Voorlichtingsblad van de stichting Steun Messiasbelijdende Joden 15e jaargang nummer 1
Immanuël ‘Komt mijn geld wel op de goede plaats? Draag ik bij aan verandering ten goede? Is er resultaat te zien van de investeringen?’ Vragen die gesteld worden als mensen een gift geven voor een goed doel. Hoe zit dat met ons werk in Israël? Door Ds. A. Jonker
Uw hulp helpt Opmerkelijke resultaten
gelijkenis van het zaad uit Mattheüs 13, beeld van de verkondi-
Bemoedigend is te horen en te lezen dat we met onze giften
ging van het evangelie. Een deel van het zaad valt op de weg en
ook het verschil kunnen maken. Met uw hulp is in 2012 het
de vogels pikken het weg. Een deel valt in oppervlakkige aarde
E-learningproject (leren via internet) van het Israël College of the
vlak boven de rotsbodem en een deel valt tussen de doornen.
Bible opgezet in het Hebreeuws of in het Engels. Inmiddels is het
Allemaal zaad wat geen vrucht voortbrengt. Toch blijft de boer
mogelijk om online de volgende cursussen te volgen: ‘De Dode
zaaien, want hij weet: een deel zal vrucht dragen.
Zeerollen en het Nieuwe Testament’, ‘De Joodse wortels van het christelijk geloof’ en ‘Bijbelse geografie’. Vijf nieuwe cursussen zijn
Doorgaan met zaaien
in voorbereiding. Zie de website: http://www.israelcollege.com/
De verkondiger van het evangelie gaat door om de goede bood-
Wat een groei en bloei! Zegen van Boven!
schap door te geven. Het Woord is het waard! Zo mogen we
In 2012 nam het Bijbelgenootsschap in Israël het initiatief om een
op allerlei plaatsen ieder jaar financiële ondersteuning geven.
website voor de bestudering van heel de Bijbel te gaan maken.
Gemeenten en instanties krijgen een steun in de rug om door te
Inmiddels is de website in de lucht: http://haktuvim.co.il/en/study/.
gaan met hun werk. Zij worden geholpen bij de taak die ze trouw
En wat schrijft een pastor van een plaatselijke gemeente aan
uitvoeren. De kleine gemeenten en kwetsbare organisaties van
Victor Kalisher van het Bijbelgenootschap? ‘Wees gezegend voor
Messiasbelijdende Joden hebben deze steun uit Nederland en
dit project. Het is een geweldig stuk gereedschap voor het lichaam
andere landen nodig. Het ledental en de financiële positie van hun
van de Messias in Israël en ook daar buiten. Wees sterk en heb
mensen maakt het onmogelijk om zelfstandig te zijn. Onze hulp is
goede moed. P.S. ik zal een link sturen aan heel de gemeente!!’
onmisbaar. Het gezaaide zaad zal op Gods tijd ook vrucht dragen!
Soms niet succesvol
Zo zien we soms nu al een stuk van de oogst. Dit bemoedigt
Heeft alles het gewenste resultaat? Dit zal in uw leven niet altijd
het bestuur om door te gaan met dit mooie werk. In geloof en
zo zijn en dit kan ook niet het geval zijn in het werk van een organi-
biddend afhankelijk van God breiden we de hulp uit naar een
satie die goede doelen steunt. Soms veranderen omstandigheden,
Bejaardencentrum voor Messiasbelijdende Joden. We zijn er
soms blijken inschattingen niet uit te komen. Het is als in de
van overtuigd: Uw hulp helpt echt!
Jeruzalem zal niet ommuurd blijven… en Ik zal voor haar zijn, spreekt de Heere, een muur van vuur rondom. Zacharia 2 : 4 en 5. Door ds. H. de Graaf, Urk
Jeruzalem de stad van God Te midden van spanningen in het Midden-Oosten en andere
Is de muur van verzet in ons hart gebroken? Dan weet u hoe
werelddelen klinkt namens de Heere in het derde nachtgezicht van
veilig dat Jeruzalem is. ‘Ik kom en zal in uw midden wonen’, zegt
Zacharia als een bemoedigende boodschap. De teruggekeerden uit
de Heere. ‘En Ik zal voor haar zijn een muur van vuur rondom’.
ballingschap horen: De Heere zal Jeruzalem nog verkiezen…. en
Zoals Elisa en zijn knecht beschermd werden door een muur
het meetlint zal over Jeruzalem uitgespannen worden.
van vurige paarden en wagens, tegen de Syriërs, zo beveiligt de
Zacharia ziet een jongeman lopen. Hij loopt snel, met een meet-
Heere allen die bij Hem schuilen. Daar woont Hij Zelf.
snoer in de hand. Hij is in beweging gebracht door het Woord van God. Deze ‘doener’ wil Jeruzalem opmeten om te zien
Hoe is en wordt dit visioen vervuld? God kwam wonen in het
hoe groot haar breedte en lengte zal zijn. Heerlijk, dat jeugdige
Heilige der heiligen. Hij kwam onder ons wonen in Zijn Zoon,
enthousiasme! Maar namens de hemel wordt hem gezegd, ter
het Woord. Omdat Hij de hitte van Gods toorn geblust heeft,
bemoediging, dat het toekomstige Jeruzalem niet ommuurd zal
zullen de inwoners van dat Jeruzalem niet verteerd worden. God
blijven, vanwege de hoeveelheid aan mensen en dieren in haar
woont door Zijn Heilige Geest in het hart van allen die de Naam
midden. Het zal dorpsgewijs bewoond worden. Het wordt een
van de Heere aanroepen!
schare die niemand tellen kan.
Straks is daar het onmetelijke Nieuwe Jeruzalem, waar het
O ja, eerst met muren en poorten, gebouwd onder Nehemia
eeuwig veilig en heilig is.
en anderen. Vandaag nog ziet u de oude stad met zijn poorten en wijken. Maar Jeruzalem is al veel groter dan die oude stad.
