in order to exist in this new environment. Today his call is more relevant than ever and presses home the urgency of creating oneself anew

interview verschijnt driemaandelijks oktober/november/december 2005 Jaargang 15, nr. 1 P509015 afgiftekantoor 1099 brussel x

Umicore Solar Team stunt in Australië Vijftien GROEP T-studenten bouwden de eerste Belgische auto op zonne-energie en namen in september 2005 deel aan het wereldkampioenschap voor zonnewagens in Australië, een race van meer dan 3000 kilometer van Darwin naar Adelaide. Het Solar team behaalde een meer dan verdienstelijke elfde plaats en werd na de wedstrijd uitgeroepen tot het meest avontuurlijke team. Het leverde hen de World Solar Challenge Adventurer Award op en een frisse duik in de fontein van Adelaide. Meer over hun avonturen op p. 8 en 9.

OPENING ACADEMIC YEAR 2005–2006

Making things...

C

reativity has been chosen as the central theme of the official opening session of the academic year 2005-2006. It will be clear that we can already learn a thing or two from adopting a down-to-earth approach to creativity and innovation. Bear with me and allow me to consider creativity from a more integral sense. To express myself better, I would like to use the words of Norbert Wiener, the famous engineer and mathematician. Fifty years ago, Dr. Wiener wrote: “We have modified our environment so radically that we must now modify ourselves

in order to exist in this new environment.” Today his call is more relevant than ever and presses home the urgency of creating oneself anew. This might become a new way of summing up the mission of GROUP T: “Making things in order to become more conscious of being one with all.” In case you were wondering what has happened to the E’s, let me reassure you by zooming in on the elements that make up this mission statement. ‘Making things’ stands for engineering – whether producing (that is, turning something into something else) or creating (that is, making something completely new). What is more, the things

one has made will in turn create a new environment. Our creations indeed become creators of their own, as Peter-Paul Verbeek of Twente showed in his doctoral thesis What Things Do. ‘In order to’ expresses the (higher) purpose that we intend to serve. Along with defining a strategy and upholding values, striving for a worthy purpose is one of the key aspects of what it means to be enterprising. The verb ‘become’ implies the entire process of development that we think of as educating. Of the great variety of things that one could hope to develop, we are working with human material: people.

Vervolg op pagina 2

Vervolg van pagina 1

Conscious of being one with all People can be educated in many aspects. The one that we here single out is to develop one’s consciousness of being one with all. Growing towards a greater consciousness is what we mean by ensembling. Ensembling takes us holistically from the elements of matter and body, through the elements of mind and soul, to those of the spiritual realm. It brings us in touch with our connectedness to the whole – to every element and event in the environment. This brings us to the primacy of environmenting. First and foremost, we need to use all of our senses to get in touch with the elements of nature and culture. And since the environment is always in evolution, we will always be surrounded by new elements to taste, to smell, to touch. So far the logic that lies behind the mission, set in plain English words: making things in order to become more conscious of being one with all. As you can see, the five E’s cannot be dissociated, yet they are clearly differentiated. Environmenting is not identical with Ensembling, and neither can Ensembling be taken for Educating. Let us not confuse these concepts when developing our new curricula. Otherwise, our students will not be able to differentiate between them and the mission will be reduced to a mess.

Oosterlinck, Chairman of the Association K.U.Leuven, initialed at the time. I fondly remember the dialogue with then Vice-Rector, today Rector Marc Vervenne about the best way to define what became the ‘plurality of worldviews’, which is a keystone of our view on education. As we become more conscious of being one with all, it is clear that we cannot ignore the events that happen elsewhere. Asia, America, Africa are 3 A’s that surround us and that we need to be closely in touch with. The guiding principle that GROUP T educates the chiefly operational engineer and the K.U.Leuven the chiefly conceptual engineer is another example of how we maintain both integrity and integration. And also in our negotiations with the K.H.Leuven and the K.U.Leuven on teacher training in Leuven, we are led by the principles of integrity and integration so that the creative potential of all partners can be fully realized.

With David Korten we believe that the shift from machine to organism as a guiding metaphor holds the great promise of a growth in human consciousness. It points our attention to the fact that the most elementary particles do not appear to be things, but interconnections between things. That molecules, like all other elements, are simultaneously parts and wholes. And especially, that life seems to be able to form itself into entirely new entities able to function as unitary beings without sacrificing the freedom of the individuals who constitute them. We will continue to find inspiration in the living organism for determining our course of action in shaping associations and in activating alliances.

Johan De Graeve

BELEID

Integrity and integration



To realize this mission, we are fully committed to deepening our alliance with the K.U.Leuven (the university of Leuven), in accord with the Association K.U.Leuven. GROUP T will thrive in Leuven, with Leuven. In the town of Leuven – close to IMEC (the Interuniversity MicroElectronics Center), to LRD (K.U.Leuven Research & Development), to Gasthuisberg (the university hospital), to Flanders District of Creativity, to numerous high-tech spin-offs – and with the university of Leuven – tight yet untied. This is not so much an ideological stance as it is a conviction that such an approach is bound to foster creativity. As David Korten argues in his recent book on The Post-Corporate World, only when one can uphold one’s integrity in integration, the diversity will be maintained that is essential to come to creativity. To embrace the paradox of integrity and integration leads us to taking an integral approach. What is more, it is this dynamic tension between assuring integrity and opening up to integration that is the key of the evolutionary process. One very meaningful step in the evolutionary process of GROUP T was its entry into the Association K.U.Leuven two years ago. Integrity and integration also characterize the mission statement that prof. Dr. André

Johan De Graeve, President of GROUP T: “We are fully committed to deepening our alliance with the K.U.Leuven.”

Creativity: connections + vision What does an advertising executive do at an academic sitting? Answer: he comes to talk about his field of expertise: creativity. Guillaume Van der Stighelen, co-founder of Duval Guillaume, the most creative agency in Belgium with branches in Brussels, Antwerp and New York, winner of the most prestigeous international prizes and … advertising agency for GROUP T appeared as a guest speaker at the opening of the academic year. Guillaume spoke about the invention of the wheel. According to him it was not the result of persistent scientific and technological research or years of intense brainwork and investigation but rather the chance meeting of a village idiot who had put a stick into a round hollow stone and a clever guy who immediately latched onto the possibilities of what he had just seen. Had this meeting never taken place, the history of the world might very well have taken a totally different direction. This was Guillaume’s way of illustrating the magic of creativity. Creativity is brought about by making connections, linked to vision, the capacity to see and look further afield. Truly creative people don’t look, they find… Guillaume Van der Stighelen, co-founder of Duval Guillaume. interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

Y.P.

OPENING ACADEMIEJAAR 2005-2006

Meer inspraak, dus meer creativiteit “Dit academiejaar krijgen de studenten dankzij het participatiedecreet meer inspraak in de hogescholen en universiteiten. GROEP T heeft niet op dit decreet gewacht om een studentenraad op te richten die effectief mee participeert in de beleidsorganen van de hogeschool. Het decreet is voor ons dan ook niet meer dan een formele bevestiging van wat al bestond”, aldus Jonathan Feyaerts, voorzitter van de studentenraad, tijdens de opening van het academiejaar.

M

Onderwijsvernieuwing ”Bij een nieuw academiejaar horen telkens weer nieuwe gezichten”, aldus Jonathan. “Dat zijn niet alleen de nieuwe eerstejaars die we tijdens de driedaagse in de intreeweek hebben ontmoet. Hun gezichten zijn ons dus al grotendeels bekend. Belangrijk is ook dat het tweede bachelorjaar in de Engineering School een totaal nieuw gezicht krijgt en het is heus meer dan een facelift. Dit academiejaar duiken we in de Engineering School het tweede jaar van de onderwijsvernieuwing in met de consequente invoering van een nieuw curriculum opgebouwd vanuit de 3 E’s van Engineering, Enterprising en Educating die zich vinden en overstijgen in de E’s van Environmenting en Ensembling. In de lerarenopleiding is de vernieuwing al langer ingezet met de invoering van de gemeenschappelijke stam waar de studenten zich in projectwerk en met een steeds groter wordende mate van zelfstandigheid de competenties van de startbekwame leraar eigen maken waarbij ze professioneel worden gecoacht in het metawerk. Toch blijft zowel in de ingenieurs- als in de lerarenopleiding behoefte aan feedback en kwaliteitsbewaking. Integrale kwaliteitszorg is dan ook een van de belangrijke aandachtspunten voor wie rechtstreeks bij het onderwijs betrokken is: de studenten.” Dat de GROEP T-studenten niet op de voltooiing van alle vernieuwingen en hervormingen gewacht hebben om tot de actie over te gaan, bewijst volgens Jonathan het Solar team. “Het is een schoolvoorbeeld van wat de GROEP T-studenten allemaal in hun mars hebben. We moeten er wel naar de andere kant van de wereld voor gaan, naar Australië waar vijftien studenten deelgenomen hebben aan de World Solar Challenge, een internationale race voor zonnewagens. Het team bouwde niet alleen eigenhandig de eerste Belgische race-auto op zonne-energie, het bewees ook zich te kunnen

meten met de beste en meest ervaren teams van over de hele wereld. Daarom is het Solar team de perfecte belichaming van de integrale ingenieur die GROEP T wil opleiden en dat lang vóór de nieuwe curricula volledig zijn ontwikkeld en geïmplementeerd.”

Creatief in opleiden Het Solar team staat niet alleen symbool voor het GROEP T-profiel, het is ook een toonbeeld van creativiteit. En creativiteit was precies het centrale thema van de opening van het academiejaar. “GROEP T heeft creativiteit al in belangrijke mate geïntegreerd in het curriculum”, aldus Jonathan. “Vandaag denken aan de ingenieur van morgen. Creativiteit is onmisbaar voor de ingenieur in een bedrijfswereld die voortdurend verandert. Dat is precies waar GROEP T voor staat: het opleiden van een integrale ingenieur. Een opleiding die zich anders profileert dan de andere ingenieursopleidingen in Vlaanderen. Overigens is creativiteit geen privilege voor de Engineering School. Ook in de Pedagogische Hogeschool wordt in hoge mate een beroep gedaan op de creativiteit van de toekomstige leraren. Want geef toe, niets is erger dan een oncreatieve leraar die ongeïnspireerd les staat te geven.” Zonder creativiteit kan ook geen sprake zijn van innovatie. Volgens Jonathan volstaan standaardprocedures niet meer om problemen aan te pakken. “We moeten zoeken naar betere en vernieuwende oplossingen, zelf ideeën ontwikkelen waarin we kennis op een ander niveau aanwenden en mogelijkheden creëren om onszelf te ontplooien in het oplossen van complexe problemen. Het zijn mooie woorden en ideeën die al in het curriculum vorm beginnen te krijgen maar die niettemin nauwgezet in de gaten moeten worden gehouden. De studenten zijn immers geen proefkonijnen in het

vernieuwingsproces maar wel diegenen die het beleven en zich zullen profileren als een integrale ingenieur.”

Creatief in onderzoeken Verder wees de studentenvoorzitter op het toenemend belang van onderzoek voor de hogescholen en dat niet alleen om reden van academisering en accreditering maar ook als bron van creativiteit en innovatie. “Onderzoek moet bij GROEP T zeker mogelijk zijn”, aldus Jonathan. “En niet over vier of vijf jaar maar wel vandaag. Elk jaar studeren hier ingenieurs af – Vlaamse zowel als internationale – met zoveel potentialiteit en creativiteit, ook om aan onderzoek te doen. Ver moeten we dat overigens niet gaan zoeken. Vlaanderen barst van de mogelijkheden voor zulke mensen. Vlakbij de deur liggen de K.U.Leuven, IMEC, UZ Gasthuisberg en toonaangevende kennisbedrijven als ICOS Vision Systems, LMS International, Philips, enz. Wisten jullie dat ICOS al jaren de sponsor van de studentenraad is? We zijn trots en dankbaar dat een topbedrijf in ons wil investeren. Het bewijst dat zij wel degelijk in ons ‘iets’ zien.” Tot slot richtte Jonathan zich tot de internationale studenten. “Since several years, GROUP T is expanding its international network. The clear presence of numerous Asian students proves that every day. It is our mission to represent them also. Therefore, the students’council will do efforts to improve the integration of the foreign students. The concept of ‘group representatives’ is commonly known among the Belgian students. By familiarizing the international students with this concept we will take an important step to ameliorate their integration.”

Y.P.

