Ineke Dezentjé Hamming - Bluemink Gelijke kansen voor iedereen. Ouderbijdrage echt vrijwillig Moeder vecht zaak uit bij rechter

6000793_01_Cover.qxd

18-03-2008

14:26

Pagina 1

I N Z I C H T M a a r t

O N D E R W I J S M A G A Z I N E

2

2 0 0 8

Ineke Dezentjé Hamming - Bluemink Gelijke kansen voor iedereen Ouderbijdrage echt vrijwillig Moeder vecht zaak uit bij rechter Rapport commissie-Dijsselbloem: Onderwijs té belangrijk om aan politici over te laten

6000793_Ads.qxd

18-03-2008

13:56

Pagina 2

[BUFSEBHBQSJM

700MFEFODPOHSFT

%F &FOIPPSO "NFSTGPPSU

)FU IPPGECFTUVVS OPEJHU V WBO IBSUF VJU PN EFFM UF OFNFO BBO IFU DPOHSFT PQ [BUFSEBH BQSJM JO %F &FOIPPSO JO "NFSTGPPSU 5JKEFOT IFU DPOHSFT QSFTFOUFFSU #BT -FWFSJOH MFDUPS "MHFNFOF 1FEBHPHJFL BBO 'POUZT )PHFTDIPPM 1FEBHPHJFL EF CFWJOEJOHFO WBO EF 700DPNNJTTJF ATDIPPM -FWFSJOH XBT WPPS[JUUFS WBO EF[F DPNNJTTJF EJF PQ WFS[PFL WBO IFU 700IPPGECFTUVVS IFU TUSFWFO OBBS ATDIPPM WBOVJU QFEBHP HJTDIF JOWBMTIPFL POEFS[PDIU %F 700 TUSFFGU FSOBBS PN JO HFFO WFS[VJME POEFSXJKT NFFS UF IFCCFO NBBS ATDIPPM "BOTMVJUFOE LVOU V NFFQSBUFO UJKEFOT EF [BBMEJTDVTTJF

%BBSOB SFJLU TUBBUTTFDSFUBSJT 4IBSPO %JKLTNB EF

130(3".."

7000OEFSXJKTQSJKT VJU BBO AJFNBOE JO IFU PQFO

VVS VVS VVS VVS VVS

CBBS POEFSXJKT EJF [JDIUCBBS IFFGU CJKHFESBHFO BBO IFU TBNFO NFU MFFSMJOHFO WPSNHFWFO WBO FFO WFJMJH TDIPPMLMJNBBU %F XJOOBBS POUWBOHU FFO HFMECFESBH WBO Ƚ WSJK CFTUFFECBBS BBO IFU PQFOCBBS POEFSXJKT FO IFU CSPO[FO CFFMEKF A%BBOUKF 5FS BGTMVJUJOH XPSEU V FFO MVODI BBOHFCPEFO %FFMOBNF BBO IFU DPOHSFT JT HSBUJT

POUWBOHTU PQFOJOHDPOHSFT QSFTFOUBUJFEPPS#BT-FWFSJOH MFDUPSQFEBHPEJFL [BBMEJTDVTTJF VJUSFJLJOH7000OEFSXJKTQSJKTEPPSTUBBUTTFDSFUBSJT 4IBSPO%JKLTNB VVS SFBDUJF#BT-FWFSJOHPQ[BBMEJTDVTTJF VVS IVJTIPVEFMJKLEFFM [JFXXXWPPOMDPOHSFT

VVS MVODIFOBGTMVJUJOH

7PPS NFFS JOGPSNBUJF FO BBONFMEFO HBBU V OBBS XXXWPPOMDPOHSFT

%F7FSFOJHJOH WPPS 0QFOCBBS 0OEFSXJKT JT FFO WBO EF HSPPUTUF BBOCJFEFST WBO TDIPMJOH PQ IFU HFCJFE WBO NFEF[FHHFOTDIBQ %F 700 PSHBOJTFFSU FML KBBS NFU HSPPU TVDDFT PQ WFFM QMBBUTFO DVSTVTTFO NFEF[FHHFOTDIBQ TUBSUCJKFFOLPNTUFO WPPS OJFVXF .3MFEFOFONFEF[FHHFOTDIBQTPOEFSTUFVOJOHPQNBBU7JBEF XFCTJUF XXXNFEF[FHHFOTDIBQTSBEFOOM XPSEFO .3MFEFO PQ EFIPPHUFHFIPVEFOWBOEFOJFVXTUFPOUXJLLFMJOHFOPQIFUHF CJFEWBONFEF[FHHFOTDIBQ *OEF700DVSTVTNFEF[FHHFOTDIBQ MFSFO.3MFEFOBMMFTPWFS EF UIFPSJF FO EF QSBLUJKL WBO EF NFEF[FHHFOTDIBQ %F DVSTVT PNWBUESJFCJKFFOLPNTUFOWBOUXFFVVS;FWJOEFOEPPSHBBOTJO EFBWPOEVSFOQMBBUT

"MTDVSTVTMFJEFS tCFOUVEJSFDUCFUSPLLFOCJKIFUPOEFSXJKT IFU[JKBMT PVEFS BMTMFFSLSBDIU BMT CPWFOTDIPPMT EJSFDUFVSPGBMT CFMFJETNFEFXFSLFSPOEFSXJKT tCFOUVHPFEJOHFWPFSEJOEFUIFPSJFFOQSBLUJKLWBO EFNFEF[FHHFOTDIBQ tIFFGUVFSWBSJOHJOIFUPWFSCSFOHFOWBOLFOOJTFO WBBSEJHIFEFOBBOWPMXBTTFOFO tCFOUVCFSFJEÏÏOPGNFFSLFSFOQFSKBBSJOEFFJHFO SFHJPFFODVSTVTUFWFS[PSHFO 8JKCJFEFO tFFOJOTUSVDUJFCJKFFOLPNTUUFSJOUSPEVDUJF

%F700XJMIFUBBOUBMDVSTVTMFJEFSTNFEF[FHHFOTDIBQ VJUCSFJEFOFO[PFLUEBBSPNFOUIPVTJBTUF

tFFOKBBSMJKLTFCJKTDIPMJOHTCJKFFOLPNTU tXFSLFONFUFFOPWFS[JDIUFMJKLFIBOEMFJEJOH tSFHFMNBUJHPWFS[JDIUWBOBDUVFMFPOUXJLLFMJOHFOPQ

$63464-&*%&34 NW

IFUHFCJFEWBONFEF[FHHFOTDIBQ tFFOPOLPTUFOWFSHPFEJOH

.FFSJOGPSNBUJFPWFSEFDVSTVTLVOUVWJOEFOPQEF XFCTJUFXXXNFEF[FHHFOTDIBQTSBEFOOM 7PPSNFFSJOGPSNBUJFPGBBONFMEFOLVOUVUJKEFOT LBOUPPSVSFODPOUBDUPQNFUIFU700CVSFBVJO"MNFSF WJBPGFNBJMWPP!WPPOM

6000793_03_inhoud.qxd

17-03-2008

14:52

I N Z I C H T ONDERWIJSMAGAZINE van de VERENIGING voor OPENBAAR ONDERWIJS ISSN 0021 – 0307

Pagina 3

RIMPELS Vernieuwingen Je bent lid van de directie van een energiebedrijf. Al twintig jaar voorzie je bijna alle huishoudens

JAARGANG 142 nr. 2 – maart 2008

van stroom. Vanuit de filosofie 'stilstand is achteruitgang' voer je vernieuwingen door met instem-

Verschijnt zeven keer per jaar

ming van de Raad van Commissarissen. Zo bouw je een tweede fase. Tussen tien en drie zakt de

Oplage 13.000

stroomsterkte van 220 naar 180 volt. De huishoudens die meedoen aan een proef zijn zeer tevreden

REDACTIE Jaap Adema - Jan Barendse -

over de aanmerkelijke korting. Ook het idee dat je zo meewerkt aan energiebesparing spreekt aan. Het blijkt inderdaad dat 's ochtends de scheerapparaten worden gebruikt en de meeste koffie al is

Fred Kruidenberg - Rob Limper

gezet voordat het voltage daalt. Er komt een basispakket. In dit pakket wordt er vanuit gegaan dat

Eindredactie: Michiel Jongewaard

elk huishouden een televisie, een computer, een wasmachine, twaalf lampen en een ijskast heeft. Zo

e-mail: [email protected]

krijgt iedereen een gelijke kans op een laag energieverbruik. Ook hier wordt een forse korting voor

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE:

gegeven. Voor alle extra's moet extra worden betaald. De proef slaagt en het basispakket wordt

Gonneke Bonting, Evert Bosman, Marion Braat,

voor alle huishoudens ingevoerd. Om je heen barst na iedere vernieuwing de kritiek los. Kantoren

Rein van Dijk, Ancella Evers-de Boer, Mariëtte Hamer, Rola Jansen, Sanne van der Most en Esther Oosterling.

en fabrieken protesteren omdat daar de hele dag koffie nodig is. Vriezers houden er tussen drie en tien mee op. Gezinnen met veel kinderen tekenen bezwaar aan omdat er meer televisies en computers in huis zijn en de elektriciteitsrekening verdubbelt. De monteurs en installateurs roeren

FOTO OMSLAG: Wilbert van Woensel

zich, omdat zij in direct contact met de klanten het te verduren krijgen. De kritiek wordt steeds luider, ook al pas je tussentijds de vernieuwingen een beetje aan. Je moet iets doen. De Raad van

LIDMAATSCHAP VOO

Commissarissen stelt naar goed Nederlands gebruik voor een commissie in het leven te roepen, die

Het lidmaatschap loopt van 1 januari t/m 31

met alle groepen gaat praten en verslag uitbrengt. Het verslag komt er. Er staan veel kritische

december. Aanmelding kan schriftelijk of telefonisch (zie adres bureau VOO onderin de colofon). Opzegging van het lidmaatschap en

opmerkingen in. De Raad van Commissarissen en jijzelf roepen om het hardst dat het een erg goed verslag is en de kritiek wordt gedeeld. Het komt niet bij je op dat je een dikke laag boter op je

andere wijzigingen dienen schriftelijk te

hoofd hebt. Net als de minister van Onderwijs en de Tweede Kamer. Want wie waren in twintig

geschieden vóór 1 december.

jaar ook al weer verantwoordelijk voor de onderwijsvernieuwingen in het voortgezet onderwijs,

VORMGEVING EN DRUK

waar werkelijk niets van overbleef na het onderzoek van de commissie-Dijsselbloem? ■

Hollandia Media Productions, Heerhugowaard Hollandia Printing, Heerhugowaard ADVERTENTIES

I

N

D

I

T

N

U M M

E

R

Bureau VOO REDACTIE EN ADMINISTRATIE

6

Bureau VOO, Postbus 60182, 1320 AE ALMERE tel.: (036) 533 15 00 fax: (036) 534 04 64

10

Bezoekadres: Louis Armstrongweg 120 [email protected] www.voo.nl

openbaar5 Overname van artikelen is, mits met vermelding Inzicht,

13 16

Vereniging voor Openbaar Onderwijs, toegestaan.

Inzicht nummer 3 van 2008

18

verschijnt op 7 mei 2008. Inzicht nummer 4 van 2008 verschijnt op 18 juni 2008. De uiterste inleverdatum voor kopij voor nummer 4 is: 9 mei 2008.

20

Rapport Dijsselbloem: Onderwijs tè belangrijk om aan politici over te laten Ineke Dezentjé Hamming Bluemink (VVD): gelijke kansen voor iedereen Openbare vmbo-t De Nieuwe Veste beste van Nederland Moeder vecht zaak ouderbijdrage uit bij de rechter Slogan ‘niet a-p-a-r-t maar samen’ als persoonlijke overtuiging Thuis op School illustreert geslaagde betrokkenheid tussen ouders en school

24

Mijn Kind Online stimuleert ouders en scholen om kinderen beter te begeleiden VOO-avond in Lekkum over internetveiligheid Schoolboeken niet voor iedereen gratis

28 30

Vaste rubrieken: 4

Kort Nieuws

23

Politieke column

27

Fotopagina

32

Almere Antwoordt

33

Nieuw op de VOO-websites

34

Actueel

6000793_04_kortNieuws.qxd

17-03-2008

14:51

Pagina 4

K o r t n i e u w s Universitaire opleiding basisschoolleerkracht

Vrijheid maak je met elkaar Alle basisscholen ontvangen binnenkort het gratis boekje

Vanaf september is het mogelijk om een universi-

'Vrijheid maak je met elkaar’, een uitgave van het

taire opleiding tot basisschoolleerkracht te volgen.

Nationaal Comité 4 en 5 mei. Dit Nationaal Aandenken,

De vierjarige Academische Lerarenopleiding

bestemd voor kinderen van groep 7 of 8 in Nederland,

Primair Onderwijs is een samenwerking tussen de

stimuleert kinderen na te denken over de betekenis van

Hogeschool Utrecht en Universiteit Utrecht.

oorlog, vrede en vrijheid. Het boekje wordt mede aan-

Studenten behalen tijdens de opleiding gelijk-

bevolen door de VOO. In de editie van 2008 zijn de

tijdig hun bachelordiploma onderwijskunde en

opdrachten bij elk van de vier hoofdstukken uitgewerkt

hun lesbevoegdheid voor het primair onderwijs.

tot invulvragen voor de leerlingen. Op de internetsite van

De opleiding is bedoeld om het niveau van lera-

het comité staan extra lessen, aan de hand waarvan het boekje in de klas kan worden

ren in het basisonderwijs te verhogen. De studie

gebruikt. Scholen kunnen in samenwerking met het Nationaal Comité een monument in hun

moet met name vwo-leerlingen enthousiast maken

plaats of buurt adopteren. Het geadopteerde monument leert de leerlingen van groep 7 en 8

voor het leraarschap, maar ook pabo-studenten

over de plaatselijke geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en laat ze kennis maken met

met een propedeuse kunnen na toetsing worden

de traditie van herdenken. Meer informatie over de mogelijkheden voor ‘adopteer een

toegelaten. Of de afgestudeerde academicus in

monument’ en over het boekje ‘Vrijheid maak je met elkaar’ is te vinden op www.4en5mei.nl.

het basisonderwijs straks ook een hogere beloning kan verwachten, is niet duidelijk.

Wachttijd buitenschoolse opvang blijft lang De gemiddelde wachttijd voor een plaats in de buitenschoolse opvang (bso) is eind vorig

Brochure en dvd Thuis op School

jaar nauwelijks afgenomen. Door een tijdelijke subsidieregeling kwamen er in het najaar

De Vereniging voor Openbaar Onderwijs heeft in

van 2007 ongeveer 12.000 bso-plaatsen bij. Volgens het ministerie leidde dit tot een

samenwerking met de Stichting Turks Onderwijs

verkorting van de gemiddelde wachttijd van 196 naar 181 dagen. Doordat in steeds meer

Centrum (STOC) succesvolle initiatieven van

gezinnen beide ouders werken en de kinderopvang voor ouders veel goedkoper is gewor-

betrokkenheid van allochtone ouders op school

den, blijft het aantal kinderen dat van bso gebruikmaakt, toenemen. Staatssecretaris

in beeld gebracht. De brochure en dvd 'Thuis op

Dijksma heeft inmiddels aan de Tweede Kamer aangegeven te streven naar het verder

School' zijn bedoeld voor allochtone ouders,

terugdringen van de wachttijden en de omvang van de wachtlijst. Om de ontwikkeling

beleidsmedewerkers, schoolbegeleiders en

van de duur van de wachttijden en de omvang van de wachtlijsten te volgen, laat zij in

schoolleiders. De brochure en dvd kosten

juni en december 2008 opnieuw onderzoek doen.

€ 10,- per stuk en zijn los of als set verkrijgbaar. Een set kost € 15,-. Meer informatie staat op www.voo.nl/thuisopschool.

Thuis op School

Stimuleringsprijs Gezonde Schoolkantine Het Voedingscentrum organiseert voor de tweede maal de stimuleringsprijs De Gezonde Schoolkantine, voor scholen die op succesvolle wijze een gezonde schoolkantine willen creëren. Met de prijs wil het Voedingscentrum scholen stimuleren om leerlingen gezonde voeding aan te bieden. Het aantal te dikke jongeren stijgt jaarlijks. Op dit moment is ongeveer een op de acht jongeren te dik. Na toekenning van de prijs wordt een gezamenlijk project gestart om

Over samenwerking tussen school en allochtone ouders

de gezonde schoolkantine vorm te geven. De prijs bestaat uit een werkbudget dat kan variëren van duizend tot tienduizend euro. Scholen die willen deelnemen, kunnen zich tot 29 april 2008 inschrijven. Meer informatie is te vinden op www.degezondeschoolkantine.nl.

