NIEUWSBRIEF JANUARI 2003
Nummer
2
Kort Bestek
juni 2003
Flinke verkorting verpleegduur ziekenhuizen mogelijk Door organisatorische aanpassingen in
daling van het beschikbare aantal bed-
van de verpleegduur in Nederland.
het ziekenhuis en een betere coördina-
den per 1000 inwoners. De vraag dringt
Daaruit blijkt dat circa 30 procent van
tie in de gehele zorgketen (bijvoorbeeld
zich echter op of een daling van het
het aantal bezette bedden voor orthope-
een snellere doorstroming naar het ver-
aantal bedden op langere termijn,
die en neurologie kan worden vrijge-
pleeghuis) kan de verblijfsduur in zie-
gezien bovenstaande ontwikkelingen,
maakt wanneer de organisatie van de
kenhuizen met tientallen procenten ver-
niet leidt tot knelpunten.
zorg in ziekenhuizen wordt verbeterd en, mede hierdoor, een vlottere door-
kort worden. De bedden die daarmee vrijkomen kunnen worden aangewend
In een eerder dit jaar uitgebracht rap-
stroming van patiënten naar vervolgzorg
om de groei van het aantal patiënten op
port rekende het Bouwcollege verschil-
mogelijk wordt. Uiteraard veronderstelt
te vangen. Dit is van belang omdat door
lende scenario’s voor de ontwikkeling
dit de aanwezigheid van voldoende
de vergrijzing en ontwikkelingen in de
van het bedgebruik door. Hieruit bleek
capaciteit in die vervolgvoorzieningen.
medische techniek een aanzienlijke toe-
dat het in 2015 mogelijk is te komen tot
Voor CVA-patiënten (herseninfarct) en
name is te verwachten van het aantal
een daling van het aantal beschikbare
mensen met een heupfractuur blijkt
ziekenhuispatiënten. Uitbreiding van
bedden per 1000 inwoners tot ongeveer
zelfs een verkorting in de verpleegduur
het landelijk beschikbare aantal zieken-
2 (nu circa 3). Ook kwam uit dit rapport
mogelijk van 50 procent. Een belangrij-
huisbedden kan zo vermeden worden, zo
naar voren dat de verpleegduur, in ver-
ke rol bij CVA speelt het van de grond
stelt het Bouwcollege in een rapport
gelijking met andere westerse landen, in
komen van zorgketens, een fenomeen
aan de Minister van VWS.
Nederland lang is.
dat ook toepasbaar lijkt voor andere categorieën patiënten.
Aanleiding voor het onderzoek is dat
In het nu uitgebrachte rapport is onder-
Bij de diagnose hartinfarct kan bijna 25
ziekenhuizen in nieuwbouwplannen,
zocht welke mogelijkheden er op dit
procent op het aantal bedden worden
evenals de minister, uitgaan van een
moment reeds zijn voor een verkorting
bespaard.
Tijdelijke toeslag op kostennormen zorgbouw vervallen Het Bouwcollege heeft de Bouwkosten-
kostennormen voor zorginstellingen, op
april al door de minister goedgekeurd.
nota 2003 vastgesteld en aan de Minister
grond van meevallende aanbestedingsre-
Thans wordt voorgesteld de aldus aange-
van VWS aangeboden. Daarin is sprake
sultaten. Deze door het Bouwcollege
paste bouwkostennormen op grond van
van een verlaging met 4,2% van de bouw-
voorgestelde verlaging is overigens eind
(Zie verder op pagina 2)
1
KORT BESTEK JUNI 2003
(Vervolg van pagina 1)
kostenindexering met 2,3% te verhogen,
verandering van de marktsituatie in de
aan de modernisering van de AWBZ, de
alsmede met de meerkosten als gevolg
burgerlijke en utiliteitsbouw. De verla-
gevolgen van de gewijzigde regelgeving
van de in het Bouwbesluit 2003 vereiste
ging houdt in dat de bouwkostennormen
en het aanbestedingsbeleid.
grotere verdiepinghoogte van woningen
worden geschoond van de in 2000 en
en de aanscherping van de energiepresta-
2001 tijdelijk toegekende markttoeslag
Korting
tiecoëfficiënt (EPC).
van per saldo 4,2%.
