijn nauwkeurige toetsgegevens over de leerachterstanden noodzakelijk om een aanvraag voor een beschikking te kunnen indienen. Check achteraf of de goede toets is gebruikt: de resultaten van de afgenomen toets mogen niet meer dan 10 DLE-punten afwijken van de DL die bij de toets hoort (zie onderstaande adviestabel door- en terugtoetsen LOVS). Niveau

Behaald DLE

Advies

- Groep M4 - Groep M4 - Groep M5 - Groep M5 - Groep M6 - Groep M6 - Groep M7 - Groep M7 - Groep M8

< 5 > 25 < 15 > 35 < 25 > 45 < 35 > 55 < 45

- Kies een toets van groep 3 - Kies een toets van groep 5 - Kies een toets van groep 4 - Kies een toets van groep 6 - Kies een toets van groep 5 - Kies een toets van groep 7 - Kies een toets van groep 6 - Kies een toets van groep 8 - Kies een toets van groep 7

- Groep E4 - Groep E4 - Groep E5 - Groep E5 - Groep E6 - Groep E6 - Groep E7 - Groep E7

< 10 > 30 < 20 > 40 < 30 > 50 < 40 > 60

- Kies een toets van groep 3 - Kies een toets van groep 5 - Kies een toets van groep 4 - Kies een toets van groep 6 - Kies een toets van groep 5 - Kies een toets van groep 7 - Kies een toets van groep 6 - Doortoetsen niet nodig: score valt buiten LWOO criteria.

NB. Zie ook ad. 33: Samenvatting criteria RVC t.b.v. toelating PrO en lwoo Overdracht gegevens dyslectische leerlingen: de basisscholen wordt dringend verzocht de vragenlijst ‘leergeschiedenis dyslexie po’ toe te voegen aan het dossier van dyslectische leerlingen en van leerlingen met ernstige lees‐ en/of spellingsproblemen.

4

Ad. 17: Sociaal-emotionele gegevens Er is afgesproken dat de basisschool de SAQI laat invullen. De aanmelding hiervoor gaat via www.saqi.nl. De resultaten kunnen door Aob Compaz / Geldergroep op het overdrachtsformulier worden overgenomen. De basisschool geeft dan de toegangscode door aan Aob Compaz / Geldergroep voor verdere verwerking.

Ad. 18: Opstellen definitief advies vo m.b.t. niveau en gewenste begeleiding Voor het schooljaar 2013-2014 geeft het primair onderwijs informatie over de leerling aan het voortgezet onderwijs op twee aspecten: 1. het niveau van de leerling (adviescategorie op het aanmeldingsformulier), 2. de problematiek van de leerling op grond waarvan specifieke begeleiding gewenst is Het niveau van de leerling Het advies is vastgesteld door de leerkracht van groep 8 in samenspraak met de IB-er en de directie en wordt onderbouwd door gegevens. De gewenste begeleiding Uitgangspunt is dat de aard en de vorm van de gewenste begeleiding verschillen per leerling en los staan van het niveau van de leerling. Er wordt door de leerkracht van groep 8 in samenspraak met de IB-er en/of de directie aangegeven op grond van welke problematiek begeleiding gewenst is. Elke school voor voortgezet onderwijs geeft een eigen inhoudelijke en organisatorische invulling aan de begeleiding die de leerling behoeft. Op het aanmeldingsformulier geeft het primair onderwijs voor elke leerling aan of de leerling specifieke begeleiding nodig heeft door één of meerdere rondjes aan te kruisen.

De leerling heeft specifieke begeleiding nodig

O ja

O nee

De specifieke begeleiding is nodig i.v.m. O leerprobleem op het gebied van ………….. O leerachterstand op één of meer leergebieden O sociaal/emotionele problematiek O concentratie- en/of motivatie problematiek O anderszins ……………… De schriftelijke onderbouwing voor de specifieke begeleiding wordt in een aparte bijlage toegevoegd aan het Onderwijskundig Rapport O

Aanbevolen wordt de leerling te plaatsen op Saenstroom opdc

Heeft de leerling specifieke begeleiding nodig dan wordt de leerling voor de start van het nieuwe schooljaar altijd besproken door de leerkracht van groep 8 en een vertegenwoordiger van de school voor voortgezet onderwijs.

Elke leerling die specifieke begeleiding nodig heeft aangemeld worden bij één van de vijf vmbo scholen. Leerlingen waarvoor de aanbeveling opdc is gedaan melden zich aan bij vmbo Pascal Zuid of Trias VMBO. NB1. Uiteraard loopt voor het vmbo de aanmelding via de Centrale Aanmelding VMBO (CA-VMBO) NB2. Bij aanbeveling Saenstroom opdc is een schriftelijke motivatie verplicht (zie formulier 5) De voortgezet onderwijs scholen geven een schoolspecifieke invulling aan de begeleiding en informeren leerlingen en ouders over deze invulling tijdens algemene voorlichtingsavonden in december en tijdens de open dagen/avonden.