4 M

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_04_kortNieuws.qxd

17-03-2008

14:51

Gratis schoolboeken Na lange discussies is de Tweede Kamer

Pagina 5

VOO-congres en VOO-Onderwijsprijs 2008

akkoord gegaan met de invoering van de

Het ledencongres van de VOO vindt plaats

gratis schoolboeken. In het schooljaar 2008-

op zaterdag 19 april 2008 in De Eenhoorn

2009 krijgen alle ouders van schoolgaande

in Amersfoort.Tijdens het congres presen-

kinderen in het voortgezet onderwijs een een-

teert Bas Levering, lector pedagogiek en

malige tegemoetkoming van € 308,- voor de

voorzitter van de VOO-werkgroep ‘school’,

gemaakte boekenkosten. Vanaf het schooljaar

het rapport 'Pluriformiteit is een manier

daarop wordt de bekostiging van de school-

van leren'. De werkgroep onderzocht op

boeken toegevoegd aan de lumpsum, het

verzoek van het VOO-hoofdbestuur vanuit

schoolgebonden budget. De staatssecretaris

pedagogische invalshoek het streven naar

wil daarbij aangeven wat wel en niet onder de

‘school’. De VOO streeft ernaar om in 2017

regeling valt. De VOO vindt dat wanneer er

geen verzuild onderwijs meer te hebben,

echt sprake is van 'toevoeging aan de lump-

maar ‘school’. Na de presentatie volgt een brede zaaldiscussie. Aansluitend reikt staats-

sum', verdere regels niet nodig zijn. Dat past

secretaris Sharon Dijksma de VOO-Onderwijsprijs 2008 uit. De prijs is bestemd voor

niet bij het karakter van lumpsum, waarbij

'iemand in het openbaar onderwijs die zichtbaar heeft bijgedragen aan het - samen

scholen in overleg met de medezeggenschaps-

met leerlingen - vormgeven van een veilig schoolklimaat'. De winnaar ontvangt een

raad zelf besluiten over hun uitgaven. Meer

geldbedrag van € 5.000,-, vrij besteedbaar aan het openbaar onderwijs en het bronzen

informatie over de gratis schoolboeken en het

beeldje 'Daantje'. Na het huishoudelijk deel van het congres, dat op de prijsuitreiking

standpunt vindt u op pagina 30 in dit nummer

volgt en waar een wijziging van de statuten wordt voorgesteld, is er een afsluitende lunch.

van Inzicht en op de site van de VOO,

Deelname aan het congres is gratis. Voor meer informatie en aanmelden gaat u naar

www.voo.nl/actueel.

www.voo.nl/congres.

Taalkr8!-dag voor vmbo-scholen

Gaat u cursussen medezeggenschap geven?

De stichting Lezen & Schrijven biedt een financiële

De Vereniging voor Openbaar Onderwijs zoekt voor de cursussen medezeggenschap nieuwe

bijdrage van € 2.500,- voor de eerste twintig

cursusleiders. Geschikte cursusleiders zijn direct betrokken zijn bij het onderwijs, als ouder,

vmbo-scholen die in 2008 een Taalkr8!-dag organi-

leerkracht, (bovenschools) directeur of als beleidsmedewerker onderwijs en zijn goed inge-

seren. De stichting heeft als doel om analfabe-

voerd in de theorie en praktijk van de medezeggenschap. Zij hebben ervaring in het over-

tisme bespreekbaar te maken en bij te dragen aan

brengen van kennis en vaardigheden aan volwassenen en zijn bereid één of meer keren

oplossingen. Met het workshopprogramma

per jaar in de eigen regio een cursus te verzorgen. De VOO biedt cursusleiders onder andere

Taalkr8! kunnen vmbo-scholen het belang van

een instructiebijeenkomst, een jaarlijkse bijscholingsbijeenkomst en een onkostenvergoe-

goed taalonderwijs onderstrepen en hun leerlingen

ding. Voor meer informatie of aanmelden kunt u tijdens kantooruren contact op met het

stimuleren. Taalkr8! reikt ideeën aan voor work-

VOO-bureau in Almere, via 036-533 1500 of e-mail [email protected].

shops, zoals gedichten schrijven, een persbericht opstellen, een rapclass of een lagerhuisdebat. Scholen kunnen voor meer informatie vanaf 1 april 2008 terecht op de internetsite ww.taalkr8.nl.

Gratis krantenportal voor scholen Scholen kunnen gratis gebruikmaken van de krantenportal van de Stichting Krant in de Klas (KiK), een samenwerkingsverband van alle betaalde Nederlandse dagbladen. De nieuwe site stelt docenten en scholieren twee weken in staat om online krantenartikelen te raadplegen. De kranten kunnen ook op school worden bezorgd. De portal kan behulpzaam zijn bij het voorbereiden van spreekbeurten of het maken van profielwerkstukken. Leerlingen kunnen verschillende bronnen raadplegen en zo nieuws en achtergronden in een brede context plaatsen. Meer informatie staat op www.krantindeklas.nl.

5

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_06_Dijsselbloem.qxd

17-03-2008

14:54

Pagina 6

Commissie-Dijsselbloem: Onderwijs tè belangrijk om aan politici over te laten

wilbert van woensel

Meer tijd voor onde

‘De historische hoofdstukken lezen als een spannend jongensboek’, aldus de minister van Onderwijs Ronald Plasterk in zijn reactie op het rapport “Tijd voor onderwijs” van de commissie-Dijsselbloem. Het

H

et kan niemand zijn ontgaan dat er tegenwoordig nogal wordt gemopperd op het onderwijs in Nederland. In

feite geldt voor het onderwijs wat voor de opstelling van het Nederlands elftal geldt:

tragische van de opmerking van de minister zit ‘m in het feit dat het

iedereen vindt er wel wat van. Zestien miljoen deskundigen, zestien miljoen meningen!

hier niet gaat om een historische roman, maar om de inrichting van

En die meningen waren de laatste jaren niet mis te verstaan: zo zou het onderwijs

het onderwijs in het nog maar zeer prille verleden. De woorden van

steeds maar slechter worden, leerden de kinderen als gevolg van het ‘nieuwe leren’

de minister brengen een pijnlijk punt aan het licht: de kloof die er

helemaal niets meer en konden pabo-studenten spellen noch rekenen. Het aanzien

kennelijk is ontstaan tussen het onderwijs als politiek onderwerp en

van leerkrachten als professionals zakte tot onder het nulpunt en er ontstond zoveel

het onderwijs in de werkelijkheid van alledag.

onvrede dat er ruimte kwam voor een vereniging als Beter Onderwijs Nederland, die

Marion Braat en Ancella Evers-de Boer, beleidsadviseurs VOO

pleit voor een terugkeer naar traditioneel, klassikaal onderwijs.

6 M

De school heeft uw kind geschorst?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8


17-03-2008

14:54

Pagina 7

erwijs COMMISSIE-DIJSSELBLOEM De toenemende onvrede over het

gestemd over de kwaliteit van het huidige

tot wasdom te laten komen en dat

voortgezet onderwijs; het onderwijs is

externe procesmanagers de scholen

onderwijs en de - al dan niet vermeende -

duidelijk ánders geworden in de laatste

wel eens zouden gaan vertellen hoe ze

vermindering van de kwaliteit ervan, leid-

twintig jaar, maar dat is de maatschappe-

de vernieuwingen in hun school zouden

de in april 2007 tot de oprichting van een

lijke omgeving van scholen ook! Onderwijs

moeten bewerkstelligen. Tel daarbij op

parlementaire onderzoekscommissie. De

hoort kinderen toe te rusten om in de

dat veranderingen voor de politiek ook

commissie-Dijsselbloem, genoemd naar

samenleving te participeren. Dat brengt

nog vaak (heimelijke) bezuinigingen

voorzitter Jeroen Dijsselbloem, onderzocht

met zich mee dat in de 21e eeuw andere

waren, zoals bijvoorbeeld het ontmoe-

hoe de invoering van de basisvorming, de

zaken op het lesprogramma prioriteit heb-

digen van de route vmbo-havo-hbo-wo,

tweede fase en het vmbo in het voortgezet

ben dan bijvoorbeeld halverwege de vorige

en het is duidelijk dat de commissie

onderwijs is verlopen. De commissie ana-

eeuw het geval was. Dat maakt het onder-

geen optimistische boodschap te ver-

lyseerde eveneens welke invloed de her-

wijs van nu in een aantal opzichten onher-

kondigen had. Voor de VOO kwamen

vormingen hadden op de kwaliteit van het

kenbaar voor mensen die in pakweg 1960

deze conclusies overigens bepaald

onderwijs en welke lessen er voor de toe-

naar school gingen; herkenbaarheid is

niet onverwacht; de overeenkomsten

komst uit zijn te halen. In het kader van

echter geen kwaliteitscriterium.

met de inbreng van de VOO in de

het onderzoek heeft de commissie gesproken met een groot aantal deskundigen, maar ook de (spontane) inbreng van indiviwilbert van woensel

duele betrokken burgers is meegenomen.

INBRENG VOO

hoorzitting zijn evident.

CONCLUSIES

De commissie-Dijsselbloem legt de

In februari presenteerde de commissie-

schuld voor de manier waarop met het

Dijsselbloem haar conclusies in een lijvig

onderwijs is omgegaan niet expliciet bij

rapport, getiteld “Tijd voor onderwijs”.

één persoon of partij. Ze wijst liever op

Met grote interesse was in media én politiek

de collectieve verantwoordelijkheid van

uitgekeken naar de bevindingen van de

de achtereenvolgende bewindsperso-

verzoek van de commissie-Dijsselbloem

commissie. Maar hoe spectaculair waren

nen én op die van het parlement. Ieder

haar visie op de onderwijsvernieuwingen

die conclusies nu eigenlijk? Gedegen lezing

historisch hoofdstuk eindigt met de

van de afgelopen twintig jaar naar voren

van het rapport leert dat de commissie

conclusie dat (nagenoeg) kamerbreed

heeft gebracht. De kern van die visie is dat

vooral bevestigt wat veel ouders, leerlingen

met de innovatie is ingestemd. Dat is

vernieuwingen nooit het doel op zich

en leerkrachten al wisten of op z’n minst

waarschijnlijk waar Plasterk op doelt

mogen zijn. Een vernieuwing hoort een

vermoedden: de basisvorming, de tweede

met het citaat over het spannende

oplossing te zijn voor een geconstateerd

fase en het vmbo zijn allemaal ingevoerd

boek: de lezer denkt bij iedere beschrij-

probleem. Zo niet, dan is het de vraag of de

op een manier die risico’s inhield voor de

ving…..’de Kamer zal toch niet….’,

vernieuwing leidt tot verbetering. Indien

leerlingen. Voor een groot deel had dat te

waarna het toch gebeurt. Zo bezien

uit analyse en onderzoek blijkt dat een

maken met politici die - al dan niet onder

komt de schrijver van het rapport in

innovatie in het onderwijs nodig is, dan

invloed van partijpolitieke belangen - iets

ieder geval de eer toe op zich droge

heeft de overheid te zorgen voor voldoende

te graag hun stempel op het onderwijs

kost toch op een boeiende manier te

facilitering én voor een adequate proef-

wilden drukken. Gevolg was dat er onzorg-

hebben gepresenteerd.

periode. Vernieuwingen bewijzen zich

vuldig is omgesprongen met vooral de

immers pas als ze de tijd en de ruimte krij-

kwetsbare kinderen aan de onderkant van

gen om zich te ontwikkelen. De VOO heeft

het schoolsysteem, dat er te veel maat-

er eveneens voor gepleit dat, in geval de

schappelijke problemen op het bordje van

rapport ontstond uiteraard het nodige

verantwoordelijke bewindslieden en de

de scholen kwamen te liggen, dat de ver-

rumoer in politiek en media. Voor- en

onderwijsorganisaties het eens zijn, de

nieuwingen zonder degelijke proefperiode

tegenstanders van vernieuwend onder-

Tweede Kamer zich bescheiden opstelt. De

werden ingevoerd, dat het scholen ten enen-

wijs haastten zich om in actualiteiten-

VOO is overigens helemaal niet zo negatief

male ontbrak aan tijd om de vernieuwingen

programma’s en in ingezonden brieven

De VOO is één van de partijen die op

Bel 5010, op schooldagen tussen tien en drie

REACTIES Direct na het verschijnen van het

7

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8


17-03-2008

14:55

Pagina 8

Vervolg van pagina 7

ONDERWIJS TÉ BELANGRIJK OM AAN POLITICI OVER TE LATEN

te benadrukken dat hun standpunt het juiste is en dat het rapport dat bevestigt. En de politiek? Welnu, precíes zoals in het recente verleden bij de introductie van de verschillende onderwijsvernieuwingen gebeurde, zo schaarde de Tweede Kamer zich nu massaal achter de conclusies van de commissie. Een rondgang langs de verschillende partijen levert het volgende beeld op. De PvdA steekt de hand in eigen boezem en erkent dat door het nastreven van het gelijkheidsideaal (de basisvorming!) juist de ongelijke, zwakkere leerlingen de dupe zijn geworden. Het CDA zegt zich aanvankelijk te kunnen vinden in de harde conclusies. Dit beeld wordt later – na lezing van wilbert van woensel

het integrale rapport? – genuanceerd: met de kwaliteit van het onderwijs is het echt niet zo dramatisch gesteld. De ChristenUnie ziet in het rapport vooral

Het belang van goed onderwijs is te groot om politiek mee te willen scoren.

reden voor de Tweede Kamer om meer sluiten bij de koers die dit kabinet vaart.

vertrouwen te tonen in de professiona-

Ook de belangenorganisaties in het

liteit van scholen en docenten. Met

winning. Maar sommigen geven ook aan dat zij het te druk hadden en daardoor

name de oppositiepartijen zien de kans

onderwijs zien in het rapport vooral hun

geen weerstand hebben geboden aan de

schoon de eigen standpunten nog eens

eigen speerpunten terug. Voor het LAKS

opgelegde vernieuwingen. Uiteraard heeft

onder de aandacht te brengen.

zijn dat de klachten die de scholieren had-

ook Beter Onderwijs Nederland zich niet

GroenLinks en de SP pleiten voor meer

den in het voorjaar van 2006 en voor de

onbetuigd gelaten. De woordvoerder daar-

investeringen in het onderwijs. De VVD

VO-Raad het gebrek aan het inhoudelijke

van benadrukt juist dat de overheid de

sprak over ‘Haagse haast’ en ‘bestuur-

debat op school. Zij vindt dat de overheid

regie over het onderwijs moet hernemen.

lijke arrogantie’ en wil meer vertrou-

heldere eisen moet stellen en moet betalen

De bekostigingssystematiek moet verande-

wen in schoolbestuur en leraar. D66 ziet

en dat scholen de ruimte moeten krijgen.

ren, de positie van de leraar moet worden

een structurele kwaliteitsverbetering

De Besturenraad roept de politiek op om

verbeterd en er moet kwaliteitscontrole

van het onderwijs als voornaamste

het grondwettelijke recht van vrijheid van

zijn op alle niveaus. Echt eensluidend zijn

doel. Het onderwijs teruggeven aan de

scholen te respecteren en de Algemene

de reacties op het rapport dus niet.

docent zou daartoe een eerste aanzet

Onderwijsbond grijpt het rapport aan om

zijn. In een eerste reactie geven de hui-

nogmaals een krachtig pleidooi te houden

dige bewindslieden van het ministerie

voor het versterken van de positie van de

van OCW aan dat zij zich grotendeels

leraar. In de media komen ook veel docen-

sinds de publicatie van het rapport-

herkennen in de analyse in “Tijd voor

ten en onderwijsbestuurders aan het

Dijsselbloem, is het wel dat de staat van

onderwijs” en dat de conclusies aan-

woord. Zij zien het rapport als een over-

het onderwijs veel losmaakt in de samen-

8 M

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

HET VERVOLG Als er één ding duidelijk is geworden

De directeur wil u de klachtenregeling niet geven?


17-03-2008

14:56

Pagina 9

Panel Reacties op de stelling

Voor vernieuwingen in onderwijs is tijd nodig, omdat pas dan draagvlak kan ontstaan. Paul Zoontjens, 54 jaar, hoogleraar onderwijsrecht aan de Universiteit van Tilburg Tijd is een belangrijke voorwaarde voor draagvlak. Het rapport laat goed zien dat overhaaste invoering van vernieuwingen tot brokken heeft geleid op de scholen. De tijd moet echter ook goed worden besteed, daar hebben zowel overheid als onderwijs steken laten vallen.

Eric Marsman, 49 jaar, oud-lid medezeggenschapsraad in Sassenheim Wil je vruchten plukken van vernieuwing, dan zul je moeten wachten. Helaas zijn politieke ego's sneller aan opkomst en verdwijning onderhevig. Triest is dat de politieke discussie nu weer niet is gericht op oplossen, maar zoeken naar waar het is fout gegaan. Duur leergeld dus in alle opzichten.