Wie komt daar binnen die muur van vuur? Daar zorgt de Heere
Overal nieuwe wijken en nederzettingen. De stad, waar het volk
voor. Wij worden door Hem geroepen om, biddend om de
Israël door Gods verkiezende genade recht op heeft. Ze komen
Heilige Geest, te getuigen in woorden en daden van DE WEG, DE
aan, nog steeds, Joodse immigranten, om hier te wonen. En het
POORT, JEZUS CHRISTUS. Juist ook onder de ‘beminden om der
kleine aantal Messiasbelijdende Joden groeit langzaam.
vaderen wil’, de Joden. Wij hebben te bidden dat met name de Messiasbelijdende Joden
Jeruzalem zal niet ommuurd blijven… het ziet ook op de
hun volksgenoten tot zegen mogen zijn, door het getuigenis
Toekomst. Het Nieuwe Jeruzalem dat straks vanuit de hemel
van Christus, ondanks minachting en tegenwerking. En de gelo-
zal neerdalen op de nieuwe aarde. Hoe precies, dat kunnen wij
vigen uit de heidenen worden geroepen Israël tot jaloersheid te
niet weten en meten. Maar bij de Heere is ruimte. Die Stad zal
verwekken, opdat er nog velen tot geloof en bekering komen.
oneindig groter zijn dan het aardse Jeruzalem. Heel de aarde
Nog is er plaats!
zal vol zijn van Gods heerlijkheid. En het geheim? In de Man van smarten, het Lam, dat voor al de zijnen, uit Joden en heidenen,
Wie komen er binnen? Alleen zij, die geschreven zijn in het boek
buiten de stad heeft geleden. De ruime boodschap klinkt: Kom
des levens van het Lam, zij, die dagelijks hun vuile kleren wassen
tot Mij. Ik bied je vrije vestigingsvergunning aan op Mijn kosten
in het bloed van het Lam. Zij zullen meemaken: ‘Daar geen rouw
in dat Nieuwe Jeruzalem. Ik heb de scheidingsmuur tussen
meer en geen tranen in het Nieuw Jeruzalem’.
Joden en heidenen afgebroken. Daar gaat het om! Of wij onze veiligheid en heiligheid zoeken in Hem alleen!
2
Immanuël
Nieuw project
Verzorgingshuis Ebenezer Home in Haifa Wie oud geworden is en niet meer in een eigen woning kan wonen, gaat naar een verzorgingshuis. Dit is een grote stap,
Nu moet het 38 jaar oude gebouw dringend aangepast
maar soms kan het niet anders. Zo was het ook voor Joden die
worden aan de eisen die de Israëlische overheid in 2014
de Holocaust hadden overleefd en naar de Israël gegaan waren.
stelt! Wat is er nodig?
Veel familieleden hadden zij verloren, de jongere generatie werkte
• Een verpleeghuisafdeling realiseren, uiterlijk 2016.
hard aan de opbouw van de nieuwe Joodse staat. Wie kon de
• Totale renovatie.
zorg voor de oudere met zijn beperkingen op zich nemen?
• Extra versterkingen aanbrengen om het gebouw te beveiligen tegen aardschokken.
Men is met de beperkte middelen al aan de slag gegaan. Er zijn gasdichte schuilkelders op iedere etage gerealiseerd. Immers, ook de ouderen moeten bij een eventuele raketaanval beschermd worden! Het begrote bedrag van €4.200.000,- zal vanuit een brede achterban in meerdere landen bijeengebracht moeten worden. De eigen bijdragen van de bewoners waren ontoereikend om te sparen voor een dergelijk ingrijpende renovatie. Het bestuur is er van overtuigd dat dit project ook vanuit Nederland steun verdient. Wij hopen een deel van dit bedrag De Noors Lutherse zending zag hierin een opdracht. Zij hebben
bijeen te brengen. Inmiddels is er al een eerste brief naar ons
in de zeventiger jaren van de vorige eeuw hun schouders gezet
ledenbestand gestuurd en er zullen in 2014 en komende jaren
onder het realiseren van een christelijk verzorgingshuis. Daarin
extra acties gevoerd worden.
konden Messiasbelijdende Joden en Arabische christenen zich thuis voelen. In 1976 werd het enige bejaardencentrum, zoals
Wij vragen u om ook uw steentje bij te dragen!
men dat toen noemde, voor Joodse en Arabische christenen
U kunt dit doen door bijgevoegde acceptgiro, maar we hopen
geopend. Een uniek huis, zeker als het gaat om de liefdevolle
dat velen van u in de komende jaren een vaste bijdrage zullen
zorg die men vanuit de liefde van Christus aan de naaste geeft.
geven. Vult u daarvoor het machtigingsformulier in en stuurt u het ons terug!
Sinds 2003 is de leiding van het huis overgedragen aan de Arabische christen Johnny Khoury en zijn vrouw Shoshanna, die een Messiasbelijdende Jodin is. De van oorsprong Nederlander David Philips nam de leiding van het onderhoud voor zijn rekening. In het huis wonen Messiasbelijdende Joden, niet-Joodse christenen die gehuwd zijn of waren met Joodse gelovigen en christenArabieren. De staf houdt iedere dag een meditatief moment voor de bewoners, de medewerkers en de vrijwilligers. Aan de maaltijden wordt gebeden! De 27 bewoners voelen zich verenigd door het gemeenschappelijke geloof in Jezus Christus de Heere. Zij zijn o.a. afkomstig uit: Israël, Duitsland, Finland, Roemenië, Nederland en Amerika.
Immanuël
3
Veel manieren om te geven Per bank Grotere bedragen maken we liever over per bank. Dat is niet alleen veiliger, maar het geeft in Nederland ook de mogelijkheid om de gift op te nemen onder de ‘aftrekbare giften’, zodat we minder belasting hoeven te betalen. Vaak wordt het bedrag van de gift daarom ook verhoogd.
Collectebus
Acceptgiro
Soms wordt er aangebeld aan de deur. Een aardige vrouw, meer
Om het elkaar gemakkelijk te maken, worden er accept-
dan eens samen met een kind, vraagt: ‘Hebt u wat over voor
giro’s meegestuurd. Deze worden gebruikt voor de
kinderen in ….?’. Het kind houdt de collectebus voor zich uit en kijkt
adresseringen. Daarnaast kunt u daarop een bedrag
u verwachtingsvol aan. Natuurlijk doet u wat in de collectebus,
invullen en uw handtekening zetten. We weten dat de
meestal enkele euro’s. De stichting Steun Messiasbelijdende Joden
acceptgiro helaas zijn langste tijd gehad heeft.
houdt geen deurcollecten, maar er worden in veel gemeenten wel collecten voor ons werk gehouden. Verder ontvangen wij giften op de volgende manieren.
