I-FOCUS NMBS EUROPE > PAG 15. Btw-afschaffing, zelfregulering en kwaliteitslabel

Afgiftekantoor 8500 Kortrijk 1 2de afd. - P3A9173 Afz.-V.U. Evolution Media Group Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke

PROFESSIONEEL MAGAZINE VOOR DE REISWERELD Maandelijks, uitgezonderd januari, april, juli, augustus en oktober - 16de jaargang nr. 130 - november 2013 - Nr. 6

≥≥≥

I-EXPERIENCE

RAJASTAN > PAG 20

I-SERVICE

BT EXPO > PAG 10

I-FOCUS

NMBS EUROPE > PAG 15

I-FOCUS

CANARISCHE EILANDEN > PAG 16

TERUG NAAR AF Btw-afschaffing, zelfregulering en kwaliteitslabel Dossiers over zelfregulering en een kwaliteitslabel voor Vlaamse reisbureaus, over de afschaffing van de btw op reizen buiten Europa en over de forfaitaire btwaanschrijving hebben hooguit de media gehaald, maar zijn geen stap opgeschoten. Evenzo komt er weinig schot in de herziening van de Europese richtlijn pakketreizen die wellicht over de Europese verkiezingen van 25 mei 2014 wordt getild.

Federaal financiënminister Koen Geens (CD&V) opperde einde september om een aantal achterhaalde taksen af te schaffen, net zoals belastingen die al jaren lang een bron van ergernis zijn omdat zij strijdig zijn met het internationaal recht. Terzake noemde hij ook de btw van 3,78% op reizen buiten Europa. België rekent als enig land in heel Europa, btw aan op de verkoop op reizen buiten Europa. Hierdoor worden Belgische touroperators concurrentieel benadeeld tegenover onder meer Nederlandse aanbieders. Zeven EUlanden werden hiervoor reeds veroordeeld door het Europees Hof van Justitie, België ontliep een veroordeling omdat men ‘ermee bezig’ was. Het voorstel van minister Geens werd besproken binnen een inter-kabinetaire werkgroep, maar niet goedgekeurd. De btw-heffing van 3,78% op reizen buiten Europa wordt bijgevolg niet afgeschaft op 1 januari. Er wordt nu gewacht op een nieuwe uitspraak van het Europees Hof naar aanleiding van een rechtszaak die door Thomas Cook en Jetair aanhangig werd gemaakt. Wanneer het Hof oordeelt dat de btw-heffing ten onrechte is, dan zal de Belgische staat zich daarnaar moeten schikken. Inzake binnenlandse btw-aanschrijving is het evenmin duidelijk of de reissector kan genieten van een forfaitaire aanslag. Daarvoor zouden touroperators consumentgericht moeten kunnen factureren, maar de huidige facturatie via reisbureaus leent zich daar niet toe. Ook hiervoor is het wachten op een uitspraak van het Europees Hof om te kijken of de forfaitaire aanschrijving voor de reissector ook kan op basis van b-to-b-contracting. Terug naar af, lijkt ook het devies voor het ruim een jaar geleden aangekondigde initiatief voor zelfregulering na de

afschaffing van het Vlaamse reisbureaudecreet. Terzake is er nog steeds geen doorbraak en opeenvolgende overlegvergaderingen wijzen niet meteen in de richting van een haalbare en betaalbare oplossingen voor touroperators en reisbureaus. Scenario’s waarbij reiskantoren aan een keuringsorganisme jaarlijks 500 euro lidgeld moeten betalen bovenop een interne doorlichting en de kosten voor een label worden weinig realistisch ingeschat. Het gaat dan hoofdzakelijk om leisure-reiskantoren, want business-kantoren zetten zich meestal al met eigen kwaliteitscriteria in de markt. Bovendien moet de reissector heel omzichtig omspringen met onderlinge afspraken op het gevaar af op de vingers getikt te worden door de mededingingsautoriteiten en strijdig te zijn met de bepalingen van de Europese dienstenrichtlijn. Of een nieuwe overlegvergadering tussen de vijf beroepsorganisaties weldra soelaas brengt voor een sectorieel kwaliteitslabel is niet duidelijk. Naast btw-perikelen en zelfregulering in eigen land, ziet het er Europees ook niet meteen naar uit dat de nieuwe richtlijn pakketreizen er spoedig komt. De ontwerprichtlijn werd begin juli neergelegd. Of het Europees parlement, raden van ministers en Europese Commissie hierover nog een akkoord bereiken vóór de Europese verkiezingen van 25 mei 2014 is twijfelachtig. De kans dat het ontwerp over de verkiezingen wordt getild, geamendeerd en herzien wordt door een nieuw parlement, een nieuwe ministerraad en een nieuwe commissie is reëel. Daardoor zou de richtlijn pas ten vroegste in 2017-2018 toepasbaar worden. GEERT VAN LIERDE

NEW starting 04/2014

BrusselsMiami

Directe vluchten vanuit Brussel uitgevoerd door

Jetair nv, Gistelsesteenweg 1, 8400 Oostende, Lic A1201

Vols directs au départ de Bruxelles effectués par

2x

par semaine per week

i COMMENT | GEERT VAN LIERDE De dagen van het Vlaamse reisbureaudecreet zijn geteld. Onrealistische scenario’s en onwrikbare standpunten maken het erg onwaarschijnlijk dat er op korte termijn een volwaardig zelfregulerend systeem en een kwaliteitslabel komen. Concrete plannen daarvoor staan zelfs nog niet in de steigers. De vraag is of je überhaupt zo’n initiatief kan nemen in een Europese context, in een Europese lidstaat met ‘deelstaten’ die er verschillende visies en standpunten op na houden. Dergelijke, juridische versnippering speelt voorlopig alleen maar in de kaart van buitenlandse aanbieders. Zij manifesteren zich niet altijd even correct en consumentgericht op de Belgische reismarkt. Sommigen worden getolereerd, anderen worden geviseerd. Dat geldt even goed voor binnenlandse aanbieders die het niet altijd even nauw nemen met de regelgeving. Nochtans is er een strak juridisch kader met een federale wet- en regelgeving die voor eenieder onverminderd van toepassing is. Reiscontractenwet, verzekering burgerlijke aansprakelijkheid en verzekering tegen financieel onvermogen blijven onverminderd gelden. Dergelijke aspecten bieden voldoende houvast om de reissector een kwalitatieve uitstraling te geven. Probleemdossiers en faillissementen hebben al meer dan eens aangetoond dat de georganiseerde Belgische reissector zijn opdracht ernstig neemt. Dat alleen al moet volstaan opdat een federale controledienst zou toezien op de naleving van de federale wettelijke bepalingen. Dossiers die ontsporen, ongeacht of zij van binnen- of buitenlandse origine zijn dan wel of zij baden in een virtueel en geaffilieerd decor, zijn ronduit onaanvaardbaar voor het imago van een professionele sector. Dat zogenaamde ‘click through’-programma’s in de nieuwe Europese richtlijn pakketreizen zijn opgenomen, is zonder meer terecht. Ongeacht het reserveringskanaal – zelfs al zou het gaan om occasionele pop-up-reisbureaus – heeft elkeen recht op een gelijke bescherming. Wie inschikkelijke en moeilijke klanten juridisch van mekaar wil onderscheiden, moet zich ook realiseren dat consumenten even goed gastvrije en lastige reisbureaus kunnen identificeren.

Beleef uw Travelworld moment op de Maltese eilanden! cte keuze voor MALTA & GOZO, de perfe 365 dagen per jaar. een zonovergoten citytrip 9€ p.p., inclusief 5d/4n kan nu al vanaf 29 chten vanuit Brussel. rechtstreekse Air Malta vlu

INHOUD 4

Jetair Vliegvakanties

I-NEWS

5

Jetairport, moderne thuishaven

6

Nieuw commercieel team bij Brussels Airlines

7

Thomas Cook – Hartelijk naar de klant

8

Falende Fyra wordt vervangen

10 I-SERVICE

BTExpo 10de editie

12

Passie voor service : Enjoy Paradise en Horizon Select

14

Gateway optimaliseert hotel- en vluchtmodules

15

NMBS Europe : beveiligde back-up en service in het buitenland

16 I-EXPERIENCE

Canarische Eilanden

18

The Scottish Borders

20

Rajastan : het onbeschrijflijke beschreven

InfoTravel is een uitgave van EVOLUTION MEDIA GROUP bvba, Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke, België, en verschijnt 7 keer per jaar | Directie: Piet Desmyter: tel. +32 56 60 73 33, fax +32 56 61 05 83 | Hoofdredacteur: Geert Van Lierde, tel. +32 54 32 01 51, fax +32 54 33 64 27, e-mail: [email protected] - skype geertvanlierde | Eindredacteur: Peter Van Oyen, tel. +32 55 30 55 20, gsm +32 478 83 00 26, e-mail: [email protected] | Redactie: Servane Calmant, Filip Godelaine, Daniel Steevens, René Van Hoof, Patrick Van Looy, Jos Verhoogen | Advertising manager: Michèle Grassi, tel. +32 475 89 59 21, e-mail: [email protected] | Oplage: 5.300 ex. (3.300 NL - 2.000 FR - controlled circulation) | Distributie: alle vergunde reisbureau’s in België en G.H. Luxemburg, touroperators, incentive houses, business travel managers, autocarondernemingen, luchtvaartmaatschappijen, toeristische diensten en ambassades, hotelbedrijven, cruise-, ferry, en treinmaatschappijen, dienstenbedrijven | Prepress & druk: Oranje, tel. +32 56 60 18 18 | Abonnementen (7 nummers): €28, buitenland (Europa): €43 via overschrijving op BBL 385-0451160-76 | Verantwoordelijke uitgever: Piet Desmyter, Vlasstraat 17, B-8710 Wielsbeke Overname, zelfs gedeeltelijk, van artikels en publicitaire projecten, is voorbehouden aan het copyright van het tijdschrift. Elke medewerker is verantwoordelijk voor zijn bijdrage. Edition française sur demande.

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

Ontdek de nieuwe Travelworld «Malta & Gozo 2014» brochure nu, met prijzen t.e.m. eind oktober 2014. Het ruimste aanbod van de Benelux aan de allerbeste prijs. Contacteer het Travelworld team via [email protected] of op het nummer 059/80.73.74.

|3|

NEWS

Nieuwe productlijnen vertrekken vanuit vakantiebeleving klant

JETAIR VLIEGVAKANTIES Jetair Vliegvakanties gaat in de zomerbrochure maar liefst 16 vakantieformules introduceren, die toegespitst zijn op de vakantieverwachtingen van de klant. Ook de vernieuwde website vertrekt vanuit gepersonaliseerde filtermogelijkheden. Daarnaast wordt Florida Jetair’s 5de strandbestemming in het Caraïbische gebied. Exotische vliegvakanties worden voordeliger door de komst van de nieuwe Boeing 787 ‘Dreamliner’.

