Humanistisch Nieuws. Humanistisch Verbond, Winterswijk en omstreken Nummer 31, januari 2015

Humanistisch Nieuws Humanistisch Verbond, Winterswijk en omstreken Nummer 31, januari 2015

1

Humanistisch Verbond, afdeling Winterswijk en omstreken. Omvat de gemeenten Aalten, afdeling Oost Gelre en Winterswijk. Humanistisch Verbond, Winterswijk en omstreken. Omvat de gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk. 2 4 5 6 7 8

9 10

Beginsel Beginselis de levensovertuiging die probeert leven en wereld Het humanisme

te begrijpen uitsluitendismet menselijke vermogens. Het acht Het humanisme de levensovertuiging die probeert leven en wereld wezenlijk voor de mens zijn vermogen tot onderscheidend oordelen, te begrijpen uitsluitend met menselijke vermogens. Het acht waarvoor niets of niemand buiten hem verantwoordelijk kan worden wezenlijk voor de mens zijn vermogen tot onderscheidend oordelen, gesteld. waarvoor niets of niemand buiten hem verantwoordelijk kan worden Het humanisme gesteld. wordt gekenmerkt door: 1) de Het voortdurende bereidheid zich in denken humanisme wordt gekenmerkt door: en doen naar normen van redelijkheid en zedelijkheid te verantwoorden; 1) de voortdurende bereidheid zich in denken en doen naar normen 2) de van helpende zorg voor de medemens om hem in staat te stellen redelijkheid en zedelijkheid te verantwoorden; zich te2)ontplooien tot een volwaardig bestaan de helpende zorg voor de medemens in omzelfbestemming; hem in staat te stellen 3) hetzich streven naar een tot samenleving waarin vrijheid,ingerechtigheid, te ontplooien een volwaardig bestaan zelfbestemming; verdraagzaamheid, de menselijke waardigheid en 3) het streven eerbied naar eenvoor samenleving waarin vrijheid, gerechtigheid, medemenselijkheid centraal staan. verdraagzaamheid, eerbied voor de menselijke waardigheid en medemenselijkheid centraal staan.

2 2

2

11 13 16 18

20 22 23 24 27 28 29 30 31

Inhoud Inhoud

Beginsel De 2 humanist Beginsel Welkomstwoord 4 De humanist Introductiecursus humanisme 5 Welkomstwoord aankondiging Introductiecursus humanisme 6 Wordt u onze nieuwe penningmeester? aankondiging verzoek Wordt u onze nieuwe penningmeester? 7 Grens verzoek column Grens 8 column

Activiteiten Ledenvergadering, zondag 1 februari Activiteiten

uitnodiging Ledenvergadering, zondag 1 februari 9 gesprek met de leesgroep, zondag 1 februari In uitnodiging uitnodiging In gesprek met de leesgroep, zondag 1 februari 10 Ledenvergadering 2 februari 2014, verslag uitnodiging Jaarverslag 2014 - Werkplan 2015 2014, verslag 11 Ledenvergadering 2 februari Voedselbank Jaarverslag – donderdag2014 23 april 13 - Werkplan 2015 lezingVoedselbank – donderdag 23 april 16 Ankomm’n lezing– zondag 21 juni ledenbijeenkomst Ankomm’n – zondag 21 juni 18 ledenbijeenkomst

Verslagen Huis Bergh huis Bergh Verslagen

Codicil 20 Huis Bergh huis Bergh Het filosofisch 22 Codicil kwintet Bewust humanisme 23 Het filosofisch kwintet 24 Bewust humanisme In het licht der wereldliteratuur boekbespreking In het licht der wereldliteratuur 27 Bestuur - Activiteiten boekbespreking Adressen - Meedenken 28 Bestuur - Activiteiten Nieuwsvoorziening - Vervoer 29 Adressen - Meedenken Colofon Uw tekst of foto? - Humanistisch Verbond 30 Nieuwsvoorziening - Vervoer 31 Colofon - Uw tekst3 of foto? - Humanistisch Verbond 3

3

Welkomstwoord

De humanist Ik zoek de vrije mens Maar… IsDe die humanist nog te vinden In een rusteloze tijd zoek de vrije InIkeen wereld volmens ellende In een wereld zonder spijt Maar… nog verdriet te vinden IsIserdie naast en onheil In een rusteloze tijd VREUGDE In een wereld vol ellende VRIENDSCHAP In een wereld zonder spijt VEILIGHEID Is er naast verdriet en onheil Het gaat toch VREUGDE Om de waardigheid van VRIENDSCHAP mensen VEILIGHEID Om de menselijke maat Om rechtvaardigheid te Het gaat toch brengen Omde dedaad waardigheid van Met mensen Om de menselijke maat Om rechtvaardigheid te brengen Met de daad

Het gaat om Dat je er voor staat Om te kiezen voor geluk Om te wensen voor de toekomst Om te kijken hoe ’t was en is Het gaat om geweest Dattejevieren er voorhet staat Om nieuwjaars Om te kiezen voor geluk feest Om te wensen voor de toekomst Omgaat te kijken Het om hoe ’t was en is geweest wat je denkt Realiseren Om te vieren nieuwjaars Anderen meer het aandacht schenkt feest Anderen respecteert, niet krenkt Anderen iets goeds toebrengt Het gaat om Realiseren watopnieuw je denkt Samen steeds Anderen meer aandacht schenkt beginnen Anderen niet krenkt Samen in respecteert, discussie gaan Anderen iets goeds toebrengt Samen op de bres ook staan Samen links- of rechtsom Samen steeds opnieuw Duurzaam ’t nieuwe jaar inslaan beginnen Samen in discussie gaan Jannigje Heemskerk Samen op de bres ook staan Samen links- of rechtsom Duurzaam ’t nieuwe jaar inslaan

