BASIS_BRIEF.VPE.dot
Infolook Postadres
Nederland BV
Postbus 94, 4760 AB Zevenbergen
A
Blokweg 5, Zevenbergen
T E
0168 33 52 51 0168 33 54 50
[email protected]
B
Rabobank 1152.24.300
F
onze referentie
040527_vpe_briefimpressie
uw referentie datum
27 mei 2004
onderwerp
Voorbeeld Nationale Telecom Monitor 2002
direct e-mail
-
direct fax
-
mobiel
-
L.S., Hierbij ontvangt u een deel uit de Nationale Telecom Monitor B2B en B2C 2002. Hopelijk krijgt u hiermee een beter beeld m.b.t. de inhoud van de komende editie waarvoor u zich nu al kunt inschrijven op www.nationaletelecommonitor.nl (klik button: Voorinschrijven). Let op! Indien u zichzelf voor 31 juni 2004 inschrijft, ontvangt u een korting van 20% op het factuurbedrag. In de veronderstelling u hierbij van voldoende informatie te hebben voorzien. Met vriendelijke groet, Infolook
Valentijn Peters directeur
Infolook Nederland levert services & solutions met een primaire focus op het intelligent omgaan met content, kennis en informatie. Infolook ® is een geregistreerde merknaam. Infolook Nederland BV is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Breda onder nummer 20078661.
Inhoud Verantwoording
2
1 Vaste telefonie
8
2 ISDN
11
3 Huurlijnen
12
4 Mobiele telefonie
13
5 Internet
15
6 Type verbindingen
17
7 xDSL
18
8 Verkoop via Internet
19
9 Inkoop via Internet
20
10 Websites
21
11 Intranet
22
12 Wireless Access
23
13 Telewerk
24
14 Tabellen
25
15 Vragenlijst
36
Verantwoording Sinds juni 2000 verschaft de Nationale Telecommonitor inzicht in ontwikkelingen op het gebied van vaste telefonie, mobiele telefonie en internet. Periodiek verricht de Nationale Telecommonitor veldonderzoek en publiceert de resultaten in onderzoeksrapporten. Sinds 2002 worden jaarlijks twee rapporten uitgegeven, waarvan één de zakelijke markt behandelt en de ander de consumentenmarkt. Achtergrond en doelstelling De Nationale Telecommonitor brengt ontwikkelingen helder en cijfermatig in kaart. De monitor heeft als doel inzicht geven in de marktsegmenten vaste en mobiele telefonie en internet op zowel de zakelijke als consumentenmarkt. De Nationale Telecommonitor is een initiatief van Infolook IRC. Het veldonderzoek wordt uitgevoerd door MarketResponse Nederland BV, een ISOgecertificeerd marktonderzoeksbureau met ruime ervaring op het gebied van telefonisch marktonderzoek. MarketResponse is lid van de Nederlandse Marktonderzoek Associatie en het Europese ESOMAR en werkt met het kwaliteitsmodel van het gerenommeerde Instituut Nederlandse Kwaliteit (INK). MarketResponse Nederland is gevestigd in Leusden. Infolook IRC is gespecialiseerd in het selecteren, bewerken en analyseren van actuele informatie over ontwikkelingen in de ICT- en Energiemarkt. Deze marktinformatie wordt dagelijks gepubliceerd in tal van nieuwsbrieven, nieuwsdiensten en verwerkt in rapporten en marktanalyses. Infolook IRC maakt deel uit van Infolook BV, specialist op het gebied van content fulfillment en e-publishing, content- en kennismanagement, newsletters en i-business ventures. Infolook heeft vestigingen in Zeist en Zevenbergen. Opzet Het onderzoek bestaat uit twee metingen (consumentenmarkt en zakelijke markt) welke jaarlijks herhaald worden om de ontwikkelingen te kunnen volgen in de tijd. Onderhavige rapportage heeft betrekking op de zakelijke markt. De opzet van het onderzoek is kwantitatief van aard. Bijbehorende analyse en toelichting is deels kwalitatief van aard. Vragenlijst De Nationale Telecommonitor maakt gebruik van gestructureerde vragenlijsten. In principe wordt gewerkt met vaste, terugkerende onderwerpen. Veranderende marktomstandigheden kunnen evenwel aanleiding geven tot het wijzigen, toevoegen of schrappen van bepaalde vragen.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