Volgens CEO Elie Bruyninckx is het de reiziger die de evolutie in de reiswereld mede bepaalt. Het internet is daarbij één van de meest in het oog springende evoluties. Het wereldwijde web wordt door de reiziger zeker gebruikt als informatietool, maar soms ook als boekingstool. De keuzemogelijkheden zijn enorm toegenomen. De reisagent blijft in deze veranderende wereld volgens de CEO wel zijn rol spelen. Vandaar dat Jetair onlangs een e-partnership aan de reisagent heeft aangeboden, om het hem mogelijk te maken meer online actief te zijn. Een andere evolutie is de focus van de reiziger op beleving. Ook hier speelt Jetair in door zowel op de vernieuwde website als in het aanbod meer reizen aan te bieden op maat van de klant. Reizigers kunnen daarbij voor een deel het aanbod bijsturen door bijvoorbeeld op de vernieuwde website hotelreviews te plaatsen. Eli Bruyninckx gelooft dat het moderne toerisme meer en meer interactief gaat worden. Voortaan zijn er 16 vakantieformules, die toegespitst zijn op specifieke doelgroepen en vakantieverwachtingen van de klant. COO Jetair Vliegvakanties Dirk Van Holsbeke somt eerst 5 internationale vakantielabels op, die vertrekken vanuit de vakantieverwachting van de klant. Een ervan is de Jetair Suneo Club, dat de vroegere Fun Clubs vervangt. Verder heb je nog

drie productlijnen waaraan een Belgische meerwaarde wordt toegevoegd door Belgisch vakantie-advies of animatie (bijvoorbeeld Jetair Discovery Point voor reizigers die dingen willen ontdekken op vakantie). Tenslotte zijn er ook nog 8 labels, die gebaseerd zijn op het type reiziger, het type hotel of het type vakantiebeleving (bv Jetair For Two). Deze in totaal 16 vakantieconcepten tekenen samen voor 416 hotels in de Jetair-brochure en op de website en zijn te herkennen aan de ‘emotive wording’ (trefwoorden). Eigenlijk wordt zoals gezegd op de vernieuwde website dezelfde redenering gevolgd. De reiziger zoekt zijn vakantie niet langer op bestemming en aanbod, maar vertrekt vanuit een verwachtingspatroon. Miami Een deel van het succes van Jetair Vliegvakanties is te wijten aan de eigen luchtvaartmaatschappij Jetairfly. De beschikbaarheid van een eigen vloot stelt de touroperator in staat om rechtstreekse vluchten te verzekeren naar de Dominicaanse Republiek, Mexico, Cuba en Jamaica. Met de komst van de Jetairfly Boeing 787 ‘Dreamliner’ zal de aantrekkingskracht voor de Caraïben wellicht nog groter worden, meent Product Director Johan Lauwers. Punta Cana gaat bovendien 4 maal per week aangevlogen worden, wat een capactiteitsvermeerdering van 8.000 seats betekent. Nieuw is de tweewekelijkse non-stop vlucht uit Brussel naar Miami. Deze Jetairfly-lijnvlucht start op zaterdag 5 april en is de enige rechtstreekse verbinding van ons land naar Florida. Jetair verwacht veel van deze lijnverbinding. Niet alleen moet Florida de 5de strandbestemming worden in het Caraïbische gebied; ook op cruiseliefhebbers wordt gemikt. In ieder geval worden er 15.000 seats naar deze bestemming op de markt gezet en wordt Florida aangeboden in 5 Jetair-brochures. Tot slot moeten we nog vermelden dat ook dichter bij huis meer directe vluchten kunnen aangeboden worden. Door de komst begin dit jaar van 2 E-Jets E190 (112 plaatsen) in de Jetairfly-vloot wordt het mogelijk om ook op dunner bezette lijnen non-stop te vliegen (daarvoor had je meer zogenaamde ‘driehoeksvluchten’). De E-Jet wordt voortaan vooral ingezet op bestemmingen als Malaga, Alicante, Corfu, Zakynthos, Bastia, Ajaccio, Napels, Catania, Dubrovnik, Almeria en Gerona. (PVO)

> Jetair verwacht veel van de rechtstreekse vluchten naar Miami. Florida (hier Miami Beach) moet de 5de strandsbestemming worden van de Caraïben (foto pvo).

|4|

i

www.jetair.be INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

Moderne thuishaven voor TUI Belgium

JETAIRPORT TIU Travel Belgium heeft op 23 oktober zijn intrek genomen in het nieuwe gebouw Jetairport in Zaventem. Het moet een nieuwe ‘thuishaven’ worden van de reisgigant. Voortaan zullen 800 werknemers van de diverse merken (voorheen verspreid rond het Brusselse) in het gebouw actief zijn. Naast kantoren is er in Jetairport ook plaats voor een onderhoudsloods voor de vliegtuigen van Jetairfly. De bouw van Jetairport, naast de luchthaventerminal en grenzend aan de tarmac van Brussels Airport, is een huzarenstukje. Architect Van Laere klaarde de klus op 16 maanden tijd. De kostprijs van het gebouw is 30 miljoen euro. Toch noemt CEO Elie Bruynickx het gebouw een kostenefficiënte operatie. Dit komt door de dubbele functie van het gebouw. Naast kantoorruimte, is er dus ook een hangar van 10.000 vierkante meter, waar 3 vliegtuigen simultaan kunnen geserviced worden. Voortaan werken dus 800 werknemers in Jetairport. Voorheen waren zij actief in 6 locaties in Zaventem en Mechelen. In Jetairport vind je nu touroperator Jetair, afdeling Specialists, Jetaircenter en air broker Sirius in het gebouw (voorheen in Mechelen). Vanuit het centrum in Brussel verhuist Sunjets naar het gebouw. Jetairfly en TuiFly Academy blijven in dezelfde gemeente, maar veranderen alleen van gebouw. Dat geldt ook voor Tec4Jets dat 2 hangars op Brussels Airport verruilt voor de grote loods in Jetairport. Deze onderhoudsfirma zal trouwens binnenkort ook de nieuwste Boeing 787 ‘Dreamliner’ in de loods kunnen ontvangen. Eli Bruynicnkx gelooft dat Jetairport door de kostenefficiëntie zal kunnen bijdragen aan nog competitievere prijzen voor de klant. (PVO)

10 min

31 min

> Officiële opening door Melchior Wathelet (Staatssecretaris voor Mobiliteit) omringd door Will Waggott (CFO TUI Travel PLC), Elie Bruyninckx (CEO TUI Travel Belgium), Arnaud Feist (CEO Brussels Airport) en Francis Vermeiren (Burgemeester Zaventem). (foto Jetair)

57 min

36 min

DUS BRUSSEL – DÜSSELDORF 2 U 14

BESTEED UW TIJD AAN BOORD ZOALS U WENST. Of u nu eerder wil werken of wil ontspannen, geniet hoe dan ook van onze selectie kranten en onze Wifi-verbinding* tijdens uw reis. En als al dat werken of ontspannen u honger heeft doen krijgen, dan zal u onze restauratie geserveerd aan uw zitplaats, des te meer appreciëren. Bij ons zijn alle diensten in Comfort 1 inbegrepen. Informatie en reserveringen in de reiskantoren. * Dienst geleverd door 21Net en geactiveerd door Nokia Siemens Networks, onder voorbehoud van beschikbaarheid.

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

|5|

NEWS

Nieuw commercieel team

BRUSSELS AIRLINES Brussels Airlines zet de komende maanden nog meer in op innovatie en klantentevredenheid. Lars Redeligx, chief commercial officer van Brussels Airlines, stelde daarvoor zelfs een volledig nieuw commercieel team samen.

FOCUS OP TEVREDEN MENSEN “Brussels Airlines vertoeft op dit ogenblik in een overgangsperiode. Wij hebben reeds heel wat zaken gerealiseerd en zitten ook mooi op schema. Nu is het tijdstip aangebroken om een nieuwe episode te schrijven”, zegt Lars Redeligx, die begin dit jaar aantrad als nieuwe chief commercial officer. “De herstructurering van Brussels Airlines verloopt zoals gepland in zoverre dat wij binnen de Lufthansa-groep een sterke geloofwaardigheid hebben uitgebouwd. Wij kunnen met Brussels Airlines zaken realiseren die niet altijd mogelijk zijn bij Lufthansa of andere luchtvaartmaatschappijen van de groep. Wij focussen op een heel sterke, geïndividualiseerde dienstverlening voor onze klanten. Nadat wij eerder het lange-afstandsproduct hebben bijgestuurd, bereiden wij nu een upgrading voor van onze vluchten op korte en middellange afstand. Wij realiseren immers 80% van onze business op korte afstand. Daarom is het ook onze betrachting om van Brussels Airport een volwaardige hub te maken, waarin Brussels Airlines de hub carrier is. Hoewel wij heel wat point-to-point-verbindingen aanbieden, verschillen wij fundamenteel van Lufthansa-dochter Germanwings. Alleen al ter wille van Brussel als Europese hoofdstad en zakencentrum is die hub-functie noodzakelijk”, aldus nog Lars Redeligx, die de marktpenetratie van de low cost carriers in België nauwgezet volgt.

> Lars Redeligx met het nieuwe commercieel team van Brussels Airlines.

Partner voor elke klant

STERRENMENU’S AAN BOORD Brussels Airlines verwent sinds november zijn businessklanten met sterrenmenu’s aan boord. Belgische sterrenchefs stellen een menu samen met regionale producten. Driesterrenchef Geert Van Hecke van De Karmeliet mag de spits afbijten. Brussels Airlines levert al langer inspanningen om een culinaire ambassadeur voor ons land te zijn. Aan boord kunnen passagiers genieten van typische Belgische specialiteiten als pralines, wafels, koekjes en uiteraard ook bieren. Voor haar businesspassagiers wil de Belgische flagcarrier nog een stapje verder gaan. Bij de start van het winterseizoen wordt aan boord van alle intercontinentale vluchten naar de Verenigde Staten en Afrika topgastronomie geserveerd onder de naam ‘Belgian Star Chefs’. Elke 4 tot 5 maanden wordt de menukeuze van een andere Belgische sterrenchef geïntroduceerd. Geert Van Hecke is de eerste topchef die zijn menu mocht samenstellen. Hij koos als voorgerecht voor gerookte paling uit Damme, geserveerd met dragon yoghurtsaus en venkelpuree. Als hoofdgerecht stelt hij Noordzeegarnalen naar een Brugs recept met curry van zoete aardappelen en gestoomde sluimerwten voor. Ook de bier- en kaaskeuze is 100 % West-Vlaams: Damme en Brugse Apero Kaas en Brugse Tripel. Geert Van Hecke toonde zich best fier op het feit dat hij als eerste een menu mocht samenstellen voor Brussels Airlines. Al was dit niet altijd makkelijk, merkt de sterrenchef op: “ Eten op 10.000 meter hoogte is toch heel anders dan op de begane grond. Je kan niet alles serveren. Zeevruchten bijvoorbeeld zijn heel moeilijk en ook rauw vlees is uit den boze. Verder moet alles extra gekruid worden aangezien je op grote hoogte smaak verliest. Bovendien moeten de borden opnieuw opgewarmd worden, en daar moet je ook rekening mee houden ”. Het werk van de sterrenchef zit er nu op. Het is het cateringbedrijf LSG Sky Chefs die de recepten van de chef gaat bereiden. De businesspassagiers zullen de keuze van Geert Van Hecke kunnen proeven op vluchten vanuit Brussel naar de VS en Afrika. Voor wie liever meer internationale gerechten lust, zijn er voldoende alternatieven. Na Geert Van Hecke, is het in de lente de beurt aan een Luxemburgse chef om een Belgisch sterrenmenu samen te stellen. (PVO)

“In vergelijking met andere regio’s is de low cost-penetratie in Brussel zeer hoog en loopt zij op tot 40%. Wij moeten daarmee rekening houden wat niet betekent dat Brussels Airlines een low cost carrier wil kopiëren. Wij focussen op een klantgerichte dienstverlening volgens de wensen van de klant. Is een klant alleen maar uit op goedkope tickets (b-light), wil hij betalen voor gebruiksgemak en reiscomfort (b-flex) of wil hij betalen voor totale flexibiliteit en snelheid (business). Wij reiken hem alle keuzemogelijkheden aan en laten alle opties open, waardoor Brussels Airlines zich profileert als een partner voor elk klantentype”.

≤ Geert Van Hecke en Karin Larose (Senior Cabin Crew) met de creaties van de topchef. (foto pvo)

GEERT VAN LIERDE

c-more: www.brusselsairlines.be |6|

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

NEWS

Thomas Cook introduceert nieuw groepslogo

HARTELIJK NAAR DE KLANT Na een internationaal strategisch moeilijk periode ziet Thomas Cook Group opnieuw de zon schijnen. Om daaraan uiting te geven, gelijktijdig de groepsgeest te versterken en te accentueren dat de klant centraal staat, werd ‘the sunny heart’ gecreëerd, een gloednieuw logo waarmee de reisgroep zichzelf heruitvindt.