Allereerst de beste wensen voor u en de uwen in dit nieuwe jaar. We schrijven nu het jaar 2015 dus het jaar na ons jubileumjaar, maar Welkomstwoord ook na het jaar van de metamorfose van ons Humanistisch Nieuws. We zijn zeer verguld met de complimenten, die we van diverse kanten kregen met betrekking tot de vernieuwde opzet. Allereerst de beste wensen voor u en de uwen in dit nieuwe jaar. We de schrijven nu het jaar 2015 dus jaar na jubileumjaar, Bert Maar heeft aangeboden eenhet column te ons schrijven voor dit maar ook na jaar van de metamorfose van ons blad, wehet hebben meteen gebruik gemaakt vanHumanistisch zijn aanbod. Nieuws. Weresultaat zijn zeerziet verguld met de complimenten, die we van diverse Het u verderop. kanten kregen met betrekking tot de vernieuwde opzet. Op de Ledenvergadering op zondag 1 februari hebben we te maken Berteen de vacature. Maar heeftDe aangeboden een column te schrijven dit op met penningmeester is voornemens eenvoor studie blad, we hebben meteen gebruik gemaakt van zijn aanbod. te pakken en maakt daartoe bestuurlijk een stap terug. Elders in dit Het meer. resultaat ziet u verderop. blad Opafdeling de Ledenvergadering zondag 1 februari hebben we te maken De zit wat krap dit op jaar, wat betreft de financiën, daarom ziet een activiteiten vacature. De penningmeester is voornemens studie op umet minder aangekondigd dan vorige jaren. In een februari kunt pakken enaan maakt daartoe bestuurlijken een Elders inom dit utedeelnemen de ledenvergadering in stap april terug. is het mogelijk blad meer. de lezing over de voedselbank te bezoeken. U bent van harte welkom. De afdeling zit wat krap dit jaar, wat betreft de financiën, daarom ziet u minder activiteiten aangekondigd vorige In februari kunt Dit voorjaar organiseert het landelijk dan bureau vanjaren. het Humanistisch u deelnemen aan de ledenvergadering en inmeer april hierover is het mogelijk Verbond een Introductiecursus Humanisme, leest uom de lezinginover de voedselbank te bezoeken. U bent van harte verderop dit blad. welkom. Op zondag 21 juni bezoeken we Gastgalerij Ankomm’n om daar de Wereldhumanismedag te vieren. Dit voorjaar organiseert het landelijk bureau van het Humanistisch Verbond een Introductiecursus Humanisme, meer hierover leest u verderop in voorzitter dit blad. Dolf Meijler, Op zondag 21 juni bezoeken we Gastgalerij Ankomm’n om daar de Wereldhumanismedag te vieren.

Jannigje Heemskerk Dolf Meijler, voorzitter 4

5

4

5

4

5

Introductiecursus Introductiecursus Humanisme Humanisme

Wordt Wordt uu onze onze nieuwe nieuwe penningmeester? penningmeester?

Wat Wat vind vind ik ik waardevol? waardevol? En En hoe hoe kom kom ik ik daarachter? daarachter? In In de de Introductiecursus Introductiecursus humanisme humanisme maakt maakt uu in in vier vier interactieve interactieve avonden avonden kennis kennis met met de de rijkdom rijkdom van van het het humanisme. humanisme. De De humanistische humanistische traditie traditie komt komt tot tot leven leven door door inleidingen, inleidingen, presentaties, presentaties, filmpjes filmpjes en en teksten. teksten.

Marion Marion van van Noord, Noord, de de verantwoordelijke verantwoordelijke voor voor de de financiën financiën van van de de afdeling, afdeling, heeft heeft het het bestuur bestuur laten laten weten weten dat dat ze ze tijdens tijdens de de ledenvergadering ledenvergadering op op 11 februari februari 2015 2015 wil wil aftreden. aftreden. Er Er is is dus dus een een nieuwe nieuwe penningmeester penningmeester nodig. nodig. Misschien Misschien heeft heeft uu wel wel kennis kennis van van boekhouden boekhouden en en bent bent uu bereid bereid om om daar daar tijd tijd aan aan te te besteden. besteden.

aankondiging aankondiging

Hoe Hoe sta sta ik ik in in de de wereld? wereld? Hoe Hoe maak maak ik ik mijn mijn keuzes? keuzes? Hoe Hoe ziet ziet mijn mijn ideale ideale leven leven eruit? eruit? Als Als deze deze vragen vragen uu bezighouden, bezighouden, stap stap dan dan in in de de rijke rijke humanistische humanistische traditie. traditie. Deze Deze vragen vragen houden houden de de mens mens immers immers al al eeuwen eeuwen lang lang bezig. bezig. Van Van Socrates Socrates tot tot Foucault Foucault allemaal allemaal hebben hebben zij zij naar naar antwoorden antwoorden gezocht. gezocht. Door Door hiervan hiervan kennis kennis te te nemen nemen en en er er met met elkaar elkaar over over te te praten, praten, vindt vindt uu uw uw eigen eigen antwoorden. antwoorden. Het Het programma programma van van de de 44 avonden avonden ziet ziet er er als als volgt volgt uit: uit:  Wat Wat is is humanisme humanisme eigenlijk? eigenlijk? Hoe kun kun je je naar naar het het leven leven kijken? kijken? Over Over humanisme, humanisme, atheïsme atheïsme en en  Hoe religie. religie. Hoe sta sta je je zelf zelf in in het het leven? leven? Over Over hedendaags hedendaags humanisme. humanisme.  Hoe  Hoe Hoe bezorg bezorg je je jezelf jezelf een een mooi mooi en en betekenisvol betekenisvol leven? leven? Over Over levenskunst. levenskunst. In In 2015 2015 kunt kunt uu aan aan deze deze cursus cursus deelnemen, deelnemen, deze deze wordt wordt georganiseerd georganiseerd door door het het Humanistisch Humanistisch Verbond. Verbond. Kosten Kosten zijn zijn €€ 65,65,voor voor leden leden en en €€ 95,95,- voor voor niet niet leden. leden. Voor Voor studenten studenten en en minima minima geldt geldt een een lager lager tarief. tarief. Bij Bij de de cursus cursus is is een een reader reader inbegrepen, inbegrepen, voorkennis voorkennis is is niet niet vereist. vereist. Later Later dit dit jaar jaar ontvangt ontvangt uu meer meer informatie. informatie. Zie Zie ook: ook: http://humanistischverbond.nl/introductiecursus-humanisme. http://humanistischverbond.nl/introductiecursus-humanisme.