2
De vragenlijst voor het business-to-business onderzoek bestaat uit de volgende onderwerpen: Vaste -
telefonie gebruik operators vaste telefonie gebruik ISDN gebruik huurlijnen
Mobiele telefonie - gebruik mobiele telefonie - gebruik mobiele operators Internet - gebruik internet - gebruik internet naar analoog, ISDN, kabel, ADSL en overig - gebruik internet naar provider - aankopen via internet - verkopen via internet - eigen websites - gebruik intranet Wireless Access Telewerken De vragenlijst is als bijlage in dit rapport opgenomen. Uitvoering veldonderzoek Het onderzoek is telefonisch uitgevoerd door onderzoeksbureau MarketResponse. Daarbij is gebruik gemaakt van een zogenaamd CATI-systeem (Computer Assisted Telephone Interviewing). Met behulp van het CATI-systeem wordt de voortgang van het onderzoek voortdurend gestuurd, gecontroleerd en eventueel gecorrigeerd. De enquêteurs hebben allemaal een intensieve, interne opleiding gevolgd en worden tijdens het onderzoek voortdurend gecontroleerd op kwaliteitsaspecten. Steekproef en responseverantwoording De populatie en onderzoeksgroep wordt gevormd door alle instellingen en bedrijven in Nederland. Het steekproefkader wordt gevormd door het bestand van de Kamer van Koophandel. De bruto steekproefgrootte was n= 2.289. Tijdens de veldwerkperiode zijn 1.817 gesprekken gevoerd. Daarvan hebben er 500 geleid tot een geldige afname van de vragenlijst in het kader van de Nationale Telecommonitor. De gesprekken zijn zoveel mogelijk gevoerd met personen binnen de organisaties die verantwoordelijk zijn voor telecommunicatie.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
3
Onderstaande tabel geeft de responseverantwoording weer. Nationale Telecom Monitor Bedrijven BRUTO STEEKPROEF Wordt opgenomen Geen gehoor Infotoon Fax/modem Maximale belpoging Quotacel reeds gevuld (niet gebruikt) Overige redenen
Absoluut (n) 2289 1817 9 111 19 42 248 43
Relatief (%) 100,00% 79,40% 0,40% 4,80% 0,80% 1,80% 10,80% 1,90%
1817 500 203 163 8 941 2
100,00% 27,52% 11,17% 9,00% 0,40% 51,80% 0,10%
CONTACT GELEGD NETTO STEEKPROEF Quota cel reeds gevuld (afgebroken) Geen afspraak mogelijk tijdens v.w. periode Vage afspraak; niet teruggebeld Weigering Taalproblemen Veldwerkperiode 17 juni t/m 3 juli 2002
Kenmerken respondenten Functie respondenten Directeur/eigenaar Manager/hoofd IT/ICT/ automatisering/telecom Facilitair manager Administratief medewerker Systeembeheerder (Directie)secretaresse Receptioniste/telefoniste Verkoopmedewerker Technische dienst Bedrijfsleider/filiaalmanager Hoofd administratie Boekhouder Office manager Assistent Manager Inkoper Controller Hoofd inkoop Financieel manager Anders Weet niet/wil niet zeggen Totaal
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
abs. 137 77 50 41 27 23 14 13 13 13 13 7 7 6 5 5 4 3 40 2
In % 27% 15% 10% 8% 5% 5% 3% 3% 3% 3% 3% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 8% 0%
500
100%
4
In onderstaande tabel worden de maximale en minimale afwijkingen weergegeven voor een aantal steekproefgroottes bij een betrouwbaarheidsniveau van 95%. Marges bij verschillende steekproefgroottes en een betrouwbaarheidsmarge van 95% Steekproefomvang n= 500 n= 600 n= 700 n= 800 n= 900 n= 1.000