5

De basisschool bepaalt het definitieve advies, mede op basis van de adviezen van onderstaande disciplines:  De psycholoog van Aob Compaz / Geldergroep  Eventueel de psycholoog / orthopedagoog van SBZW (op verzoek van de basisschool) Bij het uiteindelijke advies worden alle gegevens in hun samenhang bekeken. De basisschool geeft advies over niveau, het vo bepaalt waar de specifieke begeleiding het beste geboden kan worden. Hieronder volgt het overzicht vanuit de NIO‐handleiding: Advies op basis van de NIO‐index Totaalscore Praktijkonderwijs (55)60 tot en met 74 Grensgebied PrO / LWOO 75 tot en met 80 VMBO Basis 81 tot en met 91 VMBO Kader 92 tot en met 96 VMBO Theoretisch 97 tot en met 104 HAVO 105 tot en met 113 VWO 114 en hoger Bij twijfel over advies vmbo-t/havo kunnen de deelscores ook een rol spelen. Zie het verkeerslichtmodel (ad 25) Er moet naast de NIO ook worden gekeken naar de leervorderingen, de uitslag op de SAQI en de opmerkingen in het onderwijskundig rapport. NB: de basisschool kan bij de afweging voor vmbo‐adviezen gebruik maken van de folder ‘Advies Leerweg`. Zie website: http://www.povo‐zaanstreek.nl. Tip: vragen over het advies, raadpleeg:  Het Zaans Netwerk voor Advies en Ondersteuning (bereikbaar maandag t/m donderdag van 8.00 tot 14.00 uur op telefoonnummer 075 6701243)  De PCLZ‐vo (iedere dinsdag bereikbaar tussen. 9.00 en 12.30 op tel nr. Saenstroom opdc (tel.0756213725) Hertest versus second opinion Als de resultaten van een leerling niet passen bij de verwachtingen van de basisschool kan dit aanleiding geven tot een hertest of second opinion. Uitgangspunten hierbij zijn: Hertest vanwege tegenvallende NIO resultaten Een hertest kan plaatsvinden wanneer er een aantoonbaar verschil is tussen NIO resultaten en schoolvorderingen en dit verschil verklaard kan worden door de omstandigheden tijdens de testafname. Omstandigheden waarvan verondersteld kan worden dat deze van invloed hebben kunnen zijn op de resultaten. De kosten zijn voor rekening van Aob Compaz / Geldergroep (tel: 020-4860683, mevr. N. Klaver of mevr. L. Hes). Een verschil tussen NIO en schoolvorderingen kan ook voortkomen vanuit factoren die NIET met de testafname als zodanig te maken hebben. In dat geval kan een second opinion raadzaam zijn. Second opinion op verzoek van de basisschool of het voortgezet onderwijs Wanneer Aob Compaz / Geldergroep een verzoek om een hertest afwijst, kan de basisschool een second opinion aanvragen bij een ander onderzoeksbureau. Er kunnen ook andere redenen zijn, waarom de basisschool of de vo‐ school een second opinion wenselijk vindt. De keuze van het onderzoeksinstituut is in principe vrij. De kosten van dit tweede onderzoek zijn dan voor rekening van de aanvrager. In de povo-werkgroep en het Onderwijsplatform is besloten dat de SON niet wordt geaccepteerd als hertest of second opinion, behalve voor ISK-leerlingen of leerlingen van de Kernschool.

6

Ad. 19: Aanmelding leerlingen met behoefte aan specifieke begeleiding en vroegtijdige aanmelding Leerlingen voor PrO en opdc kunnen worden aangemeld vanaf 1 februari. Een vroegtijdige aanmelding is vanwege de lengte van het traject zeer gewenst. Voor alle leerlingen gelden daarnaast nog een aantal specifieke aandachtspunten: 

Voor iedere leerling met behoefte aan specifieke begeleiding (zie aanmeldingsformulier) is een schriftelijke onderbouwing verplicht. Deze motivatie kan worden toegevoegd aan het onderwijskundig rapport.



PrO: De leerlingen binnen het praktijkonderwijs zijn jongeren van 12 tot maximaal 18 jaar. De theorie in het vmbo is voor deze leerlingen te moeilijk. De school besteedt daarom vooral aandacht aan praktische vakken en vaardigheden. Het praktijkonderwijs is een vorm van voortgezet onderwijs die rechtstreeks opleidt voor de arbeidsmarkt. Om toegelaten te worden tot het Praktijkonderwijs moet aan de criteria van de RVC worden voldaan (zie samenvatting criteria RVC, blz 16). In het praktijkonderwijs wordt aandacht besteed aan: - persoonlijkheidsvorming - aanleren van sociale vaardigheden - aanleren van praktische vaardigheden - voorbereiding op het functioneren op de arbeidsmarkt



OPDC: Redenen van aanbeveling voor het opdc kunnen zijn: o grote discrepantie tussen (relatief sterke) aanleg en beperkte leervorderingen o ernstige sociaal‐emotionele problemen, waaronder ernstige werkhoudingproblemen o stapeling van sociaal‐emotionele en didactische problemen. Voor leerlingen met een vmbo B, ‐ K, ‐T advies kan opdc worden aanbevolen. Een schriftelijke onderbouwing is verplicht. Zie formulier 5. De toelatingscommissie van het opdc beslist over de plaatsing. Als een leerling niet tot het opdc wordt toegelaten en de leerling het advies vmbo-regulier heeft gekregen van de e toelatingscommissie dan wordt de leerling alsnog op de school van de 1 voorkeur ingeschreven. Dossier: o Vroege aanmeldingen tussen 1 februari en 1 maart moeten verstuurd worden naar de Centrale Aanmelding vmbo. o Tot de beslissing in de toelatingsvergadering van het opdc is de betreffende kassierschool waar de leerling is aangemeld dossierhouder en aanspreekpunt. Na de beslissing tot toelating wordt het dossier overgedragen aan het opdc.



REC 4 / Altra College: Het Altra College Zaanstad is een school voor voortgezet speciaal onderwijs aan leerlingen met gedragsproblemen en / of psychiatrische stoornissen (behorend bij REC cluster 4). Leerlingen worden alleen toegelaten wanneer zij beschikken over een REC 4 indicatie. De leerlingen hebben een IQ vanaf 70 tot hoogbegaafd. De leeftijd loopt van 12 t /m 18 jaar. Het is ook mogelijk om vanuit REC cluster 4 ambulante begeleiding te geven in het reguliere vo met behulp van een leerlinggebonden financiering (lgf). Ook hiervoor is een REC 4 indicatie nodig. Indien een basisschool vindt dat plaatsing op het Altra College of ambulante begeleiding (lgf) vanuit REC cluster 4 in het reguliere vo voor een leerling een goede stap zou zijn, dan dient de leerling door de ouders en basisschool te worden aangemeld bij het Zaans Netwerk voor Advies en Ondersteuning. Dit Zaans Netwerk is een onderdeel van de Samenwerkingsverbanden van het Primair onderwijs (2701 en 2703) en begeleidt de indicatieaanvraag. Het verdient aanbeveling dit traject snel op te starten. Let op: dit geldt ook voor de herindicaties. Als de aanmelding en indicatie voor de zomervakantie rond zijn, kan de leerling direct na de vakantie

7

-

geplaatst worden op het Altra College. Het Altra College Zaanstad heeft sinds een aantal jaren, naast groepen voor leerlingen met gedragsstoornissen, groepen waar ASS (Autisme Spectrum Stoornis) leerlingen onderwijs krijgen.