De vertegenwoordiger van het Ministerie van VWS heeft in de
In de Bouwkostennota worden de bouw-
De Bouwkostennota biedt instellingen
Bouwcollegevergadering van 26 mei
en investeringskosten in de intramurale
en hun adviseurs een handvat bij de
aangekondigd dat een nog nader te
gezondheidszorg geanalyseerd. Deze
voorbereiding van individuele bouwpro-
bepalen korting zal worden doorge-
analyse resulteert in een bijstelling van
jecten. Om de actualiteitswaarde te ver-
voerd op de door het Bouwcollege
de maximale kostennormen voor de
hogen en het informatieve karakter te
voorgestelde verhoging van de kos-
intramurale zorginstellingen.
versterken, wordt in zogeheten Capita
tennormen; dit in het kader van een
De algemene verlaging met 4,2% is een
Selecta ook ingegaan op actuele
algehele bezuinigingsmaatregel
gevolg van de structurele en trendmatig
beleidsmatige (bouwkundige) onderwer-
vanwege de slechte economische
meevallende aanbestedingsresultaten in
pen die het afgelopen jaar door het
situatie in Nederland. Wij houden u
het voorbije jaar en in het eerste kwar-
Bouwcollege zijn behandeld. Zo wordt
op de hoogte.
taal van dit jaar en van de drastische
dit jaar onder meer aandacht besteed
JAARVERSLAG BOUWCOLLEGE VASTGESTELD Het Bouwcollege heeft eind mei zijn jaar-
dies zijn gebundeld in het in februari jl.
respectievelijk klanttevredenheid en
verslag over 2002 vastgesteld en aan de
uitgebrachte rapport “Op tijd bouwen
doelmatigheid.
minister aangeboden.
voor ouderen”. Uiteraard is daarbij de
Het verslag geeft een zo volledig mogelijk
wachtlijstproblematiek (andermaal) pro-
Het jaarverslag zal eind juni in druk ver-
overzicht van de werkzaamheden die vorig
minent onder de aandacht gebracht.
schijnen. Tezelfdertijd zal ook een ‘popu-
jaar zijn verricht. Daarbij ligt de nadruk
Verder is veel energie gestoken in onder
laire’, verkorte versie worden uitgebracht
op de onderwerpen die het Bouwcollege –
meer de bouwmaatstaven ‘nieuwe stijl’.
als bijzondere uitgave van ons magazine
vanuit zijn medeverantwoordelijkheid
In een nieuw hoofdstuk wordt verant-
In perspectief.
voor voldoende capaciteit, een kwalitatief
woording afgelegd over de uitvoering van
Vanaf begin juni is het jaarverslag echter
optimale zorginfrastructuur en een goede
de wettelijke taken en de realisatie van
al te raadplegen op de website
prijs/kwaliteit-verhouding – centraal
de toegezegde prestaties. In dit hoofd-
www.bouwcollege.nl.
stelt. In het verslagjaar ging het met
stuk zijn ook de resultaten weergegeven
name om de vergrijzing: diverse deelstu-
van een tweetal externe onderzoeken naar
Klanttevredenheidsonderzoek: Bouwcollege op de goede weg Vanaf eind vorig jaar heeft het
den onder zijn primaire ‘klanten’, de
vergunningen en beschikkingen.
Bouwcollege door een onafhankelijk
instellingen. Het onderzoek had betrek-
Daarnaast is gepeild of er behoefte is
onderzoeksbureau een grootschalig
king op één van de taken van het
aan nieuwe producten.
klanttevredenheidsonderzoek laten hou-
Bouwcollege, te weten de afgifte van
Ruim 800 instellingen waaraan het
2
KORT BESTEK JUNI 2003
Bouwcollege de afgelopen twee jaar ver-
tisch, traag, formeel en afstandelijk. De
Bouwcollege geleid heeft tot een beter
gunningen of beschikkingen heeft afge-
helft van alle instellingen voelt zich
plan geeft 46% een bevestigend ant-
geven zijn verzocht deel te nemen aan
betrokken bij het Bouwcollege en zou
woord. De meeste anderen vinden dat
het onderzoek. 353 personen hebben
het jammer vinden als het er niet meer
hun plan reeds volledig en goed was
hun medewerking verleend.
zou zijn.
(geen verbetering behoefde) of dat
Het Bouwcollege wordt gezien als een
sprake is van onvoldoende inleving in
Op deze plaats willen wij alle instel-
betrouwbare, professionele organisatie,
de situatie van de instellingen.
lingen bedanken die hebben deelge-
die zich aan haar afspraken houdt en
nomen aan het onderzoek.
waar veel deskundigheid aanwezig is.