Maximale afwijking 4,4% 4,0% 3,7% 3,5% 3,3% 3,1%
Minimale afwijking 0,9% 0,8% 0,7% 0,7% 0,7% 0,6%
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
7
Gebruik alternatieve aanbieders vaste telefonie % 14
medio 2001
medio 2002
12,6
12 10 8
7,0
6 4 2,0
2
1,6
1,7
2,1 1,0
0,8
0,3
0,8
0,4 0,2
WorldCom
Ventelo
BT Ignite
Versatel
Scarlet
Tele2
0
Het gebruik van alternatieve aanbieders van vaste telefonie is in zijn algemeenheid afgenomen. Dat wil nog niet zeggen dat de alternatieve operators terrein hebben moeten prijsgeven aan KPN, want ook het gebruik van KPN is afgenomen. Een verklaring hiervoor ligt deels in het feit dat bedrijven er voor lijken te kiezen hun telefoonverkeer zoveel mogelijk bij één aanbieder onder te brengen. In voorgaande jaren werden alternatieve aanbieders vaak naast elkaar gebruikt. KPN gold daarbij meestal als hoofdaanbieder, terwijl daarnaast gebruik werd gemaakt van één of meer alternatieve operators voor bijvoorbeeld het internationale telefoonverkeer. Per bestemming werd de goedkoopste aanbieder gekozen. Medio 2002 komt dit in mindere mate voor. Zo is bijvoorbeeld het gebruik van carrier select aanbieder Tele2 onder bedrijven sterk afgenomen. Mogelijk vinden bedrijven het gebruik van carrier select te omslachtig. Niettemin blijft Tele2, gemeten naar het aantal klanten, de belangrijkste aanbieder van vaste telefoniediensten naast KPN. N.B. Niet in alle gevallen betekent een procentuele daling in het gebruik van een bepaalde operator dat ook het klantenbestand van die operator gekrompen is in absolute cijfers. Het aantal bedrijven in Nederland is immers niet constant. De laatste jaren is er sprake van een stijging van het aantal bedrijven met enkele procenten per jaar. Per 1 januari 2002 telde Nederland volgens het ministerie van Economische Zaken 785.000 actieve bedrijven.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
9
Opbouw klantenbestand aanbieders vaste telefonie naar grootteklasse
1-19
20-49
50-99
100 en meer
100%
17
aandeel grootteklasse in %
25
38
43
39
29
55
8
24
26
25
22 17
14 23
6
0% KPN
Versatel
75
WorldCom
14 BT Ignite
Tele2
Alternatieve aanbieders kiezen veelal voor een specifieke doelgroep. Over alle grootteklassen is KPN in gelijke mate vertegenwoordigd als de gebruikte operator. Bij de meeste andere operators is dat niet het geval. Bij de bedrijven met 100 werknemers of meer is het gebruik van Versatel veel groter dan bij bedrijven met minder dan 20 werknemers. WorldCom heeft zelfs bijna helemaal geen klanten in de kleinste grootteklasse. Voor Tele2 geldt precies het omgekeerde; 75% van de zakelijke klanten van Tele2 bevindt zich in de grootteklasse van 1 t/m 19 werknemers. In de categorie van bedrijven met 100 werknemers of meer heeft Tele2 nagenoeg geen klanten. Andere aanbieders die zich vooral op de klein-zakelijke markt richten zijn Scarlet, Primus en Atlantic. In het midden-segment zitten bedrijven als Essent en Tritone en op de groot-zakelijke markt bevinden zich aanbieders als Colt Telecom, Energis en Ventelo.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
10
2 ISDN %
Gebruik ISDN
60
58
58
56
56 54 52 50
medio 2001
medio 2002
Het gebruik van ISDN vertoont al jaren een stijgende lijn. Sinds de opkomst van ADSL is er nog geen einde gekomen aan die stijging, al zwakt de groei wel iets af. Medio 2002 maakte 58% van de bedrijven gebruik van ISDN, tegen 56% medio 2001. Vooral bij grote bedrijven (100 werknemers of meer) is de penetratie van ISDN met 92% erg hoog.