Sinds 1 oktober wordt de uitstraling van Thomas Cook Group mondiaal geherpositioneerd. De blauw-gele kleurstelling met wereldbol ruimt plaats voor ‘the sunny heart’ een nieuw logo dat door de Scandinavische partners binnen de reisgroep werd ontwikkeld. Het nieuwe logo symboliseert ‘high-tech - hightouch’-beleving in alle contactmomenten met de klant, van distributiekanalen tot de uiteindelijke reiservaring. “Het is een belangrijke mijlpaal in de transformatie van Thomas Cook”, aldus Harriet Green, ceo van de Thomas Cook Group. “Dit is niet simpelweg een uitrol van een nieuw logo maar een hernieuwde belofte aan onze klanten, medewerkers en partners dat we hen in het hart van onze organisatie zetten. Het wordt voor de klant steeds duidelijker welke waarde de Thomas Cook Group biedt, steeds beter zichtbaar waarin wij ons onderscheiden. Innovatieve producten en uitstekende service, vanaf de droom, het zoeken, boeken tot en met de vakantiebeleving zelf”. Met Neckermann in Europa, Ving in Zweden, Condor in Duitsland en Airtours in Groot-Brittannië heeft Thomas Cook Group sterke merken in huis, die voortaan allemaal het ‘sunny heart’-logo dragen. Daarnaast zijn er in verschillende landen merken die zeer sterk zijn op hun eigen markt, zoals bijvoorbeeld Pegase, die hun eigen logo en strategie behouden, maar die wel duidelijker zullen aanvoeren dat zij onderdeel zijn van de Thomas Cook Group. Tegen het jaareinde wil Thomas Cook België de nieuwe huisstijl overal hebben doorgevoerd, zodat de reserveringen voor het zomerseizoen onder een zonnig hart kunnen starten. In de daaropvolgende maanden wordt het logo ook mondiaal doorgevoerd in onder andere hotels en touringcars op de bestemmingen. Focus op Split en partnerhotels De voorstelling van het nieuwe groepslogo was voor Thomas Cook België aanleiding om het nieuwe zomerprogramma toe te lichten, inclusief een hele waaier aan prijsgaranties en vroegboekvoordelen. Interne studies wezen immers uit dat in een lastminute-periode 95% van alle nog verkochte reizen duurder is dan oorspronkelijk en dat nog hooguit 25% van het aanbod be-

schikbaar is. Klanten die opteren voor familiekamers, specifieke kamers, logiesformules en maaltijdregimes wordt aangeraden om tijdig te reserveren. Thomas Cook lanceert voor zomer 2014 Dalmatië als nieuwe bestemming; tussen einde juni en midden september wordt er tweemaal per week tussen Brussel en Split gevlogen. Verder komen er vakantievluchten vanuit Charleroi naar Antalya aan de Turkse Riviera en wordt het algemene vluchtaanbod op Rijsel en Luik uitgebreid. Nog meer dan de voorbije jaren, trekt Thomas Cook de kaart van de partnerhotels, zoals Sentido, Iberostar (meer dan 100 hotels rond de Middellandse Zee en in de Caraïben), Ifa/Lopesan (Gran Canaria), Mitsis (Griekenland), Paloma (Turkije), Sunrise (Egypte), The Th ree Corners (Egypte) en Constantinou (Cyprus). Voor exotische vakanties wordt de samenwerking met vluchtpartners Thai Airways en Condor voortgezet. Met vluchten op Holguin in Cuba wordt het meest authentieke deel van Cuba toegankelijker en met vluchten op Nairobi en Kilimanjaro worden er meer combinatiemogelijkheden voor strandvakanties en safari’s aangereikt. In de autovakanties wordt sterker gefocust op Frankrijk, met de Provence en de Azurenkust, en in het segment van de kampeeren bungalowvakantie. Uitbreiding is tevens voorzien op Toscane, Riviera di Levante en Riviera dei Fiori. In Oostenrijk komen er twee zevendaagse rondritten per fiets langs de Bodensee en de Donau. Bij de citytrips claimt Thomas Cook marktleiderschap en vergroot men het aanbod op Londen met 25 nieuwe hotels en in Parijs worden er meer city-appartementen voorgesteld. Een aparte brochure bundelt arrangementen op Duitsland, terwijl ook het aanbod van kampeer- en bungalowvakanties, cruises en Discover-rondreizen verruimt. GEERT VAN LIERDE

www.thomascook.be

Homecoming Scotland - Programma 2014 Toeristisch Schotland in z’n geheel blikt vooruit naar 2014. Volgend jaar wordt immers The Year of Homecoming Scotland gevierd, waarin iedereen met Schotse roots van over de hele wereld naar het moederland uitgenodigd wordt (en de bezoekers zonder Schotse afkomst zijn uiteraard ook welkom). VisitScotland patroneert over heel het land evenementen die in het teken staan van ancestry en focust tegelijk op de thema’s food & drink en active, creative and natural Scotland. Sportieve highlights worden in 2014 zonder enige twijfel de Ryder Cup, die dit keer in golfmekka Gleneagles zijn beslag krijgt, en de Commonwealth Games, die aan hun 20ste editie toe zijn en Glasgow als gaststad hebben. Een ander, meer beladen jaarthema, wordt de 700ste verjaardag van de Slag bij Bannockburn, één van de absolute hoogtepunten in de Schotse vrijheidsstrijd. En verder is er ook de 100ste verjaardag van het overlijden van John Muir, eminent auteur en natuurbeschermer. (DS)

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

|7|

NEWS

‘Falende Fyra’ wordt vervangen

50x BELGIË-NEDERLAND VANAF 2016 De falende Fyra wordt tegen 2016 gefaseerd vervangen door een breed vervoersaanbod tussen België en Nederland. De Belgische en de Nederlandse Spoorwegen herstellen de oude ‘Benelux’-lijn en zetten samen met Thalys en Eurostar 50 dagretourverbindingen op de sporen. Ook wordt tegemoet gekomen aan de vraag om Breda met Brussel te verbinden.

Sinds februari 2013 rijdt er opnieuw een klassieke IC-trein rechtstreeks tussen Brussel en Den Haag en dat ter vervanging van de Fyra die door allerlei technische gebreken na enkele weken aan de kant werd gezet. Omdat de rijpaden over klassieke spoorlijnen al grotendeels waren ingepalmd voor het binnenlands verkeer in Nederland, werd er tijdelijk een alternatieve verbinding Brussel-Den Haag opgezet. Ook verhoogde Thalys het aantal treinen tussen Brussel en Amsterdam opdat ook Schiphol opnieuw bereikbaar zou worden. Ondertussen beraadden de Belgische en Nederlandse Spoorwegen zich over een vernieuwend treinaanbod. In opeenvolgende fasen willen beide spoorwegmaatschappijen, in samenspraak met de treinoperatoren Thalys en Eurostar, het aanbod optrekken tot 50 dagretourverbindingen tegen 2016. Vanaf december 2014 rijdt de IC-trein Brussel-Den Haag opnieuw naar Amsterdam en wordt ook het aanbod verdubbeld tot 16 verbindingen per dag. Die verhoging gebeurt geleidelijk: 10 verbindingen tussen Brussel en Den Haag sinds begin oktober en 12 treinen heen en terug vanaf december 2013. Bijkomend zal deze IC-trein (in functie van de beschikbare rijpaden) vanaf december 2014 langs Brussels Airport rijden. Daarmee krijgt Brussels Airport ook de door hen gevraagde verbinding met Zuid-Nederland. Nieuw is dat de IC-trein vanaf december 2016 gedeeltelijk over de hogesnelheidslijn gaat rijden tussen Antwerpen en Rotterdam. Daarmee krijgt Breda de in het Fyra-project vooropgestelde verbinding met Brussel. Vanaf Rotterdam rijdt de trein dan verder op het klassieke spoor tot Den Haag HS, Schiphol en Amsterdam CS. Het aantrekkelijk tariefaanbod op de ICtrein blijft hetzelfde als op de bestaande IC-verbinding tussen Brussel en Den Haag en er is geen reserveringsplicht voorzien.

Thalys en Eurostar Naast het klassieke treinaanbod wordt een complementair hogesnelheidsaanbod uitgewerkt. Thalys voorziet tegen december 2015 14 dagretourverbindingen tussen Brussel en Amsterdam. Vanaf april 2014 pendelen er ook twee Thalys-treinen vanuit Amsterdam naar Rijsel. Vanuit Brussel is men dan na 35 minuten in Rijsel, waar men vlot kan overstappen op het Franse TGV-netwerk. Verder gaat Eurostar vanaf december 2016 twee keer per dag heen en weer rijden tussen Londen en Amsterdam. Die Eurostar-verbinding wordt gereden met de nieuwe e320-treinen. De Eurostar-trein zal stoppen in Brussel, Antwerpen, Rotterdam, Schiphol en Amsterdam Centraal. Dat houdt ook in dat de Kanaaltunnel-terminal in Brussel-Zuid moet worden omgebouwd opdat Eurostar-treinen er niet langer stoppen aan een doodlopend spoor. Tevens moet in Antwerpen-Centraal een Schengen-zone worden gebouwd voor de identiteitscontrole van Londen-reizigers. Het toekomstproject van de Belgische en Nederlandse Spoorwegen betekent alleszins een strategische herpositionering van NMBS in het internationaal treinaanbod. Vooreerst wordt immers een volwaardig grensoverschrijdend aanbod gecreëerd waarin conventionele treinen en hogesnelheidstreinen complementair zijn aan mekaar en tekenen voor 50 dagretour-verbindingen. Lage Landenlijn, Deutsche Bahn en Thello? Ondertussen zetten ook de stad Den Haag, treinoperator Arriva (een dochteronderneming van Deutsche Bahn) en partners zoals Brussels Airport, hun plannen door voor de Lage Landenlijn vanuit Den Haag naar Brussels Airport. Een eerder aangevraagde vergunning om vanaf 2014 te gaan rijden, werd geweigerd. Het dossier wordt nu aangepast en opnieuw ingediend om mogelijk vanaf 2015 tussen beide hoofdsteden te gaan rijden. Men zou de plannen van NMBS en NS beconcurreren met aangepaste reistijden, meer comfort en andere prijsstelling. Verder is het afwachten of Deutsche Bahn zijn plannen doorzet om Londen-BrusselAmsterdam te gaan rijden vanaf 2016-2017. Wat met Thello (joint-venture tussen Trenitalia en Veolia Transdev) dat eerder al zijn oog liet vallen op het traject Parijs-Brussel-Amsterdam; zij hebben alsnog geen aanvraag voor rijpaden ingediend. Dan is er ook nog Travelteq dat ervan droomt om vanaf 2015 vijfmaal per dag met een luxueuze hogesnelheidstrein te gaan rijden tussen Amsterdam en Parijs. Plannen en dromen zijn mooi, maar rollend materieel en hoogtechnologisch geschoolde treinbestuurders vinden, is een andere zaak. GEERT VAN LIERDE

> De Fyra, veel verder dan de stelplaats van NS in Watergraafsmeer, is de trein niet geraakt.

|8|

i

www.nmbs.be | www.ns.nl | www.thalys.be | www.eurostar. com | www.arriva.nl | www.bahn.de | www.thello.com INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

NEWS

Tr anseurope Nieuwe winteroogst Transeurope heeft 4 brochures op de markt gebracht. Zelf noemt de Brugse touroperator het ‘winteroogst’, maar in het geval van de algemene Citytripsbrochure en de nieuwe Go Chic brochure gaat het wel om jaaredities. De Parijs- en Londen-brochures bieden wel een ‘winteraanbod’ aan, lopend tot 31 maart 2014. In de 3 Citytripsbrochures vind je nog meer hotels en bestemmingen. Zo is er voor Parijs een hotelopfrissing gebeurd, met 9 nieuwe adressen. Verder vindt de reiziger opnieuw een waslijst van extra’s onder vorm van expo’s en musicals. Transeurope trekt volop de kaart van Go Chic. Met 278 pagina’s is het aanbod in de nieuwe jaarbrochure quasi verdubbeld tegenover vorig jaar. Er worden bijna 140 iconische adressen voorgesteld van tophotels in 18 landen. Nieuw zijn Porto, Lyon, Moskou, Washington en Malta.

een reis in 2014, krijgt de prijzen die golden in 2013. Op de wesite www. wnw.be vind je ook de prijzen terug van motorhomes. In de Alaska-brochure worden meer cruises voorgesteld. Nieuw voor Hawai is de Island Hopping (3 eilanden worden bezocht in kleine groepjes). Verder stelt Wings & Wheels voor de eerste maal Tahiti voor. PETER VAN OYEN

www.imaginetravel.be - www.sudamericatours.be - www.wnw.be

(PVO)

www.transeurope.com

> Wings & Wheels stelt voor de eerste maal Tahiti voor. De droombestemming Bora Bora ontbreekt niet in het aanbod. (foto pvo)

> Porto is één van de nieuwe bestemmingen in de Go Chic-brochure. Het bovenste gedeelte van de beroemde Dom Luis-brug is nu uitsluitend toegankelijk voor de tram en voetgangers en fietsers. (foto pvo)