Jonathan Feyaerts, voorzitter van de studentenraad: “Op alle niveaus willen we onze stem laten horen”. interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

STUDENT

eer inspraak impliceert meer verantwoordelijkheid en een grotere betrokkenheid van meer mensen”, aldus de studentenvoorzitter. “Gemotiveerde studenten vinden om dit allemaal waar te maken en effectief verantwoordelijkheid in de hogeschool op te nemen is soms een lange zoektocht. Toch is het de moeite waard, meer nog, we vinden dat de ervaring die we hiermee opdoen onnoemlijk belangrijk is. De studentenraad is daarom meer dan een vergadering van studenten, het is een leer- en levensschool. Ons streefdoel is en blijft de studenten van zowel de Engineering School als de Pedagogische Hogeschool warm te maken voor engagement, hen te laten inzien dat ze hier geen nummer zijn, dat ze een stem in het kapittel hebben en dat naar hen geluisterd wordt. Voorwaarde is wel dat je eerst je stem verheft, dat je je laat horen, kortom dat je als student mee je verantwoordelijkheid opneemt om aan de inspraak vorm en inhoud te geven. Zonder gesprek, geen inspraak.” Gelukkig kan de studentenraad rekenen op de hulp van velen. Er zijn de eigen medewerkers uiteraard, maar ook docenten, het management en het hogeschoolbestuur. Dat de studentenraad vanaf dit academiejaar een plaats krijgt in de Raad van Bestuur van GROEP T is daar volgens Jonathan het sprekende bewijs van. Raad van Bestuur, Academische raad, departementale raden… op alle niveaus kan de studentenraad zijn stem laten horen.



OPENING ACADEMIEJAAR 2005-2006

Innovatie, ingenieurs en globalisatie “Dat innovatie belangrijk is voor welvaart en welzijn behoeft geen betoog meer. Toch zullen we het met innovatie alleen niet redden. Er zijn immers nog andere drijfveren van competitief voordeel zoals efficiëntie, kwaliteit en flexibiliteit. Daarbij is het geen kwestie van of dit of dat, maar wel van én, én, én”, aldus prof. dr. ir. Koenraad Debackere tijdens de opening van het academiejaar bij GROEP T.

EVENT

A



Prof. Koenraad Debackere, algemeen beheerder van de K.U.Leuven.

ls algemeen beheerder van de K.U.Leuven, verantwoordelijke van K.U.Leuven Research & Development en bestuurder bij GROEP T is prof. Debackere uitstekend vertrouwd met de wereld van onderwijs en onderzoek. Op de vraag “zijn we wat innovatie betreft wel goed bezig?” geeft hij een genuanceerd antwoord. Ronduit verontrustend vindt hij dat terwijl iedereen de mond vol heeft van innovatie het percentage van R& D-investeringen in het bruto nationaal product van de meeste Europese landen afneemt. Deze dalende trend steekt schril af tegenover de evolutie in landen als China waar het aandeel van onderzoek en ontwikkeling in het BNP wel in de lift zit. Gelukkig is er ook een positieve trend. Die manifesteert zich in de groeiende samenwerking tussen universiteiten, hogescholen en ondernemingen op het gebied van onderzoek. Almaar meer ingenieurs- en wetenschapsbedrijven en hoger onderwijsinstellingen slaan de handen in elkaar en zetten gemeenschappelijke onderzoeksprojecten op. Aan de hand van statistisch materiaal kan prof. Debackere aantonen dat deze samenwerking helemaal niet bedreigend is voor zowel het academisch niveau van het onderzoek als de eigenlijke wetenschappelijke output. Integendeel, uit de cijfers blijkt dat gemengde onderzoeksteams beduidend productiever zijn in termen van publicaties, octrooien en patenten. Ook het fundamenteel werk heeft niet te lijden onder de groeiende samenwerking met de ondernemingen. Prof. Debackere pleit er dan ook voor om de coöperatie met de industrie nog

te intensifiëren en dit bij voorkeur op het niveau van de Associatie K.U.Leuven aan te pakken.

Grensoverschrijdend De samenwerking tussen universiteiten hogescholen en ondernemingen organiseren we volgens prof. Debackere best meteen internationaal. Onderzoek en ontwikkeling gebeuren immers hoe langer hoe meer grensoverschrijdend. Meer dan de helft van de wetenschappelijke output wordt internationaal gerealiseerd en ruim 80% van de ondernemingen in de VS, Japan en Europa besteedt zijn technologie uit of haalt zijn know-how van buiten de landsgrenzen. Het aantrekken van internationale studenten, docenten en onderzoekers wordt dus een belangrijke opgave voor de Vlaamse universiteiten en hogescholen evenals het bevorderen van de internationale ‘exposure’ van de eigen studenten, docenten en gediplomeerden. Wat we nodig hebben kan volgens prof. Debackere als volgt samengevat worden: “Om te beginnen meer interesse voor wetenschap en technologie, gekoppeld aan een grotere gedrevenheid tot innovatief ondernemerschap, inclusief de bijbehorende mobiliteit van ingenieurs en onderzoekers. Noodzakelijk is verder ook het besef dat innovatie alleen niet voldoende is, de andere parameters – zoals kostenstructuur, arbeidsmarkt,… - zijn evenzeer onmisbaar. Waar het ten slotte op aankomst is dat kennis vlugger zijn weg vindt naar de markt en daar omgezet wordt in bedrijvigheid.” Y.P.

OPENING ACADEMIEJAAR 2005-2006

Een magneet voor talent Terwijl overal te lande geklaagd wordt over het vertrek van knappe koppen naar het buitenland, doet zich bij het interuniversitair Micro-Elektronica Centrum in Leuven precies het omgekeerde voor. IMEC trekt massa’s internationaal talent aan. Meer dan één op drie van de 1400 medewerkers komt uit het buitenland. Tijdens de opening van het academiejaar belichtte prof. dr. ir. Gilbert Declerck, algemeen directeur van IMEC, vooral de samenwerking met de hogescholen.

I

MEC houdt zich bezig met onderzoek en ontwikkeling in micro-elektronica, nanotechnologie, ontwerpmethodes en technologieën voor ICTsystemen. Gesticht door de Vlaamse overheid in 1984 is IMEC op twintig jaar tijd uitgegroeid tot het grootste onafhankelijke O & O centrum in zijn domein in Europa en zelfs wereldwijd. “Als internationaal centrum van uitmuntendheid anticiperen wij minstens 3 tot 10 jaar op de industriële noden”, aldus Gilbert Declerck. “Zo werken wij bijvoorbeeld op dit moment volop aan de convergentie tussen micro-elektronica en nanotechnologie. Die ‘nano-elektronica’ leidt tot nieuwe toepassingen op gebied van o.m. opto-elektronica, biosensoren, polymeerelektronica, toepassingen die in de nabije toekomst terug te vinden zullen zijn in tal van nieuwe producten. In de levenscyclus van een technologie bevinden wij ons dan ook heel erg vooraan, in het stadium van ‘potential growth’, vlak na de embryonale fase het fundamenteel onderzoek.”

Netwerk IMEC beschikt over een wereldwijd industrieel netwerk van topbedrijven die mee de opbouw van expertise ondersteunen. In Vlaanderen zorgt IMEC voor een intensieve transfer van kennis naar het bedrijfsleven, vooral naar KMO’s die 75% van de Vlaamse partners interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

van IMEC vertegenwoordigen. Ook met universiteiten en hogescholen wordt nauw samengewerkt. De coöperatie met GROEP T dateert volgens Gilbert Declerck al van vóór de oprichting van IMEC. “In het kader van het vormingsprogramma INVOMEC zorgen we sinds 1983 voor de permanente bijscholing van docenten, gratis toegang tot software en de uitwisseling van kennis en materiaal. Die samenwerking zet zich nu verder op het gebied van research met het doel de onderzoekscapaciteit van de hogescholen verder op te bouwen.” Ook bij de ingenieursstudenten van GROEP T is IMEC geen onbekende. Tijdens het voorbije academiejaar realiseerden GROEP T’ers er niet minder dan 26 eindwerken. Het betrof volgens Gilbert Decleck zeker niet alleen studenten Elektronica, maar ook studenten Elektromechanica, Chemie en Biochemie. Hun projecten handelden over circuit design, fotovoltaïsche cellen, materiaalonderzoek en geavanceerde CMOStechnologie. Sommige projecten resulteerden inmiddels in een doctorale specialisatie bij IMEC. Eveneens bij de afgestudeerden ligt IMEC goed in de markt. Er zijn momenteel niet minder dan 55 GROEP T’ers aan de slag. Meer dan één op vijf van de industrieel ingenieurs die bij IMEC werkzaam zijn, behaalde zijn/haar diploma bij GROEP T. Praktisch de helft (46%) van hen is actief in research & development, 38% werkt in R & D-support en 16% is bedrijvig in de logistiek. Y.P.

Prof. Gilbert Declerck, algemeen directeur van IMEC.

Loris Parys, algemeen directeur van Flanders DC: “Ondernemingscreativiteit is de sleutel van de toekomst”.

OPENING ACADEMIEJAAR 2005-2006

EVENT

Creatief met Flanders DC “De traditionele denkpatronen doorbreken en nieuwe antwoorden vinden op de huidige en toekomstige uitdagingen”. Daar ligt volgens Lorin Parys de sleutel van de toekomst van de Vlaamse economie. Die sleutel heet ‘ondernemingscreativiteit’. Tijdens de opening van het academiejaar bij GROEP T hield de algemeen directeur van Flanders DC er een stevig pleidooi voor. Flanders DC staat voor Flanders District of Creativity, een organisatie die een frisse creatieve wind doorheen Vlaanderen wil blazen.

F

landers DC werd twee jaar geleden door de Vlaamse regering opgericht toen het almaar duidelijker werd dat de concurrentiekracht van de Vlaamse economie een extra-impuls nodig had. Dat is volgens Lorin Parys vandaag de dag niet anders. “Nieuw afgestudeerden komen in een moeilijke omgeving terecht. Ze moeten niet alleen mee de vergrijzende generaties onderhouden maar ze belanden ook in een competitieve bedrijfsomgeving met wereldwijde concurrentie. Een grote groep – zowat 30% van de hoger opgeleide afgestudeerden komt zelfs niet eens in een dergelijke omgeving terecht maar werkt voor de overheid. Dat zijn allemaal brains die geen nieuwe producten en diensten bedenken. Onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten zijn uiteraard erg belangrijk, maar daar knelt precies het schoentje. Volgens onze berekeningen is amper 5% van de bedrijven verantwoordelijk voor 70% van onze O & O-investeringen en dat zijn dan nog vooral buitenlandse dochterondernemingen die even snel kunnen vertrekken als ze gekomen zijn.”

Creatieve brandstof Hoe werkt Flanders DC aan het stimuleren van de ondernemingscreativiteit? Dat gebeurt volgens Lorin Parys langs drie invalshoeken. De eerste is onderzoek en studie. “In samenwerking met de Vlerick Leuven Gent Management School voert ons kenniscentrum allerhande studies uit. Voorbeelden hiervan zijn een vooruitblik op de Vlaamse economie na 2015 of een onderzoek naar het creatief potentieel van 13 Vlaamse steden en Brussel. Ons kenniscentrum zorgt ook voor de verspreiding van die kennis. De Winter Academy is daar een goed voorbeeld van. We roepen dan ook alle studenten op zich hiervoor in te schrijven.” Een tweede manier om creatieve brandstof aan te boren is het sensibiliseren van de ondernemers via allerhande

kanalen zoals de media, virtuele platformen, GPS, enz. Een derde invalshoek is de internationale samenwerking. “We willen niet alleen in Vlaanderen de creatieve geesten bij elkaar brengen”, aldus Lorin Parys. “Ook internationaal zijn we bedrijvig. Zo werken we samen met twaalf regio’s over de hele wereld. In 2004 heeft de Vlaamse regering voor het eerst de creatiefste regio’s ter wereld naar hier gehaald om kennis uit te wisselen. Dit jaar komen we samen in Maryland en in 2006 is het opnieuw de beurt aan Vlaanderen. Daarnaast organiseren we binnen de regio’s samen met JCI een wedstrijd voor de meest creatieve jonge entrepreneur.” Een zaak is volgens Lorin Parys zeker: meer ondernemingscreativiteit biedt niets dan voordelen. “Voor de bedrijven uiteraard want zij scoren beter door slim te concurreren. Maar ook voor de consument want die krijgt betere producten en diensten dankzij de innovatie. En eveneens de overheid is winnende partij want een gezond economisch klimaat bevordert de tewerkstelling. Kortom iedereen wordt er beter van.”