%
Gebruik ISDN naar grootteklasse medio 2002
100 87
90 80
92
74
70 60
58,4
57,6
Totaal
1-19
50 40 30 20 10 0
20-49
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
50-99
100 of meer
11
3 Huurlijnen Gebruik huurlijnen
%
20
15
15
10
8
5
0
medio 2001
medio 2002
Het gebruik van huurlijnen is tussen medio 2001 en medio 2002 afgenomen van 15% tot 8%. Anders dan bij ISDN lijkt de opkomst van ADSL en SDSL hier een negatief effect te hebben. Vooral de iets kleinere bedrijven zien in xDSL een goedkoop alternatief voor huurlijnen. Onder grote bedrijven blijft het gebruik van huurlijnen groot.
%
Gebruik huurlijnen naar grootteklasse medio 2002
70 62 60 49
50 40 30 18
20 10
8
7
Totaal
1-19
0 20-49
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
50-99
100 of meer
12
4 Mobiele telefonie Gebruik mobiele telefonie
%
85
82 80
76 75
70
medio 2001
medio 2002
De groei van het gebruik van mobiele telefonie op de zakelijke markt zet door. Het gebruik van zakelijke mobiele telefonie (waarbij minimaal een deel van de abonnements- of gesprekskosten door het bedrijf betaald worden) groeide tussen medio 2001 en medio 2002 van 76% tot 82%. Van de grote bedrijven (100 werknemers en meer) maakt inmiddels 95% gebruik van zakelijke mobiele telefonie.
%
Gebruik mobiele telefonie naar grootteklasse
100 95
95 89
90 86 85
81,8
81,6
Totaal
1-19
80 75 70
20-49
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
50-99
100 of meer
13
Gebruik mobiele telefonie onder bedrijven naar operator medio 2002
Vodafone 19,8%
KPN Mobile 61,2%
Ben 5,9% Dutchtone 5,9% debitel / Talkline 4,1% O2 3,1%
KPN blijft op de zakelijke markt de belangrijkste aanbieder van mobiele telefonie. Het marktaandeel van KPN (gemeten naar het aantal zakelijke klanten) groeide zelfs van 56% medio 2001 tot 61% medio 2002. Het marktaandeel van Vodafone liep fors terug van 30% tot 20%. Ben, Dutchtone en Debitel zagen hun marktaandeel met enkele procenten stijgen. Het marktaandeel van O2 (voorheen Telfort) daalde licht.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
14
5 Internet Gebruik Internet
% 82
80
80 78
77
76 74 72 70
medio 2001
medio 2002
Het gebruik van internet onder bedrijven groeide het afgelopen jaar van 77% tot 80%. Bij bedrijven met 50 werknemers of meer ligt de penetratie boven de 90%. Ook bij kleine bedrijven (tot 20 werknemers) is de penetratie van internet met ruim 80% groot.
