INFORMATIEBROCHURE ONROEREND GOED
Inleiding
De laatste tijd constateert de werkgroep projecten steeds vaker dat het bezit of gebruik van onroerend goed binnen onze kerk niet in iedere gemeente probleemloos is. Dit is vooral een zorg voor gebouwen die eigendom zijn van een landelijke vzw, hetgeen weliswaar in de Nederlandstalige districten minder vaak voor komt dan in de Waalse districten. Soms zijn er problemen met onderhoud, of zelfs met het afwikkelen van werkzaamheden aan onze gebouwen. Soms zijn er problemen betreffend verzekering. Soms blijkt dat niet iedere bestuursraad voldoende op de hoogte is van de rechten en plichten. Daarom werd dit documentje samengesteld, mede op verzoek van de Synodale Raad. Het beoogt eveneens wat randinformatie te geven. U dient er wel rekening mee te houden dat regelgeving steeds onderhevig is aan wijzigingen. Misschien is voor velen onder u alles uit deze brochure al bekend of niet van toepassing, maar misschien vindt u hierin toch nog interessante informatie. En als u nog bijkomende inlichtingen wenst: stel gerust uw vraag, en wij proberen u verder te helpen.
Wim ten Kate.
Eigendom De pastorie en de kerk kunnen eigendom zijn van de plaatselijke kerk(vzw), de kerkfabriek, of van één der landelijke vzw’s. De bestuursraad dient in te staan voor het beheer, als ”goed huisvader”. Op zijn beurt dient de predikant als gebruiker van de pastorie deze te onderhouden, vergelijkbaar met de wettelijke regels die bestaan tussen huiseigenaar en huurder. Hierop moet de bestuursraad toezien. In bijlage: “inspectierapport van ter beschikking gestelde lokalen”. Verzekering Er dient voor de gebouwen een goede brandverzekering te worden afgesloten. Als een kerkgebouw eigendom is van een vzw dan moeten zowel de eigenaar als de gebruiker, de kerkfabriek zijn verzekerd (afstand van verhaal). Bij een pastorie betreft het zowel de eigenaar, de kerkfabriek als de predikant. Brandverzekering van de inboedel is facultatief. Het is aan te raden dat de kerkfabriek een verzekering B.A. afsluit. Aangezien de kerkfabriek een openbare instelling is zij in principe vrijgesteld van de taksen op verzekeringen: Wetboek Diverse Rechten en Taksen176/2, 6°. Fiscaliteit Onroerende voorheffing Het kerkgebouw is vrijgesteld van onroerende voorheffing. Voor wat betreft de pastorie: deze kan door middel van een bezwaarschrift ook worden vrijgesteld, mits de predikant er effectief woont. Voordelen in natura Normaal gesproken moet iedere predikant een woonvergoeding krijgen van het stadsbestuur. Is er sprake van een eigen woning of huurwoning dan dient deze vergoeding betaald te worden aan de predikant en fiscaal als inkomsten te worden opgegeven. Betrekt de predikant kosteloos een pastorie die eigendom is van een kerk of vzw, dan geniet hij een “voordeel alle aard” hetgeen vanaf inkomstenjaar 2012 als volgt belast wordt : - niet geïndexeerd kadastraal inkomen maximaal 745 € : geïndexeerde KI x 100/60 x 1.25 - niet geïndexeerd kadastraal inkomen hoger dan 745 € : geïndexeerde KI x 100/60 x 3.80 Let wel: het kadastraal inkomen mag verminderd worden met het percentage van de pastorie dat wordt gebruikt voor bureau, ontvangstruimte, archief, enz. plus in de zelfde verhouding een deel van de oppervlakte van hal, toilet, garage…. ! - Uitzondering? Het is mogelijk dat een bisdom een overeenkomst heeft gesloten met de Federale Overheidsdienst Financiën voor een vast forfait van het voordeel. Bijvoorbeeld Bisdom Brugge: hier is de deal € 2000 voor gewone huisvesting, en € 2500 voor betere huisvesting. U kunt overwegen desgevallend hierbij aan te sluiten als dit ook in uw bisdom voorkomt.
