Ik speel TEAM Basketball
Toelichting bij besluit AV juni 2010 Vastgesteld BV 19 mei 2010
1
Inleiding Basketball is een fantastische sport. Niets is mooier dan het teamspel en de snelheid van het basketball. Je kunt er heel jong mee beginnen en tot op late leeftijd kan het worden gespeeld. Op alle niveaus en eigenlijk overal. Het enige dat je nodig hebt is een basketball en een basket. Let’s play ball! In de Nederlandse cultuur wordt de georganiseerde sport vertegenwoordigd door een bond en uitgevoerd door verenigingen. Het is de gezamenlijke uitdaging van ons, het georganiseerde deel van basketball, maximaal ruimte te geven aan basketball in de breedste zin van het woord. Juist basketball is een sport van de straat en van de jeugd. Met een maximaal florerende participatie vanaf de jongst mogelijke leeftijd zal er een potentieel worden aangeboord dat ongekend is. Dan zullen talentontwikkeling, prestatiesport en topsport ook tot verdere ontwikkeling kunnen komen. De georganiseerde sport moet dat op dat moment ten volle kunnen ondersteunen. Voor de Nederlandse Basketball Bond is het zaak in organisatorische en financiële zin klaar te zijn om basketball in al haar geledingen te ondersteunen. Daarvoor is veel werk te verzetten. Wij gaan deze uitdaging graag aan en geven met deze aanzet voor het strategisch plan IkspeelTEAMbasketball een kader voor de komende jaren. We kunnen het echter niet zonder anderen. Basketball komt tot zijn volle wasdom als wij allemaal in dezelfde richting denken en werken. Binnen en buiten de sport. Maar het allerbelangrijkste is om het spel en de spelers voorop te stellen. Of ze nu buiten of binnen spelen! Het Nederlandse Basketball heeft behoefte aan rust, slagvaardigheid en eenheid. Waar velen door individuele inspanningen nog behoorlijke resultaten behalen, ontbreekt het de Nederlandse Basketball Bond aan een richting die er voor kan zorgen dat het geheel meer is dan de som der delen. Het doel van het strategisch plan IkspeelTEAMbasketball is om die richting voor allen te bepalen. Door gemeenschappelijk te werken aan het uitvoeren van dit strategisch plan, zal blijken dat de individuele inspanningen bijdragen aan het gemeenschappelijk doel. De hedendaagse samenleving is continue in beweging. En aangezien sport de ‘belangrijkste bijzaak’ is in onze samenleving, zal ook de Nederlandse Basketball Bond zich moeten beraden op haar rol binnen deze snel veranderende maatschappij. Dit houdt onder andere in dat leden en potentiële leden van de NBB, andere eisen zullen stellen aan het lidmaatschap van een vereniging, en daarmee ook aan de sportbond. Ook de landelijke en lokale overheden en koepelorganisaties, belangrijke bronnen van inkomsten voor een sportbond, zijn zich bewust van deze verandering en stimuleren sportbonden steeds dwingender om hun blikveld te verbreden. Dit betekent dat, de NBB veel meer dan in het verleden zich bewust moet zijn van maatschappelijke ontwikkelingen, om die bij te kunnen houden, en nog liever, voor te zijn. Dit vraagt om andere eisen aan (een deel van) de bondsorganisatie. Veranderingen die van invloed zijn op het functioneren van de NBB, liggen zowel buiten als binnen de basketbalwereld. Maatschappelijk zien we dat: → de landelijke overheid, sport en de sportinfrastructuur sterk wil stimuleren en zichtbaarder wil maken in het kader van het Olympisch Sportplan 2028; → de lokale overheden als gemeenten en provincies sport steeds explicieter noemen als pijler in hun beleidsplannen; → landelijke en lokale overheden steeds meer investeren in sport als middel voor het aanpakken van maatschappelijke thema’s (integratie, preventieve gezondheidszorg, sociale cohesie, leefbaarheid);
