INFOBUNDEL EXCURSIE Turkije 5 EN 6 TOERISME 3 TOT 10 APRIL 2011
SCHOLENCENTRUM JOMA MAANTJESSTEENWEG 130 2170 MERKSEM
Begeleidende leerkrachten Jan Verhavert Peter Hoste
1 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
Inhoud Opdracht fotoreportage excursie Turkije 3- 10 april ................................................................4 Reglement en praktische afspraken .......................................................................................5 1.Situering ..............................................................................................................................7 1.1Klimaat .......................................................................................................................7 1.2 Tijdzone.....................................................................................................................8 1.3 Beste reistijd ..............................................................................................................8 2.Cultuur.................................................................................................................................8 2.1 Bevolking...................................................................................................................8 2.2 Religie .......................................................................................................................9 2.3 Turkse bijzonderheden ..............................................................................................9 3. Geschiedenis en actualiteit van Turkije .............................................................................11 3.1 Het Lydisch rijk .......................................................................................................11 3.2 De Perzen. ( 550-330 v.c)........................................................................................11 3.3 Alexander de Grote (336-323 vc).............................................................................12 3.4 Pompeius, de man waarvan Caesar zei dat hij niet wist hoe hij een overwinning moest behalen 66 v.c ....................................................................................................13 3.5 Een sprong in de tijd, het Oost Romeinse rijk. 330 n.c-1204 n.c ..............................13 3.6 Het Oosten, de verder zetting van de traditie ..........................................................14 3.7 Nomaden: de Seltjoeken(1037-1194) ......................................................................14 3.8 De Kruistochten, ondergang van twee rijken............................................................15 3.9 Osman en het Osmanen rijk. 1299-1922 .................................................................15 3.10 Het einde van Wereldoorlog I en de opkomst van Attaturk. ...................................16 3.11 Turkije en zijn staatsgrepen, een geval apart.........................................................17 3.12 Problemen met koerden en de toetreding tot de Europese Unie ............................17
2 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
4. De eigenlijke reis ..............................................................................................................18 4.1 Opdracht: duid aan op de kaart ...................................................................................18 4.2 Reisbeschrijving per dag .............................................................................................21 Dag 1: Heenreis BRU – AYT .................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. EVALUATIE VAN DAG 1......................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Hotelinfo Antalya ..................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Dag 2: Gidsbeurten ..................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Aspendos ................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Perge ...................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Kursunlu .................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. EVALUATIE VAN DAG 2......................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Dag 3: gidsbeurten...................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Phaselis .................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Olympos / Chimaera......................................................................................................31 Myra: Sint Nicolaas ................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. EVALUATIE VAN DAG 3......................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Hotelinfo Fethiye ...........................................................................................................36 Dag 4: Gidsbeurten ..................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Dalyan ..................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. EVALUATIE VAN DAG 4...............................................................................................40 Hotelinfo Kusadasi ........................................................................................................41 Dag 5: gidsbeurten............................................................................................................42 Efeze .............................................................................................................................42 Sirince ..................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. EVALUATIE VAN DAG 5......................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Dag 6: gidsbeurten...................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Aphrodisias ............................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Pamukkale en Hierapolis ...............................................................................................50 EVALUATIE VAN DAG 6...............................................................................................53 Hotelinfo Pamukkale .....................................................................................................54 Dag 7 Gidsbeurt.......................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Antalya .................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. EVALUATIE VAN DAG 7......................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Reis evaluatie ............................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5 Turks voor dummies .................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
Opdracht fotoreportage excursie Turkije 3- 10 april Maak tijdens de reis voldoende foto's om na de reis een reportage te kunnen maken over de reis. Je mag tevens gebruik maken van foldermateriaal, en ander beeldmateriaal. Je bent vrij om dit op je eigen creatieve manier te maken, maar volgende elementen moeten wel aanwezig zijn:
1. De bezienswaardigheden Je maakt een aantal foto's van de plaatsen die we bezoeken, zodat je achteraf een duidelijk beeld hebt van wat je gezien hebt.
2. De activiteiten Je maakt een aantal foto's van de plaatsen die we bezoeken, zodat je achteraf een duidelijk beeld hebt van wat je gezien hebt.
3. Contact met de lokale bevolking Maak enkele foto's van de bevolking in al haar glorie, maar let op ! Maak geen foto's van mensen indien je daar geen toestemming voor krijgt, wees dus beleefd en tactvol ! (In turkije is het ten strengste verboden foto's te maken van politie, douane, stadhuizen, leger,...