Andere aanmeldingen van leerlingen met behoefte aan specifieke begeleiding vallen onder de reguliere aanmelding.

Ad. 21: Afspraken met betrekking tot het speciaal basisonderwijs (sbo) 





 

Aanmeldingen van leerlingen voor PrO, Saenstroom opdc en Altra College kunnen vanaf 1 februari ingediend worden. Bij twijfel over het definitieve advies is overleg tussen het sbo en de scholen voor praktijkonderwijs, het opdc en het Altra College mogelijk. Schoolloopbaan: Het voortgezet onderwijs loopt er vaak tegen aan dat de schoolloopbaan bij sbo‐leerlingen niet goed is ingevuld. Een dringend verzoek: graag de exacte schoolloopbaan vermelden, zodat de DL goed kan worden bepaald. Bijvoorbeeld: hoeveel jaar basisonderwijs, wel of niet kleuterbouwverlenging of doublure, wanneer gestart op het sbo en hoeveel jaar? Deze exacte gegevens zijn nodig voor de eventuele RVC‐aanvraag. Capaciteiten: De sbo‐scholen nemen bij leerlingen met een te verwachten intelligentie van 80 of hoger, dan wel een uitstroomverwachting naar het vmbo, meteen de NIO af (via Aob Compaz / Geldergroep). Bij IQ-score < 80 bij eerder onderzoek wordt de NDT afgenomen. Leervorderingen: Zie hiervoor de aangepaste regeling en lijst met screening- en testinstrumenten (ad. 1b). Sociaal‐emotioneel functioneren: Ook binnen het SBO wordt de SAQI bij alle leerlingen afgenomen. Let op: de nieuwe CBCL / TRF / YSR is nog steeds niet goedgekeurd door de Cotan en mag dus niet worden gebruikt (de oude mogen nog wel). De gegevens moeten worden verwerkt in een SEO‐verklaring.

Ad. 24: Meedelen definitief advies aan ouders In een gesprek deelt de basisschool het definitieve advies aan de ouders mee. Daarbij wordt een keuze gemaakt uit één van de volgende adviescategorieën. O O O O O O O O O O

Praktijkonderwijs Vmbo-b (vmbo-b is basisberoepsgericht) Vmbo-k (vmbo-k is kaderberoepsgericht) Vmbo-t (vmbo-t is theoretisch) Twijfel vmbo-t / havo Havo Havo / Atheneum Atheneum Gymnasium Isk

De gewenste begeleiding wordt apart aangegeven op het aanmeldingsformulier. Hierbij hoort ook het opdc (zie pagina 5) Met betrekking tot de twijfelcategorieën vmbo-t/havo en havo/atheneum verzoeken de havo/vwo-scholen bij het bepalen van het advies zoveel mogelijk te kiezen voor één van beide categorieën. Zij verzoeken het po bij het formuleren van het advies uit te gaan van het niveau waarvan verwacht wordt dat de leerling het minimaal aan kan. Alleen bij echte twijfel tussen vmbo-t en havo en tussen havo en vwo wordt men echter verzocht het twijfeladvies ook daadwerkelijk uit te brengen. In de meeste gevallen gaan de ouders akkoord met het advies en kan de aanmelding in gang gezet worden.

8

Als de ouders het niet eens zijn met het advies Ondanks een zorgvuldige procedure en onderbouwing van het advies kan het voorkomen dat ouders het niet eens zijn met het advies. In dat geval kunnen de ouders een second opinion aanvragen en ontvangen de ouders de informatie over een second opinion (zie formulier 7, deel 3 povo-brochure). Bovendien worden de ouders extra geïnformeerd over de kosten, die een second opinion met zich meebrengt. Wijken de bevindingen van het tweede onderzoek aanzienlijk af van het eerste onderzoek, dan kan dit voor de e basisschool aanleiding zijn om het advies aan te passen. Hierbij worden alle beschikbare gegevens (uit het 1 en e het 2 onderzoek) in samenhang bekeken. Toetsing van het advies Komen ouders en basisschool er samen niet uit, dan verwijst de directie van de basisschool de ouders naar het bestuur van de basisschool. De ouders ontvangen een uitnodiging voor een gesprek met (een vertegenwoordiger van) het bestuur. Het schoolbestuur spant zich in om met de ouders tot een oplossing te komen. Klacht indienen Blijven de ouders het oneens met het advies en wordt er ook na overleg met het schoolbestuur geen overeenstemming bereikt met de ouders over het advies dat naar het vo gaat, dan is het mogelijk dat de ouders een klacht indienen tegen de zienswijze of handelswijze van de basisschool bij het bestuur van de basisschool. De ouders maken hun klacht, bij voorkeur schriftelijk, aan het bestuur kenbaar. De basisschool dan wel het bestuur zijn de ouders bij het indienen van de klacht behulpzaam door het verstrekken van de benodigde gegevens en informatie. De klacht wordt vervolgens conform de klachtenregeling van het bestuur in behandeling genomen. Voor het verloop van de aanmelding betekent bovenstaande, dat het advies van de basisschool op het aanmeldingsformulier wordt vermeld en dat de ouders op pagina 2 van het formulier kunnen aangeven dat zij het niet eens zijn met het advies van de basisschool. Het aanmeldingsformulier wordt opgestuurd conform het advies van de basisschool en niet volgens de wens van de ouders. De uitkomst van een eventueel nog lopende klachtenprocedure kan nog leiden tot aanpassing van het advies. In dat geval neemt de basisschool contact op met de school / Centrale Aanmelding waar het formulier naar toe is gestuurd. Ad. 25: Bepalen adviescategorie en informatie over vo A Bepalen adviescategorie Bij de afweging of een leerling kan worden ingeschreven speelt het advies van de basisschool een belangrijke rol. Dit advies wordt vergeleken met alle aangeleverde gegevens: de didactische informatie, het capaciteitenonderzoek (meestal NIO) en de informatie over het sociaal‐emotioneel functioneren. Het NIO‐criterium is niet alles bepalend! Alle gegevens moeten in hun samenhang worden bekeken. (zie ook ad. 18) Toch kan de uitslag van de NIO aanleiding geven voor twijfel over de haalbaarheid van het advies. Hierbij wordt uitgegaan van onderstaande tabel: Totaalscore (55)60 tot en met 74 75 tot en met 80 81 tot en met 91 92 tot en met 96 97 tot en met 104 105 tot en met 113 114 en hoger