verzoek verzoek

Wat Wat zijn zijn de de taken? taken? inkomsten en en uitgaven uitgaven bijhouden bijhouden  inkomsten  declaraties declaraties en en nota’s nota’s betalen betalen  1x 1x per per jaar jaar de de begroting begroting en en het het financieel financieel overzicht overzicht naar naar het het landelijk landelijk bureau bureau zenden zenden  het het bestuur bestuur op op de de hoogte hoogte houden houden de financiën financiën toelichten toelichten op op de de jaarlijkse jaarlijkse ledenvergadering ledenvergadering  de  bestuursvergaderingen bestuursvergaderingen bijwonen bijwonen (( ±± 6x 6x per per jaar) jaar) meedenken en en mee mee organiseren organiseren van van de de activiteiten activiteiten  meedenken Samen Samen met met het het bijwonen bijwonen van van de de vergaderingen vergaderingen kost kost deze deze vrijwilligersfunctie vrijwilligersfunctie rond rond de de 22 uur uur per per maand maand aan aan tijd. tijd.

Wanneer Wanneer uu meer meer informatie informatie nodig nodig hebt, hebt, kunt kunt uu bellen bellen of of mailen mailen met met Marion Marion van van Noord, Noord, 0543 0543 –– 518 518 316 316 // [email protected]. [email protected].

Het Het bestuur bestuur verneemt verneemt graag graag voor voor maandag maandag 19 19 januari januari 2015 2015 of of uu belangstelling belangstelling hebt hebt voor voor deze deze functie. functie.

66

77

6

7

Grens

Ledenvergadering

Elke Elke dag dag brengt brengt ander ander NIEUWS. NIEUWS. De De krant krant ’s ’s morgens, morgens, de de post post ’s ’s middag, middag, de de TV TV ’s ’s avonds avonds en en Internet Internet zelfs zelfs ieder ieder moment! moment! Niet Niet alle alle NIEUWS NIEUWS neem neem je je zo zo op op dat dat je je er er over over na na gaat gaat denken. denken. Doe Doe je je dat dat wel wel heeft heeft het het vaak vaak twee twee kanten. kanten. Aan Aan de de ene ene kant kant zus, zus, aan aan de de andere andere kant kant zo. zo. Wat Wat je je er er zelf zelf van van vind, vind, daar daar ligt ligt jouw jouw GRENS. GRENS.

Datum: Datum: zondag zondag 11 februari februari 2015 2015 Inloop Inloop met met koffie koffie of of thee: thee: 10.30 10.30 Tijd: Tijd: van van 11.00 11.00 uur uur tot tot ongeveer ongeveer 13.00 13.00 uur uur Plaats: Plaats: Erve Erve Kots, Kots, Eimersweg Eimersweg 4, 4, 7137 7137 HH HH Lievelde Lievelde Telefoon Telefoon 0544 0544 -- 371 371 691 691

Een Een voorbeeld voorbeeld van van een een tijd tijd geleden: geleden: twee twee firma’s firma’s bieden bieden hun hun vrouwelijke vrouwelijke personeelsleden personeelsleden aan aan om om de de kosten kosten van van het het invriezen invriezen van van hun hun eicellen eicellen te te vergoeden. vergoeden. Kunnen Kunnen ze ze carrière carrière maken maken met met een een kopzorg kopzorg minder. minder. Eerst Eerst nog nog verbazing verbazing dat dat Apple Apple en en Facebook Facebook er er zoveel zoveel geld geld voor voor over over hebben: hebben: $$ 20.000 20.000 per per werkneemster! werkneemster! Tsjonge, Tsjonge, jonge, jonge, in in wat wat voor voor een een wereld wereld leven leven we? we? Maar Maar denk denk je je over over na na is is het het misschien misschien wel wel goed goed dat dat ze ze het het faciliteren. faciliteren. Kijk Kijk je je iets iets verder: verder: Als Als ze ze met met 40+ 40+ zwanger zwanger wordt wordt zal zal ze ze er er toch toch een een aantal aantal maanden maanden of of misschien misschien wel wel jaren jaren uit uit zijn. zijn. Maar….. Maar….. het het blijft blijft een een oud oud voorbeeld, voorbeeld, we we zijn zijn zelf zelf ook ook oud oud en en al al uit uit de de kinderen! kinderen!

Het Het bestuur bestuur nodigt nodigt uu uit uit om om de de jaarlijkse jaarlijkse ledenvergadering ledenvergadering bij bij te te wonen. wonen. U U bent bent van van harte harte welkom. welkom.

