VVD-verkiezingskrant Gemeenteraadsverkiezingen Gemeente Bronckhorst
Stem VVD
Iedereen doet mee! Dit heeft VVD Bronckhorst bereikt:
Dit wil VVD Bronckhorst bereiken:
Hoe kan ik stemmen? Woensdag 19 maart zijn de stembureaus open
3 3 3 3
Op orde brengen van gemeentelijke financiën MKB vriendelijkste gemeente in de Achterhoek Basis gelegd voor toekomstbestendige kindvoorzieningen
3 3 3
Toegankelijke en betaalbare zorg
van 7:30 tot 21:00 uur. Als u mag stemmen, heeft u een stempas thuis ontvangen. Met uw stempas en een geldig identiteitsbewijs kunt u binnen de gemeente Bronckhorst stemmen in
Snel internet in het buitengebied
een willekeurig stemlokaal. Uw identiteitsbewijs mag op de dag van de stemming maximaal 5 jaar zijn verlopen. Zonder identiteitsbewijs mag u niet stemmen.
Ruimte voor initiatieven van inwoners en ondernemers
Iemand machtigen Als u niet in de gelegenheid bent zelf te stemmen, kunt u iemand anders machtigen dit voor u te doen. Iemand uit de gemeente Bronckhorst kunt u machtigen, door de achterkant van uw stempas in te vullen. De gemachtigde dient mede te ondertekenen.
Waarborgen van zorg in eigen omgeving voor de toekomst
3
Zo laag mogelijke gemeentelijke lasten
Deze persoon moet ook een kopie van uw identiteitsbewijs meenemen. Voor meer informatie, zie www.kiesraad.nl
1
Lijsttrekker Ton van Linder
‘Je moet steeds opnieuw kijken, blijven leren en je continue aanpassen aan nieuwe omstandigheden’
Oplossingen dicht bij de burger In het verleden waren het de liberalen die initiatieven namen voor de wet voor het afschaffen van kinderarbeid, het invoeren van de leerplicht en het vrouwenkiesrecht. Ook anno 2014 is de VVD loyaal met de kwetsbaren in onze samenleving. Een stevige uitdaging, als we kijken naar de noodzakelijke herzieningen in de zorg.
Geboren Brabander Ton van Linder (1941) woont tot zijn volle tevredenheid al een groot deel van zijn leven in
Met VVD-wethouder Josephine Steffens als eerste
Oost-Gelderland. In 1997 streek hij neer in het buiten-
verantwoordelijk voor de dossiers ‘zorg en welzijn’,
gebied van Baak, waar hij nog altijd prettig woont. “De
‘kindvoorzieningen’ en andere zorggerelateerde on-
gemoedelijke Achterhoekse mentaliteit past blijkbaar
derwerpen, heeft het huidige college de afgelopen
goed bij die van de Brabander. Ik vind het landelijke
raadsperiode al succesvol geanticipeerd op de zaken
gebied heel aantrekkelijk om te wonen en alle voorzie-
die op ons afkomen. Ook de komende jaren zal VVD
ningen zijn redelijk dichtbij.” Kortom, Ton en zijn partner
Bronckhorst, voortbouwend op de gelegde basis, ver-
José voelen zich hier thuis. En ook de twee kinderen en
der sturen op:
vier kleinkinderen komen graag naar de ‘verre’ aantrekkelijke, landelijke Achterhoek.
• het versterken van de eigen kracht en verantwoordelijkheid van de burger;
Onderwijs en sport lopen als een rode draad door Ton’s
• de zorg voor kwetsbaren;
leven.”Mijn levensweg kent qua opleiding en carrière
• het stimuleren van samenwerken;
een drietal sporen, die zowel na elkaar als door elkaar
• het verbeteren van de efficiëntie;
lopen. Ze hebben mij gevormd tot enerzijds een gene-
• het verminderen van bureaucratie;
ralist, breed georiënteerd, en anderzijds een tot des-
• het creëren van een laagdrempelige toegang
kundige op meerdere gebieden.” Na zijn opleiding tot
voor burgers die zorg vragen.
onderwijzer in het basisonderwijs, werkte Ton een tijdje
Kwaliteit moet altijd leidend zijn. En oplossingen moe-
als leerkracht in Tilburg en Arnhem, terwijl hij ondertus-
ten zo dicht mogelijk bij de burger gevonden worden.
sen verder studeerde voor leraar Aardrijkskunde. “Met
Waarbij de raakvlakken met wonen, werk en mobiliteit
specifieke belangstelling voor landschapsgeografie,
natuurlijk niet uit het oog verloren worden.
economische geografie en andere volken en culturen.” Hij gaf een flink aantal jaren les op het Havo en VWO in Zevenaar. Van onderwijs naar topsport Ondertussen was hij volop bezig met zijn hobby ‘spor-
gebied van opleiding, training en coaching verzorgt Ton
ten’ en dan in het bijzonder handbal. Ton schopte het
al vele jaren sportontwikkelingsprojecten over de hele
zelfs tot Jong Oranje en de nationale handbalploeg.
wereld voor de Europese en Internationale Handbal Fe-
“Daaruit ontstond weer mijn belangstelling voor het
deratie en het I.O.C. Zo zat hij ook in een Europese werk-
coachen en opleiden van sporttalenten. Via deelopleidin-
groep die de EG moest adviseren over de harmonisatie
gen ben ik me ook daar in gaan bekwamen.” Met succes,
van sportopleidingen binnen de Europese Gemeenschap.
want na een relatief korte periode als coach bij toenmalige topclubs in Arnhem en Doetinchem, werd hij met
Geen betutteling
toestemming van de minister vrijgemaakt van school om
Zijn opgedane expertise zette Ton rond 1995 in om sa-
Jong Oranje en de nationale handbalploeg te coachen.
men met twee partners een eigen onderneming op te
Zo verschoof zijn werkkring van school naar tophandbal;
zetten voor het ontwikkelen van interactieve leermid-
van coach in verschillende landen naar technisch direc-
delen, talenontwikkelingsprogramma’s en trainingen
teur bij het Nederlands Handbal Verbond, tot hij eind
voor bedrijven, gemeentes en instellingen. Net als in de
2012 daar zelf voor bedankte. Met zijn expertise op het
topsport was de achterliggende filosofie daarbij altijd ‘de eigen motiviatie, het eigen leven, de eigen vraag van de sporter, cliënt of het bedrijf staat centraal en is leidend in het ontwikkelingsproces’. “Geen betutteling en eenzijdige opdrachten, omdat de aanbieder wel denkt te weten wat de oplossing is. Voor ons is het heel helder:
Nieuwsgierig en ambitieus
de coach past zich aan, niet de speler. De leraar moet
Na de gemeentelijke herindeling was Ton korte tijd voor-
zich aanpassen, niet de leerling. Vanzelfsprekend altijd
zitter van de nieuwe VVD afdeling Bronckhorst en lid van
binnen kaders die samen vooraf zijn afgesproken.”
de landelijke VVD-adviesgroep Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Onlangs werd hij gekozen als VVD lijsttrekker
Begin vorig jaar is Ton, samen met anderen, weer ge-
voor de komende verkiezingen. “Een eer en een uitda-
start met een eigen kennis- en ontwikkelcentrum, onder
ging. Maar ook een risico, want ik ben nieuw. Gelukkig
meer op het gebied van de jeugdzorg, (re)ïntegratie van
hou ik van uitdagingen.” Met zijn 72 jaar is Ton nog altijd
jongeren en ouderen met grote afstand tot de arbeids-
heel actief. Hij werkt nog steeds fulltime in zijn eigen
markt. Voor hem zijn, om met Einstein te spreken, ‘de
bedrijf en ook is hij nog betrokken als vrijwilliger bij
vragen en problemen van de toekomst, niet op te lossen
sportontwikkelingsprojecten in de internationale hand-
met oplossingen uit het verleden’. “Je moet steeds op-
balwereld. “Gelukkig ben ik nog gezond en fysiek fit. Ik
nieuw kijken, blijven leren en je continue aanpassen aan
ben nog steeds nieuwsgierig en ambitieus. Misschien
nieuwe omstandigheden”, aldus de kersverse VVD-lijst-
ben ik wel ‘een oudere van de toekomst’. Niet buitenge-
trekker.
sloten vanwege mijn leeftijd, doe ik nog altijd met plezier volop mee in de maatschappij. Ik werk nog, ook als
2
Op de vraag waarom hij heeft gekozen voor de VVD, is
vrijwilliger, en wil mijn medeburgers, vooral mensen die
Ton duidelijk: “Ik kon niet anders. Ik haat betutteling,
fysiek en mentaal kwetsbaarder zijn dan ik, graag vanuit
nog steeds word ik opstandig als mensen iemand de wet
mijn nieuwe rol ondersteunen. Ik denk dat ik met mijn
voorschrijven. Een mens moet juist en correct handelen
leeftijd, ervaring en expertise, door het kijken met ‘de
vanuit een ontwikkeld verantwoordelijkheidsbesef. On-
ogen van een nieuweling’, maar vooral door mijn libera-
der andere de vrijheid van hemzelf en zijn medemens,
le, vrije out-of-the-box-denken, een bijdrage kan leveren
loyaliteit en respect voor de natuurlijke omgeving en
aan een toekomstig Bronckhorst. Waar het fijn leven is,
andere culturen vormen daarbij de basis.”
voor iedereen!”