Internetbankieren Velen hebben het gemak van internetbankieren ontdekt. Achter de pc worden de bedragen ingevuld, een banknummer
Automatische afschrijving
wordt overgenomen uit het adresboek, soms wordt aangeklikt
Er zijn veel donateurs die hun gift periodiek laten
dat hetzelfde bedrag iedere maand of kwartaal moet worden
afschrijven van hun rekening. Daar zijn we blij mee, want
overgemaakt. Wanneer u zo uw gift overmaakt, heeft dat als
dit betekent voor de stichting minder kosten. Daarvoor
probleem dat wij niet de mogelijkheid hebben om een bedank-
kunt u ons machtigen via bijgevoegd machtingsformulier.
brief te sturen, aangezien uw adresgegevens bij ons onbekend
U kunt tot 8 weken na de afschrijving zelf uw gift te laten
blijven. Hiervoor graag uw begrip.
terugboeken.
Periodiek schenken Vanaf 1 januari 2014 is het heel gemakkelijk geworden om - zonder tussenkomst van een notaris - periodiek te schenken en het hele bedrag af te trekken van uw inkomen. (voor de ‘kenners’: zonder de 1% drempel of het 10% maximum). Hiervoor moet aan enkele voorwaarden voldaan worden. De periodieke schenking moet in een overeenkomst schriftelijk worden vastgelegd en moet gelden voor een periode van minimaal vijf jaar.
Legateren
Daarvoor moet een overeenkomst in tweevoud worden ingevuld
U kunt ook de Stichting Steun Messiasbelijdende Joden in uw
en ondertekend. Wanneer u ons belt of mailt sturen wij u graag
testament of wilsbeschikking opnemen. Soms heeft dit de voor-
twee eenvoudige overeenkomsten toe. Beide stuurt u ons
keur boven het geven op een van bovenstaande manieren. Dan
ingevuld en ondertekend retour. Wij ondertekenen die formu-
dient u de volgende zin op te nemen: Ik legateer vrij van rechten
lieren ook en sturen u één getekend exemplaar retour. Zo hebben
aan Stichting Steun Messiasbelijdende Joden te Nijkerk een
u en wij een bewijsstuk in de administratie. Dit is voor u en ons
bedrag van € ………… om te worden afgegeven drie maanden na
heel gemakkelijk en u geeft structurelere steun aan ons werk.
mijn overlijden.
Hoe u uw gift ook overmaakt, namens onze Joodse broeders en zusters willen wij u bij voorbaat heel hartelijk danken! De penningmeester
4
Immanuël
Messiasbelijdende Joden in Joodse geschriften tot aan 500 na Chr. Prof. Dr. Pieter A. Siebesma, Lunteren
Inleiding
Joodse christenen in de Misjna
In het vorige artikel werd de geschiedenis van de Joodse
De Misjna (letterlijk herhaling) is een dik boekwerk, dat een
christenen in de eerste eeuwen beschreven. De voornaamste
systematische behandeling bevat van wetten van de Tora
bron van kennis over hen is het Nieuwe Testament en dan met
(de eerste vijf boeken van Mozes). Deze zijn aan de hand van
name de Handelingen der Apostelen.
de mondelinge overleveringen door de rabbijnen ontwikkeld.
Over de tijd na het Nieuwe Testament zijn we minder goed
De Misjna bevat uitspraken van rabbijnen vanaf 20 tot 200 na
geïnformeerd. Wel is duidelijk dat er een verschil was tussen de
Chr. Meer dan tweehonderd rabbijnen hebben aan dit werk
positie van de Joodse christenen in het land van Israël en van
bijgedragen. In ongeveer 200 na Chr. werd de Misjna door een
grote delen van wat toen de Romeinse provincie van Syrië was
zekere Jehoeda haNasi (letterlijk Juda de vorst), de toenma-
en die van de rest van het Romeinse Rijk.
lige patriarch, het hoofd van de joodse gemeenschap in Galilea
In het land Israël en in grote delen van Syrië vormden de Joden
samengesteld. De Misjna bestaat uit zes delen die ieder weer uit
de meerderheid van de bevolking. De Joodse christenen spraken
een aantal gedeelten (traktaten genoemd) zijn opgebouwd. Zo
Aramees en leefden in een Joodse omgeving. Vanzelfsprekend
zijn er bijvoorbeeld traktaten over de sabbat en de feestdagen,
konden zij zo hun Joodse identiteit bewaren en volgens de
over het huwelijk en scheiding, het burgerlijk strafrecht en de
Joodse wetten en gebruiken leven. Er zullen ongetwijfeld ook
landbouw, maar ook over de tempel en haar eredienst. De
gelovigen uit de volkeren zijn geweest, maar dezen waren door
Misjna vormt de basis voor de Talmoed en is dan ook één van
taal en cultuur van hen gescheiden. De situatie in de rest van
de belangrijkste, zo niet het belangrijkste werk voor de Joodse
het Romeinse Rijk was totaal anders. Hier sprak men Grieks en
godsdienst.
Latijn en waren de christelijke gemeenten vanaf hun ontstaan
Aangezien dit werk in tijd het dichtst bij die van Jezus staat, zou
gemengd. Vooral proselieten (heidenen die waren overgegaan
je verwachten dat daarin wel verwijzingen te vinden zijn naar de
tot het Jodendom) en andere geïnteresseerden uit de volkeren
naam van Jezus of dat er tenminste regels geformuleerd zouden
werden tot Christus bekeerd. De Joodse christenen werden al
worden, over hoe men met Joodse christenen dient om te gaan.
vanaf het begin overvleugeld door de gelovigen uit de heidenen.
Daarom is het opmerkelijk dat in de Misjna helemaal niet over
De situatie in het Midden-Oosten was anders.