4.De hotels en faciliteiten geef een duidelijk overzicht van de accommodatie waar we overnacht hebben. Gebruik hiervoor je eigen foto's, maar tevens brochures
5. De groep Laat zien in welke groep je gereisd hebt.
6. De transportmiddelen Geef een duidelijk beeld met welke verschillende transportmiddelen we gereisd hebben.
7. Achter de schermen De leukste herinneringen gebeuren in het geheim, achter de schermen dus. Licht een stukje van de sluier op en geef ons een idee van wat we niet te zien kregen. Ps je wordt hier achteraf niet voor gestraft. Laat dit echter geen stimulans zijn om dingen te doen die niet door de beugel kunnen, het gaat immers niet over stout gedrag, wel over leuk gedrag!!! 4 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
Reglement en praktische afspraken 1. Elke leerling moet in het bezit zijn van een geldige Belgische identiteitskaart, ofwel van een geldig paspoort, beide nog 6 maanden geldig na terugkeer. 2. Leerlingen jonger dan 18 jaar moeten voor de afreis een getekende machtiging van de ouders, én gewettigd door de gemeente, afgegeven hebben aan de begeleiders ten laatste op vrijdag 1 april 2011. 3. Gezondheid: Het is raadzaam, naast eventuele persoonlijke medicatie, wat middeltjes bij te hebben die je bij kleine, courante probleempjes snel uit de nood kunnen helpen. We denken hierbij aan: - pijn en koorts - reisziekte - spijsverteringsproblemen – diarree - zonnemelk en aftersun het water van de kraan is niet drinkbaar. Vergeet ook zeker niet de World Assistance Card van je ziekenfonds mee te nemen voor het geval je ter plaatse dringende medische hulp zou nodig hebben! 4. Verzekering: Een annulering –en reisbijstandverzekering is inbegrepen. Deze dekt de kosten bij ziekte, ongeval, hospitalisatie in het buitenland, repatriëring, … Een bagageverzekering is niet voorzien. 5. Kledij: Vergeet niet je regenjas mee te nemen en ook warme kledij die je beschermt tegen koude én wind. Wanneer we in groep excursies maken, dragen we gepaste kleding, zoals voorzien in het schoolreglement. Uiteraard breng je ook stevig schoeisel mee, liefst waterbestendig, vermits we enkele flinke wandelingen voorzien. Er worden geen hakschoenen gedragen overdag. Het klimaat is in deze periode aangenaam, maar wisselvallig met temperaturen tussen de 20° en 25°, maar er is altijd kans op regen of frissere temperaturen. Juwelen of andere waardevolle voorwerpen laat je best thuis ! 6. Geld: Een richtbedrag van ca. 100 € is nodig voor drank. In Turkije betaal je met lira, (10 lira = ca. 4,50 €). Je kan ook je bankkaart gebruiken indien die voorzien is om buitenlandse verrichtingen mee te maken (maestro, cirrus) 7. Veiligheid: Het is verstandig om goed op uw persoonlijke bezittingen te letten. 8. Roken: Wanneer we in groep bezoeken afleggen, wandelingen maken, of andere activiteiten doen, wordt er in geen geval gerookt. Concreet betekent dit dat er enkel gerookt mag worden ’s morgens in het hotel voor vertrek, ’s middags na de lunch, en ’s avonds wanneer we terug in het hotel zijn. Er wordt zeker niet gerookt in de kamers! Je rookt niet aan tafel tijdens het eten, je hebt respect voor de niet-rokers. Wanneer we een bezoek afleggen, en je krijgt nog even 10 minuten vrije tijd, is dit niet het moment om te gaan roken, aangezien we nog steeds met het dagprogramma bezig zijn.
5 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
9. Alcohol: Het gebruik van sterke drank is verboden. Een glas wijn of een biertje is eventueel toegestaan tijdens het diner. Het is niet nodig elke avond in de bar alcohol te verbruiken, dat doe je thuis ook niet, en daar zal trouwens niet veel tijd voor zijn. Hiervoor zal dus in slechts beperkte mate toestemming voor gegeven worden. Indien de begeleiders dronkenschap opmerken, zal dit sancties tot gevolg hebben. Ook op de hotelkamers is alcohol ten strengste verboden, dus er wordt geen alcohol aangekocht om in de kamers of elders op te drinken. Er wordt ook geen alcohol als cadeau aangekocht, tenzij na uitdrukkelijke toestemming van de leerkrachten.
10. Het is ten strengste verboden drugs, wapens, en andere verboden middelen mee te brengen, of ter plaatse aan te kopen. Het gebruik van soft drugs is misschien in België wel toegestaan (?) voor meerderjarigen, in het buitenland is de wetgeving niet zo soepel. In Turkije zijn de straffen hiervoor erg streng, zeker ook voor toeristen. Indien de leerling wordt betrapt, zal hij/zij bij terugkeer onmiddellijk geschorst worden. Eventuele aanvaring met de lokale politie is voor eigen verantwoordelijkheid. Buitensporig gedrag wordt absoluut niet getolereerd. De leerkrachten zullen in bepaalde gevallen niet twijfelen de leerling op eigen kosten te laten terugkeren naar huis. 11. gsm: Tijdens het dagprogramma zijn de gsm’s noch te zien, noch te horen. Indien de leerling regelmatig wenst te telefoneren naar België, is het interessanter én goedkoper om een lokale telefoonkaart aan te kopen. Telefoneren vanuit hotels is altijd erg duur, hou daar rekening mee. 12. Iedereen komt zoals gewoonlijk overal op tijd. Wachten is voor niemand prettig. 13. We gedragen ons stijlvol en beleefd: in de bus, in het hotel, op straat, tijdens bezoeken en bij andere gelegenheden. Laten we onszelf beschouwen als vertegenwoordigers van Vlaanderen in Turkije. 14. We reizen samen en houden dus rekening met elkaar, zowel overdag als ’s nachts. Je brengt de vrije momenten niet alleen door, je bevindt je immers in een onbekend land! 15. In het hotel houden we rekening met andere gasten en maken we geen nodeloos lawaai… We houden en verlaten natuurlijk onze kamer netjes. In de gangen en het restaurant zijn we rustig. In de kamers houden we het stil, de muren zijn er meestal redelijk dun! 16. Vanaf 23u00 is iedereen op zijn eigen kamer. Elke leerling parafeert persoonlijk de aanwezigheidslijst na controle door een begeleider. Eventuele inbreuken vallen buiten de verantwoordelijkheid van de begeleidende leerkrachten. Vanaf 23u00 is iedereen dus aanwezig in zijn/haar eigen kamer, en dit blijft zo voor de hele nacht! Er wordt na 23u00 absoluut niet meer naar elkaar getelefoneerd. Vroeger gaan slapen is uiteraard altijd toegestaan. Meld dit steeds aan de leerkrachten. Kamergenoten houden hiermee rekening, en zijn stil.