Janine van de Linde, 54 jaar, docent levenbeschouwing Hogeschool Edith Stein / OCT Als er (nog) geen draagvlak voor ‘iets’ is, oftewel; als er niet in het veld is onderzocht of en waar behoefte (aan) is, waarom dan vernieuwen? Juist de overheid heeft het over ‘meer onderzoek in onderwijs’…en zij zelf…? ■

leving. De beste stuurlui staan aan wal,

de kinderen van nu dan aan die van dertig,

afnemers van het onderwijs, de ouders

maar de zestien miljoen deskundigen

veertig of zestig jaar geleden.

en de leerlingen. De VOO-boodschap

tonen wel betrokkenheid. Onderwijs laat

Veranderingen zijn echter niet door te

aan de overheid is daarom: geef ruimte

niemand koud. Iedereen heeft er immers

voeren zonder draagvlak. En dan gaat het

aan professionals, ouders en leerlingen.

mee te maken en alle ouders willen dat

niet over draagvlak op politiek gebied,

Ruimte maakt beweging mogelijk,

hun kinderen goede lessen en optimale

maar juist om draagvlak in het onderwijs

waardoor vernieuwing een kans krijgt.

begeleiding krijgen. Als de opstuivende

zelf. Bij de leerkrachten, de ouders en de

Die vernieuwing moet de overheid dan

stofwolken rondom de presentatie van de

leerlingen. Als zíj de urgentie voelen zich-

weer een poos flink laten groeien. Niet

conclusies van de commissie zijn gaan lig-

zelf en de organisatie waarbij ze betrokken

door -om met een van de bonden te

gen, zal blijken dat de vraag wie waarvan

zijn te ontwikkelen en te vernieuwen, heb-

spreken- aan de stengel te trekken,

de schuld moet krijgen niet zo relevant is.

ben innovaties pas écht kans van slagen.

maar door gestaag en geduldig water

Het gaat er immers vooral om lessen voor

Dat kan uiteraard niet ongebreideld een

geven. Dat betekent dat er politiek op

de toekomst te leren. Lessen over de

gang nemen: er zullen altijd kaders moe-

korte termijn zelden valt te scoren met

manier waarop veranderingen in het

ten zijn als richtlijn voor scholen, ouders

onderwijs. Des te beter, de opleiding en

onderwijs het beste kunnen worden door-

en leerkrachten. Die kaders, daarvoor is de

ontwikkeling van de jeugd is te belang-

gevoerd. Want dát er af en toe innovaties

politiek verantwoordelijk. Maar de invul-

rijk voor de waan van alledag. De com-

nodig zijn, staat buiten kijf. Dat is een

ling van het onderwijs binnen die kaders,

missie-Dijsselbloem heeft de goede

onvermijdelijk gevolg van een veranderen-

dat is nu juist de professie van leerkrach-

titel voor haar rapport gekozen: het is

de samenleving die andere eisen stelt aan

ten in samenwerking met de gebruikers of

“Tijd voor onderwijs”.’ ■

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

9

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_10_Dezentje.qxd

17-03-2008

14:57

Pagina 10

Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink (VVD) razendsnel vertrouwd met nieuwe p

Gelijke kansen voor i Begin september, na het vertrek van Rita Verdonk uit de VVD-fractie, werd Ineke Dezentjé Hamming de nieuwe woordvoerder onderwijs. Zij voorziet het liberale onderwijsbeleid van andere accenten dan haar illustere voorgangster. In daadkracht ontlopen de twee elkaar echter nauwelijks. In korte tijd stelde Dezentjé de minister al een flink aantal schriftelijke vragen, waaronder één over het negeren van het onderwerp homoseksualiteit door christelijke scholen. Minister Plasterk stuurde haar met een kluitje in het riet, maar hij is nog niet van haar af.

ANDERS-ZIJN

neke Dezentjé kwam in 2003

ben twee jaar gastdocent geweest op de

in de Tweede Kamer en

Hogere Economische School in Rotterdam.

beheerde de portefeuille

Daar heb ik het verplichte vak havenmar-

krachtiger zou moeten worden aange-

Op één onderdeel vindt ze echter dat er

belastingen, export en han-

keting helemaal opgezet, inclusief de exa-

stuurd: de acceptatie van homoseksualiteit,

delspolitiek. Dit werkterrein sloot goed

mens. En van 2005 tot 2007 maakte ik deel

ook in het onderwijs. ‘Het is gebleken dat

aan op de functie die zij daarvoor tien

uit van de raad van toezicht van het Da

dit met name op christelijke scholen niet in

jaar had bekleed: algemeen directeur

Vinci College en ik heb vrij lang zitting

de kerndoelen wordt vermeld. Dit onder-

van Rotterdam Port Promotion Council.

gehad in de beroepenveldcommissie van

werp mijdt men dus. Op de motie die ik

De overstap naar onderwijs en jeugdza-

de hogeschool InHolland. Deze commissie

daarover heb ingediend, heeft de minister

ken lijkt dus een flinke. Maar Dezentjé

onderzocht of het aanbod van de opleidin-

geantwoord dat het scholen vrij staat aan-

ziet heel duidelijke relaties tussen beide

gen aansloot bij de behoeften van het

dacht te besteden aan homo-emancipatie.

werkterreinen. ‘Bij onderwijs kom ik

bedrijfsleven. Dus een groentje op onder-

Met andere woorden: het mag, maar het

maatschappelijke vraagstukken tegen

wijs ben ik beslist niet.’

hoeft niet. Daarmee moest ik het doen. De motie werd vervolgens verworpen. Vooral

die me al veel langer bezighielden.

VOELING MET DE MAATSCHAPPIJ

Vraagstukken die ieder Kamerlid eigen-

Op haar website vroeg Ineke Dezentjé

lijk zouden moeten aanspreken.

het antwoord van Plasterk viel me erg tegen. Hij moet het immers wel met mij

Onderwijs is immers een van de belang-

om tips voor werkbezoeken. Die kwamen

eens zijn dat de school een minisamenle-

rijkste bouwstenen voor de Nederlandse

prompt met grote aantallen binnen. ‘Ik hoef

ving is en dus de plek bij uitstek om respect

economie. Uit een recent onderzoek van

me dus niet te vervelen. Ik pak die gelegen-

en verdraagzaamheid voor elkaar te leren

VNO-NCW kwam het onderwijs naar

heden ook gretig aan, want het is belangrijk

en het anders-zijn te accepteren.

voren als het belangrijkste maatschap-

om voeling te houden met de maatschappij.

Bovendien is het natuurlijk heel vreemd

pelijke thema voor de komende jaren.’

Bij mijn komst in de Tweede Kamer heb ik

dat een imamopleiding homoseksualiteit

me voorgenomen om één been in de Kamer

wel in de kerndoelen heeft opgenomen en

te hebben en één been in de maatschappij.

christelijke scholen niet. Ik kom er nu in

Ik wil me beslist niet alleen op Den Haag

een ander verband op terug. Er komt ook

Dezentjé volstrekt blanco aan deze

richten en me voegen bij een selecte groep

nog een homo-emancipatienota en boven-

nieuwe portefeuille begon: ‘In mijn

mensen die van a tot z uitmaakt wat er op

dien sluit dit onderwerp ook nauw aan op

jeugd was het onderwijs thuis een

de scholen moet gebeuren. Scholen en lera-

gespreksthema’s als veiligheid in en om

belangrijk gespreksthema. Mijn moeder

ren moeten de gelegenheid hebben om zelf

school en pesten. Want anders-zijn geeft

stond veertig jaar voor de klas. En ikzelf

de inhoud van hun onderwijs te bepalen.’

daar helaas maar al te vaak aanleiding toe.’

DOCENT Het is bovendien niet zo dat

10 M

U loopt alleen maar tegen de schoolmuren aan?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

Theo van Pelt

I

Jan Barendse


17-03-2008

14:58

Pagina 11

e portefeuille

Theo van Pelt

iedereen

BREDER Een verschil in benadering met haar

Rita Verdonk zich inspannen. Maar van een

NIET SELECTEREN

ommekeer in beleid wil Ineke Dezentjé niet

MAAR SIGNALEREN

voorgangster is te vinden in een zwaarder

spreken: ‘Ik zie het alleen iets breder. En die

accent op de extra aandacht voor jongeren

ruimte heb ik ook als woordvoerder. Mijn

gen, vindt Ineke Dezentjé, mag zich niet

die in een moeilijke gezinssituatie zijn

uitgangspunt is dat er gelijke kansen moe-

beperken tot de allochtone leerling.

opgegroeid. Extra aandacht vindt zij even-

ten zijn voor iedereen. Dat is een liberaal

‘Enige tijd geleden zou zijn ontdekt dat

eens noodzakelijk voor dyslectische en

principe. We moeten het onderwijs echter

allochtone leerlingen een te laag advies

laaggeletterde kinderen. Een goede begelei-

niet alleen afstemmen op de individuele

voor het voortgezet onderwijs kregen.

ding van deze kinderen vindt zij net zo

talenten van kinderen maar ook op hun

Het is nu gebleken dat hetzelfde gebeurt

belangrijk als die van hoogbegaafde leerlin-

beperkingen. Het onderwijs mag nooit een

met autochtone achterstandsleerlingen.

gen. En vooral voor de laatste groep wilde

eenheidsworst zijn.’

Kinderen uit achterstandswijken en


Extra zorg voor achterstandsleerlin-

11

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8


17-03-2008

14:59

Pagina 12


GELIJKE KANSEN VOOR IEDEREEN

kinderen van laag opgeleide ouders. Dat

Dat voorstel werd door bijna iedereen

vroeger gespijbeld! Krachtig optreden is

is afschuwelijk. Daarom vind ik dat de

enthousiast ontvangen: door de pers, door

dus noodzakelijk. Een leerling verschijnt

taalontwikkeling van deze kinderen van

de ROC’s en door het merendeel van de

niet op school en heeft zich niet ziek

jongsaf aan extra moet worden gestimu-

oppositie. Alleen de coalitiepartijen waren

gemeld? Eropaf, haal hem desnoods uit

leerd. Je moet dan natuurlijk wel weten

tegen. Die willen blijkbaar alles wat het

zijn bed! En maak werk van de spijbel-

voor welke leerlingen dat nodig is. Daarom

kabinet wil en verder niets.’

rechter: in elke gemeente één. Zo zet je

ben ik voorstander van een verplichte

beleid om in daden.’

S TA AT S D I R I G I S M E

taaltoets in de vroeg- en voorschoolse educatie. Uit vergelijkbare overwegingen

De veronderstelling dat er niet zulke

SCHOOLBOEKEN

ben ik er voor dat alle leerlingen aan het

grote verschillen bestaan tussen het

eind van het primair onderwijs worden

regeerakkoord en het onderwijsbeleid van

de partijcommissie nog bezig met het

getoetst. Let wel: alle leerlingen. Dus niet,

de VVD, wijst Ineke Dezentjé met kracht

opstellen van een puntenplan. Maar nu

zoals vaak gebeurt, de zwakker geachte

van de hand. ‘Allereerst interpreteren wij

al wil ze er één punt uitlichten: ‘Wij

leerlingen niet mee laten doen. Juist voor

de autonomie van scholen strikter. Het

vinden handen net zo belangrijk als

deze kinderen is het van belang dat je vóór

kabinet zegt wel dat de scholen meer zelf

hersens. Er moet weer een vak kunnen

de overgang naar het voortgezet onderwijs

invulling moeten kunnen geven aan het

worden geleerd. Het vakmanschap

ontdekt op welke punten je nog moet bij-

onderwijs en dat regels en toezicht

moet weer in ere worden hersteld.’

spijkeren. Zo gebruik je een toets waarvoor

moeten worden verminderd, maar lijkt

hij is bedoeld. Het gaat niet om selecteren,

het omgekeerde te doen door het onder-

aandacht hebben zijn de waardevaste

maar om signaleren.’

wijs met een stroperige organisatiestruc-

diploma’s, geborgd door toetsing en

tuur te verstikken. Neem bijvoorbeeld de

kerndoelen, een zo hoog mogelijke

VO-raad waarmee men intensief overlegt;

opleiding voor leraren en een her-

dat is een soort hulpministerie aan het

waardering voor kennisoverdracht op

minder kansrijke leerlingen beperkt zich

worden, een extra schijf die daadkrachtig

school. En dan zijn er ook nog twee

niet tot leerlingen in het primair en voort-

beleid alleen maar belemmert. Wij zeggen:

dingen waar ze niet voor maar tegen is:

gezet onderwijs. Zij kwam dan ook direct

”Beperk het staatsdirigisme, heb meer

risicovolle experimenten met leerlin-

in actie toen bleek dat meer dan de helft

vertrouwen in de werkvloer, luister ernaar

gen en gratis schoolboeken. ‘Wij vinden

van de eerstejaars pabo-studenten de

en laat scholen verantwoording afleggen

dat die 300 miljoen die met de gratis

opleiding moest verlaten vanwege onvol-

aan de ouders”.’

schoolboeken is gemoeid beter in de

P R E - PA B O T R A J E C T De aandacht van Ineke Dezentjé voor

Dezentjé is in samenwerking met

Andere punten die haar speciale

verbetering van de kwaliteit van het

doende rekenen taalvaardigheid. ‘Ik heb

SPIJBELRECHTERS

over dit ‘pabo-drama’ bij de behandeling

onderwijs kan worden geïnvesteerd.

Dezelfde tweeslachtige houding con-

Bijvoorbeeld in een betere beloning van

diend, waarin ook een oplossing voor het

stateert Ineke Dezentjé bij de bestrijding

leraren. Ik denk daarbij aan een presta-

probleem besloten lag: het pre-pabotraject.

van schooluitval: ‘Het kabinet zegt dat

tiebeloning. De situatie dreigt immers

Dat is een speciaal traject van enkele

belangrijk te vinden, maar effectieve maat-

dat je straks gratis schoolboeken hebt,

maanden aan het eind van het mbo ter

regelen neemt het niet. Men slaagt er zo

maar geen leraren om eruit les te

voorbereiding op de pabo. De leerlingen die

dan ook niet in om het spijbelen aan

geven. Bovendien kun je de zwakke

de pabo willen volgen, kunnen dan proef-

banden te leggen. De VVD is voor een

voorbereiding van het kabinet op de

lessen volgen en er kan dan extra aan-

lik-op-stukbeleid. Het is dan wel zo dat

invoering zien als een valse start. Dat

dacht worden gegeven aan die twee vak-

niet iedere spijbelaar een delinquent

geeft weinig vertrouwen in het verdere

ken, zodat ze succesvol kunnen instromen.

wordt, maar bijna elke delinquent heeft

verloop van de race.’ ■

van de onderwijsbegroting een motie inge-

12 M

De schooldag is te lang?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_13_DeNieuweVeste.qxd

17-03-2008

15:00

Pagina 13

Openbare vmbo-school in Hardenberg beste vmbo-t van Nederland

Nieuwe Veste wint Bij openbare scholengemeenschap De Nieuwe Veste in Hardenberg weten ze zo langzamerhand wel dat het goed zit met de kwaliteit van hun onderwijs. Al jarenlang scoort de vmbo-school (theoretische leerweg) hoog in de jaarlijkse enquêtes van dagblad Trouw en ook de rapporten van de onderwijsinspectie zijn vrijwel altijd lovend. Dit jaar kon De Nieuwe Veste een nieuwe onderscheiding aan haar erelijst toevoegen. In een groot onderzoek van Weekblad Elsevier werd de school winnaar in de categorie vmbo theoretische leerweg.

D

Evert Bosman

e Nieuwe Veste had de minste zittenblijvers en de leerlingen van het laatste jaar behaalden de

beste examenresultaten van alle collegascholen in het land. ‘We hadden al een beetje het idee dat er iets aan zat te komen’, vertelt locatiedirecteur Thijes Snel, ‘we werden gebeld door een fotograaf die ons meldde dat hij voor Elsevier een paar foto’s van de school wilde maken. Dat gebeurt niet zomaar, dus we hadden al een tijdje een prettig voorgevoel.’

De Nieuwe Veste is met 240 leerlingen een kleine school. Het is de Hardenbergse vestiging van de gelijknamige, regionale brede scholengemeenschap in Coevorden, met totaal 1600 leerlingen. ‘Natuurlijk doet

Marijke Pottjewijd

D R I E J A A R H AV O

Bovenaan het verlanglijstje van De Nieuwe Veste staat havo-uitbreiding

zo’n hoge klassering ons deugd’, zegt Snel, ‘maar we zijn er nog lang niet.’ Het klinkt

havo afmaken, dan moet hij of zij naar de

de makkelijkste oplossing: een school

als een verzuchting, want ook een gelau-

school in Coevorden of naar de christelijke

die dichtbij is en waar een ononderbro-

werde school kent zijn problemen. Die

school hier in Hardenberg. Coevorden is

ken havo-opleiding kan worden

hebben een louter lokaal karakter. In het

niet dichtbij, ook als gevolg van de niet al

gevolgd. We merkten een paar jaar

kort schetst Snel zijn probleem. ‘Elk jaar

te beste verbindingen van het openbaar

geleden dat we aan het verliezen

gaat nog niet de helft van de leerlingen

vervoer. Dus wat gebeurt er? De meeste

waren. Het aantal nieuw aangemelde

van de openbare basisscholen in deze

leerlingen worden aangemeld bij de

kinderen vanuit het openbaar onder-

gemeente naar onze opleiding. Dat komt

christelijke scholengemeenschap in

wijs daalde naar dertig procent. Dat

omdat we leerlingen met een havo-advies

Hardenberg, die wel alle opleidingen in

schiep een zorgelijke situatie. Want je

maar drie jaar de theoretische leerweg aan

huis heeft. Daar kun je de ouders eigenlijk

moet dan zomaar een klas afstoten.

kunnen bieden. Wil een leerling daarna de

geen ongelijk in geven. Ze kiezen toch vaak

Dat heeft nogal wat consequenties.’