Vitale functies Je kunt het belang van ondernemingscreativiteit niet beter illustreren dan door even terug in de tijd te gaan. Daarvoor evoceerde Lorin Parys het jaar 1995. “Toen werd de DVD-standaard afgesproken en wat zien we tien jaar later? De videoketens halen de laatste VHS-banden uit de rekken en er is praktisch geen videorecorder meer te vinden. In hetzelfde 1995 was draadloos internetten een verre toekomst, vandaag is het evident. Tien jaar geleden waren er ‘slechts’ 12 miljoen GSM-klanten, vandaag zijn er 1,5 miljard. Het zijn maar een paar voorbeelden die illustreren hoeveel er op korte tijd veranderd is. En wat zal het over tien, vijftien jaar zijn? Wellicht lopen de mensen dan met een lab op een chip op het lijf om permanent de vitale functie te meten. Of leven de stedelingen in

ronddraaiende woonmodules met drie kamers in één om ruimte te sparen. Ook hier is er één zekerheid: op 100 wereldburgers zullen er 56 Aziaten zijn er 5 WestEuropeanen. Conclusie: om hierop voorbereid te zijn moeten we creatief zijn, meer dan ooit.” ”Ook voor de studenten mag creativiteit geen ver-vanmijn-bed-show zijn”, beklemtoonde Lorin Parys. “Zij kunnen nu al leren creatief te leren. Studenten zijn de ondernemers van morgen. Hopelijk zijn ze met velen. Anderen komen in een bedrijf terecht dat wel creatief zal moeten zijn om te concurreren. Laten we niet vergeten dat slimme concurrentie komt van de werknemers, niet van de machines. Hoe werk je best aan je creatief vermogen? Het zou helpen mochten we hier zoals in de States een ‘Master of Creativity and Innovation’ hebben. Maar dat is niet het geval dus moeten we zelf creativiteit in het systeem injecteren en nieuwe onderwijsmethodes en leer- en werkvormen introduceren. Op dat punt zit GROEP T wel goed. Hier wordt het bewijs geleverd dat ook een hogeschool best creatief kan zijn.” Het schoolvoorbeeld van creatief ondernemerschap is volgens Lorin Parys het Solar Team. “Vijftien GROEP T-studenten volgen een heel jaar lang geen cursus maar toch hebben ze enorm veel geleerd. Niet alleen technologie, maar ook management, marketing, teamwork. Dit is de beste illustratie van de GROEP T-filosofie. Ingenieurs zijn niet alleen ingenieurs en leraren niet alleen leraren. Ze kennen ook het belang van communicatie, van marketing. Ze durven verder te kijken dan hun neus lang is. Daarom roep ik de studenten op om met beide handen de kansen te grijpen die je hier krijgt. Niemand kan of zal je dwingen om creatief te zijn. Maar evenmin zal iemand je beletten om je nu al creatief uit te leven.” Meer info: www.flandersdc.be interview,

Y.P.

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005



PROJECTEN IN TWEEDE JAAR LERARENOPLEIDING

Wat zegt een 10? Evalueren. Het behoort wellicht tot de moeilijkste en meest delicate taken van de leraar. Waar moet je op letten? Welke instrumenten hanteer je? Wat zijn de criteria? Welke beslissingen neem je? En hoe breng je de leerlingen en de ouders hiervan op de hoogte? Het zijn een aantal vragen die de tweedejaars van GROEP T’s lerarenopleiding voorgeschoteld krijgen tijdens het project “Wat zeg een 10?’. De antwoorden halen ze niet uit een boekje, ze vinden ze al doende aan de hand van een reeks concrete opdrachten.

INNOVATIE

E



lk kind en elke leerling is uniek’ hoor je vaak zeggen. Maar hoe kom je daar als leraar achter en op welke manier hou je er rekening mee in de klas? Tijdens de projectweken in het eerste semester leren de tweedejaars de instrumenten kennen die in de praktijk worden gebruikt om gegevens over de leerlingen te verzamelen. Ze leren eveneens hoe ze hun lessen kunnen afstemmen op de leerlingen. Ze onderzoeken de overgangsmogelijkheden van kleuter- naar lager onderwijs en van de basisschool naar het secundair. Ze nemen beslissingen over de leerlingen en communiceren hierover met de ouders. Doel van de projecten in GROEP T’s Pedagogische Hogeschool is de leraren in spe de kans te geven zich de basiscompetenties eigen te maken om na de opleiding als startbekwame professional aan de slag te gaan. In het project ‘Wat zegt een 10?’ komen niet minder dan zes basiscompetenties aan bod. Naast de klassieke ‘leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen’ leren de studenten ook functioneren als ‘opvoeder’ en ‘inhoudelijk expert’, Verder worden ze geconfronteerd met de rollen van ‘organisator’ en ‘onderzoeker/innovator’ om nieuwe differentiatiestrategieën te bedenken en te evalueren. Ten slotte wordt van de studenten verwacht op te treden als ‘partner van de ouders’ om hen deskundig te adviseren over de ontwikkeling van hun kind.

Evalueren Tijdens de projectweken werken de studenten in groepen van acht aan vier reeksen van opdrachten. De eerste reeks handelt over ‘evalueren’. Begonnen wordt

met een vergelijkend onderzoek waarbij de studenten leraren in de beroepspraktijk gaan interviewen. Doel is meer te weten te komen over de instrumenten die gebruikt worden om informatie over de leerlingen te verzamelen. Voorbeelden van zulke instrumenten zijn observatielijsten, toetsen, rapporten, kind- of leerlingvolgsystemen, enz. Elke werkgroep dient drie interviews af te nemen. Als eenmaal alle informatie bij elkaar is gebracht en er kritisch over is gereflecteerd, stelt elke werkgroep zelf een toets op. Uit het verzamelde materiaal kiezen de studenten vervolgens een instrument dat zich meer specifiek op het observeren en evalueren van socio-emotionele eigenschappen richt. De leraar dient immers niet alleen oog te hebben voor cognitieve aspecten maar voor de hele persoonlijkheid van het kind of leerling. Daarna vergelijken de studenten verschillende soorten van rapporten – zowel algemene als vakrapporten – en kiezen er de beste uit. Studenten uit de opleiding kleuteronderwijs onderzoeken individuele fiches want rapporten bestaan immers niet in de kleuterschool. Ten slotte stelt iedere groep een ideaal rapport of fiche op.

Differentiëren en doorstromen ’Differentiatie’ is het centrale thema van de tweede reeks opdrachten. Aan de studenten wordt gevraagd een lesvoorbereiding van vorig academiejaar te selecteren en op basis van een zelfontworpen vragenlijst de beginsituatie van de klas opnieuw in kaart te brengen. De eigenlijke opdracht bestaat erin om op basis van deze nieuwe inschatting de lesvoorbereiding aan te passen en in meer en betere differentiatie te voorzien. Binnen

de werkgroep wordt vervolgens de best differentiërende lesvoorbereiding geselecteerd om als model voor te stellen tijdens de slotpresentatie van het project. Omdat op basis van evaluaties belangrijke beslissingen worden genomen over de schoolcarrière van het kind, handelt de derde reeks opdrachten over ‘doorstroming’. Het is de bedoeling dat de studenten zich goed bewust zijn van wat er allemaal komt kijken bij de overgang tussen studiejaren en graden. Toekomstige leraren kleuteronderwijs moeten bijvoorbeeld zicht hebben op de schoolrijpheid van het kind om mee te kunnen beslissen of het naar de ‘grote’ school kan. Aan de hand van casussen leren de studenten overgangen uit te tekenen en te motiveren.

Rapporteren De vierde reeks opdrachten gaat over ‘rapporteren’. Hierin staan de klassenraad en het contact met de ouders centraal. De studenten nemen deel aan de gesimuleerde klassenraad waarin vaak moeilijke beslissingen genomen worden over leerlingen. Na de vergadering moet de student die de rol van klastitularis speelt de beslissing meedelen aan de ouders. Hierbij hoort opzoekwerk over de verschillende soorten klassenraden (delibererend, begeleidend, sanctionerend), hun doelstellingen, organisatie en opvolging. Belangrijk is ook dat de klassenraden in de opleiding secundair onderwijs levensecht zijn, d.w.z. met een mix van leraren uit verschillende vakgebieden die problemen bespreken zoals die zich in de beroepspraktijk voordoen. De klassenraden maken gebruik van de zelf ontworpen rapporten uit het eerste projectdeel over ‘evalueren’. Het oudercontact is opgevat als een oefening in zowel goed- als slechtnieuwsgesprekken. Het gaat trouwens om meer dan nieuws brengen. Even belangrijk zijn luisteren, begrip tonen, gepast reageren en positief advies geven over de verdere of een andere oriëntering van het kind.

Input en coaching Projecten als deze vragen van de studenten een grote mate van zelfstandig werk maar dit betekent niet dat ze aan hun lot worden overgelaten. Om te beginnen is bij elk van de vier projectdelen in een aangepaste input voorzien. Niet alleen hoorcolleges van beroepsbeoefenaars maar ook workshops en getuigenissen van ervaringsdeskundigen. Elke werkgroep beschikt verder over een tutor, dit is een docent die de groep van nabij volgt en geregeld met de studenten samenzit om de vorderingen te bespreken. Van elke groepsbijeenkomst moet trouwens een verslag aan de tutor worden bezorgd. Bij de beoordeling van het project wordt overigens niet alleen op de eindproducten gelet. Ook de manier waarop de producten tot stand zijn gekomen telt mee. Het is immers de bedoeling dat de studenten zich de methodiek van projectmatig werken eigen maken. Daarom wordt van elke groep een duidelijke rolverdeling verwacht – coördinator, planner, woordvoerder, verslaggever – en heldere afspraken die zijn opgenomen in het samenwerkingscontract. De studenten zijn ten slotte ook zelf actief betrokken bij de evaluatie. Er is namelijk een ‘peer assessmentfactor’ ingebouwd waarbij de studenten elkaar beoordelen op criteria zoals medewerking tijdens de bijeenkomsten, de houding in de groep, enz. Zo leren ze van fouten en feedback. Bovendien leidt peer assessment tot een grotere motivatie en inzet. Want ook al zegt een 10 misschien niet alles, wie punten mag geven telt mee in de onderwijswereld. De ontwikkelaars van het nieuwe project in de lerarenopleiding: Gerda Cardon, Noëlla Niclaes, Anne van Uffelen, Bert Smits, Ellen Camerlinck en Piet Delcourt. interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005



Y.P.

INTERNATIONALE PROJECTEN IN DE PEDAGOGISCHE HOGESCHOOL

Leraars zonder grenzen Toekomstige leraren verantwoordelijk maken voor hun leerproces en hen zoveel mogelijk in contact brengen met de beroepspraktijk. Bij GROEP T’s Pedagogische Hogeschool zijn dat geen holle slogans. Het begint al met de projecten in het eerste jaar en culmineert in het praktijksemester in het laatste jaar van de opleiding. Minstens één op vijf studenten geeft aan dat semester een internationale invulling.

H

van contacten heeft uitgebouwd. Maar ook wie niet direct naar verre bestemmingen wil afreizen, krijgt ruimschoots de kans om dichter bij huis over de grenzen te kijken. Dit is precies het doel van het project ‘[email protected]’ in het derde jaar. De opdracht luidt als volgt: maak een rapportage over hoe het onderwijs eruit ziet in een andere cultuur, resp. hoe in het onderwijs met verschillende culturen wordt omgegaan. Ook hier krijgen de studenten alle vrijheid om hun project in te vullen. Ze beslissen dus zelf waar en hoe ze over de grenzen gaan kijken. Zoals gezegd, hoeft dit niet in het buitenland te gebeuren; studenten kunnen evengoed kiezen voor een project in een concentratieschool,

in onthaalklassen voor asielzoekers, een integratiecentrum voor migrantenkinderen, enz. De studenten mogen dan wel van een grote vrijheid genieten tijdens de projecten en stages en het praktijksemester, dit betekent niet dat ze aan hun lot worden overgelaten. In het kader van o.m. het studiementoraat wordt gedurende de hele opleiding in een passende coaching en opvolging van de studenten voorzien, ook tijdens maandenlang verblijf in het buitenland. Verder is er veel aandacht voor het informeren van de studenten over de mogelijkheden om internationaal te gaan.

Y.P.