Tr avel by Exellence Verder gaan op het elan met 3 Imagine Travel, Sudamerica Tours en Wings & Wheels blijven niet bij de pakken zitten. Nu hun ‘compagnon de route’, Terre d ‘Afrique, is weggevallen, moet de belangenorganisatie verder met drie leden. De nichetouroperators gaan echter verder op hun elan met een uitgekiend aanbod. Imagine Travel ziet zijn aanbod op Egypte natuurlijk volkomen verschrompelen door de omstandigheden daar. De Brugse touroperator vangt dit op door zijn aanbod op Azië te verbreden en biedt er 18 bestemmingen aan. Het zijn vooral à la carte-reizen. De jaarbrochure (met aanbod tot oktober 2014) is vooral een leidraad voor de reiziger. Oman en Jordanië (beide opgenomen in de brochure Midden-Oosten) worden als alternatief voor Egypte gezien. Verder is er ook nog de brochure Rails & Rivers, met een mooi aanbod aan riviercruises en treinreizen. Het Imagine 4 Kids programma voegt een aantal familiereizen toe aan het aanbod. Sudamerica Tours viert in 2014 haar 25-jarig bestaan. In het jubileumjaar worden een 100-tal rondreizen aangeboden, waarvan 90 % reizen op maat zijn. De Zuid-Amerika-specialist scoort goed met selfdrives in Cuba (markleider op dit programma) en in Costa Rica. Regelmatig worden themareizen georganiseerd zoals een culinaire rondtrip in Peru. Colombia wordt door de Brusselse touroperator naar voor geschoven als een land om te ontdekken. Ook de reis die de natuurpracht van Costa Rica met een Star Flyer-cruise combineert, wordt warm aanbevolen. Wings & Wheels geeft aan vroegboekers een pak voordelen. Wie bijvoorbeeld in de States nog vóór 31 december een huurauto boekt voor INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

Waan uzelf TUSSEN HEMEL EN ZEE

CRUISES 2014 - 2015 NOVEMBER 2013 - APRIL 2015 REIZEN ROND DE WERELD 2014 EN 2015 ANTILLEN & CARAIBEN MIDDELLANDSE ZEE & CANARISCHE EILANDEN DUBAI & DE EMIRATEN RODE ZEE ZUID-AMERIKA NOORD-EUROPA VERRE OOSTEN TRANS-ATLANTISCHE CRUISES

Onze brochure is bestelbaar via Promoplanning Inlichtingen en reserveringen: 070.234.567 of www.costaclick.be

|9|

SERVICE

Tiende BT Expo op 11-12 december

GELOVEN IN DE TOEKOMST VAN HET TOERISME De tiende BT Expo, op 11 en 12 december in de Wild Gallery in Brussel-Vorst, accentueert het geloof van de reissector in de toekomst van het toerisme. Een nieuwe, charmante locatie, meer standhouders dan voorheen die inspelen op à la carte, mice en belevingsarrangementen en een uitgebreid randprogramma zijn de troeven waarmee BT Expo opnieuw zo’n 4.000 bezoekers hoopt te bereiken. Enigszins noodgedwongen omdat Le Square de data voor BT Expo had verhuurd aan een andere organisator verlaat BT Expo hartje Brussel om uit te wijken naar een nieuwe locatie in Vorst. De Wild Gallery in Vorst is gevestigd in een art déco-gebouw uit 1902 dat jarenlang de hoofdzetel huisvestte van Diamant Board. Het bevindt zich langsheen de spoorlijnen vanuit Charleroi en Gent naar Brussel-Zuid en vlakbij het kunst- en evenementencentrum Wiel’s in de oude brouwerij van Wielemans-Ceuppens in Vorst. “Met zijn 2.200 vierkante meter modulair ingedeelde oppervlakte, zijn hoge plafonds en sterke lichtinval wekt de Wild Gallery eerder de indruk van een lounge of galerij, dan wel van een oude loods of een congrespaleis”, geeft Charles Bedoret aan. “Het is een fantastisch mooie en aangename locatie die het tienjarige BT Expo alleszins een nieuw elan zal geven. Wij zijn dan ook heel enthousiast over de nieuwe locatie. Bovendien zijn er heel wat extra troeven. Zo is er onder meer ruime gratis parking, terwijl exposanten en bezoekers voordien vaak 25 euro per dag moesten betalen in hartje Brussel. De Wild Gallery ligt ook vlakbij de ring, bereikbaar via onder andere de uitrit Anderlecht-Industrie. Vanaf het station BrusselZuid kan je de trams 82, 97 en de bussen 49 en 50 nemen die in de onmiddellijke omgeving stoppen. Wij voorzien alleszins een pendeldienst tussen Brussel-Zuid, ter hoogte van de Frankrijkstraat, en de Wild Gallery opdat iedereen vlot naar BT Expo kan komen”.

Sterk signaal Wat BT Expo nog het meeste verheugt is dat zij er dit jaar zijn in geslaagd om meer standhouders dan voorheen aan te trekken. “Dat is een heel sterk signaal omdat de crisis zich dit jaar alleszins heel sterk heeft laten voelen. Het geeft ook aan dat velen sterk geloven in de toe| 10 |

komst van het toerisme”, beklemtoont Charles Bedoret. “Wat dat betreft noteren wij een sterke toename van het aantal destination management en tourism marketing companies. Hun aantal loopt op tot een negentigtal exposanten. Zij willen zich volop presenteren aan touroperators en reisagenten die zich toespitsen op maatwerk of die een alternatief zoeken voor bestaande programma’s. Verder tellen wij een dertigtal touroperators en zijn er ook weerom diverse luchtvaartmaatschappijen, rederijen en hoteliers aanwezig. Speciale aandacht gaat uit naar mice en evenemententoerisme, waarvoor wij een aparte business travel cocktail organiseren als networking-event. De Verenigde Staten zijn weerom prominent aanwezig met Visit USA. Ook verwelkomen wij opnieuw de Association of Belgian Touroperators, de Vereniging Vlaamse Reisbureaus, Belgian Travel Organization en Selectair die ter plaatse persconferenties, workshops of ledenvergaderingen houden”. GEERT VAN LIERDE

c-more: www.btexpo.com

TIME2 VOOR AFSPRAKEN “BT Expo wil zich meer dan voorheen positioneren als een networking event voor de Belgische reissector. Daarom hebben wij een samenwerkingsproject opgezet met Time2. mobi”, geeft Charles Bedoret aan. “Exposanten en bezoekers kunnen zich voorafgaand registreren of aanmelden via LinkedIn Connect en zien wie er allemaal op welke tijdstippen aanwezig is. Gelijktijdig krijgen zij de mogelijkheid om onderling afspraken te maken voor een meeting. Een kwartiertje voor het geplande tijdstip ontvangt elkeen dan een berichtje dat hen waarschuwt voor de afspraak en hen meteen ook de locatie herhaalt. Via dit face-to-face networking-concept wordt de tijd voor zakelijke afspraken geoptimaliseerd en functioneel ingepland”.

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

HIER IS HET

NIEUWE

THOMAS COOK De oude Thomas Cook mag best trots zijn! F F F F F F F F

#2_13,,7&#02`17+ -*'1##02uw klant als het hart van Thomas Cook. #2&-+1--)-.4),2'#%,A'1 in vertrouwen op vakantie gaan. Kwaliteit en genieten12,!#,20*2'("#,1"#4),2'#4,35)*,2@ &-+1--)&##$2##,uitgebreid vakantieaanbod. &-+1--)5'*3,'#)##040',%#,-.+2 0#,%#,@-5#*4--0koppelsAfamilies met kinderenAjongeren*1senioren@ &-+1--))#,24#01!&'**#,"#garantiesB.0'(1%0,2'#4--040-#%# -#)#01A1)'%0,2'#A-+03'*%0,2'#AD@ Innovatie'1 #*,%0'()@*(0-.0'(5',2&-+1--)"#04#*%8',# ,,-42'-,50"@ &-+1--))'()2#0,03'2-+&0jarenlange ervaring+#235)*,22#"#*#,@

@@B'+,#,#!&2#,.@@QQ0+1202‘!A“ŠŒ#,2AŠŽ‹Œ@‘‘@’’‘#,2Q'!@HJ‹Š‘@

SERVICE

PASSIE VOOR SERVICE FLEXI PARTNER VOOR LUXEREIZEN Enjoy Paradise Enjoy Paradise is vandaag uitgegroeid tot een nichetouroperator die gespecialiseerd is in luxevakanties en cruises. Het aanbod wordt digitaal voorgesteld op www.enjoyparadise.be. Deze website wordt continue verder uitgebouwd. Vooral het cruiseluik wordt beschouwd als een handige tool voor de reisagent en klant.

Enjoy Paradise werd opgericht in 1991 en specialiseerde zich aanvankelijk in groepsreizen naar Sri Lanka en Gambia. Gaandeweg werd het aanbod uitgebreid met luxereizen naar verre bestemmingen. Halverwege de jaren ’90 kwam het cruiseverhaal sterk opzetten. Vandaag is de verkoop van cruises goed voor 80 % van de omzet, verduidelijkt Distribution Manager Tom Mertens. Verder worden à la carte verre reizen aangeboden, vooral luxe rondreizen in Afrika en Azië.

Veelzijdige website Sinds 2001 geeft Enjoy Paradise geen brochure meer uit, maar wordt er volop ingezet op de website. Dat is een bewuste keuze geweest, stelt Tom Mertens: “Sinds de jaren 2000 zagen we het aandeel cruises in onze verkoop jaar na jaar stijgen. Daarom investeerden we in een flexibele website, zodat de reisagent gemakkelijk reizen en cruises voor zijn klant kan opzoeken. Vooral ons cruiseluik is sterk uitgewerkt. Je kan er bijna 10.000 cruiseafvaarten consulteren. Bovendien kan je zoeken via verschillende parameters zoals kajuittypes, bestemmingen, rederijen, themacruises en noem maar op. Sinds 3 jaar is onze cruisewebsite ook gekoppeld aan Amadeus, zodat we aan de klant actuele prijzen (flexible pricing) kunnen voorstellen. Ik durf dan ook te stellen dat onze website (en dan vooral het cruiseluik) vrij uniek is op de Belgische markt”. De Distribution Manager voegt hier aan toe dat er verder gesleuteld wordt aan de webstek: “Onze volgende stap is om het de reisagent mogelijk te maken dat hij voor zijn klant ook vluchten en hotels bij de cruise kan boeken. Op die manier zijn dan volledige pakketten mogelijk”. Tom Mertens stipt aan dat de website enorm gebruiksvriendelijk is voor de (potentiële) klant. Hij kan ook interactief met Enjoy Paradise of de reisagent communiceren over details van het reisschema. Toch moeten de reizigers voor de uiteindelijke boeking steeds langs gaan bij de reisagent. Volgens Tom Mertens kan die reisprofessional het best inschatten wat zijn klant eigenlijk wil. Daarna is het de taak van Enjoy Paradise om die reisdromen perfect in te vullen. High End producten en trends Enjoy Paradise beschouwt zich als een nichetouroperator die vooral ‘high end’ producten aanbiedt, merkt TomMertens op. In het cruisesegment stelt de Distribution Manager vooral een sterke groei van Regent Seven Sea Cruises vast. De instapprijs voor deze all inclusive luxerederij ligt misschien hoger, maar daarna is alles aan boord inbegrepen, tot excursies toe. Blijkbaar een formule die steeds meer aanslaat. Tom Mertens ziet ook een trend naar langere cruises van 3 weken en meer. Voor de verre reizen scoren de stranden aan de Indische Oceaan en de Caraiben steeds beter. Enjoy Paradise heeft ook een uniek winterprogramma. Met Ski USA en SKI Canada biedt de touroperator sneeuwvakanties in de Verenigde Staten en Canada aan. Wie ooit de latten aanbond in de Rocky Mountains, wil beslist niets anders meer, meent Tom Mertens. Het is wel een formule voor ervaren skiërs, geeft de Distribution Manager van Enjoy Paradise nog mee. www.enjoyparadise.be

>

| 12 |

Tom Mertens, Distribution Manager Enjoy Paradise (hier in Cadiz): “Enjoy Paradise is vandaag uitgegroeid tot een nichetouroperator die gespecialiseerd is in luxevakanties en cruises”. (foto pvo)

PETER VAN OYEN

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

SERVICE

NA MADAGASCAR VOLGENS LAOS EN BOTSWANA Horizon Select Horizon Select laat Europa over aan de specialisten van dit continent, maar voor de rest verrast de touroperator uit Poperinge elk jaar met nieuwe bestemmingen uit andere werelddelen. In de jongste brochure zijn dat Madagascar en Costa Rica.