Het oordeel over de nieuwe diensten die
Aangezien het Bouwcollege veel
Kritisch zijn de instellingen over de
het Bouwcollege wil introduceren ver-
waarde hecht aan transparantie,
transparantie en de flexibiliteit.
sterkt het beeld dat de klanten hebben van het Bouwcollege als een organisatie
willen wij u hierbij graag informeren over de voornaamste uitkom-
Van de 353 respondenten geeft 72%
waar veel expertise aanwezig is. Bij de
sten. Die zijn als volgt.
aan het eerste contact met het
instellingen is veel interesse voor
Bouwcollege goed te vinden. De
onderwerpen als technische en innova-
Het Bouwcollege krijgt een 7,4 voor
belangrijkste factoren daarbij zijn ken-
tieve informatievoorziening, best practi-
algehele klanttevredenheid. Meer dan
nis van de organisatie van de klant,
se en een second opinion over kostenra-
70% van de respondenten vindt dat het
verstrekken van informatie, behulp-
mingen.
Bouwcollege beantwoordt aan hun ver-
zaamheid, vriendelijkheid en technische
wachtingen of deze zelfs overtreft. Er is
kennis van de medewerkers.
Concluderend kan worden gesteld dat
een redelijke loyaliteit onder klanten:
Over de kennis in het Bouwcollege van
het Bouwcollege op de goede weg is,
ongeveer eenderde is en voelt zich
de individuele instellingen bestaat min-
maar nog niet tevreden achterover kan
‘ambassadeur’ van het Bouwcollege. In
der tevredenheid; 55% geeft aan dat dit
leunen. Op een aantal onderdelen zijn
vergelijking met de gemeenten, die ook
aspect verbetering behoeft.
verbeteringen noodzakelijk.
vergunningen afgeven, scoort het
De beoordeling van bouwplannen wordt
Op basis van de informatie wordt gewerkt
Bouwcollege aanmerkelijk hoger.
door 60% als goed gekenschetst.
aan verbeterplannen. Wij zullen u via
Aandachtspunten voor verbetering zijn
Kort Bestek op de hoogte blijven houden.
De algehele kwaliteit wordt door 86%
de informatievoorziening over de voort-
als goed beoordeeld. De 14% die aan-
gang van het beoordelingsproces en de
Voor belangstellenden is het integrale
geeft niet tevreden te zijn vindt het
doorlooptijd van aanvragen.
rapport beschikbaar op de website
Bouwcollege voornamelijk te bureaucra-
Op de vraag of de bemoeienis van het
www.bouwcollege.nl.
AGENDA BOUWCOLLEGE
Modernisering AWBZ en de gevolgen voor de WZV
Het Bouwcollege stelt op 7 juli a.s. naar verwachting de volgende rapporten vast: • patiëntgericht bouwen (healing envi-
De aanspraken van AWBZ-verzekerden zijn
te kiezen voor zorg in natura.
vanaf 1 april in functionele termen
Voor WZV-instellingen heeft ook een wij-
• moderne asielfunctie in de GGZ
omschreven. Zorgvragers worden nu geïn-
ziging plaatsgevonden: in het vervolg
• kwaliteit van de huisvesting in de GGZ
diceerd voor 7 functies (huishoudelijke
zijn zij gedefinieerd als instellingen die
• capaciteit WBMV-functies (Wet bijzon-
verzorging, persoonlijke verzorging, ver-
verblijf bieden in combinatie met een of
pleging, ondersteunende begeleiding,
meer vormen van zorg aan doelgroepen
Verder zijn bijdragen te verwachten over
activerende begeleiding, behandeling en
cliënten. De functie verblijf is in de
het deconcentratiebeleid in de gehandi-
verblijf). Zij kunnen hun indicatie te gelde
regelgeving omschreven als tijdelijk (lan-
captenzorg (toekomst hoofdlocatie) en
maken met een persoonsgebonden budget
ger dan 24 uur) of permanent ‘wonen’ in
het Jaarbeeld Zorg 2003.
(niet voor behandeling en verblijf) of door
(Zie verder op pagina 4)
ronment)
dere medische verrichtingen)
3
KORT BESTEK JUNI 2003
(Vervolg van pagina 3)
een instelling. De regelgeving vermeldt expliciet dat functies als dagzorg, dagen nachtopvang buiten de functie verblijf vallen (en daarmee buiten het bereik van
vende cliënten • dagactiviteitencentra voor extramuraal verblijvende cliënten • algemene voorzieningen (waaronder
het Bouwcollege verklaringsaanvragen die niet (of deels niet) meer onder de reikwijdte van de WZV vallen van een normatief kostenkader. Het ministerie
de WZV). Ook vervalt de vergunningplicht
keukens) voor extramuraal verblijvende
kan vervolgens besluiten hoe om te gaan
voor bouw ten behoeve van zorgverle-
cliënten.