INTERNATIONAAL

et tweede semester van het derde jaar lerarenopleiding is bij GROEP T volledig gereserveerd voor de beroepspraktijk. De studenten beslissen zelf aan welke competenties ze willen werken, welke stage ze zullen lopen en waar en wanneer ze dat gaan doen. Ze kunnen daarbij kiezen uit verschillende formules en combinaties: een zelfstandige of reguliere stage, een geïntegreerde werkperiode, een ‘alternatieve’ stage buiten het onderwijs, maar ook de organisatie van sportweken, een kunstproject, enz… Daarbij grijpen veel studenten de kans om hun horizon resoluut te verruimen en op zelfstandige stage te trekken naar het buitenland. Dit academiejaar maken 40 derdejaars zich op om uit te zwermen over de hele wereld: van Gambia, Zimbabwe en Zuid-Afrika tot Thailand, Curaçao en Guatemala. Zelfstandige stagiairs in het buitenland geven niet alleen les, ze verzorgen er ook taal- en sporttrainingen, staan in voor de opvang van straat- en weeskinderen of functioneren in proefprojecten in experimentele scholen. Zeven studenten gaan met een beurs van het Socrates/ Comeniusprogramma gedurende 3 tot 4 maanden als taalassistent aan de slag in gastscholen in Slovenië, Noorwegen, Zweden, Spanje, Griekenland en Frankrijk. Met dit programma wil de EU toekomstige leraren in staat stellen hun kennis van vreemde talen te vergroten. Bij de leerlingen van de gastscholen moet het dan weer de belangstelling opwekken voor het land en de cultuur van de taalassistent.



Asian Project 2006 De Pedagogische Hogeschool heeft internationaal nog meer pijlen op haar boog. Zo wordt in maart 2006 opnieuw een Asian Project georganiseerd voor de tweede- en derdejaars. De bestemming is dit keer Thailand, waar GROEP T inmiddels al een netwerk

Nele Verboven (links), coördinator van de internationale projecten, nodigde afgestudeerde leraars uit om getuigenis af te leggen over hun buitenlandse stage.

Cooperation with Boston University From 3 to 7 October 2005 GROUP T Leuven Engineering School warmly welcomed Prof. Dr. Zhou Mina of Boston University. The working visit was hosted by Dr. Ingrid Ilsbroux and the Life Technology Unit. Dr. Zhou exchanged ideas with GROUP T faculty about education, research, and university-industry cooperation in the field of biochemical engineering. Boston University is one of the top universities in the United States for bioengineering. Dr. Zhou teaches biology and biotechnology at the undergraduate and graduate level, and has been conducting advanced research in molecular biomedicine. Recently, her research team discovered a candidate renal tumor suppressor, inhibiting growth of renal cancer cells in culture and in vivo. In the course of her visit Dr. Zhou also visited three cutting-edge companies in the field, representing three possible academic spearheads of bioengineering at GROUP T: respectively, IMEC (for bio-electronics), GENZYME (for biomedical engineering), and TIGENIX (for tissue engineering). Dr. Zhou shared her insights about engineering education with us and explored possibilities for internships and research projects for GROUP T students in the United States. Dr. Zhou also expressed her readiness to hold guest lectures on topics such as animal models, molecular medicine, and advanced techniques in biochemical and biomedical research. Jan Van Maele

Dr. Ingrid Ilsbroux and prof. Dr. Zhou Mina of Boston University. interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

WORLD SOLAR CHALLENGE 2005

Het avontuur van het avontuurlijkste team Na vijf en een halve dag racen dwars door Australië, overleven in de hitte van de woestijn, weinig slapen, vechten tegen de tijd,… reed de eerste Belgische zonnewagen op vrijdag 30 september 2005 over de finish in Adelaide. Een indrukwekkende prestatie waar meer dan een jaar intensief voorbereidingswerk aan voorafging. Voor de studenten van het Solar Team was het een leerbelevenis zonder weerga. We spraken met Saphir Faid, projectleider Mechanica, over het Solar-avontuur.

I

n het voorjaar van 2004 sloegen vijftien GROEP Tstudenten rond teamleider Thierry Lecompte de handen in elkaar om de eerste Belgische auto op zonne-energie te bouwen. Hun grote voorbeeld was de Nuna 2, de zonnewagen van het Nuon Solar Team van de T.U. Delft, die in 2003 het WK in Australië had gewonnen. GROEP T sponsorde toen de Nuna 2 – bij het Delftse team behoorde ook een GROEP T-student – waardoor de auto een paar dagen op Campus Vesalius te zien was. Vijftien ondernemende studenten gingen de uitdaging aan om in 2005 present te zijn met een eigen zonnewagen. Ze besloten een jaar lang hun studie te onderbreken en zich fulltime aan hun ambitieus project te wijden.

”In juli 2004 gingen we echt van start”, legt Saphir uit. “We kregen bij GROEP T een eigen ruimte ter beschikking waar we ons gedurende de eerste zes maanden vooral op het ontwerp van de wagen concentreerden. We contacteerden in die periode ook heel veel bedrijven en potentiële sponsors want uit onze berekeningen bleek dat je voor minder dan één miljoen euro geen zonnewagen kunt bouwen die het kan opnemen tegen de beste exemplaren ter wereld.” Saphir was een van de kopstukken van het team. Als projectleider Mechanica hield hij het overzicht over de aërodynamica, het frame, de ophanging en de composietmaterialen van de wagen. Een echte managementfunctie die erin bestond het immense werk te

verdelen en op te volgen, knopen door te hakken en erover te waken dat het futuristische design haalbaar was in termen van geld, planning en tijd. “We stonden van in het begin onder een grote tijdsdruk”, bevestigt Saphir. “Vergeet niet dat wij eigenlijk van nul zijn moeten beginnen. We konden zoals onze vrienden uit Delft niet verder bouwen op de ervaring met twee vroegere zonnewagens. Het moeilijkst vond ik die momenten waarop je moet stoppen met het optimaliseren van het ontwerp omdat de tijd je dwingt tot productie over te gaan.”

Bouwwerk

WEDSTRIJD

Vanaf januari 2005 ging het Solar Team effectief aan het bouwen. “Ons hoofdkwartier bleef bij GROEP T maar de eigenlijke productie gebeurde bij bedrijven. Voor het lassen van het frame, het maken van mallen en de constructie van de composietstructuur trokken we naar gespecialiseerde firma’s overal te lande”, vertelt Saphir. “Toen alle onderdelen klaar of beschikbaar waren verhuisden we naar Lommel bij Flanders Drive waar we de wagen monteerden. Begin augustus was de Umicar – genoemd naar hoofdsponsor Umicore – klaar voor de eerste testrit op het testcircuit van Ford.” Op de valreep kreeg de gloednieuwe Umicar af te rekenen met motorpech. De veelbelovende Zwitserse Biel Solar Motor met een efficiëntie van 98% bleek uiteindelijk niet in orde te zijn zodat het Solar Team in tien dagen een nieuwe motor moest zoeken en de nodige aanpassingen doen om deze motor te laten passen en elektrisch aan te sluiten. Een nieuw exemplaar was niet onmiddellijk beschikbaar, dus werd een tweedehandsmotor geleend van een Frans team. “Die occasiemotor heeft het uitstekend gedaan”, merkt Saphir op. “Trouwens ook de Nuna 3 die de wedstrijd heeft gewonnen, reed met een motor die al twee keer dienst had gedaan.” Eind augustus – drie weken vóór de wedstrijd – werd de Umicar ingescheept en vertrok het Solar Team naar Australië. “We hebben die drie weken ginder goed kunnen gebruiken”, vervolgt Saphir. “Bij zo’n onderneming komt ongelooflijk veel kijken. We moesten materiaal en proviand kopen, twee volgwagens inrichten, een road permit halen, het terrein verkennen en ons voorbereiden op de kwalificatieproeven. Die bestonden uit een



interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

reeks technische tests en een rit tegen de tijd op de testbaan. De uitslag hiervan bepaalde je startpositie in de race.” Op zondag 25 september verschenen in Darwin 22 gekwalificeerde zonnewagens aan de meet. Het Solar Team vertrok in twaalfde positie en was na een dag racen al drie plaatsen naar voor geschoven. De derde dag reed de Umicar echter twee maal lek en moest twee plaatsen opgeven.

Energieprobleem Het grootste probleem waar de Umicar mee te kampen kreeg was niet een paar lekke banden maar wel een acuut energieverlies. “Dit euvel was zeker niet te wijten aan de zonnecellen van Umicore maar wel aan de inkapseling ervan in het zonnepaneel”, legt Saphir uit. “De Amerikaanse firma die hiervoor moest instaan, heeft deze klus niet naar behoren geklaard. We wisten vóór we vertrokken dat er cellen beschadigd waren maar er was geen tijd meer over om ze te vervangen. Tijdens de race in Australië verergerde de situatie zienderogen. Cellen kwamen los of braken waardoor het energieverlies enkel toename. De laatste drie nachten hebben we nagenoeg volledig besteed aan overbruggen van de beschadigde cellen. Uiteindelijk hebben we de finish gehaald met slechts de helft van het oorspronkelijke vermogen. Dan toch nog op de elfde plaats eindigen is toch een hele prestatie.” De Umicar reed de 3010 km in welgeteld 48 uur effectieve rijtijd met een gemiddelde snelheid van 62,3 km/

uur. Ter vergelijking, de Nuna 3 van het Delftse team haalde gemiddeld 103 km/uur. Toch vindt Saphir dat de maiden trip van de Umicar meer dan geslaagd is. Ook het Solar Team heeft de vuurdoop in de Australische woestijn goed doorstaan. Dat laatste is trouwens ook de wedstrijdjury niet ontgaan want na de finish kreeg het team prompt de Hans Tholstrup Adventurer Award toebedeeld, genoemd naar de avonturier die als eerste met een zelfgebouwde zonnewagen het continent doorkruiste en zo de basis legde voor het wereldkampioenschap. De jury prees het Solar Team voor zijn ondernemingszin, doorzettingsvermogen en de ‘ambiance’ die het creëerde overal waar het kwam.

Agenda Terug in het land wacht het Solar Team nog een drukke agenda. Uiteraard moet de draad van de studie voor de meesten weer opgenomen worden maar er zijn ook nog belangrijke post-solaractiviteiten gepland zoals de Solar Olympics voor scholen, een tour met de zonnewagen door België en – last but not least – het sensibiliseren van de studenten voor de World Solar Challenge in 2007. Moeilijk zal dat blijkbaar niet zijn want volgens Saphir staat er al een nieuwe lichting klaar om de fakkel over te nemen. “Met de ervaring die wij hebben opgedaan moet het zeker lukken. In 2007 staat er opnieuw een Solar Team van GROEP T.” www.solarteam.be

Y.P.

Technische SPECIFICATIES umicar

interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

WEDSTRIJD

Naam wagen Umicar Gemiddelde snelheid 90-95 km/h Topsnelheid 145 km/h Afmetingen (l x b x h) 5,0 x 1,8 x 0,96 m Gewicht (zonder piloot) 225 kg Frontaal oppervlak 0,795 m3 Effectief oppervlak zonnepaneel 8,2 m2 (bovenzijde) iedere zijkant bevat ook 120 cellen Zonnecellen Gallium – Arsenide Triple Junction Zonnecelefficiëntie 25,5% Coating zonnepaneel Tedlar (onderlaag) Tefzel (bovenlaag) Luchtweerstand Cd*A=0,11 Aandrijving New Generation Motor Motorefficiëntie 95% Batterijen Lithium-polymeer Capaciteit 5kW Besturing Stuur Chassis Aluminium Banden Michelin Solar 65/80, 16” Remmen Hydraulische remschijven



Luc Janssens, Jos Loeckx en Christel Willemaerts ontwikkelden een nieuwe ‘integral engineering experience’ voor de tweedejaars.

INTEGRAL ENGINEERING EXPERIENCE NR. 3

10

Een robot, een apparaat, een toestel, een mechanisch systeem,… de ontwikkelaars van het derde integral engineering experience-project in de ingenieursopleiding willen bewust geen naam plakken op het eindproduct dat ze van de studenten verwachten. “Het zou hun vrijheid en inspiratie alleen maar beknotten”, vinden Christel Willemaerts (vakgroep Energie) en Luc Janssens (vakgroep Informatietechnologie). “Doel van het project is precies dat de studenten zich creatief kunnen uitleven en ‘iets’ in elkaar steken dat effectief werkt.”

