“De multinationals bestelen ons en de regering kijkt goedkeurend toe” 14
P-magazine | 08.05.2012
© Jonas Hamers / Image Globe
ENERGIESPECIALIST TOM DE MEESTER (PVDA)
ACTUEEL DE MEESTER: “Begin al eens met de btw te verlagen van 21 U hoeft niet het intellect van Guy Van Sande te naar 6%. Dat scheelt 250 euro per jaar voor een gemiddeld gezin hebben om te weten dat de energiebedrijven met twee kinderen. Dat zou al wat druk van de ketel halen. Voor wagretiger in uw beurs graaien dan Pol Van ter, geneesmiddelen, snijbloemen Den Driessche naar vrouwenkonten. Tom en in de horeca is er een btwtarief van 6%. Waarom moet dat De Meester, energiespecialist van de PVDA, 21% zijn voor iets levensnoodzakelijk als energie? Ik heb daar een legt haarfijn uit hoe de grote energieconcerns petitie met meer dan 200.000 handtekeningen voor ingediend u bedriegen en welke rol de politiek daarin bij premier Leterme. Die heeft die speelt. Waarschuwing: veel vrolijker gaat u er bot in ontvangst genomen en de zaak meteen verticaal geklasniet van worden. Wat rijker daarentegen… seerd.” Didier Reynders beweert dat Europa zo’n btw-verlaging Tekst: Raf Liekens en Elien Vandevoorde verbiedt. DE MEESTER: “Reynders liegt. In de Europese energierichtlijn ls hij rijk zou worden geldt voor de 4% klanten die een ste? De prijzen moeten dálen! De staat zwart op wit dat lidstaten de mogelijkheid hebben om voor de van de dosis veront- gascontract hebben met vaste voorbije 10 jaar is elektriciteit prijzen. Al de rest heeft een congezinnen een verlaagd btw-tarief waardiging die door 44% duurder geworden en gas tract aan variabele prijzen. Hun toe te passen voor elektriciteit en zijn lijf gutst, zou zelfs 55%. Wij betalen 285 euro tarief schommelt dus mee met de meer voor onze energie dan in de gas. Lidstaten als Luxemburg, Tom De Meester er warmpjes in gasprijzen op de internationale zitten. Het Gentse PVDA-kopbuurlanden. In het regeerakkoord Portugal en Groot-Brittannië stuk is bezig aan een boek waarin markt. We hoeven dus echt niet staat dat ‘we de prijzen gaan ver- hebben dat al gedaan.” uit dankbaarheid op de knieën te lagen tot het niveau van de buur- Maar dan krijgt de overheid een hij de malafide praktijken in de vallen voor Electrabel.” energiesector blootlegt. “Ik ga landen’. Dan is een bevriezing nog pak minder geld binnen. En we hem pas na de gemeenteraadsmaar het begin.” Doorgaans zwaait Electrabel zitten al zo krap bij kas. verkiezingen uitbrengen, anders DE MEESTER: “Het kost maximet de middenvinger naar de denken de mensen dat ik het doe mum 800 miljoen euro. Dat geld regering en de klant. Waarom ‘Trek uw plan’ om stemmen te winnen. Mijn kan je perfect halen bij Electrazijn ze nu wel geplooid? boek moet meer zijn dan dat. Het DE MEESTER: “De gasprijzen bel. Zij wekken hier energie op Vanaf september wil Vande moet de mensen de ogen openen.” staan op een historisch maximet afgeschreven kerncentrales. Lanotte dat mensen op het De rode draad in zijn betoog? We mum. Electrabel wilde daar nog gemeentehuis het voordeligste Normaal mochten die maar 30 worden langs alle kanten genaaid eens 5% bij lappen. Dat was de jaar gebruikt worden. Ze staan er energietarief voor hen kundoor de energiebedrijven, tot al 40 jaar en ze zullen misschien stap te ver. De mensen pikken het nen laten uitrekenen. Kan dat groot jolijt van de beperkte clubnog langer worden gebruikt. Wij niet meer, Electrabel was fors helpen? jes van schatrijke aandeelhouders klanten aan het verliezen. Met hebben die kerncentrales afbeDE MEESTER: “Daarmee legt die met dikke cohiba’s in de muil hun promoshow wilden ze die hij de verantwoordelijkheid bij de taald en Electrabel maakt daar nu aan hun privézwembaden úw 1,3 miljard euro winst te véél mee. uitval doen stoppen. Maar ze kun- mensen. De energiemarkt is een geld liggen te tellen. Of komt nen tegen een stoot: ze hebben jungle vol valkuilen. Wie heeft er Dat zegt de CREG, de officiële Johan ‘Robin Hood’ Vande nog altijd 60% van de markt in nu zin om elk jaar daarin zijn weg energiewaakhond van de overLanotte namens de federale rege- handen. Onlangs sprak ik iemand te zoeken? Als