6 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
1.Situering Turkije ligt in het Noordelijk halfrond, op de scheidingslijn van twee continenten, namelijk Europa en Azië. De scheidingslijn is de straat van Bosporus, die Instanboel scheidt van Anatolië. Het Europese gedeelte van Turkije wordt ook wel Tracië genoemd. Verder is het Noordelijk deel van Cyprus ook Turks grondgebied. de hoofdstad van Turkije is het centraal gelegen Ankara. Turkije is omgeven door vier zeeën en heeft acht buurlanden. Met de wijzers van de klok mee zijn de zeeën respectievelijk de Zwarte Zee, Middellandse Zee, De Egeïsche zee en de zee van Marmaris. De buurlanden zijn vervolgens Georgië, Armenië, Azerbeidjaan, Iran, Irak, Syrië, Griekenland en Bulgarije. 1.1Klimaat Algemeen kan je stellen dat er grofweg twee verschillende klimaatzones zijn in Turkije, Namelijk een Mediterraan Zeeklimaat dat garant staat voor warme Zomers en milde Winters. Dit type klimaat komt voornamelijk voor aan de kust van Turkije en is dus het klimaat waar jullie, trotse verkenners van Joma, tijdens deze reis mee te maken zullen hebben. Centraal Turkije heeft vervolgens een Landklimaat met trekjes van een woestijnklimaat. Dit houdt in dat het er overdag zeer warm kan worden en s'nachts je soms uit je bed zal trillen van de koude. De winters zijn bij dit specifieke klimaat ook zeer streng, zo wordt tijdens de winter vaak - 30° C gemeten. Geen paniek beste toeristen, dit jaar zullen jullie hier niet overnachten. Het Europese gedeelte van Turkije is echter een apart geval als het op klimaat aankomt. Door de ligging van Istanboel aan de Bosphorus, de Zwarte Zee en de Zee van Marmara is er een microklimaat ontstaan, dat vaak roet in het eten strooit van de Turkse weerman. Toch kan er algemeen worden gesteld dat tijdens de Zomer, het in Istanboel een zeer verstikkende mix van warme en vochtige lucht kan worden waargenomen. Herinner u dan ook de wijze lessen van Mr Merken! Is het weer warm en vochtig in de ochtend, staat dit garant voor een warmteonweer s'avonds. U bent bij deze gewaarschuwd.
7 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
1.2 Tijdzone Turkije ligt in de +2 GMT zone, België in +1, dat wil zeggen dat het in Turkije altijd één uur vroeger is, Zomer en Winter. Dit omdat Turkije tevens een Zomer en Winter uur heeft. 1.3 Beste reistijd Het toeristisch seizoen loopt van 1 april tot 31 oktober. Mei, juni en september zijn de beste maanden. Julie en Augustus kunnen te warm zijn om uitstapjes te doen rond het middaguur.