2
→ instellingssubsidies van overheid aan sportbonden sterk is verminderd, waarbij de verwachte overheidsbesparingen daarop geen gunstige invloed zullen hebben; → de inzet van vrijwilligers steeds minder vanzelfsprekend wordt; → het geen automatisme meer is dat men voor sportbeoefening lid wordt van een vereniging, en dus ook niet meer aangesloten is bij een landelijke sportbond. Veelal wordt gekozen voor een niet georganiseerde vorm. Binnen het basketball zien we dat: → sporters steeds hogere eisen stellen en dat deze sterk in de tijd wijzigen; → basketball onvoldoende zichtbaar aanwezig is; → de eisen aan vrijwilligers en professionals in en rond de basketbalsport sterk veranderen; → direct en indirect betrokkenen bij de basketbalsport steeds meer en ook hogere eisen stellen aan de kwaliteit en de dienstverlening van de totale bondsorganisatie; → veranderende eisen aan de organisatie van de bond nog niet zijn vertaald in de praktijk; → de behoefte aan communicatie over de activiteiten binnen de basketbalwereld blijft groeien. De geschetste ontwikkelingen zijn niet volledig, maar geven wel een indruk van het steeds weer wisselende krachtenveld waarin een sportbond als de Nederlandse Basketball Bond opereert. Ze maken ook duidelijk, dat flexibel en slagvaardig handelen vandaag de dag noodzakelijk is. Dit strategisch plan zal dan ook op hoofdlijnen weergeven wat de richting is die het bestuur van de Nederlandse Basketball Bond voorstaat in de komende jaren. IkspeelTEAMbasketball Uit de statuten van de NBB artikel 2 over het doel: 1. De NBB heeft ten doel het doen beoefenen en het bevorderen van het beoefenen van de basketballsport in Nederland, mede als middel tot algemene lichamelijke en geestelijke vorming, een en ander in de ruimste zin van het woord. 2. De bevoegdheden van de NBB strekken zich uit over heel Nederland en de NBB erkent geen andere organisatie met dezelfde doelstelling en dezelfde werkzaamheden in Nederland. De NBB heeft het alleenrecht in nationaal en internationaal verband als vertegenwoordiger van de basketballsport in Nederland op te treden. 3. De NBB tracht zijn doel te bereiken door: a. het binnen het organisatorisch verband brengen van allen die in Nederland de basketballsport beoefenen en de beoefening hiervan bevorderen; b. het organiseren en het bevorderen van de organisatie van basketballwedstrijden; c. het aanwenden van alle andere geoorloofde middelen die voor het bovenomschreven doel wenselijk, bevorderlijk of noodzakelijk zijn of kunnen zijn.
De Nederlandse Basketball Bond streeft na om het individu centraal te stellen in haar handelen. Ik staat voor elke basketballer, lid of geen lid van de bond, voor elke vrijwilliger of het nu een scheidsrechter, iemand achter de tafel of een bestuurslid van een vereniging is. Het is van essentieel belang dat zij zich bediend en beschermd voelen. De NBB is er in de eerste plaats voor haar leden. Voor alle leden wil de bond excellent gastheer zijn. In een transparante en efficiënte organisatie – waarmee tevens de rayons en de verenigingen worden bedoeld – moeten de leden in staat worden gesteld hun sport te bedrijven op het niveau en de manier waarop zij dat graag willen. De NBB zal al haar mogelijkheden inzetten voor het vinden, begeleiden, opleiden en waarderen van de vele vrijwilligers die nodig zijn om het basketball te dragen. Zonder vrijwilligers is een succesvolle NBB kansloos. Daarnaast blijft het belangrijk dat er voldoende moderne accommodaties zijn om te spelen.