Advies op basis van de NIO‐index Praktijkonderwijs Grensgebied PrO / LWOO VMBO Basis VMBO Kader VMBO Theoretisch HAVO VWO

9

B Toelatingscriteria voor de verschillende onderwijstypen  Met betrekking tot toelating praktijkonderwijs (PrO) Binnen het praktijkonderwijs moeten alle leerlingen aan de RVC‐criteria voor PrO voldoen: De capaciteiten zitten tussen IQ (55) 60 en 80 De leerling heeft een leerachterstand > 50 % op 2 domeinen (niet de combinatie TL en SP). Wanneer of de capaciteiten of de leervorderingen boven die grens zijn, is er sprake van strijdige criteria. De leerling kan eventueel wel in aanmerking komen voor praktijkonderwijs.  Met betrekking tot vmbo‐toelating: In het vmbo is de toelating niet vanzelfsprekend in onderstaande gevallen: 1. De basisschool adviseert VMBO‐B en de NIO totaalscore is 74 of lager. 2. De basisschool adviseert VMBO‐K en de NIO totaalscore is 91 of lager. 3. De basisschool adviseert VMBO‐T en de NIO totaalscore is 96 of lager. In deze gevallen is een schriftelijke onderbouwing van de basisschool verplicht. Daarnaast is een schriftelijke onderbouwing noodzakelijk in de volgende gevallen: 1. Als de basisschool specifieke begeleiding aanbeveelt. 2. Als de basisschool plaatsing op het opdc aanbeveelt. Uit deze motivering moet duidelijk blijken waarom de school het nodig vindt af te wijken van de criteria of extra zorg nodig vindt. Zonder schriftelijke toelichting worden deze aanmeldingen niet in behandeling genomen.  Met betrekking tot toelating havo/vwo: Bij de afweging of de leerling kan worden ingeschreven speelt het advies van de basisschool en de onderliggende gegevens een belangrijke rol. Bij de afweging hanteren de havo/vwo‐scholen het zogenoemde “verkeerslichtmodel”. De onderbouwende gegevens zijn in dit model gegroepeerd in 4 categorieën. Normaal gesproken zal een leerling die geschikt is voor onderwijs op havo/vwo-niveau in alle 4 categorieën een score hebben die het predicaat “groen” verdient. Schema met gegevens voor toelating havo-vwo: Het verkeerslichtmodel Capaciteiten

groen

oranje

rood

Verbaal Symbolisch Totaal Leervorderingen Begrijpend Lezen Rekenen SAQI Motivatie Zelfconcept OKR Werkhouding

≥ 105 ≥ 105 ≥ 105

104‐98 104‐98 104‐98

< 98 < 98 < 98

Cito A of B en DLE ≥ 100% Cito A of B en DLE ≥ 100%

Cito C en DLE 99‐90% Cito C en DLE 99‐90%

≥3 ≥3 overwegend goed

Cito D of E en DLE <90 Cito D of E en DLE <90 ≤2 ≤2

overwegend matig

overwegend zwak

NB: in het verkeerslichtmodel wordt ook gekeken naar de NIO-deelscores. Een deelscore van 98 t/m 104 telt als “oranje” en een deelscore lager dan 98 telt als “rood” In het havo/vwo is de toelating niet vanzelfsprekend in onderstaande gevallen: 1. De basisschool adviseert HAVO, HAVO/VWO of VWO en de leerling heeft volgens het verkeerslichtmodel - méér dan één keer het predicaat ‘oranje’ en/of - het predicaat “oranje” valt in de categorie Begrijpend lezen

10

Over deze leerlingen neemt de basisschool in zo vroeg mogelijk stadium, doch uiterlijk 1 maart, mondeling contact op met de vo‐school voor overleg. Dit overleg is verplicht. In dit gesprek worden alle gegevens over de betreffende leerling uitgewisseld. De leerresultaten van voorgaande jaren spelen hierbij een grote rol. Na overleg kan door het vo besloten worden dat de leerling wordt ingeschreven voor de gevraagde brugklas of dat de leerling wordt verwezen naar een ander type onderwijs. De deelscores van de NIO worden niet gebruikt als voorspeller van schoolsucces, maar als risico-indicator. Bij het zoeken naar potentiële risico’s in de schoolcarrière gaan we in gesprek over eventuele zwaktes in de verschillende deel IQ’s. Als er alleen sprake is van die te lage deelscore is er ook meestal geen belemmering voor aanname; als er behalve die score nog meer oranje/rood zit, moet je je toch afvragen of havo de beste keuze is. Van te voren kan niet bepaald worden welke constellatie van scores tot wel of niet inschrijving zal leiden. De uitkomst van het overleg is immers sterk afhankelijk van de ingebrachte argumenten. 2. De basisschool wil een vmbo-t/havo‐advies geven. Als de basisschool een vmbo-t/havo‐advies wil geven moet samen met de vo‐school de afweging gemaakt worden welke vorm van onderwijs het best past bij de ontwikkeling van de leerling. De basisschool neemt in een zo vroeg mogelijk stadium doch uiterlijk 15 februari het initiatief om een afspraak te maken met een van de havo/vwo‐ scholen voor overleg. In dit gesprek worden alle gegevens over de betreffende leerling uitgewisseld. Na overleg kan door het vo besloten worden dat de leerling geschikt is voor havo/vwo en wordt ingeschreven tot de gevraagde brugklas of dat de leerling wordt verwezen naar een ander type onderwijs. Zonder mondeling contact worden deze aanmeldingen niet in behandeling genomen Tip voor de basisschool: neem een uitdraai van het LVS mee. Namen contactpersonen per havo/vwo school:  St. Michael College: Ruud Stammers  Pascal College: Roeland Dijkema  Zaanlands Lyceum: Mariëlle Bronzwaer  Bertrand Russel College: Anita de Jong