M

et de invoering van de bachelor/masterstructuur introduceerde GROEP T de 3 E-projecten – inmiddels omgedoopt tot ‘integral engineering experiences’ – in de ingenieursopleiding. Het gaat daarbij telkens om uitdagende opdrachten met een hoge mate van zelfstandig werk en een directe link met de beroepspraktijk. De studenten kunnen zich inleven in concrete ingenieurssituaties en maken kennis met hun latere rol als engineer, entrepreneur en educator. De ‘integral engineering experiences’ starten in het eerste bachelorjaar met twee projecten die verband houden met ‘how does stuff work?’. In het tweede bachelorjaar verschuift het accent van bestuderen naar construeren. ‘How does stuff work?’ maakt plaats voor ‘make stuff work!’ “Een ingenieur is een bouwer”, zegt Luc Janssens. “Hij of zij maakt dingen die werken en doet hiervoor een beroep op kennis en vaardigheden uit verschillende vakgebieden, ook niet-technische. Dingen maken doet een ingenieur evenwel niet alleen. Hij of zij doet dit met anderen – in team – en hij of zij doet dat ook voor anderen: klanten, opdrachtgevers. Bij elke opdracht komen bijgevolg automatisch aspecten kijken die verband houden met ‘enterprising’ en ‘educating’. Daarom noemen we onze projecten ‘integral engineering experiences’: alle facetten van de beroepspraktijk komen aan bod.”

Bouwdoos ’Integral engineering experience nr. 3’ is gepland in het eerste semester van bac 2 en heeft als thema ‘computer based control’. Christel Willemaerts geeft tekst en uitleg: “Elk team – van 6 tot 8 studenten – krijgt van ons een box van Fisher Technics. Dit is een bouwdoos vol sensoren, schakelaars, een set van kleine motoren en andere onderdelen waarmee je ‘iets’ kunt maken dat aangestuurd kan worden door een computer. Zoals gezegd, geven we dat ‘iets’ geen naam. Het is aan de studenten om te beslissen wat ze zullen maken. De ervaring met de projecten in bac 1 heeft ons geleerd dat de studenten het heel positief vinden dat ze zelf het toestel of product kunnen kiezen om interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

te analyseren. Als je alle teams hetzelfde object laat bestuderen en demonteren, dan wordt de opdracht een flink stuk minder aantrekkelijk. Dus laten we ook nu de keuze volledig vrij: een afstandsmeter, een toestel dat licht meet, een minirobot, een autootje, een plotter om tekeningen te maken, een pick and placeapparaat, … het kan allemaal.”

“

Alle facetten van de ingenieurspraktijk komen aan bod

“

INNOVATIE

Product zonder naam

”De keuze is inderdaad vrij maar er zijn wel een aantal belangrijke randvoorwaarden”, merkt Luc Janssens op. “Zo staat in de projectopdracht dat er minstens 2 sensoren en 1 motor gebruikt moeten worden. Het systeem moet ook aangestuurd worden door een computer, wat betekent dat er aan de signaalconditionering gedacht moet worden van de computer naar het systeem en omgekeerd. Vorig academiejaar hebben de studenten Labview geleerd, dat is een programma om signalen te verwerven, te verwerken en te visualiseren. Dat programma gaan ze nu toepassen op een concreet systeem, in een reële omgeving. Wie zijn/haar kennis van Labview nog even wil opfrissen, kan dat met een zelfstudiepakket op het elektronisch leerplatform.” Luc Janssens zorgt overigens ook zelf voor de nodige technische input. Hij geeft een aantal seminaries over sensoren, data-acquisitie en signaalconditionering. Speciaal voor dit project ontwierp hij een universele ‘printed circuit board’ voor de signaalconditionering tussen de computer en het systeem dat de studenten bouwen. Met die print kan men vier motoren aansturen, evenveel sensoren inlezen en acht schakelaars bedienen.

Rendabel Zoals bij de andere ‘integral engineering experiences’ zijn er ook nu deelopdrachten en -taken die een beroep doen op ‘enterprising’- en ‘educating’-bekwaamheden. “De ‘enterprising’-opgave bestaat uit een econo-

mische optimalisering van het ontwikkelde systeem”, legt Christel Willemaerts uit. “Dit komt hierop neer: probeer wat je gemaakt hebt rendabeler of goedkoper te maken zonder aan functionaliteit in te boeten. Daar komen financiële aspecten bij kijken zoals kostprijsberekening, maar ook arbeidsorganisatorische zoals werktijden. Deze onderwerpen komen aan bod in de managementvakken en het ondernemingsspel binnen het competentiegebied Enterprising.” Het educating-gedeelte van het project mikt vooral op de groepsdynamiek. De input en begeleiding krijgen de studenten gedurende de communicatiesessies. “Die worden tijdens de projecturen gepland zodat de verworven inzichten en vaardigheden direct toegepast kunnen worden. Dit zal het leereffect ongetwijfeld versterken en ook het project zelf ten goede komen”, aldus Christel Willemaerts.

Film of website Bij de beoordeling van de ‘integral engineering experiences’ wordt uiteraard op meer gelet dan het puur technische. “We verwachten dat de teams hun product en economische voorstellen ook degelijk kunnen presenteren aan een jury”, verduidelijkt Luc Janssens. “Die presentatie moet bovendien ondersteund worden door een aantrekkelijke promotiefilm of website. Van de projecten in bac 1 behouden we het procesverslag. Dit bevat o.m. het plan van aanpak dat ieder team opstelt bij het begin en het logboek met de tijdsbesteding van elk van de leden. Zo kunnen we bij de beoordeling niet alleen rekening houden met het eindproduct maar ook met de manier waarop het tot stand is gekomen. Het specifiek technische wordt geëvalueerd via een individuele test.” Bij de toetsing hebben de studenten overigens ook een vinger in de pap. De teams wonen de presentaties bij en beoordelen elkaar. “Peer assessment heet dat en het zorgt voor een extra stimulans om goed voor de dag te komen”, vervolgt Luc Janssens. “Studenten voelen zich veel meer au sérieux genomen. Ze geven immers punten aan elkaar.” Y.P.

SCIENTISTS@WORK BIJ GROEP T

Een nieuw gen in mijn boterham? Jongeren sensibiliseren voor de biotechnologie en hen met een objectieve bril leren kijken naar de ontwikkelingen in deze fascinerende discipline. Dat is het doel van ‘Scientists@work’, een didactisch project van het Vlaams Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie (VIB). GROEP T Leuven Engineering School doet mee en verwelkomt van 16 januari tot 10 februari 2006 tweede- en derdegraads leerlingen secundair onderwijs om in het laboratorium een hele dag gentechnologisch onderzoek te doen. We spraken met dr. ir. Inge Holsbeeks, coördinator van ‘Een nieuw gen in mijn boterham?’

O

gie – een alledaags maar onmisbaar product: gist. “Geen brood of bier zonder gist”, legt Inge uit. “Gisten zijn eencellige micro-organismen met een grootte van ongeveer 0,005 mm. De voedingsstoffen die aanwezig zijn in de bloem, of in de wort als het om bier gaat, worden door de gist omgezet in alcohol en gas. Het zijn precies deze stoffen die zorgen voor vers, luchtig brood of een fris, schuimend pintje. Omdat de consument almaar veeleisender wordt, zijn voedingstechnologen op zoek gegaan naar technieken om de kwaliteit van de gist te verbeteren. Dat gebeurde tot voor kort door gistcellen te kruisen en de beste dan verder op te kweken. Maar sinds wetenschappers het genoom van gist hebben ontdekt, is alles in een stroomversnelling terechtgekomen. Voortaan kan men specifiek gaan focussen op de genen die instaan voor de fermentatie bij de bereiding van brood of bier. Als je van die productieve genen voldoende kopieën maakt, krijg je performantere gist. Omgekeerd kun je dan weer die genen die het gistingsproces vertragen opsporen en uitschakelen. Verder is het mogelijk nieuw genetisch materiaal in bestaande goede gisten te brengen om op die manier hun kwaliteit nog te verbeteren. Dat laatste is precies wat we de deelnemers aan ons project willen laten doen: zij gaan onderzoeken of er al dan niet nieuw genetisch materiaal aan gistcellen is toegevoegd.”

Kwaliteit verbeteren

Het GROEP T Scientists@work-team zal de leerlingen introduceren in de nieuwste moleculair biologische technieken zoals DNA-isolatie en -opzuivering, PCR, DNA-elektroforese, microscopie, enz. “Het klinkt misschien erg ingewikkeld, maar dat is

Voor hun proeven in het lab kozen Inge en haar collega’s – Leni Borremans, Isabelle Geldof en Ingrid Ilsbroux van de vakgroep Levenstechnolo-

Gen kopiëren

het niet”, verduidelijkt Inge. De opdracht bestaat er – zoals gezegd – in uit te zoeken of een gistsoort al dan niet genetisch is gemodificeerd. Eerst bestuderen de deelnemers – in kleine groepjes – de gistcellen onder de microscoop. Dan halen ze er DNA uit. De volgende stap bestaat erin het vreemde gen te kopiëren met de PCR of ‘polymerase kettingreactie’. Het resultaat is een groot aantal kopieën. Met behulp van kleurstof dat DNA bindt en een UV lichtbron worden deze kopieën ten slotte zichtbaar gemaakt.” Maar hiermee is de kous niet af. Inge en haar collega’s staan ook uitgebreid stil bij andere toepassingen van gentechnologie. “Genetisch gemodificeerde micro-organismen worden ook op grote schaal gebruikt in de geneeskunde”, vertelt Inge. “Bijvoorbeeld voor het aanmaken van insuline, antibiotica en vaccins. Vreemd genoeg protesteert daar niemand tegen. Maar van zodra sprake is van gentechnologische toepassingen in gewassen of voedingsproducten staat de wereld op zijn kop. Laten we niet vergeten dat de mensheid al sinds mensenheugenis planten en dieren kruist. Ook dat is een vorm van genetisch ingrijpen met dit verschil dat dit vroeger vaak blindelings en ondoordacht gebeurde en op die manier veel meer risico’s inhield dan de gecontroleerde en verfijnde genetische modificatie die vandaag de dag toegepast wordt. We zullen met de deelnemers aan ons project een aantal van die misverstanden proberen op te helderen.” Y.P. Meer info over ‘Scientists@work’ op www.vib.be of http://www.vib.be/InfoEdu/NL/Schoolwedstrijd/ scientistsatwork/Projecten+2005-2006/

Dr. ir. Inge Holsbeeks, Isabelle Geldof, Leni Borremans en dr. Ingrid Ilsbroux brengen begin 2006 ‘Scientists@work’ naar GROEP T. interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

PROJECT

ver biotechnologie in het algemeen en gentechnologie in het bijzonder bestaan grote misverstanden”, zegt Inge. “Hevige tegenstanders en enthousiaste voorstanders schermen met het grote gelijk. Voor de eersten is knoeien met genen niets minder dan het werk van de duivel, voor de laatsten hangt van het ingrijpen op genetisch materiaal zowaar de redding van de mensheid af. De waarheid is zoals altijd veel genuanceerder. Vandaar dat het VIB zich tot doel heeft gesteld om niet alleen het gentechnologisch en moleculair onderzoek te bevorderen, maar ook objectieve informatie te verschaffen aan specifieke doelgroepen en het brede publiek. ‘Scientists@work’ mikt op het jonge volk. Je kunt het nog het best vergelijken met ‘Wetenschap in de kijker’ tijdens de tweejaarlijkse Vlaamse Wetenschapsweek: jongeren trekken in klasverband naar een universiteit of hogeschool om daar in de laboratoria proeven te doen die hen inwijden in de wondere wereld van wetenschap en technologie. Aan ‘Scientists@work’ werken naast universiteiten en hogescholen ook ziekenhuizen en gespecialiseerde bedrijven mee. Om je een idee te geven van de omvang van de onderneming: bij de editie 2005 meldden zich 169 klasgroepen aan voor 70 verschillende projecten, samen goed voor bijna 2000 jongeren die voortaan onbevooroordeeld – zo hopen we toch – tegen de biotechnologie zullen aankijken.”

11

Copromotor ir. Paul Huysmans, promotor prof. ir. Guido Ceulemans en de laureaten Jeroen Boosten en Felix Nauwelaerts.

12

Technologie + management = prijs “Het ei van Colombus”, zo noemt prof. ir. Guido Ceulemans de methode die Jeroen Boosten en Felix Nauwelaerts bedachten voor het precisiegieten van aluminium voorlegeringen bij Affilips in Tienen. Geen complex technisch hoogstandje dat achteraf blijkt onbetaalbaar te zijn maar wel een eenvoudige oplossing die ook economisch rendabel is. Op 8 juli ontvingen beide ingenieurs Elektromechanica voor hun werk de Managementprijs 2005. We spraken met de laureaten, de promotor en de copromotor.