met dit gegeven.
ning aan personen aan wie zij geen verblijf bieden. Anders geformuleerd: bouw
De overgangsregeling stelt dat initiatie-
De modernisering van de AWBZ heeft ook
door WZV-instellingen is alleen vergun-
ven waarvoor nog geen verklaring is ver-
tot gevolg dat de bouwmaatstaven voor
ningplichtig als de bouw de eigen (ver-
leend maar waarvoor tot en met 2004 wel
de care (verpleging en verzorging, gees-
blijf)cliënten betreft.
middelen zijn gereserveerd, kunnen wor-
telijke gezondheidszorg en gehandicap-
den afgehandeld zoals ingediend. Dit
tenzorg) geharmoniseerd worden.
De volgende functies/ruimten vallen niet
geldt ook voor initiatieven die over een
Vaststelling door het Bouwcollege zal
meer onder de reikwijdte van de WZV:
onherroepelijke verklaring beschikken en
naar verwachting in november kunnen
• dagbehandeling
opgenomen zijn op de bouwprioriteiten-
plaatsvinden en goedkeuring door de
• dagverzorging
lijst 2002-2006.
minister in januari 2004. Tot die tijd
• deeltijdbehandeling
Functies of ruimten die niet langer via
stelt het Bouwcollege voor zogenaamde
• bouwkundige zorginfrastructuur bij
het WZV-traject lopen en geen reserve-
vuistregels te hanteren. Hierin zijn de
ring kennen, zullen op een andere wijze
huidige bouwmaatstaven in gemoderni-
• ambulante behandeling
gefinancierd gaan worden. Het ministerie
seerde AWBZ-termen beschreven en wor-
• nachtopvang
van VWS onderzoekt momenteel de
den de basiskwaliteitseisen en de maxi-
• poliklinische zorg
mogelijkheden hiervoor.
male investeringskosten per m2 per
• dagbesteding voor extramuraal verblij-
In de tussentijd voorziet het bureau van
doelgroep aangegeven.
domsverhoudingen nog eens samengevat.
De houder van een WZV-vergunning
scheiden van wonen en zorg
Circulaires Eigendomsverhoudingen Het beleid inzake eigendomsverhoudingen is vastgelegd in circulaires van VWS
dient daarnaast ook een aanvraag tot
van 4 april 1997 en 1 april 1999. Sinds
Als gevolg van de wijziging van taken van
wijziging van de vergunning in te die-
die tijd hebben zich in de intramurale
het Bouwcollege en de overdracht van de
nen, als hij de bestaande eigendomsver-
gezondheidszorg verschillende ontwik-
vergunningverlening aan het
houding wil wijzigen. De WZV-vergun-
kelingen voorgedaan die mogelijk aan-
Bouwcollege, moeten verzoeken tot wijzi-
ning is immers mede gebaseerd op een
leiding tot onduidelijkheid geven. Te
ging van de bestaande eigendomsverhou-
bepaalde eigendomsverhouding (bij-
denken valt bijvoorbeeld aan vervreem-
ding sinds 1 juli 2001 ter goedkeuring
voorbeeld een vergunning voor – daad-
ding (verkoop) van onroerend goed, sale
worden voorgelegd aan het Bouwcollege
werkelijke – bouw, dan wel huur) en een
en lease-backconstructies (verkoop en
in plaats van aan de minister. In WZV-ver-
wijziging van die eigendomsverhouding
terughuur) van onroerend goed, diverse
gunningen van vóór 1 juli 2001 staat nog
betekent tevens een wijziging van één
erfpachtsconstructies met betrekking
vermeld dat wijzigingsverzoeken bij de
van de grondslagen van de vergunning.
tot gebouwen of terreinen, verhuren van
Minister van VWS moeten worden inge-
Wanneer de WZV-vergunninghouder
onroerend goed, etc.
diend. Voor deze categorie vergunningen
nalaat een dergelijke aanvraag c.q. een
Daarom worden hieronder de belangrijkste
geldt dat het Bouwcollege in de plaats
goedkeuringsverzoek in te dienen, is
elementen van het beleid inzake eigen-
treedt van de Minister van VWS.
ingevolge artikel 1, onder 4, van de Wet
4
KORT BESTEK JUNI 2003
op de economische delicten, sprake van
De volledige circulaire is te raadplegen
www.bouwcollege.nl. en is op 9 april jl.
een strafbaar feit (economisch delict).
op de website van het Bouwcollege
gepubliceerd in de Staatscourant.