075 6127474 075 6167355 075 6170055 075 6404104

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Aanvullende informatie over verschillende onderwijstypen: TL-plus Het TL-plus programma is gericht op doorstroom naar het havo voor kansrijke leerlingen met een vmbo-t advies of een twijfel vmbo-t/havo advies. TL-plus is een TL-programma voor leerjaar 1 met extra leerstof en bijbehorende begeleiding voor de vakken Nederlands, moderne vreemde talen en wiskunde. Het TL-plus programma is tot stand gekomen in samenwerking met het havo. De organisatie van het TL-plus programma verschilt sterk per vmbo school: een enkele school vormt een aparte klas, andere vmbo scholen bieden leerlingen extra leerstof aan. Een leerling kan in aanmerking komen voor het TL-plus programma als aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Vooral begrijpend lezen en inzichtelijk rekenen zijn belangrijk. Er is een aanbeveling van het primair onderwijs nodig. Of de leerling geplaatst wordt in het TL-plus programma hangt ook af van het overleg met de basisschool en met de ouders. Deze afspraken gelden voor alle vmbo scholen in Zaanstad en zijn bekend bij het primair onderwijs. De ouders kunnen hun voorkeur voor het TL-plus programma aangeven op pagina 2 van het aanmeldingsformulier. De basisschool geeft een aanbeveling met toelichting voor het TL-plus programma aan in het Onderwijskundig Rapport: Zie OKR blz. 3 in deel 3 van de povo-brochure. Overstap vanuit vmbo leerjaar 1 naar havo 2 Voor leerlingen uit het TL-plus programma is het mogelijk om aan het eind van leerjaar 1 de overstap naar het tweede leerjaar van het havo te maken. In Zaanstad zijn daarover de volgende afspraken gemaakt, die door alle vmbo scholen worden gebruikt.

11

Een leerling kan eind leerjaar 1 overstappen naar havo 2 indien de leerling: 1. hoog scoort op de vaardigheden: motivatie, inzicht, zelfstandigheid en tempo en 2. hoge cijfers heeft voor alle vakken en 3. een positief advies heeft voor de overstap naar havo 2 van zijn/haar docenten. Maakt de leerling de overstap naar havo 2 niet, dan volgt de leerling het TL programma in het vmbo 2. Havo-vwo scholen: Leerlingen die op de NIO een score hebben van tenminste 125 hebben voorrang bij de inschrijving. De brug- cq. onderbouwperiode wordt op de diverse havo-vwo scholen op verschillende manieren ingevuld. In het voorlichtingsmateriaal en tijdens voorlichtingsavonden en open dagen worden ouders cq. leerlingen van de schoolspecifieke situatie op de hoogte gebracht. Gymnasium Voor het gymnasium gelden als aannamecriteria: 1. Een NIO‐score van minimaal 114. 2. Een gymnasiumadvies van de basisschool. Gymnasium en atheneum samen vormen het vwo, het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs, dat opleidt voor de universiteit. Een leerling die naar klas 1 gymnasium gaat, komt niet terecht in de reguliere brugklas, maar maakt direct een keuze voor het vwo. In de eerste klas volgt hij naast de “gewone” vakken ook Latijn. Een aantal vakken wordt op een moeilijker niveau aangeboden dan in de reguliere brugklas. Het gymnasium is een goede opleiding voor kinderen die houden van taal en geïnteresseerd zijn in geschiedenis. De leerlingen maken in de onderbouw kennis met Latijn, de taal van de Romeinen, en met Grieks. Ze kiezen na de derde klas één van deze talen of beide talen als examenvak. Er wordt tijdens de opleiding veel aandacht besteed aan de cultuur van de Grieken en Romeinen en de verspreiding van die cultuur in Europa. Voor de leerlingen worden speciale excursies georganiseerd met een klassiek onderwerp. Gymnasiasten volgen meer “leervakken” dan andere leerlingen. Dit vergt aanleg, maar ook discipline.

ISK De ISK (Internationale Schakelklas) is een traject voor leerlingen van 12 tot en met 16 jaar die geen of weinig Nederlands spreken. Het betreft nieuwkomers of leerlingen vanuit de Kernschool. De ISK-leerlingen kunnen worden aangemeld bij het Saenredam College. Ze worden gehuisvest in de oude locatie van Compas aan de Provincialeweg. Daar is de ISK momenteel gehuisvest. e

Ad. 26. 2 Gespreksronde met ouders over leerlingen met een twijfeladvies Na afloop van het overleg met de havo/vwo school deelt de basisschool aan de ouders het gezamenlijke besluit. Het dossier van de door het havo afgewezen leerling wordt direct door de havo/vwo school doorgestuurd naar de centrale aanmelding vmbo. Ad. 27. DOD: Digitaal Overdrachtsdossier Er komt een aparte brochure met instructies ten behoeve van de digitale overdracht van dossiers. Deze komt uit in december 2012 Ad. 28 Overleg vo/po op initiatief van het vo Aanmelding met advies vmbo of havo of atheneum Het vo-advies van het po geeft het niveau van de leerling aan. Dat advies is gebaseerd op het functioneren van de leerling en op de ervaringen, die de basisschool met de leerling heeft. Het advies is zorgvuldig tot stand gekomen, wordt door het basisonderwijs vastgesteld en besproken met de ouders. Na ontvangst van het aanmeldingsformulier bestudeert het voortgezet onderwijs de (onderzoeks)gegevens, die het advies onderbouwen. Er kunnen bij onduidelijkheid over het advies of bij een te grote afwijking van de gegevens verhelderende vragen aan het primair onderwijs worden gesteld. Het advies vmbo of havo of atheneum wordt echter niet aangepast.