Josephine Steffens
Want het leven draait zich niet om en staat niet stil bij gisteren
‘Geluk zit niet in materie, maar in er voor elkaar zijn’
Leven wil stromen en heeft ruimte nodig om zichzelf te kunnen zijn! “Voor mij is het heel belangrijk dat er voor iedereen ruimte is om jezelf te zijn. En dat mensen beseffen dat er genoeg is voor iedereen, zolang we maar bereid zijn te delen.” Haar vrije tijd brengt Josephine graag buiten door. Motor rijden, wandelen, genieten van de natuur. “Verder ben
Met veel plezier woont Josephine Steffens (1957) al
ik gek op dieren. Vooral vanwege hun puurheid. Dieren
jaren in Zelhem, De Wittebrink met haar echtgenoot.
denken niet in hokjes, zoals mensen helaas vaak geneigd
Een actieve dame die als vrijwilliger werkzaam is in het
zijn te doen.” Ze is iemand die graag dicht bij de burger
onderwijs, de zorg en de hulpverlening. Daarnaast haar
wil staan. Mensen bij elkaar brengen en ieders kwalitei-
eigen bedrijf ‘PowerConsult’ runt, gericht op organisa-
ten aanboren, dat is de verbindende rol die Josephine wil
tie- en persoonlijke ontwikkeling. En vanaf 2010 trots
spelen in de politiek en de maatschappij. “Iedereen moet
wethouder is van de gemeente Bronckhorst. Haar
meedoen, maar ook mee kunnen (blijven) doen. Daarvoor
belangrijkste streven: “een gezonde gemeente”, zowel
hebben we elkaar nodig. Samenwerking in verbinding
qua woon- werk- en leefklimaat als financieel gezond.
biedt nieuwe kansen en mogelijkheden.” Een ander on-
Een open communicatie vormt voor Josephine Steffens
derwerp dat Josephine na aan het hart ligt, is duurzaam-
hiervoor de basis. “Een gezonde gemeente realiseer je
heid. “Het gaat niet alleen om nu. We moeten duurzaam
als bestuur niet alleen, dat bereik je alleen samen met
met onze aarde omgaan en wat achterlaten voor toe-
de burgers.”
komstige generaties. Niet alleen qua fysieke bouw, maar
ook op sociaal terrein.” Wanneer ze haar visie voor de
Die burgers, die zijn voor Josephine heel belangrijk.
maar veel meer in er voor elkaar zijn en wat betekenen
gemeente Bronckhorst moet samenvatten, is Josephine
“Mijn bezieling ligt in mensen. Ik geloof dat ieder mens
voor een ander.” Ze verwoordt zich graag in de vorm van
kort en helder: “Rust, ruimte, natuur en adequate voor-
zijn eigen kwaliteiten heeft en dat we veel van elkaar
gedichten.
zieningen. Een gemeente waar bedrijven, organisaties en
kunnen leren, maar je moet daar wel voor open staan.
burgers oog voor elkaar hebben en samenwerken. Een
Het gaat er niet om of iemand heel intelligent is of juist
(…) Als we willen kunnen we proberen te worden
verbonden en initiatiefrijke gemeenschap, waarin plek is
een beperking heeft. Veel belangrijker is waar je je in-
zoals zij, Maar het mag niet onze opzet zijn dat zij
voor iedereen en waar een ieder deel van uit wil én mag
spiratie en energie uithaalt. Geluk zit zelden in materie,
worden zoals wij.
maken. Dat is waar ik voor ga.”
Uw zorg = onze zorg!
• Uw man is net werkloos geworden, terwijl u zelf ook al een tijdje zonder werk thuis zit. Hij zit vreselijk in de
bieden, zoeken we met u naar expert die ons, maar vooral u, kunnen helpen;
put, wil er niet over praten en durft uit schaamte niet De regie van de zorgt verhuist van Den Haag naar
eens meer naar de biljartclub. Hoe moet het financi-
Bronckhorst. Dat betekent dat uw zorg ook de zorg
eel, nu de schulden langzaam oplopen….
van de gemeente wordt. Natuurlijk willen wij iedereen
• Voorkomen is beter dan genezen. Daarom zullen we direct en indirect werken aan het verminderen van de zorgproblemen. Direct, door het opzetten van pre-
de zorg garanderen die men nodig heeft. Omdat de
De VVD zou al uw zorgen graag in één klap willen op-
ventieplannen en het bevorderen van de zelfredzaam-
gemeentelijke financiën straks voor ruim de helft uit
lossen. Maar dat gaat helaas niet in deze tijd. De VVD wil
heid van de burger. Indirect, door meedoen te stimu-
zorgkosten bestaan, zullen we dit dus slim moeten
de zorg voor iedereen die dat nodig heeft beschikbaar
leren. De sportclub, vrijwilligerswerk of een andere
organiseren.
houden, maar het moet wel betaalbaar blijven. Aan het
vorm van vrijetijdsbesteding, sámen met anderen,
begin van de ABWZ betaalden we met elkaar 25% van
kan misschien problemen voorkomen. Of levert in elk
Dat mensen met een ernstige lichamelijke of geestelij-
onze verdiensten aan de zorg, als we doorgaan zoals nu
geval behulpzame vrienden op;
ke beperking geholpen moeten worden, dat begrijpt
zal dat in 2040 maar liefst 50% zijn…
iedereen en dat zal ook zeker zo blijven. Maar de zorg heeft vele gezichten. • Misschien maakt u zich zorgen over uw ouders die
• Ieder mens heeft zijn eigen talenten en beperkingen.
Wat gaat de VVD Bronckhorst hieraan doen
Wij vinden dat elke burger, binnen zijn mogelijkheden, zoveel mogelijk moet kunnen meebepalen op welke
steeds kwetsbaarder worden en zich niet meer vol-
Het belangrijkste is, dat we in de zorg veel meer vraag-
manier zijn beperkingen of tijdelijke problemen wor-
ledig zelf kunnen redden. Maar u kunt niet zomaar
gericht gaan werken. Maatwerk dus. Luisteren naar de
den aangepakt en opgelost.
stoppen met werken om voor ze te zorgen…
burger en leren welke zorg het beste past. We zetten voor u helder op een rij hoe wij als VVD de
• Uw kinderen zijn kwetsbaar. Krijgen zij wel het onderwijs dat bij ze past?
zorg willen organiseren: • Natuurlijk blijft de zorg voor de meest kwetsbaren in onze gemeente gegarandeerd. Wie echt zorg nodig
• Uw oudste zoon van 17 stopt met zijn studie. Hij gaat
heeft, kan op ons rekenen;
liever roken en bier drinken met zijn vrienden in de bierhut. En als ouder maakt u zich zorgen. Zijn het wel
• Wij zorgen voor goede kindvoorzieningen;
alleen maar sigaretten die er gerookt worden… • De VVD wil vooral ‘verbinden’. Onze gemeenschap moet hechter worden. Ook dorpsraden hebben hier een taak. Natuurlijk moeten we niet ‘achteruit de toekomst inlopen’. We blijven, samen met u, zoeken naar nieuwe mogelijkheden en initiatieven; • Er moet een nog betere samenwerking komen tussen de verschillende lijnen, van 0 t/m 2, zodat de zorg efficiënter wordt; • Wij zullen bijdragen aan de ontschotting van de zorg. Nu moeten gezinnen waar meerdere problemen spelen, bij diverse loketten om hulp vragen. Wij willen dat er één aanspreekpunt komt. En wanneer de gemeente de hulp op verschillende gebieden niet optimaal kan
3
Bennie Wisselink
‘De gemeente is er voor de burgers en niet andersom’ Bennie Wisselink (1955) is geboren en getogen
vrouw ritjes te maken in zijn oldtimer. “De na-
in Zelhem, waar hij woont in zijn geboortehuis.
tuur is belangrijk voor me en op mijn manier
Sinds februari 2009 maakt hij deel uit van de
wil ik ook bewust met het milieu bezig zijn. Ik
fractie van de VVD-Bronckhorst. Wisselink is
rij elektrisch en het dak van mijn woning in Zel-
getrouwd en heeft drie kinderen en vijf klein-
hem ligt vol zonnepanelen.” Zijn stelling is ech-
kinderen. Behalve in Zelhem brengen Bennie
ter wel: “Als de economie niet klopt, dan wordt
en zijn vrouw graag tijd door in Australië, waar
het met de ecologie ook niks.”
Bennies dochter ‘down under’ met haar gezin woont.
