Inflammatoire en infectieuze aorta aneurysma’s Sigi Nauwelaers
Inleiding Prevalentie van AAA bedraagt 65 per 100.000 personen per jaar*
Bij mensen ouder dan 60 jaar ontwikkelt 4-10% een AAA°
15.000 overlijdens per jaar° Kleine subset van deze aneurysma zijn inflammatoir / infectieus
Klinisch niet altijd makkelijk om te differentiëren *Wong DR, Willet WC, Rimm EB. Smoking, hypertension, alcohol consumption, and risk of abdominal aortic aneurysm in men. Am J Epidemiol 2007;165:838-45 °Sakalihasan N, Limet R, Defawe OD. Abdominal aortic aneurysm. Lancet 2005;365:1577-1589
Inflammatoire aneurysma’s Historisch 1935 (James): ureterobstructie en uremie bij pt met retroperitoneaal inflammatoir proces 1955 (Garrett): AAA (13cm) met fibrose, retroperitoneale inflammatie en ureterobstructie 1955 (Deweerdt): AAA met bilaterale ureterobstructie en retroperitoneale inflammatie 1972 (Walker): “Inflammatoir abdominaal aorta aneurysma” bij 19 patiënten
Stone WM, Fankhauser GT. Inflammatory aneuryms treated with EVAR. Semin Vasc Surg 2012;25:227-231
Inflammatoire aneurysma’s Walker
“Thick, firm, smooth wall of the aneurysm which is shiny white in appearance”
“Dense fibrosis which extends to involve adjacent structures”
Walker DI, Bloor K, Williams G et al. Inflammatory aneurysms of the abdominal aorta. Br J Surg 1972;59:609-614
Inflammatoire aneurysma’s
Inflammatoire aneurysma’s
Incidentie 3-10% van alle abdominale aorta aneurysma’s Mannen/vrouwen 30/1 tot 6/1. Gemiddelde leeftijd 62-68 jaar Roken! Positieve familie geschiedenis (17%)
Tang T, Boyle JR, Dixon AK et al. Inflammatory abdominal aortic aneurysms. Eur J Vasc Endovasc Surg 2005;29:353-362
Kenmerken
Lange C, Hobo R, Leurs LJ, Daenens K et al. Results of endovascular repair of inflammatory abdominal aortic aneurysms. A report from the EUROSTAR database. Eur J Vasc Endovasc Surg 2005: 29;363-370
Presentatie en symptomatologie Triade:
- abdominale, flank of rugpijn (80%) - gewichtsverlies en anorexie (20-40%) - verhoogde sedimentatie (40-88%)
Gevoelige pulsatiele abdominale massa (15-30%)
Hydronefrose (10-21%) Rasmussen TE, Hallett JW. Inflammatory aortic aneurysms. A clinical review with new perspectives in pathogenesis. Ann Surg 1997; 225: 155-64.
Inflammatoire aneurysma’s Rechtszijdige ureterobstructie met hydronefrose
Pathogenese 1) Multifactorieel
Pathogenese 2) IgG4 gerelateerde IAAA
Eerst gerapporteerd bij auto-immune pancreatitis Zelfde histologie als retroperitoneale fibrose Hoog serum IgG4 Belangrijke infiltratie van IgG4 positieve plasmacellen
Kasashima S, Zen Y. IgG4-related inflammatory abdominal aortic aneurysm, spectrum of IgG4-related chronic periaortitis. Ann Vasc Dis 2010;3:182-189.