2.Cultuur 2.1 Bevolking Turkije heeft een inwonersaantal van ca. 70 miljoen inwoners, dit is dus gelijk aan 7 keer meer inwoners dan België. Desondanks dit grote aantal leeft de meerderheid van de Turken in de grote steden dicht op elkaar. De bevolkingsdichtheid weerspiegeld dit. Met een bevolkingsdichtheid van slechts 89 inwoners per vierkante kilometer kan het buiten de steden vrij lang duren voor je een ander persoon tegen komt. Istanboel is de grootste stad van Turkije, met zijn elf miljoen inwoners, 2 miljoen meer dan er Belgische onderdanen zijn, is het een bruisende metropool.1
Waar België te kampen heeft met een vergrijzing van de bevolking is in Turkije een tegenovergesteld fenomeen zich aan het voltrekken. Zo is een kwart van de bevolking onder de vijftien jaar. Als we bovendien naar de bevolkingcijfers kijken kunnen we vaststellen dat de steden groeien qua bevolkingaantallen. Dit is aan twee fenomenen te wijten. Allereerst door een stabiel geboortecijfer. Een tweede verklaring voor de groei van de steden is door de plattelandsmigratie naar de steden omwille van het toerisme. Evenals België zijn er verschillende bevolkingsgroepen aanwezig in Turkije. De Turken zelf zijn ongeveer 73% van de bevolking. De tweede grootste groep zijn de Koerden die in het Oosten van Turkije wonen (21 %). Deze streven al sinds het uitroepen van de Turkse staat door Mustafa Kemal naar onafhankelijkheid. Desondanks werden ze tot voor kort onderdrukt. Er zijn heden toegevingen gedaan door de Turkse regering op het vlak van taal en media. 1
Dit is zonder alle districten van Istanboel ( dan zijn het er 18.6 miljoen)
8 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
De overige 6 % is een samenraapsel van verschillende minderheden. Hier volgt een klein exhaustief overzicht. Vaak zijn deze ook Nomadische stammen. 1. De Arabieren , Leven voornamelijk in het Zuiden aan de grens met Syrië. 2. Yörük, Nomaden die rond trekken met kuddes. 3. Laz, Een bevolkingsgroep die rond de Zwarte zee leeft en een eigen taal heeft. 4. Verder leeft er nog een kleine minderheid Armeniërs en Grieken in Turkije, alhoewel deze na de Turkse onafhankelijkheidsoorlog fel werden terug gedreven.
2.2 Religie Laat er geen twijfel over bestaan, 99 % van de Turkse bevolking is Moslim. Echter bestaat er geen staatsgodsdienst sinds Mustafa Kemal deze afschafte in 1928. De Turken waren in het verleden vrij tolerant tegenover andere religieuze strekkingen. Een aantal minderheden (0.6 %) zoals de Griekse- en Armeense orthodoxe kerk en het Jodendom zijn daarom nog steeds in beperkte mate aanwezig in het land. Een geval apart is echter het Soefisme. Dit is een mystieke traditie die zijn oorsprong heeft in de Islam. Een aanhanger van het Soefisme heet een soefie. Deze vormen mystieke broeder- of zusterschappen waarin zij hun geloof beoefenen. In 1925 werden hun speciale dansen door Mustafa Kemal bij wet verboden. Dit omwille van hun banden met het sultanaat en om religieus conservatisme tegen te gaan. Door tijdens het dansen rond hun eigen as te draaien geraken ze in trance. Dit is vaak een verplicht nummer op de toeristische Turkse avonden. 2.3 Turkse bijzonderheden A: Turks oog Het Turks oog of ook wel boze oog steen genoemd. Turken noemen het Nazur boncuk. Je vindt dit blauwe oog niet alleen in souvenirwinkels maar ook bij de Turken thuis of in de auto. Het wordt ook gedragen als sierraad en men hangt het ook aan een sleutelhanger . Dit oog kwam reeds voor bij de Egyptenaren, het oog van Horus, maar ook bij de Assyriërs . Deze laatste was een beschaving in het huidige Irak. B: Gastvrijheid De Turken zijn heel gastvrij. Dit is historisch gegroeid uit de koran waarin staat dat je reizigers altijd moet verwelkomen als ze je tent passeren. Als twee karavaans elkaar kruisten werd er altijd een feest georganiseerd waarbij centraal het drinken van water of thee stond en het uitwisselen van de afgelegde route. Er ging natuurlijk niets boven een fris glas water of thee als je de hele dag door de woestijn had getrokken.
9 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
C: Dans In verschillende streken zijn er nog veel volksdansen. Anatoliërs dansen bij elke gelegenheid: huwelijk, geboorte, besnijdenis, enz. Op de feestdagen wordt er ook gedanst op scholen. Er komen steeds meer festivals voor volksdansen. De meeste dansen lijken wat op elkaar. De dansen worden door mannen en vrouwen door elkaar gedanst. Elke streek heeft zijn kenmerken. Aan de Egeïsche zee wordt vaak de Zeybek gedanst. Ze wordt soms in solo gedanst en soms in groep. Aan de omgeving van de Zwarte Zee wordt er vaak de Horon gedanst. De mannen zijn in het zwart gekleed. De Horon is knap om te zien. Het is een heel energieke dans. In Oost-Anatolië wordt de Bar veel gedanst. Er wordt meestal een waar gebeurd verhaal uitgebeeld. In Thracië wordt vaak de Karşılama gedanst. Dit is een welkomsdans met invloeden van de Balkan. D:Hammam Een bezoek aan Hammam of Turks badhuis is een speciale gebeurtenis. Er zijn verschillende ruimtes waar je kan ontspannen, elkaar ontmoeten en massages krijgen. Nadat je betaalt hebt, krijg je een handdoek en een sleutel voor je bergkast. Na het omkleden kun je naar de stoomruimte gaan met een ‘göbek tasi’. Dat is een marmeren platform dat aan de onderkant wordt verwarmd. Je kunt ook als je bijbetaalt een massage krijgen. Daarna koel je even af in een minder warme omgeving. Dan wordt er met een schuurpapierachtig washandje het vuil en de dode huidcellen van je huid gescrubd. Daarna spoel men je met koud water af en de handeling wordt dan afgesloten met het drinken van thee. Een bezoek aan Hamam is heel ontspannend. Na de behandeling voel men zich als herboren Er zijn verschillende Hamam's die zich vooral richten op toeristen. Dit heeft talrijke voordelen zoals de taal en dat niemand verwacht dat je de regels kent. Je moet er wel rekening met houden dat mannen gescheiden zijn van kinderen en vrouwen. Je hebt steeds een handdoek rond je middel. Een Hammam tijdens je reis is zeker de moeite waard.