Gebruik Internet naar grootteklasse
% 100
94
95
93
90 86 85 80,4 80
80
75 70
Totaal
1-19
20-49
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
50-99
100 of meer
15
Belangrijkste Internet Providers zakelijke markt Planet Internet 23 HetNet 11 Chello – UPC 6 Tiscali 6 Xs4ALL 5
5
12m ove 4 Zon 4 Zeelandnet 3 Dem on Internet 3 10
Freeler 2 Com puserve 2 Wanadoo 2 WorldCom 2 HCC Net 1
15
Cai Westland 1 Cistron 1 Introw eb 1 Essent Kabelcom 1 Quicknet 1
20 % 0
Vuurw erk Internet 1 5
10
15
20
25
De KPN-providers Planet Internet en Het Net domineren de zakelijke markt. Gezamenlijk bedienen zij zo’n 34% van de op Internet aangesloten bedrijven. Dat is fors meer dan per medio 2001 toen beide providers gezamenlijk iets minder dan 25% van de op internet aangesloten bedrijven bedienden. Tiscali zakte in de ranglijst van belangrijkste providers van de tweede naar de vierde plaats, terwijl chello opklom van de zevende naar de derde plaats. De consumentenmarkt laat een vergelijkbaar beeld zien.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
16
7 xDSL Gebruik xDSL
aantal bedrijven
80.000
ADSL 62.000
60.000
40.000 ADSL 9.500
20.000
SDSL 4.500
0
medio 2001
medio 2002
ADSL is bezig aan een opmars op de zakelijke markt. Medio 2001 gebruikten ongeveer 9.500 bedrijven ADSL. Medio 2002 is ADSL bij ruim 62.000 bedrijven in gebruik, een groei van meer dan 550%. Voor het eerst komt ook het gebruik van SDSL in de statistieken voor. Medio 2002 maken circa 4.500 bedrijven gebruik van deze DSL variant. Anders dan bij ADSL zijn bij SDSL de upload- en download-snelheid aan elkaar gelijk. De hogere upload snelheid maakt SDLS geschikt voor bedrijven met intensief dataverkeer. SDSL geldt voor veel bedrijven als een goed alternatief voor huurlijnen. Mede doordat grote bedrijven (100 werknemers en meer) vasthouden aan het gebruik van huurlijnen, valt hier het gebruik van xDSL lager uit dan bij middelgrote bedrijven.
Gebruik xDSL naar grootteklasse
%
17
18 16
14
13
14 12 10
8,2
8
Totaal
1-19
8 6 4 2 0
20-49
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
50-99
100 of meer
18
15 Vragenlijst INTRO Goede...., u spreekt met .... van marktonderzoekbureau MarketResponse uit Amersfoort. Wij zijn momenteel bezig met een KORT onderzoek over telecom, dat maximaal vijf minuten duurt. Mag ik daarover een aantal vragen stellen aan de persoon die binnen uw bedrijf verantwoordelijk is voor telefonie? Hierbij kunt u denken aan bijvoorbeeld de IT, telecom of facilitair manager. De vragen die zullen worden gesteld zijn bestemd voor diegene die binnen uw bedrijf BESLISSINGSbevoegd is ten aanzien van de aanschaf van telecomproducten en diensten.
BLOK 1
VASTE TELEFOONIE
De volgende vragen gaan over telefonie binnen uw bedrijf. Allereerst wil ik ingaan op de vaste telefonie binnen uw bedrijf. De vragen hebben allen betrekking op UW EIGEN VESTIGING. 1.0 ENQ.:
Van welke telecom-operator(s) maakt uw vestiging gebruik voor de vaste telefonie? MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK
-
Atlantic / Netsource BT Ignite Casema / Dutchtone Colt Telecom Energis Essent (Kabelcom) Equant Global One KPN Telecom Level3 One.tel Primus Scarlet Talkline Tele 2 Telenor TMI Tritone Unitel UPC-Priority (A2000, Bel 1600, Telekabel) Versatel Ventelo WorldCom anders, nl.: weet niet
Nationale Telecom Monitor 2002 – Onderzoek zakelijke markt
36
Inhoud Verantwoording
2
1 Penetratiecijfers
7
2 Vaste telefonie
8
2.1 Gebruik aanbieders vaste telefonie 2.2 Gebruik kabeltelefonie
3 Gebruik mobiele telefonie 3.1 Mobiele telefoons per huishouden 3.2 Gebruik postpaid en prepaid 3.3 Gebruik aanbieders mobiele telefonie 3.4 Gebruik SMS
4 Gebruik internet 4.1 Internetpenetratie naar inkomen en sociale klasse 4.2 Internetaansluitingen naar type verbinding 4.3 Groei breedbandinternet 4.4 Gratis en betaalde toegang 4.5 Aankopen via internet 4.6 Gebruik internet providers
8 10
12 13 14 16 18
19 20 21 22 23 24 25
5 Tabellen
26
6 Vragenlijst
36
Respondenten naar grootte huishouden Gewogen aantal personen in huishouden abs. in %
1 243 32%
2 270 35%
3 97 13%
4 104 14%
5 39 5%
6-> 10 1%
Respondenten naar gezinsinkomen Gewogen beneden modaal 154 20%
abs. in %
ongeveer modaal 203 27%
onbekend 43 6%