Rentekosten tijdens de bouw (follow-up circulaire) Op 8 juli 2002 heeft het Bouwcollege
gende informatie inzake de rentekosten
den beschouwd als een onderdeel van de
een circulaire uitgebracht over de bere-
tijdens de bouw te verstrekken:
op basis van de WZV goed te keuren
kening van rentekosten tijdens de bouw.
• aanvangsdatum van de bouw;
investeringskosten.
Daarin is speciale aandacht besteed aan
• geplande bouwtijd (in de vergunnin-
Zoals vermeld in eerdergenoemde circu-
projecten waarvan de bouw vóór 1 janu-
gen taakstellend opgenomen);
laire, komt bouwrente die voortvloeit uit
• werkelijke bouwtijd en een toelichting
vertraging in de bouw in beginsel niet
1 januari 2002 doorloopt.
op eventuele verschillen ten opzichte
voor vergoeding in aanmerking. Indien
In de praktijk blijkt dat bij de indiening
van de geplande bouwtijd;
deze langere bouwtijd echter valt toe te
ari 2002 is gestart maar de bouwtijd na
van eindafrekeningen van deze projecten op dit punt geen dan wel zeer diver-
• de werkelijk betaalde totale rente tijdens de bouw.
schrijven aan externe factoren (overmacht), kan hiervan, afhankelijk van de
se informatie wordt aangeleverd.
Mede op basis van deze gegevens zal het
oorzaak, in de beschikking inzake de
Om de afhandeling van eindafrekenin-
Bouwcollege dan de berekening uitvoe-
eindafrekening melding worden gemaakt,
gen niet nodeloos te vertragen, is aan
ren voor de rentekosten tijdens de bouw
zodat het College tarieven gezondheids-
de daartoe in aanmerking komende
die betrekking hebben op de periode tot
zorg (CTG) daarmee bij de berekening van
instellingen onlangs gevraagd de vol-
en met 31 december 2001, en die wor-
de rentekosten rekening kan houden.
Meer ruimte voor zelfstandige
ten. De minister handhaaft wel het cri-
ringsrapport voorgesteld deze belemme-
behandelcentra
terium dat ZBC’s geen zorg mogen aan-
ring voor ziekenhuizen om ‘terug te con-
De Minister van VWS wil zelfstandige
bieden die een langer verblijf vergt dan
curreren’ te schrappen, mede om betere
behandelcentra (ZBC’s) per 1 juli a.s.
24 uur (langer verblijf betekent dus zie-
kwaliteitswaarborgen te bewerkstelligen
meer ruimte geven om te concurreren
kenhuisopname). Wat ook blijft is het
voor de zorg in ZBC’s (met name opera-
met gevestigde ziekenhuizen.
verbod op winstoogmerk c.q. winstbe-
ties). De minister aarzelt om dit voorstel
Zelfstandige behandelcentra zijn privé-
stemming buiten de exploitatie van het
over te nemen omdat het ingrijpt in de
klinieken van een wat grotere omvang,
ZBC, zoals een uitkering aan aandeel-
concurrentieverhoudingen: “als een zie-
die gewone ziekenfondszorg leveren
houders. ZBC’s blijven vergunningplich-
kenhuis een behandelcentrum binnen
maar ook private zorg mogen aanbie-
tig op grond van de WZV, maar de aan-
zijn eigen geledingen haalt, dan is het
den. De minister wil enkele obstakels
vraagprocedure wordt vereenvoudigd
behandelcentrum geen ZBC meer, maar
voor toetreding tot de markt slechten.
(alleen vergunning nodig van het
een onderdeel van het ziekenhuis”. De
Bouwcollege) en verkort.
minister wil nader inzicht in de argu-
Die obstakels zijn de eis dat er een
Ziekenhuizen hebben interesse getoond
menten van ziekenhuizen om in ZBC’s te
wachtlijst moet bestaan voor de specia-
in oprichting van of deelneming in ZBC’s.
participeren. Ziekenhuizen zijn immers
lismen waar het behandelcentrum zich
Op basis van de omschrijving van een
toegerust om alle verrichtingen die zij in
op wil gaan richten en de noodzaak van
‘zelfstandig ‘behandelcentrum is zo’n
een behandelcentrum zouden willen
een samenwerkingsregeling met een zie-
ziekenhuisparticipatie nu niet mogelijk.
onderbrengen binnen het ziekenhuis uit
kenhuis voor de opvang van calamitei-
Het Bouwcollege heeft in een signale-
te voeren.