Het is nu al duidelijk dat in een volgende brochure Botswana aan bod zal komen alsook de combinatie Thailand met Laos. Het feit dat Vietnam en Cambodja al langer vaste bestemmingen zijn, maakt dat daar ook à la carte-combinaties mogelijk zijn. Het standaardprogramma als groepsreis en voor individuelen zal hoe dan ook starten in Bangkok, heel Thailand doorreizen en dan op een speciale boot naar Vientiane koers zetten. Overigens blijft Sri Lanka met diverse programma’s de grote sterkhouder voor Horizon Select. Welke factoren bepalen de keuze van bestemmingen? “Moeilijk te zeggen,” stelt Peter Warlop: “We hebben een soort beurtrol voor de eerste groepsreis van het jaar. Het ene jaar is dat een nieuwe bestemming in Afrika, het andere jaar Latijns-Amerika en nog een ander jaar Azië. Voor 2014 hebben we dus Thailand-Laos. We keken eerst uit naar Taiwan, dat in de pipeline blijft zitten.” De recrutering van klanten gebeurt via andere kantoren maar uiteraard ook via de eigen reiskantoren van Hoppetravel, gevestigd in Poperinge en Veurne. Veel repeaters? Peter Warlop: “Ieder jaar in november hebben we een groepsreis met een vaste kern. Natuurlijk is daar wat verloop in, maar het

is de enige groep bij ons die tot 24 passagiers gaat. In de andere gevallen stoppen we bij 15 tot 18 pax. Bij die novemberreis gaat ook iemand van de eigen kern mee, zodat de begeleiding in het Nederlands is. Voor alle begeleide groepsreizen is er een professionele Nederlandstalige begeleider mee vanuit Brussel die we recruteren uit het grote aanbod bij het ROC.” Hoe zit het met de begeleiding bij individuele reizen? Die worden doorgaans in het Engels begeleid, maar in Indonesië kan Nederlandstalig en in Vietnam, Cambodja, China en Indië ook Franstalig. Peter Warlop wijst op de grote misverstanden die blijkbaar bestaan bij het grote publiek: “Individueel reizen betekent zeker niet dat je aan je lot overgelaten wordt. Dat maakt net het verschil: individueel ben je de hele tijd begeleid bij ons. Peter Warlop: “Veel consumenten denken bovendien dat een individuele reis met een eigen chauffeur of gids enorm duur zal zijn, maar dat is meestal niet zo: een individuele reis is in feite dezelfde prijs als een groepsreis, want in dat laatste geval moet je reisleider ook zijn vliegtuigticket, zijn reis en zijn wedde betaald worden. Individueel heb je dat niet. Zo komt het dat de individuele reizen niet duurder zijn, en dan vooral in Azië. In Latijns-Amerika ligt dat iets anders: daar kan men kiezen om te reizen in kleine groepen van 6–8 personen, ofwel volledig individueel wat wel iets duurder wordt.” DANIEL STEEVENS

www.horizonselect.be

wijnpakketten

Eindejaarstombola De Kerstman komt vroeg dit jaar:

10 E L K W EW IN E N A EK AR S

Voucher Shopping Gateway

r

g Vouche

Shoppin

Shopping Gateway

Voucher ns for the Travel Solutio

r

g Vouche

.be www.gateway

Shoppin

Future

ns for the Travel Solutio

Future

.be www.gateway

vouchers

Win hotel vouchers, wijnpakketten, filmtickets! Meer info in uw Gateway 2 Travel vanaf 15 november

www.gateway.be INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

filmtickets

Travel Solutions for the Future | 13 |

SERVICE

Gateway optimaliseert hotel- en vluchtmodules

MEER FACILITEITEN VOOR DYNAMIC PACKAGING Met een geoptimaliseerde reserveringsmodule voor hotels speelt Gateway in op de toenemende vraag van reisagenten die zich toespitsen op ‘dynamic packaging’. Zo kan je bijvoorbeeld hotels zoeken nabij kerstmarkten en stadions van de wereldbeker voetbal in Brazilië. Daarnaast lanceert Gateway een nieuwe vluchtmodule die bij de reisagent tot hogere conversies moet leiden. In de Gateway 2 Travel-module kunnen reisagenten nu al meer dan 150.000 hotels wereldwijd reserveren. “Weldra breiden wij het aanbod uit in het Middellandse Zeegebied”, geeft Andries Oprel aan. “Hiermee komen wij tegemoet aan de toenemende vraag van reisagenten die hotels zoeken op klassieke vakantiebestemmingen en dat naast het beschikbare aanbod van leisure-touroperators. Met Gateway willen wij reisagenten daadwerkelijk ondersteunen wanneer zij zich willen toeleggen op dynamic packaging in populaire regio’s. Daarom kiezen wij voor een uitgebreid en flexibel aanbod, dat inhoudelijk ondersteund wordt. Alleen op die manier kunnen reisagenten hun klanten terdege adviseren”. “Vanuit dat opzicht hebben wij de reserveringsmodule voor hotelboekingen verfijnd”, treedt Bart Vanmaele bij. “Wij zetten bijvoorbeeld sterker in op actualiteit en evenementen. Naar aanleiding van de Olympische Spelen in Londen hadden wij de mogelijkheid gecreëerd om hotels te zoeken nabij de verschillende stadions. In de maanden die het evenement vooraf gaan, afficheren hotels meer dan eens dat zij volzet zijn. Naarmate het evenement nadert, komen er vaak opnieuw kamers vrij vlakbij de stadions. De positieve ervaringen die wij, en onze klanten daarmee hebben geboekt, hebben ons ertoe aangezet om eenzelfde zoekfunctie te ontwikkelen voor de kerstmarkten in Duitsland en voor de wereldbeker voetbal in Brazilië. Wie ‘FIFA World Cup’ aanvinkt als selectiecriterium, krijgt op kaart een overzicht van beschikbare nabijgelegen hotels in uiteenlopende prijsklasse.

Op die manier zorgen wij voor de nodige dynamiek rond locaties en geven wij reisagenten een hulpmiddel om hun klanten één of meer hotels nabij een evenement te adviseren. Evenzo plaatsen wij steden of regio’s in de schijnwerper met vermelding van bezienswaardigheden en nakende activiteiten”.

Nieuwe reserveringsmodule voor vluchten Een vijftiental jaar geleden pionierde Gateway met een eerste module voor het reserveren van vluchten. Connections, Airstop, Cheaptickets en diverse online reisbureaus in binnen- en buitenland zijn inmiddels trouwe gebruikers geworden. Ondertussen wordt een volledig nieuwe booking engine voor vluchten voorbereid. Er wordt gebruik gemaakt van de laatste technologie en ook de architectuur is geheel aangepast. Daarnaast is de Gateway Flight Engine voorzien van nieuwe features waardoor reisagenten nog hogere conversies kunnen halen”, verduidelijkt Andries Oprel. “Zo kan men met de ‘Search Configurator’ nog betere content uit het CRS halen door extra en meer gerichte opvragingen uit te voeren. Er kan o.a. een bijkomende zoekopdracht voor een bepaalde route en airline worden ingegeven om zeker te zijn van een compleet aanbod”. “Een tweede troef van de nieuwe Gateway Flight Engine is de ‘relevance booster’, waarmee je in staat bent om enkel de relevante tarieven weer te geven. Dubbele en te dure tarieven, die je toch niet verkoopt, kunnen zo uit de resultaten worden geweerd. Maar je kunt bijvoorbeeld ook vooraf vluchten er uit filteren die een te lange overstap hebben en daarom niet interessant zijn. Op die manier kunnen wij de misschien honderd beschikbare tarieven voor een vlucht herleiden tot de twintig tarieven die echt relevant zijn voor de reisagent en zijn klant. Hier is het principe ‘Less is more’ werkelijk van toepassing en leidt voor de reisagent tot hogere conversies. Gelijktijdig werd de bedrijfsinterne helpdesk omgedoopt tot de Gateway Service Desk. Om Belgische en internationale klanten optimaal verder te kunnen helpen, werd een nieuw ticketing systeem ingevoerd, dat de opvolging met klanten en leverancier nog vlotter laat verlopen. De Gateway Service Desk is sinds kort ook in het weekeind bereikbaar. “Steeds meer reisagenten contacteren ons op zaterdag, en dat ook steeds meer voor lastminutereserveringen”, geeft Andries Oprel nog mee. GEERT VAN LIERDE

i-more: www.gateway.be | 14 |

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

NMBS Europe

BEVEILIGDE BACK-UP EN SERVICE IN HET BUITENLAND NMBS Europe pioniert volop met mobile ticketing. In navolging van een eerder gelanceerde mobiele

i-On Track Nederland De Belgische en de Nederlandse Spoorwe-

applicatie voor het brede publiek volgt nu mobile

gen hebben in samenwerking met Thalys

ticketing voor reiskantoren die treinreizen reserveren

het aanbod op Den Haag en Amsterdam

via @lantis. Weldra wordt deze gebruiksvriendelijke

tienmaal per dag tussen Brussel en Den

dienstverlening ook beschikbaar voor reisbureaus

Haag gereden. Vanaf half december worden

die online boeken. Automatisch wordt voorzien in een

venop legt Thalys dagelijks twee bijkomende

back-up via digitale homeprinting.

treinen in tussen Brussel en Amsterdam.

uitgebreid. Sinds begin oktober wordt er

dat twaalf dagretourverbindingen. Daar bo-

Thalys Thalys hanteert tot 6 december promo-

“Aanvullend op de reeds beschikbare ticketingservice via het reiskantoor, per e-mail, via ticketing-on-departure of digitale homeprinting, beschikken reisbureaus sinds 20 september over de mogelijkheid van mobile ticketing”, geeft Bernard Fontenelle, travel trade manager bij NMBS Europe, aan.

waardige naverkoopdienst. Wie vanuit het buitenland zijn treinreis wil annuleren of wijzigen, hoeft slechts zijn reisbureau of het call centre van NMBS Europe te contacteren opdat een nieuw mobile ticket wordt doorgestuurd.

“In de aanvangsfase voorzien wij deze gebruiksvriendelijke dienstverlening voor reisbureaus en hun klanten voor reisbureaus die reserveren via @lantis. Kort nadien wordt deze mogelijkheid ook geïntegreerd in de onlinereserveringsmodule voor andere reisbureaus”.

Voor zakenlui en bedrijven is mobile ticketing een belangrijke toegevoegde waarde bovenop de reeds bestaande dienstverlening via getrouwheidsprogramma’s en de vorig jaar geïntroduceerde BTW-recuperatie. “Bedrijven die internationale treinreizen reserveren bij NMBS Europe kunnen voortaan de BTW op het Belgische traject recupereren”, stelt Bernard Fontenelle. “De bevestigingsmail van een reservering vermeldt apart het BTW-bedrag en wordt als officiële kwitantie aanvaard door de Federale Overheidsdienst Financiën. Dit bedrag kan oplopen tot 4,7 euro voor een traject Brussel-Parijs of 9,10 euro op Luik-Parijs. Wanneer wij kijken naar grote bedrijven die treinreizen in hun travel policy hebben geïntegreerd dan kunnen zij jaarlijkse enkele duizenden euro’s recupereren. Voor reisbureaus is het zonder meer een troef dat zij die BTWrecuperatie, die exclusief door NMBS Europe wordt aangeboden, kunnen voorstellen aan hun zakelijke klanten en bedrijven”.

“Wanneer een reisbureau kiest voor mobile ticketing, wordt de reservering bevestigd via email. Deze e-mail kan men doorsturen naar de klant. De e-mail bevat een tweedimensionale streepjescode die wordt geïdentificeerd met het gereserveerde ticket. Elkeen die beschikt over een gsm, smartphone of tablet die een e-mail kan lezen, kan gebruik maken van de mobile ticketing-service van NMBS Europe. Reizigers hoeven dus geen bijkomende apps te downloaden”, beklemtoont Bernard Fontenelle. NMBS Europe voorziet ook in een back-upsysteem via beveiligde digitale homeprinting. De klant kan dus naar keuze reizen met een 2D-barcode op zijn gsm of smartphone dan wel met een afgedrukt ticket. Mobile ticketing wordt aangeboden voor reizen vanuit elk Belgisch station met Thalys, Eurostar en ICE naar en in Duitsland. Weldra wordt mobile ticketing uitgebreid met de klassieke grensoverschrijdende IC-treinen naar Luxemburg en Den Haag. Bovendien is voorzien in een volINFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

BTW-recuperatie

tarieven voor reizen tussen 6 januari en 18 februari 2014. Brussel-Parijs wordt aangeboden vanaf 25 euro in tweede klasse en vanaf 45 euro in eerste klasse.

Special products NMBS Europe concretiseert het special products-aanbod

voortaan

nadrukkelijker

naar de reisagent. Zo weet je meteen dat een treinreis New York-Washington slechts 3.33u. duurt en 36 euro kost, of dat je in tweeënhalf uur vanuit Madrid in Barcelona kan staan voor 57,90 euro. Reisagenten krijgen zo veel meer informatie om potentiële klanten te overtuigen van bijvoorbeeld een combi-trip of een treinreis in plaats van huurwagen.

Railmaster Erwin Lammens van Uniglobe Robins Travel uit Wilrijk behaalde de Railmaster tijdens de finale in Venetië. Ook in 2014 wordt een nieuwe Railmaster-wedstrijd gehouden.