12

Onduidelijkheid over het advies Als op het aanmeldingsformulier aangegeven staat dat ouders het niet eens zijn met het advies, komt het voor dat het aanmeldingsformulier gestuurd wordt naar de door de ouders gewenste vo-school of de Centrale Aanmelding voor het vmbo. Dit is niet de conform de afspraken: In dergelijke gevallen wordt het aanmeldingsformulier teruggestuurd naar de basisschool. Het aanmeldingsformulier dient te worden opgestuurd conform het advies van de basisschool. Specifieke begeleiding vmbo, havo of vwo Over leerlingen die speciale zorg nodig hebben dient vooraf contact te worden opgenomen met het vo. Dit in verband met een tijdige opstart van het zorgtraject. Het vo kan aan de hand van het aanmeldingsformulier en de (onderzoeks)gegevens, die het advies onderbouwen tot de conclusie komen dat er geen gewenste begeleiding voor de leerling is aangegeven, terwijl de leerling dit wel nodig lijkt te hebben of dat de leerling andere specifieke begeleiding nodig heeft dan op het aanmeldingsformulier wordt aangegeven. Is dit het geval dan neemt het voortgezet onderwijs contact op met de basisschool om hierover het gesprek aan te gaan. Dit overleg kan leiden tot het aanpassen van de specifieke begeleiding, die de leerling nodig heeft. Bij een aanpassing van de specifieke begeleiding informeert de basisschool de ouders en zorgt voor het verkrijgen van eventuele toestemming van de ouders. Dit geldt bijvoorbeeld voor: Aanvraag REC Toelatingscommissie opdc Specifieke begeleiding d.m.v. doorverwijzing naar het opdc. (zie bijlage 1) Indien het vo denkt aan plaatsing op het opdc en dit niet is aangegeven door het po, vinden de volgende stappen plaats: 

de zorgcoördinator van de vo-school 1 voorkeur neemt namens de Centrale Aanmelding contact op met de ouders en legt het voorstel voor



Indien ouders akkoord gaan, wordt het dossier naar de toelatingscommissie opdc gestuurd en wordt de poschool op de hoogte gebracht



Indien ouders niet akkoord zijn volgt er een gesprek tussen de ouders, een vertegenwoordiger van de poschool en de zorgcoördinator van de vo-school



Als het gesprek geen resultaat oplevert, kan het aanmeldingsdossier worden voorgelegd aan de voorzitter van de pclz-vo. Deze brengt een schriftelijk advies uit aan alle partijen.

e

Indien ouders en school het niet eens zijn, wordt het advies van de basisschool gevolgd. Vmbo-B of PrO Mocht er bij het vmbo sprake zijn van twijfel over de haalbaarheid van het vmbo advies aan de hand van onderzoeksgegevens, die een pro advies rechtvaardigen dan neemt het vo het initiatief voor overleg met het po. In deze situatie kan het overleg leiden tot een gezamenlijke heroverweging van het advies. Er kan besloten worden om het dossier voor te leggen aan de voorzitter van de PCLZ om het advies vo te toetsen en/of om aanvullend onderzoek te laten verrichten. De basisschool informeert de ouders en zorgt voor het verkrijgen van eventuele toestemming van de ouders. Het vo neemt uiteindelijk de beslissing of de leerling in het vmbo-b of in PrO wordt ingeschreven Na inschrijving Na inschrijving stelt het vo aan de hand van het niveau van de leerling vast in welke (brug)klas de leerling start. Elke vo-school heeft in het eerste leerjaar het intern determineren van de leerlingen in de onderbouw op een schoolspecifieke manier geregeld. De interne determinatie houdt in dat in de onderbouw van het vo regelmatig wordt onderzocht of de leerling nog het programma volgt dat bij zijn niveau aansluit.

13

Ad. 30 Inschrijving voorgezet onderwijs De besturen van de scholen voor vmbo en havo/vwo in Zaanstad hebben met het oog op de kwaliteit van het onderwijs afspraken gemaakt om in de komende jaren het onderwijsaanbod beter te spreiden, de huisvesting van de scholen aan te passen en gezamenlijk te organiseren dat elke leerling zoveel mogelijk op een school van zijn/haar en diens ouders voorkeur terecht kan. Deze afspraken zijn gemaakt in overleg met de gemeente Zaanstad. De afspraken zijn vastgelegd in een Convenant Aanmelding en Inschrijving. In het Convenant is het gezamenlijke beleid voor aanmelding en inschrijving weergegeven. Dit gezamenlijke beleid is het resultaat van een zorgvuldige afweging van alle belangen en houdt goed rekening met bijzondere gevallen en individuele belangen van leerlingen in het vmbo en in het havo/vwo. Uitgangspunt van het gezamenlijke beleid is een kwalitatief hoogwaardig en divers onderwijsaanbod. Leerlingen worden niet verplicht zich bij een specifieke school in te schrijven; de vrije schoolkeuze blijft gehandhaafd. Het gezamenlijke beleid houdt in dat elke leerling zich aanmeldt bij de school van eerste voorkeur en op dat moment ook al de school van tweede voorkeur en derde voorkeur aangeeft. De verwachting is dat de vo-scholen meestal inschrijving op de school van eerste voorkeur kunnen realiseren. Om de kwaliteit van het onderwijs voldoende te kunnen borgen, wordt echter ook uitgegaan van het principe, dat een vo-school de mogelijkheid heeft om niet meer leerlingen in te schrijven dan de kwaliteit van het onderwijs (met inbegrip van de huisvesting) toelaat. Dit kan betekenen dat tussen leerlingen geloot moet worden. De vmbo- en havo/vwo-scholen werken met dezelfde procedurele uitgangspunten; op basis van een aantal vastgestelde criteria e kan voorrang bij de inschrijving worden verkregen. Wanneer ook de school van de 2 voorkeur te veel leerlingen e heeft, wordt de 3 voorkeur gevolgd. Over de procedure en de eventuele gronden van voorrang bij de inschrijving worden door het gezamenlijke voortgezet onderwijs verschillende brochures gemaakt. Zij zijn bestemd voor de leerkrachten van groep 8 en de ouders van de schoolverlaters van het primair onderwijs. Tijdens de algemene voorlichtingsavonden op de scholen van voortgezet onderwijs in december 2012 worden het beleid van de aanmelding en inschrijving en de voorrangscriteria bij inschrijving besproken en uitgelegd. In verband met het beleid en de vastgestelde voorrangscriteria is het belangrijk dat het aanmeldingsformulier door de ouders zo volledig mogelijk wordt ingevuld. Ad. 31 Brieven bevestiging inschrijving Als de hele procedure binnen het vo is afgerond, worden er brieven ter bevestiging van de inschrijving aan de ouders verstuurd. Een concrete uitwerking van het beleid ‘Van aanmelding naar inschrijving 2013’ (versie leerkrachten) wordt in november 2012 aan de basisscholen toegestuurd. In januari 2013 wordt de versie voor ouders naar de basisscholen gemaild en geplaatst op de websites van alle vo-scholen.