je van leverancier heid. Helaas blijft de regering ring eindelijk wat roet in hun die vol schaamte toegaf dat hij wil veranderen, moet je de V-test doof voor haar eigen instantie. Na kreeft-kaviaar strooien? voor Electrabel werkt. Dat zegt doen op de website van de VREG. veel maatschappelijk protest wordt er nu 550 miljoen euro van toch veel? Die mensen hebben de Daar krijg je een lijst van 6 bladOnder druk van minister van die woekerwinst afgeroomd. zijden met 44 verschillende moEconomie Johan Vande Lanotte beste job ter wereld, zij zorgen voor onze verwarming en verlich- gelijkheden voor elektriciteit: va- Maar de regering heeft wel toegeslikte Electrabel eind april een staan dat die bijdrage fiscaal afting. En toch zijn ze beschaamd, riabele en vaste tarieven, prijsverhoging in en verlaagde trekbaar is, waardoor het hen nog omdat ze beseffen wat een schur- kortingen, contracten voor één het de gasprijzen met 10%. maar de helft kost. Dat is toch ken er achter hun bedrijf zitten. jaar, drie jaar… Je moet al een “Eindelijk gaat Electrabel eens pervers? Ik stel voor dat uw lezers De manier waarop de overheid master in de Economie hebben op de bek!” klonk het in de daartegen ingrijpt, blijft onderom daaruit het voordeligste tarief voortaan ook hun verkeersboetes volkscafés. inbrengen bij de belastingen. maats.” te halen en de valkuilen te ontTOM DE MEESTER: “Tja, »Het kost Electrabel nog maxidekken. Wat zegt Vande Lanotte: maar zo veel hebben ze niet inge- Vande Lanotte is wel de eermum 20 euro per megawattuur ‘Zoek zelf uw weg in die jungle, boet. Die aankondiging was voor- ste die de energiebedrijven om stroom te maken in onze trek uw plan.’ Néé, los verdorie al een uitgekiende promotieshow. verplicht om hun prijzen te kerncentrales. Aan de consument dat probleem van die jungle op! Ze verkochten het als een specta- bevriezen. En tref maatregelen zodat we ein- wordt die energie doorverkocht culaire prijsverlaging van 10%, DE MEESTER: “De prijzen op delijk betaalbare energie krijgen.” voor 100 euro, los van distributiemaar wat ze er niet bij vertelden, een historisch hoogtepunt vastwas dat de prijsverlaging alleen zetten, is dat zo’n grote verdienHoe doe je dat?
A
P-magazine | 08.05.2012
15
Hoe Electrabel en co. u naaien
“Op het moment dat de Vlaamse regering plande om de subsidies voor zonnepanelen te verlagen, zijn de multinationals wakker geschoten.”
16
P-magazine | 08.05.2012
niet meer kunt betalen, krijg je een budgetmeter: je betaalt op voorhand waarna je bij het OCMW je kaart kan opladen. Mijn mailbox zit vol met mensen die zeggen dat ze elke maand moeten kiezen tussen eten of verwarming. En daar is de Vlaamse regering medeplichtig aan.”
Misdadige multinationals
Electrabel dreigt wel eens dat het de kraan dichtdraait als de federale regering te moeilijk doet. Kan je zo’n multinational wel onder de knoet krijgen? DE MEESTER: “Electrabel chanteert de regering, met als enige bedoeling om zo veel mogelijk winst te maken. Als politici daaraan toegeven, waar zijn we dan mee bezig? Electrabel verkoopt hier 60% van de elektriciteit. Mogen we daar als overheid geen voorwaarden aan koppelen misschien?! Als ze niet akkoord
gaan, mogen ze hun boeltje pakken. Electrabel kan moeilijk de kerncentrales demonteren, inpakken en in Frankrijk weer opbouwen, hè. We zullen die centrales zelf wel uitbaten. De energie zal een stuk goedkoper worden, want je moet al geen dividenden meer uitbetalen aan aandeelhouders.” Waarom wil de overheid Electrabel te vriend houden? Zijn er partijen die in de zak zitten van dat bedrijf? DE MEESTER: “Het is een publiek geheim dat Electrabel een grote invloed heeft bij een aantal partijen, vooral bij de liberalen. Een naam die altijd valt, is Pierre Wunsch. (directeur bij de Nationale Bank; red.) Hij is strategisch directeur geweest bij GDF Suez en werd daarna geparachuteerd tot kabinetchef van vicepremier Didier Reynders. En dan zijn we verwonderd dat Electrabel geen belastingen moet betalen. Een andere lobbyist is Geert Versnick
“Mijn mailbox zit vol met mensen die zeggen dat ze elke maand moeten kiezen tussen eten of verwarming.”
