Ik houd mijn spreekbeurt over de eerste mensen en mensachtigen op aarde, zoals de Neanderthalers.
Ik vind het zelf erg leuk om hier meer over te weten, heb hier veel over opgezocht en wil jullie daar nu dan ook meer over vertellen.
Door Oscar Zuethoff Spreekbeurt, 18 mei 2009 Adwaita, groep 7b
Inhoud Inleiding
De stamboom De eerste mens De Heidelberger De Neanderthaler
Gereedschap en werktuigen
Grottekeningen
Bronnen
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
2
Inleiding We kennen bijna allemaal wel de film Ice Age. Heel grappig, maar leefden de mensen ook zoals je daarin ziet? Waren dat ook de eerste mensen? Wie waren dat dan wel? Hoe leefden ze? Hoe kwamen ze aan hun eten? Waar woonden ze? Wat is er met ze gebeurd? Zijn ze uitgestorven? Waar stammen wij nu eigenlijk van af? Allemaal vragen waar ik in deze spreekbeurt antwoord op ga geven.
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
3
De stamboom
De eerste mensen Wetenschappers hebben de prehistorie onderzocht en hebben ontdekt dat de eerste mens dezelfde voorvaderen heeft als de grote Afrikaanse mensapen. Dit was ongeveer 3 miljoen jaar geleden. Van deze mensen zijn botresten in Oost Afrika gevonden en ook voetsporen in gestolde lava. Ze waren ongeveer 1 meter 50 lang en liepen rechtop. Hierdoor hadden ze hun ´voorpoten´ (hun armen dus) vrij en konden ze dingen dragen, gereedschap maken en veel meer dingen doen.
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
4
Er zijn ook stukken schedel van deze mens gevonden. Deze stukjes aan elkaar gezet en zo weten we nu hoe het gezicht van de Prehistorische mens er uitzag.
Ongeveer 1,8 miljoen jaar geleden zijn deze eerste mensen uit Afrika op pad gegaan naar Centraal Azië. Hier is helaas niet veel over terug te vinden.
De eerste mensen trokken van grot naar grot. Soms als ze er aan kwamen werden ze aangevallen door, hyena´s en andere soorten vijanden. De eerste mensen verdedigden zich met een speer, pijl en boog. Hun sterkste wapen was vuur. Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
5
Heidelberger 500 duizend jaar geleden kwam de Homo Heidelbergernis (de Heidelberger dus) in Europa. Hij had grotere hersens dan zijn voorvader. Ze konden steeds meer. Ze verzamelden bessen en noten om te eten, maar bedachten ook listen om grotere dieren in de val te lokken. Ze deden dingen samen en werkten als een team en konden waarschijnlijk ook een beetje praten. Ze hadden stenen gereedschap en daarmee konden ze het karkas van gedode dieren in stukken snijden. Omdat de Heidelberger intelligent was en speren had met scherpe punten, was hij een goede jager. Ze hebben het geraamte van zo´n mens in Heidelberg in Duitsland gevonden en daarom hebben ze deze naam gekregen.
Eerste fossiel van de Homo Heidelbergensis, een kaak van 500.000 jaar oud, werd gevonden in 1907 in een zandkuil in het plaatsje Mauer bij de stad Heidelberg in Duitsland. De onderkaak was groter dan van een moderne mens, maar er was geen kin. Ook werden er stenen gevonden, maar waarschijnlijk waren dat geen werktuigen.
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
6
Neanderthaler Ongeveer 400 duizend jaar geleden veranderde die mens opnieuw. Dat was de Neanderthaler, genoemd naar de vallei waar ze fossiele botten hebben gevonden. Ze waren wel anders dan ons. Ze hadden bijvoorbeeld meer haar, hun hoofd had een andere vorm, ze waren kleiner en erg gespierd.
Een (man) Neanderthaler
Het eten moesten ze zoeken, bijvoorbeeld bessen, wortels en andere soorten vruchten. Ze jaagden ook op wilde dieren zoals wilde zwijnen en mammoeten. Het werd wel steeds kouder en ze droegen warme kleren gemaakt van dierenhuiden. Ze hadden vuur en kookten daar hun vlees en vis op. De ouders leerden de kinderen hoe ze vuur moesten maken, hoe ze gereedschap konden maken en hoe ze aan voedsel konden komen, zoals met jagen. Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
7
Hadden de Neanderthalers ook een taal? Dat weten we eigenlijk niet. We dachten een poos dat ze alleen maar konden grommen en schreeuwen. Toch lijkt dat raar omdat ze heel veel op ons lijken, in groepen leefden en bij de jacht samenwerkten. Dan moet je toch ook wel op een bepaalde manier met elkaar kunnen praten? Maar eigenlijk weten we het niet en we zullen er wel nooit meer achterkomen.