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

13

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8


17-03-2008

15:00

Pagina 14


NIEUWE VESTE WINT

THUISWERKLOZE SCHOOL Maar gelukkig zaten ze bij de voor-

leidt en antwoorden weet op hun vragen.’

dat de sfeer op school als zeer prettig

Was de thuiswerkloze school een revolu-

wordt ervaren. We werden nog wel eens

malige gemeentelijke school voor mavo

tie? Snel gelooft van niet. ‘We waren niet

een zorgzame kleine school voor kneusjes

niet bij de pakken neer. De Nieuwe

de eerste, maar wel de enige school die de

genoemd, maar dat beeld is nu wel bijge-

Veste introduceerde in 2000 de thuis-

methode zeer consequent in de praktijk

steld. In Hardenberg kennen ze De Nieuwe

werkloze school. ‘Daarmee waren we

bracht. En dat trok de aandacht. Natuurlijk

Veste als een degelijke school waar hard

een van de eerste scholen die deze

vooral in Hardenberg. Want daar wisten

wordt gewerkt en waar de resultaten

methode introduceerde’, vertelt Snel.

onze leerlingen de voordelen van dit

bovengemiddeld goed zijn.’ Toch beseft de

‘Die gaat ervan uit dat de leraar zijn

systeem wel snel aan hun vriendjes duide-

locatiedirecteur terdege dat deze situatie

lesuur zodanig opbouwt dat er na zijn

lijk te maken. Dat bleek al gauw zijn vruch-

voor De Nieuwe Veste niet optimaal is. ‘We

instructie en uitleg van de lesstof ruim

ten af te werpen. Het aantal aanmeldingen

blijven een school met beperkte mogelijk-

tijd overblijft om aan de slag te gaan.

van nieuwe leerlingen steeg weer, tot vijf-

heden. We kunnen niet het pakket bieden

Gemiddeld besteedt een leraar een

tig procent. Daarmee zijn we er nog niet,

dat brede scholengemeenschappen wel

kwartier per les aan instructie, waarna

we streven er naar om elk jaar 75% van de

hebben. Dat is een handicap. Maar dat

de leerlingen aan het werk gaan met

leerlingen uit het openbaar onderwijs naar

moet overwonnen kunnen worden.’ Snel

opgaven of zich verdiepen zich in de

onze school te leiden.’

duidt op de plannen die De Nieuwe Veste

zojuist uitgelegde lesstof. Daar komt bij

geruime tijd geleden ontwikkelde om de

E E N G O E D K L I M A AT

dat er elke dag, halverwege de lestijd,

Thijes Snel benadrukt dat het niet

een keuzewerkuur is voor alle leerlin-

school in Hardenberg uit te breiden met een complete havo-opleiding. ‘Dat bete-

gen. Daar kunnen ze verder gaan met

alleen de thuiswerkloze school was die

kent dat de leerlingen in Hardenberg kun-

hun huiswerk, dat dus op school wordt

deze stijgende belangstelling veroorzaakte.

nen blijven, niet naar Coevorden hoeven

gemaakt. Er is altijd een leraar in de

‘Er heerst hier een goed klimaat. Uit een

voor de laatste twee jaar havo en ook niet

klas aanwezig die de leerlingen bege-

tevredenheidsonderzoek kwam naar voren

naar de christelijke school hier in Hardenberg. Dan valt er in onze gemeente op dit terrein weer wat te kiezen.’

H AV O - A M B I T I E S B E S TA A N A L L A N G Bestaan die havo-ambities al lang? Thijes Snel, wiskundeleraar van professie en al 23 jaar verbonden aan de school, die vroeger bekend stond als de gemeentelijke school voor mavo en die nu in Hardenberg simpelweg de ‘locatie Piet Heinstraat’ wordt genoemd, is sinds vijf jaar locatiedirecteur. Voor hem stonden de havo-ambities al vanaf zijn eerste dag op de agenda. ‘In de Marijke Pottjewijd

jaren negentig was er al een onderzoek dat concludeerde dat de oorspronkelijke gemeenteschool, wel degelijk uitgebreid kon worden met een havo-top. Naast de

14 M

Het tussenuur wordt meegeteld als lestijd?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

17-03-2008

15:01

Pagina 15

Marijke Pottjewijd


thuiswerkvrije methode zou deze aanvulling kunnen leiden tot een interessanter onderwijsaanbod in Hardenberg.’ Gezien de centrumfunctie van deze grote gemeente, een logische ontwikkeling. ‘We hebben daar veel gesprekken over gevoerd, met de gemeente, maar ook met de collega-scholen. En je ziet dat de vmbo-scholen met een theoretische leerweg dezelfde plannen hebben. Het vmbo in Ommen krijgt een havotop, in Dedemsvaart gebeurt hetzelfde. Ook de tweede christelijke school voor voortgezet onderwijs in Hardenberg, deze op reformatorische grondslag, evolueerde van een mavo, via een havo-top naar een brede scholengemeenschap. Als je dat zo bekijkt, komen wij met onze beperkte openbare school wel behoorlijk in de knel te zitten.’

O O K H AV O - E X A M E N S

Directeur Thijes Snel ziet

AFLEGGEN

groei voor De Nieuwe Veste

Thijes Snel: ‘De vmbo-scholen in de regio hebben de afgelopen tijd met elkaar

Noordoost-Overijssel. De wensen worden in

nu weer groter dan vorig jaar, we kun-

gesproken over de toekomst van deze

kaart gebracht en dat zal uiteindelijk uit-

nen straks in de eerste klas met vier

vorm van voortgezet onderwijs. De vraag

monden in een advies aan de minister.

groepen beginnen. Ik hoop dat we in

was: wat willen we met het vmbo in deze

Ondertussen gaan wij door. We hebben bij

het midden van dit jaar uitsluitsel krij-

regio? Men sloot een regionaal arrange-

CFI (Centrale Financiën Instelling), het uit-

gen. We zouden dan snel kunnen star-

ment waarin met alle plannen voor voor-

voeringsorgaan van het ministerie, een

ten met de havo-top. Vooralsnog heb-

zieningen die de diverse scholen met een

aanvraag voor een havo-top ingediend.

ben we ruimte op onze huidige locatie

vmbo, basis- en kaderberoepsgerichte

Wordt dit aanvaard dan krijgt onze hoofd-

om extra klassen in te richten. Dan

bovenbouw wensten, werd ingestemd. Voor

vestiging een dubbele licentie voor het

kunnen we ouders eindelijk een com-

De Nieuwe Veste, locatie Hardenberg, was

afnemen van havo-examens; op grond

plete opleiding voor hun kinderen aan-

hier echter weinig te halen, omdat zij

daarvan mag dan ook de nevenvestiging -

bieden, op één locatie. En met onze

alleen afsluiting op theoretische leerwegni-

wij dus - examens afnemen.’

kwalificatie als beste school hebben we

veau aanbiedt. Wel werd hier het voornemen en de wens uitgesproken dat een havo-bovenbouw op deze locatie een wel-

dan een interessante propositie: een

SNELLE ACTIE GEWENST

kleine, sfeervolle school, waar iedereen

Thijes Snel benadrukt dat het nu wel

elkaar kent, een onderwijssysteem

kome aanvulling zou zijn. Dit traject werd

moet gaan gebeuren. ‘Ik heb het gevoel, of

gebaseerd op een thuiswerkloze

dan ook begin cursusjaar 2007-2008 inge-

beter nog, de zekerheid dat we in een

methode en - niet het minst belangrijk

zet. Op dit ogenblik bekijkt de provincie

duurzaam groeiproces zitten. De belang-

- een school met een openbare signa-

Overijssel het onderwijsaanbod in

stelling vanuit de openbare basisscholen is

tuur. Dus toegankelijk voor iedereen.’ ■


15

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_16_JasmijnvanPelt.qxd

17-03-2008

15:02

Pagina 16

Ouderbijdrage echt vrijwillig

Moeder vecht zaak u ‘Verplicht vrijwillig’. Zo typeert het ministerie van Onderwijs de ouderbijdrage. Ook de wet op het voortgezet onderwijs windt er geen doekjes om. Zo lang kinderen leerplichtig zijn, is het onderwijs gratis. Toch zijn er heel wat scholen die de ouderbijdrage verplicht stellen. Jasmijn van Pelt uit Barendrecht, moeder van de zestienjarige tweeling Febe en Joe, pikte het niet en stapte naar de rechter.

Wakker geschud door het radio-inter-

aan het rollen gekomen

Rotterdam Van Pelt in het ongelijk wegens ‘onvoldoende onderbouwing’. Ze had name-

door een interview dat ik

view startte Van Pelt een zoektocht op het

lijk slechts gesteld dat de vordering van de

op de radio hoorde’, ver-

internet. Al gauw stuitte ze op een brochure

school een vrijwillige ouderbijdrage betreft,

telt Jasmijn van Pelt. ‘Daarin vertelde een

van het ministerie, “Ouderbijdrage: ver-

terwijl ze volgens de rechter had moeten

medewerker van het ministerie dat de

plicht vrijwillig”. Het wettelijke bewijs voor

stellen en aantonen dat de gevorderde

ouderbijdrage helemaal niet verplicht is,

de vrijwilligheid van de ouderbijdrage vond

kosten niet bij het gewone lesprogramma

maar dat veel scholen dit desondanks

ze in artikel 27 lid twee van de wet op het

horen. Dat had ze niet gedaan en daarmee

wel zo voorstellen.’ Een bericht dat voor

voortgezet onderwijs, waarin is bepaald dat

was de zaak gesloten. Tot grote veront-

de vierendertigjarige moeder van Febe en

zo lang een leerling leerplichtig is, het

waardiging van Van Pelt, die vervolgens als-

Joe, beide leerlingen op vmbo De Gaarde

onderwijs gratis is. Van een verplichte

nog het hele bedrag moest betalen, met

in Barendrecht, precies op het juiste

ouderbijdrage kan dus ook geen sprake,

daarbovenop ook nog eens de kosten van de

moment kwam. Een rekening van ruim

zijn. ‘Het bewijs was geleverd’, merkt Van

rechtszaak en de deurwaarder. ‘Iedere rech-

vierhonderd euro, waarvan honderd-

Pelt op. Toch kreeg ze in een poging er met

ter moet toch de wet kennen?’, merkt ze op.

tachtig per kind verplicht en twintig vrij-

De Gaarde onderling uit te komen nul op

‘Ik begreep er helemaal niks van.’

willig, was kort daarvoor bij haar op de

rekest. ‘De school bleef beweren dat de

deurmat gevallen. De toon van de bege-

ouderbijdrage verplicht was en bedoeld

leidende brief beviel Van Pelt in het

voor zaken als kopieerpapier, leesboeken,

geheel niet. ‘Veel te dwingend en meteen

kennismakingsdagen, schoolreisjes en

rusten. Tot er in 2007 weer een vette reke-

ook met de dreiging dat er een deur-

andere activiteiten. Heel eigenaardig, want

ning op de deurmat viel. Opnieuw ruim

waarder bijgehaald zou worden als ik

voor verreweg de meeste van deze zaken

vierhonderd euro ‘verplichte’ ouderbijdrage.

niet zou betalen’, merkt ze op. ‘Natuurlijk

vroeg de school al een aparte vergoeding.

Uit onvrede over de gang van zaken, heeft

wil je als ouder best wat extra uitgeven

Daar betaal je als ouder dus al voor.’ Toch

Van Pelt ook deze rekening een tijd links

voor de school van je kinderen; daar gaat

hield de school voet bij stuk. Ze haalden er

laten liggen. ‘Ik stond gewoon in mijn recht,

het ook niet om. Maar dan moet de

zelfs een deurwaarder bij. ‘Al merkte ik wel

dat wist ik. Ik had echt geen zin om weer te

school dat extra geld wel steken in nutti-

dat de directeur redelijk zenuwachtig was’,

gaan betalen.’ Met als gevolg dat De Gaarde

ge zaken waar niet al apart voor moet

vervolgt Van Pelt. ‘Het was natuurlijk ook de

wederom een deurwaarder inschakelde en

worden betaald. Dat zag ik op De Gaarde

eerste keer dat zoiets zich voordeed en

zelf een rechtszaak aanspande. Om beter

tot nu toe niet gebeuren. De school deed

waarschijnlijk wist hij ook niet helemaal

beslagen ten ijs te komen en niet in dezelf-

bovendien ook geen enkele moeite om

zeker of hij zijn zaak wel hard kon maken.’

de valkuil te trappen, liet Van Pelt zich dit-

de ouders te betrekken bij dit soort

Reden genoeg voor Van Pelt om naar de

maal uitgebreid adviseren door het ministe-

zaken. Waarom zou ik dan meer moeten

rechter te stappen: ‘Ik wist gewoon dat ik

rie en de Vereniging voor Openbaar

betalen? Laat ze eerst maar eens aanto-

gelijk had. Het stond nota bene in de wet

Onderwijs. ‘De VOO heeft voor mij een

nen waar dat geld voor is bedoeld.’

zelf.’ Helaas stelde de rechtbank in

waterdichte pleitnota opgesteld’, vertelt ze.

16 M

A

R

T

2

0

0

Noodgedwongen liet Van Pelt de zaak

Het schoolkamp zorgt nu al voor nachtmerries?

I N Z I C H T A

W AT E R D I C H T E P L E I T N O TA

8

Sanne van der Most

E

NUL OP REKEST

igenlijk is de hele zaak

Sanne van der Most

O

6000793_16_JasmijnvanPelt.qxd

17-03-2008

15:02

Pagina 17

uit bij de rechter

Jasmijn van Pelt vroeg de Vereniging voor Openbaar Onderwijs om advies. De VOO schreef een pleitnota. Op basis van deze pleitnota werd de zaak ingetrokken. Dat is jammer, want als de zaak was voortgezet, was Van Pelt ongetwijfeld als winnaar naar voren gekomen. Dat zou mooie jurisprudentie hebben opgeleverd. Het schoolbestuur of waarschijnlijker, de besturenorganisatie als Sanne van der Most

adviseur, zag deze jurisprudentie liever niet ontstaan. De pleitnota blijkt voldoende om in soortgelijke gevallen incassobureaus of Ondanks alle energie die de zaak haar kostte, is Jasmijn van Pelt blij met de uitkomst.

deurwaarders af te wentelen. De pleitnota is integraal te vinden

‘Ik wilde die ter zitting voordragen, maar de

nadeel aan het royement. Doordat het niet

rechter vroeg alleen om de hoofdlijnen,

tot een tweede zaak was gekomen, bleef de

omdat het incassobureau er niet was en

eerste uitspraak overeind. De bijdragen over

toch nog gelegenheid voor een reactie zou

de voorgaande jaren en alle eerder betaalde

krijgen. Er zou een nieuwe zitting komen. Ik

kosten kon Van Pelt nu dus niet met terug-

te stappen. ‘Misschien moet ik SBS6 er

was er helemaal klaar voor, tot ik kortgele-

werkende kracht terugvorderen. ‘Zo slim

eens bijhalen. Aan de andere kant, dit

den een brief van de kantonrechter ontving,

was de school dan wel weer geweest’, merkt

was een zaak tussen mij en De Gaarde.

waarin stond dat De Gaarde de eis liet val-

ze op. ‘Misschien dat ik daar toch nog eens

Ik heb mijn recht inmiddels gekregen en

len. Ik was helemaal perplex. Blijkbaar durf-

achteraan moet. Ik heb er wel recht op

nu ben ik er klaar mee. Ik heb er al zo

den ze het toch niet aan of waren ze bang

natuurlijk. Net als een heleboel andere

veel energie in gestoken. Ouders hebben

voor de goede naam van de school. Ik weet

ouders; want ga maar eens na hoeveel

zelf natuurlijk ook een verantwoorde-

het niet, maar ik was in elk geval eindelijk

mensen worden gedupeerd door deze

lijkheid. Daarnaast vind ik eigenlijk dat

van al het gezeur af. Alle energie die ik er de

zogenaamde verplichte bijdrage.’ Om hen

het ministerie nu aan zet is. Laat het

afgelopen jaren in had gestoken, was dus

voor dezelfde valkuil te behoeden, heeft

ministerie ouders maar duidelijk op hun

toch niet voor niks geweest.’ Er is echter één

Van Pelt serieus overwogen naar de media

rechten wijzen.’ ■

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

op www.voo.nl/actueel.