Image Globe
kosten en taksen. Zo schept Electrabel hopen geld dat naar de aandeelhouders van GDF Suez (het Franse moederbedrijf van Electrabel; red.) wordt versast. Die krijgen elk jaar 3,3 miljard euro aan dividenden uitgekeerd. Dat is het drama van de energiemarkt: wij worden leeggemolken en een paar grote aandeelhouders worden slapend rijk. De grootste aandeelhouder van GDF Suez is een Belg: Albert Frère. Die verdient honderden miljoenen per jaar aan dat handeltje. De overheid moet daar paal en perk aan stellen. Want aan de keerzijde van de medaille zitten 100.000 gezinnen die hun energiefacturen niet meer kunnen betalen. Een gemiddeld gezin met twee kinderen telt ongeveer 2.500 euro per jaar neer voor gas en elektriciteit. Wie dat niet kan betalen, wordt gedropt door zijn leverancier. De kraan gaat niet dicht, maar je komt terecht bij de distributienetbeheerder die wettelijk verplicht is om je van stroom te blijven voorzien. Maar wel aan het allerhoogste tarief! Dat is het sociaal beleid van de regering: mensen die al in schuldbemiddeling zitten nog wat dieper in de shit duwen. Die groep sukkelaars bedraagt al 3,21%. Dat is meer dan de klanten van Lampiris! Als je ook de netbeheerder
van de VLD. Hij heeft lang in de raad van bestuur van Electrabel gezeten en is nu voorzitter van distributienetbeheerder Eandis. Hij is mee verantwoordelijk voor de grote stijging van de tarieven. Het perverse is dat die man tegelijk ook voorzitter is van het Gentse OCMW. Mensen die hun energiefactuur niet meer kunnen betalen, komen bij hem terecht, terwijl hij hen zelf in de shit heeft geholpen. Leef zo eens! Hoe die mens nog in de spiegel kan kijken, is mij een raadsel.” SP.A trekt vaak hard van leer tegen Electrabel. Is dat oprecht of zitten ook daar lobbyisten? DE MEESTER: “De socialisten zwaaien al jaren wild met de armen, maar met dure beloftes alleen verlaag je de prijzen niet. »Freya Van den Bossche is de socialistische minister van Energie in de Vlaamse regering. Lobbyisten van Electrabel lopen haar kabinet plat. Dat is onder andere gebeurd rond de biomassacentrale Max Green in Gent, een joint venture tussen Electrabel en Ackermans & Van Haaren. Ze produceert groene energie, maar vooral veel winst. De Vlaamse regering had beslist om de subsidies voor die groene centrales met 30% te verlagen. Maar daar was Electrabel het niet mee eens. Na lobbywerk werd het decreet aangepast: centrales die voor 100% biomassa verbranden, krijgen slecht 11% minder subsidies. En zo is er maar één in Vlaanderen. Rarara! Freya heeft een decreet gemaakt op maat van Max Green. De voorzitter van die joint venture is Johnny Thijs, ook socialist en topman van De Post. Die zegt nu dat ze nog 7 centrales willen bijzetten, op voorwaarde dat de overheid die subsidies voor 20 jaar garandeert, en niet voor 10 jaar. Voorlopig heeft Freya nog niet toegestemd, maar zo wordt het spel gespeeld.” Het is wel ‘binnenlandse’ energie. Is dat niet beter dan totaal afhankelijk te worden van het buitenland en riskeren dat de kraan ooit dichtgaat? DE MEESTER: “Klopt. Maar als dat alleen maar kan op kosten van de belastingbetaler en de consument, dan pas ik. Waarom kunnen die multinationals niet zélf investeren in groene stroom? Alle