Events Na een succesvolle Family Day met duizend gasten in Walibi geeft NMBS Europe reisagenten dit jaar nog rendez-vous op BT Expo en tijdens een eductour op 19 december naar de

GEERT VAN LIERDE

kerstmarkt in Keulen.

02 528 28 30 Is het centrale oproepnummer voor het NMBS Europe/Rail Service Centre. Mailen kan via

i

één e-mailadres, [email protected].

www.nmbs-europe.com/agent | 15 |

EXPERIENCE

Onverwachte contrasten

DRIE CANARISCHE EILANDEN Je moet wel blind zijn om de archipel van de Canarische Eilanden enkel de noemer ‘badplaats’ mee te geven! Actieve vulkanen, uitgeholde kraters van lava, dorre vlaktes, groene dennenbossen, stralende bougainvillea, typische schattige dorpjes, parken en nationale sites nodigen de toerist uit om de cocon van de comfortabele hotels te doorbreken. Zoveel betoverende uitstapjes en wandelingen die de natuur van de Canarische Eilanden in XXL formaat tentoonstelt aan de nieuwsgierige bezoekers! Gran Canaria, Tenerife, Lanzarote, onze drie pleisterplaatsen: dezelfde archipel, maar wat een contrast, wat een diversiteit aan landschappen! Landing in Gran Canaria. Onze gids geeft ons meteen heel wat informatie: het eiland is het op één na dichtst bevolkte van de archipel, ook al is een groot deel van de oppervlakte niet bewoond! Mogen we daaruit afleiden dat moeder natuur hier overheerst? Inderdaad. We trekken naar het noorden van het eiland om er het natuurreservaat van Pinar de Tamadaba te bezoeken. Dit is het grootste bos met Canarische dennen van het eiland. Wintergroene dennen die, interessant om te weten, bestand zijn tegen bosbranden! Meer in het centrum vinden de liefhebbers van trekking de Roque Nublo, een monoliet van 80 meter die uitsteekt op een hoogte van 1813 meter. Grandioos. Iets meer rustgevend: Teror, in het noorden, met de typische Canarische huizen. Kijk naar de prachtig gevormde balkons in dennenhout ... Hier aanbidt men de Heilige Maagd van de Pijnboom, de patroonheilige van het eiland Gran Canaria. Als u in Teror bent op 8 september, blijf er dan even! Dat is de dag waarop duizenden pelgrims samenkomen om de Maagd de beste streekproducten aan te bieden. Uitgelatenheid gegarandeerd! Bent u fan van schilderachtige vissersdorpjes? Puerto de Morgan, het kleine Venetië van de Canarische Eilanden, straalt een onbeheerste verleidingskracht uit! Huizen met niet meer dan drie verdiepingen, versierd met mooie tuintjes vol bloemen, stralende bougainvillea, nauwe straatjes waar het leuk is om te wandelen: dit is de ideale plek voor een heerlijk romantisch diner!

Op naar Ageate, in het noordwesten van Gran Canaria, waar de ferry (Fred Olsen) op ons wacht om ons naar Santa Cruz de Tenerife brengt, in het noordoosten van het eiland. Amper één uur varen, 6 oversteken per dag, een goed plan! Het noorden van Tenerife, we zijn er: de landschappen leggen opnieuw het zwijgen op aan de clichés die dit eiland bestempelen als een plek waar je niets kunt doen. Het noorden is een bergregio waar de natuur- en wandelliefhebbers hun hartje kunnen ophalen. Het Na-

WAAR VERBLIJVEN? In Gran Canaria: Lopesan Baobab ***** Ons advies: in Afrikaanse stijl, 6 zwembaden, wat een geluk! Vanaf € 1.183 per persoon voor 7 overnachtingen in een standaardkamer in halfpension (vluchten en overbrengingen inbegrepen). Winterbrochure van Thomas Cook Vliegvakanties. In Tenerife: Pegase Collection Iberostar Grand Hotel Mencey ***** Ons advies: in Santa Cruz de Tenerife, chic hotel, klasse, erg goed. Vanaf € 1.282 per persoon voor 7 overnachtingen in een standaardkamer in halfpension (vlucht, privé overbrengingen en Pegase Airport Service inbegrepen). Winterbrochure van Pegase Vliegvakanties Zuiderse Zon. Iberostar Anthelia ***** Ons advies: familiehotel aan de Costa Adeje, de chique badplaats van Tenerife. Vanaf € 1.047 per persoon voor 7 overnachtingen in een standaardkamer in halfpension (vluchten en overbrengingen inbegrepen). Winterbrochure van Thomas Cook Vliegvakanties. In Lanzarote : Pegase Collection Princesa Yaiza Suite Hôtel & Resort ***** Ons advies: het mooiste hotel van het eiland. Appartement voor families. Vanaf € 1.510 per persoon voor 7 overnachtingen in een standaardsuite (vluchten, privé overbrengingen en Pegase Airport Service inbegrepen). Pegase-aanbod.

> In Teror, Gran Canaria, ontdekt u de typische houten balkons.

| 16 |

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

01

02

tionaal Park El Teide omvat een gigantische vulkanische krater van 48 km omtrek, waaruit de Teide-berg oprijst met een hoogte van 3.718m, de hoogste top van Spanje. ‘s Winters is hij bedekt met sneeuw. Toegang: de kabelbaan (25 euro) brengt u naar de top - of toch bijna, ze stopt namelijk op 3.555 meter hoogte! Om de laatste 200 meter af te leggen en de top van de Teide en de berghut te bereiken, moet u vooraf goedkeuring krijgen van het kantoor van het nationaal park, dat elke dag ongeveer 200 toelatingen aflevert ([email protected]). Let op: om de top van de Teide te bereiken, heeft u zeker toelating nodig, en u moet over een goede lichamelijke conditie beschikken! En na de inspanning komt de ontspanning: het strand van Costa Adeje, een chique badplaats, luxueuze hotels, warm en stilstaand water, en nagenoeg 365 dagen per jaar zon - daar kan een mens alleen maar van dromen! We hebben op de maan gewandeld

01 In Gran Canaria klimmen de spor-

tionaal park van Timanfaya een duivel tievelingen tot aan Roque Nublo, is! Het park, dat op de Werelderfgoedlijst een monoliet met een hoogte van van de Unesco staat, is ongeveer 50km² 1.813 meter. groot en biedt u een ongelooflijk bruinrood maanlandschap, dat verandert 02 In het nationaal park Timanfaya, in naargelang de zon en lichtinval! In het Lanzarote, kunt u verbazingwekrestaurant bent u getuige van verbazingkende geothermische ervaringen wekkende geothermische ervaringen: opdoen! stro dat in brand vliegt, minigeisers die in gang gezet worden, en die aantonen hoe ontembaar vuur nog steeds is! Hier krijgt u vlees voorgeschoteld dat geroosterd werd met de warmte van een vulkanische put! Let op: het park kan niet te voet of met de auto bezocht worden, een bezoek is enkel mogelijk met een erkende bus (8 euro/persoon), en het is moeilijk om geen weerspiegeling van de ramen te zien op onze foto’s! Maar dat is niet erg, want in ons hoofd worden de prachtige landschappen van de onontkoombare Vulkaanroute vereeuwigd!

We trekken verder: het dorre Lanzarote, met 300 kraters en 100 vulkanen! Het is niet verrassend dat het symbool van het na-

TEKST EN FOTO’S SERVANE CALMANT

www.enjoyparadise.com
Seven Seas Navigator

ALL INCLUSIVE

10 nachten - Western Caribbean PDDUW tot 56 excursies inbegrepen 9DQ0LDPLYLDG]HH&RVWD0D\D0H[LFR 5RDWDQ+RQGXUDV 6DQWR7RPDV GH&DVWLOOD*XDWHPDOD %HOL]H&LW\%HOL]H &R]XPHO0H[LFR *HRUJH7RZQ *UDQG&D\PDQ G]HH.H\:HVWWRW0LDPL

Seven Seas Voyager

YDQDI

2899€SS

Windowsuite

ALL INCLUSIVE

7 nachten - The Baltic Capitals MXQLtot 27 excursies inbegrepen 9DQ.RSHQKDJHQYLD:DUQHPXQGH%HUOLMQ G]HH7DOOLQQ(VWODQG  6W3HWHUVEXUJ2 dagen+HOVLQNLWRW6WRFNKROP

Seven Seas Mariner

YDQDI

2799€SS Balkonsuite

ALL INCLUSIVE

7 nachten - Istanbul to Athens PHLtot 23 excursies inbegrepen 9DQ,VWDQERHOYLD/HVERV*ULHNHQODQG .XVDGDVL(IHVH²7XUNLMH 5KRGRV $JKLRV1LNRODRV.UHWD 6DQWRULQL0\NRQRVWRW$WKHQH

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

Vraag ons naar een specialist in uw buurt tel: 03 230 00 60 - [email protected]

2699€SS Balkonsuite

Cruise in All Inclusive en in 2-persoonssuite. Inclusief excursies, havengelden, fooien, BTW en garantiefonds. Onder voorbehoud van beschikbaarheid.

/LF$

ENJOY PARADISE Grotesteenweg 111 2600 Antwerpen

YDQDI

| 17 |

EXPERIENCE

Het land van Sir Walter Scott

THE SCOTTISH BORDERS Zo goed het gedeelte van de UK bezuiden de Schotse hoofdstad Edinburgh landschappelijk op het noorden van Engeland lijkt, zo afwijkend is de cultuurbeleving tussen deze beide gebieden aan weerszijden van de grens. De sterk groen ingekleurde natuur charmeert in beide gevallen expliciet met bucolische rolling hills, onderbroken door kabbelende watertjes en afgezoomd met kilometers dry stone walls, waartussen ontelbare schapen grazen. Alleen noemt men aan Schotse zijde die muurtjes steen dykes en monden de watertjes uit in een loch i.p.v. in een lake. Het verschil zit vanzelfsprekend niet alleen in de taal. In The Scottish Borders is bijv. rugby dé volkssport bij uitstek, daar waar aan de overzijde van de grens het voetbal van een zaligmakend statuut geniet. Er is uiteraard ook de kledij. Met modekoningen als Vivienne Westwood en John Galliano als roergangers zijn tweed en knitwear aan een serieuze revival toe, wat de Schotse economie echt wel goed uitkomt. In The Scottish Borders spint een locatie als Hawick, gelegen langs de Cashmere Trail, daar in alle betekenissen garen van. Andere bloeiende markstadjes zijn onder meer Selkirk en Peebles. Er is vooral ook de kloof in mentaliteit, in de manier van denken. De Schotten krijgen op 18 september 2014 hun langverwachte referendum waarin ze zich moeten uitspreken over mogelijke onafhankelijkheid. Er hangt suspens in de lucht, want volgens de huidige polls ligt de sleutel in de handen van de onbeslisten. Het item is zelfs in een overwegend landelijk gebied als The Scottish Borders een onvermijdelijk gespreksonderwerp. Dat kan ook bijna niet anders, want het straalt als het ware Schotse geschiedenis uit.

de nog piepjonge Roger Moore in de hoofdrol? Er werd trouwens ook een gelijknamige film gedraaid, maar dan met Roger Taylor en Liz Taylor in de hoofdrollen. De bossen van Thornilee, midden Tweed Valley, zouden wel eens de plaats zijn waar Sir Walter Scott (1771-1832) zijn held diens bijhorende daden liet uitvoeren. Trouwen of de strop Hier speelde zich in ieder geval in het begin van de 17de eeuw de story af van de jonge Willie Scott, die vee stal bij de rijke buren van het kasteel, maar betrapt werd. Elibank Castle, thans een ruïne, was toen bewoond door Sir Gideon Murray, raadgever van de koning. Sir Gideon had in die onzalige tijden geen mededogen met de veedief: hangen zou hij! Maar de kasteelvrouw overtuigde haar man van haar idee: het koppel had drie dochters thuis die niet meteen tot de aantrekkelijksten behoorden; vooral Meg met haar muckle mou’ (kamerbrede mond) geraakte maar aan geen partner. Willie kreeg de keuze: ofwel de strop ofwel trouwen met Meg. Na enig beraad koos hij voor Meg. Dat was echt de goede keuze, want het nieuwgevormde stel bleek het uiteindelijk aardig met elkaar te kunnen stellen. Ze kregen een nageslacht, tot wie later ook schrijver-dichter Walter Scott zou behoren... Melrose

Ivanhoe Glentress Forest wordt algemeen beschouwd als de toegangspoort tot Tweed Valley Forest Park, de centrale as doorheen de regio. Van hieruit zijn in ieder geval diverse vormen van recreatie beschikbaar, te beginnen met mountainbiking; vlak is het hier dus echt niet. Er is ook logement voorhanden onder de vorm van natuurvriendelijke houten wigwams. Wie herinnert zich de tvserie over Ivanhoe, nog lang voor kleurentelevisie intrad en met

Op vandaag kan men in Thornilee aan allerhande recreatie doen, picknick en vlinderwandeling incluis. Abbotsford, op het grondgebied van Melrose, is dan weer het riante optrekje, met dito tuinen, waar Sir Walter Scott woonde en werkte. Na zijn dood werd Abbotsford House generaties lang bewoond door Scott’s nazaten. In 2007 werd de Abbotsford Trust opgericht, die de restauratie op zich nam. De werken duurden twee jaar en pas sedert juli 2013 is Abbotsford als museum opnieuw open voor het publiek. Het Visitor Centre beschikt over een giftshop, een ruim restaurant en zelfs een kinderspeelplein. Het centrum van Melrose maakt sedert jaren werk van bloemenacties, oogt dus sowieso kleurig en geurig. De locatie wordt vooral bezocht omwille van de vroegmiddeleeuwse Melrose Abbey, waar het hart van de legendarische Schotse vrijheidsstrijder en koning Robert the Bruce zou begraven liggen. De abdij, of wat er nog van overschiet, staat voorlopig in de stellingen. Vlakbij Melrose liggen de (drie) Eildon Hills, waar Scott meermaals over schreef, zelfs met King Arthur in het plot. Het heet dat bij de uitvaartplechtigheid van Sir Walter Scott de rouwstoet langs Scott’s View halt hield om de aflijvige een laatste keer zijn favoriete panorama met centraal Eildon Hills te laten opnemen. Nog dichtbij Melrose staat een indrukwekkend standbeeld van William Wallace, een andere Schotse patriot maar die in 1305 in Londen op uiterst gewelddadige wijze werd terechtgesteld.