3
De NBB is ook werkgever. Zij wil voor haar medewerkers graag een professionele en veilige omgeving bieden, waar een maximale bijdrage kan worden geleverd aan de doelstellingen van de NBB en de ontwikkeling van de individuele medewerkers. Speel staat voor het spel. De hoofdzaak van wat wij doen is (mogelijk maken van) het spelen van een spel. Dat spel moet steeds meer op verschillende plekken en verschillende niveaus kunnen worden gespeeld. De breedtesport – georganiseerd via verenigingen of evenementen – moet de drager zijn van onze bond. Via Basketball Unites stimuleert de NBB de breedtesport. Daarnaast gaan we op zoek naar nieuwe manieren om basketball op een zo toegankelijk mogelijke manier aan te bieden aan mensen. De NBB helpt de verenigingen om deelnemers ook als lid aan te nemen. Het spelen van het spel gebeurt met respect voor een ieder die daar een bijdrage aan levert. De Nederlandse Basketball Bond zijn wij allemaal. Dat betekent dat we ons gezamenlijk verantwoordelijk voelen voor de ontwikkeling en organisatie van onze sport. Door het als TEAM te doen kunnen we successen behalen. (niet voor niets staat TEAM ook voor Together Everybody Achieves More). De NBB is een bond die steunt op professionals en vrijwilligers. Alleen als deze in symbiose hun sterkten bundelen en elkaar vertrouwen, kan gezamenlijk beleid worden ontwikkeld en uitgevoerd. Dan is daadwerkelijk de som der delen groter dan het totaal. De NBB staat voor eenheid binnen de organisatie door eenheid in beleid, organisatie en structuur. Dit wordt overgenomen door alle geledingen die binnen het basketball actief zijn. Hiervoor nemen zij het door de AV vastgestelde beleid als uitgangspunt. De AV wordt opnieuw vormgegeven, waardoor maximale transparantie en participatie van de leden binnen de AV kan plaatsvinden. We kunnen pas echt als team functioneren als ook de randvoorwaarden optimaal zijn ingevuld. Die randvoorwaarden lopen uiteen van financiën, reglementen, beleidsplannen, begeleiding tot accommodaties. De NBB zal alles doen wat in haar vermogen ligt om deze randvoorwaarden te laten aansluiten bij haar ambities. Met name de situatie rondom accommodaties is zorgelijk. Gezamenlijk moeten we optrekken om gemeenten en andere investeerders te overtuigen hierin te investeren. Maar uiteindelijk gaan het wel over basketball. Basketball moet ook centraal staan in ons denken over het beleid en de toekomst. Daarbij willen we dat de Nederlandse Basketball Bond bekend staat als vooruitstrevend, inventief en passievol in de nationale en internationale sportarena. Hoewel basketball in Nederland in georganiseerd verband misschien een kleine sport is, beoefenen velen – vooral jongeren – de sport. De bond wil toonaangevend in Nederland zijn in het stimuleren van basketball binnen en buiten de verenigingen. In internationaal perspectief willen we graag bekend staan om de manier waarop we met beperkte middelen en relatief weinig actieve leden toch kunnen presteren in deze mondiale sport. Topsport is onlosmakelijk een deel van een nationale bond. Het huidige programma wordt gezien als een minimale basis, die past bij een bond met internationale ambities. Internationaal gezien willen we worden opgemerkt door de bijzondere resultaten die we als bond in een klein basketball land halen. Verdere uitbreiding van het topsportprogramma is alleen mogelijk als daarbij ook de financiële middelen worden gevonden. Talentontwikkeling is in een kleine sport des te belangrijker. Samen met verenigingen en rayons moeten de schaarse talenten worden gekoesterd. Maatwerk met het “individuele talent centraal” is hier het credo. Voor alle sporters, maar vooral voor de talenten, is het van belang dat de bond alles op alles zet om de randvoorwaarden zo professioneel mogelijk in te vullen, met vooruitstrevende partners. Dit zijn de belangrijkste punten uit IkspeelTEAMbasketball. We verwachten hiermee een inspirerend kader te geven dat ons allemaal helpt de energie te richten en het echt samen te gaan doen.
Doelstellingen
4
Het strategisch plan 2011-2014 moet in ieder geval een praktische uitwerking zijn van de volgende doelstellingen: 1) Goed sportbestuur 2) Excellent gastheer 3) 2% groei per jaar 4) TOP op Europa 5) Werelds rolstoel 6) Financieel Solide Op de punten 1) en 6) gaan we in het kader van dit voorstel uitgebreid in omdat ze ons inziens de hoogste prioriteit hebben. De punten 2) tot en met 5) worden slechts kort toegelicht met een aantal aandachtsgebieden die in de uitwerking minimaal een plek moeten krijgen. 1) Goed sportbestuur Het NOC*NSF heeft in 2005 de 13 aanbevelingen van de commissie Goed Sportbestuur overgenomen. De aanbevelingen geven sportbesturen en dus ook het bestuur van de Nederlandse Basketball Bond handvatten om te kijken naar de eigen ‘governance’. Het bondsbestuur zal graag energie stoppen in dit onderwerp, omdat het ons inziens de effectiviteit en transparantie van de bestuurlijke organisatie van het basketball in Nederland zal vergroten. Dat deze aanbevelingen vanaf 1 januari 2011 tevens onderdeel worden bij toetsing van subsidieaanvragen speelt ook een rol. Aanbeveling 1 Eenheid Het bestuur zorgt voor eenheid binnen de organisatie door eenheid in beleid, organisatie en structuur. Het bestuur straalt dit uit en leeft dit na. Het zorgt hiermee voor maximale transparantie en voorspelbaarheid van de organisatie.