10 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
3. Geschiedenis en actualiteit van Turkije 3.1 Het Lydisch rijk De geschiedenis van dit koningkrijk bestaat slechts nog in de marges van geschiedenisboeken. Het rijk besloeg ongeveer de westkust van Turkije tot Alanya. De Griekse poleis zagen hen als een zeer rijke beschaving met prachtige muziek, maar toch waren zij ook volgens hen barbaren, daar zij geen democratie als bestuursvorm hadden. Volgens Herodotus, een van de eerste historici en tevens een zeer begenadigd reisgidsschrijver, waren zij de uitvinders van dobbelstenen, bikkels en balspelen. De Lydische koning Croesus regeerde vanuit Sardes. Deze koning was volgens legendes de eerste die Griekse steden onderwierp, zoals de welbekende stad Efese. Zijn naam is nog steeds te bezichtigen op een van de bewaarde zuilen van de tempel van Arthemis. Aan zijn ondergang tegen de Perzen is nog een leuke mythe verbonden. Zo zou voor de oorlogsverklaring het orakel van Delphi hebben geraadpleegd om te weten te komen wie zou winnen bij een confrontatie tussen hem en het Perzische rijk. Na lange deliberatie sprak het orakel de woorden: ' Als een strijd uitbreekt, zal een groot rijk ten onder gaan'. Jammer genoeg voor Kroesos was dit zijn eigen rijk. 3.2 De Perzen. ( 550-330 v.c) Het Perzische rijk omvatte meer dan enkel Turkije. Dit kwam omdat de heersers machtsuitbreiding nastreefden tot aan natuurlijke grenzen. Door deze expansie drang komt ze in aanvaring met een andere beschaving uit de oudheid die de westkust van Turkije had gekoloniseerd. Namelijk de Grieken. Darius I, de toenmalige vorst van Perzië, stuurde strafexpedities naar Griekenland omwille van de steun die de Griekse stadstaten aan hun kolonies gaven tijdens zijn veroveringen in anatolië. Zijn zoon Xerxes zal dit dan ook verder zetten. Deze conflictsituatie zou de geschiedenis ingaan als de Perzische oorlogen. Staatkundig was het niet simpel om zulk gigantisch rijk te overzien. Daarom werd het Perzische rijk opgedeeld in twintig Satrapen. Deze hadden absoluut gezag in hun rijkje, maar moesten wel de macht van de koning erkennen. Dit is echter problematisch als je een harmonieus geheel wil stichten. De eenmaking van het rijk werd echter op twee manieren bewerkstelligt.
11 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
1 Er wordt een vaste munt ingevoerd. De Dariek. Dit had ook een onderliggende rede, wie geld heeft kan het ook vlot betalen aan de vorst. Belastingen houden het rijk samen. De vorst legt voor dit vlot te laten gebeuren een Koninklijke weg aan tussen Susa en Sardes. De laatste was de vroegere hoofdstad van het Lydische rijk en een ware goudmijn in vergelijking met de andere gebieden van Perzië. 2 Religie zorgt tevens voor een harmonie onder de verschillende staatjes. In het Perzische rijk wordt het Zonorastrisme ingevoerd. Dit is een religie die gebaseerd is op een dualistische strijd tussen goed en kwaad. Waarbij de aarde het strijdperk is van demonen en de inzet de mensheid. Licht, en daaruit voortkomend vuur wordt gezien als de energie van de schepper. De ergste en meest gehate demon uit deze religie is ISKANDER, een demon die uit het Westen kwam en als het ware in recordtempo heel het rijk in zijn greep hield. Wij kennen deze demon echter onder een andere naam. 3.3 Alexander de Grote (336-323 vc) Verdenkt de Perzen ervan de moord op zijn vader Philippus II te hebben geplant. Vervolgens valt hij het Perzische rijk binnen en gaat in een record tempo de Perzische wereld veroveren. Hij verslaat Darius III twee keer, eerst bij de rivier Issus in 333 vc en de laatste keer te Gaugamela in 331 vc. Hierbij vlucht Darius III van het slagveld. Alexander zal zijn rivaal verderop de weg naar Persepolis vermoord in zijn rijtuig terug vinden. De vorst kon niet meer rekenen op zijn achterban. Alexander zal de verantwoordelijke voor de moord op zijn rivaal zwaar straffen en zo ook de sympathie winnen van de Perzische adel. Langzaam maar zeker begint hij zich ook meer af te spiegelen als een Perzische vorst. Zijn politiek zal erin bestaan om de bestaande systemen en gewoontes over te nemen van zijn onderdanen, maar ook zelf Griekse cultuur te promoten door uithuwelijking van zijn generaals. Politiek neemt hij de reeds bestaande systemen over van de Perzen. Maar plaatst zijn generaals op de positie van Satraap. Verder sticht Alexander overal steden die hij naar zichzelf vernoemd. Bij zijn plotse dood op 33 jarige leeftijd laat Alexander geen wettige erfgenamen achter. Op zijn sterfbed vragen zijn genraals dan ook wie de macht moet over nemen. Een door koorts verzwakte Alexander spreekt met zijn laatste adem de woorden "Craterio". Dit had waarschijnlijk als doel het rijk over te dragen aan Craterus, de plaatsvervanger van Alexander als deze niet aanwezig kon zijn bij vergaderingen. Het lot speelde echter een andere spel. Craterio betekende ook " Aan de sterkste". Het gevolg is een machtstrijd die het rijk onderverdeelde in verschillende rivaliserende groepjes. 12 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