> Houten wigwams in Glentress Forest.

| 18 |

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

> St.Mary’s Loch.

> Abbottsford, het huis van Sir Walter Scott.

Wachten op comeback Stuarts

Gallia & bmi regional

Een zoveelste ontmoeting met de geschiedenis in Tweed Valley, meerbepaald in Innerleithen, vormt Traquair House. Het dateert uit 1107 en wordt aangeprezen als Schotlands oudste onbewoonde huis. Oorspronkelijk was dit een lodge voor mensen van koninklijke bloede tijdens hun jachtpartijen, later tijdens de godsdienstvervolgingen vanuit Engeland werd dit een schuilhuis voor katholieke priesters. Traquair House zwoer eeuwige trouw aan het koningshuis van de Stuarts (dat aan de macht kwam vanaf 1371 met koning Robert II, kleinzoon van Robert the Bruce). Het hekken aan de straatkant ter hoogte van het domein gaat niet meer open zo lang geen Stuart opnieuw aan de macht is… Er is gelukkig een andere ingang voor de huidige bezoekers, die er zich ook kunnen vergapen aan de maze (doolhoftuin) achteraan en/of de huisbrouwerij aandoen. Traquair House staat open voor trouwpartijen en incentives. Van een heel andere aard is de 15de eeuwse Rosslyn Chapel, in Roslin, op amper een 10-tal km van Edinburgh. Dat is vooral een enigmatische kerk, die proppensvol soms heel vreemde symbolen staat. Geen wonder dan ook dat Dan Brown er heel wat aandacht aan besteed heeft in zijn Da Vinci Code.

Touroperator Gallia, gespecialiseerd in groene bestemmingen, organiseerde een persreis om The Scottish Borders onder de aandacht te brengen. De touroperator uit Ninove biedt verschillende rondreizen in Schotland en Engeland aan, maar levert vooral steeds meer maatwerk. Dat laatste is ideaal om The Scottish Borders te verkennen. Dat kan bij voorkeur vanuit Edinburgh. Daar wordt een heel palet van accommodaties ter beschikking gehouden. De jongste in de rij is het – vlakbij de Royal Mile gelegen en bovendien relatief goedkope – recent geopende Motel One Edinburgh-Royal. De Schotse hoofdstad kan bereikt worden via de ferry, met eigen wagen aan boord of met huurwagen ter plaatse, maar uiteraard ook per vliegtuig. Gallia maakt in de meeste gevallen gebruik van de diensten van bmi regional. De carrier vliegt 12x/week rechtstreeks vanuit Brussel. De vlucht duurt 1u40; bmi staat overigens al acht jaar lang geboekstaafd als de meest punctuele airline uit de UK. www.visitscottishborders.com - www.visitscotland.com www.gallia.be - www.bmiregional.com TEKST EN FOTO’S DANIEL STEEVENS

opp

BTExpo 2013:

Uw bes te ortu nite it in 201 3

10de editie van de Toerisme Vakbeurs

Speciale editie ter gelegenheid van de 10de verjaardag op 11 en 12 december !!

: euw

Ni

Nieuw: • Nieuwe locatie : Wild Gallery in hartje Brussel • Gratis parking • Business & Travel “Mice Event” • Verjaardagsparty!

Waarom exposeren? • Innoverend concept • Minimum investering met maximum return • Kwalitatieve bezoeker (meer dan 85 % van de Belgische markt vertegenwoordigd)

• De Belgische markt is een testbasis voor de Europese markt • Gegarandeerd netwerken

Waarom bezoeken ? • “Time is money”, optimale rentabiliteit • Gegarandeerde shopping • 25 % nieuwe exposanten (DMC + MICE) • Opleidingen en vormingen • Ondersteund door de sector (VVR, UPAF, SITE, BAPCO, ….) • Een toegevoegde waarde voor uw agentschappen

Pour plus d’informations, contactez-nous par mail à l’adresse : [email protected] • www.btexpo.com

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

| 19 |

EXPERIENCE

Rijden door het rijk van de Radja’s

RAJASTAN: HET ONBESCHRIJFELIJKE BESCHREVEN Rajastan, de meest tot de verbeelding sprekende deelstaat van India, is een aanslag op al je zintuigen. Kleurrijk, bloedmooi en vaak oogverblindend. Maar ook stoffig, vuil, lawaaierig, visueel uitputtend en overdonderend. Onze rondrit door het land van de Radja’s was in alle mogelijke betekenissen schokkend. Het onbeschrijvelijke beschreven: Rajastan door de blik van een westerling. Verbijsterend staren we door de vensters van onze stationwagen. Buiten ontwaakt de stad met de razernij van een op hol geslagen paard. Riksja’s wroeten zich door het helse verkeer vol toeterende tata’s en overladen vrachtwagens. Daartussen trachten fietsers, bromfietsers en kamelenkarren hun plaatsje op te eisen. Ze ontwijken handig de tantrisch kalme heilige koeien, die onverstoorbaar op het midden van de weg aan het herkauwen zijn. Ondertussen voelen we de blik van tientallen Indiërs die ons vanuit een overvolle bus aangapen. In hun bus geen airco of lege plaatsen. In trossen hangen ze aan de deuren en zelfs op het dak

> Kleurrijk Rajastan.

> City Palace in Jaipur.

> Bundi wordt gedomineerd door zijn fort op de heuvel.

| 20 |

zitten er. Want ze zijn met velen, de Indiërs. Overal zie je mensen als je de steden binnenrijdt. Officieel wordt er links gereden, maar in India rijdt iedereen waar hij wil. Meermaals zetten we ons schrap en bidden we dat er geen fatale crash komt. Onze chauffeur Anil scheert rakelings langs een spookrijder (‘doodnormaal’ verschijnsel hier) en laveert rond een diepe krater in het gehavende wegdek. Na een tijdje kijken we ook niet meer op van de chaos op de weg. We laten alles gewoon op ons afkomen en geven onze ogen de kost. Als we op lange trajecten even indommelen, schrikken we toch al snel wakker door het geluid van het aanhoudend geclaxoneer. ‘Blow your horn’ staat er op iedere vrachtwagen en dat wordt heel letterlijk genomen. De toeter is het belangrijkste instrument van een rijtuig, merkt Anid op. Vuur, zon en licht Rijden in een auto met privé-chauffeur, heeft heel wat voordelen. Het is niet alleen het meest comfortabele vervoersmiddel; maar het is ook gemakkelijker om buiten de begane paden treden. Zeker als je een chauffeur hebt als Anil die door zijn jarenlange ervaring schijnbaar gans India kent. Meermaals stopt hij om ons de verborgen kantjes van Rajastan te laten zien. Zo stappen we af bij de mooie, maar nauwelijks bezochte 13de eeuwse tempels van Bijolia, ooit een belangrijke stad maar nu niet meer een dan verstild boerendorp. De afgelegen ligging geeft ons de kans om kennis te maken met de dorpelingen die de oude Shiva tempel nog steeds als hun heiligdom beschouwen. Opvallend toch hoe kleurrijk Rajastan wel is. Nergens anders ter wereld zijn de kleuren zo intens. Vooral vrouwen hullen zich in vuur, zon en licht. Ze vullen hun kleurrijke, elegant gedrapeerde sari’s aan met een symfonie van sjaals, tunieken en rokken. De felle kleuren met alle tinten van de regenboog laten de vrouwen (van jong tot tandloos oud) er uitzien als paradijsvogels. Al beseffen ze hun schoonheid vaak niet zelf. Bij de meesten fleurt de kleurrijke kledij hun anders zo armoedige en harde bestaan alleen maar een beetje op. Ook landschappelijk is Rajastan heel divers. We zagen op onze rondrit zowel groene velden met graan en suikerriet als stoffige heuvels met kreupelhout. In de buurt van Jodhpur verried de dorre steppe de nabijheid van de Tharwoestijn. Geen stuk natuur lijkt op wat je een paar uur voordien gezien hebt. Gelijkertijd verandert ook de kledij van de mensen. Besnorde oude mannen op een motor dragen een andere tulband dan die van hun collega’s in de dorpen verderop. Die steeds veranderende wereld van geuren en kleuren ervaren we nog het best in het dorpje Chandelao, waar we logeren in een authentieke herenhoeve. Van op het dakterras kijken we naar het dorpsleven. Een oud vrouwtje verkoopt groene bussels die de mensen te eten geven aan de heilige koeien, die hier een zalig leventje leiden. Andere vrouwen zitten aan de INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

> Het stadspaleis van Udaipur is het grootste in Rajastan.

> Boven de ingang van het Amber Fort troont de populaire olifantengod Ganesh.

wegkant gehurkt in veelkleurige sari’s rond een vuurtje, waar ze een eetmaal bereiden. Een vrouw in oranje gehuld en met zilveren armbanden om loopt voorbij met een kruik op haar hoofd. Haar silhouet danst tegen een aarderode vervallen muur. Het is één van die oerbeelden die de reiziger bij blijven, het beeld van Rajastan zoals het altijd is geweest en nog heel lang zal blijven.

In de steegjes rond het paleis zien we die taferelen terug, in de ateliers van de miniatuurschilders. Mannen zitten op de grond, voorovergebogen over panelen, een penseel in de hand. Met beheerste precisie legt een van hen de laatste hand aan het meest afgebeelde trio van Rajastan: de olifant uit Udaipur die geluk brengt, de kameel uit Jaisalmer die liefde schenkt en het paard uit Jaipur dat voor kracht staat.