Jezus wordt gesproken. Er zijn slechts enkele toespelingen op
In het vorige artikel ben ik vooral ingegaan op de situatie van de
christenen te vinden.
Joodse Christenen in het westelijk gedeelte van het Romeinse Rijk. Voor de Joodse gelovigen in Israël, Syrië en Irak zijn we
Zo’n passage uit de Misjna, die mogelijkerwijs op Joodse chris-
met name aangewezen op de in het Aramees en Hebreeuws
tenen betrekking heeft is Sanhedrin 10:1. ‘Geheel Israël zal deel
geschreven rabbijnse literatuur uit die tijd, zoals de Misjna en de
hebben aan de komende wereld, zoals geschreven staat (in Jes.
Talmoed. Je zou verwachten dat we hierin informatie kunnen
60:21): ‘Uw volk zal geheel uit rechtvaardigen bestaan, voor
vinden over de Joodse christenen, hoewel ze bevooroordeeld
altoos zullen zij het land bezitten: een scheut die Ik geplant heb,
zijn en vanzelfsprekend niet objectief.
een werk Mijner handen, tot Mijner verheerlijking.’
Immanuël
5
Waarschijnlijk stamt uit deze tijd het zogenaamde Achttiengebed, een gebed dat ook nu nog driemaal daags in de synagoge wordt gebeden. In dit gebed is een passage gericht tegen de ‘miniem’, waarin wordt gevraagd om hun vernietiging. Ook hier is het niet gericht tegen de christenen in het bijzonder, maar tegen ketters in het algemeen. Alle Joden die afwijkende meningen hebben, zoals Sadduceeën, christenen en Samaritanen vallen hieronder. Joodse christenen werden dus gezien als ketters omdat zij de mondelinge wet afwezen en aan gebedsgenezing deden. In de Talmoed worden meer bezwaren tegen hen ingebracht. Joodse christenen in de Talmoed Met name in de Babylonische Talmoed treffen we een aantal verwijzingen aan naar Jezus en naar zijn Joodse volgelingen. De En deze zijn degenen die geen deel zullen hebben aan de
Babylonische Talmoed stamt uit de vierde en de vijfde eeuw en
komende wereld: Hij die zegt: Op grond van de Tora is er geen
bestaat uit de Misjna als basis en de commentaren daarop, die
opstanding uit de doden; en de Tora is niet uit de hemel (d.w.z.
Gemara wordt genoemd. In feite bestaan er twee Talmoeds, een
van God); en een Epicureeër (d.i. een vrijdenker). Rabbi Akiba
samengesteld in Palestina (de Jeruzalemse of Palestijnse Talmoed)
zegt: Ook hij die ketterse boeken leest of hij die bezweringen
en een samengesteld in Irak (de Babylonische Talmoed). Ze
fluistert over de wond en zegt: (Ex. 15:26) ‘Ik zal u geen enkele
hebben de Misjna gemeenschappelijk, maar verschillen wat de
van de ziekten opleggen die Ik Egypte heb opgelegd, want Ik ben
commentaren betreft. Het is net als de Misjna een soort discus-
de Heere, uw geneesheer’.
sieboek, dat uitspraken en discussies bevat van rabbijnen over de mondelinge wet, zoals die in de Misjna is geformuleerd.
Deze passage gaat over de vraag wie van Israël wel of niet deel zullen hebben aan de toekomstige wereld, met een verwijzing naar
Dat de Babylonische Talmoed zich openlijker over Joodse chris-
Jes. 60:22, waarbij het bezitten van het land wordt opgevat als een
tenen uitlaat dan de Palestijnse Talmoed valt te verklaren uit de
verwijzing naar het hiernamaals. Men heeft wel gedacht dat met
politieke situatie. In de tijd van het ontstaan van de Palestijnse
degenen die de opstanding uit de doden loochenen of die beweren
Talmoed viel het land Israël onder het christelijke Oost-Romeinse
dat de Tora niet van God afkomstig is, christenen worden aange-
rijk en waren de Joden een vervolgde minderheid. Ze konden
duid. Met de Tora wordt dan niet de eerste vijf boeken van Mozes
het zich niet veroorloven om zich al te anti-christelijk uit te laten.
bedoeld, maar de mondelinge overlevering bedoeld, waarvan de
Maar in Irak, waar de Babylonische Talmoed is ontstaan, waren
Joden aannemen dat zij gelijk met de schriftelijke Tora door God
de heidense Perzen aan de macht en werden de christenen
aan Mozes is gegeven. De ketterse boeken zouden dan de evan-
haast nog erger vervolgd dan de Joden, omdat zij weigerden
geliën zijn en de uitspraak van rabbi Akiba zou verwijzen naar
offers te brengen aan de Perzische afgoden.
genezing door christenen. In de evangeliën en de Handelingen der Apostelen kunnen we immers lezen dat onder de eerste christenen
In de Babylonische Talmoed is het aantal passages beperkt, maar
genezing op gebed veelvuldig voorkwam.
ze zijn wel illustratief. De zwaarste beschuldiging tegen Joodse
Deze mensen worden in de rabbijnse literatuur ‘miniem’
christenen is dat zij volgelingen zijn van een bastaard Jood.
genoemd, letterlijk betekent dit woord ketters. Maar slaat het op
Immers de vader van Jezus is niet bekend. Daarom zou niet
Joodse christenen? In het geval van de opstanding uit de doden
alleen de wet van Deut. 23:3 (‘een bastaard mag niet komen in
is dat onwaarschijnlijk, omdat de opstanding uit de doden een
de vergadering des HEEREN in het tiende geslacht’) op Jezus van
centraal gegeven is binnen het christelijk geloof. Met degenen
toepassing zijn, ook had zijn moeder Mirjam gestenigd moeten
die de opstanding uit de doden loochenen zullen veeleer de
worden (Deut. 22:22). Daarom noemt men hem wel Jezus ben
Sadduceeën bedoeld worden.