Kenmerken aAAA -IAAA
Kasashima S, Zen Y, Kawashima A et al. A new clinicopathological entity of IgG4-related inflammatory abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg 2009; 49: 1264-71
Labo waarden
Kasashima S, Zen Y, Kawashima A et al. A new clinicopathological entity of IgG4-related inflammatory abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg 2009; 49: 1264-71
Histologische bevindingen
Kasashima S, Zen Y, Kawashima A et al. A new clinicopathological entity of IgG4-related inflammatory abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg 2009; 49: 1264-71
IgG4-gerelateerde IAAA 5% van alle AAA’s en 52% van de IAAA’s Ruptuur komt minder frequent voor dan bij IgG4 -gerelateerde IAAA’s
Belangrijke associatie met allergieën en auto-immuun ziekten Serum IgG4, IgE en ANA (>320 titers) zijn belangrijk voor differentiatie
APO toont verdikking van de adventitia met belangrijke infiltratie van IgG4 positieve plasmacellen
Klinisch belangrijke gevoeligheid aan corticosteroïden Kasashima S, Zen Y, Kawashima A et al. A new clinicopathological entity of IgG4-related inflammatory abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg 2009; 49: 1264-71
Diagnostische beeldvorming Echo: - soms cuff zacht weefsel rond de omtrek van AAA - dilatatie pyelum en prox. ureters - sensitiviteit 13,5%
Diagnostische beeldvorming CT - Standaard onderzoek - duidelijke weergave van een cuff weefsel over het aneurysma. - multiplanaire reconstructies voor optimale visualisatie van het lumen, de wand, de inflammatoire uitbreiding (lymfeklieren) en de ureters - sensitiviteit 83,3%, specificiteit 99,7%, accuraatheid 93,7%
Iino M, Kuribayashi S, Imakita S et al. Sensitivity and specificity of CT in the diagnosis of inflammatory abdominal aortic aneurysms. J Comput Assist Tomogr 2002;26:1006-1012.
CT
CT Gradatie van peri-aneurysmale fibrose
Vallabhaeni gradering Vallabhaeni SR, Mc Williams RG, Anbarasu A et al. Peri-aneurysmal fibrosis: a relative contraindication to endovascular repair. Eur J Vasc Endovasc Surg 2001;22:535-541
Diagnostische beeldvorming MRI - Geen ioniserende straling - Geïndiceerd bij nierlijden (encasement ureters) - Inflammatoire cuff tekent sterk aan met gadolinium bij T1 gewogen beelden - Theoretisch zelfde sensitiviteit en specificiteit als bij CT
Wallis F, Roditi GH, Redpath TW et al. Inflammatory abdominal aortic aneurysms: diagnosis with gadolinium enhanced T1-weighted imaging. Clin Radiol 2000; 55: 136-139.
MRI
T1 zonder Gadolinium
T1 met Gadolinium
Behandeling Niet operatief (Aneurysma’s < 5 - 5,5cm) Cardiovasculaire risicofactoren behandelen Zo symptomatisch: Corticosteroïden, methotrexaat, cyclophosphamide en azathioprine Cave verzwakking van de wand met toegenomen risico op ruptuur
Minder kans op ruptuur ten gevolge van de verdikte inflammatoire mantel anterolateraal over het aneurysma (3,3%-14%)
Lindblad B, Almgren B, Bergqvist D et al. Abdominal aortic aneurysm with perianeurysmal fibrosis: experience from 11 Swedish vascular centres. J Vasc Surg 1991;13:231-237.
Operatieve behandeling
Risico op iatrogene letsels!
Rasmussen TE, Hallett JW. Inflammatory aortic aneurysms. A clinical review with new perspectives in pathogenesis. Ann Surg 1997; 225: 155-64.
Klassieke behandeling Tijdens de eerste operatieve ingrepen: uitgebreide adhesiolyse waardoor belangrijke iatrogene letsels (duodenum, v. cava en ureters)
Goldstone (1978): proximale en distale controle van het aneurysma met “as little dissection as possible”
Crawford (1985): proximale controle door subdiafragmatisch te klemmen tot na het aanleggen van de proximale anastomose
Rasmussen TE, Hallett JW. Inflammatory aortic aneurysms. A clinical review with new perspectives in pathogenesis. Ann Surg 1997; 225: 155-64.
Inflammatoire aneurysma’s Wat met de ureters? Ongeveer 50% van de CT scans toont betrokkenheid van de ureters in het inflammatoire proces. Ongeveer 20% van de patiënten toont tekens en symptomen van ureterobstructie.