Ad. 32 Warme Overdracht po-vo In principe vindt er altijd een gesprek tussen de basisschool en de vo‐school plaats. In ieder geval als:  de basisschool op het aanmeldingsformulier heeft aangegeven dat er een warme overdracht nodig is  de vo‐school nog vragen heeft over het dossier van de betreffende leerling  specifieke begeleiding gewenst is

Ad. 33 Bepalen mogelijkheid aanvullende bekostiging Na inschrijving bepaalt de vo‐school of er een extra vorm van bekostiging mogelijk en/of noodzakelijk is. Deze extra bekostiging stelt de vo scholen in staat om de specifieke begeleiding optimaal te regelen. Er zijn drie aanvullende vormen van bekostiging/indicaties: 1. RVC‐indicatie (lwoo of PrO). Zie ook de Samenvatting van de RVC‐criteria op de volgende bladzijde 2. REC‐indicatie (voor zover nog niet aanwezig) voor LGF of plaatsing op een school voor VSO.

14

3. RZB‐indicatie (als 1 en 2 niet mogelijk zijn en er toch extra zorg nodig is). Deze kan worden aangevraagd bij de pclz-vo NB. Zonder PrO‐beschikking is een leerling niet toelaatbaar voor praktijkonderwijs. Met een PrO‐beschikking is een leerling ook toelaatbaar op het vmbo mits de pclz een zogenaamde toelaatbaarheidsverklaring afgeeft. RZB is het Regionale Zorg Budget van het samenwerkingsverband voortgezet onderwijs. Verklaring sociaal-emotioneel functioneren (SEO-verklaring) In bepaalde gevallen kan een leerling (met een IQ > 90) toch in aanmerking komen voor de lwoo-bekostiging (via de RVC). Hiervoor is een SEO‐verklaring nodig. In deze SEO‐verklaring moet de relatie worden gelegd tussen de sociaal‐emotionele problematiek en de daardoor veroorzaakte leerbelemmeringen. Stappenplan lwoo op basis van SEO‐verklaring Vanuit de basisschool (voor de aanmelding): Tijdens het bepalen van het definitieve advies, waarbij een psycholoog van Aob Compaz / Geldergroep aanwezig is, wordt nadrukkelijk bekeken of de leerling eventueel in aanmerking komt voor lwoo en of daar een SEO-verklaring voor nodig is. Stappen:  Eerst bekijken of er 2 leerachterstanden zijn > 25 % (niet de combinatie TL en SP).  Is het IQ > 90, dan is er een SEO‐verklaring nodig.  Er moet dan worden gekeken naar de scores van de SAQI: een score van 1 of 2 op ‘motivatie’ of een score van 1 of 2 bij één van de basisschalen LG, PS, SA, ZP. De medewerker van Aob Compaz / Geldergroep signaleert dat er LWOO mogelijk is en bespreekt met de basisschool of de scores op de SAQI overeenkomen met het beeld van de school. De basisschool kan Aob Compaz / Geldergroep vragen een SEO‐verklaring op te sturen. Deze kosten zijn voor rekening van de basisschool.  Als de SAQI niets uitwijst, maar de leerling heeft wel specifieke begeleiding nodig, dan is aanvullend onderzoek noodzakelijk. Dit kan door Aob Compaz / Geldergroep of door SBZW tegen meerkosten worden uitgevoerd.  De SEO-verklaring en een uitdraai van de scores (inclusief handtekening van de psychodiagnosticus) worden aan het overdrachtsdossier toegevoegd. Vanuit het vo (na de aanmelding):  Het vo screent alle dossiers op de mogelijkheid voor RVC bekostiging.  Mocht er onverhoopt geen SEO‐verklaring zijn meegestuurd, terwijl de leerling wel voor LWOO bekostiging in aanmerking komt (zie boven), dan geldt het volgende: de zorgcoördinator van het vo overlegt met de basisschool en vraagt daarna per e‐mail aan Aob Compaz / Geldergroep om de SEO‐ verklaring op te stellen. Om het voor Aob Compaz / Geldergroep mogelijk te maken om te verifiëren of de eventuele SEO‐verklaring terecht is, stuurt de zorgcoördinator het OKR (of het betreffende gedeelte) mee.  Als de SAQI niets uit wijst, maar de vo-school ziet SEO‐problemen in het onderwijskundige rapport, dan vraagt de vo-school de basisschool om aanvullend onderzoek te doen. Dit kan dan ook weer door Aob Compaz / Geldergroep of door SBZW worden uitgevoerd. Er worden beperkingen gesteld ten aanzien van het gebruik van de SAQI. Wanneer een leerling een DLE voor begrijpend lezen van 40 of meer heeft, dan kan de SAQI voor het aantonen van SEO‐problemen worden gebruikt. Wanneer deze DLE tussen de 30 en de 40 ligt moet de onderzoeker nagaan of de SAQI wel een juiste keuze is. Onder DLE 30 wordt sterk afgeraden de SAQI te gebruiken voor de vaststelling van SEO‐ problematiek. Voor het persoonlijkheidsonderzoek kan de onderzoeker in beide gevallen gebruik maken van gegevens uit het onderwijskundig rapport, van beoordelingslijsten door ouders en/of leerkracht resp. CBCL en/of TRF én van gegevens op basis van eigen waarneming.