17

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_18_CobyWesterhof.qxd

17-03-2008

15:46

Pagina 18

Coby Westerhof heeft slogan VOO als persoonlijke overtuiging

Niet a-p-a-r-t maar sa Met een kleine aanpassing in de grondwet en een flinke dosis gezond

KEUZEVRIJHEID

verstand zou de integratie in ons land een stuk verder zijn. En de intole-

een school oprichten. Juist dat is voor Coby

Voor iedere levensbeschouwing kun je

een van de redenen om tegen de scheiding

rantie een stuk minder. Dat stelt Coby Westerhof uit Westeremden.

van scholen op basis van levensovertuiging te zijn. Wat ze zou willen, is één school voor

Een warm pleidooi tegen de typisch Nederlandse verzuiling. Gonneke Bonting

alle kinderen. ‘Er blijven genoeg plaatsen over waar je gelijkgestemden kunt opzoe-

O

ken. Want dat is toch wat veel mensen nodig

LOOPBAAN

nlangs stond van haar

hebben, gelijkgestemden ontmoeten. Maar

een ingezonden brief in

Dat heeft Coby ook zelf ondervonden

dat moet je zoeken in de privé-sfeer. Een

de Volkskrant. ‘Als wij in

toen ze pas haar diploma als kleuterleid-

christelijke toneelclub, een sportclub, de

Nederland iets willen

ster op zak had. ‘Ik heb de christelijke

kerk. Er zijn buiten het onderwijs mogelijk-

rechtzetten en opbouwen, moeten we

kweekschool voor kleuterleidsters

heden genoeg. Het onderwijs wordt betaald

eerst zorgen voor onderwijs dat toegan-

doorlopen. Je bent een jaar of zeventien

door de overheid en zou dus voor iedereen

kelijk en bereikbaar is voor iedereen. Een

als je daaraan begint. Ik vond kinderen

gelijk moeten zijn. Het is na negentig jaar,

school op basis van de universele rechten

leuk en mijn moeder had bedacht dat

toen het verzuild onderwijsstelsel werd

van de mens. Wie het daar niet mee eens

kleuterleidster een goed beroep was voor

ingevoerd, wel eens tijd om dat te verande-

is, acht ik intolerant en fundamenta-

een vrouw. Je kon dan stoppen met wer-

ren. We zijn zo tolerant in Nederland, alles

listisch’, schreef ze in die krant. Gaat het

ken als je kinderen kreeg en als je dan

moet kunnen. Voor iedere levensbeschou-

niet wat ver om voorstanders van deze

later weer aan de slag ging, was je, net als

wing kun je een school oprichten. De staat

verzuiling fundamentalistisch te noe-

de kinderen, vrij tijdens de schoolvakan-

betaalt daarvoor, maar werkt daarmee de

men? Coby: ‘Nee, dat vind ik niet. Begrijp

ties. Handig. Het was rond 1970. En waar-

integratie tegen. Als iemand vindt dat zijn

me goed, ik ben niet tegen verschillende

om een christelijke kweekschool? Mijn

kind naar een school moet die is gebaseerd

levensovertuigingen. Waar het me om

moeder was van huis uit christelijk, het

op een bepaalde levensbeschouwing, zou hij

gaat, is dat het een band schept als je

leek haar wel goed, denk ik. Maar nadat ik

zo’n school moeten kunnen oprichten: een

mensen met verschillende achtergron-

kleuterleidster was geworden, kon ik er

privé-school. Dat is keuzevrijheid van onder-

den bij elkaar zet. Dat ze dan van elkaar

niks mee. Op een openbare school kwam

leren. Door de groepen gescheiden te

ik nooit aan de bak met mijn diploma van

houden, blijft onbegrip bestaan. In artikel

de christelijke kweekschool en ik wilde

23 van de Grondwet is geregeld hoe bij-

niet op een christelijke school werken.’

zondere scholen door de overheid wor-

Ze zocht een baan buiten het onderwijs,

'SCHOOL'

den betaald, net als openbare scholen.

trouwde, kreeg een dochter en stopte met

Tijdens het VOO-ledencongres op 19

Dat staat de integratie van de samenle-

werken. Later ging ze als freelancer aan de

april wordt naar aanleiding van de pre-

ving in de weg. En dat terwijl we juist

slag in de reclamewereld. Tot een onder-

sentatie van het rapport 'Pluriformiteit is

onze kinderen zouden moeten leren hoe

wijzeres van de school van haar dochter

een manier van leren' door Bas Levering,

we met elkaar moeten omgaan, met

ziek werd. Het was inmiddels vijftien

lector pedagogiek, gediscussieerd over

wederzijds respect. Vooral bij kinderen

jaar geleden dat ze kleuterleidster was

het VOO-streven naar 'school'. De VOO

kun je goed met de integratie beginnen.

geworden en ze had nadien geen dag

streeft naar afschaffing van het verzuild

Niet a-p-a-r-t maar samen.’ Coby

voor de klas gestaan. Ze werd invaljuf en

onderwijsbestel, zonder voorvoegsels als

Westerhof windt zich er duidelijk over op

was onder de indruk van onbevangenheid

algemeen bijzondere, protestants-

dat er in het onderwijs in Nederland veel

van kinderen. Coby: ‘Ze zijn zo

christelijke of openbare. Meer informatie

juist wel apart en niet samen gebeurt.

beïnvloedbaar.’

vindt u op www.voo.nl/congres.

18 M

De directeur wil per se bij de MR-vergadering zijn?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_18_CobyWesterhof.qxd

17-03-2008

15:37

Pagina 19

amen GRAFSTEEN

wijs, maar niet op kosten van de staat. Die

voor het onbekende. Niks multicultureel en

scholen zouden natuurlijk wel aan alle eisen

tolerant. Het beeld dat Coby voor ogen

moeten voldoen. Er zijn nog steeds scholen

heeft over onderwijs dat wel tolerantiebe-

politiek gezien niet: ze is raadslid in

die, blijkbaar legitiem, discrimineren op

vorderend is, lijkt meer op de buitenlandse

Loppersum. Haar partij, Gemeente-

basis van geloofsbeleving, ras of seksuele

onderwijsstelsels. Een school waar ieder

belangen, staat wel achter haar ideeën,

geaardheid. Hoe kun je kinderen op zulke

kind naartoe kan en waar onderwijs wordt

maar ze benadrukt dat het hier gaat om

scholen in vredesnaam tolerantie en respect

gegeven aan elk leerplichtig kind. Binnen

haar persoonlijke mening. En het doel dat

bijbrengen?’

die school zouden keuzes kunnen worden

de Vereniging voor Openbaar Onderwijs

gemaakt voor vakken als Engels, Spaans of

nastreeft: Niet a-p-a-r-t maar samen.

Arabisch. En levensovertuiging zou een

‘Nadat mijn brief in de Volkskrant was

TOLERANT Nederland heet multicultureel te zijn.

Helemaal langs de zijlijn staat Coby

geplaatst, werd ik geattendeerd op een

nen worden. Scholen op basis van de idee-

onderwijzeres uit Westeremden, was

wil zeggen, is dat nu juist het tegengestel-

ën van bijvoorbeeld Dalton of Montessori

geweest. Deze geboren Westeremdense

de wordt bevorderd. Door al die verschil-

moeten natuurlijk blijven. Maar ook

was in 1927 begonnen te werken als

lende culturen strak van elkaar gescheiden

binnen die scholen zou een verscheiden-

onderwijzeres. Ze was een fel tegen-

te houden, maken de kinderen geen kennis

heid aan ras en geloofsovertuiging moeten

standster van de scheiding binnen het

met elkaars cultuur. Ze leren niet om

zijn. Coby: ‘Ik hoop dat ik het nog mee-

onderwijs geweest. Zij is negenennegen-

elkaar te begrijpen en er ontstaan botsin-

maak dat de politiek in Nederland hiermee

tig jaar geworden. Op haar grafsteen

gen. Mensen worden intolerant en bang

een begin maakt.’

staat: Niet a-p-a-r-t maar samen.’ ■

Henk Bosma

niet-verplicht vak voor de bovenbouw kun-

En tolerant. Wat Coby met haar pleidooi


19

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_20_Conferentie.qxd

17-03-2008

15:04

Pagina 20

VOO-project Thuis op School illustreert geslaagde betrokkenheid tussen ouders

Vertrouwen als basis Voorbeelden zijn goede leermeesters. Dat was de grondgedachte van het project Thuis op School, een initiatief van de Vereniging voor Openbaar Onderwijs en Stichting Turks Onderwijs Centrum (STOC). Zij zochten en vonden succesvolle pogingen om allochtone ouders sterker bij school te betrekken. Deze initiatieven werden geportretteerd in een kleurrijk boek en op een dvd. Op een zeer druk bezochte themadag, begin februari, kreeg Mark Weekenborg, hoofd afdeling Kwaliteit en Onderwijs van het ministerie en vervanger van staatssecretaris Sharon Dijksma, de eerste exemplaren overhandigd.

T

Jan Barendse

er introductie persi-

Ik koos voor een opleiding tot leidster,

fleerden acteurs Else

werkte 32 uur per week op de peuterspeel-

Hendriks en Ger

zaal en ging ‘s zaterdags naar school. Ik

Casparie de cultuurver-

wilde laten zien dat het kon; een voorbeeld zijn voor kinderen en omgeving.’ Neçla

Rotterdam en tussen het hoge Noorden

stichtte een gezin, kreeg vier dochters,

en Zuid-Limburg. Na deze verhelderen-

maar ging door met studeren. Bij haar

de kijk op cultuurverschillen illustreer-

hbo-afstudeerproject koos zij het thema

de Neçla Kocak aan de hand van haar

dat haar zo bezig hield: de moeizame rela-

Mark Weekenborg ontvangt uit

levensverhaal de grote verschillen

tie tussen school en allochtone ouders.

handen van Necla Kocak de

waarmee in 1973 een achtjarig, zojuist

‘De betrokkenheid die ik zelf heb bij de

uit Turkije gekomen meisje wordt

school van mijn kinderen’, vindt zij, ‘is

geconfronteerd; hoe zij zich daaronder

zeker ook aanwezig bij andere allochtone

staande hield en zich ontwikkelde tot

ouders, maar zij hebben vaak het gevoel

elkaar wil brengen. Het steunpunt richt

een zelfbewuste, hoog opgeleide vrouw.

dat ze niet welkom zijn op school.’

zich met name op vrouwen en meisjes van

Janus Visser

H

V

h i

schillen tussen Amsterdam en

brochure en dvd Thuis op School.

allochtone herkomst en wil hen het gevoel

‘In mijn ouderlijk gezin’, vertelde Neçla,

VERTROUWEN

‘werd onderwijs niet belangrijk gevon-

Neçla nodigde zes Eindhovense Turkse

den. “Wij gaan toch over een jaar

geven dat ze worden gewaardeerd en welkom zijn op school. Bovenal probeert het

terug”, zei mijn vader. Ik ben al op mijn

moeders uit om daarover van gedachten te

steunpunt hen meer zelfvertrouwen te

veertiende in een wasserij gaan wer-

wisselen. Ook zij bleken er behoefte aan te

geven. ‘Als er wederzijds vertrouwen is,

ken, fulltime. Dat heb ik zeven jaar lang

hebben om zich verder te ontwikkelen,

komen ze ook’, benadrukte Neçla.‘Wij raden

gedaan en dat heeft me sterk gemaakt.

maar wilden ook iets betekenen voor de

de moeders aan hun talenten te benutten

Toen deed zich een mooie kans voor:

samenleving. Zo ontstond het Fatiha

en die van hun kinderen optimale kansen

ik kon werken en studeren tegelijk.

steunpunt Eindhoven, dat mensen bij

te geven door een sterke betrokkenheid bij

20 M

Vijf verschillende juffen per week?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8


17-03-2008

15:05

Pagina 21

rs en school

voor betrokkenheid het onderwijs en voor integratie. En die twee dingen komen met dit project prachtig bij elkaar. De kwaliteit moet echter nog hoger. De scholen doen het goed, maar het kan nog beter. Veel allochtone leerlingen presteren nog steeds onder hun werkelijke niveau. De inspectie heeft aangegeven dat vooral het technisch lezen veel beter kan. Maar de scholen kunnen het niet alleen. Kinderen zijn maar 24 uur per week op school en ook die andere uren zijn heel belangrijk. Ouders kunnen thuis ook een omgeving creëren die de ontwikkeling stimuleert. Zo kunnen ze hun jonge kinderen in het Nederlands voorlezen. Dan gaat het later veel beter. ‘We zouden eigenlijk’, zo besloot hij, ‘deze uitwisseling van kennis en ervaring met de staatssecretaris nog eens over moeten doen.’

INKOPPER Hans Veenhuis

Na zijn korte inleiding werd Mark Weekenborg op het podium geïnterviewd door VOO-voorzitter Marijke van Hees. Van Hees vroeg hem wat hij de staatssecretaris zou vertellen over deze dag. Weekenborg zou vooral benadrukken dat hij opnieuw had ervaren hoe sterk de drijfveer van allochtone ouders is om hun kinderen optimaal van het de school te betonen.’ Neçla, nu in dienst

Maar Neçla twijfelt er geen moment aan:

onderwijs te laten profiteren. ‘Maar’,

van het steunpunt, heeft inmiddels twee

‘Het komt wel goed!’

voegde hij eraan toe, ‘daarvoor is heel goede samenwerking nodig tussen

trainingen gegeven: “Trots op mijn kind” en “Wensen van ouders”. ‘Die wensen’, vertelde Neçla, ‘zijn niet anders dan die van

DE TOP

ouders en school. Je zou het een ‘winstverdubbelaar’ kunnen noemen als

Mark Weekenborg, ziet de positieve

alle ouders: zij wensen voor hun kinderen

effecten van het achterstandsbeleid.

school en gezin in pedagogisch opzicht

gezondheid, geluk, een goed huis en een

‘Dertien jaar geleden zag ik een video over

dezelfde taal spreken. Van Hees peilde

goede baan. Maar wij voegen daar dan aan

én gemaakt door allochtone meisjes. “Wij

ook Weekenborgs mening over de ver-

toe dat je je als ouder ook moet inzetten

gaan voor de top”, was hun boodschap. Die

antwoordelijkheid van de gemeenten en

om de kans op het verwezenlijken van

top zit nu hier, in deze zaal, dus het werkt!

de inspectie bij het stimuleren van deze

die idealen zo groot mogelijk te maken.’

De staatssecretaris gaat voor kwaliteit van

specifieke ouderbetrokkenheid, maar

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

21

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8


17-03-2008

15:05

Pagina 22


VERTROUWEN ALS BASIS VOOR BETROKKENHEID

Weekenborg verwees naar bestaande afspraken en werkwijzen. ‘Instanties die op grotere afstand van de school staan, hebben slechts een faciliterende en stimulerende taak. Het ‘echte’ werk begint op het schoolplein! Daarom hebben scholen ook veel meer ruimte gekregen om een eigen beleid te voeren. Je moet niet alles per onderdeeltje vanuit Den Haag willen regelen. Daarbij is het wel onmisbaar dat scholen kennis kunnen nemen van goede voorbeel-

De meeste ouders, ook allochtone, hebben grote behoefte aan betrokkenheid op de school van hun kinderen.

den. Dan hoeft niet overal het wiel opnieuw te worden uitgevonden.’ ‘Dat

een pleidooi te beluisteren voor het aan-

ouderkamers maar liefst zeven verschil-

is een inkopper’, constateerde Van

trekken van veel meer allochtone leer-

lende taalcursussen waar elk jaar ongeveer

Hees. ‘Met die voorbeelden worden de

krachten. Voor hen is een prachtige brug-

70 ouders aan deelnemen. Naast de drie

scholen met de brochure Thuis op

functie weggelegd.

ouderkamers is er ook nog een kinderoppasruimte. Die komt goed van pas als een

School rijkelijk bediend.’