Een Een actueel actueel voorbeeld: voorbeeld: De De Zorgvergelijker Zorgvergelijker van van de de Consumentenbond Consumentenbond wil wil ons ons wel wel helpen helpen de de goedkoopste goedkoopste en/of en/of beste beste zorgverzekering zorgverzekering te te kiezen. kiezen. Ligt Ligt de de grens grens bij bij de de euro euro of of bij bij maximale maximale zorg? zorg?

Programma Programma

column column

uitnodiging uitnodiging

De De komende komende maanden maanden zorgt zorgt het het omgekeerd omgekeerd inzamelen inzamelen van van afval afval in in Winterswijk Winterswijk voor voor NIEUWS. NIEUWS. Hier Hier op op DE DE RIKKER RIKKER zijn zijn de de ondergrondse ondergrondse verzamelcontainers verzamelcontainers al al ingegraven. ingegraven. Die Die zijn zijn voor voor het het restafval restafval en en een een pasje(nog pasje(nog één?) één?) houdt houdt bij bij hoe hoe vaak. vaak. In In twee twee of of drie drie containers containers houdt houdt een een chip chip bij bij hoe hoe vaak vaak we we we we ons ons groen, groen, plastic plastic en en papier papier aanbieden. aanbieden. Klinkt Klinkt goed, goed, maar maar met met chips chips weet weet je je het het nooit………. nooit………. In In Montferland Montferland hebben hebben ze ze chips. chips. Heet Heet DIFTAR. DIFTAR. Een Een groot groot aantal aantal huishoudens huishoudens zet zet nooit nooit de de afvalbak afvalbak voor voor een een paar paar euro euro aan aan de de straat. straat. GRENSGEVAL: GRENSGEVAL: hun hun plan: plan: het het vaste vaste bedrag bedrag verhogen verhogen met met tien tien euro! euro! Bert Bert de de Maar Maar

Wanneer Wanneer uu de de vergadering vergadering wilt wilt bijwonen, bijwonen, graag graag voor voor maandag maandag 26 26 januari januari aanmelden aanmelden bij bij Jannigje Jannigje Heemskerk, Heemskerk, telefoon telefoon 0543 0543 –– 531 531 791 791 of of Annemieke Annemieke Klein Klein Hesselink, Hesselink, [email protected] [email protected] of of 0543 0543 -- 476 476 306. 306. Dit Dit in in verband verband met met de de tafelopstelling. tafelopstelling.

1. 1. Opening Opening door door de de voorzitter voorzitter 2. 2. Vaststellen Vaststellen van van het het verslag verslag van van de de vorige vorige ledenvergadering, ledenvergadering, het het werkplan werkplan en en het het jaarverslag. jaarverslag. 3. 3. Vaststellen Vaststellen van van de de begroting begroting en en het het financieel financieel verslag. verslag. 4. 4. Verslag Verslag van van de de kascontrolecommissie. kascontrolecommissie. 5. 5. Benoemen Benoemen van van de de nieuwe nieuwe kascontrolecommissie. kascontrolecommissie. 6. 6. Bestuursverkiezing. Bestuursverkiezing. Penningmeester Penningmeester Marion Marion van van Noord Noord treedt treedt af, af, kandidaten kandidaten kunnen kunnen zich zich voor voor 19 19 januari januari 2015 2015 aanmelden. aanmelden. 7. 7. Het Het bestuur bestuur en en de de activiteitencommissie activiteitencommissie willen willen graag graag in in gesprek gesprek met met de de leden leden over: over: hoe hoe houden houden we we het het Humanistisch Humanistisch Verbond Verbond aantrekkelijk aantrekkelijk voor voor leden leden en en niet-leden. niet-leden. Wat Wat willen willen de de leden? leden? We We willen willen graag graag meer meer bezoekers bezoekers voor voor onze onze evenementen. evenementen. Hoe Hoe doen doen we we dat? dat? 8. 8. Rondvraag Rondvraag en en sluiting sluiting van van de de vergadering. vergadering.

88

99

8

9

verslag

In gesprek met de leesgroep uitnodiging

Na de pauze volgt het inhoudelijke deel van programma.

Ledenvergadering 2 februari 2014 verslag

Voorjaar 2014 werd de bespreking van het boek ‘De kracht van wilskracht’ afgesloten en in het najaar het boek ’Werken met In gesprek met de leesgroep waarden’ gelezen, beter gezegd, bestudeerd.

uitnodiging

‘Werken met waarden’ bevat 21 agendapunten, onder te brengen in Na de pauze volgt het inhoudelijke deeldie van 9 thema’s. bedoeld voor de humanist, wilprogramma. nadenken over en werken aan gelijkwaardigheid van de vrije mens. Voorjaar 2014 werd de bespreking van het boek ‘De kracht van wilskracht’ afgesloten en in het najaar boek ’Werken met Deelnemers aan de leesgroep hebbenhet 4 thema’s in eigen woorden waarden’ gelezen, beter gezegd, bestudeerd. samengevat en gaan de 4 thema’s bespreken met de aanwezige leden. ‘Werken met waarden’ bevat 21 agendapunten, onder te brengen in 9De thema’s. bedoeld de humanist, die wildiscussiëren, nadenken over en wil leesgroep heeftvoor er heerlijk over kunnen maar werken gelijkwaardigheid van de vrije mens.op 1 februari. Samen het eenaan vervolg geven na de ledenvergadering gaan we met u aan de slag met 4 van de 21 agendapunten. Deelnemers aan de leesgroep hebben 4 thema’s in eigen woorden samengevat en A4tjes gaan de 4 thema’s bespreken met de Daartoe liggen gereed met de uitwerkingen vanaanwezige de punten. leden. We hopen op uw enthousiaste deelname met een even groot plezier als het onze op de bewuste maandagavonden. De leesgroep heeft er heerlijk over kunnen discussiëren, maar wil het een vervolg geven na de ledenvergadering op 1 februari. Samen gaan we met u aan de slag met 4 van de 21 agendapunten. Daartoe liggen A4tjes gereed met de uitwerkingen van de punten. We hopen op uw enthousiaste deelname met een even groot plezier als het onze op de bewuste maandagavonden. 10