3.4 Pompeius, de man waarvan Caesar zei dat hij niet wist hoe hij een overwinning moest behalen 66 v.c Pompeius stond bekend als een briljant veldheer en schoonfamilie van Caesar. In zijn later carriere zou hij deel uitmaken van het eerste triumviraat en uiteindelijk tegenover zijn schoonvader, lees Caesar, komen te staan. Hij werd in het begin van zijn loopbaan belast met de piraterij rond de Middellandse zee op te ruimen. Hierbij toonde hij zijn ware krijgskunsten. De senaat voorzag een tijdspanne van drie jaar hiervoor, Pompeius had slechts 89 dagen nodig en verdreef de piraten naar het noordoosten van de Middellandse zee. In een volgende periode van zijn militaire carrière nam hij het op tegen de Diadochen die reeds verzwakt waren door onderlinge twisten. Het was dan ook niet verbazingwekkend dat hij buiten de ptolemeeën van Egypte elke tegenstander uit de weg ruimde. Zelf zal hij na een vrij ondoordachte politieke carrière moeten vluchten naar Egypte waar hij vervolgens bij aankomst aan wal ter plekke werd vermoord. Doorheen de eeuwen blijft het Turks grondgebied een onderdeel van het Romeinse Rijk. Tot dat er een splitsing plaatsvond.
3.5 Een sprong in de tijd, het Oost Romeinse rijk. 330 n.c-1204 n.c Na verloop van tijd was het duidelijk geworden dat het Romeinse rijk te groot was geworden voor één keizer. Daarom besliste Keizer Diocletianus zijn rijk op te delen in twee delen. Een Oostelijk deel en een westelijk. Het Oostelijk deel heeft als belangrijkste figuur Constantijn de grote (307-337). Zelf zal hij in 313 nc godsdienstvrijheid afkondigen in zijn rijk. Dit tot groot jolijt van de Christelijke minderheid in het rijk, die tot deze datum regelmatig werd vervolgd. In de vlakte van Cappadocië in het huidige Turkije zijn er van rond deze periode nog vele onderaardse steden teruggevonden waar deze Christenen hun heil in zochten. Een ander bekend onderduikadres waren de Romeinse catacomben In 330 n.c verplaatste hij de hoofdstad van het Romeinse rijk van Rome naar Byzantium en hernoemde de stad Constantinopel. Hij was echter niet de laatste keizer die over het gehele Romeinse rijk heerste. De laatste keizer voor de definitieve splitsing was Theodosius de Grote. Hij was een tijdje alleenheerser over het hele rijk omdat hij de Gothen in het Westen versloeg. Om zijn rijk beter bijeen te houden schafte hij de godsdienstvrijheid af en bracht in de plaats het Christendom als staatsgodsdienst ( 392 n.c) Na zijn dood zal het rijk in twee vallen . 13 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
3.6 Het Oosten, de verder zetting van de traditie Het Oost Romeinse Rijk was omwille van zijn rijdom en zijn gebrek aan innerlijke problemen gezegd om gedurende de hele Middeleeuwen te blijven bestaan. De val van de stad Constantinopel wordt door menig historicus gezien als het einde van de middeleeuwen. Men dient hierbij de opmerking te maken dat het Oost Romeins Rijk reeds lange tijd achterop huppelde en de val van de hoofdstad onafwendbaar was. Het Oosten kende zijn hoogtepunt onder keizer Justinianus (526565 n.c). Zelf liet hij staatkundig het recht herzien door het opstellen van de corpus Juris Civilis. Een wetboek dat voornamelijk betrekking had op burgerlijk recht. Sommige bepalingen hiervan zijn tot de dag van vandaag nog steeds geldig. Dit wedboek werd opgesteld om zijn land beter onder controle te krijgen. Wie een monopoly heeft op het geweld, een rechtssysteem kan uitbouwen en vervolgens belastingen kan heffen heeft bijgevolg een gezonde staat. Bij zijn expansie drang streefde hij naar een restauratie van het Mare Nostrum, M.A.W Justinanus vervoverde gebieden die werden overgenomen door barbaren na de val van het West Romeinse rijk. Dit was niet mogelijk geweest zonder de hulp van zijn trouwe generaal Belsarius. Tijdens zijn bewind liet hij de Aya Sophia bouwen zoals wij ze de dag van vandaag kennen.
