Impressie Toogdag 19 maart 2015 Op de eerste Toogdag van 2015 stond in de ochtend JGZ in het sociale domein centraal. In het middagprogramma werd vooral aandacht besteed aan innovatief organiseren. Er waren 60 vertegenwoordigers van de JGZ-organisaties. Landelijk Professioneel Kader Karin Boode gaf een korte update over de stand van zaken ten aanzien van het Landelijk Professioneel Kader. Was het LPK in eerste instantie opgesteld voor de JGZ-organisaties en professionals, na overleg tussen de brancheverenigingen, VWS, VNG, IGZ en NCJ bleek dat daarnaast bestuurlijk draagvlak gewenst is. Na diverse consultatierondes bij de beroeps- en brancheverenigingen, VNG, IGZ en VWS is er inmiddels een versie maart 2015 beschikbaar gekomen. De essentie van het Kader is gelijk gebleven; er zijn met name diverse tekstuele aanvullingen en wijzigingen doorgevoerd. Het proces duurt nu langer, maar zorgt er wel voor dat er een scherper en breder gedragen resultaat ligt. Het streven is om voor de zomervakantie bestuurlijk draagvlak te verkrijgen. Het bestuur van Actiz heeft als eerste ingestemd met het LPK. De komende maanden zal het LPK besproken worden in het bestuur van GGD GHOR, VNG BAC PG en VNG commissie Zorg en Welzijn. Overigens is het NCJ momenteel bezig de BDS aan te passen aan het LPK. JGZ in het sociaal domein Met de huidige focus van de gemeente op de Jeugdzorg, is de behoeft groot om de toegevoegde waarde van de JGZ en de preventieve zorg goed voor het voetlicht te brengen. Aan de hand van twee praktijkvoorbeelden is de discussie op de veranderende rollen van de JGZ-verpleegkundige (als deelnemer in het sociaal wijkteam) en de JGZ-arts (als expert met een consultatiefunctie) ingeleid. Ervaringen Marie-Jose van Loon (STMR), JGZ verpleegkundige Marie-Jose is 12 uur per week werkzaam binnen het sociaal wijkteam 0-100. Dit geschiedt op detacheringsbasis en wordt apart door de gemeente gefinancierd. Daarnaast is zij 12 uur per week werkzaam als JGZ-verpleegkundige 0-4. Sinds september is proefgedraaid met het sociaal wijkteam en per 1 januari is dit team officieel van start gegaan. De eerste ervaringen zijn positief: ervaring en kennis van de JGZ-verpleegkundige is uitgebreid, de samenwerking met de andere disciplines verloopt positief. De eerste resultaten zijn geboekt. Naast het wijkteam is er ook een Regionaal Expertise Team (waar diverse experts als jeugdarts, huisarts etc. in deelnemen). Dit sociaal wijkteam wordt aangestuurd door een meewerkend voorvrouw. Presentatie Marjo Blom en Marja van den Elzen (GGD Zuidoost Brabant) Marjo (manager JGZ) gaf een toelichting op de pilot Peel 6.1 die momenteel draait. Er wordt gewerkt met een zorgpiramide waarin van lokale netwerken (incl. JGZ) - opvoedondersteuning - jeugd- en gezinswerker naar specialistische voorzieningen opgeschaald kan worden. Naast deze piramide is specialistische ondersteuning beschikbaar via een zgn. expertpool. Marja van den Elzen is als jeugdarts 3,5 dag per week (0,7 fte) op detacheringsbasis werkzaam in deze pool. De opdracht aan deze pool luidt: het inzetten van passende hulp: zwaar waar nodig en
licht waar mogelijk, effectieve jeugdhulp: juiste moment via kortste weg naar de juiste zorg en uniformiteit in verwijzingen. De pool ontvangt ongeveer 30-40 consultatieaanvragen per week voor het inzetten van zorg. De eerste ervaringen zijn gepresenteerd en er de wensen voor de toekomst zijn uitgesproken (verbinding integrale vroeghulp en onderwijs). Aan de transformatieagenda dient nog expliciet vorm gegeven te worden. Uitwisseling kennis en ervaring & discussie: De aanwezigen zijn in twee groepen uiteen gegaan: groep A discussieerde over de stelling “Dient JGZ wel/niet deel te nemen in de sociale wijkteams?” en in groep B zaten deelnemers die met name uitwisseling wilde over “Wanneer je als JGZ deelneemt aan een sociaal wijkteam, hoe zorg je dan dat preventie goed gewaarborgd blijft?” Discussie groep A: De kracht van de JGZ: positionering als schakel tussen gemeente en medische sector (huisarts/ tweede lijn). Ogen en oren voor gemeente; is er wel of niet iets aan de hand? Jeugdarts kan in lastige veld van de huisartsen voor gemeente veel betekenen. We geloven ook wel in de kracht van de JGZ maar het levert me ook wel eens buikpijn op; kunnen we dat wel waarmaken?? Wat straalt JGZ uit? JGZ heeft al een enorme slag gemaakt in vergelijking met vier jaren geleden.... De JGZ werkt met BIG- geregistreerde professionals en richtlijnen. Marketing issue; laat een wethouder meelopen in de JGZ. Schema ' in beeld en bereik'; dit is wat we zien en dit is wat we doen! In beeld blijven bij kinderen die meer hulp nodig hebben; het woord doorverwijzen schrappen maar noodzakelijke hulp erbij halen. Kernwoorden Corebusiness: waar zijn we van en welke problemen voor de gemeente kunnen we oplossen? Professionals en managers zijn ambassadeur met zelfde visie! Communiceren met gemeente over wat je kunt leveren en hem of haar meenemen in de praktijk. Als managers elkaar ondersteunen, bijvoorbeeld hier en in andere bestaande structuren. Discussie groep B: De volgende onderwerpen zijn aan de orde gekomen: 1. Hoe kun je privacy van de cliënt waarborgen als iemand zowel in de JGZ als in een wijkteam werkt? Hier wordt verschillend mee omgegaan. Zo zijn er voorbeelden waarbij een jeugdverpleegkundige vanuit haar rol in het wijkteam over belangrijke aanvullende informatie beschikt en de week daarna hetzelfde gezin tijdens een consult ziet en niets met die informatie mag en kan doen. Er zijn ook voorbeelden waarin duidelijke afspraken zijn gemaakt en er wel uitwisseling van gegevens plaatsvindt, wel met toestemming van de ouders.
Aanwezigen zijn het erover eens dat dit een ingewikkeld punt is. Daarbij komt dat de JGZ al beschikt over goede dossiervorming en de wijkteams dat nog niet hebben. 2. Preventie in het wijkteam De wijkteams worden overspoeld met aanvragen en de druk is hoog. Dat maakt dat preventie nog niet voldoende plaats vindt. De JGZ professionals in het wijkteam komen onvoldoende aan hun eigen expertise toe van ontzorgen en normaliseren. Er zijn verschillende manieren waarop JGZ professionals in het wijkteam werken. Sommigen pakken alles op wat er binnenkomt. Anderen worden alleen ingezet op het onderdeel jeugd. Waarbij er gebruik gemaakt kan worden van het al aanwezige netwerk van de JGZ professional, zoals bijvoorbeeld peuterspeelzaalwerk en scholen. Er wordt een voorbeeld genoemd uit Capelle aan de IJssel waarbij de jeugdverpleegkundige in het wijkteam een generalist met een specialisme is. Zij heeft een spilfunctie in het opschalen of afschalen van zorg. 3. Profilering van de JGZ in de gemeente “Er is al wel transitie , maar nog geen transformatie”, was een mening die gedeeld werd. Het is belangrijk dat de JGZ aan de gemeenten laat zien wat ze kan bijdragen in het omlaag brengen van de kosten. Dat kan door hen mee te nemen en een kijkje in de keuken te bieden, als ook door het voeden met casuïstiek. In het kader van de Jeugdwet kan de JGZ meer interventies doen, die als aparte gefinancierde projecten kunnen worden ingekocht. Zoals bijvoorbeeld Stevig ouderschap of video interactie begeleiding. Sommige organisaties doen dit al. Het zou helpen als we kunnen aantonen wat de JGZ preventief heeft gedaan en hoe ze heeft bijgedragen aan ontzorgen. Dat is echter heel erg moeilijk. Wat wel kan is bijvoorbeeld een ouder hierover laten vertellen. Er is en voorbeeld waar een ouder in een filmpje vertelt welk effect een prenataal huisbezoek heeft gehad. In andere sectoren wordt gewerkt met reviews op internet. En ook, ga het gesprek aan met de gemeente. Laat hen vertellen waar ze mee zitten. Geef aan wat je daar als JGZ in zou kunnen betekenen. 4.Waaraan is behoefte in het veld? ● Effectstudies. Die kunnen helpen om gemeenten inzicht te geven in het nut van investeren op de langere termijn. ● Landelijk Professioneel Kader scherper neerzetten, ook bij VNG ● De Toolbox wordt als zeer helpend ervaren. Er zit goed materiaal in dat kan helpen in gesprekken met de gemeente.