Reviews die pleiten tegen ureterolysis:
Crawford (1985) Suy (1990) Sterpetti (1989) Pennell (1985)
Inflammatoire aneurysma’s Wat met de ureters? Stella (1990), Nitecki (1996) Postoperatieve CT toonde: -
Volledige regressie van de inflammatoire mantel in 47% Partiële regressie van de inflammatoire mantel in 21% Geen regressie van de inflammatoire mantel in 31,7% Geen progressie van de inflammatore mantel! IAAA herstel stopt de progressie van retroperitoneale fibrose maar geneest ze niet
Stella A, Gargiulo M, Faggioli GL et al.Postoperative course of inflammatory abdominal aortic aneurysms. Ann Vasc Surg 1993;7:229-238
Inflammatoire aneurysma’s
Speziale F, Sbarigia E, Grossi R et al. Inflammatory aneurysms of the abdominal aorta involving the ureters: is combined treatment really necessary? J Urol 2001;165:27-31
Inflammatoire aneurysma’s
Speziale F, Sbarigia E, Grossi R et al. Inflammatory aneurysms of the abdominal aorta involving the ureters: is combined treatment really necessary? J Urol 2001;165:27-31
Inflammatoire aneurysma’s Transperitoneale approach
Fiorani P, Faraglia V, Speziale F et al. Extraperitoneal approach for repair of inflammatory abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg 1991;13: 692-697
Inflammatoire aneurysma’s Retroperitoneale approach
Fiorani P, Faraglia V, Speziale F et al. Extraperitoneal approach for repair of inflammatory abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg 1991;13: 692-697
Inflammatoire aneurysma’s
Fiorani P, Faraglia V, Speziale F et al. Extraperitoneal approach for repair of inflammatory abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg 1991;13: 692-697
Operatieve mortaliteit Pennell (mortality over three decades) 1955-1964: 12,5% 1965-1974: 8,3% 1975-1984: 4,2%
Crawford (1985): 3-4 % mortaliteit ≈ aAAA
Outcome
Rasmussen TE, Hallett JW. Inflammatory aortic aneurysms. A clinical review with new perspectives in pathogenesis. Ann Surg 1997; 225: 155-64.
Inflammatoire aneurysma’s Endovasculaire behandeling Zo anatomisch geschikt Minder morbiditeit
Maar wat met: Hydronephrose? Peri-aortische inflammatie Lange termijn resultaten?
Conclusion: Despite persistence of perianeurysmal inflammation in a proportion of patients operative and midterm results of endovascular repair were comparable in the patients with inflammatory and standard AAA.
Early (postop) results EVAR
Midterm results EVAR
Geen significante verschillen voor EVAR op middellange termijn
Subgroep analyse bij 11pt
Diameter regressie IAAA
Diameter regressie bij 87%
Inflammatoire aneurysma’s
Stone WM, Fankhauser GT. Inflammatory aneuryms treated with EVAR. Semin Vasc Surg 2012;25:227-231
Inflammatoire aneurysma’s
Coppi G, Rametta F, Aiello S et al. Inflammatory abdominal aortic aneurysm endovascular repair into the long-term follow-up. Ann Vasc Surg 2010;24:1053-1059
Conclusion: Either OSR or EVAR may be considered based on patient suitability. EVAR is associated with lower 1-year mortality compared to OSR. However, OSR may be preferred in those patients who have hydronephrosis and are deemed low risk
Conclusies Onderscheid tussen IgG4 en niet IgG4 gerelateerde IAAA Klassieke behandeling is technisch moeilijker en gaat gepaard met belangrijke morbiditeit en mortaliteit
Endovasculaire behandeling heeft zelfde resultaten op korte en middellange termijn bij IAAA als bij aAAA
EVAR heeft minder gunstig effect op de periaortische inflammatie en hydronephrose dan de klassieke behandeling
Infectieuze aneurysma’s William Osler (1885)
“Mycotisch aneurysma”
Osler W. The Gulstonian lectures on malignant endocarditis. BMJ 1885; 1:467–470
Infectieuze aneurysma’s
infectieus aneurysma van de thoracoabdominale aorta
Infectieuze aneurysma’s
Incidentie 0,7-2,6% van alle aorta aneurysma’s* 70% van de geïnfecteerde aneurysma’s bevindt zich in de thoracale en abdominale aorta°
Meer in Aziatische populatie (13,6% 2% Westen)** Slechte prognose wegens snelle groei en ruptuur, belangrijke co-morbiditeiten en sepsis
*Hsu RB, Chen RJ, Wang SS et al. Infected aortic aneurysms: clinical outcome and risk factor analysis. J. Vasc Surg 2004;40:3035. °Macedo TA, Stanson AW, Oderich GS et al. Infected aortic aneuryms: imaging findings. Radiology 2004;231:250-257. **Hsu RB, Tsay YG, Wang SS et al. Surgical treatment of the desceending thoracic aorta, abdominal aorta, and iliac arteries. J Vasc Surg 2002; 36:746-50.