Kindje Neanderthaler
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
8
Soms werden ze aangevallen door een beer de mannen verdedigden de vrouwen en de kinderen. Ze gingen ook op jacht naar mammoeten. Ze proberen dan de Mammoet in de val te lokken. Dat was gevaarlijk en soms ging er dan iemand dood.
Neanderthalers in gevecht met ´n beer
De Neanderthaler organiseerden een echte begrafenis voor hun doden. Ze groeven een kuil, daarin ging de dode. Hij kreeg een wolvenhuid over zich heen met een hertenschedel erbij en er werden bloemblaadjes over hem heen gegooid.
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
9
Moderne mens Ongeveer 40 duizend jaar geleden kwam de moderne mens naar Europa. Ook hij kwam waarschijnlijk uit Afrika. Deze mens noemen we de Homo Sapiens.
Een poosje later (30 duizend jaar geleden) stierf de Neanderthaler helemaal uit. We denken dat dat komt omdat de moderne mens er beter in waren om voedsel te vinden en onderdak te bouwen.
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
10
Het eerste gereedschap De mensen gebruikten in de Prehistorie vuursteen, hout, dierenbotten en huiden om gereedschap te maken. In het begin zag het gereedschap er eenvoudig uit. Later is men botten, geweien en vuursteen heel precies gaan bewerken en lukte het de mensen om fijne speerpunten te maken. Ze maakten naalden van botten om lappen leer aan elkaar te naaien en ze ontdekten in die tijd de pijl en boog. De pijl en boog was heel handig voor de jacht omdat je er beter mee kon schieten dan een speer. De stenen die ze gebruikten maakten ze scherp door steen tegen steen te slaan. Het kostte veel tijd om het eigen gereedschap te maken. Onze voorouders leefden duizenden jaren van jagen, vissen en het verzamelen van planten, wortels, bessen en honing. Ze bleven niet lang op één plaats, maar trokken verder met de wilde dieren waarop ze jaagden. Pas ongeveer 5000 jaar geleden zijn ze begonnen met gewassen verbouwen en het hoeden van vee.
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
11
Grottekeningen De eerste moderne mensen woonden vaak in grotten en maakten daarin grottekeningen. Deze tekeningen zijn later op allerlei plaatsen teruggevonden en ze vertellen ons veel over het hun leven. Ze tekenden meestal wat er die dag was gebeurd en de dieren die ze hadden gezien. Ze maakten grottekeningen van okerkleurige klei en van houtskool.
In Frankrijk zijn hele mooie grottekeningen terug gevonden die ongeveer 30.000 jaar oud zijn. Men denkt dat in dit soort grotten erediensten voor de goden werden gehouden. We moeten wel heel erg oppassen dat de schilderingen niet verloren gaan en heel goed letten op de temperatuur en luchtvochtigheid in de grotten.
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
12
In de Franse streek Dordogne zijn veel oude grotten met prachtige muurtekeningen ontdekt. De bekendste grot is die van Lascaux. De verborgen grot is ontdekt door vier kinderen! Op een dag in 1940 wandelden vier tieners in de heuvels bij Lascaux. Plotseling viel hun hond in een put. Toen ze beter keken zagen ze dat het geen put was, maar op de ingang van een grot leek. Voorzichtig namen ze een kijkje. Eén van hen had lucifers bij zich en met het beetje licht daarvan zagen ze dat ze in een grot terecht waren gekomen die helemaal beschilderd was vanbinnen. De grot van Lascaux was ontdekt! Website met virtuele toer, zie: http://www.semitour.com/pages.php?p=Visites_Sites&v=LascauxII&SID=6ad81bddf5 96e31fc7a708e47597234a
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
13
Bronnen: Boeken: De eeste mens Inzicht in de prehistorie Websites: In de Franse streek Dordogne zijn veel oude grotten met prachtige muurtekeningen ontdekt. De bekendste grot is die van Lascaux. http://www.semitour.com/pages.php?p=Visites_Sites&v=LascauxII&SID=6ad81bddf596e31fc7a708e47597234a
Filmpjes YouTube: -
Grappige film, Neandertaler vs Mammut http://www.youtube.com/watch?v=ADc2u21T4vM
-
Redondo Publicidad Cavernícolas/Cavemen http://www.youtube.com/watch?v=xyz7boLuphg
-
Walking With Cavemen http://www.youtube.com/watch?v=xyz7boLuphg
-
Rise of Man http://www.youtube.com/watch?v=eFmWIztqhG8&feature=related Neanderthal - Episode 1 - Part 1 of 5 http://www.youtube.com/watch?v=IsSOcwY79ig&feature=related
Spreekbeurt ´Eerste Mens´ / Oscar Zuethoff / Adwaita 7b – mei 2009
14