Sectornieuws Ziekenhuizen
5
KORT BESTEK JUNI 2003
Ouderenzorg Prijsvraag ouderenzorg: winnaar(s)
schreven, hebben 72 daadwerkelijk een
verspreid over heel Nederland, zowel in
bekend
ontwerp ingezonden, een score van 60%.
grote steden als in kleinere plaatsen.
Op 6 mei jl. sloot de inzendingstermijn
De ontwerpen variëren sterk in de mate
De jury heeft inmiddels de inzendingen
voor de prijsvraag ouderenzorg die door
van uitwerking. Daarnaast hebben sommi-
beoordeeld en de winnaar(s) aangewe-
het Bouwcollege is uitgeschreven:
ge betrekking op het realiseren van nieuw-
zen. De bekendmaking vindt plaats tij-
“Zorg(zame) architectuur, zorg voor
bouw en andere op het hergebruik van een
dens het ochtendprogramma van de
wonen, wonen met zorg”.
bestaande voorziening. De meeste ontwer-
bouwdag voor de ouderenzorg, op 19
Van de 121 deelnemers die hadden inge-
pen zijn gesitueerd op concrete locaties,
juni in Orpheus te Apeldoorn.
Geestelijke gezondheidszorg Onderzoek voorzieningen voor lang-
In een signaleringsrapport zal het
Het gaat hier om een zeer zorgintensie-
durige verslavingszorg
Bouwcollege ingaan op het profiel van
ve groep, die ‘achterblijft’ in
In de verslavingszorg is over het alge-
de doelgroep, de benodigde capaciteit
de instellingen na afronding van het
meen sprake van een korte behandel- en
aan voorzieningen, het gewenste zor-
deconcentratieproces.
verblijfduur. Er zijn echter signalen dat
gaanbod en de aard en opzet van de
In een signaleringsrapport zal het
ook behoefte bestaat aan beperkte
benodigde ruimtelijke accommodatie.
Bouwcollege ingaan op de doelgroep en
capaciteit voor cliënten die langdurige
Het rapport wordt in de herfst van dit
de differentiatie daarbinnen, het
zorg in een residentiële setting nodig
jaar verwacht.
gewenste zorgaanbod en de specifieke punten die aandacht vragen bij de
hebben. Globaal gezien gaat het om chronische en complexe (ook psychiatri-
De moderne asielfunctie in de GGZ
bouwkundige opzet. Het rapport, dat (in
sche) problematiek met blijvende afhan-
Een beperkt deel van de populatie van
eerste aanzet) nog vóór de zomer
kelijkheid van zorg en maatschappelijke
instellingen voor geestelijke gezond-
besproken zal worden in het
opvang. Deels betreft het overlast ver-
heidszorg bestaat uit cliënten die lang-
Bouwcollege, zal aansluiting zoeken bij
oorzakende verslaafden, deels ook chro-
durige en specialistische intramurale
de discussie die over dit thema heeft
nisch verslaafden met somatische pro-
zorg – vaak onvrijwillig – in een bevei-
plaatsgevonden op het jubileumcongres
blematiek.
ligde (gesloten) setting nodig hebben.
in oktober 2002.
Werkconferentie over toekomstmoge-
deze wijze werd getracht ‘in te zoomen’
ken sinds de eerste aanvraag voor verbete-
lijkheden instellingsterreinen
op het ruimtelijke-ordeningsaspect.
ring van de huisvestingssituatie bij VWS
Op 16 april jl. organiseerde het
Er werd een drietal casussen gepresen-
werd ingediend en op het grote aantal bar-
Bouwcollege in De Amerpoort te Baarn
teerd door instellingen tezamen met de
rières dat onderweg moet worden geslecht.
een werkconferentie over de
betrokken gemeenten.
Gehandicaptenzorg
De tweede casus betrof het project
toekomst(on)mogelijkheden van instellingsterreinen in de gehandicaptenzorg,
Het verst gevorderd is de herontwikkeling
“Omgekeerde integratie in Katwijk” op
met het uiteindelijke doel een ‘handrei-
van het Gruytveld, dat wordt omgebouwd
het terrein van het Rijnlands
king’ op te stellen waarmee initiatiefne-
tot Gruytpark, een woonwijk voor zowel
Zeehospitium. Daar zullen 126 woningen
mers hun voordeel kunnen doen.
gehandicapten als ‘gewone’ burgers.
voor lichamelijk gehandicapten worden
Voor deze bijeenkomst waren niet alleen
De woonwijk is thans in uitvoering.
gerealiseerd. Deze woningen worden zo
instellingen uitgenodigd maar ook wet-
Betrokkenen zijn uiteindelijk enthousiast
ontworpen dat ze afstootbaar zijn indien
houders die bij de herontwikkeling van
over het resultaat, maar wijzen tevens op
bewoners na verloop van tijd alsnog
een instellingsterrein betrokken zijn. Op
het feit dat inmiddels 15 jaar zijn verstre-
gedeconcentreerd willen gaan wonen.