D

e Managementprijs is een klassieker bij GROEP T. De hogeschool bekroont hiermee jaarlijks een of meerdere ingenieursstudenten die in hun ondernemingsproject op een overtuigende manier de managementaspecten van een technologisch probleem, ontwerp of product hebben onderzocht. Het uitgangspunt is dat bij elke technologische aangelegenheid onvermijdelijk managementaspecten komen kijken en een ingenieur bijgevolg maar pas een volwaardige professional kan zijn als hij ook daarvoor oog heeft. Het samenspel van technologie, management en communicatie is al jaren de kern van GROEP T’s ingenieurscurriculum en de recente verbreding naar Engineering, Enterprising en Educating heeft dit samenspel nog versterkt. GROEP T’s Managementprijs zet overigens niet alleen verdienstelijke jonge ingenieurs in het zonnetje. De prijs is in de meeste gevallen ook het resultaat van een vruchtbare en intensieve samenwerking tussen student, docent en ondernemer, nog zo’n onverbrekelijk trio bij GROEP T. “In het geval van Affilips is deze coöperatie al meer dan twintig jaar oud”, bevestigt prof. Guido Ceulemans, promotor van het bekroonde project. “Ze dateert van toen we begin jaren 80 binnen de studierichting Elektromechanica de afstudeerrichting Materiaaltechnologie lanceerden. Met ir. Roger Van Geerteruy, managing director van Affilips en drijvende kracht achter het bedrijf, onderhouden we nog altijd de beste contacten. De voorbije jaren zijn zeker tien ondernemingsprojecten in Tienen gerealiseerd. We kunnen gerust zeggen dat GROEP T er kind aan huis is.”

Business-to-business Affilips is gespecialiseerd in non-ferro voorlegeringen. Het bedrijf is Europees marktleider in koperen voorlegeringen en bekleedt een unieke plaats in de non-ferro wereld omwille van zijn groot assortiment aan producinterview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

ten. Grondstoffen van Affilips vind je in vliegtuigmotoren, nucleaire reactoren, gasturbines, catalysatoren en de uitrusting van grote chemische fabrieken.

“

Het financiële plaatje leverde de Managementprijs op

“

PRIJS

WINNAARS MANAGEMENTPRIJS 2005

Ir. Paul Huysmans, R & D Manager bij Affilips en copromotor van Jeroen en Felix, geeft meer tekst en uitleg: “Onze klanten zijn andere bedrijven: staalfabrieken, gieterijen en producenten van halffabricaten van over de hele wereld want 95% van onze productie is bestemd voor export. Onze klanten hebben voorlegeringen nodig in hun metallurgische processen om hun producten de gewenste kwaliteit te geven. Pure metalen zoals koper, aluminium, staal of lood hebben zelden de vereiste mechanische of fysische eigenschappen om kant en klaar te kunnen gebruiken. Daarom worden er legeringen aan toegevoegd. Dat kunnen legeringen van andere metalen zijn maar ook voorlegeringen op basis van hetzelfde metaal. In het laatste geval kun je sneller en accurater te werk gaan. Bij Affilips ontwikkelen we een breed gamma van gesofisticeerde voorlegeringen om aan alle metallurgische specificaties en wensen tegemoet te komen.”

Efficiënt en rendabel De rechtstreekse aanleiding voor het project van Jeroen en Felix was een vraag van meerdere klanten naar een grotere eenvormigheid in het gewicht van aluminium voorlegeringsblokjes. “Wij gieten het gesmolten materiaal op grote platen met een wafelstructuur”, legt Paul Huysmans uit. “Het materiaal wordt vanuit een vat in

een goot gestort en loopt van een trechter in de gietvorm. Omdat het voor de operator van het vat erg moeilijk is de hoeveelheid uitgestort materiaal te doseren, treedt er nogal wat variatie op in de dikte en het gewicht van de voorlegeringsblokjes. Om daar iets aan te doen hebben we beide thesisstudenten ingeschakeld.” ”Onze opdracht was kort en helder”, vertelt Jeroen. “Produceer blokjes Al-Ti en Al-Sr van 500 gram met een zo klein mogelijke spreiding. Hoe dat moest gebeuren, dienden we zelf uit te zoeken. Dus begonnen we met alle mogelijke alternatieven op een rijtje te zetten. Uit de brainstorm kwamen acht realistische ideeën te voorschijn die we uitgebreid met de ingenieurs en de managers van het bedrijf hebben besproken.” ”Na de volgende eliminatieronde bleef er uiteindelijk nog één enkele oplossing over”, vervolgt Felix. “Dat bleek bij nader toezien ook de meeste eenvoudige te zijn. We besloten om boven de gietvorm een staaf te installeren die de plaat gewoon afschraapt. Voorwaarde is wel dat er telkens een lichte overdosis wordt uitgestort. Dat levert evenwel geen probleem op want het overtollige materiaal wordt opgevangen en herbruikt. Een bijkomend voordeel van ons afschraapprocédé is dat de blokjes meteen ook netjes van elkaar gescheiden worden. Na afkoeling moeten ze niet langer van elkaar losgeknipt worden en sparen we een stap in het productieproces uit.” Dit brengt ons bij het econmische luik van het project. Jeroen en Felix slaagden er niet alleen in aan te tonen dat hun procédé technisch op punt staat maar ook dat het rendabel kan zijn voor het bedrijf. Uit hun gedetailleerde kosten-batenanalyse bleek dat na 286 dagen de investering terugverdiend is en vanaf dat moment winst genereert. Deze financiële studie leverde hen de Managementprijs 2005 op. Y.P.

ALUMNI IN DE KIJKER

Ingenieurs met passie “Een masterprogramma met twee semesters leren en werken in een onderneming? Daar tekenen we direct voor”, aldus Lieve Michiels en Johan De Clippeleir over de nieuwe ingenieursopleiding bij GROEP T. Beide ingenieurs Chemie maken carrière bij Basell Polyolefins in Louvain-la-Neuve maar onderhouden nog goede contacten met de hogeschool als gastdocent en begeleiders van case studies. Een portret van twee gedreven GROEP T’ers.

L

ieve en Johan gingen in resp. 1994 en 1989 aan de slag bij het toenmalige Shell Research Center in Louvain-la-Neuve. Zij werken nog altijd op dezelfde site, maar al lang niet meer in hetzelfde bedrijf. Het Research Center ging eerst op in een joint venture met BASF – zo ontstond de naam Basell – en kwam na een reeks herstructureringen en reorganisaties terecht bij de Amerikaanse holding Access Technology. Lieve en Johan hebben leren leven met veranderingen. “We opereren nu eenmaal in een hypercompetitieve wereldmarkt waarin technologische innovatie en klantgerichtheid echt een conditio sine qua non zijn om te kunnen blijven groeien”, zegt Lieve. “Basell mag dan wel niet erg bekend zijn bij het brede publiek, toch zijn de producten die we ontwikkelen en op de markt brengen niet meer weg te denken uit het dagelijkse leven. Huishoudapparaten, drinkbekers, verpakkingen allerhande, de meest uiteenlopende gebruiksgoederen,… de kans is groot dat ze gemaakt zijn van materialen ofwel grondstoffen bevatten die van Basell afkomstig zijn.”

”Onze business zijn kunststoffen, meer bepaald polypropyleen, polyethyleen en zgn. ‘advanced polyolefins’”, legt Johan uit. “Basell is ’s werelds grootste producent van polypropyleen en in Europa zijn we nummer één in polyethyleen. Wereldwijd telt Basell 6000 werknemers van wie 28 in België. Dat lijkt weinig maar onze vestiging in Louvain-la-Neuve is dan ook geen productiebedrijf. Wij zijn een applicatielab dat fungeert als interface tussen Basells R & D-afdeling en de klant.” Wat dat inhoudt blijkt duidelijk uit de job van Lieve. Als technical Segment Manager staat zij aan het hoofd van een team van 17 medewerkers dat de klanten over heel Europa bedient. “We werken vooral met polypropyleen”, vertelt Lieve. “Daar hebben we drie soorten van: homopolymeren met een grote resistentie tegen hoge temperaturen, copolymeren met grote stevig-

Nichemarkt Johan is technical Manager in de Advanced polyolefins business. Zijn stokpaardje is polybuteen. Hij stuurt een beperkt maar hooggespecialiseerd team aan van vier personen – twee in België en telkens één in de VSA en Australië – die wereldwijd actief zijn. “Wij werken in een nichemarkt van sterk performante polymeren met bijzondere eigenschappen”, vertelt Johan. “Dat kan gaan van resistentie tegen krassen, een lage uitzettingsgraad of een zachte touch tot superieure bevestigingskwaliteit of temperatuurbestendigheid. Polybuteen wordt gebruikt in o.a. plastic brandstoftanks en flexibele hogedruk- of verwarmingsbuizen.” ”De aard van ons product en de markt maakt dat we dicht bij de researchafdeling opereren”, vervolgt Johan. “We zijn dan ook vaak fundamenteel bezig op het niveau van de nanotechnologie als het opstellen van een adequate productdefinitie dit vereist.”

startten destijds in een puur technische job en werkten zich stap na stap op tot manager. “De machineervaring op de werkvloer blijft ons in ieder geval goed van pas komen in onze contacten met klanten maar ook met het lab”, merkt Lieve op. “Ook al zijn we meer met mensen dan met techniek bezig, toch is een stevige technische basis onontbeerlijk. Dat is precies een van de sterke troeven van de ingenieursopleiding bij GROEP T. Je krijgt een solide technische vorming maar je leert ook de techniek managen en communiceren wat maakt dat je als ingenieur breder inzetbaar bent en gemakkelijker naar een managementfunctie doorgroeit. Wat wij momenteel bij Basell doen ligt helemaal in de lijn van het GROEP T-profiel.” ”Een andere troef is de nauwe band met de bedrijfswereld”, voegt Johan eraan toe. “Het valt ons telkens opnieuw op welke goede reputatie GROEP T geniet bij de ondernemers. Als over twee jaar de nieuwe masterprogramma’s starten met een leertraject van twee semesters in een onderneming dan wordt de samenwerking echt geïnstitutionaliseerd en zijn de ondernemers volwaardige partners in de ingenieursopleiding.”Lieve en Johan zijn beiden goede voorbeelden van die samenwerking. Johan is al jaren gastdocent in de cursus ‘Reologie’ en Lieve treedt op in het vak ‘Nieuwe materialen design’. “Dankzij de input van Johan heb ik m’n cursus helemaal op punt gesteld”, bevestigt docente An François. “We hebben samen case studies over verwerkingstechnieken opgesteld die mee door Johan begeleid worden wat het geheel een grote realiteitswaarde geeft. Dat geldt ook voor het gastcollege van Lieve over industriële toepassingen van polypropyleen. Wist je trouwens dat de vierdejaars burgerlijk ingenieur van de K.U.Leuven dit college volgen samen met de GROEP T-studenten? De gedrevenheid waarmee Lieve en Johan hun boodschap brengen, maakt van hun lessen telkens weer een belevenis.”

Bij nader toezien zijn er opvallende parallellen tussen het carrièreverloop van Lieve en Johan.Beiden

Y.P.

Dr. ir. An François en haar oudstudenten Johan De Clippeleir en Lieve Michiels belichamen de vruchtbare samenwerking tussen hogeschool en onderneming. interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

ALUMNI

Interface

heid, geschikt voor industriële toepassingen en verder random copolymeren die gebruikt worden in transparante verpakkingen. Sporadisch werken we met polyethyleen. Ook daar bestaan verschillende soorten van met een enorm breed toepassingsgebied: van plastic zakken tot bulk containers.” Lieves taak bestaat erin vraag en aanbod optimaal op elkaar af te stemmen. “Stel dat Tupperware morgen een nieuw transparant potje op de markt wil brengen. Welnu, dan is het aan ons om uit te zoeken hoe dat gerealiseerd kan worden en of er voldoende volume in zit om de R&D en de productie op gang te brengen. Wij zijn – zoals gezegd – een applicatielab. Dit betekent dat wij vooral aspecten onderzoeken die gelinkt zijn aan de eindmarkt, zoals mechanische eigenschappen, design of productfunctionaliteit. Op moleculaire schaal werken doen we niet echt. Dat gebeurt in onze R & D-afdeling in Italië.”