Panthera, waarbij het Griekse woord Panthera een woordspel-
Niet alleen Joodse christenen wijzen het goddelijk gezag van de
letje is van het Griekse ‘parthenos’, maagd. Joodse christenen,
mondelinge leer af, ook Sadduceeën en Samaritanen doen dat.
omdat zij Jezus volgen, kunnen daarom niet als Jood beschouwd
Daarom behoeven de ketterse boeken per definitie geen christe-
worden. Zij zijn net als Jezus afgodendienaars en kunnen geen
lijke boeken te zijn. Het woord ‘miniem’ is daarom eigenlijk een
deel hebben aan de toekomende wereld.
verzamelnaam waaronder alle soorten ketters (vanuit orthodox joods standpunt bezien) kunnen vallen, zoals Sadduceeën,
Een tweede beschuldiging die tegen de Joodse volgelingen van
Hellenistisch gezinde Joden, Samaritanen, Joodse christenen en
Jezus wordt ingebracht is dat zij magie bedrijven. Een karakteris-
gnostische groeperingen.
tiek voorbeeld hiervan is de volgende passage.
6
Immanuël
‘Het gebeurde eens dat rabbi Eleazar ben Dama gebeten werd
In oudere studies wordt de houding van de rabbijnen tegenover
door een slang en Jakob van Kefar Sama kwam om hem te
de Joodse christenen van die tijd wel omschreven als een gebrek
genezen in de naam van Jezus ben Pantera, maar rabbi Isjmael
aan interesse. Men ging van het standpunt uit, dat men maar
stond het hem niet toe. Men zei tot hem: ‘Het is jou niet toege-
zo weinig mogelijk aandacht moest besteden aan deze nieuwe
staan, Ben Dama.’ Hij antwoordde hem: ‘Ik zal je bewijzen dat hij
groep. Men had Jezus en zijn volgelingen buiten de Joodse
mij kan genezen.’ Maar voordat hij in staat was dat te bewijzen,
gemeenschap geplaatst en waren daarom geen aandacht waard.
stierf hij. Rabbi Isjmael zei: ‘Gelukkig ben jij, Ben Dama, dat je in
Ik denk dat dat niet volledig is. Men stond vijandig ten opzichte
vrede bent gestorven en dat je de omheining van de wijzen niet
van de Joodse christenen, beschouwde hen als ketters en wilde
hebt doorbroken, want wie de omheining van de wijzen door-
daarom niets met hen te maken hadden. De rabbijnen kenden
breekt, hem wordt het vergolden aan het eind, zoals geschreven
het evangelie van Johannes en mogelijk ook de andere evange-
staat (in Pred. 10:8): ‘en wie een muur doorbreekt, een slang zal
liën. Daarom waren de Joodse christenen wel gedwongen op te
hem bijten’. (Hull 2:22f)
gaan in de christelijke gemeenten, waar niet-Joden de meerderheid vormden en waren ze gedoemd hun joodse identiteit te
Je mag aannemen, dat Jakob van Kefar Sama een Joods christen
verliezen. Vanaf 500 na Chr. waren er weliswaar nog wel Joodse
was, die in de naam van Jezus Eleazar wilde genezen. Maar
gelovigen, maar ze waren niet meer in staat om aan hun Joodse
rabbi Isjmael, bekend van zijn harde houding ten opzichte van
identiteit vast te houden.
ketters, en de oom van Eleazar ben Dama was daar zeer op tegen. Eleazar Ben Dama wilde wel dat er voor hem gebeden werd, maar stierf voordat dat kon plaatsvinden. Er zijn meerdere passages, waaruit duidelijk wordt dat Joodse gelovigen voor genezing of zelfs voor bevrijding van demonen baden, maar dat de rabbijnen dit opvatten als een vorm van magie en daarom het afwezen. In een bekend gedeelte uit de Babylonische Talmoed, Sanhedrin 43A, wordt naar aanleiding van een discussie over de steniging van
Literatuur
misdadigers geponeerd dat Jezus op de vooravond van Pesach
De meest recente
op vrijdagavond eerst is gestenigd en later is opgehangen. Dit
studie hierover is:
gebeurde, omdat hij Israël tot afgodendienst zou hebben verleid.
Schäfer, Peter,
Een andere rabbijn meent dat dit was vanwege zijn verlangen
Jesus in the Talmud,
om koning te worden. Er worden in deze passage vijf discipelen
Princeton University
van hem genoemd, en wel Mattaj, Naqqaj, Netser, Buni en
Press 2007
Todah. Deze zouden eveneens ter dood zijn gebracht. De namen van deze discipelen zijn niet goed thuis te brengen, Mattaj en Todah zouden eventueel kunnen verwijzen naar Mattheüs en Thaddeüs, de ander namen zijn onbekend. Maar de strekking van dit verhaal is wel duidelijk. Jezus is ter dood gebracht en
Zie verder
al zijn discipelen ook. Er wordt bij zijn discipelen geen reden
Danby, H.:
The Mishnah, Oxford 1974 (1933)
genoemd, maar het is duidelijk: alleen al omdat zij volgelingen
Boon, Rudolf:
De Messias in Talmoed en Midrasj, Verkenning en bezinning, 14e jrg. nr.3,
van Jezus zijn, zijn zij ter dood schuldig.
december 1980 De Talmoed en het Nieuwe Testament
Palache, J.L.:
Haarlem 1954
In de nieuwste studie over Jezus en de Joodse christenen in de Talmoed komt men tot een opmerkelijke conclusie. Wanneer
Inleiding in de Talmoed, 2e druk
Maier, J.:
Jezus von Nazareth in der
men alle passages in de Babylonische Talmoed bestudeert, levert
Talmudischen Uberlieferung, Darmstadt
dat een beeld op, dat het dichtste staat bij dat van het evan-
1978
gelie van Johannes. Blijkbaar kenden de rabbijnen het Nieuwe
Mayer, R. (ed.):
gegen Jezus’
pelen vooral op dat van het evangelie van Johannes. Dat valt te verklaren omdat in dit evangelie veel twistgesprekken tussen de
Der Talmud, Goldman Verlag, Mhnchen, 1980, p. 202-214: ‘Polemik
Testament en baseerden ze hun beeld van Jezus en zijn disciUrbach, E.E.:
Joden en Jezus worden beschreven, waarin Jezus zich in krasse
The Sages, their concepts and beliefs, Cambridge, Mass. en London, 1987
bewoordingen uitlaat over de Farizeeën.