6
KORT BESTEK JUNI 2003
Verder komen op het terrein ouderenhuis-
van de instellingen Sherpa en De
Een belangrijk aspect bij dit (meestal
vesting, ‘burger’woningen en diverse
Amerpoort te Baarn geschetst.
langdurige en onzekere) proces van
maatschappelijke voorzieningen en zorg-
De hoofdlocaties van deze instellingen
omgekeerde integratie is het financiële
functies. Doortrekken van bestaande
zijn gesitueerd aan weerszijden van de
risico dat een instelling kan lopen. Niet
noord-zuid en oost-west verbindingen zal
weg van Baarn naar Hilversum, enkele
zelden moeten vroegtijdig beslissingen
ervoor moeten zorgen dat het terrein
kilometers buiten de bebouwde kom van
worden genomen met grote financiële
wordt ontsloten en samengetrokken met
Baarn. De afgelopen jaren is de samen-
risico’s. Daarom streeft het College sane-
de kern van Katwijk.
werking geïntensiveerd. De gedachte is
ring ziekenhuisvoorzieningen in een zo
Definitieve besluitvorming over en uit-
thans om de weg die beide instellingen
vroeg mogelijk stadium naar een inten-
voering van de voornemens vergt echter
scheidt weg te halen. Bovendien zou de
tieverklaring tussen gemeente en instel-
nog een aantal stappen die niet eenvou-
woningbouw vanuit Baarn zich in de
ling, bedoeld als een zodanig ‘commit-
dig zijn te nemen.
richting van beide terreinen kunnen uit-
ment’ dat zekere financiële risico’s
breiden zodat een overgangsgebied ont-
daarmee verantwoord en aanvaardbaar
Met de presentatie “Via lijnen en lanen”
staat waar burgers en gehandicapten
worden geacht.
werd de gezamenlijke ontwikkelingsvisie
samenwonen.
Personalia Koninklijke onderscheidingen
Het gaat om mr. F.J.A. (Frits) Oostrik,
Bij koninklijk besluit zijn vier bij het
bestuurslid, drs. J.J.M. (Johan)
Bouwcollege werkzame personen
Vijverberg, plaatsvervangend hoofd
benoemd tot Ridder respectievelijk Lid
bouwzaken, drs. F.M. (Frank) Vernooij,
in de Orde van Oranje-Nassau.
gemachtigde bouw en drs. P. (Popke) Wagenaar, sectorhoofd bouwzaken. Functiewijziging Bij het bureau van het Bouwcollege is
E.G.M. K NOORS ( LINKS )
EN
W.G.
VAN
D ORP
de arts W.G. (Wim) van Dorp aangesteld
V. L . N . R .
F.J.A. O OSTRIK , J.J.M. V IJVERBERG
EN
F.M. V ERNOOIJ
als hoofd van de afdeling planontwikke-
deze sector verantwoordelijk voor de
ling. Hij volgt drs. E.L. (Eric) Vrijland
algemene onderwerpen. Drs. E.G.M.
op, die een functie elders heeft aan-
(Ewald) Knoors is sectiehoofd zieken-
vaard. Wim is secretaris van de
huizen en coördinator bouwplanbeoor-
Werkcommissie Ziekenhuizen en binnen
deling in deze sector.
Cursussen en symposia Studiemiddag Separeervoorzieningen in de GGZ Het Bouwcollege organiseert, speciaal
juni 2003 van 14.00 tot 17.00 uur, loca-
zorg vrijheidsbeperkende maatregelen als
voor het management van instellingen
tie: Bouwcollege te Utrecht.
afzonderen en separeren toegepast.
voor geestelijke gezondheidszorg, een
Ter bescherming van patiënt en omgeving
De toepassing van deze maatregelen is
informatiebijeenkomst over separeervoor-
worden in de geestelijke gezondheids-
echter aan criteria gebonden die zijn
zieningen in de GGZ. Datum en tijd: 25
zorg, verslavingszorg en gehandicapten-
(Zie verder op pagina 8)
7
KORT BESTEK JUNI 2003
(Vervolg van pagina 7)
vastgelegd in de Wet Bijzondere
Gezondheidszorg zal ingaan op de onder-
wordt aandacht besteed aan de door het
Opnemingen in Psychiatrische
werpen “Dwang en drang in de GGZ”, de
Bouwcollege vastgestelde en inmiddels
Ziekenhuizen (BOPZ). Alleen instellin-
Wet BOPZ en de implicaties voor instel-
goedgekeurde nieuwe bouwmaatstaven
gen die hiervoor zijn aangemerkt mogen
lingen. Daarna geeft prof.