Ondernemer Wisselink is al jaren politiek actief. In eerste instantie als commissielid en
Ondernemen zit hem in het bloed. In 2011 ver-
bestuurslid van de afdeling en sinds de laatste
kocht hij zijn internationaal transportbedrijf
verkiezingen in 2010 als raadslid. Bovenop zijn
Ecotrans, dat is gevestigd in Vorden, maar als
jarenlange ervaring als ondernemer in de ge-
ondernemer in hart en nieren blijft Bennie niet
meente, mag hij nu ook vier jaar bestuurlijke
stil zitten. Momenteel is hij bezig samen met
ervaring op zijn naam schrijven. “Het gemeen-
enkele andere ondernemers een LNG tankstati-
telijk apparaat moet continue op zoek zijn naar
on (voor vloeibaar aardgas) te realiseren in Bor-
meer efficiëntie en lagere kosten voor haar
culo. Ook maakt hij deel uit van het bestuur van
dienstverlening. De gemeente is er immers
COP Naoberkrediet, de organisatie die andere
voor de burgers en niet andersom.”
ondernemers in de Achterhoek met raad en daad terzijde staat. Verder is hij medevennoot
Bennie Wisselink heeft specifiek interesse in de
in Wacro v.o.f., een adviesbureau op het gebied
onderwerpen ruimtelijke ordening en financi-
van LNG en biogas, besteed hij zijn tijd aan het
ën. “In de afgelopen vier jaar zijn de woonlas-
ontwikkelen van ontroerend goed en vervult hij
ten voor de burger gedaald met zo’n 200,- Euro
enkele commissariaten.
per woning, maar dat is vooral te danken aan het wegvallen van het gebruikersdeel bij de
De extra vrije tijd die Bennie na de verkoop van
OZB. En doordat burgers zelf hun afval beter
zijn bedrijf gekregen heeft, gebruikt hij graag
scheiden. Met name de kosten voor afvalschei-
om te schilderen en te fotograferen. “Ik vind
ding kunnen aanzienlijk naar beneden. En voor
het met name heerlijk om in de natuur te fo-
de overige lasten voor de burger geldt dat deze
tograferen. Zowel in de mooie omgeving hier
niet meer automatisch met het inflatiepercen-
in de gemeente als in Australië, waar ik vooral
tage verhoogd moeten worden. Het automatis-
graag vogels fotografeer, daar heb ik echt wat
me waarmee de woonlasten jaarlijks verhoogd
mee.” Ook geniet hij ervan samen met zijn
worden, is mij een doorn in het oog.”
Wonen voor iedereen ‘Iedereen die wil, kan zijn woonwens in de Achterhoek waarmaken.’ Dat is één van de ambities die door de regio Achterhoek is verwoord in de Regionale Woonvisie. Een ambitie die de VVD van harte ondersteunt. Ruimte bieden aan de behoeften van onze inwoners. Dit betekent, dat de woonvisie die samen met onze buurgemeenten is ontwikkeld, moet kunnen worden aangepast om te kunnen voldoen aan toekomstige behoeften en ontwikkelingen. Door maatwerk kunnen we van onze Achterhoek een aantrekkelijke omgeving maken voor mensen om zich te vestigen. De Achterhoek is het centrum van Europa. Met onze toekomstbestendige kinden zorgvoorzieningen, moeten we goed afwegen wat de toekomstige vraag en behoefte op de woningmarkt is. Dan denken we niet alleen aan een bouwstop, maar wordt ook gekeken welke woningen toekomstbestendig gemaakt kunnen worden. Een flexibele woningmarkt, waar items als sloop, nieuwbouw en multifunctioneel gebruik van gebouwen in een integrale zienswijze worden meegenomen.
Duurzaam, levensloopbestendig en energieneutraal Het streven is de woningen in Bronckhorst duurzaam, levensloopbestendig en energieneutraal te maken. De behoefte aan zorg in en nabij woningen neemt steeds meer toe. De VVD wil ruimte bieden aan nieuwe concepten en initiatieven. Door slimme en innovatieve oplossingen, kunnen onze inwoners zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving blijven wonen, waarbij in coöperatief verband burgers hun eigen energie kunnen sparen, leveren en gebruiken. Ook als het gaat om wonen hebben inwoners hun eigen verantwoordelijkheden. Op tijd op de behoefte anticiperen en de woning daarop aanpassen bijvoorbeeld. Sparen voor verbeteringen of extra luxe. Eerst verdienen… En ons afvragen waarmee we echt duurzaam investeren. Dat geldt eveneens voor onze ondernemers. Ook zij moeten reëel kijken naar de mogelijkheden en hier op flexibele en adequate wijze mee omgaan. Er moet hard gewerkt worden aan onze toekomst. De gemeente kan hieraan bijdragen door op actieve wijze mee te denken over de mogelijkheden en kansen en een snelle afhandeling van vergunningsaanvragen te waarborgen. De gemeente is er immers voor haar burgers. We moeten keuzes maken en eigen verantwoordelijkheid dragen. Dat geldt voor jong en oud, ouders en kinderen. Op die manier creëren we een stabiele en verantwoorde samenleving en omgeving, die echt toekomstbestendig is.
4
Thea Lusink
‘Eigen verantwoordelijkheid bijbrengen begint al bij onze kinderen’ Samen met haar ondernemende man,
blijven richten op verdere kwaliteitsverbe-
woont Thea Lusink (1958) al jaren in het
tering van wonen, werken, onderwijs en
mooie buurtschap Bekveld bij Hengelo.
zorg.”
“Een heerlijke plek om te wonen. Veel rust, prachtige natuur met verrassende
Waar Thea zich met name hard voor wil
flora en fauna én veel goede voorzienin-
maken, is zorgen dat Bronckhorst ook
gen dichtbij.” Thea leidt een gevuld leven.
naar de toekomst toe een aantrekkelijke
Haar werk binnen de GGZ omschrijft ze als
plek blijft om te wonen. “Ook voor onze
boeiend. “Met een baan in de zorg heb je
studerende kinderen moet er voldoende
steeds te maken met actuele, landelijke
perspectief zijn om na hun studie terug te
en politieke uitdagingen.”
willen keren naar onze mooie Achterhoek. Een voorwaarde is dan, dat er hier vol-
In de weekenden is Thea, net als haar man
doende werk is. Onze regio staat bekend
en drie inmiddels buitenshuis studerende
om haar hoogwaardige, innovatieve kwa-
kinderen, veelal te vinden op de voet-
liteiten. We moeten er met man en macht
balvelden van PAX. “De kinderen zijn nog
aan werken dit om te zetten in adequate
altijd actief lid en komen er graag in de
werkgelegenheid. De mogelijkheden zijn
weekenden voor terug. Zelf heb ik jaren
er, nu nog de juiste aanpak.”
in het bestuur gezeten en draai ik nog altijd regelmatig kantinediensten. Het is
Het nemen van eigen verantwoordelijk-
echt ons clubje.” Als Thea niet bezig is met
heid, een rode draad door alle thema’s van
haar gezin, de voetbalvereniging of haar
de VVD, is voor Thea een belangrijk onder-
werk, besteed ze haar vrije tijd graag aan
werp. “Natuurlijk is het belangrijk dat we
fotograferen, pianospelen en paardrijden.
zorgen voor elkaar, maar mensen moeten
Én aan haar bezigheden voor de VVD Bron-
zelf ook actie nemen. Dat verantwoorde-
ckhorst, waarvoor zij de afgelopen jaren
lijkheidsbesef bijbrengen begint al bij de
actief was als gemeenteraadslid.
opvoeding. Onze kinderen al vroeg leren, dat de bomen niet meer tot in de hemel
“Er is een hoop gerealiseerd, maar na-
reiken. Het is goed dat ze op een bewuste
tuurlijk is er ook nog veel te bereiken.
en nuchtere manier met de voeten in de
Bronckhorst heeft vroegtijdig op adequate
klei staan. En natuurlijk, zoals het een libe-
wijze ingespeeld op de demografische
raal betaamt, de kansen die op hun weg
ontwikkelingen van krimp, vergrijzing en
komen – en die zijn er gelukkig ook – zo
ontgroening, waarbij de burgers actief
goed mogelijk benutten. Dan kunnen de
zijn betrokken. De basisvoorwaarden zijn
nieuwe generaties de toekomst met veel
er. In de komende periode moeten we ons
vertrouwen tegemoet treden.
Bronckhorst is klaar voor de toekomst! Onder leiding van VVD wethouder Josephine Steffens
woon zorgvisie gaat ervan uit, dat binnen onze 5 hoofd-
der indicering zijn en extra en duurzame zorg voor de
(zorg & onderwijs) heeft de gemeente Bronckhorst tijdig
kernen voldoende verpleeg- en begeleid wonen plekken
meest kwetsbaren.”
geanticipeerd op toekomstige ontwikkelingen. Dankzij
en ook 24 uurs zorg aanwezig is.” Samen met de zorgin-
haar vooruitstrevende aanpak, loopt onze gemeente op
stellingen en zorgaanbieders is hiermee zowel de 24 uurs
“Wij mogen trots zijn op een sociaal sterk, duurzaam en
veel terreinen voorop. Ook vanuit Den Haag wordt er re-
zorg intern, maar ook de zorg in de eigen woon- en leef-
betrokken Bronckhorst”, aldus wethouder Steffens. “Er
gelmatig gekeken naar ‘de Bronckhorster aanpak’.
omgeving voor de toekomst gewaarborgd.
zijn verschillende burgerinitiatieven en samenwerkings-
“In nauwe samenwerking met scholen en voorschoolse
De visie op het sociale domein in de gemeente Bronck-
staan, die daaraan bijdragen. Zo is Bronckhorst een plek
voorzieningen, hebben we de basis gelegd voor toe-
horst is vastgesteld en uitgerold. Met diverse pilots heb-
voor al onze burgers!”
komstbestendige integrale kindervoorzieningen voor de
ben we geanticipeerd op onze toekomstige zorgvragers.
nul tot twaalfjarigen. De nadruk daarbij ligt op preventie
“Dat iedereen mee kan doen, maar ook werkelijk meedoet
“Dat is ook wat ons verbind. Nu en in de toekomst. De
en ondersteuning, zodat kinderen in hun eigen woon- en
én telt, dat is het doel daarbij. Het kan dan gaan om bur-
zorg voor elkaar en onze burgers. De kanteling binnen de
leefomgeving kunnen opgroeien”, vertelt de wethouder.
gers met een geestelijke of verstandelijke beperking, maar
WMO heeft mede dankzij ieders inzet en samenwerking
Belangrijk in dit verhaal is de samenwerking tussen jeugd
ook om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.”
ertoe geleid, dat we een gezonde gemeente zijn, die naast
verbanden in het vrijwillige en professionele veld ont-
samenwerking en passende zorgarrangementen beschikt
maatschappelijk werk en passend onderwijs, om zowel een kind als het gezin een goede ondersteuning te kun-
De samenwerking tussen verpleeghuizen, huisartsen, loka-
over voldoende middelen om die zorg ook voor de toe-
nen bieden. “Diversiteit in onderwijsaanbod maakt hier
le zorginstellingen, zorgaanbieders, welzijnswerk en vrij-
komst te kunnen waarborgen.” Hierbij is de behoefte en
ook deel vanuit.”
willigersorganisaties is geïntensiveerd. Josephine Steffens:
de vraag van de burgers leidend en het aanbod wordt
“Bij de ontwikkeling van de sociale visie zijn niet alleen de
hierop afgestemd.
