IC Nazorg en Revalidatie begint op de Intensive Care! Marijke van der Steen Intensivist Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede Venticare 4 juni 2015
Overleven en Kwaliteit van overleven •
Patient na acute ziekte/IC: 1. Functioneel ↓↓ 2. sterfte kans ↑↑ 3. Chronisch patiënt “PICS- syndrome” • Somatisch – lichamelijk langdurig klachten – comorbiditeit ernstiger of nieuw
•
Niet-somatisch – PTSS, Depressie, Post Delier cognitie etc – sociale en financiële consequenties
•
Familie/partner 1. Ontwikkeling niet somatische problematiek ( 20%) 2. Financiële en sociale consequenties 3. Overbelasting
Problematiek na IC opname: Orgaan
Probleem
duur
Long
VC diffusie spirometrie Meestal mild; ARDS slechter
Tot jaren
Neuromusculair
ICU zwakte - Neuropathie slechter/trager dan myopathie Diffuse atrofie
minimaal 1 jaar, kan tot 5 jr verbeteren Vaak submaximaal
Functioneren
ADL ↓ 6 min walk test ↓ Energie ↓
Vaak herstel (3 mn tot jrn) maar deel ook submaximaal
Cognitief
Geheugen & Concentratie Mentale snelheid Uitvoeren van taken Visueel ruimtelijke functie
1e jr verbeterend. Stoornissen tot 6 jr na opname en soms blijvend.
Psychiatrisch
Emotioneler Depressie Angststoornis PTSS
Weinig verbeterend over 1 jr.
Overig
huid/haar, kno (hees, slikstn), slaapstn, pijn, littekenbreuken e.d.
IC Nazorg: helpt dat nu? • Dagboeken •
Jones 2010, Garrouste-Orgeas
• Fysiotherapie • •
Cuthbertson 2009 Schandl 2012
• Thuis nazorg programma’s •
♀PTSS, depressie↓
Nee Ja/Nee
Jones 2003
• Cognitie training •
Nee/deels
Elliot 2011
• Complexe nazorg programma’s •
Nee
Somme 2010, Walsh 2015 (RECOVER)
• Poli IC Nazorg • •
Ja
Schweickert 2009 Bij ICU zwakte?
• Programma’s na IC op afdeling •
Ja - PTSS↓
Jackson 2012
in ontwikkeling
Bestaande revalidatie paden • Hart revalidatie
• Oncologische Revalidatie
• CVA revalidatie
Wat zijn bepalende factoren? leeftijd Betaald werk
Comorbi diteit
“Drive” mentaal
ADL status
Mantel zorger
Duur IC opname
Acute ziekte
Type opname
CIPN
Fixatie
Cognitie
Delier
Sedatie
Long Term Survival (Meynaar, 2012)
(hoog-) risico patienten? • Schandle 2014, Stockholm 13 bed Univ ZH IC trauma
IC Revalidatie Keten ZGV Ede 1 / wk MDO + individ. plan Nagesprek IC/MC
Verpleeg afdeling
Poli Nazorg
1e lijn HA, paramedici, (verpleeghuis-) revalidatie Informatie E-coaching
Specifieke subgroepen 1 spierzwakte/CIPN (incl pneumosepsis) 2 80 jr 3 werkhervatters 4 psychische problematiek
3 mnd
6 mnd
Med Psych? ZGV
12 mnd
Poli: op indicatie Follow up schriftelijk/
>12 mnd
Voor & door patienten Website Lotgenoten contact Informatie
Klinimetrie keten
Situatie voor ziekte
IC
Verpleegafdeling
Ontslag
Poli IC Nazorg
IC revalidatie op IC
IC/MC
• IC aandachtprojecten ZGV Ede
• • • • • • • • • • •
Critical Fit; Vroege mobilisatie Delier Fixatie Gestructureerde Familie begeleiding Werkhervatting Dagboek Informatie materialen I Pads E-zorg Geriatrisch IC Pad Kinderen op bezoek op IC
Acties klinische fase Ketenzorg Verpleeg afdeling
1.
Gestructureerd nagesprek(ken)
2.
Multi Disciplinair Overleg wekelijks
3.
Paramedici = continuum
4.
Eventueel start E-zorg 1.
Familie kan vanaf IC in familie deel E-zorg
Verpleeg afdeling
Gestructureerd Nagesprek 1. 2. 3.
Signalering / preventie problematiek (veelal uit van tevoren ingevulde vragenlijst) Patiënt verhaal/ervaringen IC laten vertellen (met patiënt) Patiënt informatie geven (met patiënt en naaste(n)) Onderwerp
Vragen / informatie, o.a.
Anamnestische vragen
IC-periode, ervaringen, angst, impact
Delier
Ervaringen, omgaan met ervaringen delier
Overig
Steun omgeving, stressfactoren, psychologisch verleden
Hulpvraag
Is er een hulpvraag?
Informatie: psychosociaal
Delier, hallucinaties, somberheid, cognitie, zelfvertrouwen
Informatie: somatisch
Zwakte, smaak, vermoeidheid, slaapproblemen, slikproblemen
Informatie naaste(n)
Navraag ervaringen, feedback IC, dagboek
Via vragenlijsten (HADS, TSQ, SF36, Barthel, overig)/vast formulier.
Verpleeg afdeling
EPD voor nagesprek in ZGV
Verpleeg afdeling
Ervaring 2013 Klinisch Nagesprek • Bij 53% is nagesprek mogelijk – Bij overige niet door bijv. • delier • reeds overleden • Ontslag • Taalbarriere • Dementie
• • • •
Belangrijkste thema’s: delier & zelfvertrouwen PTSS + 13 %, HADS + > 20% Pro-actief bijsturen Waardering: redelijk tot goed – Achteraf vaak niet kunnen herinneren.