3.7 Nomaden: de Seltjoeken(1037-1194) De rondtrekkende Seltjoeken komen in de 11de en 12de eeuw in conflict met de Byzantijnen. Het gevecht gaat gelijk op tot 1071 bij de slag van Mazikert. Het professionele leger van de Byzantijnen wordt vernederd, omwille van corruptie en laksheid in de eigen rangen. Tot overmaat van ramp wordt de Byzantijnse keizer gevangen genomen en zwaar vernederd door de sultan. Een beproeving die zijn thuiskomst in Constantinopel ook zeer onaangenaam maakt. Hij wordt verbannen. De Byzantijnen verliezen de steden Edessa en Antiochië en zo hun machtsbasis in het midden oosten. Het westen, dat na het Schisma zich niet veel contact meer had met het Oosten vernam deze schokkende gebeurtenis en stuurt troepen in de hoop zelf een machtsbasis op te richten in het sinds de oudheid verloren gebied. De Kruistochten waren begonnen !
14 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
3.8 De Kruistochten, ondergang van twee rijken. De kruisvaarders legers die werden aangemoedigd door Paus Urbanus II gaan via twee routes, ter zee of door Anatolië. Een kruisvaarders legers, ook al zijn ze op heilige missie, waren geen pretje om door je streek te zien trekken. Omwille van hun enorme grootte heeft een dergelijk leger ook een zeer grote hoeveelheid voedsel nodig, komt hier nog eens bij dat dit leger gevuld is met zondaars en criminelen die vergiffenis zoeken voor hun daden, is natuurlijk zoals een kat bij een kom melk zetten. De kruisvaarders gaan bijgevolg regelmatig op plundertocht in de omliggende streek. De kruisvaarders waren echter niet het enige gevaar dat op dat moment door de Turkse vlaktes sluipt. Ghengis Khan en zijn mongolen stormen van het Oosten het gebied binnen. De Seltjoeken worden hierbij zwaar onder de voet gelopen en hun eens zo groot rijk valt uiteen in chaos. De kruisvaarders sparen ook Byzantium niet ! In 1204 tracht de vierde kruistocht Jeruzalem te bereiken maar krijgen niet de nodige hulp van Byzantium om per boot naar Jeruzalem te varen. Een boze menigte met voornamelijk Venetianen slaagt erin om de stad Constantinopel in te nemen. Een waar drama dat de val van Byzantium in zijn geheel bespoedigd.
3.9 Osman en het Osmanen rijk. 1299-1922
Oorspronkelijk regeerde Osman een klein sultanaartje in het Seltjoeken rijk. Dit was gelegen in de omgeving van Constantinopel. Door de Chaos van de Kruisvaarders en de Mongolen ziet hij zijn kans om aan expansie te doen. Op twee eeuwen tijd slaagt het sultanaat erin om een gebied te veroveren dat overeen kwam met het Oost Romeinse Rijk van Justinianus. Een punt waarop ze duidelijk verschillen met hun voorgangers was toch hun religieuze tolerantie. Zo was het Ottomaanse rijk een van de weinige toenmalige rijken die open stonden voor Joden. Ook Christen werden weliswaar getolereerd zolang ze maar een redelijke som geld neerlegden als afkoop. Op het gebied van staatkundige innovaties kan worden gesteld dat alles zeer braaf wordt overgenomen. Enkel Suleyman de Grote heeft de wetgeving hervormd, weliswaar bleef de basis de codes Justinianus. Mehemed II is een markante figuur binnen de geschiedenis van het Ottomaanse rijk. Hij is namelijk de persoon die de muren van Constantinopel overwon. Hierbij werd ook de stad herdoopt tot 15 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
Istanboel en meteen de hoofdstad van het rijk. Verder liet hij het Topkapi paleis bouwen en zorgde hij ervoor dat de Aghia Sophia werd omgebouwd tot moskee. Een andere markante figuur was Suleyman de Grote. Tijdens zijn bewind zal het Ottomaanse rijk zijn toppunt bereiken. Op een geven moment stonden de legers van Suleyman voor de poorten van Wenen. Dit was echter de laatste keer dat de Ottomanen iets zullen betekenen op wereldschaal. Evenals de Byzantijnen zullen ze achterop geraken en uiteindelijk uitdoven. 3.10 Het einde van Wereldoorlog I en de opkomst van Attaturk. De val van het Ottomaanse rijk is te situeren na de eerste Wereldoorlog. Nadat ze de kant hadden gekozen van het Duitse Keizerrijk werden ze na wereldoorlog I opgedeeld in kleinere staatjes. Zo ontstonden landen zoals Syrië, Irak,... Verder werd hun macht afgeknot door een garnizoen van Britten en Fransen die aanwezig waren in de hoofdstad. Een jonge legerofficier, Mustafa Kemal, zag dit echter niet zitten en ijverde voor een vrij Turkije. Dit lukte heb ook in 1923. Mustafa Kemal werd de eerste Premier en begon een politiek waarbij het land naar voorbeeld van het Westen werd hervormd. Zo werd alles afgeschaft wat nog maar deed denken aan het sultanaat. Voorbeelden hiervan zijn: De invoering van het latijns schrift, Godsdienstvrijheid, verbod op het dragen van een Fez, ... Tevens werd in de grondwet vastgesteld, om verdere afsplitsing tegen te gaan, dat iedereen die in Turkije woonde ook een Turk was. Een vrij lastig probleem voor de Koerden die plots een verbod kregen op hun Nationaliteit. In 1938 sterft Mustafa Kemal Attaturk. Tijdens wereldoorlog II blijft het jonge Turkije neutraal tot het niet anders kan, maar dan was het slechts een eerder symbolische oorlogsverklaring aan het dritte Reich . Direct na de oorlog eist de Sovjet unie een doorgang naar de Middelandse zee via Turkije. Dit wordt echter tegen gehouden door de Verenigde staten door het sturen van troepen.