Een ander belangrijk item waarop Josephine Steffens ac-
burgers, maar alle partijen betrokken. Zij hebben hun in-
tief geanticipeerd heeft is vergrijzing. “Het is van belang
breng gehad en blijven die ook leveren. Ons gezamenlijke
Josephine Steffens is er helder in: “De zorg en het onder-
dat ouderen en mensen met een beperking langer thuis
doel is om tot snelle en adequate oplossingen te komen.
wijs in een veranderende samenleving zitten in een conti-
kunnen blijven wonen in onze plattelandsgemeente. De
Daarnaast moet er een goed ondersteuningsaanbod zon-
nue ontwikkelingsproces. En wij zijn er klaar voor!”
Lees het volledige verkiezingsprogramma op vvdbronckhorst.nl 5
VVD voor lagere woonlasten
maar ook voor het gemeentelijk apparaat. Stap voor stap moet het mogelijk zijn verdere kostenbesparing door te voeren. We beschikken al over een zeer goed functionerende organisatie en net als in de sportwereld verwachten ook wij de komende jaren weer nieuwe records te vestigen.
In de afgelopen raadsperiode heeft de VVD zich ingezet om de woonlasten van de burger te verlagen. Voor een belangrijk deel is dat ook gelukt. Het kan echter altijd beter.
Afvalstoffenheffing
De daling van de woonlasten werd vooral veroorzaakt door het vervallen van het
De kosten voor het ophalen en verwerken van ons afval zijn behoorlijk gedaald. Met
gebruikersdeel van de Onroerendzaakbelasting (OZB). Ook zijn burgers hun afval beter
dank aan al die burgers die hun afval goed weten te scheiden. Kan het nog beter? De
gaan scheiden, waardoor de afvalverbranding minder kosten met zich meebracht. Be-
VVD denkt van wel. Wij denken dan aan de volgende maatregelen:
taalde iemand met een eigen woning van zo’n drie ton in 2010 nog ongeveer 1.006 Euro
• Verlaging van de ophaalfrequentie. In plaats van elke twee weken de grijze en groene
per jaar aan de gemeente, in 2014 is dit bedrag ongeveer 780,-. Een daling van 226,- dus.
container te legen, kan dit ook elke vier weken. Groen in de zomer mogelijk wel om
Maar er blijft altijd ruimte voor verbetering.
de week, maar in de winter bijvoorbeeld maar eens in de zes weken. Elke week zou dan op dezelfde dag een container aan de weg gezet kunnen worden. Voor de burger
De woonlasten bestaan uit drie componenten: onroerendzaakbelasting (OZB), afvalstoffenheffing en rioolheffing. Het is vrij gebruikelijk dat deze kosten jaarlijks bijna automa-
wordt het daarmee ook eenvoudiger. • Flexibele contracten met de dienstverlener. Wij zijn nu nog twee jaar contractueel
tisch worden verhoogd met het stijgingspercentage van de inflatie. In het bedrijfsleven
gebonden aan de huidige ophaalfrequentie. Bij de laatste raadsvergadering over dit
werkt dit vaak anders. Daar wordt het percentage veelal gecorrigeerd met een verlaging
onderwerp, heeft de VVD-fractie de wethouder verzocht om dit te bespreken met de
voor efficiëntieverbetering, waardoor de stijging aanzienlijk lager uitvalt en soms zelfs
verantwoordelijke organisatie, Berkel Milieu. Een goede dienstverlener moet in onze
tot prijsdaling leidt. De VVD is van mening dat er meer naar efficiëntieverbeteringen
ogen bereid zijn om tot nieuwe afspraken te komen als de maatschappelijke omstan-
moet worden gezocht. Dat geldt niet alleen voor de woonlasten, maar ook voor alle
digheden gewijzigd zijn. Als het nodig is zullen we het contract met Berkel Milieu
leges die betaald moeten worden voor bijvoorbeeld vergunningen. Natuurlijk, leges
natuurlijk uitdienen, maar voor de VVD zal de kans op verdere samenwerking daarna
moeten kostendekkend zijn, maar ook niet meer dan dat.
daarmee aanzienlijk kleiner zijn. • Voor het verbranden van grijs afval in de oude gemeente Vorden wordt nog steeds
OZB
meer dan Euro 100,- per ton betaald, terwijl dat voor de rest van de gemeente slechts
De onroerendzaakbelasting wordt gebruikt om de algemene kosten van de gemeen-
zo’n Euro 35,- bedraagt. Dit is het gevolg van tienjarig contract dat in het verleden
te te dekken. Hoewel tijdens de afgelopen raadsperiode het personeelsbestand bij de
door de gemeente Vorden afgesloten is. Dit verschil is de VVD een doorn in het oog.
gemeente al met dertig medewerkers is gedaald, is de OZB wel ieder jaar gestegen.
• Van de totale afvalkosten wordt ongeveer 2/3 doorbetaald aan Berkel Milieu. Een
Helaas was dit nodig, omdat vanuit Den Haag aanzienlijk minder middelen beschikbaar
derde van de kosten bestaat uit kosten die door de gemeente worden toegerekend
kwamen voor het uitvoeren van alle werkzaamheden. Door het afstoten van taken en
aan de afvalstoffenheffing. Het gaat dan om kosten voor de inning, milieuvoorlichting,
voorzieningen werd dat gelukkig goed opgevangen. In het TBB-traject ‘Toekomstbe-
straatreiniging en overhead. De VVD is van mening dat een goede onderbouwing van
stendig Bronckhorst, hebben we dit – samen met de bewoners – in goede banen geleid.
de doorbelasting van deze kosten ontbreekt. Wij hebben tijdens de laatste raadsver-
Gedwongen ontslagen waren niet nodig, we konden door natuurlijk verloop inkrimpen.
gadering over dit onderwerp er dan ook op aangedrongen hierin verandering aan
Een methode waar de VVD zich, als het mogelijk is, volledig in kan vinden.
te brengen. Volgend jaar zal er een deugdelijke onderbouwing van de kostenanalyse
Kunnen we een verdere stijging van de OZB voorkomen? We zullen dan moeten kijken
moeten komen. Onze verwachting is dat ook deze kosten omlaag kunnen.
of verdere efficiëntieverbetering mogelijk is. Tijdens de Olympische Spelen worden elke
• Tot slot, gft-afval uit de groene container is uitstekend materiaal om in een biogasin-
keer weer nieuwe records gevestigd. Steeds in kleine stapjes, maar met telkens een
stallatie in te voeren. Afval is energie. Wij zouden in feite dus geld moeten krijgen in
klein stapje, kan men uiteindelijk ver komen. En dat geldt niet alleen voor topsporters,
plaats van betalen voor het inleveren van ons gft-afval.
Minder belasting = méér voor u! De meeste mensen voelen een band met de plaats waar
VVD op social media
zij wonen. We zijn gehecht aan onze straat, onze buurt, de wijk, ons buurtschap of dorp. In Bronckhorst is de afgelopen vier jaar een traject ingezet om de inwoners van de gemeente bij meer zaken te betrekken. Daardoor kan de gemeente taken afstoten. Dat scheelt weer in de kosten, waardoor we de lasten laag houden. En dat scheelt u weer in uw portemonnee. Belastinggeld is geen geld van de gemeente, het is uw geld. En dat betekent dat iedere euro die de gemeente uitgeeft, goed besteed moet worden. In de komende periode krijgt de gemeente er veel taken bij. Vanzelfsprekend brengt dat kosten met zich mee. De VVD zet zich ervoor in de taken zo efficiënt mogelijk uit te voeren, zodat we de lasten zo laag mogelijk houden voor onze inwoners. Stemt u op de VVD, dan kiest u voor ervaren en hardwerkende raadsleden en wethouders waar u van op aankunt.
facebook.com/ VVDAchterhoek
Wij kennen de gemeente door en door en geven u zoveel mogelijk ruimte om gewoon uw eigen leven te leiden. De VVD wil hetzelfde als u: een schone, veilige en prettig buurt. Zonder daarbij de belastingen te verhogen.
Zo doet de VVD recht aan de gemeente waaraan u bent gehecht!