Immanuël
7
Het is goed om een overzicht te geven van de activiteiten en de financiën van het afgelopen jaar. Het bestuur acht het van groot belang dat de gevers weten wat er met hun giften gedaan is of gaat gebeuren. Met dankbaarheid kijkt het bestuur terug. Leest u mee?
Jaarverslag 2013 Algemeen
Ondersteuning gemeenten
In de bestuurssamenstelling was er geen wisseling. Omdat
Evenals in voorgaande jaren werd steun verleend aan de Bat
ds. A. Jonker directeur werd is ds. A.D. Goijert voorzitter
Sion gemeente in Jeruzalem o.l.v. ds. J. Ben Zvi, de Shavei Sion
geworden. Er wordt nog gezocht naar een (jonge) predikant die
gemeente in Haifa o.l.v. Leon Mazin, de gemeente HaDerech
de vacature bestuurslid kan vervullen.
in Karmiël o.l.v. Yossi Ovadia, de Chasdey Yeshua gemeente in Arad o.l.v. Yo-yakim Figueras en de gemeente Oz Lamo in
Het bestuur vergaderde vijf keer en daarnaast kwamen de leden
Nahariya (Ruth Nessim en Michael Nissim). Op verzoek van
van het dagelijks bestuur met de directeur diverse keren bijeen.
David Zadok, die in januari 2013 predikant werd van de Chesed
We zijn dankbaar dat we bij Rexcom b.v. in Nijkerk telkens gastvrij
weEmet gemeente in Kanot-Gedera, is in december 2013 aan
ontvangen werden. Namens het bestuur bezochten ds. W. van
die gemeente een gift gegeven voor het betalen van de brand-
Dijk, ds. H. de Graaf en ds. A. Jonker de verschillende projecten
blusinstallatie van de nieuwe kerk.
en personen in Israël. Zij deden daarvan uitgebreid verslag aan het bestuur en een samenvatting hiervan werd gepubliceerd in de Immanuël van december 2013. De stichting heeft geen eigen kantoor en het werk wordt voornamelijk onbezoldigd gedaan door bestuursleden en vrijwilligers. Ds. Jonker is een dag per week vrijgesteld van zijn werk als gemeentepredikant in Putten om voor de stichting te werken. Hiervoor is een financiële regeling getroffen met de Hervormde Gemeente Putten. In de praktijk blijkt dit uitstekend te werken. Gesteunde doelen in overeenstemming met het beleidsplan In het verslagjaar zijn ten opzichte van het voorgaande jaar de
Kerk in Kanot
diaconale ondersteuningen (32%) en de ondersteuning voor toerusting en lectuur (26%) iets minder geworden, terwijl er iets meer uitgegeven is voor gemeenten (26%) en voorlichting (16%). Van onze Joodse broeders en zusters kregen wij telkens dank-
Toerusting en Lectuur
bare reacties voor de steun die zij vanuit Nederland ontvangen.
Uitgeverij HaGefen werd gesteund om het N.T. in eenvoudig Hebreeuws te vertalen voor kinderen en te voorzien van
Diaconale ondersteuningen
passende illustraties. Daarnaast is het halve salaris van de offi-
Vanuit de gaarkeukens in Nazareth en Haifa werden warme maal-
cemanager bekostigd zodat David Zadok zowel directeur van
tijden en voedselpakketten verstrekt. Het voordeel van dit laatste
HaGefen als predikant van de gemeente kan zijn.
is, dat er voor hetzelfde geld meer voedsel verstrekt kan worden. Er was een goede samenwerking met de sociale diensten en
Dankzij onze steun kon Het Israëlisch Bijbelgenootschap
soms komen er mensen door dit contact met Messiasbelijdende
een website lanceren waarop iedere Jood de hele Bijbel in
Joden tot geloof! Verder is de steun aan het landelijke diaconale
het Hebreeuws kan lezen en bestuderen. Het Israël College
fonds Hadadit Israeli Fund gecontinueerd, evenals de steun aan
of the Bible in Netanya (geleid door Dr. Erez Soref) werd
moeder en het ongeboren kind via Bead Chaim (voor het leven).
opnieuw gesteund om het E-learning project verder uit te
Er werden enkele kledingtransporten vanuit Nederland naar
bouwen. Dit betekent dat studenten thuis via internet diverse
Israël bekostigd. Tenslotte werden diaconale giften verstrekt om
cursussen kunnen volgen. Een prachtige mogelijkheid om de
overlevenden van de Holocaust te helpen.
Messiasbelijdende voorgangers en gemeenten toe te rusten!
8
Immanuël
Balans per 31 december 2013
Voorlichting Via het blad Immanuël is in meer dan 14.000 huizen voorlichting
ACTIVA
gegeven over Messiasbelijdende Joden. Door voorlichtings-
Materiële vaste activa
avonden raakten Nederlandse christenen meer betrokken bij
Liquide middelen
hun Joodse broeders en zusters. Bestuursleden en de directeur
Vooruit betaalde bedragen
hebben op een gemeenteavond, verenigingsavond of bejaarden-
Totaal
2013 2012 1.697
553
540.485
506.578
9.379
1.565
551.561 508.696
middag een presentatie gegeven. Ook kwamen in het verslagjaar ds. J. Ben Zvi, Leon Mazin en ds. D. Zadok op onze uitnodiging
PASSIVA
naar Nederland. Het waren onvergetelijke avonden waardoor de
Vastgelegd vermogen
band met Messiasbelijdende Joden ervaren werd!