13

VAN BLACKBOARD NAAR TOLEDO

Eerst experimenteren, dan consolideren Eind augustus 2005 ‘verhuisde’ GROEP T van Blackboard naar Toledo en werden de functionaliteiten van het elektronisch leerplatform in de hogeschool opmerkelijk uitgebreid. GROEP T schakelt hiermee over op het systeem dat aan de K.U.Leuven in gebruik is en dat binnenkort in nagenoeg alle partnerinstellingen van de Associatie K.U.Leuven operationeel zal zijn. We spraken met Dirk Fabré en Yuri Cauwerts van het ICT-team over deze belangrijke ontwikkeling.

ICT

T

14

oledo staat voor ‘toetsen en leren doeltreffend ondersteunen’ en is het elektronisch leerplatform van de K.U.Leuven. Het gaat om een gamma van softwarepakketten en zelfgeprogrammeerde tools waarmee de studenten informatie over opleidingsonderdelen en cursussen kunnen opvragen, studiemateriaal consulteren, met medestudenten communiceren of vragen stellen aan de docent die op zijn beurt input kan verstrekken. Die leeromgeving (elektronische cursussen, leermateriaal online, elektronische communicatie) wordt gerealiseerd met het pakket Blackboard dat in 2002 ook bij GROEP T werd geïntroduceerd. Het is inmiddels niet meer weg te denken uit zowel de ingenieurs- en de lerarenopleiding als de graduaten van ACE, dit is GROEP T’s Centrum voor Volwassenenonderwijs. “De kracht van ons elektronisch leerplatform is de koppeling met het administratief systeem”, legt Dirk uit. “Daardoor krijgt elke student die zich bij GROEP T inschrijft en die op het leerplatform inlogt automatisch al de opleidingsonderdelen te ‘zien’ waarvoor hij geregistreerd is. Voor studenten die een klassiek voltijds modeltraject volgen is dit evident, maar het systeem is vooral handig voor studenten die flexibelere leerwegen kiezen. Aangezien deze trend zich almaar sterker zal doorzetten, hebben we een sterke troef in handen om het leerproces van elke student te kunnen blijven ondersteunen, hoe grillig het op het eerste gezicht ook lijkt.”

sen of hij bachelor en later master Elektromechanica, Elektronica, Chemie of Biochemie wil worden, die zal toch wel eens vooraf een kijkje willen nemen wat er in de cursussen van die verschillende studierichtingen allemaal gebeurt? Om deze en nog een aantal andere redenen drong een uitbreiding van Blackboard zich op. Zo kwamen we bij Toledo terecht.” Toledo is dus gebaseerd op de uitgebreide versie van Blackboard. “Op het eerste gezicht zie je geen verschil, maar er zijn wel degelijk een aantal niet onbelangrijke extra’s”, verduidelijkt Dirk. “Zoals gezegd, kunnen de studenten voortaan ook intekenen op opleidingsonderdelen waarvoor ze niet ingeschreven zijn. Voor de docent is het dan weer mogelijk om soepel de taal van een vak te veranderen wat een eerste stap is in

het meertalig maken van Toledo. Verder wordt navigeren binnen een cursus eenvoudiger, het adaptief aanbieden van materiaal is vergemakkelijkt evenals de tekstopmaak in HTML, enz. Kortom, de overstap naar Toledo is beslist een stap vooruit.” De overstap van Blackboard naar Toledo wordt begeleid en ondersteund door de werkgroep e-Learning die bestaat uit vertegenwoordigers van de verschillende opleidingen van GROEP T. Zo organiseert de werkgroep een aantal sessies waarin de nieuwe functionaliteiten voor de gebruikers toegelicht worden. De leden van de werkgroep zijn ook het eerste aanspreekpunt voor docenten met vragen over het systeem. Y.P.

Uitgebreide versie Die strikte koppeling van het elektronisch leerplatform met het administratief systeem heeft ook een schaduwzijde. “De student die inlogt krijgt inderdaad direct al zijn vakken te ‘zien’ maar dan ook enkel die”, vertelt Yuri. “Informatie consulteren over andere opleidingsonderdelen dan die waarvoor men ingeschreven is, is veel minder evident. Neem nu een tweedejaars die volgend academiejaar moet beslis-

Dirk Fabré en Yuri Cauwerts organiseerden de verhuis van Blackboard naar Toledo.

REALIA NIEUWE BESTUURDERS BIJ GROEP T Prof. dr. ir. Karen Maex, vice-rector Exacte Wetenschappen van de K.U.Leuven Prof. dr. ir. André Oosterlinck, ere-rector van de K.U.Leuven en voorzitter van de Associatie K.U.Leuven NIEUWE LEDEN ALGEMENE VERGADERING

F. Franssens, praktijkassistent bij de eenheid Materie S. Faid, praktijkassistent bij de eenheid Energie L. Fastré, praktijkassistent bij de eenheid Informatie R. Huylenbroeck, praktijkassistent bij het International Office C. Rooman, docent bij de eenheid Informatie

Prof. dr. Marc Vervenne, rector van de K.U.Leuven

J. Taelman, praktijkassistent bij de eenheid Informatie

Prof. dr. Chirapan Boonyahiat, Program Director, College of Innovative Education, Thammasat University Bangkok

L. Verdonckt, praktijkassistent bij de eenheid Informatie

Prof. dr. ir. Gilbert Declerck, algemeen directeur IMEC Prof. dr. Yuefa Fang, Executive Deputy Dean Graduate School – Beijing Jiaotong University NIEUW BIJ GROEPT A. Soete, beleidscoördinator bij de eenheid Strategie & Communicatie NIEUW BIJ LEUVEN ENGINEERING SCHOOL Prof. dr. ir. G. Van der Perre, co-decaan

NIEUW BIJ DE PEDAGOGISCHE HOGESCHOOL D. Kim Thu, lector bij de eenheid Humane Wet. P. Lëen, lector bij de eenheid Talen N. Vanmechelen, praktijklector bij de eenheid Humane Wet. L. Schats, lector bij de eenheid Humane Wet. Y. Vanbilsen, praktijklector bij de eenheid Wetenschappen L. Vogels, lector bij de eenheid Humane Wet. S. Wouters, lector bij de eenheid Expressie

W. Dewulf, docent bij de eenheid Energie interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

OP STUDIEDAG C. Block (eenheid Materie) en C. De Jonghe (eenheid Chemie) namen deel aan de bijeenkomst “Samenwerking hogescholen – Koninklijke Vlaamse Chemische Vereniging” bij KVCB in Antwerpen op 13.09.05. Y. Cauwerts en D. Fabré (ICT-team) namen deel aan de SQL server 2005 roadshow in het World Forum Convention Center in Den Haag op 27.09.05. J. De Graeve (Algemeen Directeur) en J. Van Maele (Adj. Strategie & Communicatie) en Li Wei (eenheid Strategie) waren van 18 tot 24.09.05 in Bangkok voor onderzoek in het kader van het Research Fellowship aan Thammasat University. Ze hielden er besprekingen met Sukkothai Thammatharat Open University, Thammasat University, het College of Asian Scholars, de National University of Laos en UNESCO (Asia and Pacific Regional Bureau of Education). C. De Jonghe en A. Deschuytere (eenheid Chemie) namen deel aan “Sustainability Chemie voor meer toekomst”, georganiseerd door KVIV bij Dow Benelux op 06.06.05. M. Dehaes (eenheid Talen) nam deel aan: - de Masterclass 2005 bij Lopon in Antwerpen op 20.09.05.

- “Met duizend blote ogen”, bijscholing jeugd literatuur in Averbode op 23.09.05. J. Deckers (eenheid Administratie en Financiën) nam deel aan de studiedag “Wet op de overheidsopdrachten” bij EBP in Antwerpen op 30.09.05. K. Eneman (eenheid Informatie) woonde de “International Workshop on Acoustic Echo en Noise Control” bij, georganiseerd door Philips, de TU Eindhoven en de K.U.Leuven in Eindhoven op 15.09.05. D. Fabré (ICT-team) nam deel aan: - de “Belnet User Ray: Next Generation Networks” bij Belnet in Brussel op 27.10.05. - de studiedag “Storage”, georganiseerd bij Dell in Asse op 22.09.05. - het “Communications & Infrastructure Seminar” bij Mobile Access in Mechelen (02.06.05). A. François (eenheid Materie) woonde de studiedag “Biodegradeerbare kunststoffen” bij, georganiseerd door VKC Kortrijk op 06.10.05. I. Ilsbroux (eenheid Leven) nam deel aan de studiedagen “Renewable Resources and Biorefineries” aan de Univ. Gent van 19 tot 21.09.05.

K. Mannaert (eenheid Expressie) nam deel aan “World Taikai Japan 2005” van 18 tot 23.10.05. T. Nobels (eenheid Energie) nam deel aan: - “Waterstof als energiedrager voor de toe komst” bij VITO-VSB in Mol op 28.09.05. - “WKK-Promotiedag Energie” bij Energik in Brussel op 17.10.05. M. Schunselaar (ICT-team) nam deel aan: - “Advanced Skill McAfee virusscan and Policy Orchestrator” in Gent op 28 en 29.09.05. - de “HP Simply Storage Roadshow” in Brussel op 22.09.05. - de “Belnet User Day: Next Generation Networks” bij Belnet in Brussel op 27.10.05. C. Schuttyser (eenheid Informatie) nam deel aan: - “Reconfigurable Computing goes Dynamic” aan de Erasmushogeschool in Brussel op 21.09.05. - de cursus “Draadloze communicatie” bij MTC-Training (IMEC) in Leuven op 27.09.05. - de workshop “Analog Devices Blackfin Embedded Processor” bij Silica in Diegem op 05.10.05.

GROEP T ZET DEUREN OPEN

Van bedrijvendag naar ondernemersdag Zondag 2 oktober was het Open Bedrijvendag in Vlaanderen. Zo’n 350 ondernemingen zetten hun deuren open voor het brede publiek. Ook GROEP T was van de partij en kreeg meer dan 550 bezoekers over de vloer op Campus Vesalius. Na de Open Bedrijvendag maakt de hogeschool zich op voor het volgende evenement: de Ondernemersdag op woensdag 1 maart 2006.

B

iotechnologie in het dagelijkse leven, interactieve digitale media, een automatisch zichzelf besturend voertuig, ICT in de huiskamer, creatief spelen met licht en geluid, nieuwe toepassingen van domotica en chemische technologie, een bedrijfssimulatie op computer,… GROEP T toonde tijdens de Open Bedrijvendag hoe de technologie ons leven en werk ingrijpend kan veranderen. Er waren experimenten, proeven en demonstraties over de vier grote technologiegebieden waarin GROEP T actief is: energietechnologie, materietechnologie, levenstechnologie en informatietechnologie. Als enige hogeschool die deelnam aan de Open Bedrijvendag positioneerde GROEP T zich niet alleen als een ondernemend opleidingsinstituut maar ook als een bloeiend kennisbedrijf. In Leuven stond 2 oktober precies in het teken van ‘kennis’. Kennis als motor voor innovatie en grondstof voor de economie. VOKA-Kamer van Koophandel, het Interuniversitair Micro-elektronica Centrum (IMEC)

M. Smeyers (eenheid Talen) woonde de bijscholing jeugdliteratuur bij, georganiseerd door de Uitgeverij Averbode op 23.09.05. M. Vandersteegen (eenheid Humane Wetenschappen) nam deel aan de studiedag “Gelijke onderwijskansen hertekenen het Vlaamse onderwijslandschap”, georganiseerd door het Steunpunt GOK in Leuven op 25.10.05. L. Vandeurzen (eenheid Informatie) nam deel aan: - “Testing of software & embedded systems” bij DSP Valley in Leuven op 20.09.05. - de “4th International Workshop on Embedded Systems” aan de K.H. Kempen in Geel op 29 en 30.09.05. N. Wouters (eenheid Wetenschappen) nam deel aan: - de workshop “Hoe EHBO invullen in het onderwijs”, georganiseerd door het Rode Kruis in Mechelen op 29.09.05. - “Het belang van natuureducatie”, georganiseerd door Natuurpunt in Nieuwpoort op 28.10.05.

en de Leuven Innovation Network Circle (LeuvenInc) hadden de handen in elkaar geslagen om Leuven te promoten als ‘parel van kennis’. GROEP T sloot zich bij dit initiatief aan samen met belangrijke kennisbedrijven als ICOS, Philips, Tyco Electronics, IMEC en het UZ Leuven. Zij toonden op 2 oktober Leuven als een bedrijvige topregio op het gebied van kenniseconomie.