@VVDBronckhorst 6
Joke Meulenveld
‘Niets zo belangrijk als eigenwaarde’ Joke Meulenveld woont met haar man in
hele zware tijd. Ik heb er van geleerd dat
Steenderen. Haar twee volwassen doch-
je, weliswaar met hulp van anderen, er zelf
ters zijn inmiddels de deur uit. Al jaren is
uit moet komen. Je moet weer in jezelf
Joke politiek actief. Eerst als commissielid
geloven om verder te kunnen. Uitgaan van
voor de VVD in de voormalige gemeente
eigen kracht.” Kijkend naar de huidige zorg
Steenderen, sinds januari 2012 voor de
heeft Joke een heldere visie. “Er gaat veel
gemeente Bronckhorst, waarbij met name
veranderen in de zorg. Een zorgteam kijkt
onderwijs, zorg, de samenleving en de
samen met de inwoner of het gezin welke
economie haar aandacht hebben.
ondersteuning nodig is. Ik vind het belangrijk dat de hulp zo dichtbij, zo kort en zo
Haar eigen achtergrond ligt in het onder-
licht mogelijk wordt ingezet. Deelnemen
wijs en de zorg. 25 Jaar lang werkte Joke
aan de maatschappij en jezelf kunnen red-
als docente Zorg en Welzijn in het voorbe-
den, geeft een veel prettiger gevoel dan
reidend en middelbaar onderwijs. Tot de
afhankelijk zijn. Niets is zo belangrijk als het
ziekte coeliakie haar dwong te stoppen.
gevoel van eigenwaarde.”
“Ik werd ziek, maar in eerste instantie wist niemand wat het was. Coeliakie (allergie
Hoewel haar hart bij de zorg ligt, is ook de
voor gluten) was nog niet zo bekend in
economie voor Joke een belangrijk onder-
die tijd. Toen ik ontdekte dat ik ziek werd
werp. “Ik kom uit een liberaal gezin en heb
van bepaalde soorten voeding, moest ik
van huis uit meegekregen dat je verant-
mijn baan, waarbij ik onder andere kookles
woordelijkheid moet dragen voor jezelf.
gaf, opgeven. In die tijd heb ik aan den lij-
Maar ook voor anderen. Daar komt voor
ve ondervonden hoe het voelt om buiten
mij de zorg weer om de hoek kijken. Het is
de maatschappij geplaatst te worden.”
goed als mensen zichzelf kunnen redden,
Tegelijkertijd weet Joke door haar eigen
maar iedereen die echt zorg nodig heeft,
ervaringen ook, hoe belangrijk het is zelf
moet die ook kunnen krijgen. We leven
verantwoordelijkheid te nemen. “Ziek wor-
immers veel prettiger in een maatschappij
den en mijn baan kwijtraken, dat was een
waarin iedereen het goed heeft.”
Marcel Leferink
‘Iedereen moet makkelijk op ons af kunnen stappen met vragen of problemen’ Marcel Leferink (1945) woont in Vorden, is getrouwd en
kenheid met de omgeving te
de trotse vader van een volwassen dochter. Na een lan-
vergroten, stapt Marcel zodra
ge carrière in de makelaardij en een actief maatschap-
het betere weer aanbreekt op
pelijk leven, richt hij zijn pijlen nu op een rol in de lokale
de fiets om de gehele gemeente
politiek. Met als belangrijke peiler: aandacht hebben
beter te leren kennen. “Ik wil alle
voor elkaar.
dorpjes en kernen in Bronckhorst
nog verder ontdekken. Er niet
“Ik wil graag de drempel voor burgers richting de poli-
alleen zijn voor Vorden, maar
tiek verlagen. Iedereen moet makkelijk op ons af kunnen
vanzelfsprekend voor de gehele
stappen met vragen of problemen.” Om zijn betrok-
gemeente.” Tot 2005 was Marcel eigenaar van Makelaardij Leferink Assurantiën in Haaksbergen, tot op heden is hij nog altijd werkzaam als makelaar-taxateur. Daarnaast is hij sinds 2006 voorzitter van de Vordense Ondernemers Vereniging (VOV), waar hij in april van dit jaar afscheid neemt. Hij is er trots op dat onder zijn leiding het ledenaantal gestaag groeide en diverse verbindingen
motorrijders.” Bij het ongeluk verbrijzelde Marcels vrouw
tot stand kwamen.
haar knie en kwam zij drie maanden in een rolstoel te-
Zijn vrije tijd vult Marcel met tal van activiteiten. Lezen.
recht. “Door die periode weet ik uit eigen ervaring wat
Wandelen. “Elke zondag een paar kilometer door het
het betekent mantelzorger te zijn.” En hoe belangrijk
Vordense bos.” Verder is hij is gek op muziek en speelt
aandacht voor elkaar is. Niet alleen in de thuissituatie,
onder andere piano. “Samen met mijn vrouw dans ik
maar in de breedste zin van het woord. “Aandacht is van
graag. We waren net begonnen met de Samba, één van
wezenlijk belang. Thuis, in de zorg, voor ondernemers.
mijn favorieten, toen mijn vrouw een ernstig motoron-
We moeten oog houden voor elkaar. Daarom zeg ik altijd:
geluk kreeg. Tot dan waren we beiden ook fanatieke
praat niet over elkaar, maar mét elkaar.”
7
Jaco Voltman
‘We moeten niet verzanden in details, maar onze gemeente besturen op hoofdlijnen’ Sinds zijn benoeming vier jaar geleden, mag Jaco Voltman (1980) zich het jongste raadslid van Bronckhorst noemen. “Misschien zegt die geuzentitel meer over de hoge gemiddelde leeftijd van de raadsleden in Bronckhorst”, lacht hij gekscherend. Om er gemeend aan toe te voegen: “Voor onze gemeente zou het wel goed zijn als er meer jonge mensen een actieve rol gaan spelen. De gemiddelde leeftijd van de volksvertegenwoordigers kan best wat omlaag.” De VVD heeft hiervoor in elk geval een goede voorzet gegeven, door met een mooie mix van leeftijden te komen, waar ervaring en een frisse blik op zaken elkaar versterken. Jaco woont alweer enkele jaren in Wichmond. Een eigen bedrijf (OpenOppas, een online softwaresysteem voor gastouderbureaus) dat hij in de afgelopen periode samen met studievrienden opzette, werd helaas geen succes. Als gevolg van de crisis viel de marktvraag weg, waardoor Jaco en zijn compagnons zich gedwongen zagen de bedrijfsactiviteiten te stoppen. Jaco is er echter de man niet naar hier lang over te treuren. “Het is jammer als dingen niet gaan zoals je had gewenst, maar met de ervaring die ik opgedaan heb, gaat het een volgende keer ongetwijfeld beter.” Vervelen hoeft hij zich in elk geval niet. Hij vervult diverse bestuursfuncties, zoals het penningmeesterschap voor golfclub ’t Zelle en de VVD Gelderland, en is zeer actief voor de VVD Bronckhorst, waar hij veel voldoening uit haalt. “Het doet mij goed iets te betekenen voor mensen en een bijdrage aan onze samenleving te leveren. Omdat de VVD zowel lokaal als landelijk goed vertegenwoordigd is, zijn lijntjes met andere mensen vaak snel gelegd. Of het nou gaat om de
Hoewel het raadswerk een hoop van zijn tijd vraagt, pro-
sturen op hoofdlijnen, zonder oeverloze discussies en de
minister-president of een collega raadslid uit een buur-
beert Jaco in de weekenden en op mooie zomeravon-
drang om precies te bepalen hoe mensen moeten leven
gemeente, binnen de VVD vinden we elkaar snel en den-
den zoveel mogelijk een balletje te slaan op Golfclub ’t
of hoe ondernemers moeten ondernemen.”
ken we graag met elkaar mee. Dit maakt dingen soms
Zelle. “Het is altijd fijn om dan lekker je hoofd leeg te ma-
net wat makkelijker. Je kunt samen optrekken, hoeft het
ken en in het mooie coulissenlandschap buiten te zijn.
Jaco maakt zich graag sterk voor “een efficiënte ge-
wiel niet opnieuw uit te vinden en je invloed op bijvoor-
Bovendien denk ik dat het goed is regelmatig afstand te
meente, die mensen de ruimte geeft om eigen initiatie-
beeld besluitvormingsprocessen in zowel de provincie
nemen van raadstukken, om niet te verzanden in details
ven te ontplooien en onnodige drempels wegneemt,
als Den Haag is daardoor groter en effectiever.”
en punten en komma’s. De raad moet Bronckhorst be-
zowel op de weg als op het gebied van regelgeving”.
• Mensen die een uitkering ontvangen kunnen verplicht wor-
agenda, om groei te stimuleren en waar nodig het tij te keren.
den een opleiding te volgen of bepaalde werkzaamheden uit te
Voor de VVD zouden op deze economische agenda een aantal
voeren, terwijl de gemeente hen begeleidt naar een betaalde
zaken zeker aan de orde moeten komen:
Werk & Economie Werk Werken. Behalve om er een inkomen mee te verdienen, is het ook van belang voor een gevoel van eigenwaarde en het hebben van sociale contacten. Werken betekent ook zingeving aan
baan; • Een snelle internetverbinding in het buitengebied; • Financieel ondersteunen van werkgevers die op basis van vrijwilligheid mensen aannemen die niet zelfstandig actief kunnen zijn op de arbeidsmarkt.
het bestaan. Wij zijn dan ook van mening dat iedereen die kan
De VVD zal er in de komende periode alles aan doen om zoveel
werken, dat ook zou moeten doen. En dat we moeten voorko-
mogelijk mensen weer deel te laten nemen aan het arbeidspro-
men dat mensen onnodig aan de kant staan.
ces.