1 Opening

Voorzitter Dolf Meijler opent de bijeenkomst, er zijn 21 leden aanwezig. Dit jaar bestaat de afdeling 65 jaar. Hij nodigt de leden uit om ideeën aan te dragen om dit jubileum vorm te geven. De jubileumactiviteiten zullen plaatsvinden in de week van het humanisme, van 16 juni tot 22 juni. Marion stelt voor om nog een filmavond te plannen in het voorjaar en 1vraagt Opening suggesties hiervoor van de leden. Sommige leden geven aan Voorzitter Meijler opent de bijeenkomst, er zijn oppert 21 leden om niet alDolf te zware onderwerp. De heer Voortman het aanwezig. jaar bestaat de afdeling 65 jaar.met Hij nodigt de leden uit onderwerpDit ‘omgaan met elkaar’ ook mensen afwijkend gedrag. om ideeën aan te dragen om dit jubileum vorm te geven. De Dit naar aanleiding van de documentaire van Dick Swaab, ‘Wij zijn jubileumactiviteiten zullen plaatsvinden in de week van het ons brein’. humanisme, van 16 juni tot 22 juni. Marion stelt voor is om nog een van filmavond het voorjaar en Het gele boekje uitgebreid 16 tot te 32plannen pagina’s.inHierdoor vraagt suggesties hiervoor van de leden. aan ontstaat ruimte voor extra rubrieken, o.a. Sommige bijdragen leden vanuitgeven de leden. om al kunnen te zwareook onderwerp. Voortman oppert het De niet leden eenmaligDe eenheer activiteit organiseren, zonder dat onderwerp metworden elkaar’van ookde mensen met afwijkend gedrag. ze hiervoor‘omgaan lid moeten activiteitencommissie. Dit naar aanleiding van de documentaire van Dick Swaab, ‘Wij zijn ons brein’. 11

Het gele boekje is uitgebreid van 16 tot 32 pagina’s. Hierdoor ontstaat ruimte voor extra rubrieken, o.a. bijdragen vanuit de leden. De leden kunnen ook eenmalig een activiteit organiseren, zonder dat ze hiervoor lid moeten worden van de activiteitencommissie. 10

11

10

11

Het gele gele boekje, boekje, dat dat in in mei mei uitkomt, uitkomt, gaat gaat veranderen veranderen o.a. o.a. door door een een Het andere drukker, kleur en lay-out. Op de georganiseerde activiteiten andere drukker, kleur en lay-out. Op de georganiseerde activiteiten zijn ook ook niet-leden niet-leden welkom, welkom, in in de de toekomst toekomst zal zal hun hun vaker vaker een een zijn geldelijke bijdrage bijdrage gevraagd gevraagd worden, worden, of of een een vrije vrije gift. gift. Reka Reka Prinsen Prinsen geldelijke biedt spontaan aan eenmalig een activiteit te willen organiseren. biedt spontaan aan eenmalig een activiteit te willen organiseren.

Jaarverslag 2014 2014 Jaarverslag Activiteiten Activiteiten

Er zijn zijn geen geen opmerkingen. opmerkingen. De De kascontrolecommissie, kascontrolecommissie, Ineke Ineke Kuiper Kuiper Er en Letty Wassink, hebben de kas gecontroleerd en goed bevonden. en Letty Wassink, hebben de kas gecontroleerd en goed bevonden. Omdat zij zij niet niet aanwezig aanwezig konden konden zijn, zijn, doet doet Jannigje Jannigje Heemskerk Heemskerk Omdat verslag. De De kascontrole kascontrole commissie commissie voor voor 2014 2014 zal zal zijn: zijn: Ineke Ineke Kuiper Kuiper verslag. en Truus Sieders, met als reserve Eeuwit Verhagen. en Truus Sieders, met als reserve Eeuwit Verhagen.

Het jaar jaar begon begon met met de de ledenvergadering ledenvergadering in in februari, februari, gevolgd gevolgd door door de de Het lezing van van de de Winterswijkse Winterswijkse fotografe fotografe Grietje Grietje Bouman Bouman in in maart. maart. lezing Filosoof Jos Alebeek verzorgde een lezing in mei. De kracht van Filosoof Jos Alebeek verzorgde een lezing in mei. De kracht van wilskracht was het thema van de leesgroep in het voorjaar. In juni wilskracht was het thema van de leesgroep in het voorjaar. In juni was het tijd voor de jubileumevenementen: een avond over Heeft was het tijd voor de jubileumevenementen: een avond over Heeft humanisme toekomst? toekomst? en en een een wandeling wandeling door door de de Franse Franse tijd tijd in in humanisme Winterswijk. In het najaar vonden het bezoek aan Huis Bergh plaats, Winterswijk. In het najaar vonden het bezoek aan Huis Bergh plaats, de lezing lezing over over het het codicil, codicil, de de filmavond filmavond over over technologie, technologie, moraal moraal en en de medische wetenschap en de leesgroep bewust humanisme. Het medische wetenschap en de leesgroep bewust humanisme. Het aantal bezoekers/deelnemers bezoekers/deelnemers lag lag tussen tussen de de 10 10 en en de de 33 33.. aantal

Bestuursverkiezing. 33 Bestuursverkiezing.