ACTUEEL lusten voor de grote bedrijven en alle lasten voor de kleine man, zo is het gemakkelijk! De Vlaamse regering heeft de subsidies voor groene stroom terecht verlaagd. Maar er wordt niet geraakt aan de veel te hoge subsidies voor installaties die vroeger zijn gebouwd. Op het moment dat de Vlaamse regering plande om de subsidies voor zonnepanelen te verlagen van 450 euro tot 350 euro zijn er een aantal wakker geschoten. Plots gingen multinationals die niks met energie te maken hebben, investeren in groene energie. Fernand Huts van de Katoen Natie heeft al zijn loodsen op de Antwerpse Linkeroever vol laten leggen met zonnepanelen. Voetbalvelden vol! In Zelzate hebben twee baggerfirma’s, De Nul en DEME, een licht radioactief gipsstort opgekocht om er het grootste zonnepanelenpark van de Benelux te bouwen: Terra Nova, een park van 230.000 m2! Dat zal hen vanaf volgend jaar meer dan 4 miljoen euro subsidies per jaar opbrengen. Het grove is dat wij als belastingbetaler betalen voor dat park én voor de opgewekte energie. Wij subsidiëren de winst van twee van de grootste baggerfirma’s ter wereld. Het toppunt is dat Terra Nova vlakbij KleinRusland ligt, een sociale woonwijk vol mensen die moeten krabben om rond te komen. Maar omdat Terra Nova in hun buurt ligt, stijgt hun stroomfactuur met 78 euro. Hallucinant! In het Waasland is er een prijsstijging van 148 euro door de panelen van Huts. Dat is de zesde rijkste man van België. Die mens is niet geïnteresseerd in groene energie, die wil gewoon poen scheppen. Waarom moeten wij zo iemand subsidiëren? »In 2006 was de totale subsidiekost voor zonnepanelen 827.000 euro. Nu is dat opgelopen tot 420 miljoen per jaar. En daarvan betalen wij netto 293 miljoen euro per jaar. 20 jaar lang! Dat is een tikkende tijdbom. Ik dacht dat subsidies dienden om mensen in nood te helpen, maar in het verhaal van de groene stroom dienen ze blijkbaar om miljonairs nog rijker te maken. En met de windmolens dreigt het nog erger te worden. De multinationals en investeringsbanken zijn volop
DE VUILE TRUCS VAN DE ENERGIEBEDRIJVEN DE MEESTER: “Hun klassieke truc is de klant een contract met vaste prijzen proberen aan te smeren op het moment dat de prijs heel hoog staat. Electrabel weet op voorhand wanneer de prijzen gaan dalen. Zakken de gas- en olieprijzen wereldwijd, dan weten ze dat de elektriciteitsprijzen over 6 maanden zullen volgen. In 2008 piekten de prijzen na een lange opmars. Electrabel lanceerde meteen een campagne voor Groen+, groene stroom aan een vaste prijs. 300.000 mensen zijn toen overgestapt naar dat vaste tarief. Die hebben zich laten rollen. Ik heb daarvoor gewaarschuwd in opiniestukken en de CREG heeft me achteraf gelijk gegeven. Uit hun studie bleek dat de mensen effectief te veel betaalden. >>Ook op dit moment is Electrabel bezig met een bedrieglijke campagne. Ze bestoken hun klanten die een variabel gastarief hebben, met oproepen om over te schakelen op een vast tarief, want dan krijgen ze een korting van 10%. Ze vertellen er niet bij dat die vaste prijs sowieso veel hoger is! Daardoor krijg je maar 1,6% korting en in sommige gevallen 0%! Maar je zit wel een paar jaar vast. Dat is boerenbedrog. Vooral omdat er veel goedkopere tarieven op de
windmolenparken aan het bouwen. Dat is de volgende subsidiegolf die onze energiefactuur de hoogte in zal jagen. De overheid investeert mee in die projecten en laat de consument de rekening betalen. Zo helpt de Vlaamse regering mee om de bevolking te bestelen. En dat alleen maar om de groene doelstellingen te halen. Om die schande ongedaan te maken, heb ik een proces aangespannen bij de Raad van State, samen met 17.000 mensen. Het kan niet dat de stroomtarieven verhogen
markt zijn. Vroeger was ik zelf klant bij Electrabel. Toen ik weg kon, ben ik overgestapt naar Elegant. Een klein bedrijf van vier jonge gasten die scherpe tarieven aanbieden.”
je krijgt drie maanden korting, maar wat staat er in de kleine lettertjes? Dat het alleen op de elektriciteitskost is, niet op de btw en andere kosten. Kortom: eigenlijk krijg je maar 1,5 maand gratis. En als je in de loop van die drie jaar van leverancier verandert, ben je die korting kwijt.”