Prinsen Maar Rajastan heeft natuurlijk ook nog een gans ander gezicht. De streek wordt het ‘land van de prinsen’ genoemd omdat het vroeger bestond uit 22 vorstendommen met elk een maharadja. In tegenstelling met hun onderdanen, zwelgden de Radja’s in een soms onvoorstelbare luxe. Overal in Rajastan vind je paleizen en kastelen die ooit de machtcentra waren van deze Rajputs. Sommige kastelen zoals Chittorgarh en Mehrangarh zijn machtige forten die getuigen van het krijgshaftige verleden van de heersende clans. Ook het minder bezochte, kleine ommuurde stadje Bundi wordt gedomineerd door zijn fort op de heuvel. Via nauwe straatjes klauteren we naar boven. Als we het imposante, vervallen fort binnen lopen, valt het ons op dat het slot niet alleen een militaire functie had. Binnen de imposante muren, zien we een paleis in de typische stijl van Rajastan met erkers, torentjes en balkons. Vooral de vrouwenvertrekken springen in het oog. De fresco’s beelden de godenwereld uit met vooral liefdesscènes van de God Krisjna. Nog steeds zijn de muurschilderingen microscopisch precies, bijna driedimensionaal. Wie houdt van romantiek en een echte sprookjesfeer, komt in Rajastan beslist aan zijn trekken. In Udaipur, de meest romantische stad van allemaal, worden we gewekt door groen en rood licht dat door de gekleurde raampjes van onze hoeksuite in Hotel Amet Haveli binnensijpelt. We gooien de ramen open en aanschouwen een haast onaards tafereel. Recht voor ons, aan de andere kant van het Pichola meer, baadt het prachtige stadspaleis van de maharadja van Udaipur in het morgenlicht. Rechts zien we het verblindende witmarmeren Lake Palace (nu een luxehotel), dat zich weerspiegelt in het water. Geen twijfel mogelijk: Udaipur doet zijn reputatie van fotogenieke stad alle eer aan. Een bootje brengt ons naar de andere kant van het meer. We gaan het in marmer en vaalgeel graniet opgetrokken stadspaleis van Udaipur bezoeken, dat geldt als het grootste paleis van Rajastan. Het gaat eigenlijk niet om één paleis, maar om een complex van 7 grotere en kleinere paleizen. In sommige delen zijn luxehotels ondergebracht, terwijl een vleugel nog bewoond wordt door de maharadja en zijn familie. Het grootste gedeelte wordt in beslag genomen door het stadsmuseum. Wie door het paleizencomplex dwaalt, voelt zich echt de prins te rijk. Spiegels, mozaïeken, edelstenen en vensters met getint glas zorgen voor een caleidoscopische kleurenpracht. We kijken door het raam en zien het meer. Fonteinen klateren en aan de muren bevinden zich fresco’s met krijgs- en hoftaferelen, prinsessen in sierlijke gewaden en rajputs met hun gevolg. INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

Hadden we ons in Udaipur al laten overrompelen door al die artisanale spullen; in de shops van de bazaar van de ‘blauwe stad’ Jodhpur, ligt de rijkdom uit India opgeslagen. Oude en nieuwe stoffen, al dan niet ingelegd met spiegeltjes of met juwelen bezet, tapijten, houten meubelen, brokaat en zijde, sjaals en dure pasjmira gemaakt van buikharen van een geit; je weet niet waar eerst kijken. Wie het doolhof tussen de blauwe huisjes binnengaat, komt er geheid beladen met pak en zak uit. Dan ben je maar wat blij als een chauffeur je opwacht. Pink City De vormen en kleuren, geuren, gezichten en bouwwerken van Rajastan versmelten in de hoofdstad Jaipur tot een lust voor de zintuigen. De stad kreeg door zijn gebouwen opgetrokken uit roze zandsteen de bijnaam ‘Pink City’. Jaipur is nog vrij recent want ze ontstond pas in het begin van de 18e eeuw op de tekentafel van maharadja Sawai Jai Singh II, die naar Europees voorbeeld een geometrisch stratenpatroon wilde. Het resultaat is een vierkante, ommuurde stad met brede lanen die loodrecht op elkaar staan. In het hart van Jaipur rijst het imposante paleis op, dat nog gedeeltelijk bewoond wordt door nazaten van de stichter van Jaipur. De meeste ruimtes van de City Palace zijn nu een museum waar de bezoekers zich kunnen vergapen aan de pracht en praal van weleer. In de tuin bevindt zich de Jantar Mantar, het observatorium van die visionaire stichter van de stad, waar naar verluidt de meest nauwkeurige zonnewijzer van de wereld staat. Bijzonder fotogeniek en beroemd is Paleis der Winden (Hawa Mahal), dat roze en okerrood kleurt in de zon. Eigenlijk is dit slechts een rijk versierde, getrapte gevel vol erkers en ramen als honingraten, waar echtgenotes en concubines van de maharadja zelf ongezien het straatrumoer konden gadeslaan. Een ingenieus verluchtingssysteem in de façade bracht de dames verkoeling.

EUROPALIA INDIA Europalia is een toonaangevend internationaal festival dat om de twee jaar zijn aandacht vestigt op een land en zijn cultureel erfgoed. Momenteel is India aan de beurt. Van oktober tot februari kan je dit mysterieuze en fascinerende land in Brussel ontdekken. Europalia.india vertaalt de immense culturele rijkdom van India in een multidisciplinair programma met tentoonstellingen, concerten, dans- en theatervoorstellingen, filmevenementen, conferenties en literaire ontmoetingen. Europalia.india loopt nog tot 26 januari 2014 - www.europalia.eu

| 21 |

EXPERIENCE

Buiten de stad overheerst het imposante Amber Fort het landschap. De vestiging ligt boven een rots en wordt verdedigd door een 12-eeuwse muur die over de bergkam kronkelt. We laten ons als echte toeristen door een olifant naar de toegangspoort brengen. Zo krijgshaftig het fort van ver oogt, zo verfijnd is het paleis van binnen. Boven de ingang van het hoofdgebouw troont Ganesh, de olifantengod die voorspoed brengt. De populaire hindoegod kweet zich blijkbaar goed van zijn taak, want het interieur van Amber Fort getuigt van een onuitputtelijke rijkdom en is met zijn overdaad aan marmer, zilver, goud en albast werkelijk verbluffend. Vooral de Siss Mahal (het Glazen Paleis) blijft de bezoeker bij. In dit vertrek fonkelen 7 miljoen stukken glaswerk, als een sterrenhemel bij daglicht.

> Het verblindende witmarmeren Lake Palace (Udaipur), weerspiegelt zich in het water

Onthechting Waarheen moeten we vluchten om aan die veelheid aan indrukken, kleuren, geuren, stoffige hitte, lawaai en chaos te ontsnappen? Het antwoord is de Chaumukha tempel in de afgelegen vallei Ranakpur. In deze tempel van het witste marmer, koesteren de Jainisten een wereld van geweldloosheid en onthechting. Voorbij de poort overvalt ons een uit marmer bevrijd pronkstuk met binnenpleinen, zalen en een zuilengalerij, met schrijnen en een centraal heiligdom. Overal staan wachters en demonen op uitkijk, terwijl diverse jainprofeten in nissen ons aanstaren. De met epische verhalen versierde koepels worden gedragen door maar liefst 1444 marmeren zuilen. We zien perspectieven waarheen het zonlicht doorheen dwarrelt, een zuivere geometrie van lijnen en structuren en een harmonie die in alle richtingen volmaakt is. Of toch niet helemaal. Een van de zuilen zou bewust schuin geplaatst zijn, omdat volgens de Jainisten alleen een god iets volmaakts kan verrichten. De mens maakt altijd wel een fout. TEKST & FOTO’S: PETER VAN OYEN

> Vrouwen vullen hun sari’s aan met een symfonie van sjaals en rokken.

PRAKTISCH Touroperator: We reisden met Dewi Reizen, al 30 jaar maatwerkspecialist op Azië (en recentelijk ook wereldwijd). De Antwerpse nichetouroperator werkt in India samen met de incoming agent B&B Voyage – India Experience, geleid door het Indisch-Franse koppel Raghu en Véro Narayanaswamy. Het koppel kent het land door en door en geeft de passie voor India door aan de klanten, die als gasten beschouwd worden. De reiziger maakt bovendien steeds persoonlijk kennis met hun, want ze hebben in Delhi ook een eigen B&B Villasam Home Stay, waar je de eerste nacht van je reis verblijft. We werden in Delhi door Raghu en Véro zelfs uitgenodigd op het Sadhabishegamfeest van de vader van Raghu, om zijn 80ste verjaardag (‘1.000 manen’) mee te vieren: een hele eer voor Westerlingen. Over onze uitgestippelde reis met privé-chauffeur was duidelijk nagedacht. Je ziet de highlights (Delhi, Agra/Taj Mahal en diverse steden in Rajastan), maar er is voldoende ruimte voor eigen initiatieven om buiten de begane paden te treden. Overigens was onze chauffeur Anil top. Naast een uitstekend chauffeur is hij ook een ambassadeur voor zijn land. Info: www.dewi.be; www. bbvoyageinde.com Hoe erheen: Wij vlogen met de kwaliteitsvolle luchtvaartmaatschappij Jet Airways rechtstreeks van Brussel naar Delhi. www.jetairways.com Logies: Bij een reis die op zoek gaat naar de schatten van Rajastan, horen overnachtingen waarin de sfeer even idyllisch als geraffineerd is. In Bundi verbleven we in Bundi Vilas, een 300 jaar oude Haveli (stadspaleisje) in de schaduw van de machtige burcht. Vanop het dakterras heb je magnifiek zicht over de stad Bundi.

| 22 |

Info: www.bundivilas.com Hotel Amet Haveli in Udaipur is een romantisch Heritage hotel op de westelijke oever van het Pichola meer. Vanuit de sfeervolle kamers zie je het stadspaleis en het Lake Palace. Ook het ontbijt en/of het diner op het panoramische terras is iets om nooit te vergeten. Info: www. amethaveliudaipur.com Iets speciaals is een overnachting in Chandelao Garh in het gelijknamige dorp. Dit is een rustieke herenhoeve ver weg van het toeristische circuit. Ideaal om van hier uit het echte Rajastan te ontdekken. Info: www.chandelao.com In het Narain Niwas Palace (Jaipur) voel je je een prins te rijk. Je geniet van de Rasjput gastvrijheid in een authentiek en luxueus kader. info: www.hotelnarainniwas.com Documenten: Je hebt een internationaal paspoort nodig en een visum dat je ruim op tijd moet aanvragen bij de Indische Ambassade in Brussel. Je kan het aanvraagformulier downloaden en uitprinten via www.indembassy.be. Een toeristenvisum kost 50 euro, + 3 euro kosten. Omslachtige procedure. Beste reistijd: het aangenaamst tussen oktober en maart. Vanaf april tot juni is het heet. Juli tot begin september is de moessontijd. Geld: 100 roepies is 1.18 euro waard Info: www.incredibleindia.com I tourisminindia.com

INFOTRAVEL | NOVEMBER 2013

Voormiddag: Golf van Monastir 2EQMHHEK&I^SIOEERLIXEQ½XLIEXIVZER)P.IQ

[email protected]

PROEF. DINEER. DEEL. BESPAAR.

Ja, uw klanten kunnen het nu allemaal. Explore4 biedt uw klanten vier buitengewone aanbiedingen voor geselecteerde 2014 cruises (en geselecteerde cruises tijdens de feestdagen in 2013).* Boek vóór 30 november 2013 en ontvang:

1. GRATIS Signaturedrankenpakket of een Drankenkaart*

2. GRATIS diner in een 3. Gereduceerde specialiteitenrestaurant* cruisetarieven voor 3e/4e passagier* Pinnacle Grill

Gasten ontvangen een SignatureDrankenpakket t.w.v. $100 p.p. per dag, of voor afvaarten in het Caraïbisch gebied en Mexico een drankenkaart t.w.v. $50 p.p.

Gasten die een buitenhut (of hoger) boeken zullen een gratis diner (per persoon) ontvangen in het elegante en geraffineerde Pinnacle Grill. Canaletto Gasten die een binnenhut boeken zullen een gratis diner (per persoon) in het Canaletto Restaurant ontvangen. Het Canaletto Restaurant biedt klassieke Italiaanse gerechten.

Er zijn nu gereduceerde tarieven voor de derde en vierde passagier beschikbaar. Hierdoor wordt het nog aantrekkelijker om de cruise-ervaring met de hele familie te delen.

4. Flexibel boeken* Dankzij het nieuwe flexibele boeken ontvangen uw gasten alle voordelen, de beste prijs en gemoedsrust. Met flexibel boeken kunnen schip, vertrekdatum of hut kosteloos worden gewijzigd tot 90 dagen vóór vertrek of de vervaldatum van de laatste betaling (afhankelijk van welke datum het eerst valt).

WIJ NODIGEN UW KLANTEN UIT OM DE UNIEKE WERELD VAN HOLLAND AMERICA LINE TE KOMEN VERKENNEN. Deze bijzondere aanbiedingen zijn slechts het begin van een uitzonderlijke cruise-ervaring. Ruime, middelgrote schepen zullen uw klanten naar ‘s werelds meest begeerde bestemmingen vervoeren. Onderweg zullen ze genieten van de beste gerechten bereid door gerenommeerde chefs, terwijl de gracieuze bemanning een uitstekende service levert. Verder zijn er uitgebreide dagelijkse activiteiten en verwennerijen te ontdekken of kan er simpelweg worden genoten van het comfort van een goed ingerichte hut.

Boek via POLAR Online door Travel Agent HK te bezoeken op www.hollandamerica.com of bel 00800-1873 1873.

*Explore4 is beschikbaar op geselecteerde afvaarten. Gedurende Alaska Land+Zeereizen geldt Explore4 alleen op het cruisegedeelte. Het gratis Signature-drankenpakket of drankenkaart en het gratis diner in een specialiteitenrestaurant geldt alleen voor de eerste en tweede persoon in de stateroom. Ga naar www.hollandamerica.com/explore4 voor de volledige voorwaarden. Schepen geregistreerd in: Nederland.