Contact met met leden leden en en belangstellenden belangstellenden Contact

Vaststellen van van het het werkplan, werkplan, de de begroting begroting en en het het 22 Vaststellen jaarverslag. jaarverslag.

Aline Stemerdink Stemerdink is is volgens volgens rooster rooster aftredend aftredend en en niet niet herkiesbaar. herkiesbaar. Aline Kandidaten kunnen zich tot voor de verkiezing melden bij Dolf Dolf Kandidaten kunnen zich tot voor de verkiezing melden bij Meijler of Aline Stemerdink. Annemieke Klein Hesselink heeft zich Meijler of Aline Stemerdink. Annemieke Klein Hesselink heeft zich verkiesbaar gesteld en wordt unaniem gekozen. verkiesbaar gesteld en wordt unaniem gekozen.

Rondvraag en en sluiting. sluiting. 44 Rondvraag

Thea ten ten Dolle Dolle merkt merkt op op dat dat het het gele gele boekje boekje wel wel wat wat verbetering verbetering mag mag Thea krijgen bv. door middel van foto’s. Truus Sieders vraagt of er naar krijgen bv. door middel van foto’s. Truus Sieders vraagt of er naar aanleiding van van het het bezoek bezoek aan aan de de Villa Villa Mondriaan, Mondriaan, waar waar ook ook niet niet aanleiding leden welkom waren, meer leden erbij gekomen zijn. De voorzitter leden welkom waren, meer leden erbij gekomen zijn. De voorzitter antwoord dat dat dit dit niet niet te te peilen peilen is, is, er er komen komen nieuwe nieuwe leden leden bij bij en en er er antwoord vallen leden af. De leden geven ook aan dat er meer activiteiten voor vallen leden af. De leden geven ook aan dat er meer activiteiten voor jongeren georganiseerd georganiseerd zouden zouden moeten moeten worden. worden. Maar Maar ook ook deze deze jongeren hebben landelijk hun eigen activiteiten. We zouden op Facebook hebben landelijk hun eigen activiteiten. We zouden op Facebook kunnen gaan. gaan. Om Om 12.00 12.00 uur uur sluit sluit Dolf Dolf Meijler Meijler de de vergadering vergadering en en kunnen gaan we elders verder met informeel babbelen onder het genot van gaan we elders verder met informeel babbelen onder het genot van een pannenkoek en een drankje. een pannenkoek en een drankje.

Afgelopen jaar jaar verschenen verschenen er er ledenbladen ledenbladen in in januari, januari, mei mei en en Afgelopen augustus. Ter gelegenheid van het 65 jarig jubileum kwam in mei mei de de augustus. Ter gelegenheid van het 65 jarig jubileum kwam in vernieuwde versie uit. Met een nieuwe naam, foto’s en meer vernieuwde versie uit. Met een nieuwe naam, foto’s en meer inhoudelijke pagina’s pagina’s dan dan de de vorige vorige uitgaven. uitgaven. Wegens Wegens het het jubileum jubileum inhoudelijke werden een verjaardagskalender, het boekje ‘Heeft humanisme werden een verjaardagskalender, het boekje ‘Heeft humanisme toekomst’ en en een een notitieboekje notitieboekje meezonden. meezonden. In In de de regionale regionale pers pers toekomst’ verscheen in juni een interview met voorzitter Dolf Meijler. verscheen in juni een interview met voorzitter Dolf Meijler. Leden en en niet-leden niet-leden ontvingen ontvingen herinneringen herinneringen voor voor activiteiten activiteiten per per eeLeden mail. mail. Sinds het het voorjaar voorjaar van van 2014 2014 heeft heeft het het Humanistisch Humanistisch Verbond Verbond een een Sinds nieuwe website. Op de pagina van de afdeling zijn de komende nieuwe website. Op de pagina van de afdeling zijn de komende evenementen te te lezen lezen en en de de verslagen verslagen daarvan daarvan na na afloop. afloop. De De evenementen afdeling was 2 keer te horen op Radio Slingeland: ter gelegenheid afdeling was 2 keer te horen op Radio Slingeland: ter gelegenheid van de de lezing lezing door door Grietje Grietje Bouman Bouman en en het het 65 65 jarig jarig jubileum. jubileum. van Aankondigingen voor voor evenementen evenementen werden werden naar naar diverse diverse regionale regionale Aankondigingen media gezonden. media gezonden.

Aline Stemerdink-Pit Stemerdink-Pit Aline

12 12

13 13

12

13

Aantallen leden leden en en belangstellenden belangstellenden Aantallen

In december december 2013 2013 stonden stonden er er 190 190 personen personen op op de de ledenlijst. ledenlijst. Dit Dit In betreft 121 121 leden, leden, 22 22 reductieleden reductieleden en en 47 47 medeleden. medeleden. In In december december betreft 2014 waren waren er er in in totaal totaal 162 162 leden: leden: 102 102 leden, leden, 18 18 reductieleden reductieleden en en 42 42 2014 medeleden. Er kwamen 3 nieuwe leden bij en 31 personen zegden medeleden. Er kwamen 3 nieuwe leden bij en 31 personen zegden hun lidmaatschap lidmaatschap op. op. Redenen Redenen hiervoor hiervoor waren: waren: 5x 5x overleden, overleden, 5x 5x hun verpleeghuis, 4x financiële redenen, 3x verbondenheid weg, 1x verpleeghuis, 4x financiële redenen, 3x verbondenheid weg, 1x verhuizing en en 13x 13x onbekend. onbekend. Naar Naar 22 belangstellenden belangstellenden is is een een verhuizing informatiepakket gestuurd. gestuurd. informatiepakket