boven modaal 363 48%
Respondenten naar Nielsengebied Gewogen A' dam + aggl. 39 5%
abs. in%
R' dam + aggl. 60 8%
Den Haag + aggl. 38 5%
Rest West 217 28%
Noord
Oost
Zuid
79 10%
151 20%
178 23%
Respondenten naar sociale klasse Gewogen A 125 16%
abs. in %
BB 163 21%
BO 218 29%
C 235 31%
D 21 3%
De sociale klasse is een samengestelde variabele, opgesteld uit de socio-demografische variabelen opleiding, beroep en werkzaamheid. A staat voor de hoogste sociale klasse, D voor de laagste. Bb betekent B boven (is dus een hogere sociale klasse), Bo betekent B onder. Veldwerk Het veldwerk voor deze editie van de Nationale Telecommonitor heeft plaatsgevonden in week 25 en week 26 van 2002. Het veldwerk is uitgevoerd conform de Esomarrichtlijnen. Dit houdt onder meer in dat respondenten de garantie hebben gekregen dat hun anonimiteit wordt gewaarborgd. Weging Om op basis van steekproefonderzoek uitspraken te kunnen doen over de populatie, is het noodzakelijk dat de steekproef representatief is. De steekproef moet qua samenstelling zoveel mogelijk overeenkomen met de populatie. Door differentiële non-response wijkt de steekproef qua samenstelling af van de populatie. Om de invloed hiervan op de totaalresultaten te corrigeren zijn de resultaten gewogen.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Consumentenonderzoek
5
MarketResponse maakt gebruik van een wegingsprogramma dat werkt met wegingstargets. Dit houdt in dat aan het programma een aantal targettabellen (matrices of alleen randtotalen) met populatiekenmerken wordt aangeboden. Deze gegevens worden door het programma vergeleken met de ongewogen steekproef. Door het toekennen van gewichten (de zogenaamde weegfactoren) aan individuele respondenten zorgt het programma ervoor dat de steekproef qua samenstelling overeenkomt met de populatie (targets). Het programma 'zoekt' stapsgewijs (iteratief) naar de optimale oplossing. Dit is de oplossing waarbij de targets zo dicht mogelijk worden benaderd, terwijl de weegfactoren zo weinig mogelijk afwijken van het 'ideaal' (= weegfactor 1). Door de weging tellen antwoorden van personen in ondervertegenwoordigde groepen (in de steekproef) relatief zwaarder mee in het totaalresultaat; de antwoorden van oververtegenwoordigde groepen tellen juist minder zwaar mee. In dit onderzoek is gewogen op geslacht, leeftijd, gezinsgrootte en Nielsenregio. De basis voor de wegingtargets wordt gevormd door de AGB Minicensus 2000, een onderzoek naar de samenstelling van de Nederlandse bevolking. Betrouwbaarheid en nauwkeurigheid De gegevens van de Nationale Telecommonitor zijn gebaseerd op een steekproef. Op basis van de resultaten kan een schatting worden gemaakt van de werkelijkheid. Van zo’n schatting kan worden aangegeven hoe nauwkeurig en betrouwbaar deze is. De nauwkeurigheid wordt aangegeven met marges die bepaald worden door de grote van de steekproef en het gewenste betrouwbaarheidsniveau. Meestal wordt uitgegaan van een betrouwbaarheid van 95%, hetgeen inhoudt dat er sprake is van een kans van 95% dat de schattingen correct zijn. In onderstaande tabel worden de maximale en minimale afwijkingen weergegeven voor een aantal steekproefgroottes bij een betrouwbaarheidsniveau van 95%. Marges bij verschillende steekproefgroottes en een betrouwbaarheidsmarge van 95% Steekproefomvang n= 500 n= 600 n= 700 n= 800 n= 900 n= 1.000
Maximale afwijking 4,4% 4,0% 3,7% 3,5% 3,3% 3,1%
Minimale afwijking 0,9% 0,8% 0,7% 0,7% 0,7% 0,6%
Nationale Telecom Monitor 2002 – Consumentenonderzoek
6
1 Penetratiecijfers
%
83
Penetratie naar huishoudens 2002
63
13
11 5
2 mobiele telefonie
Internet
ISDN
ADSL
kabelinternet
kabeltelefonie
Al de onderzochte communicatievormen hebben het afgelopen jaar een groei in penetratie gekend. In de meeste gevallen was de groei fors. Alleen bij kabeltelefonie lijkt spraken van stilstand. Onderstaande penetratiecijfers zijn gerelateerd aan het aantal huishoudens in Nederland (ca. 6,9 miljoen) en niet aan het aantal inwoners. Penetratie communicatievormen naar aantal huishoudens in Nederland Medio 2001 % abs. Mobiele telefonie Internet ISDN ADSL Kabelinternet Kabeltelefonie
74 52 7 0,9 7,7 4,67
5.106.000 3.588.000 483.000 62.100 531.300 322.230
Medio 2002 % abs.