voor separeer- en afzonderingsvoorzie-
overgaan tot het (onvrijwillig) afzonde-
Hutschemaekers, directeur Gelderse Roos
ningen. Hiervan worden best-practice-
ren en separeren van patiënten.
Instituut voor Professionalisering
voorbeelden gepresenteerd.
(GRIP), een uiteenzetting over de ontMevrouw Van der Zanden, inspecteur
wikkelingen in dwang en separatie in
Voor verdere informatie en aanmelding
BOPZ van de Inspectie voor de
Nederland in de afgelopen jaren. Tot slot
zie onze website www.bouwcollege.nl.
De Bouwdag Ouderenzorg wordt gehou-
environment’ en ombouw van verpleeg-
volgende onderwerpen:
den op 19 juni in Congrescentrum
huizen, de bekendmaking centraal van
• praktijkvoorbeelden ombouw verzor-
Orpheus te Apeldoorn. Het thema is:
de winnaar(s) van de Open ideeënprijs-
“Zorg voor wonen, wonen met zorg”.
vraag ouderenzorg voor architecten en
• kleinschaligheid in de praktijk
Dagvoorzitter is Job Boot, journalist.
studenten bouwkunde (zie voor stand
• ketenzorg op één locatie
van zaken: sectornieuws ouderenzorg).
• boekwaardeproblematiek.
In het ochtendprogramma staat, na
In het middaggedeelte wordt via vier
Inmiddels hebben zich reeds meer dan
algemene inleidingen over ‘healing
parallelsessies aandacht besteed aan de
350 deelnemers aangemeld.
Bouwdag Ouderenzorg
gingshuizen
Nieuw: casusbijeenkomsten Na de zomer wordt een begin gemaakt
naar aanleiding van de eerste middag
/werkvoorziening in de praktijk op
met zogeheten casusbijeenkomsten,
concreet uitgewerkte keuzes behandeld
gevarieerde wijze wordt ingevuld. In een
kleinschalige bijeenkomsten met het
worden.
later stadium volgen meer casusbijeenkomsten over specifieke voorzieningen
karakter van een workshop, waarin vanuit de praktijk concrete (bouw)projecten
Op 29 september is er een bijeenkomst
en nieuwe ontwikkelingen in de zorg
over woon-/werkvoorzieningen voor
aan de orde komen.
autisten (WWA). WWA’s zijn voorzienin-
in de GGZ.
gen, ondergebracht bij psychiatrische Begonnen wordt op 15 september met
ziekenhuizen, die langdurige, meestal
een themamiddag over groepswonen
levenslange opvang, begeleiding en
versus afdelingswonen in de verpleging.
behandeling bieden aan volwassen
Aan de hand van concrete voorbeelden
autisten met psychiatrische of gedrags-
zullen medewerkers van het
problemen, die zich niet of onvoldoende
Postbus 3056, 3502 GB Utrecht
Bouwcollege de verschillen en overeen-
kunnen handhaven in woonvormen c.q.
Bezoekadres: Churchilllaan 11, 3527 GV Utrecht
komsten tussen deze twee concepten uit
werksituaties waarin bescherming wordt
E-mail:
[email protected]
de bouwmaatstaf verpleging en verzor-
geboden. WWA’s bieden een stabiel,
ging bespreken.
gestructureerd milieu waarin continuï-
Fax: 030- 2983299
De middag is bedoeld voor instellingen
teit bestaat tussen wonen, werken en
Redactie: Han Hoes
die over de keuze van woonconcepten
ontspanning.
Vormgeving: Twin Design, Culemborg
voor verpleging aan het nadenken zijn.
De bijeenkomst is bedoeld om instellin-
Later dit jaar volgt een tweede bijeen-
gen en andere belangstellenden te laten
komst, waarop de door deze instellingen
zien hoe het concept van de woon-
8
COLOFON Deze nieuwsbrief is een uitgave van: College bouw ziekenhuisvoorzieningen
Internetsite: www.bouwcollege.nl Telefoon: 030-2983100
Druk: Wilco bv, Amersfoort ISSNnummer: 1570-4254