Met het vaststellen van het strategisch plan IkspeelTEAMbasketball moet de NBB een belangrijke invulling aan deze aanbeveling gaan geven. Tezamen met het strategisch plan zal het bondsbestuur in de Najaarsvergadering 2010 ook een meerjarenbegroting presenteren. Streven is overigens om jaarlijks in de Voorjaarsvergadering de begroting voor het volgend speelseizoen zo nodig bij te stellen aan de hand van de ontwikkelingen. Het strategisch beleid zal in etappes doorwerken in uitvoeringsbeleid. Het zal een ieder duidelijk zijn dat er in de toekomst binnen de grenzen van het basketball geen zelfstandige of autonome geledingen meer zijn die beleid kunnen vaststellen dat afwijkt van het door de AV vastgestelde beleid. Graag maken wij expliciet dat dit betekent dat een verandering komt in de relatie tussen de rayonbesturen en het hoofdbestuur. Hoe deze relatie precies wordt, moeten we samen vormgeven. Aanbeveling 2 Topsportstatuut De organisatie stelt vanwege onder meer de grote (financiële) en specifieke belangen en complexiteit van de topsport een topsportstatuut op. Als uitwerking van het strategisch plan 2011-2014 zal het bestuur een meerjarenprogramma Topsportbeleid uitwerken met onder andere aandacht voor het programma, het kader, talentontwikkeling, de topsporter en de organisatie en financiering. Dit meerjarenprogramma Topsportbeleid zal aan de AV worden voorgelegd.
Aanbeveling 3 Financieel statuut 5 en een passende administratieve Het bestuur zorgt dat zij een goed financieel beleid organisatie voert, vastgelegd in een financieel statuut.
De financiële situatie van de Nederlandse Basketball Bond vraagt om een gedegen financieel beleid. Om maximale transparantie te waarborgen zal het bondsbestuur in de Voorjaarsvergadering van 2011 een financieel statuut voorleggen. Aanbeveling 4 Besturingsmodel Het bestuur stelt duidelijk vast op welke manier de organisatie wordt bestuurd. Het heroverweegt en actualiseert met regelmaat het gehanteerde besturingsmodel. Het huidige federatieve model staat slagvaardigheid in de weg. Er is geen effectief contact tussen het bondsbestuur en de leden. In de praktijk functioneren de rayons en commissies in hoge mate autonoom. Het besturingsmodel moet kritisch tegen het licht worden gehouden, waarbij als uitgangspunt geldt dat er maximaal effectief kan worden bestuurd en er maximaal effectief door de leden via de AV toezicht kan worden gehouden. In ieder geval wordt gekeken naar de samenstelling en werkwijze van de AV, naar de posities van de Rayons en de FEB, de verschillende commissies en het mandaat van het bondsbestuur. Voor het besturingsmodel gelden de volgende uitgangspunten: → centraal organiseren wat moet, decentraal organiseren wat kan; → scheiding tussen het beleid, uitvoering, controle en rechtspraak; → een wederzijds stimulerende interactie tussen professionals en vrijwilligers, waarbij wordt opgemerkt dat een vrijwillige rol niet vrijblijvend is; → bij verantwoordelijkheid hoort ook verantwoording. Aanbeveling 5 Bestuursfuncties Bij de uitoefening van een bestuursfunctie is het belangrijk dat de juiste persoon op de juiste plaats zit, er voldoende vernieuwing is, de wijze van voordragen en benoemen transparant is en het organisatiegeheugen goed is gewaarborgd. Het bondsbestuur stelt voor dat binnen de Nederlandse Basketball Bond een benoemingsperiode van drie jaar wordt gehanteerd, met een maximaal aaneengesloten zittingstermijn van twaalf jaar. Elke geleding van de Bond stelt hierbij zelf een rooster van aftreden vast en maakt dit openbaar. Dubbelfuncties zijn uitgesloten en waar deze nu nog bestaan, worden ze bij eerst volgende gelegenheid (aflopen eerst aflopende huidige