83 63 13 1,97 11,1 4,72
%
5.727.000 12,2 4.347.000 21,2 897.000 85,7 135.940 118,9 768.700 44,7 325.680 1,1
Groei abs.
621.000 759.000 414.000 73.840 237.400 3.450
2 Vaste telefonie Vaste telefonie blijft ook in 2002 verreweg de meest belangrijke vorm van telecommunicatie in Nederland. Hoewel veel huishoudens van plan zijn om over te stappen op enkel mobiele telefonie (4% van de huishoudens in 2001) blijken nog slechts weinigen de aansluiting voor vaste telefonie op te zeggen. Medio 2002 wordt binnen minder dan 1 promille van de huishoudens uitsluitend mobiel gebeld.
2.1 Gebruik aanbieders vaste telefonie
Gebruik aanbieders vaste telefonie onder huishoudens
% 100
97
94 89
90 80 70 60 50 40 30 20
10 10
3
5
3
1
2
1
1
2
0
KPN
Tele2
medio 2000
UPC
medio 2001
Scarlet / One.tel
medio 2002
Ruim 89% van alle huishoudens heeft een abonnement voor vaste telefonie bij KPN. Een jaar eerder was nog 94% van de huishoudens gebonden aan KPN. Circa 18% van de huishoudens gebruikt naast KPN nog een aanbieder van vaste telefonie of belt uitsluitend via andere operators. Een jaar eerder was dat bij 13% van de huishoudens het geval. Een en ander duidt op een toename van concurrentie op de markt van vaste telecommunicatie. Grote winnaar lijkt Tele2. Medio 2001 maakte 5% van de Nederlandse huishoudens gebruik van deze aanbieder. Medio 2002 is dit aandeel opgelopen tot 10% (circa 690.000 huishoudens). De combinatie Scarlet / One.tel, evenals Tele2 aanbieder van carrier (pre)select, heeft ongeveer 2% van de huishoudens tot klant. Van de kabeloperators is UPC de grootste aanbieder van vaste telefonie met een klantenbestand van ongeveer 140.000 huishoudens. De overige aanbieders van vaste telefonie bedienen gezamenlijk minder dan 3% van de consumentenmarkt. Nationale Telecom Monitor 2002 – Consumentenonderzoek
8
Relatieve groei klantenbestand naar huishoudens per aanbieder vaste telefonie 400
362
350
329
300 233
Index
250 200
186
167
166
150 100
97
91
50 0 KPN Basis: 2000
Tele2 medio 2000
UPC medio 2001
Scarlet / One.tel
medio 2002
In relatieve zin heeft Scarlet/One.tel de afgelopen twee jaar de meeste groei gescoord. Het klantenbestand van deze carrier select combinatie groeide tussen medio 2001 en medio 2002 met 129 procentpunten. Ten opzichte van medio 2000 bedroeg de groei 362%. Ook Tele2 zag zijn klantenbestand in twee jaar tijd meer dan verdriedubbelen.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Consumentenonderzoek
9
2.2 Gebruik kabeltelefonie
Penetratie Kabeltelefonie onder huishoudens %
3,4
4,7
4,7
medio 2000
medio 2001
medio 2002