Bezigheden van van bestuur bestuur en en activiteitencommissie activiteitencommissie Bezigheden

Tijdens de de 77 bestuursvergaderingen bestuursvergaderingen het het afgelopen afgelopen jaar, jaar, werd werd de de Tijdens meeste tijd tijd besteed besteed aan aan de de voorbereiding voorbereiding van van de de activiteiten. activiteiten. Er Er zijn zijn meeste diverse evenementen evenementen bezocht bezocht die die georganiseerd georganiseerd waren waren door door het het diverse landelijk bureau. bureau. Dit Dit waren waren de de instructiedag instructiedag voor voor de de website, website, de de landelijk actieve ledendag en het voorzittersoverleg van de regio Oost. actieve ledendag en het voorzittersoverleg van de regio Oost.

Werkplan 2015 2015 Werkplan

3. Bent Bent uu voornemens voornemens om om een een of of meerdere meerdere van van de de volgende volgende 3. activiteiten te te organiseren organiseren in in samenwerking samenwerking met met het het landelijke landelijke activiteiten bureau? bureau? De introductiecursus introductiecursus humanisme, humanisme, de de filmavonden filmavonden over over duivelse duivelse De dilemma’s en de bezinningsbijeenkomsten. Dit betreft dilemma’s en de bezinningsbijeenkomsten. Dit betreft bijeenkomsten geleid geleid door door een een geestelijk geestelijk begeleider begeleider over over een een bijeenkomsten tekst uit uit de de Humanistische Humanistische Canon. Canon. tekst 4. Gaat Gaat uw uw afdeling afdeling in in 2015 2015 samenwerken samenwerken met met andere andere organisaties organisaties 4. en/of afdelingen? en/of afdelingen? Dit is is nog nog niet niet bekend. bekend. Dit 5. Gaat Gaat uw uw afdeling afdeling in in 2015 2015 contact contact onderhouden onderhouden en/of en/of 5. samenwerken met met een een van van de de onderstaande onderstaande humanistische humanistische samenwerken organisaties // professionals? professionals? organisaties Humanistisch geestelijk geestelijk begeleiders, begeleiders, humanistische humanistische uitvaart uitvaart Humanistisch begeleiding, humanistisch vormingsonderwijs en Humanitas. begeleiding, humanistisch vormingsonderwijs en Humanitas.

Het landelijk landelijk bureau bureau van van het het Humanistisch Humanistisch Verbond Verbond vraagt vraagt de de Het afdeling om elk jaar om een werkplan in te vullen. Hieronder een afdeling om elk jaar om een werkplan in te vullen. Hieronder een samenvatting. samenvatting.

6. Van Van welke welke communicatiemiddelen communicatiemiddelen gaat gaat de de afdeling afdeling in in 2015 2015 6. gebruik maken maken om om haar haar leden leden te te bereiken? bereiken? gebruik De website, website, het het ledenblad ledenblad (2x), (2x), persoonlijke persoonlijke brief brief // e-mail e-mail en en de de De regionale pers. pers. regionale

1. Welke Welke bijeenkomsten bijeenkomsten en/of en/of activiteiten activiteiten wil wil uw uw afdeling afdeling in in 2015 2015 1. organiseren? organiseren? Een ledenvergadering, ledenvergadering, een een lezing, lezing, filmavond, filmavond, een een Een midwinterbijeenkomst en een midzomerbijeenkomst. midwinterbijeenkomst en een midzomerbijeenkomst.

7. Van Van welke welke communicatiemiddelen communicatiemiddelen gaat gaat de de afdeling afdeling in in 2015 2015 7. gebruik maken om niet leden te bereiken? gebruik maken om niet leden te bereiken? De website, website, persoonlijke persoonlijke brief brief // e-mail e-mail (als (als het het adres adres bekend bekend is) is) De en de de regionale regionale pers. pers. en

2. Voor Voor wanneer wanneer staan staan uu uw uw activiteiten activiteiten gepland? gepland? 2. In de de eerste eerste helft helft van van 2015 2015 zijn zijn gepland: gepland: een een ledenvergadering ledenvergadering In met midwinterbijeenkomst, midwinterbijeenkomst, een een lezing, lezing, een een filmavond filmavond en en een een met midzomerbijeenkomst. De De evenementen evenementen voor voor de de tweede tweede helft helft midzomerbijeenkomst. van 2015 2015 zijn zijn nog nog niet niet bekend. bekend. van