OUDERKAMER ZELFHULPORGANISATIES

Een van de presentaties werd verzorgd

ouder even rustig wil praten. De ouderkamers worden zeer druk bezocht. En dat

door John Wilsens, directeur van obs De

succes komt volgens Wilsens niet alleen

spitste zich toe op de wenselijkheid van

Catamaran in Rotterdam, samen met drie

doordat de ouders daar naailessen, compu-

initiatieven van mono-etnische zelf-

ouderconsulenten. De consulenten, Shadia

terles of voorlichting over de opvoeding

hulporganisaties. De dialoog tussen de

Abdulgani, Tauria Adbaili en Semma

krijgen. ‘Het komt ook door het respect en

deelnemers in de zaal en Van Hees en

Kaplan zijn niet alleen actief in de drie

het vertrouwen dat ze zoeken en daar ook

Weekenborg op het podium leidde tot

ouderkamers die de school rijk is, maar

krijgen. Ze voelen zich welkom en

de conclusie dat de eigen taalkring zeer

houden ook spreekuren. Zij hadden op het

gewenst. En voor de school staat vast dat

bevorderlijk is voor het zelfvertrouwen

podium dan ook plaatsgenomen in een

de kinderen daardoor later kansrijker zijn

en ook het vertrouwen in de school ver-

spreekuuropstelling. Voor beantwoording

in de maatschappij.’

groot. Maar de participatie zou niet in

van vragen uit de zaal moest de vraagstel-

die eerste fase mogen blijven steken. In

ler dus naar het podium komen. De moti-

eigen kring zou men elkaar moeten sti-

vatie van deze school om zo hard te trekken

muleren om Nederlands te leren. En dat

aan de ouderbetrokkenheid maakte

de Stichting Turks Onderwijs Centrum

gebeurt ook, verzekerden verschillende

Wilsens duidelijk aan de hand van twee

(STOC) in Amsterdam liet de toehoorder

gespreksdeelnemers. Ook de overstap

bekende verschijnselen: de moeder die de

van zijn presentatie enkele verschillen zien

naar breder samengestelde organisaties

tekening van haar kind weggooit en het

tussen het Turks en het Nederlands. Voor

vloeit daar vaak logisch uit voort. Wel

vierjarige, in Nederland geboren kind dat

Nederlandse leerkrachten nuttige kennis,

kwam er vanuit de zaal nog een kriti-

met een taalachterstand van anderhalf

want zo begrijpen zij de vergissingen beter

sche opmerking over het door sommige

jaar de onderbouw binnenkomt. ‘Dat kind

die Turkse leerlingen soms maken. Met

scholen ingestelde verbod voor kinde-

is’, zei Wilsens, ‘weliswaar heel lief

Turks begon de stichting nadat het onder-

ren om op het schoolplein hun moeder-

bedoeld, vier jaar geknuffeld en daar sti-

wijs in levende allochtone talen (OALT) in

taal te spreken. Men vond dat je daar-

muleer je de ontwikkeling onvoldoende

2004 werd afgeschaft. Volgens Ercan een

mee de ouders wegjaagt. Ook viel er nog

mee.’ De Catamaran heeft, behalve de

betreurenswaardige beslissing: ‘Een goede

De discussie die daarna volgde,

22 M

A

R

T

2

0

0

Ismail Ercan, voorzitter en docent van

Geen inzage in het leerlingvolgsysteem?

I N Z I C H T A

OALT WAS ONMISBAAR

8


17-03-2008

15:06

Pagina 23

Mariëtte Hamer TWEEDE KAMERLID VOOR DE PVDA

I N Z I C H T

bij het leren van een vreemde taal.’ STOC richtte zich in de beginjaren alleen op de Turkse gemeenschap, maar is nu breder georiënteerd. ‘Turks’, vervolgde Ercan, ‘is eigenlijk gemakkelijker te leren dan het

Koos is niet dom, dus hij ging naar de mulo. Daar ging het redelijk goed met hem. Hij had zelfs succes als lange afstandloper, dat was zijn lust en zijn leven. Totdat hij examen moest doen. Het schriftelijk haalde hij nog, maar op zijn mondeling hield hij zijn mond. Jammer, zei de directeur, dan maar geen diploma. Koos ging uiteindelijk vrijwillig naar een psychiatrische inrichting. Daar moest hij praten over zijn gevoelens. Maar dat kon hij nou juist niet. Voor straf kwam hij in de isoleercel. Hij kreeg pillen waardoor hij dik werd en niet meer kon hardlopen. En uiteindelijk werd hij zonder resultaat weer op straat gezet.

Nederlands. De grammatica is logisch en eenvoudig en er zijn op de regels geen uitzonderingen. En die zijn er in de Nederlandse grammatica, zoals u weet, bij de vleet. Wij hebben geen zwakke en sterke werkwoorden. Wel hebben we zes vervoegingen en het Nederlands maar drie. Ook maakt het Turks geen onderscheid tussen de lidwoorden en heeft het maar één variant voor de derde persoon enkelvoud: “o”. In ons alfabet komen de v, de w, de x en de q niet voor, maar wij hebben weer enkele andere extra letters. De ç bijvoorbeeld (phonetisch ‘tsjò’). Het Turks kent ook een andere zinsbouw. In het

Koos sukkelde verder tot hij op een avond op tv naar de film ‘Rain Man’ keek, met Dustin Hoffman. Ademloos zat hij naar zichzelf te kijken. Vanaf dat moment wist Koos dat hij autist was en kon hij goede hulp zoeken. Koos is nu 56 en accepteert dat hij het nooit in zijn eentje zal redden. Hij woont zelfstandig, maar wel bij zijn familie om de hoek. Hij heeft geen vrienden, maar gaat elke dag - weer of geen weer, ziek of niet - naar zijn vaste werk op de sociale werkplaats. En hij loopt weer halve marathons. Dat is zijn bestaansrecht: zijn werk, zijn flatje, zijn familie, zijn sport. Het verhaal van Koos leert ons over de noodzaak van een juf of meester die je begrijpt. En over het belang van hulpverleners die verder kijken dan hun neus lang is. Kinderen hebben recht op het beste onderwijs, of ze nu hoogbegaafd zijn, redelijk gemiddeld of juist iets minder goed kunnen meekomen. Dat motiveerde mij om in de politiek te knokken om het onderwijs de kans te geven het beste uit kinderen te halen. Of ze nu anders zijn of niet.

Nederlands zeg je: “Ik ga straks naar huis”, in het Turks: “Ik straks naar huis gaan”.’ Ercan vroeg aan de aanwezigen of ook zij Turkse woorden kenden. Toen er niet veel meer uitkwam, wees hij een willekeurige bezoeker aan: ‘Weet u misschien nog een Turks woord?’ ‘Hoeveel wilt u er hebben?’, vroeg de man in onberispelijk Nederlands. ‘Turks is mijn moedertaal.’ ■

Daarom vind ik het zo goed dat Jeroen Dijsselbloem met zijn commissie het functioneren van het onderwijs heeft onderzocht. En nu uit zijn onderzoek blijkt dat de kwaliteit van het onderwijs in het geding is, moet de overheid weer eisen aan de inhoud van het onderwijs stellen. En als er een andere bekostiging nodig is om de lestijd voor leerlingen waar te maken, moet daar geld voor komen. En als sommige vormen van vernieuwing niet werken, dan moeten die worden gestopt. Ik deins daar niet voor terug. Ik nam niet voor niets het initiatief voor dit onderzoek. Ronald Plasterk zal er de lessen uit trekken en ik zal hem daar aan houden.


23

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

C O L U M N

beheersing van de moedertaal is onmisbaar

Op het moment van schrijven van deze column vervang ik fractievoorzitter Jacques Tichelaar, die op dit moment herstelt van een hartoperatie. Op een bijeenkomst in februari, waar we vierden dat de PvdA één jaar in het kabinet zit, hielden Wouter Bos en ik een speech. Ik vertelde over mijn broer Koos en waarom zijn situatie mij inspireerde om in de politiek te gaan. Want Koos is anders en dat werd vaak niet begrepen op zijn scholen, het werk en in de hulpverlening. Toen Koos 50 jaar geleden naar school ging, wist niemand wat er met hem was. Koos maakte zichzelf onhoorbaar en onzichtbaar. Koos kreeg daarom op de lagere school een 0 voor gedrag en vlijt. De juf wist niet wat ze met hem aan moest.

P O L I T I E K E

Janus Visser

Knokken voor goed onderwijs

6000793_24_RemcoPijpers.qxd

17-03-2008

15:06

Pagina 24

Remco Pijpers van stichting Mijn Kind Online stimuleert ouders en scholen om k

Kinderen spelenderw Op internet gaan tieners massaal uit de kleren voor de webcam, meisjes worden naar onveilige plekken gelokt, iedereen is chatverslaafd en door het spelen van games groeit een generatie moordenaars op. Ouders en leraren zijn bovendien het spoor bijster: ze kunnen hun kinderen niet begeleiden op internet omdat ze er zijn uitgesurft. Tegen dit soort internetmythen verzet Remco Pijpers zich.

ijpers is hoofd van de

Internet levert zorgen op, maar is ook een

stichting Mijn Kind

zegen. Het vergroot je wereld en maakt

Online, een expertise- en

dingen mogelijk. Kijk naar de

adviescentrum jeugd en

Kindertelefoon. Kinderen chatten met

media, dat op initiatief van KPN werd

hulpverleners over hun problemen waar ze

opgezet met Ouders Online. Hij vindt

normaal niet over zouden durven praten.

dat het debat over internet en jeugd te

Die kant moeten we op, is onze boodschap.

veel wordt gedomineerd door angst.

Zet je angst opzij en wijs als opvoeders

‘Bange opvoeders maken bange kinde-

kinderen de weg, in ‘real life’ en op de

ren. Internetopvoeding omvat meer

digitale weg. Laat je door je kinderen inspi-

dan alleen kinderen behoeden voor de

reren en inspireer hen.’

risico’s. Ouders en leraren moeten

OUDERAVONDEN

mediawijs worden gemaakt.’

De stichting werd twee jaar geleden

DIGITALE JEUGDCULTUUR

Ellen Nieuwland

P

Esther Oosterling

Kinderen hebben bij het leren omgaan met media baat

opgezet. Sindsdien heeft Remco Pijpers het

Pijpers begon zijn carrière in 1993

razend druk. Vandaag, op zijn papadag,

op internet. Onlangs bracht Mijn Kind

als onderwijsjournalist en werd gegre-

heeft hij een beetje tijd. Zijn tweejarige

Online met de kinderkrant KidsWeek de

pen door het onderwerp jeugd en nieu-

zoontje is net uit bed en tussen het aanbie-

Mediawijzer uit als bijlage van NRC

we media toen hij in 1998 het boek

den van appelsap en bekers melk door legt

Handelsblad. Scholen konden de krant gra-

‘Growing up digital, the rise of the net

hij, op zijn Amsterdamse balkon in het zon-

tis bestellen. Het ging onder andere over

generation’ van Don Tapscott las. ‘Ik

netje, uit wat de stichting doet om opvoe-

hoe je media maakt en welke verantwoor-

realiseerde me toen dat ik getuige was

ders en kinderen te helpen mediawijs te

delijkheden je als mediamaker hebt. Pijpers:

van een historische verandering. Voor

worden. De stichting geeft zo’n honderd

‘Mijn Kind Online ziet kinderen als de nieu-

het eerst groeien kinderen op met

ouderavonden en docententrainingen per

we mediaproducenten. Wil je ze leren dat

nieuwe media. Voor hen is het de

jaar en internetlessen aan kinderen op

niet alles mag, dan moet je niet met het

gewoonste zaak van de wereld. Voor

scholen. Het gaat tijdens de bijeenkomsten

vingertje heffen maar ze eerst inspireren

opvoeders is het juist nieuw. De digitale

over kindersites, auteursrechten, privacy,

door ze media te leren maken. Al doende

jeugdcultuur intrigeert me enorm.

omgangsvormen, veiligheid en commercie

kun je juist ook praten over de andere kant.’

24 M

Geen kopieën van het leerling-dossier?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8


17-03-2008

15:07

Pagina 25

m kinderen beter te begeleiden

wijs mediawijs internet. Ik ken kinderen van acht jaar die al een profiel op Hyves hebben. Ze bezoeken virtuele werelden voor kinderen, zoals het Habbo-hotel. Wat doen ze de daar? Praat daarover met je kinderen. Vraag aan de eettafel niet alleen: Hoe was het vandaag op school? maar ook: Hoe was het vandaag op internet? 'Wees niet bang voor nieuwe media. Natuurlijk is er sprake van digitaal pesten, meiden worden soms gelokt en er zijn kinderen gameverslaafd, maar de problemen zijn niet zó groot als ze worden voorgesteld. Betrokkenheid en dialoog zijn de sleutelwoorden. We bagatelliseren problemen niet, maar ouders zitten niet alleen met veiligheidsvragen, juist ook met pedagogische vragen. Op ouderavonden op school horen we vaak: hoe moet ik met mijn kind over internet praten, als mijn kind niet wil praten?’

GRENZEN STELLEN Betrokkenheid en dialoog is prachtig, maar hoe zit het dan met die andere digitale geruchten over ‘bits and brains’? Kinderen van nu zouden de Generatie Einstein vormen. Ze zouden

aat bij begeleiding van scholen en ouders.

slimmer en socialer zijn en heel goed

BESTE KINDERWEBSITE

misleidende reclame op kindersites te vin-

kunnen ‘multitasken’. Daardoor zou-

den. Op bijvoorbeeld spele.nl zitten veel

den ze hun ouders razendsnel voorbij-

Apenstaart uit, een prijs voor beste kinder-

verborgen ringtonereclames. Aanbiedingen

streven en nauwelijks meer door hun

website van het jaar. Aandacht voor kwa-

die vaak gratis lijken, maar waar je je wel

opvoeders kunnen worden geholpen.

liteit van kindersites is een pijler van de

op abonneert.’

‘Totale onzin’, verzucht Pijpers. ‘Er

Mijn Kind Online reikt ook de Gouden

stichting voor 2008. Pijpers: ‘Meestal vragen ouders en leraren zich af wat we willen dat kinderen níet zien op internet.

groeit een generatie op voor wie de

PRAAT EROVER

digitale wereld heel normaal is. Ze heb-

Pijpers pleit voor meer aandacht voor

ben het over media, wij nog over oude

Maar als een kinderwebsite geen porno en

digitale jeugdcultuur. Naast het gezin,

en nieuwe media. Maar het is absoluut

geweld bevat, is het niet per se een

school en vrienden is de digitale wereld

niet zo dat kinderen opeens alwetend

geschikte site. Wat dan wel? We moeten

een vierde sociale ruimte geworden, maar

zijn en slimmer dan hun ouders. Ze

veel kritischer kijken naar reclame voor

weten opvoeders wel wat daar gebeurt?

hebben hun ouders en leraren juist

kinderen op internet. Er is onthutsend veel

Pijpers: ‘Kinderen begeven zich massaal op

enorm hard nodig. Bij het stellen van

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

25

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8


17-03-2008

15:07

Pagina 26


KINDEREN SPELENDERWIJS MEDIAWIJS

Samen met Justine Pardoen, hoofdredacteur van Ouders Online, schreef Pijpers de boeken ‘Mijn kind online. Hoe begeleid je je kind op internet?’ en ‘Verliefd op internet, over het internetgedrag van pubers’. De Mijn Kind Online-campagne ‘internetsoa.nl’ was een groot succes: de bijbehorende commercial, waarin een jongen aan de eettafel ontdekt dat hij met zijn zus heeft zitten sekscammen, is op internet zes miljoen keer bekeken.

Uit een onderzoek van TNS NIPO in opdracht van Digibewust bleek dat landslakephoto

ouders nauwelijks weten welke games hun kinderen spelen. Digibewust en UPC maakten het e-safety gezinspakket dat Je hoeft geen internetdeskundige te zijn om kinderen te begeleiden, vindt Remco Pijpers.

veilig internetten moet bevorderen. Het werd op Safer internetday op 12 februari

grenzen, bijvoorbeeld. Kinderen vinden

openbare basisschool in Hoofddorp leert

2008 gepresenteerd. Ook werd de websi-

het moeilijk om te stoppen met iets dat

Pijpers kinderen om na te denken over de

te weetwatzegamen.nl gelanceerd. De

ze leuk vinden. En dan hebben volwas-

gevolgen van je eigen gedrag op internet.

politiek lijkt mediawijsheid op te pakken.

senen ook nog hun levenservaring en

‘Ik ga met ze naar de website

Minister Plasterk van OCW en minister

hun gezonde verstand. Een kind heeft

pikipimp.com en laat ze zelf grappige crea-

Rouvoet van Jeugd en Gezin gaan er

uiteindelijk altijd nog minder relative-

ties maken. Je kunt een hoed op je eigen

geld voor vrijmaken.

ringsvermogen dan een volwassene.

foto plakken, of een snorretje of het

Als een tienjarige bijvoorbeeld een ket-

gezicht uitrekken. Lachen, gieren, brullen.

tingbrief krijgt waarin staat dat hij die

Vervolgens is er discussie over hoe jij het

filmpjes online zet. En ze zijn geïnteres-

door moet sturen omdat hij anders

zou vinden als ze dit met jou zouden doen

seerd in veilig internetten. Ruim dertig

doodgaat, gelooft het kind dit vaak. Als

en op internet zetten. Nee, dat vinden leer-

procent van de kinderen zegt nooit les op

ouder kun je ze vertellen dat dit onzin

lingen niet leuk.’ Of hij laat leerlingen een

school over internet te krijgen. Slechts

is. Je hoeft geen internetdeskundige te

website maken over hun favoriete popster

zeven procent van hun internetkennis is te

zijn om tot die conclusie te komen.

om het over auteursrechten en privacy te

danken aan hun leraar of lerares. Het

Leraren en ouders hebben zoveel in

hebben. ‘De vraag is of ze zomaar teksten

meeste leren ze zelf of van hun ouders.

huis waarmee ze kinderen kunnen hel-

mogen kopiëren of foto’s van internet op

Voor het onderwijs ligt er dus ook een

pen. Ook op internet.’

hun website mogen zetten.’ Uit onderzoek

belangrijke taak weggelegd. ‘Niet over

van Mijn Kind Online blijkt dat

internet praten is alsof je biologie of

Nederlandse leerlingen behoefte hebben

geschiedenis overslaat. Zie het als online

aan internetles. Ze willen weten hoe ze

maatschappijleer. Het aanleren van goed

een site of game kunnen maken. Of hoe je

ónline burgerschap is ook belangrijk.’ ■

MEDIAWIJS Mijn Kind Online wil kinderen spelenderwijs mediawijs maken. Op een

26 M

Langdurig ziek thuis, wie verzorgt het onderwijs?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_27_fotopag.qxd

17-03-2008

16:22

Pagina 27

Henk Bosma

Openbaar onderwijs leeft altijd voort

Onderwijzeres Aaltje Smit bleef het VOO-uitgangspunt ‘niet a-p-a-r-t maar samen’ haar leven lang trouw. Zij vond dat kinderen het recht hebben om zich in vrijheid te ontplooien. Onlangs werd haar opmerkelijke grafsteen geplaatst.