●
●
Sprekers. Zodat niet altijd jijzelf degene bent die in de gemeente een en ander over de JGZ komt vertellen, maar een manager uit een andere gemeente of een wethouder van elders. Of ouders. Visualiseren, niet alleen informatie in tekst.
5. Signaalfunctie in onderwijs Op veel plaatsen neemt het schoolmaatschappelijk werk een deel van de zorg op zich. Hoe blijf je als JGZ betrokken en in beeld? In het landelijk Professioneel Kader staat dat de JGZ onderdeel moet zijn van de zorgstructuur op school. Zorg dat je aanwezig bent op school, dat men een gezicht kent. Zet technologische mogelijkheden in om jongeren beter te bereiken. Gemeente Hollands Kroon - Anja van der Horst, directeur bedrijfsvoering Hollands Kroon is ontstaan na een fusie (in 2012) van diverse gemeenten in de kop van Noord Holland: Niedorp, Wieringen Wieringermeer, Anna Paulowna. De fusie gaf een “natuurlijk” startsein voor een nieuwe organisatievisie waarin niet tijdgebonden werken en het zelf verantwoordelijkheid nemen voor zaken centraal staan. Er zijn 5 kernwaarden benoemd: vertrouwen, lef, respect, contact en bevlogenheid. Deze kernwaarden zijn leidend bij alle uitvoer van het werk, voor het werven van nieuwe collega’s en in het invullen van opleidingen. Zo kent deze gemeente geen vakantiedagen en fiatteren medewerkers zelf hun declaraties. Uitgangspunt is High Trust, Low Tolerance. Beschaam je het vertrouwen, dan pas je niet bij de organisatie en volgen er maatregelen. Zelfsturing, teambeoordeling en reflectie zijn de tools waarlangs gewerkt wordt. Er is 4 jaar uitgetrokken om naar de gewenste situatie toe te groeien. Het bevlogen betoog werd aangevuld met diverse voorbeelden, ook qua dienstverlening en producten van de gemeente. Afgesloten werd met een top 3 van succesfactoren: 1. Gewoon doen, niet blijven hangen in plannen 2. Overtuigd zijn van koers en hieraan blijven vasthouden 3. Vertrouwen: nooit toegeven op vertrouwen. Natuurlijk is commitment van het hoogste (bestuurs)organaan van essentieel belang bij een dergelijke koerswijzigingen. Innovatie-atelier Een korte terugblik door Karin Boode, met behulp van innovatiepioniers Mirjam Jobse, Celeste Kamphuis, Janine van Leeuwen, Marleen van de Loo en Monique Westerlaken, op het innovatie-atelier van afgelopen jaar en de resultaten die hierbinnen bereikt zijn. In juni start een nieuwe lichting met opnieuw 20 deelnemers. Er is nog plek voor nieuwe kandidaten! Deze kunnen opgegeven worden via
[email protected]. Meer informatie (data, inhoud, randvoorwaarden) volgt in april.
Beheerfuncties NCJ Marga Beckers zet uiteen welke methodieken, interventies, commissies etc. het NCJ in beheer
heeft. Centraal daarbij staat de (kwaliteits)borging. Het NCJ verricht daarbij, afhankelijk per beheersoort, diverse activiteiten, zoals het inrichten van een beheerstructuur, kwaliteitsbewaking, scholing, onderzoeksvragen, communicatie en (landelijke) implementatie. Het NCJ stelt wel voorwaarden aan hetgeen in beheer wordt genomen; het moet passen bij de missie, visie en kernwaarden van het NCJ, potentie hebben voor landelijke implementatie en van goede kwaliteit zijn. De meerwaarde van het in beheer nemen is gelegen in kwaliteitsverbetering, het leren van aanpakken binnen dezelfde soort beheerfunctie, het onderling verbinden van activiteiten en het efficiënter werken. Zo ontstaan er binnen de NCJactiviteiten twee regimes: een aanbod waarvan JGZ- organisaties gratis gebruik kunnen maken en een aanbod waarbij JGZ- organisaties tegen betaling gebruik kunnen maken. Organisaties bepalen zelf wat ze aan activiteiten afnemen. Data volgende Toogdagen 11 juni 2015 12 november 2015