benoemingsperiode) opgeheven of expliciet door het bondsbestuur bekrachtigd. Het is niet mogelijk om in de AV zitting te nemen als iemand tevens lid is van een commissie, de FEB of een rayonbestuur. Aanbeveling 6 Gedragscode bestuur Het bestuur stelt een gedragscode vast, waaraan bestuursleden zich in hun handelen (dienen te) houden en legt deze ter goedkeuring of in ieder geval ter kennisneming ,voor aan de AV. Aanbeveling 7 Bestuurdersaansprakelijkheid Het bestuur bespreekt de noodzaak of wenselijkheid om zich voor bestuurdersaansprakelijkheid te verzekeren en legt zijn oordeel gemotiveerd voor aan de AV. Aanbeveling 8 Transparantie Het bestuur vergadert volgens een jaarlijks vastgesteld schema en is transparant over de agenda en bestuursbesluiten die de AV aangaan. Slechts in gemotiveerde 6 uitzonderingsgevallen kunnen er klemmende redenen van privacy of discretie zijn, om niet volledig transparant te zijn.
Aanbeveling 9 Aftreden bestuursleden Het bestuur bevordert dat bestuursleden tussentijds aftreden bij: a) frequente afwezigheid waar zij door medebestuursleden op zijn aangesproken; b) onvoldoende functioneren; c) structurele onenigheid van inzichten; d) onverenigbaarheid van belangen; e) indien dit anderszins door het bestuur geboden wordt geacht. Aanbeveling 10 Agenda bestuur Het bestuur overlegt en besluit tenminste eenmaal per jaar over: a) het algemene beleid en de strategie, de hieraan verbonden (financiële) risico’s en de financiële stand van zaken; b) de eigen werkwijze en taakverdeling, het eigen en individuele functioneren; c) de relatie met de directie. Aanbeveling 11 Directiestatuut Het bestuur stelt op basis van het vastgestelde besturingsmodel een helder directieprofiel vast en legt de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de directie duidelijk vast in een directiestatuut. De positie van de directeur wordt in de statuten verankerd. Deze aanbevelingen worden overgenomen. Waarbij het bestuur op de voorjaarsvergadering 2011 van de AV de gedragscode bestuur en het directiestatuut ter kennisname zal voorleggen. Aanbeveling 12 Controletaak AV Het bestuur zorgt ervoor dat de AV haar controletaak naar behoren kan uitvoeren.
Het bestuur stelt voor naar de samenstelling en werkwijze van de AV te kijken, om zo enerzijds mogelijk te maken dat de leden van de Nederlandse Basketball Bond optimaal kunnen worden betrokken bij het hoogste besluitvormend en controlerend orgaan van de Bond. Anderzijds moet worden voorkomen dat geledingen waaraan het bondsbestuur leiding geeft tegelijkertijd de controlerende taak vervullen. Hiervoor zijn nieuwe werkwijzen noodzakelijk die het tevens mogelijk moeten maken om meer themagerichte onderwerpen op de AV te behandelen. Aanbeveling 13 Statuten en reglementen Het bestuur zorgt ervoor dat de organisatie in ieder geval naast de statuten de volgende reglementen heeft: een tuchtreglement, een dopingreglement, een regeling tegen seksuele intimidatie, een regeling tegen discriminatie/racisme en een regeling voor klachten. Het bestuur zal regelmatig voorstellen voor statuut- of reglementswijzigingen doen aan de AV, om er voor zorg te dragen dat deze steeds up-to-date en eenduidig zijn. Hiervoor zal het bestuur de komende maanden onderzoeken welke statuten en reglementen met voorrang dienen te worden aangepast. Het is binnen de Nederlandse Basketball Bond niet mogelijk statuten of reglementen vast te stellen, die afwijken van het hoogste orgaan, zonder toestemming van het bondsbestuur. 2) Excellent gastheer Zoals eerder gezegd vinden we het vooral van belang ‘excellent gastheer’ te zijn voor onze leden en verenigingen. Daarbij moet helder zijn welke de kerntaken van de NBB (in al haar geledingen) zijn en welke dienstverleningsafspraken daarbij horen. Dit betekent nadrukkelijk niet: ‘u vraagt, wij draaien’, het betekent wel transparant, duidelijk en maatwerk. Bij heldere kerntaken hoort een kostendekkende contributie. Uitgangspunt hierbij is de klantvraag. Naast de klantvraag dient ook de klantverantwoordelijkheid worden beschreven. Ook is het wenselijk nadrukkelijk te kijken naar nieuwe vormen van lidmaatschap. Tot slot is goede communicatie – met gebruik van alle nieuwe vormen van crossmedia – van belang. 7