Locatie infectieuze aneurysma’s
Müller B, Wegener O, Grabitz K et al. Mycotic aneurysms of the thoracic and abdominal aorta and iliac arteries: Experience with anatomic and extra-anatomic repair in 33 cases. J Vasc Surg 2001;33: 106-113.
Locatie infectieuze aneurysma’s
Oderich GS, Panneton J, Bower TC et al. Infected aortic aneurysms: aggressive presentation, complicated early outcome, but durable results. J Vasc Surg 2001: 34: 900-908.
Etiologie
Presentatie en symptomatologie Klinische kenmerken
Aantal patiënten n (%) Reddy 1991 (n=13)*
Müller 2001 (n=33)°
Oderich 2001 (n=43)**
Abdominale pijn
12 (92%)
25 (76%)
28 (65%)
koorts
10 (77%)
16 (48%)
33 (77%)
leucocytose
9 (69%)
26 (79%)
23 (55%)
Positieve hemoculturen
9 (69%)
8 (24%)
22 (69%)
Palpabele abdominale massa
6 (46%)
Vrije ruptuur
4 (31%)
Gedekte ruptuur
7 (16%) 8 (24%)
3 (7%)
20 (61%)
20 (47%)
*Reddy DJ, Shepard AD, Evans JR et al. Management of infected aortoiliac aneurysms. Arch Surg 1991; 126:873 °Müller B, Wegener O, Grabitz K et al. Mycotic aneurysms of the thoracic and abdominal aorta and iliac arteries: Experience with anatomic and extra-anatomic repair in 33 cases. J Vasc Surg 2001;33: 106-113. **Oderich GS, Panneton J, Bower TC et al. Infected aortic aneurysms: aggressive presentation, complicated early outcome, but durable results. J Vasc Surg 2001: 34: 900-908.
Biomarkers Procalcitonine Serum sIL-2R
Sterke correlatie met bacteriële infecties
Ishizaka N, Sohmiya K, Miyamura M et al. Infected aortic aneurysm and inflammatory aortic aneurysm – in search of an optimal differential diagnosis. Journal of Cardiology 2012;59:123-131
Micro-organismen
Reported organisms recovered from combined series of 143 aortoiliac aneurysms, 1996 to 2002. Data are from Hsu, Moneta, Muller, Oderich, Sessa, Sriussadaporn, and their colleagues. (Rutherford)
Micro-organismen Virulentie Gram + (59%)
Gram – (35%)
Ruptuur (10%) Mortaliteit (50%)
Ruptuur (85%) Mortaliteit (85%)
Jarrett F, Darling RC, Mundth ED, et al. Experience with infected aneurysms of the abdominal aorta. Arch Surg 1975; 10:1281.
Micro-organismen Hemoculturen Ongeveer 50% Bij aanwezigheid AAA zijn positieve hemoculturen zeer specifiek voor infectieuze AAA Weinig sensitief, dus negatieve hemoculturen sluiten infectieus aneurysma niet uit
Culturen van de aortawand en thrombus 50-75% positief Positieve culturen zonder klinische kenmerken van infectie wijzen niet op infectieuze aneurysma’s*
*Fourneau I, Nevelsteen A, Lacroix H et al. Microbiological monitoring of aortic aneurysm sac contents during abdominal aneurysmectomy: results in 176 patients and review of the literature. Acta Chir Belg 1996:96:119-11.
Diagnostische beeldvorming CT voorkeursonderzoek CT grafische kenmerken Sacculair (93%), multilobulair Peri-aortische zacht weefsel massa, vocht en stranding (43%) Minder frequent gasvorming en wervelaantasting
Herhaaldelijke beeldvorming zo nodig (snel expansief)
Macedo T, Stanson A, Oderich G et al. Infected aortic aneurysms: imaging findings. Radiology 2004; 231:250-257.
Bij opname
7 weken later
Snelgroeiend infectieus aneurysma
Behandeling Medicamenteus Pre-operatief al te starten zo hemoculturen zijn genomen Breedspectrum antibiotica in afwachting van culturen Duur van de behandeling?