15

Samenvatting criteria RVC t.b.v. toelating PrO en LWOO Capaciteiten (IQ): Er is een overlapgebied waarbinnen de leerling zowel voor het PrO als het lwoo in aanmerking komt (IQ 75 t/m 80). Alleen het totaal‐IQ telt. PrO 55 t/m 80

lwoo 75 t/m 90

lwoo > 90 én sociaal‐emotionele problemen

Leervorderingen: Voor het lwoo geldt dat er twee van de vier DLE‐scores binnen het lwoo‐gebied moeten liggen. Eén van deze twee dient het leergebied inzichtelijk rekenen dan wel het leergebied begrijpend lezen te betreffen. Bij het vaststellen of een leerling binnen de criteria past, moet rekening worden gehouden met de datum waarop het onderzoek heeft plaatsgevonden. Dit is bepalend voor de Didactische Leeftijd (DL). Om in aanmerking te komen voor lwoo moet de verhouding DLE en DL (=leerrendement) liggen tussen de 50% en 75%. Voor PrO is dit leerrendement kleiner of gelijk aan 50%. Voor de bepaling van de DL en DLE’s moet worden uitgegaan van de tabel van de RVC. Hieronder vindt u onze uitwerking van deze tabel. Voorbeeld: De meeste scholen onderzoeken de DLE's in december en januari. Voor de meeste leerlingen geldt dus als LWOO‐gebied DLE 27 t/m 41. Maand van afname

DL

DLE

DLE

Groep 8

Bovengrens PrO = Bovengrens lwoo ondergrens lwoo = 50% van DL = 75% van DL september 51 26 38 oktober 52 26 39 november 53 27 39 december 54 27 40 januari 55 28 41 februari 56 28 42 maart 57 29 43 april 58 29 44 mei 59 30 44 juni 60 30 45 NB. Een doublure (m.u.v. kleuterverlenging) telt mee voor het bepalen van de DL. DL 60 is het maximum Sociaal Emotionele Ontwikkeling Hiervoor wordt de SAQI gebruikt. De sociaal‐emotionele component speelt met name een rol indien het IQ hoger is dan 90 en er desondanks sprake is van een leerachterstand op twee gebieden. De uitslag van de SAQI geldt als toelatingscriterium voor lwoo bij  een score 1 of 2 bij de houding motivatie of  een score 1 of 2 bij één van de relevante basisschalen LG, PS, SA, ZP. Bovengenoemde scores moeten bevestigd worden door een verslag (SEO‐verklaring) van een bevoegde (en geregistreerde) psychodiagnosticus. Daarbij moet een relatie worden gelegd tussen de sociaal‐emotionele problematiek en de leerbelemmeringen. Deze gegevens moeten overeen komen met de inhoud van het OKR.

16

Bijlage 1 – Stroomdiagram

17

Bijlage 2 - Afkortingenlijst

po vo sbo Onderwijsplatform IB-er

primair onderwijs voortgezet onderwijs speciaal basisonderwijs Vertegenwoordigers uit de bovenschoolse directies van het po en de centrale directies van het vo Interne begeleider van de basisschool

Aob C/Gg PCLZ WSNS SVZ SBZW CA

Aob Compaz /Geldergroep Permanente Commissie Leerlingenzorg Zaanstreek (voortgezet onderwijs) Weer Samen Naar School Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs Zaanstreek Schoolbegeleiding Zaanstreek Waterland Centrale Aanmelding

GZ-psych. NIP NVO

Gezondheidszorgpsycholoog met registratie Nederlands Instituut voor Psychologen Nederlandse Vereniging van Orthopedagogen en Onderwijskundigen

IQ NIO NDT SON – R WISC-III GIVO IVO

Intelligentiequotiënt Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau Nederlandse Differentiatie Testserie Snijders-Oomen nonverbale intelligentie test voor 5 ½ - 17 jaar Wechsler Intelligence Scale Children versie 3 (6 t/m 17 jaar) Groninger Intelligentietest Voortgezet Onderwijs Instaptoets Voortgezet Onderwijs

OKR DLE DL CITO LOVS DMT AVI TBL SVS IR SEO SVL SAQI CBCL TRF YSR

Onderwijskundig eindrapport Didactische leeftijdsequivalent Didactische leeftijd Centraal Instituut Toets Ontwikkeling Leerling- en onderwijsvolgsysteem voor het basisonderwijs Drie Minuten Toets. Technisch lezen op woordniveau Analyse van Individualiseringsvormen, niveauaanduiding lezen van teksten Toets Begrijpend Lezen Schaal Vorderingen in Spellingvaardigheid Inzichtelijk Rekenen Sociaal-emotionele ontwikkeling Schoolvragenlijst (voor schalen: zie povo-overdrachtsformulier) School Attitude Questionnaire Internet Child behavior Checklist Teacher’s Report Form Youth Self Report

PrO lwoo vmbo opdc isk havo vwo

praktijkonderwijs leerweg ondersteunend onderwijs Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs Orthopedagogisch Didactisch Centrum Internationale Schakelklas Hoger Algemeen Vormend Onderwijs Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs

REC RZB RVC CvI

Regionaal Expertise Centrum Regionaal Zorgbudget (door PCLZ toegekend) Regionale Verwijzingscommissie (indicaties lwoo en PrO) Commissie van Indicatie voor beschikking REC

18