Bestemmingsreserve
Financiën
Bestemmingsreserve door
door giftgevers
In 2013 waren de giften bijna 10% minder dan in 2012. Dit lag
bestuur vastgesteld
niet aan de trouwe gevers en donateurs, maar er vallen ieder
Schulden op korte termijn
jaar vele ouderen af en we missen mensen die met onbekende
Schulden op lange termijn
bestemming verhuisd zijn! De pogingen om via een actie onder
Totaal
2013 2012
304.298
265.377
214.500
204.500
2.207
7.263
30.556
31.556
551.561 508.696
lezers van EO-Visie en onder lezers van Terdege nieuwe donateurs te krijgen, waren helaas onvoldoende om de balans in evenwicht te krijgen. Gelukkig werd er aan legaten € 18.000
Staat van baten en lasten over 2013
ontvangen en gaven de collectes in kerkelijke gemeenten een
BATEN
stijging van bijna 16% te zien! Doordat de kosten voor werving
Baten uit eigen fondsenwerving
2013 2013 2012 Gerealiseerd
Budget Gerealiseerd
van de baten bijna 30% lager waren en de bestuurs-, kantoor en bankkosten ondanks de kosten voor de directeur toch slechts
Giften
343.107 390.000 380.642
met € 16.556 stegen, was er een positief resultaat van € 48.921.
Collectes
109.553 97.000 94.620
Door de grote stroom giften en collecten in december kon niet
Legaten
alles in het verslagjaar worden uitgegeven. Het bestuur besloot
Rente
de continuïteitsreserve met € 10.000 te verhogen. Het reste-
Som der baten
18.000 15.000 6.768 8.000 8.234 477.428
510.000
483.495
rende saldo werd bestemd voor het nieuwe project: Ebenezer Home in Haifa.
LASTEN Besteed aan doelstelling
2013 2013 20121 Gerealiseerd
Budget Gerealiseerd
Het bestuur is verheugd dat er een totaal van € 347.944 besteed
Diaconale ondersteuningen
112.550
126.050
126.856
kon worden aan de doelstelling. Het werk in Israël kon op een
Ondersteuning gemeenten
90.948
102.700
82.676
verantwoorde wijze worden voortgezet. Hiervoor is het bestuur
Toerusting en Lectuur
90.925
100.000
111.777
alle gevers en geefsters zeer erkentelijk en bovenal de Heere
Voorlichting
53.521 64.000 48.529
dankbaar!
Totaal
347.944 392.750 369.838
Werving baten Drukwerk en portokosten In % v. baten
46.988
70.000
9,8%
13,8%
66.741
uit eigen fondsenwerving
Beleid in 2014 Hoewel de crisis merkbaar is, hoopt het bestuur met uw
Beheer en administratie
hulp het huidige werk in Israël en Nederland op bijna
Bestuurs-, kantoor-en bankkosten
gelijke wijze voort te zetten. Daarnaast zien wij een drin-
Som der lasten
33.575
42.750
17.070
428.507
505.500
453.649
gende noodzaak om het bejaardencentrum Ebenezer
Resultaat
Home in Haifa te steunen bij het renoveren en uitbreiden
Resultaatbestemming
van het uit 1976 daterende gebouw.
Bestemmingsreserve
38.921 4.846
Continuïteitsreserve
10.000
48.921 4.500 29.846
- 25.000
We doen hierbij een dringend beroep op uw en jouw creativiteit en inzet om deze Messiasbelijdende Joodse bejaarden te helpen!
Immanuël
9
Gerealiseerde projecten Parallelbijbel Hebreeuws-Arabisch
Website Bijbel in het Hebreeuws
Op verzoek van Victor Kalisher gaven wij
De website waarin de hele Bijbel in het Hebreeuws staat en
steun aan het verschijnen van een Bijbel
te bestuderen is, is gelanceerd. Er blijkt ook vanuit Joods-
waarin
Arabische
orthodoxe kring belangstelling te zijn voor het N.T., maar
parallel staan. Dit geeft Messiasbelijdende
niet iedereen durft de winkel van het Bijbelgenootschap
Joden mogelijkheden om met Arabieren
in te gaan.
de
Hebreeuwse
en
over Jezus te spreken. Omgekeerd kunnen Arabische christenen met hun Joodse
Iemand schreef aan Victor Kalisher (de directeur van het
buren over Jezus de Messias spreken en
Bijbelgenootshap) ‘Dit is een antwoord op mijn gebeden,
teksten uit de Bijbel aanwijzen. We zijn
het is een droom die uitkomt. Ik gebruik deze website
dankbaar dat deze Bijbels hun weg vinden!
voortdurend en ben er zeer door gezegend.’ De website is: http://haktuvim.co.il/en/study/
Bezoek aan Jaffastraat 17 Een reis naar Israël zonder een Messiasbelijdende predikant te ontmoeten is niet compleet! Ds. en mevr. Ben Zvi ontvangen u graag in het centrum van de Bat Tsiongemeente aan de Jaffastraat. Er is de mogelijkheid om op zondag als groep uw samenkomst te houden in dit centrum. Ds. Ben Zvi wil voor u spreken en daarna kunt u daar koffie met gebak gebruiken. Ook kunt u op een doordeweekse dag het centrum met een prachtige souvenirshop bezoeken. Wanneer u er zeker van wilt zijn dat u als groep ontvangen kunt worden, neemt u dan telefonisch contact op met ds. Ben Zvi om een afspraak te maken. Thuis:
00972 - 2 - 53 55 506
Jaffastraat 17:
00972 - 2 - 62 23 030
Mobiel:
00972 - 544 - 37 57 67
Voorlichting op verenigingsof gemeenteavond Bestuursleden komen graag voor u spreken over Israël. Als u dat wilt, kunnen zij daarbij ook een PowerPointpresentatie verzorgen. Graag bezoeken wij uw gemeente, vereniging of school om ons werk voor Messiasbelijdende Joden onder de aandacht te brengen. Voor inlichtingen en opgave kunt u contact opnemen met: ds. A. Jonker (
[email protected])
10
Immanuël
Contact met Messiasbelijdende Joden Yoyakim Figueras
daarin allerlei jeugdwerk, was diaken en mocht
Werd geboren in 1969 in Jeruzalem en groeide op in
van tijd tot tijd preken. Intussen verhuisde hij naar
de buurt van Bersheba. Voordat hij in militaire dienst
Arad en begon daar een huisbijbelgroep. In 2003
ging kwam hij tot bewust geloof en liet zich dopen.
werd hij gekozen tot pastor van de Chasdey Yeshua
Na de driejarige dienstplicht ging hij een jaar op een
Gemeente (Gunstbewijzen van Jezus).
Bijbelschool in Engeland studeren.