Verpleeg afdeling
MDO IC Revalidatie ZGV
• Naar Engels model
http://www.nice.org.uk/cg83
• 1 maal per week • Lange Liggers ICMC • Voorbereid/inventarisatie
• Professionals: • • • • • • • • • •
Fysiotherapie Logopedie Dietiek IC Revalidatie geneeskunde Geriatrie Maatsch. Werk Med Psychologie Geestel Verzorging Altijd uitgenodigd: afdelings artsen en verpleegkundigen
Verpleeg afdeling
Data verzameling MDO IC revalidatie
• Gegevens worden verzameld vanuit: 1. 2. 3. 4. 5.
Metavision, PDMS Mediscore/NICE Het verpleegkundig dossier (EVD) Brieven van verschillende disciplines Mondelinge informatie van artsen / verpleegkundigen / overige disciplines
[1] FAC
= Functional Ambulation Categories
Formulier MDO Onderwerp
Gegevens, o.a.
1. Algemene informatie
Consultdisciplines, voertaal
2. Medisch beloop
Conclusies IC/MC, medisch beloop verpleegafdeling
3. Motoriek / fysiotherapie
Loopafstand, FAC, hulpmiddelen
4. Sensorisch / Communicatie
Visus, gehoor, logopedie
5. Overige somatiek
Slaapproblemen, belemmerende factoren revalidatie
6. Voeding
Eetlust, smaakverandering, slikproblemen
7. Angst/depressie/PTSS/delier
Dromen, wanen, hallucinaties
8. Cognitief
Concentratie
9. Psychosociaal
Woonsituatie, aanwezige thuiszorg, werk
10. Ontslag
Ontslagbestemming
IC revalidatie MDO in EPD
Werk- denkwijze MDO
Overzicht & onderlinge informatie afstemming
Wat hindert revalidatie?
Adviezen
Resultaten; voorbeelden Onderwerp
voor opname %
1 week na IC %
ADL -Zelfstandig - vol. Hulpbehoevend - < 100 m lopen
70 2
15 24 80
Delier
?
35->50
Slaapstoornis
70
Concentratie stn
53
Eetlust gestoord
60-80
Smaak verandering
37
Slik stoornis
27
Schrijven
18
Visus
15
Resultaten: ontslag bestemming
Ontslag bestemming
Percentage (%)
Huis
57
Geriatrische revalidatie
18
Verpleeghuis
12
Revalidatie kliniek
5
Hospice
2
Poliklinische revalidatie
<1
Effecten 1. Kennis deling & uitwisseling 1. In MDO groep 2. Verschil Klinisch vs Revalidatie denken
2. 3. 4. 5.
Afstemming Pro actieve houding afdeling Kwaliteit terugkoppeling naar IC Kliniek vraagt om IC revalidatie acties! Minder PTSS Motorisch betere outcome Meer Geriatrische Revalidatie Herkenning risico patienten Herkenning patienten interventies weinig effect hebben
E-zorg keten IC Nazorg
E zorg
Poli IC Nazorg in Revalidatie traject ZGV • Poli als meet moment binnen het revalidatie traject. • Poli is niet geschikt als therapie moment
Griffiths, 2012
Belang van poli voor de patiënt 1) 2) 3) 4) 5) 6)
Begrip voor (verloop) van ziek zijn Vragen kunnen stellen Praten over wanen/hallucinaties Bevestiging/geruststellen over verloop/duur van herstel Stellen van realistische doelen voor herstel Geven van feedback aan IC staf
Prinjha et al, Crit Care 2009
Testen poli IC Nazorg ZGV Professional
Test
Kern/doel van test
Fysiotherapeut
SF 36 vraag 3 (=motorisch deel) Handknijpkracht meting Chair Rise Time Time Up and Go Two Minutes Walk test Tinetti
motorisch/conditioneel herstel
Ev. Spierkracht meting Ev fietstest
IC verpleegkundige/Intensivist A patiënt
B mantelzorger
MVI 20 CISS-21 TSQ HADS SF 36 ICF
Vermoeidheid coping stijlen PTSS angst en/of depressie kwaliteit van leven checklist langs alle aspecten beoordeling polikliniek
Dagboek & foto Slik – en heesheid problematiek Gemiste Zorg na ontslag Cijfer voor poliklinisch bezoek
ZGV vragenlijst ZGV vragenlijst ZGV vragenlijst
CSI TSQ zorgtaken/behoeften
(over-)belasting mantelzorger PTSS mantelzorger zorgtaken door mantelzorger
Enkele resultaten • Opkomst 60-80% • 1/3e heeft geen verdere begeleiding nodig • 80 % heeft FT nodig tot na poli bezoek – Aanzienlijk lager op fysiek functioneren tov standaard
• • • • •
10 % wordt verwezen naar Revalidatie arts 4-8% PTSS (was 10-14%) 20% angst + (HADS) 14% depressie + (HADS) Cognitie: meten we (nog) niet goed. – Uit vragenlijsten: meeste rond 3 - 6 maanden herstel cognitief functioneren
• Werkhervatting – 6 mnd 50%, 12 mnd 80% – eigen bedrijf = failliet of vervroegd overgedragen
E-zorg keten IC Nazorg
E zorg ZGV
IC Nazorg en Revalidatie begint op de Intensive Care!