Het onderhoud van kerk en pastorie Het lijkt mij onnodig om het “onderhoud” te specificeren. Er moet zorg worden gedragen dat het door u gebruikte onroerend goed in goede staat blijft…..! Is het eigendom van een landelijke vzw dan dient u zich te realiseren dat deze geen enkele kost voor haar rekening neemt, en dat u bij aanpassingen toestemming aan de eigenaar moet vragen. Verplichte keuringen - Verwarmingstoestellen: als deze ouder zijn dan 15 jaar dient er een verwarmingsaudit te worden gemaakt. Daarna is een jaarlijks onderhoud verplicht indien op stookolie wordt gestookt, en tweejaarlijks bij gasgestookte toestellen. Dit geldt voor kerk en pastorie. - Elektriciteit: de kerk, en eventuele bijgebouwen, gelden als openbare ruimte. Hier is de verplichting dat er iedere 5 jaar een keuring van de elektrische installatie plaatsvindt. - Brandblussers en brandslanghaspels moeten ieder jaar worden gekeurd. De brandblussers moeten, afhankelijk van het soort na 5 of 10 jaar opnieuw worden gevuld. Brandslanghaspels moeten iedere 10 jaar aan een druktest worden onderworpen. Brandpreventie Alhoewel een kerkgebouw een openbare ruimte is valt zij niet onder de wettelijke regeling betreffend de periodieke keuringsplicht door de brandweer. Het is wel aan te bevelen eens een advies te vragen. Het is belangrijk dat er nooduitgangen zijn, verwijzing er naar door pictogrammen, noodverlichting, en brandblusmiddelen. Onderhoudskosten De plaatselijke overheid is verplicht de onderhoudskosten van het kerkgebouw op zich te nemen, wie ook de eigenaar is. Eventueel kan ook beroep worden gedaan op 30% subsidie van de Vlaamse Gemeenschap, een procedure die zeer vertragend werkt. U dient rekening te houden met de wetgeving betreffend overheidsopdrachten. Tot een bedrag van € 200.000 excl. BTW , mogen eredienstbesturen een opdracht geven uitgaande van een aantal offertes, vroeger was dat € 67.000. Voor opdrachten van “geringe waarde” zijn geen speciale voorschriften. In Ieder geval is voorafgaand overleg met het Stadsbestuur noodzakelijk, immers de kosten dienen te zijn opgenomen in de al dan niet gewijzigde meerjarenplanning. Ten aanzien van het onderhoud van een pastorie heeft het stadsbestuur geen enkele verplichting. Echter als de pastorie eigendom is van de plaatselijke kerkfabriek dienen zowel de kosten als de opbrengsten (doorstorten van de woonvergoeding door de predikant) opgenomen te worden in de jaarrekening, en zou er normaliter een tussenkomst in de tekorten zijn. Ten aanzien van deze tussenkomst zijn er plaatselijk echter grote verschillen. Ten aanzien van de verschuldigde BTW dient u er voor te waken dat het juiste percentage wordt gefactureerd, betreffend het kerkgebouw altijd 21%.
Monumentenwacht Beschikt u over een al dan niet geklasseerd historisch monument, dan kunt u lid worden van de Monumentenwacht. Zij kan het gebouw volledig inspecteren, vooral ook op moeilijk toegankelijke plaatsen, en vervolgens een advies uitbrengen voor het plannen der werken. Dit advies kan een belangrijke hulp zijn voor het opstellen van uw meerjarenplanning. Grote werken Laat u grote werken uitvoeren, of werken waarvoor een bouwvergunning is vereist, laat u bijstaan door een architect. Deze zal, naast het “gewone” bouwkundige werk, u door alle regelgeving loodsen, zoals aanvraag van subsidies. Hij kan tevens adviseren in het afsluiten van een verzekering ABR en het aanstellen van een veiligheidscoördinator. Voordat u een aannemer opdracht geeft, en voordat u een factuur betaalt, moet u zich ervan vergewissen dat de aannemer in orde is met de RSZ. Als dit niet zo is, en u betaalt hem toch, dan wordt u hoofdelijk aansprakelijk voor zijn schuld. Diverse zaken Toegankelijkheid Misschien is het mogelijk om uw kerkgebouw wat beter toegankelijk te maken voor mensen met een lichamelijke beperking. Daarnaast kunt u eens nadenken over de mogelijkheid van aangepast sanitair, of een ringleiding voor gehoorgestoorden. De meeste stadsbesturen zullen hiervoor middelen willen vrijmaken. Werkgroep projecten Naast het geven van adviezen kunt u bij deze werkgroep terecht voor aanvragen voor financiële ondersteuning: - Projectaanvragen bij GAW en EKIR (Hulp vanuit Duitsland) - Subsidie vanuit het solidariteitsfonds - Leningen of overbruggingskredieten aan een lage rentevoet Voor het Nederlandstalige landsgedeelte staan momenteel tot uw beschikking: Egbert Kuijk -
[email protected] Wim ten Kate -
[email protected]
Bijlagen – Inspectierapport voor ter beschikking gestelde lokalen – Formulier subsidieaanvraag
-