Een periode van opbouw van de gemeente volgde,
Eerst volgde hij een opleiding tot maatschappelijk
maar er waren ook dagelijks beschimpingen en
werker. Met veel vreugde werkte hij op twee scholen
protesten van ultra-orthodoxe Joden. Dit betekende
waarop kinderen uit gebroken achtergrond zaten.
een grote druk op hem en zijn gezin. Omdat zijn
Toch kreeg hij weer verlangen om theologie te
hart vooral bij de jeugd ligt, heeft hij zich vanaf 2014
studeren. Na drie jaar haalde hij zijn bachelor in
vooral daarop gericht en wordt de leiding van de
de theologie aan het Israël College of the Bible wat
gemeente samen met anderen gedaan.
toen nog in Jeruzalem was.
Samen met zijn vrouw Debbie heeft hij zes kinderen
In zijn jeugd was hij lid van de Messiaanse gemeente
in de leeftijd van 5 tot 18 jaar.
in Bersheba en bij het ouder worden leidde hij
Tournee Yoyakim Figueras Graag laten we u kennis maken met Yoyakim Figueras uit Arad die van D.V. 26 t/m 29 januari 2015 naar Nederland hoopt te komen. Neem hiervoor contact op met ds. A. Jonker.
Tournee ds. David Zadok Ds. David Zadok is directeur van de uitgeverij HaGefen en predikant van de gemeente Chesed we Emet (Genade en Waarheid) in Kanot/Gedera. Hij kan vanuit beide taken veel doorgeven. Na de lezing is er ook altijd gelegenheid om vragen te stellen en verder contact te leggen. Hij hoopt van D.V. 17 tot 21 september 2014 naar Nederland te komen.
De agenda is als volgt Hoogeveen, woensdag 17 september
Noordeloos, donderdag 18 september
20.00 uur in ‘de Haven’, Van Echtenstraat 37.
19.45 uur in Chr. Geref. Kerk, Noordzijde 1a.
Informatie: W. Knol
Informatie: W. van der Ham
Telefoonnummer: 0528 - 343 959
Telefoonnummer: 0183 - 581 512
Grote Koor- en Samenzangavond Katwijk aan Zee, vrijdag 19 september 20.00 uur Nieuwe Kerk, Voorstraat 79. Grote Koor- en Samenzangavond • Christelijk Gemengd Koor “Immanuël”
• Eben-Haëzer, Herv. geref. Katwijks Mannenkoor
• Familiekoor Ichthus
• Chr. Katwijks Jongerenkoor “Dei Gratia”
Informatie: J. Doppenberg, telefoonnummer: 071 - 4012 673.
Een Messiasbelijdende Jood in uw gemeente in 2014 of 2015? Voor een spreker uit Israël op uw gemeenteavond kunt u contact opnemen met Ds. A. Jonker (
[email protected])
Immanuël
11
Uw gift
Nahariya Karmiël Haifa
voor Messiasbelijdende Joden van Nahariya tot Arad
Nazareth
Netanya
Colofon
Kanot Jeruzalem
• Om diaconale steun te geven
Immanuël is een uitgave van de Stichting Steun Messiasbelijdende Joden. Postbus 22, 3860 AA Nijkerk. www.messiasbelijdendejoden.nl Voor uw gift: IBAN: NL90 RABO 0377 8534 96
• Om gemeenten te ondersteunen • Om lectuur te verspreiden
Arad
• Om toerusting te geve
Voor het opgeven als donateur en voor adreswijzigingen: Dhr. G.J. Gersie Simon Vestdijkstraat 133 3842 LK Harderwijk Tel. 0341 - 421 181 E-mail:
[email protected] Voor het aanvragen van een spreekbeurt of presentatie: Ds. A. Jonker Havikstraat 40 3882 JH Putten Tel. 0341 - 35 77 66 E mail: ajonker@ messiasbelijdendejoden.nl
Stort uw gift op rekening NL90 RABO 0377 8534 96 t.n.v. Stichting Steun Messiasbelijdende Joden te Nijkerk
Steun de Messiasbelijdende Joden bovenal door uw gebeden
Comité van aanbeveling Ds. R. ter Beek, Soest Ds. A. Beens, Barneveld Ds. J. Belder, Dordrecht Prof. Dr. E.A. de Boer, Kampen Ds. C. den Boer, Barneveld Ds. P.D.J. Buijs, Ede Dr. M. van Campen, Ede Ds. J.H. van Daalen, Nijkerk Ds. F. van Deursen, Barneveld Leen v. Dijke, Middelburg Dr.ir. J. v.d. Graaf, Huizen
12
Dhr. A.C.Ph. Hardonk, Barneveld Prof. Dr. P.H.R. van Houwelingen, Kampen Dhr. A. Kamsteeg, Amersfoort Ds. G.S.A. de Knegt, Barneveld Drs. I.A. Kole, Berkenwoude Meindert Leerling, Bergambacht Dr.ir. L.E. Meijer, Ede Dhr. J. Molenaar, Nieuw-Lekkerland Ds. P den Ouden, Katwijk aan Zee Mr. B.J. v. Putten, Putten
Dhr. J.P.M. Rietkerk, Kampen Ir. H.J. Seppenwoolde, Rijssen Drs. A. Slob, Zwolle Mr. C.G. v.d. Staaij, Benthuizen Dr. P. Veldhuizen, Leerdam Dhr. G. Versteeg, Nunspeet Ir. B.J. v.d. Vlies, Maartensdijk Dhr. E. van Voorden, Rijssen Drs. J. Wienen, Katwijk aan Zee
Immanuël
Bestuur: Voorzitter: Ds. A.D. Goijert, Nijkerk Secretaris: Dhr. G.J. Gersie, Harderwijk Penningmeester: Dhr. M. Hop, Nijkerk Dhr. J.H. van Asperen, Nijkerk Ds. W. van Dijk, Kampen Ds. H. de Graaf, Urk Ds. R. v.d. Kamp, Barneveld Dr.ir. H. Kievit, Barneveld Dhr. G. Kok, Apeldoorn Ds. J.C.V. Krijtenburg, Veenendaal Dhr. D.C. v. Voorthuijsen, Groot-Ammers