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

27

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_28_VeiligInternet.qxd

17-03-2008

15:08

Pagina 28

VOO-avond in Lekkum over internetveiligheid

Help, mijn koelkast is Ouders verbazen zich soms over de internetbelevenissen van hun kinderen. Een moeder ziet met lede ogen toe hoe haar jongste door zijn oudere broer wordt geïntroduceerd in Habbo-hotel, een online game waarbij kinderen kamers in een hotel beheren. De volgende stap, de aanschaf van een inboedel voor een kamer, staat ze ook nog toe. Maar dan gebeurt het. Er wordt ingebroken en de koelkast van de jonge deelnemer wordt gestolen. Groot verdriet. Had zijn moeder misschien toch moeten zorgen voor een alarminstallatie op zijn hotelkamer? Rola Jansen, beleidsadviseur VOO

W

assenberghskoalle

nummer en andere. Wat blijkt? In deze

Zij blijken gemiddeld 10,9 uur per week op

in Lekkum is een

context, het is vertrouwd, het zal wel goed

het internet te vertoeven. Het overgrote

kleine openbare

zijn, is het invullen en inleveren geen pro-

deel doet dat thuis, zonder dat ouders hun

dorpsschool met

bleem. Maar enkele ouders vragen zich toch

websitebezoek controleren. De meeste

ongeveer 100 leerlingen. Men werkt er

af wat de bedoeling is en houden de lijst bij

ouders zeggen overigens wel te weten wat

volgens de uitgangspunten van Reggio

zich. Om de ouders te confronteren met de

hun kinderen online doen. Ze stellen anno

Emilia, een pedagogisch gedachtegoed

vraag hoe kritisch zij zelf zijn, wanneer hen

2008 meer regels aan het internetgebruik

dat de school ziet als een ontmoetings-

om bepaalde informatie wordt gevraagd,

van kinderen dan ze voorheen deden. Er

plaats, waar kinderen opgroeien in een

werden zij onderworpen aan dit experiment.

zijn afspraken over de tijden, huiswerk en

gemeenschap waar zij ten volle deel van

Kinderen wordt immers vaak voorgehouden

wat wel en niet mag. Naast het stellen van

uit maken. Kinderen zijn sterk, krachtig

geen privé-gegevens via het internet prijs te

grenzen wordt er echter weinig gepraat

en creatief en hebben mogelijkheden in

geven. Wanneer zij dat wel doen, wordt het

over het hoe en waarom van de regels. Aan

plaats van ‘een gebrek aan kennis’. De

hen vaak verweten. De meeste ouders blij-

de kwaliteit van de communicatie tussen

plaatselijke VOO-afdeling organiseerde

ken geen haar beter. VOO-beleidsadviseur

ouders en kind valt nog wel wat te verbete-

een avond over internetveiligheid. Ruim

Ancella Evers verwerkte in haar presentatie

ren. Ouders horen zich te verdiepen in de

40 ouders verzamelden zich op school

het gebruik van internet en andere nieuwe

bezigheden van de kinderen en het

om de informatieavond bij te wonen.

vormen van communicatie en de voor- en

gesprek aan te gaan over wat wel en niet

nadelen daarvan. Een deel van de avond was

kan. De aanwezige ouders in Lekkum blij-

bestemd voor reacties en vragen van en dis-

ken, na enig rondvragen, redelijk op de

cussies met de ouders.

hoogte van alle nieuwe manieren van

EXPERIMENT Bij binnenkomst deelt de directrice van de school vragenlijsten uit. Logo van

communicatie via internet, nieuwe moge-

AFSPRAKEN

de school erop, gewoon eventjes invullen

Tijdens de presentatie komen recente

en teruggeven. De vragen gaan over

lijkheden en zelfs de msn-taal. Er worden namen genoemd van online games, popu-

zaken die niet iedereen zomaar prijs

onderzoeksgegevens over jongeren van 10

laire websites en ervaringen met kinderen

geeft: e-mailadres, bankrekening, mobiel

tot 17 en hun internetgebruik aan de orde.

die moeiteloos communiceren via msn.

28 M

De leerkracht praat wel, maar luistert niet?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_28_VeiligInternet.qxd

17-03-2008

15:09

Pagina 29

Wilbert van Woensel

s gestolen komen met porno, racisme of geweld zijn soms makkelijker voorhanden dan ouders zouden willen. Onbedoeld kunnen kinde-

De VOO heeft een aantal uitgaven

ren er terechtkomen. Een van de aanwezi-

over pesten zoals de PestTest®,

ge vaders vertelt dat hij de computer om

‘Pesten op school, hoe ga je ermee

die reden midden in de huiskamer heeft

om?’ en ‘Nergens meer veilig’ (over

staan. Hij wil toezicht houden op wat zijn

digitaal pesten). U vindt de uitgaven

kinderen doen. Maar een andere vader

op www.voo.nl/pesten. Telefonie-

vertelt hoe een schijnbaar onschuldig spel

providers hebben sinds kort een

plotseling eindigt met akelige beelden.

mogelijkheid om betaalde sms-dien-

Het was gebeurd voordat hij het doorhad.

sten te laten blokkeren. Ouders kunnen op deze manier hun kinderen

D I G I TA A L P E S T E N

behoeden voor ongewilde, betaalde

Ook digitaal pesten behoort tot de Kinderen kennen geen wereld meer zonder computer of internet.

diensten zoals een abonnement

gevaren van internet. Onderzoek wijst uit

op ringtones.

dat één op de vijf kinderen wel eens is gepest via internet of de mobiele telefoon. En waar in het ‘echte’ leven volwassenen

zijn tal van andere kwaliteiten, maar op

Herkenning alom. Enerzijds zijn ouders

kunnen ingrijpen wanneer zij zien dat er

dit gebied zou hij graag gebruikmaken

enthousiast over de vindingrijkheid die

wordt gepest, is dat bij digitaal pesten veel

van andermans deskundigheid. Ook

hun kinderen aan de dag leggen op de

minder het geval. Aan het eind van de avond

zijn vrouw heeft deze deskundigheid

computer. Anderzijds hebben zij het idee

discussiëren de ouders over stellingen. 'Het

niet, hij zoekt daarvoor een andere

geen vat meer te hebben op wat ze doen.

is mogelijk voor scholen om een succesvol

partner. Hij heeft inmiddels de lachers

beleid tegen digitaal pesten op te zetten' is

op zijn hand. Want wie wordt zijn part-

de eerste. Op de Wassenberghskoalle is er

ner? Zou de school zijn partner kunnen

G E VA R E N

zeker aandacht voor pesten. ‘Het is een

zijn? Het is zeker een relevante vraag.

komen aan bod. Zo kunnen kinderen op

kleine gemeenschap en we zien veel’, zegt

Maar het antwoord komt niet meer op

internet kopen en verkopen. Een bekend

een moeder. Maar zij weet niet of ook digi-

deze avond. Het programma is al afge-

voorbeeld is de jongen die een dure auto

tale pesterijen in beeld zijn. Het helpt in

sloten en men is niet meer online. ■

koopt. Zijn de ouders dan aansprakelijk? In

ieder geval als de school én ouders samen

dit geval niet. Minderjarigen mogen geen

duidelijke normen stellen voor gewenst en

grote aankopen doen. Maar met kleinere

ongewenst gedrag op internet. Voor kinde-

aankopen, bijvoorbeeld via marktplaats, is

ren moet duidelijk zijn waar de grens ligt

dat niet zo duidelijk. Ook worden kinderen

en wat de gevolgen zijn als zij zich daar

op schijnbaar onschuldige spelletjessites

niet aan houden.

Ook de gevaren die zich voordoen

verleid met misleidende reclame. Kinderen denken zich op te geven voor een gratis ringtone voor hun mobiele telefoon, maar

R O L VA N O U D E R S Een stelling gaat over de rol van

ontvangen vervolgens een abonnement.

ouders. ‘De ontwikkelingen gaan zo snel,

Het blijkt een hele opgave te zijn om het

dat ik mijn rol als opvoeder daarin niet of

abonnement te beëindigen. Er zijn ook

nauwelijks meer kan uitoefenen.’ Een

gevaren die kinderen emotioneel kunnen

vader herkent zich daar wel in. Hij vindt

schaden. Sites waar kinderen in aanraking

zichzelf als vader niet tekortschieten, er


29

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_30_Schoolkosten.qxd

17-03-2008

15:11

Pagina 30

Eenmalige regeling leidt tot ongelijkheid

Schoolboeken niet vo Na het afschaffen van het lesgeld voor leerlingen vanaf zestien jaar is met de afschaffing van de boekenkosten een tweede belangrijke kostenpost voor ouders weggewerkt. Dat past bij het beleid van de overheid om de koopkracht te vergroten. Een ongewenst effect dient zich aan. Juist ouders die al minder goed bij kas zijn, gaan er minder op vooruit dan de beter bedeelden. Een verslechtering van de financiële positie van sommige ouders is zelfs niet ondenkbeeldig.

M

Rein van Dijk, beleidsadviseur VOO

et ingang van

der is dan € 308,- moeten bijbetalen. Voor

komend schooljaar

ouders die voorheen ook het hele boeken-

zijn de schoolboeken

pakket moesten betalen, omdat ze niet in

de tegemoetkoming van € 308,- per leerling

in het voortgezet

LUMPSUM Vanaf het schooljaar 2009-2010 wordt

aanmerking kwamen voor een tegemoet-

toegevoegd aan de zogenaamde lumpsum

onderwijs gratis. Althans, dat was de

koming, is dat natuurlijk niet zo erg. Zij

van school. Lumpsum betekent een een-

bedoeling. Vanwege het langdurige pro-

krijgen dit jaar immers van de overheid

malig geldbedrag en is ontleend aan het

ces van Europees aanbesteden lukt het

ineens wel een tegemoetkoming. Anders is

Engelse ‘lump sum’. Binnen de lumpsum

de scholen niet dit op tijd te hebben

dat voor ouders die in het verleden met

kan iedere school eigen keuzes maken. Er

geregeld. Daarom krijgen ouders in

succes een beroep deden op de Wet

kan bijvoorbeeld worden gekozen om meer

december eenmalig € 308,- op hun

Tegemoetkoming Onderwijsbijdrage en

lesmaterialen gratis ter beschikking te stel-

rekening gestort. Dat bedrag is bedoeld

Schoolkosten (WTOS). Deze groep ouders

len. Daarover kan de medezeggenschaps-

als een tegemoetkoming in de kosten

kan er op achteruit gaan, wanneer de

raad in gesprek gaan met de schoolleiding.

voor de boeken. Met ingang van het

kosten van het boekenpakket hoger uitval-

Samen kan worden bezien hoe de kosten

schooljaar daarop (2009-2010) betalen

len dan de tegemoetkoming. Bij een boe-

voor de ouders zo laag mogelijk kunnen

ouders helemaal niet meer voor

kenpakket dat bijvoorbeeld € 350,- kost en

worden gehouden. De kwaliteit van het

schoolboeken. Vanaf dat moment krijgt

dat voorheen volledig werd vergoed, moe-

onderwijs, de boeken en de overige lesma-

iedere school namelijk zelf geld voor

ten ouders komend jaar € 42,- zelf betalen.

terialen blijven het belangrijkste. De mede-

aanschaf van de boeken. Toch valt er

Op besluit van staatssecretaris Van

zeggenschapsraad zal samen met de

nog veel te regelen voor er daadwerke-

Bijsterveldt kunnen vanaf komend school-

schoolleiding moeten zoeken naar een

lijk sprake is van gratis onderwijs.

jaar de leermiddelen die al gratis zijn

juiste balans tussen die kwaliteit en de

immers niet meer via de WTOS worden

kosten voor de ouders.

TEGEMOETKOMING

vergoed. Daardoor kunnen ouders geen vergoeding meer krijgen voor eventuele

SCHOOLBOEKEN ZIJN

eenmalig door de Sociale

extra kosten die de tegemoetkoming van

L E S M AT E R I A A L

Verzekeringsbank of de IB-groep op

€ 308,- overstijgen. Voor ouders met een

hun rekening krijgen gestort, worden

smalle beurs, die in het verleden het

houdt in de discussie meer in dan alleen

de door hen al gemaakte kosten voor

hele bedrag kregen vergoed, is dit een

schoolboeken. In feite wordt er ‘gratis

de schoolboeken vergoed. Voor sommi-

vervelende zaak. Temeer omdat ouders, die

lesmateriaal’ mee bedoeld. Materialen die

ge ouders zal dat genoeg zijn, of zelfs

in het verleden altijd het hele boekenpak-

onder deze term vallen, zijn bijvoorbeeld

iets meer zijn dan de werkelijk

ket betaalden omdat hun inkomen te hoog

leer- en werkboeken, project- en tabellen-

gemaakte kosten. Ouders waarvan het

was om een beroep te kunnen doen op de

boeken, examentrainingen en examen-

kind een boekenpakket heeft dat duur-

WTOS, nu per kind € 308,- krijgen.

bundels, eigen leermateriaal van de

Met het geld dat ouders dit jaar

30 M

Uw kind uit de overblijf gezet?

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

Het begrip ‘gratis schoolboeken’

8

6000793_30_Schoolkosten.qxd

17-03-2008

15:11

Pagina 31

oor iedereen gratis Verkorte reactie Vereniging voor Openbaar Onderwijs De volledige reactie is te vinden op www.voo.nl/actueel.

Schooljaar 2008/2009 Door de noodzaak van Europese aanbesteding is een noodoplossing voor komend schooljaar bedacht, de € 308,- per leerling voor de ouders via de Sociale Verzekeringsbank. De VOO heeft met deze noodoplossing ingestemd in de veronderstelling dat de WTOS wordt gehandhaafd. Wanneer het boekenpakket van een school meer kost dan € 308,-, mogen de ouders die voorheen een beroep konden doen op de WTOS, daarvan niet de dupe worden.

Karakter lumpsum Vanaf het schooljaar 2009-2010 worden de gratis schoolboeken opgenomen in de lumpsum. De VOO is het niet eens met het voornemen van de staatssecretaris om daar een nadere duiding, zoals wordt gegeven in de Memorie van Toelichting, aan toe te voegen. Dat bruuskeert het karakter van de lumpsum, dat bepaalt dat het bevoegd gezag een bedrag ineens krijgt, dat zij vervolgens naar eigen goeddunken kan besteden ten behoeve van het onderwijs aan hun leerlingen. De medezeggenschapsraad is dan gesprekspartner voor het bevoegd gezag. In dat overleg kan worden overeengekomen meer of minder dan gemiddeld € 308,- aan schoolboeken uit te geven. Definitie lesmateriaal De gehanteerde definitie van ‘lesmateriaal’ wordt niet consequent toegepast en lijkt op voorhand ruimte te creëren voor verschillende interpretaties. De VOO is van mening dat alle lesmaterialen die op school worden gebruikt ook op school aanwezig moeten zijn en dus gratis ter beschikking worden gesteld. Daar vallen bijvoorbeeld atlassen en woordenboeken onder, evenals gereedschap en verplichte (veiligheids)kleding. In een volledig gedigitaliseerde school valt bijvoorbeeld ook een laptop hieronder. Voor thuisgebruik kan een leerling besluiten eigen materiaal op eigen kosten aan te schaffen.

school en bijbehorende CD’s en DVD’s, inclusief licentiekosten. Sommige lesmate-

C R E AT I E V E O P L O S S I N G

brengen, wordt de school ‘terugbe-

Soms ligt een slimme oplossing voor de

taald’. Er wordt hierdoor niet per leer-

rialen zijn gericht op het gebruik in meer-

hand. Het Atlas College in Hoorn komt de

ling gekeken hoe duur het boekenpak-

dere schooljaren of zijn niet per se nodig

ouders tegemoet door in augustus zelf voor

ket precies was, maar door de geza-

om de lessen te volgen. Deze lesmaterialen

alle schoolboeken te zorgen. Ouders krijgen

menlijke aanpak betalen de ouders juist

zijn daarom niet gratis. Het gaat hier

geen rekening, de school betaalt in eerste

gezamenlijk de rekening van alle

bijvoorbeeld om een atlas, woordenboek,

instantie de rekening van alle boeken. Alle

schoolboeken. Dat is een mooi initiatief,

agenda, laptop, rekenmachine, gereed-

ouders maken het ontvangen bedrag in

waardoor de ouders met zo min moge-

schap, schriften, multomappen en pennen.

december over aan de school. Met het tota-

lijk lasten toch het gewenste boeken-

le bedrag dat de ouders op die wijze bijeen

pakket voor hun kind krijgen.’ ■

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

31

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_32_AlmereAntwoord.qxd

17-03-2008

V r a g e n

15:12

o v e r

Pagina 32

o n d e r w i j s

A l m e r e

?