De gemeente ondersteunt mensen die buiten hun schuld hun
Economie
baan verliezen. Hoe sneller iemand weer actief kan deelnemen aan het arbeidsproces, hoe beter dat is. Uitkeringen moeten
Het bedrijfsleven, midden- en kleinbedrijf, is van groot belang
dan ook zoveel mogelijk van korte duur zijn. Natuurlijk is lang-
voor de gemeente. Ook omgekeerd is dat het geval. Bedrijven
durige ondersteuning noodzakelijk wanneer iemand echt niet
scheppen banen, zorgen voor een levendige gemeente en
in staat is om te werken. Maar de basis is: wie kàn werken, moet
zijn in veel opzichten sponsoren van lokale initiatieven. On-
ook werken.
dernemers verdienen het om in deze moeilijke economische tijd meer dan ooit de ruimte te krijgen om oplossingen te
Vanuit deze visie heeft de VVD de volgende standpunten: • Reïntegratie dient erop gericht te zijn dat personen blijvend aan het werk komen; • Financiële ondersteuning moet als doel hebben, dan mensen zo snel mogelijk vanuit een uitkering naar een betaalde baan gaan;
8
bedenken en innovaties los te maken, om zo bij te dragen aan maatschappelijke vraagstukken en een leefbare omgeving. Dat ondernemers ook in tijden van crisis kunnen rekenen op de lokale overheid, spreekt voor zich.
• Minder regels en meer eigen verantwoordelijkheid; • Adequate afhandeling van vergunningsaanvragen; • Afschaffing van de administratieve ballast, met lastenvermindering tot gevolg; • Bevorderen van de werkgelegenheid door het stimuleren en ondersteunen van innovatieve ontwikkelingen en lokale verduurzamingsprojecten; • Daar waar mogelijk mkb-vriendelijk aanbesteden; • Winkelleegstand terugdringen en vermijden; • Veilig ondernemen. Uit onderzoek onder ondernemers blijkt de gemeente Bronckhorst als beste in de regio te scoren voor ondernemers. De VVD zal zich met volle overgave inzetten om de genoemde punten op de economische agenda te verwezenlijken, zodat wij onze
Regulier overleg tussen de gemeente en het lokale bedrijfsle-
positie als beste gemeente voor ondernemers ook naar de
ven is noodzakelijk, maar niet voldoende. Ondernemers hebben
toekomst toe behouden.
immers een gemeente nodig met een sterke economische
Ruth van Setten-Maatman
‘Duurzaamheid en innovatie stimuleren’ Sinds 2003 woont Ruth van Setten-Maatman
Naast de mooie omgeving, kenmerkt de Ach-
(1959) in Vorden. Ze is getrouwd, moeder van een
terhoek zich ook door een grote mate van in-
dochter en sinds afgelopen zomer lid van de VVD
novatie. Iets dat Ruth graag gestimuleerd wil
Bronckhorst.
zien. “Duurzaam en innovatief ondernemen past heel goed in onze omgeving. Via mijn rol bij het
Ruim 20 jaar lang was Ruth ondernemer in De-
Waterschap, ben ik betrokken geraakt bij het
venter, waar ze een touringcarbedrijf met ruim
project ‘de Groene Trein’. Uit afvalwater, rioolslib,
100 werknemers runde. Na de verkoop van haar
komt tijdens het zuiveringsproces methaangas
bedrijf, is ze gaan werken als adviseur en interim
vrij. Dit groene biogas kan worden omgebouwd
manager voor het bedrijfsleven en de overheid,
tot transportgas, waarop treinen kunnen rijden
iets wat ze nog altijd doet. Daarnaast is Ruth lid
als schoon, groen alternatief voor diesel. Het is
van het algemeen bestuur van het Waterschap
een project waar ik heel enthousiast over ben.
Rijn en IJssel. Haar leven lang is ze al bezig met
Als het een succes wordt, betekent dat een po-
beeldhouwen, dingen creëren uit steen en klei.
sitieve verbetering voor ons klimaat, waarmee
Haar verdere vrije tijd wordt gevuld met lezen
we weer bouwen aan een betere toekomst voor
en heel veel wandelen, met man en hond.“Ik ben
onze kinderen en kleinkinderen. Bovendien kan
trots op de Achterhoek. Onze regio kenmerkt
het op termijn werkgelegenheid op gaan leve-
zich door een kwalitatief hoogstaande leefom-
ren, wat de regionale economie weer een boost
geving. Gezonde lucht, groene ruimte, prachtig
geeft. Voor mij zijn dit soort innovatieve projec-
cultureel erfgoed, goede bereikbaarheid en een
ten absoluut een speerpunt en ik hoop ook be-
gemoedelijke sfeer. We moeten nu de juiste keu-
drijven die dergelijke nieuwe dingen bedenken
zes maken om het goede te behouden.”
te kunnen stimuleren.”
Eric Höfkes
‘Werkgelegenheid is van essentieel belang’ Eric Höfkes (1959) heeft een latrelatie en is vader van
Sinds maart 2011 is Eric raadslid voor de gemeente Bron-
dit grote uitdagingen. Korte en snelle lijnen, pragmatisch
twee dochters van zes en acht jaar. Bijna dertig jaar
ckhorst. “Vanuit die rol heb ik regelmatig contact met de
werken, zonder veel bureaucratie.” Daarnaast maakt Erik
werkte hij als ambtenaar bij verschillende sociale dien-
regionale en landelijke politieke vertegenwoordigers van
zich hard voor de werkgelegenheid in de gemeente en
sten, tot hij in 2008 besloot als zelfstandig ondernemer
de VVD en andere partijen. Bijvoorbeeld over de werkge-
de regio, waarmee gezien zijn zakelijke achtergrond een
op zoek te gaan naar een nieuwe uitdaging. In zijn bedrijf
legenheid. Onlangs heb ik voorgesteld om als crisismaat-
grote affiniteit bestaat. “Voor mij is werkgelegenheid van
houdt hij zich bezig met de reïntegratie van uitkerings-
regel alle werkende mensen tijdelijk 10% minder te laten
essentieel belang. Neem bijvoorbeeld het doortrekken
gerechtigden naar de arbeidsmarkt en met onafhan-
werken. Op een totaal van 7 miljoen werkende mensen
van de A15. Ik heb me daar bijzonder voor ingezet richting
kelijke pensioen- en financiële planning van individuele
schept dat 700.000 volle banen. Op microniveau betekent
de VVD-fractie bij de provincie. Lobbywerk blijft belang-
personen en ondernemers. “Zonder dus zelf pensioen- of
dit voor de huidige 700.000 werklozen, dat zij niet in de
rijk. En is bovendien iets dat ik leuk vind, zeker wanneer je
verzekeringsproducten te verkopen.”
bijstand raken of blijven. Alleen als het echt niet anders
merkt dat het effect heeft. Voor mij zit daarin zeker ook
kan, ontvangt iemand dan nog bijstand. Wat enorm gaat
de uitdaging van de politiek.”
Infrastructuur
schelen in ww-premie en belastinguitgaven.” Eric was jarenlang een fa-
Goede verbindingen en gratis parkeren Wanneer we Bronckhorst als plattelandsgemeente vitaal en dynamisch willen houden voor inwoners, bedrijven en scholen, is het van belang dat we goede verbindingen hebben die hierop doelmatig en veilig aansluiten. Een goede ontsluiting is van essentieel belang, zeker omdat voorzieningen als bijvoorbeeld ziekenhuizen en middelbare scholen, op enige afstand liggen. De gemeente heeft hierin een faciliterende rol en zal haar mobiliteitsbeleid hierop moeten richten. Wij vinden het verder belangrijk dat er geen onnodige drempels, wegversmallingen en rotondes worden aangelegd. We willen immers een goede voortgang van het verkeer garanderen en aanwonenden niet onnodig overlast bezorgen met remmend en optrekkend verkeer.
natieke voetballer, tot hij op zijn 37e ‘letterlijk het veld uitgeschopt werd’. “Door blessures ben ik toen gestopt met voetballen. Sporten is echter wel iets wat ik nog steeds graag doe, alleen niet meer zo fanatiek als toen. Tegenwoordig wandel ik graag en maak ik met mijn vriendin regelmatig dagwandeltochten. Inmiddels ben ik zo getraind dat er wellicht wat vierdaagses op het programma komen.” Daarnaast is Eric een betrokken vader, die graag uitstapjes maakt met zijn dochters.
Goede en veilige verbindingen maken het aantrekkelijker om in onze gemeente te wonen, maar elders te werken.
“Op gemeentelijk niveau
Ook een goed parkeerbeleid is van belang. Het vergroot de
komen er drie decentrali-
bereikbaarheid van de dorpen en speelt een wezenlijke rol
saties op de gemeente af:
bij het behoud van de plaatselijke middenstand. Wij streven
de WMO, de participatie-
daarom naar voldoende parkeergelegenheden en gratis
wetgeving en de jeugd-
parkeren.
zorg. En allemaal met minder geld. Voor mij zijn
9
Geert Jan Oosterhuis
‘Beter en leuker om zaken als burgers met elkaar op te pakken’ Geert Jan Oosterhuis (1945) is een actieve verenigingsman. Zo was hij al voorzitter van de tennisvereniging, IVN-afdeling ‘De Oude IJsselstreek’, IVN-district Gelderland en Schutterij EMM. Op dit moment is Geert Jan voorzitter van de Hulpdienst Hengelo-Keijenborg en het Cool Nature Park De Bleijke. Al ruim 40 jaar is Geert Jan getrouwd met Marchien. Samen wonen ze in Hengelo (G) en hebben zij drie kinderen en vijf kleinkinderen. Na zijn studie Weg- en Waterbouwkunde, Stedenbouwkunde, Milieutechniek en Bedrijfskunde werkte hij de laatste 20 jaar van zijn werkzame bestaan als Hoofd Openbare Werken voor diverse gemeenten, als laatste bij de gemeente Bronckhorst. Hoewel hij inmiddels met pensioen is, blijft Geert Jan druk met zijn verenigingswerk en vrijwilligerswerk voor diverse organisaties. “Momenteel ben ik
Milieu: zorg en kans
consul van de ANWB voor verkeer en vervoer, procesbege-
buurtfeest bijvoorbeeld of zorgen dat het op de sport-
leider bij de Vereniging Kleine Kernen in Gelderland en ben
vereniging goed loopt. “Daar hebben burgers de overheid
ik betrokken bij Buurtbemiddeling. Verder ben ik ook nog
helemaal niet voor nodig, dat regel je gewoon met elkaar.”
hoofdgids bij de Stichting Wadloopcentrum Pieterburen.”