De groei in de penetratie van kabeltelefonie is tot stilstand gekomen. In de afgelopen jaren is het gebruik ervan onder huishoudens nooit boven de 5% gekomen. Na ambitieuze plannen in de jaren voor 2000 kondigden diverse kabelbedrijven vorig jaar aan hun investeringen in kabeltelefonie te verminderen. Het is mogelijk dat er mede daardoor een einde kwam aan de groei in het gebruik van kabeltelefonie. Medio 2002 kondigden de kabelaars prijsverhogingen aan voor hun televisiediensten. Een deel van de extra opbrengsten willen de bedrijven gaan investeren in de verdere ontwikkeling van internet en telecommunicatiediensten en de verdere modernisering van hun netwerken. Wellicht dat dit een hernieuwde kans biedt voor kabeltelefonie. Zonder extra investeringen lijkt de dienst het in Nederland niet te kunnen redden.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Consumentenonderzoek
10
Huishoudens met kabeltelefonie naar provider Anders 19%
Essent Kabelcom 5% Multikabel 5%
UPC 57%
Casema 14%
Van de aanbieders van kabeltelefonie is UPC gemeten naar het aantal consumentenaansluitingen verreweg de grootste. Van de huishoudens die gebruik maken van kabeltelefonie doet 57% dat via UPC. In totaal bellen ongeveer 185.000 huishoudens via de kabels van UPC, 45.000 via Casema, ruim 16.000 via Essent Kabelcom en eveneens zo’n 16.000 via Multikabel. De overige kabelbedrijven hebben gezamenlijk ongeveer 62.000 huishoudens als kabeltelefonieklant.
Nationale Telecom Monitor 2002 – Consumentenonderzoek
11
3 Gebruik mobiele telefonie Penetratie mobiele telefonie naar huishoudens % 100
83 75
74 67
50
25
0
medio 2000
medio 2001
medio 2002
Ondanks de eerste tekenen van verzadiging op de markt voor mobiele telefonie, heeft het afgelopen jaar toch nog een aanzienlijke stijging te zien gegeven van de penetratie van mobiele telefonie onder huishoudens. Medio 2001 was binnen 74% van de huishoudens (ongeveer 5,1 miljoen huishoudens) minimaal 1 mobiele telefoon in gebruik. Medio 2002 is dit penetratiecijfer gegroeid tot 83% (ongeveer 5,7 miljoen huishoudens).
Nationale Telecom Monitor 2002 – Consumentenonderzoek
12
6 Vragenlijst BLOK 1
VASTE TELEFOONAANSLUITING
Als eerste wil ik het met u hebben over uw vaste telefoonaansluiting. 1.0 Van welke telecom-organisatie(s) maakt uw huishouden gebruik voor de vaste telefoonaansluiting? ENQ.: MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK -
<…up-to-date lijst nog invoegen…> anders, nl.: weet niet
2.0 Het is sinds kort mogelijk om te telefoneren met een gewoon telefoontoestel dat is aangesloten op het KABELTELEVISIENETWERK. Heeft uw huishouden een vaste tele-foonaansluiting via de televisiekabel? -
ja nee weet niet
INDIEN 2.0=JA: 3.0 Bij welke provider(s) van kabeltelefonie heeft uw huishouden een vaste telefoonaanslui-ting via de televisiekabel? ENQ.: MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK -
Casema Essent Kabelcom Multikabel Kabelfoon UPC/Priority Zekatel/Zeelandnet anders, nl.: Weet niet
4.0 Maakt uw huishouden gebruik van ISDN? Dit hoeft niet alleen voor vaste telefonie te zijn, maar kan ook voor fax, datacommunicatie, internet of een combinatie hiervan. -
ja nee weet niet
Nationale Telecom Monitor 2002 – Consumentenonderzoek
36