DE MEESTER: “Luminus is de allerduurste speler op de markt. De vier duurste contracten voor elektriciteit zijn allemaal van hen. Ook voor gas zitten ze heel hoog. Ze zijn onderdeel van het Franse EDF, een agressieve multinational die geen haar beter is dan Electrabel.”
DE MEESTER: “Essent maakt reclame met simpele, vaste tarieven, maar hun stroom is de vuilste van heel Europa en hun service is volgens Test Aankoop de allerslechtste. Veel klanten klagen over een gebrek aan transparantie en onduidelijkheid over facturen. ªVorig jaar maakten ze reclame met het Essent 500-tarief. Klanten zouden 500 euro korting krijgen. Oplichterij, zo bleek. In de kleine DE MEESTER: “Nuon is de grootste lettertjes zat het addertje: je uitdager van de grote twee. In hun moest een contract voor drie jaar jongste campagne roepen ze dat je tekenen en een vierde jaar verlendrie maanden gratis stroom krijgt, gen. Anders kreeg je de korting niet. En: de abonnementstarieven als je voor drie jaar overstapt op groene stroom. ‘Leg je energiekost bleken 125 euro duurder te zijn dan het normale tarief. Doe dat maal vast en kies voor zekerheid.’ De enige zekerheid die je hebt, is dat vier en je hebt 500 euro. De mensen betaalden die korting dus geje te veel betaalt. Nuon Nature woon uit hun eigen zak. Tegen die kost 787 euro per jaar. Het goedcampagne is een klacht ingediend koopste tarief op de markt is 660 en dat tarief is van de markt geeuro. Nuon Aardgas Fix voor drie jaar is het allerduurste tarief. Bon, haald.”
door groenestroomprojecten waar de mensen alleen de lasten van dragen. De uitspraak van dat proces volgt normaal eind deze maand.” De hoge energiekosten doen ook de bedrijven pijn. Onlangs trok de chemiesector aan de alarmbel. ‘Kosten voor groene energie swingen de pan uit’, kopte De Standaard. DE MEESTER: “Nyrstar heeft daar aan de bel getrokken. Dat is een zinksmeltbedrijf dat evenveel energie verbruikt als 300.000 ge-
zinnen samen. Ze vinden dat ze te veel moeten betalen, maar ze zouden beter wat dimmen. Als grote klant betalen ze voor groene stroom al drie keer minder dan een gezin. Via de notionele interestaftrek betalen ze amper belastingen. En het loon van hun topmanager Roland Junck is verdubbeld tot 2,4 miljoen euro per jaar. Dat ze daar eerst op besparen in plaats van te bedelen bij de overheid dat wíj hun energiefactuur moeten verlichten! Maar P-magazine | 08.05.2012
17
De ‘sympathieke kleintjes’
Sommige mensen zijn trots als ze van Electrabel zijn overgestapt naar een ‘sympathieke kleine speler’. Maar zijn die kleintjes wel zo sympathiek? DE MEESTER: “Nee, want een aantal van die kleintjes zijn in handen van de grote Europese energieconcerns. Luminus is eigendom van de Franse multinational EDF, Nuon van het Zweedse Vattenfall, Essent van RWE en Electrabel zit bij GDF Suez. Dat is 95% van de markt. En bij al die monsterbedrijven staan de belangen van de aandeelhouders voorop. Neem Essent. Dat is zogenaamd de sympathieke kleine groene leverancier. In werkelijkheid is het een merk van RWE, dat in de top-5 van grootste Europese multinationals staat. Die zijn nog groter dan GDF Suez en de graaicultuur is er nóg erger. Gérard Mestrallet, de topman van GDF Suez, verdiende vorig jaar 3,3 miljoen euro, Jürgen Grossman van RWE 8,6 miljoen euro. RWE investeert in Duitsland massaal in bruinkool- en
18
P-magazine | 08.05.2012
De Belg Albert Frère is de grootste aandeelhouder van GDF Suez, het Franse moederbedrijf van Electrabel.
Image Globe
Minister Freya Van den Bossche: plooide voor de lobbyisten van Electrabel.
“Geert Versnick van de VLD is nu voorzitter van distributienetbeheerder Eandis én Gents OCMW-voorzitter. Hoe kan die man nog in de spiegel kijken?”