Een goed voorbeeld van eigen initiatief en verantwoorde-
De gemeente Bronckhorst is een mooi en groen gebied.
Een actieve zestiger dus, die daarnaast ook nog tijd heeft
lijkheid, is voor Geert Jan het Cool Nature Park De Bleijke.
Om onze omgeving zo mooi te houden, zal iedereen zijn
zich in te zetten voor de lokale politiek. Om te ontspannen
“Voorheen een gemeentelijk park, waarvoor burgers met
steentje moeten bijdragen. Milieu is immers een zorg van
gaat hij regelmatig richting de waddeneilanden, waar hij
een goed plan gekomen zijn en dat vervolgens met elkaar
ons allemaal. Met elkaar dragen we eraan bij dat we onze
zo’n 15 keer per jaar gaat wadlopen. Ook op de tennisbaan
verder uitgedacht en ingericht hebben.”
lucht, water en bodem schoon krijgen en houden. Een
is Geert Jan nog steeds te vinden. “Ik ben een gezelligheids-
kwestie van gedrag.
mens, vind het fijn om onder de mensen zijn.”
Veel landschappelijke elementen met een natuurhistori-
Wat niet wegneemt, dat Geert Jan voor de gemeente een duidelijke rol ziet, maar wel met enige terughoudendheid.
sche waarde in Bronckhorst zijn of worden weer hersteld.
“Om de maatschappij goed te laten functioneren is het
“De gemeente moet ervoor zorgen dat zij de zaken regelt
De agrariërs in onze gemeente houden met kennis van
nodig dat mensen zoveel mogelijk hun eigen verantwoor-
die niet door inwoners zelf op een efficiënte manier ge-
zaken ons prachtige platteland in belangrijke mate in stand.
delijkheid nemen. Je kunt als burger alles overlaten aan de
daan kunnen worden. Wegenonderhoud, het afstemmen
Daardoor heeft onze omgeving ook een toeristische aan-
gemeente, maar vaak werkt het beter én is het leuker om
van belangen en beheer van openbare ruimten en (sociale)
trekkingskracht. Behoud van het fraaie natuurlandschap is
dingen met elkaar op te pakken.” Het organiseren van een
voorzieningen bijvoorbeeld.”
belangrijk en we moeten dan ook voorkomen dat dit doorkruist en versnipperd wordt. De belangrijkste sleutel tot oplossingen ligt voor ons in technologische innovatie: groenere en slimmere producties. Daar moeten we krachtig op inzetten. De VVD gelooft dat milieu en economie twee kanten van dezelfde medaille zijn. Door na te denken over andere manieren van ondernemerschap, ontstaan fantastische kansen voor de economie in de toekomst.
Henk-Bram Lammers
‘Meer kansen creëren voor ondernemers’
Onze gemeente heeft een groot buitengebied met veel moderne, agrarische ondernemers. Deze sector zou in de toekomst wel eens een belangrijke leverancier kunnen worden van duurzame energie. Neem de Fotonenboer Jan Borgman in Vierakker. Een goed voorbeeld van een bedrijf, dat voortdurend op zoek is naar manieren om energie te leveren en te besparen. Op dit melkveebedrijf wordt onder meer de stroom van zonnecollectoren in een grote batterij opgeslagen en op een later moment gebruikt of aan het net geleverd. Ook Aviko en Steenderen en de waterzuivering in Olburgen zijn goede voorbeelden als het gaat om duurzaam ondernemerschap, waarbij zoveel mogelijk afvalstoffen worden omgezet in energie. Initiatieven op het gebied van duurzaamheid moeten niet belemmerd worden door regeltjes en procedures. Wij zijn van mening dat we als gemeente dergelijke initiatieven juist alle kansen moeten geven. Energiekosten worden het grootste onderdeel van de woonlasten. Des te meer reden er naar te streven de woningen in Bronckhorst duurzaam en energieneutraal te maken. Slimme en innovatieve oplossingen kunnen daarin een bijdrage leveren, wanneer burger in coöperatief verband hun eigen energie sparen, leveren en gebruiken.
Zo’n twintig jaar geleden beloofde Henk-Bram Lammers (1963) zijn vroegere brandweercommandant dat hij ‘later’ de politiek in zou gaan. “Na 23 jaar bij de vrijwillige brandweer ben ik netjes door de Koningin bedankt met een lintje en vond ik het tijd voor een nieuwe opdracht.” Belofte maakt schuld en Henk-Bram heeft zich keurig aan zijn belofte gehouden. Sinds 2012 is hij actief als gemeenteraadslid voor de VVD in Bronckhorst. Toen hij 20 jaar terug zijn belofte deed, zat Henk-Bram middenin de kleine kinderen en was hij druk met zijn winkels, meerdere damesmodezaken in de regio. Inmiddels zijn de kinderen groot. Zijn twee dochters studeren elders en alleen zijn 17-jarige zoon woont nog thuis. De winkels zijn verkocht en Henk-Bram werkt tegenwoordig als consultant op de energiemarkt. Tijd om zijn politieke ambities waar te maken. “Al jong had ik interesse in wat nu bepaalt dat we zo vrij en mooi kunnen leven in dit land. Dat dat te danken is aan onze democratie, die middels de politiek maakt dat we onze eigen leefomgeving kunnen inrichten. Voor mij was dat reden om de politiek in te gaan.”
Ook de gemeente heeft hierin een rol. Bij de bouw van het
In de weekenden is Henk-Bram zo nu en dan te vinden langs
gemeentehuis hebben we het goede voorbeeld gegeven
de voetballijn, waar zijn zoon z’n wedstrijden speelt. Be-
op het gebied van duurzaamheid. Dit moeten we blijven
halve kijken naar sport is hij zelf ook een sportbeoefenaar
doen, door – bijvoorbeeld bij nieuwbouw van scholen -
die graag gaat tennissen, skiën en fietsen en aan fitness
bureaucratie. In z’n algemeenheid is er een hoop werk te
altijd te streven naar energieneutrale gebouwen.
doet. Hoewel zijn politieke carrière pas pril is, weet Henk-
verzetten. Daar hebben we iedereen voor nodig, willen we
Bram goed waarvoor hij zich in wil zetten. “Ik zou graag
de huidige kwaliteit van leven in stand houden. Een mooie
meer kansen creëren voor ondernemers. Minder regels en
uitdaging.”
10
Jan Huitema, kandidaat Europees Parlement
‘Nederlands boerenverstand terugbrengen in de Europese politiek’ De jonge agrariër Jan Huitema runt een boeren-
Door de geplande afschaffing van het melkquotum
bedrijf met 130 melkkoeien in Makkinga. Voordat
in 2015 en de groeiende vraag naar (hoogwaar-
hij in het boerenbedrijf van zijn ouders stapte,
dig) voedsel in de wereld, ziet Jan volop kansen
werkte Jan ruim vier jaar in het Europees Parle-
voor zijn eigen bedrijf en dat van andere boeren.
ment, waar hij onder meer werkzaam was voor
“Afgelopen jaar werd er door Nederland voor een
VVD-Europarlementariër en landbouwwoord-
recordbedrag van 79 miljard euro aan agrarische
voerder Jan Mulder.
producten geëxporteerd. Daarmee is Nederland na de V.S. de grootste exporteur van agrarische
“Helaas verloor de VVD tijdens de Europese Ver-
producten in de wereld. De landbouwsector speelt
kiezingen van 2009 een zetel en werd Jan Mulder
daarmee een grote rol in het herstel van de Neder-
niet herkozen. Daardoor was onze partij de af-
landse economie.” Tegelijkertijd voldoen Neder-
gelopen jaren niet vertegenwoordigd in de land-
landse boeren aan de strengste eisen ter wereld
bouwcommissie van het Europees Parlement.”
op het gebied van voedselveiligheid, dierenwelzijn,
Een ongelukkige timing, aangezien het voor het
klimaat en milieu. “En wij produceren voedsel voor
eerst in de geschiedenis zo was dat de landbouw-
een zeer betaalbare prijs. Evengoed bestaat er een
commissie kon meebeslissen over het nieuwe
toenemende maatschappelijke druk op de boeren
Europese Landbouwbeleid. “Wat het extra wrang
om nóg efficiënter en duurzamer te produceren.
maakt, is dat geen van de andere Nederlandse
Ik ben ervan overtuigd, dat de Nederlandse boer
politieke partijen ervoor koos om zitting te ne-
deze uitdaging als geen ander aankan. Wij lopen
men in de landbouwcommissie van het Europees
met onze landbouwsector voorop in de wereld.
Parlement, terwijl veel collega-boeren wel op ze
Door onze vruchtbare landbouwgronden en goe-
gestemd hadden. Hun stem werd de afgelopen
de weersomstandigheden, maar vooral door onze
vijf jaar in Brussel dus niet gehoord, terwijl de Ne-
kennis, vakmanschap en innovaties.”
derlandse landbouwsector toonaangevend is in de wereld.”