Klassieke behandeling Resectie van het aneurysma
Uitgebreid debridement van geïnfecteerd weefsel
Arteriële reconstructie (anatomisch/extra-anatomisch)
Achterlaten van AB in loco (vb. Duracoll®)
Omentoplastie
Anatomische reconstructie Niet al te uitgebreide lokale infectie/pus. suprarenale en thoraco-abdominale aorta (viscerale arterieën)
Materiaal:
Dacrongreffe geïmpregneerd met Rifampicine* Silvercoated Dacron greffe Homogreffe (cryopreserved) Reconstructie met diepe venes
*Chervu A, Moore WS, Gelabert H et al. Prevention of graft infection by use of prostheses bonded with a rifampin/collagen release system. J Vasc Surg 1991;14:521-524.
Anatomische reconstructie
Anatomische reconstructie
Infectieuze aneurysma’s
Anatomische reconstructie
Yamashita O, Yoshimura K, Morikage N et al. A novel treatment strategy for infected abdominal aortic aneurysms. www.intechopen.com
Extra-anatomische reconstructie Meestal ernstige infecties/pus
Langere operatietijd kan nefast zijn voor survival
Minder goede patency dan in situ herstel
Risico op blow-out van de aortastomp (20%)* *Oderich GS, Panneton J, Bower TC et al. Infected aortic aneurysms: aggressive presentation, complicated early outcome, but durable results. J Vasc Surg 2001: 34: 900-908.
Extra-anatomische reconstructie
Peri-operatieve mortaliteit In relatie tot ruptuur
Müller B, Wegener O, Grabitz K et al. Mycotic aneurysms of the thoracic and abdominal aorta and iliac arteries: Experience with anatomic and extra-anatomic repair in 33 cases. J Vasc Surg 2001;33: 106-113.
Peri-operatieve mortaliteit In relatie tot operatieve behandeling
Müller B, Wegener O, Grabitz K et al. Mycotic aneurysms of the thoracic and abdominal aorta and iliac arteries: Experience with anatomic and extra-anatomic repair in 33 cases. J Vasc Surg 2001;33: 106-113.
Peri-operatieve mortaliteit
Hagendoorn J, de Vries J-P, Moll F. Primary infected, ruptured aortic aneurysms: what we learned in 10 years. Vasc Endovascular Surg 2010;44:294-297
Outcome
Müller B, Wegener O, Grabitz K et al. Mycotic aneurysms of the thoracic and abdominal aorta and iliac arteries: Experience with anatomic and extra-anatomic repair in 33 cases. J Vasc Surg 2001;33: 106-113.
Outcome
Oderich GS, Panneton J, Bower TC et al. Infected aortic aneurysms: aggressive presentation, complicated early outcome, but durable results. J Vasc Surg 2001: 34: 900-908.
Endovasculaire behandeling Semba (1998) eerste succesvolle endovasculaire behandeling voor infectieuze aneurysma’s*
Alternatief voor patiënten met verhoogd risico om de belangrijke peri-operatieve mortaliteit te verminderen
Aanvaardbaar resultaat op korte termijn. Tijdelijke behandeling (bridging) voor open herstel zo nodig
(T)EVAR
Sörelius K, Mani K, Björck M et al. Endovascular repair of mcotic aortic aneurysms. J Vasc Surg 2009;50:269-274.
(T)EVAR
Sörelius K, Mani K, Björck M et al. Endovascular repair of mcotic aortic aneurysms. J Vasc Surg 2009;50:269-274.
Outcome
Sörelius K, Mani K, Björck M et al. Endovascular repair of mcotic aortic aneurysms. J Vasc Surg 2009;50:269-274.
Demografische risicofactoren voor persisterende infectie na EVAR
Kan CD, Lee HL and Yang YJ. Outcome after endovascular stent graft treatment for mycotic aortic aneurysm: a systematic review. J Vasc Surg 2007;46:906-912.
Predictieve factoren van infectie na EVAR
Kan CD, Lee HL and Yang YJ. Outcome after endovascular stent graft treatment for mycotic aortic aneurysm: a systematic review. J Vasc Surg 2007;46:906-912.
Outcome
Conclusies Zeldzaam, maar snelle diagnose en behandeling zijn belangrijk
Outcome is slechter na ruptuur In situ repair heeft betere prognose dan extra-anatomisch herstel.
EVAR is mogelijke behandelingsoptie met goede resultaten op korte termijn en kan mogelijks dienen als bridging naar klassiek herstel
Postoperatieve surveillance is nodig