Image Globe
Image Globe
nee: Freya Van den Bossche heeft daaraan toegegeven. Nyrstar en andere grote chemiebedrijven worden volgend jaar vrijgesteld van de kosten voor groene stroom. Sorry, ik kan niet meer volgen: waarom moet de consument wel betalen voor groene stroom en grote bedrijven niet? De kleine consument is altijd de pineut. Dat moet stoppen.” Het tegenargument van Van den Bossche zal zijn: ‘Als we dat niet doen, trekken onze bedrijven weg.’ DE MEESTER: “Dat moet ook eens stoppen! Twee jaar geleden heeft Nyrstar 72 miljoen euro winst gemaakt, vorig jaar 36 miljoen. Hun topmanager zegt aan zijn aandeelhouders dat ze in 2012 weer de vruchten gaan plukken. Maar aan de andere kant komt hij klagen dat zijn bedrijf op de rand van het faillissement staat! Die mens liegt dat hij zwart ziet, maar de Vlaamse regering trapt erin. Vlaanderen is een wingewest voor multinationals geworden.”
ACTUEEL Image Globe
Hoe Electrabel en co. u naaien
Pierre Wunsch: werd als lobbyist van Electrabel kabinetschef van vicepremier Didier Reynders.
“93% van de elektriciteitsproductie is in handen van Electrabel, Luminus en Nuon. Die hebben de centrales en kunnen ons gijzelen.” steenkoolcentrales. Dat is de allervuilste manier om stroom te produceren, maar het milieu zal hen worst wezen. De energiesector is even pervers als de bankensector.” Brengt het dan wel wat op om van leverancier te veranderen? DE MEESTER: “Door slim over te stappen kan je voordeel doen. Maar als iedereen zou overstappen naar kleintjes als Eneco of Elegant zitten we met een probleem. Want waar gaan die hun stroom halen? 87% van de gasinvoer en 93% van de elektriciteitsproductie is in handen van Electrabel, Luminus en Nuon. Die
drie grote spelers hebben de centrales en kunnen ons gijzelen.” Wat doe je daaraan? DE MEESTER: “Je moet die grote bedrijven met maximumprijzen verplichten om goedkoop te leveren aan de consument. Europa ziet dat niet graag, maar de Belgische overheid moet kiezen. Ofwel gaat ze in tegen Europa ofwel staat ze toe dat multinationals doorgaan met het bestelen van het eigen volk. Hoe lang gaan we deze toestand nog aanvaarden? In feite zouden we de hele energiesector opnieuw in overheidshanden moeten nemen.” Dat kost miljarden. En die zijn
er niet. De Vlaamse regering zweert bij een begrotingsevenwicht. DE MEESTER: “Maar dan dient ons belastinggeld tenminste voor iets nuttig. Nu dragen we het gewoon recht naar de de multinationals. We varen met ons energiebeleid recht op de ijsberg af. Voor steeds meer mensen is het elke dag dikketruiendag. Het schip moet van koers veranderen. Laat ons zelf groenestroombedrijven oprichten en windmolenparken bouwen. Die kunnen betaalbare energie opwekken, omdat een overheidsbedrijf kan volstaan met 5% winst. In de Gentse haven staan er 12 windmolens. Die zijn eigendom van een joint venture tussen Ecopower en Luminus. Ecopower is een coöperatieve. (een vereniging van producenten en verbruikers; red.) Die zijn content met een normale winstmarge. Ze bieden stroom aan voor 660 euro voor een gezin met vier personen. Luminus vraagt 880 à 900 euro voor dezelfde stroom. Dat is 30% meer.” Maar geen enkele andere partij staat te springen om de energiesector opnieuw te nationaliseren. DE MEESTER: “Bij alle partijen is er een blind geloof in de vrije markt, van Groen tot N-VA. Maar het probleem van de dure prijzen is niet opgelost als je van leverancier verandert. Dat bewijst de Engelse markt. Daar heb je zeven spelers op de markt en de grootste heeft een marktaandeel van 20%. En toch stijgen de prijzen er. Op tien jaar tijd is de energiefactuur er verdubbeld, omdat die bedrijven een stilzwijgende afspraak hebben om elkaar niet kapot te concurreren.” De PVDA is een kleine partij die strijdt tegen een machtig systeem dat door heel Europa is overgenomen. Voelt u zich geen Don Quichot? DE MEESTER: “Het is een ongelijke strijd. Maar er komt steeds meer protest tegen dat systeem. De mensen moeten hun toekomt zelf in handen nemen. De wantoestanden van vandaag bestaan omdat de politiek dat toelaat. Je moet dus niet alleen veranderen van energieleverancier, maar ook van politieke partij.”