16 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
3.11 Turkije en zijn staatsgrepen, een geval apart Na de staatsgreep van Mustafa Kemal zullen er nog drie staatsgrepen volgen doorheen de 20ste eeuw. Elke keer opnieuw was het de legertop die ingreep omdat in hun ogen de situatie in het land niet meet handelbaar was. De eerste in de reeks vond plaats in 1960. Deze Kwam omdat de democratisch verkozen Democratische partij in 1950 aan de macht kwam. Tijdens hun bewind werden een aantal zaken zoals de godsdienstvrijheid en de persvrijheid aan banden gelegd. In de na wake van de staatsgreep werd ook de eerste minister, Mendez, veroordeelt tot de strop. Desondanks de talloze gratieverzoeken van regeringsleiders van over de hele wereld werd dit vonnis toch uitgevoerd. Een decennia later, in 1970, was Turkije opnieuw rijp voor een inmenging van het leger in de binnenlandse politiek. In de context van de Vietnam oorlog, en de koude oorlog in zijn totaliteit werden zowel op het Linkse front als het Rechtse front aanslagen gepleegd. Vaak waren ook Amerikaanse doelwitten het slachtoffer hiervan. Na deze staatsgreep zijn opnieuw verkiezingen georganiseerd. Tijdens de jaren 70 was er echter niet veel progressie, wederom vielen de regeringen vrij snel en was er een zekere chaos en anarchie op het binnenlands toneel. In 1980 was het wederom tijd voor het leger om in te grijpen. De revolutionairen hebben een hartsgrondige hekel aan alles dat eindigt op -Isme. Na deze staatsgreep werd ook een nieuwe grondwet opgesteld.
3.12 Problemen met koerden en de toetreding tot de Europese Unie Er werd reeds vermeld dat de Koerden sinds wereldoorlog I enig probleem vormden binnen Turkije. Er was hen dan ook een eigen staat beloofd die uitbleef door de ingreep van Attaturk. Hun streven naar een eigen staat was ook niet altijd vredelievend, denk immers maar aan de PKK (Kurdistan Workers' Party) die regelmatig aanslagen pleegt. De Europese unie heeft als voorwaarde om te kunnen toetreden tot de Europse Unie ( is al sinds 1987 in behandeling) dan ook vooropgesteld dat deze minderheid binnen Turkije meer inspraak moet krijgen. Heden kan worden geteld dat ze op de goede weg zijn, maar dat er nog een lange weg dient te worden afgelegd. Zo is het vanaf 1991 toegestaan op Koerdisch in het openbaar te spreken en zelf onderwijs te genieten in het Koerdisch. Bovendien hebben ze ondertussen ook al hun eigen omroep!
17 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
De toetreding tot de Europese Unie, is zoals reeds in gezegd al vanaf 1987 bezig. Deze werd een eerste keer tegen gehouden in 1989 omwille van de behandeling van de Koerden en het schenden van de mensenrechten. In 2005 werden de onderhandelingen opnieuw verder gezet, weliswaar tegen de zin van Oostenrijk. Heden staat de toetredingsdatum op 2015. Wat moet Turkije nu juist doen om te kunnen toetreden tot de Europese unie ? Allereerst moet de doodstraf worden afgeschaft ( sinds 2002 volbracht) Ten tweede moeten er meer rechten komen voor de Koerden ( er is al schot in de zaak, maar het kan beter). Ten derde dient er een zeker mate van persvrijheid te worden nagestreefd. Bovendien moet het land hervormingen toepassen om meer stabiliteit te verkrijgen in de economie. Als laatste hekel punt dient de inmening van het leger in de politiek te worden vermeld.
4. De eigenlijke reis 4.1 Opdracht, duid aan op de kaart Op de volgende bladzijden vind je een kaart van de regio die jullie zullen doorkruisen per autocar. De opdracht is de volgende: Duid op de kaart de afgelegde reisweg aan. Vul deze route ook zeker elke dag aan, jullie begeleiders kunnen immers op elk moment de bundeltjes opvragen!
18 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
19 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA
20 Excursie Turkije april 2011 – 3de graad Toerisme JOMA