?

a n t w o o r d t Speciaal basisonderwijs-advies

gronden is genomen. Artikel 42 van de Wet op het Primair Onderwijs stelt dat het onder-

Zowel in de OR als in de MR

wijskundig rapport alleen mag worden verKlopt het dat wanneer ouders het niets eens

stuurd naar de ‘ontvangende’ school, wat

Kun je in het huishoudelijk reglement van de

zijn met het SBO-advies van het zorgplat-

betekent dat de leerling al is toegelaten. ■

medezeggenschapsraad (MR) vastleggen dat een

form, zij hun kind alleen nog op de huidige

lid van de ouder- of leerlingenraad automatisch in

school kunnen laten blijven op de voor-

de MR zitting neemt, zonder dat deze meedoet

Vrijstelling wegens dyslexie

waarden van de school?

Nee, het uitgangspunt is dat een school vol-

aan de MR-verkiezing?

Nee. Leden van de ouder- of leerling-geleding

ledig verantwoordelijk is voor iedere leerling

Mijn zoon zit op het vwo en is dyslectisch. De

van de MR moeten altijd worden gekozen.

die aan haar zorg is toevertrouwd. Als een

school zegt dat hij, ondanks zijn dyslexie,

Andersom kan het wel: in het (huishoudelijk)

leerling een SBO-advies of -indicatie heeft,

geen vrijstelling kan krijgen voor een tweede

reglement van de leerlingenraad of ouderraad

zou de school kunnen stellen dat de zorg-

vreemde taal, Duits of Frans. Is dat terecht?

kan worden bepaald dat een leerling of ouder uit

vraag van de leerling de zorgcapaciteit van

de MR ook plaatsneemt in de leerling- of ouder-

de school te zwaar belast. In principe is dit

Nee. De wetgeving over de tweede fase is

raad. De vraag is wel of dit wenselijk is. Het kan

een (wettelijke) grond voor verwijdering van

met ingang van dit schooljaar gewijzigd.

weliswaar de uitwisseling tussen MR en leerlin-

een leerling. Als een school daar niet toe

In deze wijziging is meegenomen dat leer-

gen- of ouderraad stimuleren, maar het wordt

overgaat, is het een ‘gewone’ leerling met

lingen op het vwo vrijstelling kunnen krijgen

voor het lid wel moeilijk om 'zonder last en rugge-

alle rechten en plichten die daarbij komen.

voor de tweede vreemde taal, onder andere

spraak' in de MR te zitten. Daarnaast beperkt het

Wel zullen de ouders in dat geval genoegen

wanneer er sprake is van dyslexie. Het lijkt

de kansen voor andere ouders en leerlingen om

moeten nemen met minder dan de nodige

erop dat de school haar dyslexiebeleid nog

actief in de raden deel te nemen, doordat de

zorg voor hun kind. Daarom kan de school,

niet heeft aangepast aan de nieuwe wet-

beschikbare plaatsen door slechts enkele perso-

in overleg met u, een aangepast programma

geving. U kunt de afdelingscoördinator

nen worden bezet. Een vaste afvaardiging of een

aanbieden. ■

vragen dit aan te passen en zonodig de

aantal keer per jaar gezamenlijk vergaderen is

medezeggenschapsraad attenderen op het

wellicht een beter instrument om de communica-

veranderde beleid.■

tie tussen de raden te onderhouden.

Niet toegelaten Mijn dochter wordt niet toegelaten tot de school, op basis van het onderwijskundig rapport dat de oude school zonder mijn medeweten heeft opgestuurd. Is dit terecht?

Nee. Uw dochter mag niet worden geweigerd op basis van informatie die in het onderwijskundig rapport staat. Dit rapport mag namelijk alleen worden opgestuurd, nadat de school uw dochter al heeft toegelaten of met schriftelijke toestemming van u. U kunt dus bezwaar maken tegen de weigering, omdat het besluit op oneigenlijke

32 M

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

■

6000793_32_AlmereAntwoord.qxd

17-03-2008

15:13

Pagina 33

Nieuw op de VOO-websites

Van vmbo-k naar vmbo-t

dat een rechter een claim tegen u persoonlijk

Aanmeldpagina Training Ouderraden: Nieuwe trainingsdata in april 2008. www.ouderraden.nl/training

als niet-ontvankelijk zal verklaren. ■ Mijn zoon doet dit jaar examen in het vmbo-k (kader). Hij is erg gemotiveerd en wil graag hierna vmbo-t (theoretisch) doen, om zichzelf

Verplicht op schoolreis

een betere uitgangspositie te geven voor zijn vervolgopleiding. Kan dit?

Is mijn kind verplicht om mee te gaan met het schoolreisje?

Ja. Er staat weliswaar in het formatiebesluit beschreven dat een leerling binnen dezelfde

Nee. Alleen wanneer de schoolreis onderdeel

schoolsoort niet twee keer een diploma kan

uitmaakt van het onderwijsprogramma en dus

halen, maar dit is gebaseerd op de indeling

gratis is, is het verplicht. In de meeste gevallen

van vbo en mavo, die de overheid nog steeds

is een schoolreis geen onderdeel van het

hanteert. Het vmbo-b en -k zijn het vroegere

onderwijsprogramma en dus geen verplichte

vbo en het vmbo-t is gelijk aan de mavo. Als

activiteit. Meestal wordt er voor de schoolreis

uw zoon niet is blijven zitten, kan de school

een financiële bijdrage van de ouders

nog een jaar bekostiging krijgen voor uw

gevraagd of wordt het door de ouderraad

zoon. Wel moet hij voldoen aan alle examen-

bekostigd. In dat geval is deelname dus niet

eisen voor vmbo-t, omdat er vanaf het derde

verplicht. Wanneer uw kind niet meegaat,

leerjaar verschil is tussen het onderwijspro-

moet het wel naar school en zal de school een

gramma van vmbo-k en vmbo-t. Een inhaal-

vervangend programma aanbieden. ■

VOO-50tien site: nieuwe VOO-internetsite 5010 voor gratis advies aan ouders van schoolgaande kinderen. www.voo.50tien.nl

slag is dus onvermijdelijk. ■

Plus-programma Aansprakelijk Er bestaat op onze basisschool onduidelijkheid In de pauze kreeg een van onze leerlingen ruzie

over de ‘status’ van een leerling die onder

met een jongen die niet op onze school zit. Als

schooltijd een zogenaamd ‘plus’-programma

overblijfkracht greep ik in, maar ik kreeg het ver-

volgt op een andere school. Volgens ons

volgens met de moeder van deze jongen aan de

bestuur is deze school op dat moment (verze-

MR-bewaarkaartje met bevoegdheden. Handig voor ieder MR-lid!

stok. Tijdens een handgemeen werden de jas, tas

keringstechnisch) verantwoordelijk. Klopt dat?

www.medezeggenschapsraden.nl/ bewaarkaartje

én bril van de moeder beschadigd. Onze school verwijst deze moeder nu voor haar aansprake-

Nee. Uw basisschool past het ‘plus’-program-

lijkheidsclaim door naar mij. Is dit terecht?

ma, dat onder schooltijd plaatsvindt, in het onderwijsprogramma van de leerling in. Dit

Nee. U was werkzaam als vrijwilliger voor de

betekent dat de basisschool verantwoordelijk

school op het moment van het handgemeen.

en aansprakelijk blijft voor de leerling.

U bent dan verzekerd tegen wettelijke aan-

Indien nodig moet dus de verzekering van

sprakelijkheid. Daarom moet de school aan-

uw basisschool worden aangesproken. U

sprakelijk worden gesteld, tenzij u zelf het

kunt dit vergelijken met een excursie of met

handgemeen begon. Wanneer dit tot een

schoolzwemmen. Hierbij is de basisschool

rechtszaak zou leiden, ligt het voor de hand

ook (eind-)verantwoordelijk. ■

33

I N Z I C H T M

A

A

R

T

2

0

0

8

6000793_34_Actueel.qxd

17-03-2008

15:50

Pagina 34

VOO

A c t u e e l

De regels voor overgaan en zittenblijven

nergens dat de afstand moet worden gemeten

warmliepen voor de vernieuwingsgedachte.

mag een school tot op zekere hoogte zelf

over verharde wegen? En kijk: over een ver-

Daarop zei de medezeggenschapsraad nee

bepalen. Alles binnen het redelijke,

scholen duinpad was de openbare school in de

tegen het voorstel. Gevolg: een heftig teleur-

uiteraard. Een Zuid-Hollands lyceum eiste

andere wijk precies dichtbij genoeg. De gelief-

gestelde directeur, die de ouders in de mede-

van de leerlingen dat voor het vak maat-

de, maar kleiner wordende, wijkschool mocht

zeggenschapsraad toevoegde: ‘Laat ons toch

schappijleer altijd minimaal een zeven op

dus toch worden opgeheven. Dat wordt

gewoon ons werk doen, je vertelt de bakker

het rapport moest staan. Toen een wakke-

binnenkort dus een dagelijkse stoet van ouders

toch ook niet hoe die zijn brood moet bak-

re ouder op een informatieavond de vraag

en leerlingen, die met broertjes en zusjes in de

ken!’ De ouders - enigszins uit het veld gesla-

stelde wat daar nu precies de reden voor

buggy en de hond ernaast, zwikkend en zwoe-

gen - pakten daarop de informatiemap

was, luidde het antwoord dat de leerlin-

gend door het tere duingebied ploegen om op

Jenaplanscholen er nog maar eens bij: ‘respect

gen dan in ieder geval altijd één onvol-

tijd op school te komen…Laatste nieuws: de

voor elkaars mening’ en ‘ouders als educatieve

doende voor een ander vak zouden kun-

school blijft open.

partner in de school’...het stond er écht.

nen compenseren. Tja, of dát nu de manier

Misschien moet de directeur in kwestie de

is om leerlingen tot het uiterste te drijven

brochure ook nog maar ‘ns doornemen?

om het beste uit zichzelf te halen…?

Het rapport van de commissie-Dijsselbloem heeft wat stof doen opwaaien in de media. Een belangrijke conclusie was dat scholen de

Overblijven op de basisschool is geen uitzon-

In een hechte wijk in een Zuid-Hollandse

laatste decennia veel te veel zijn belast met

dering meer. Op de meeste scholen zorgen

kustplaats wonen steeds minder kinderen.

het oplossen van maatschappelijke proble-

enthousiaste overblijfkrachten voor de nodige

Dat betekent minder leerlingen voor de

men. Ze moesten steeds maar extra tijd inrui-

begeleiding als de kinderen lunchen. Zo ook

buurtscholen. Zo ook voor de openbare

men voor allerlei nieuwe taken. Dat moest

op een school in het midden van het land. De

school. Die wordt inmiddels met opheffing

maar eens afgelopen zijn. Prompt riep een

ouders van de overblijvende leerlingen kregen

bedreigd. Zéér tegen de zin van de wijkbe-

van de leden van de Tweede Kamer de dag na

echter onlangs een enigszins curieuze brief

woners, voor wie de school een bindende

het verschijnen van het rapport al weer dat

van de overblijfcoördinator. Zij verzocht daarin

factor in hun omgeving is. En ze laten het

‘jongeren moeten worden opgevoed in seksu-

vriendelijk doch zeer dringend géén boter-

er niet bij zitten, hún school gaat zomaar

ele moraal en dat de school daar een grote rol

hammen met ham meer in de broodtrommel-

niet dicht! Nu is het zo dat bij sluiting van

in moet spelen’. Díe volksvertegenwoordiger

tjes te doen. Ham komt immers van varkens en

een openbare school er een andere open-

maakt zich niet populair bij de scholen…

het merendeel van de overblijfkrachten zou er

bare school op een acceptabele afstand

aanstoot aan nemen als ze alleen al zo’n

moet zijn. Volgens de gemeente - die over

broodje zágen…Uiteraard is respect voor

de opheffing gaat - is die er. Een aantal

Het onderwijskundig concept is voor veel

elkaars opvattingen en overtuigingen een

buurtgenoten betwijfelde dat en ging aan

ouders een belangrijke reden om voor een

groot goed, maar gaat deze maatregel niet

het meten. Tot hun tevredenheid bleek de

bepaalde school te kiezen. Immers, de manier

wat ver? Tja, dát is de hamvraag…

route naar de andere school over de open-

waarop de school de lessen inricht, moet wel

bare weg nét iets langer te zijn dan wette-

passen bij het karakter van een kind. Logisch

lijk is toegestaan! Opgetogen en in de volle

dat de medezeggenschapsraad instemmings-

Actief burgerschap is een schone zaak.

overtuiging dat de buurtschool daarmee

recht heeft als de school op een ander concept

Letterlijk, op een school in Den Haag. Daar

was gered, brachten de wijkbewoners het

wil overstappen. Of toch niet zo logisch? Een

worden de leerlingen vanaf groep drie inge-

meetresultaat onder de aandacht van de

directeur van een traditionele, klassikaal wer-

zet om de toiletten van de school te reinigen.

gemeente. Ze hadden echter buiten een

kende school in het zuiden van het land, wilde

Let wel, meerdere keren per week, onder

ijverige en bovenal inventieve ambtenaar

dolgraag gaan vernieuwen en stelde voor te

schooltijd, als onderdeel van het lesprogram-

gerekend. Tot niet geringe verbazing van

gaan werken volgens de Jenaplanmethode. De

ma. Doel is de kinderen bewust te leren

de bewoners trok deze vertegenwoordiger

ouders in de medezeggenschapsraad vonden

omgaan met hun directe omgeving…Dat de

van het bevoegd gezag, op stevige stap-

dit onderwerp wel een achterbanraadpleging

school en passant ook nog eens een leuk

pers en gewapend met een flink meetlint,

waard. Zo gezegd, zo gedaan. De uitkomst

bedrag op het schoonmaakbudget over-

blijmoedig de duinen in. Er stond immers

was dat de meeste ouders helemaal niet zo

houdt, zal vast bijzaak zijn. Toch?

34 M

I N Z I C H T A

A

R

T

2

0

0

8

S R E D U VOORO S J I W R E D N O R E V O 0800 5010 IS BEREIKBAAR OP SCHOOLDAGEN )3"%2%)+"!!2/03#(//,$!'%.

4533%.4)%.%.$2)%552/&'!.!!2777 4)%.., TUSSEN TIEN EN DRIE UUR OF GA NAAR

WWW.VOO-5010.NL

ads_35.indd 1

18-03-2008 14:28:58

6000793_Ads.qxd

18-03-2008

13:57

Pagina 36

N IE U W

n le o h c s is s a b ie t c a e w u ie n SCOOLS is dé nieuwe grote actie van Edukans voor basisscholen! Verrassend en uitdagend. Met het educatieve SCOOLS-klassenspel* verzamelen leerlingen zoveel mogelijk Edukanskaarten met WereldWeetjes. Daarmee halen ze geld op voor scholen in ontwikkelingslanden en voor hun eigen school. W EE TJ E… E CO O LE DAT JE VA N D EZ M W O RD T? A CT IE SU PE RS LI

DOE MEE

SCL0816

Wanneer? De actie loopt van maart tot aan de zomervakantie. Voor wie? Voor groep 7 en 8. Ideaal in de periode na de Citotoets. Meer weten? Kijk op www.edukans.nl/scools

3 Dit lijkt ons een leuke actie. Stuur ons meer informatie. Naam school

Contactpersoon

Adres

Postcode

Plaats

Telefoon en e-mail

Bon opsturen naar: edukans scools | antwoordnummer 737 | 3800 va amersfoort * Het SCOOLS-klassenspel is ontwikkeld door IdentityGames, winnaar van het Speelgoed van het Jaar 2006 en 2007

Inz050208_scools_210x285_fc.indd1 1

www.edukans.nl/scools 18-01-2008 10:21:17

Ineke Dezentjé Hamming - Bluemink Gelijke kansen voor iedereen. Ouderbijdrage echt vrijwillig Moeder vecht zaak uit bij rechter

Recommend Documents