3) 2% groei per jaar Het is de ambitie van het project Leven Lang Sporten van het NOC*NSF dat het aantal leden met 2% per jaar groeit. De NBB staat al gedurende enkele jaren op een stabiel ledenaantal van rond de 40.000 leden. Door nieuwe vormen van basketball (met daarbij passende vormen van lidmaatschap) te introduceren willen we zorg dragen voor het verder verspreiden van het basketball. Deze producten vormen gezamenlijk Basketball Unites. Dit vormt de basis van de NBB en de professionele werkorganisatie. De afhankelijkheid van subsidies moet daarbij afnemen. Samen met de verenigingen moet worden onderzocht hoe zij in staat worden gesteld de extra ledengroei ook daadwerkelijk te accommoderen. Hiervoor zijn voldoende (goed opgeleid) kader en zaalruimte onontbeerlijke randvoorwaarden. De NBB ziet het tot haar taak ‘best practices’ van verenigingen op te sporen en te verspreiden. Zo kan een klimaat ontstaan waar we maximaal van elkaar leren. Onderzoek moet aantonen hoe een relatief hoge uitstroom onder oudere jeugd kan worden tegengegaan en hoe de lage instroom onder jong volwassen kan worden verhoogd. 4) TOP op Europa De NBB heeft recentelijk aansprekende successen geboekt in Europa. Liefst 4 van de 8 nationale teams hebben de stap naar de A-divisie gemaakt. De komende jaren moet het nationaal programma – dat onlosmakelijk een onderdeel is van de nationale bond – verder worden uitgebouwd. Winst is zeker nog te behalen in de randvoorwaarden en het aantal trainingsuren. Dit kan echter niet zonder een vooruitstrevend talentontwikkelingsprogramma. In een op te stellen meerjarenprogramma topsport en talentontwikkeling moet de opdracht uit het strategisch plan concreet worden uitgewerkt. Het strategisch plan zal op hoofdlijnen uitspraken doen over de toekomst van o.a. de landelijke competities, de rayoncompetities, de uitbreiding van de U15 talentcup naar andere leeftijdsgroepen, CTO’s, RTC’s en bolwerken. Verder zal aandacht worden besteed aan de doorontwikkeling van de eredivisie heren en dames. Tot slot is het van belang dat in Nederland een TOPopleiding komt voor coaches. 5) Werelds rolstoel De rolstoel basketball tak is op de weg terug naar de top. Doel blijft om op Europees en wereldniveau te presteren. Dat kan echter niet zonder het denken aan een gezonde basis. Daarbij vinden we het ook van belang dat juist deze kwetsbare groep veel aandacht krijgt. We streven naar een aanwas van 150 nieuwe spelers tot 2012. Daarnaast willen we ook hier onafhankelijk worden van de (tijdelijke) subsidiestromen en structureel kunnen werken aan onze ambities. De ingezette weg van CTO en RTC’s zal worden doorgezet. 6) Financieel solide De financiële positie van de NBB is niet goed. Wij hebben niet alleen te maken met een beperkt eigen vermogen, maar we worden daarnaast ook geconfronteerd met een jaarlijks nauwelijks sluitende begroting. Verder hebben wij te maken met diverse financiële risico’s waarvoor op korte termijn oplossingen moeten worden aangedragen. Voor deze tegenvallers moeten wij voorzieningen treffen. Kortom, de NBB moet “scherp aan de wind zeilen” om de zaken op orde te brengen en te houden.
8