Job- en projectenmarkt Een andere topdag bij GROEP T is de Ondernemersdag. Die heeft dit academiejaar plaats op woensdag 1 maart 2006. Terwijl de Open Bedrijvendag mikt op het brede publiek, richt de Ondernemersdag zich specifiek op studenten, docenten en ondernemers, de natuurlijke partners van GROEP T’s ingenieursopleiding. Doel van de dag is precies hen met elkaar in contact te brengen met het oog op de rekrutering van nieuwe medewerkers maar ook op samenwerking in het kader

Y.P. De Ondernemersdag heeft plaats op Campus Vesalius op woensdag 1 maart 2006 van 13 tot 17 uur. Meer informatie en inschrijven via www.groept.be, klik op ‘Ondernemersdag’.

GASTDOCENTEN PEDAGOGISCHE HOGESCHOOL

F. Pappaert, directie St.-Jozefscollege Heistop-den-Berg: “Rapporteren” (28.09.2005)

A. Lens, coördinatrice KINK: “Dyscalculie” (29.09.2005)

Project 1 – tweede jaar: “Wat zegt een tien?”

H. De Snerck, leraar P.O.: “Rapporteren” (28.09.2005)

L. Maesmans, projectcoördinator: “Armoede van binnenuit” (30.09.2005)

A. Schotte, directrice BSGO Keerbergen: “KVS Pravoo” (28.09.2005)

R. Roger, leraar St. Jozefscollege Kessel-Lo: “Rapporteren” (27 en 30.09.2005)

N. Van Hellemont, lerares BSGO Keerbergen: “KVS Pravoo” (28.09.2005)

R. Van Oppre, leraar L.O.: “Evalueren in L.O.” (28.09.2005)

H. Denoo, coördinator VOBO Heverlee: “Buitengewoon onderwijs” (04.10.2005)

C. Bruinjé, medewerkster CLB: “Schoolrijpheidsonderzoek” (04.10.2005)

D. Pyls, directie St.-Pieterscollege Leuven: “Evalueren” (27 en 30.09.2005)

A. Hermans, klinisch psychologe: “Hoogbegaafdheid in het S.O.” (04.10.2005)

I. Lombaert, medewerkster CLB Hasselt: “Oudergesprek” (04.10.2005)

E. Meurisse, nascholer: “Leergericht evalueren” (28.09.2005)

H. Buys, zorgcoördinator: “Zorgcoördinatie” (04.10.2005)

A. Coenen, Cego-Leuven: “KVS PKK-Cego” (29.09.2005)

Project 1 – derde jaar: “Zorgen voor de hele klas”

M. Jeuris, GON-coördinator: “Zorgcoördinatie” (06.10.2005)

D. Daniëls, Cego-Leuven: “Anders meten om beter te weten” (29.09.2005)

M. Degreef, psychotherapeute: “Het stille kind in de klasgroep” (27.09.2005)

C. Vansteeland, directie Basisschool Boortmeerbeek: “Rapporteren” (05.10.2005)

A. Meersman, nat. secr. Bekina: “Hoogbegaafdheid” (27.09.2005)

A. Janssens, lector K.H. Leuven: “Gedragsproblemen in de klas” (05.10.2005)

P. Vanbedts, directie Basisschool Boortmeerbeek: “Rapporten” (05.10.2005)

C. Verbeeck, psychopedagoge VCLB: “Zorgbeleid in de basisschool” (28.09.2005)

L. Vloeberghs, lector K.H. Leuven: “Differentiëren” (04.10.2005)

I. Cosemans, lector Xios Hogeschool: “Faalangst” (29.09.2005)

G. Moors, assistent Orthoped. Consultatiedienst K.U.Leuven: “Leervolgsysteem” (27.09.2005)

K. Denys, leraar: “Autisme” (28.09.2005)

L. Jossa, Cego-Leuven: “Evalueren” (03 en 04.10.2005)

GROEP T Leu­ven Ho­ge­school Andreas Vesaliusstraat 13, 3000 Leu­ven tel. 016-30 10 30 – fax 016-30 10 40 e-mail: [email protected] http://www.groept.be 15de jaar­gang, nr. 1, 15 november 2006 In­ter­view ver­schijnt vier ­keer per aca­de­mie­jaar Ver­ant­woor­de­lijke uit­ge­ver: Jo­han De Gra­e­ve, Andreas Vesaliusstraat 13, 3000 Leu­ven Hoofd­re­dac­tie: ­Yves Per­soons Re­dac­tie­se­cre­ta­ri­aat: Mar­ti­ne Grof­fils Interview on-line: Seany Geuns Re­dac­tie­raad: Ar­thur ­D'Huys, John Caluwaerts, Gui­do Ver­cam­men, Stijn Dhert, Paul Goos­sens, Luc Geurts, ­Wim Polet, Jan Van Maele, Kristien Van Hoegaarden, Nele Verhenne, Jonathan Feyaerts Engelse vertaling: Martin Hughes - English Excellence Team ­Foto’s: Filip Van Loock Vorm­ge­ving: EDISON, Leu­ven, 016-29 24 00 Druk­ke­rij: Artoos, Kampenhout Op­la­ge: 23.000 exem­pla­ren Wet­te­lijk De­pot: D/2005/2134/6

F. Mels, coördinator VCLB Leuven: “Leerlingenbegeleiding” (06.10.2005) K. Haaker, medewerkster CLB: “Inclusief onderwijs” (07.10.2005) H. Brijs, lerares: “Inclusief onderwijs” (07.10.2005)

T. Vanhalle, leraar BLO Ten Desselaar Bierbeek: “T3 in de klas” (28.09.2005) KARDINAAL MERCIER INSTITUUT D'ANETHANSTRAAT 33 1030 BRUSSEL T 02 216 21 96 F 02 245 68 65 [email protected] in erview WWW.KMERCIER.WENK.BE

t

, jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

EVENT

Tijdens de Open Bedrijvendag kon je virtueel leren vliegen.

van projecten, eindwerken en stages. De Ondernemersdag is dus zowel een jobmarkt voor laatstejaars als een projectenmarkt voor studenten die op zoek zijn naar een interessant ondernemingsproject. Maar ook wie na zijn/haar opleiding bij GROEP T nog verder wil studeren, vindt zijn/haar gading op de Ondernemersdag. Verschillende universiteiten en hogescholen verstrekken informatie over hun postgraduaatprogramma’s en voortgezette opleidingen. Aan de editie 2005 namen vijftig bedrijven en organisaties deel. Onder hen niet alleen multinationals, maar ook KMO’s, banken, overheidsdiensten en selectiebureaus. Dankzij de medewerking van VOKAKamer van Koophandel van Leuven die de Ondernemersdag patroneert, was ook het Leuvense bedrijfsleven goed vertegenwoordigd. De aanwezigheid van de vele Aziatische studenten bij GROEP T maakt dat de Ondernemersdag al een paar jaar geen regionaal of Vlaams evenement meer is. De buitenlandse studenten vormen immers een interessante doelgroep voor ondernemingen die bedrijvig zijn in Azië of daar activiteiten willen opzetten. Aan de editie 2005 van de Ondernemersdag namen bijvoorbeeld ook de European Space Agency en de Flanders-China Chamber of Commerce deel. Belangrijk voor het welslagen van de Ondernemersdag is een goede voorbereiding van de deelnemers. Daar zal GROEP T dan ook dit jaar speciaal werk van maken. De ondernemers zullen bijvoorbeeld opnieuw vooraf de c.v.’s van de laatstejaars kunnen consulteren. De studenten van hun kant kunnen de bedrijfsprofielen vooraf online inkijken.

15

Chen Chen is research assistant at the University of Connecticut (USA), Mingxin Feng en Wen Liu returned to China and Shengbo Hou continues his study at the K.U.Leuven.

INTERNATIONAL

FUTURE PLANS OF CHINESE MASTERS

16

Flanders sends its Chinese students abroad During the past academic year 50 Chinese engineers graduated from GROUP T. They are the first to hold the degree of “Master of Industrial Sciences” in Electronics Engineering and Biochemical Engineering respectively. Half of them are remaining in Flanders to continue their studies at the universities of Leuven, Ghent and Brussels while the other half are fanning out around the globe to gain further qualifications or to look for employment in the field of engineering. After three years of study in Leuven, a new batch of “ambassadors” are set to promote Flanders around the world.

I

n 2003, the first Chinese students obtained their degrees at GROUP T. At that time there were four of them. Two years later, within the framework of the Joint Engineering Program, a cooperation agreement between GROUP T and a number of prestigeous universities in Beijing, Wuhan and Hangzhou, their number has soared to 50. Chen Chen was born 22 years ago in Shenyang province. During her first year in Electrical Engineering at Beijing Jiaotong University she applied for the Joint Engineering Program at GROUP T. “It took a lot of courage”, says Chen. “Everything is new for a firstyear at a big university and then deciding after one semester to up and leave for an unknown country and an unknown institute wasn’t all that simple. Nevertheless I knew instinctively that when the Joint Engineering Program presented itself, a unique opportunity had arisen to see the world”. At GROUP T Chen studied Electronics Engineering with Design Technology as an optional course. She carried out her company project at Cochlear Technology Centre in Mechelen. Together with a fellow student, Chen designed an appliance to simulate signal exchange between the brain and an ear implant, a design that is soon to be brought into operation by the company. Through her work on ear implants, Chen came into contact with the University of Connecticut in the USA where research is being undertaken into the perception and processing of sounds and language by the human brain. Even before graduating from GROUP T, the university had offered her a five-year program as a research assistant with the possibility of doing a doctoral thesis and without having to pay any registration fee whatsoever. After the summer and a well-earned holiday in China Chen left for the USA.

interview,

jg. 15, nr. 1, 15 november 2005

Jobs in China

Master in Leuven

Mingxin Feng (23) and Wen Liu (21) have already returned to China. Mingxin, originally from Guangdong, and Wen, born in Shaanxi province, also arrived in Leuven in 2002. Mingxin had already completed a year of Computer Sciences and Wen a year of e-business. Both had been students at the Beijing Jiaotong University. Just like Chen Chen they were both driven by the desire to expand their horizons and to look beyond the walls of their Beijing campus. Mingxin and Wen both studied Electronics Engineering at GROUP T but chose ICT as an optional course. Mingxin was struck by how different study methods are in Leuven. “Engineering education is much more theoretical in China. You sort of learn engineering from a book. At GROUP T emphasis is placed on the practical aspects. You learn by doing things in the laboratories and by being involved in projects. As a result, you are better equipped for the job market.” Mingxin’s final thesis was about real-time image processing which she did at Xilinx Benelux in Mol. Wen and a fellow Flemish student carried out a project about network connectivity at ESAT at the K.U.Leuven. It was precisely because they had got a taste of the practical side of engineering during their final thesis that they couldn’t wait to start working. “Just give me a real job in engineering”, says Wen. “As a soft-ware engineer or as a web developer, just so long as it has something to do with computers and ICT.” Mingxin is planning to follow a commercial path. “I’m very interested in languages and communication, so I’m on the look-out for a job that would involve a lot of contact with customers and with foreign countries as well. After a couple of years I hope to start studying again, preferably something in the field of management. I got to like it while I was at GROUP T”.

Shengbo Hou (22) from Cangzhou in Hebei province is also a former student of the Beijing Jiaotong University but has decided to stay in Leuven. It’s not just that he wants to go to the football matches - his favourite sport – or keep on popping into the GROUP T student pub where he was a barkeeper for a while. Shengbo is continuing his studies for another year at the K.U.Leuven. “As a child I was fascinated by geography”, Shengbo tells us. “I used to sit for hours looking at maps of the world to find out where all those distant countries and cities were. I often learned their exotic names by heart and dreamed of visiting them one day. I remember very well the day I discovered Brussels on the other side of the world. The Joint Engineering Program at GROUP T was a chance in a lifetime”. Shengbo graduated in July 2005 as an electronics engineer with ITC as an optional subject. He carried out his final year thesis at Philips Industrial Activities in Leuven. He designed a low level interface for a CD player with internal music storage. “At Philips I developed a strong interest in research and development”, explains Shengbo. “I became especially interested in the application of electronics. One of the most recent areas of application is bioinformatics on the interface between electronics and biotechnology. Bioinformatics makes it possible to integrate biomolecules or physiological systems through the development of microelectronic systems. The realization of a communication interface between biological materials and electronic components opens up enormous perspectives such as biosensors, DNA chips, neuron-on-chips etc. After completing my Masters I hope to find work in this field. It doesn’t really matter if it is in China, Europe or America. I feel at home anywhere where it is pleasant to live and work.” Y.P.