Jans grote frustratie is dat overheden, van Europees tot lokaal niveau, door overbodige regeldruk
Voor Jan Huitema was dit voldoende reden zelf
en bureaucratie de Nederlandse landbouwsector
zijn nek uit te steken en zich namens de VVD kan-
niet de ruimte geven om op een duurzame ma-
didaat te stellen voor de aankomende Europese
nier meer te produceren. “De Nederlandse land-
verkiezingen op 22 mei. “Als jonge ondernemer
bouwsector verdient erkenning en vertrouwen in
en nummer 6 op de VVD kieslijst, wil ik het Ne-
plaats van wantrouwen. Daar waar conservatieve
derlandse boerenverstand terugbrengen in de
partijen nog een ouderwets beeld hebben van de
Europese politiek. En dat is hard nodig, want de
landbouwsector en zich verzetten tegen verande-
landbouwsector staat voor de grote uitdaging om
ringen, geeft de VVD agrarische ondernemers de
de groeiende wereldbevolking op een duurzame
ruimte om de uitdagingen van de toekomst aan te
manier te voeden.”
gaan. Als jonge boer kies ik voor dat laatste.”
‘Het buitengebied hoort ook bij Bronkhorst’ Vanuit de historie zijn stad en buitengebied gescheiden. De
niet langer voorhanden. Huizen en gebouwen komen leeg te
industriële revolutie en de tijd van het modernisme hebben er-
staan en verpaupering dreigt hier en daar. Bestaande wegen
voor gezorgd, dat de kernen en het buitengebied steeds meer
met veel rotondes en drempels worden minder geschikt voor
in elkaar overgegaan zijn. Waar het platteland vroeger enkel
de alsmaar groter wordende vrachtwagens en wegverbreding
‘natuur en landbouw’ was, zien we tegenwoordig een grote
en sneller verkeer maakt diezelfde routes weer onaantrekkelijk
variëteit aan activiteiten. Bovendien wonen op ons platteland
voor de fietsende toerist of de vrijetijdssporter. Ondertussen
tegenwoordig nakomelingen van agrariërs en ‘stadsen’ door
dragen de bewoners van het buitengebied nog steeds relatief
en naast elkaar.
veel bij aan de gemeentelijke uitgaven.
De ambitie van de VVD voor het buitengebied sluit daarbij aan.
Kijkend naar bovengenoemde ontwikkelingen, staat de VVD
Van oorsprong waren we misschien gewend om over het bui-
met betrekking tot het buitengebied voor de volgende punten:
• Horizonvervuiling voorkomen; • Veilige verbindingen zonder overbodige drempels en dergelijke; • Sloop wanneer verpaupering dreigt; • Sporten in de open lucht aantrekkelijk maken. De economie:
viteiten;
tengebied te denken vanuit een eenzijdig, ruimtelijk ecologisch perspectief. Het huidige vertrekpunt van de VVD gaat, binnen ruime kaders, vooral uit van het denken en handelen van de burgers en ondernemers. Die denkwijze (ook door andere partijen) heeft al geleid tot ‘dorpsplannen’, opgesteld door de burgers zelf. De VVD wil nog meer dan al gedaan wordt, op
• Voldoende ruimte voor de landbouw en eventuele nevenacti-
De mensen: • Snelle internetverbinding voor alle bedrijven en huishoudens; • Deelname en inspraak bij ontwikkelingen bevorderen; • Minder regels (wettelijk minimum is gemeentelijk maximum); • Behoud en zo breed mogelijk beleefbaar maken van het landschappelijk en cultuur erfgoed;
zoek naar de wensen van burgers als het gaat om hun directe
• Stimuleren van innovatieve ontwikkelingen (op het gebied van duurzaamheid);
leef- en werkomgeving.
• Bereikbaarheid van goede (kind)voorzieningen;
Wat in het buitengebied ook steeds meer duidelijk begint te
• Verduurzaming van bestaande woningen;
• Flexibele bestemmingswijzigingen; worden, zijn de uiteenlopende belangen. Het belang van de agrarische bedrijvigheid, traditioneel de belangrijkste speler in het landelijke gebied, en dat van de andere burgers dreigt
• Toerisme bevorderen. • Ruime parkeermogelijkheden bij voorzieningen in de kernen. Een duurzame ontwikkeling van het buitengebied, vraagt om De leefomgeving:
uiteen te groeien. De ruimtelijke, sociale en ecologische kwaliteit wordt door tal van zaken beïnvloed: schaalvergroting, afnemende werkgelegenheid, afnemende biodiversiteit en
• Niet alles willen bestemmen, maar ook elementen conserveren voor de toekomst;
discussies over overlast en gezondheid. Maar er is meer. Waar voorheen ruim publieke gelden beschikbaar waren, zijn deze
een goede samenhang tussen ‘people, planet en profit’. Aan die goede samenhang wil de VVD verder blijven werken. Deze pijlers mogen geen eilanden worden. Iedereen moet mee blijven doen!
• Het onderwerp ‘gezondheid’ in alle plannen opnemen;
11
Robert ter Maat
‘Noodzakelijk dat jongeren actiever deelnemen’ Met zijn 28 jaar is Robert ter Maat uit Bekveld één van de
Als het aan Robert ligt, wordt er de komende periode ook
jongere VVD-leden. Wat vindt hij als jonge Bronckhorster
meer aandacht besteed aan buurtschappen. “Het is heel
nou belangrijker voor onze gemeente?
belangrijk om de leefbaarheid daar te behouden, anders lopen we het risico dat het een beetje doodbloedt.” Hij
“Het is belangrijk jongeren te activeren en te behouden,
vervolgt: “Hier in de Achterhoek hebben we de neiging
als medicijn tegen de vergrijzing. Er komen steeds meer
soms wat te veel de kat uit de boom te kijken als er
taken op het bordje van de gemeente terecht. Daardoor
nieuwe buren komen. Het zou goed zijn als we ons wat
zijn er straks ook veel kansen te halen binnen de ge-
makkelijker openstellen voor anderen. Verder ben ik van
meente, waardoor het noodzakelijk is dat jongeren ac-
mening dat er wat moet gebeuren aan de internetver-
tiever gaan deelnemen.”
binding op het platteland. Het is opvallend hoe ver boerenbedrijven voorop lopen met technische innovaties,
Zelf is Robert meer dan gemiddeld maatschappelijk actief.
terwijl de benodigde internetverbindingen hopeloos
Naast zijn werk bij Wopereis in de verkoop van melkwin-
achterblijven.”
ningsproducten, vervult hij in zijn vrije tijd meerdere
Recreatie, toerisme en landbouw zijn belangrijke inkom-
bestuursfuncties. Anderhalf jaar geleden werd hij door
stenbronnen voor de gemeente Bronckhorst. “Er moet
de Rabobank Graafschap Noord gevraagd om met een
meer ruimte gegeven worden om landbouw en recreatie
aantal anderen een jongerenpanel op te zetten. Doel van
& toerisme te kunnen combineren. Dit zijn belangrijke
dit panel, waarvan Robert zelf ook lid is, is jongeren en-
inkomstenbronnen voor het buitengebied. We moeten
thousiast te maken om lid te worden van de bank. Verder
het buitengebied zo inrichten dat het aantrekkelijk is om
is hij voorzitter van de Plattelands Jongeren Gelderland
hier te recreëren en te boeren, waardoor agrariërs uit
(PJG) die een schakel vormt tussen provincie en platteland
beide activiteiten voldoende inkomen kunnen halen.” Tot
met als doel de samenwerking te stimuleren. “De inzet
slot ligt Roberts focus op de zorgboerderijen en kleine
van de PJG om jongeren te activeren en te behouden is
“Ik denk dat het belangrijk is dat we jongeren bewuster
scholen in de gemeente. “Het is heel belangrijk dat men-
misschien wel het beste antwoord op de ontgroening en
maken van de rol van de gemeente op je eigen dagelijks
sen met een beperking goed opgevangen worden en we
vergrijzing in het buitengebied.” De PJG is een organisatie
leven. We hebben vaak niet door hoe groot die invloed
moeten ervoor waken dat we dit niet kwijt raken. Het-
van en door jongeren (t/m 35 jaar) van het Gelderse plat-
is. Op het gebied van jeugdzorg, werk, inkomen en zorg
zelfde geldt voor kleine scholen die goed presteren. Deze
teland, waarbij 28 verenigingen zijn aangesloten met ruim
komt er de komende periode veel af op de gemeente.
mogen niet het kind van de rekening worden.”
1.600 leden. Door zijn betrokkenheid bij het buitengebied
Alleen daarom al wordt het noodzakelijker dat jongeren
en de agrarische sector, is Robert zich steeds meer gaan
actiever gaan deelnemen. Juist nu moeten we onze in-
Zelf voelt Robert zich enorm betrokken bij alle zaken die
interesseren in politiek. “Je leest wat in de krant, gaat wat
vloed laten gelden. Het zou zonde zijn dat alle kansen
spelen in Bronckhorst en hij hoopt dat het aantal jonge-
mensen volgen. Het heeft er in geresulteerd dat ik mijn
voor jongeren binnen onze gemeente door de grijze ge-
ren dat zich net als hij actief in wil zetten, alleen maar
gevoel ben gaan volgen en lid ben geworden van de VVD.”
neratie worden verspeeld.”
gaat toenemen.
Iedereen doet mee! Stem VVD! 12