Samengesteld in in september september 2014 2014 Samengesteld

14 14

15 15

14

15

Voedselbank Voedselbank

lezing lezing

Datum: donderdag 23 april 2015 Datum: donderdag 23 april 2015 Inloop met koffie of thee: 19.00 Inloop met koffie of thee: 19.00 Aanvang 19:30 Aanvang 19:30 Plaats: Hotel Frerikshof, Frerikshof 2 in Winterswijk, 7103 CA Plaats: Hotel Frerikshof, Frerikshof 2 in Winterswijk, 7103 CA Winterswijk, telefoon 0543 – 517 755. Winterswijk, telefoon 0543 – 517 755. Is de voedselbank nodig in ons welvarende Nederland? Hierop Is de voedselbank nodig in ons welvarende Nederland? Hierop krijgen we op donderdag 23 april 2015 een antwoord. Een van de krijgen we op donderdag 23 april 2015 een antwoord. Een van de voorlichtingsconsulenten van de Stichting Voedselbank Oost voorlichtingsconsulenten van de Stichting Voedselbank Oost Achterhoek hebben we bereid gevonden om een lezing te verzorgen Achterhoek hebben we bereid gevonden om een lezing te verzorgen over de gang van zaken. Er wordt stil gestaan hoe het is geregeld en over de gang van zaken. Er wordt stil gestaan hoe het is geregeld en wie er in aanmerking komt voor een voedselpakket. In onze regio wie er in aanmerking komt voor een voedselpakket. In onze regio maken 370 personen gebruik van deze voorziening. maken 370 personen gebruik van deze voorziening. Elke week kunnen cliënten een voedselpakket ophalen bij de Elke week kunnen cliënten een voedselpakket ophalen bij de uitgiftepunten in de plaatsen Aalten, Winterswijk, Oost Gelre, uitgiftepunten in de plaatsen Aalten, Winterswijk, Oost Gelre, Berkelland en Oude IJsselstreek. Berkelland en Oude IJsselstreek.

In Lichtenvoorde wordt alles gecoördineerd, inkomende goederen In Lichtenvoorde wordt alles gecoördineerd, inkomende goederen worden gesorteerd, verdeeld in gelijke porties en ingevroren voor worden gesorteerd, verdeeld in gelijke porties en ingevroren voor zover dit nodig is. Op verschillende dagen in de week worden de zover dit nodig is. Op verschillende dagen in de week worden de producten naar in totaal 12 uitgiftepunten gebracht om hier producten naar in totaal 12 uitgiftepunten gebracht om hier uitgegeven te worden. uitgegeven te worden. Het vervoer geschiedt middels gekoelde busjes om de spullen zo Het vervoer geschiedt middels gekoelde busjes om de spullen zo goed mogelijk bij de uitgiftepunten aan te leveren. Alles staat onder goed mogelijk bij de uitgiftepunten aan te leveren. Alles staat onder controle van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit. De gehele controle van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit. De gehele organisatie berust op vrijwilligers welke zich elke week weer inzetten organisatie berust op vrijwilligers welke zich elke week weer inzetten voor de medemens die door verschillende redenen genoodzaakt zijn voor de medemens die door verschillende redenen genoodzaakt zijn gebruik te maken van de voedselbank. gebruik te maken van de voedselbank. We zien u graag verschijnen; meegebrachte levensmiddelen zijn van We zien u graag verschijnen; meegebrachte levensmiddelen zijn van harte welkom. harte welkom. Zie ook: http://www.voedselbankachterhoek.nl/ Zie ook: http://www.voedselbankachterhoek.nl/ Jan ten Dolle Jan ten Dolle

16 16

17 17

16

17

Gastgalerij Ankomm’n ledenbijeenkomst

Gastgalerij Ankomm’n

Datum: zondag 21 juni 2015 ledenbijeenkomst Aanvang: 11.00 Plaats: Gastgalerij Ankomm’n Datum: zondag 21 juni Mentinkweg 5, 7120 GA2015 Winterswijk Aanvang: 11.00 telefoon 0543 – 520 337, of 06 – 1562 4314 Plaats: Gastgalerij Ankomm’n Mentinkweg 5, 7120 GA Winterswijk telefoon 0543 – 520 337, of 06 – 1562 4314 Op zondag 21 juni 2015 houden we ons ledenuitje, van 11.00 uur tot 13.00 uur, bij boerderij Het Mentink/Gastgalerij Ankomm’n in Winterswijk. Op zondag 21 juni 2015 houden we ons ledenuitje, van 11.00 uur tot 13.00 uur, bij boerderij Het Mentink/Gastgalerij Ankomm’n in Winterswijk.

Anita Duenk is op 1 mei 2014 begonnen met de gasterij. Samen met Hans Hendriks die fotograaf is en de galerij beheert. Ze zijn in deze boerderij gaan wonen op basis van anti-kraak. Anita Duenkisisop opde 1 deel mei 2014 begonnen met de gasterij. met De gasterij en erg huiselijk ingericht. BuitenSamen is er een Hans Hendriks die fotograaf is en de galerij beheert. groot, gezellig terras onder een grote kapschuur. Ze zijn in deze boerderij gaan wonen op basis van anti-kraak. De gasterij is op de deel en erg huiselijk ingericht. Buiten is er een groot, gezellig terras onder een grote kapschuur.

Anita heeft een beperkte kaart maar alle producten die ze serveert zijn uit deze streek en biologisch verantwoord. Alles is door haarzelf klaargemaakt en gebakken. Ook is het er mogelijk om glutenvrij te Anita eten. heeft een beperkte kaart maar alle producten die ze serveert zijn uit deze streek en biologisch verantwoord. Alles is door haarzelf klaargemaakt gebakken. het er mogelijk glutenvrij Zij vertelde datenhet voor haarOok heelisbelangrijk is om om vanuit het harttete eten. werken en in het leven de dingen te doen die goed voelen. Ook de

sfeer in haar gasterij vindt zij heel belangrijk. Zij dattehet voor haar belangrijk is om het hart Envertelde dat is ook merken als jeheel er aangaat voor eenvanuit kop koffie. De te werken en is in erg het gastvrij. leven de dingen te doen die goed voelen. Ook de ontvangst sfeer in haar gasterij vindt zij heel belangrijk. En dat is ook te merken als je er aangaat voor een kop koffie. De Hans heeftisverschillende ontvangst erg gastvrij. boeken uitgegeven over het prachtige Winterswijkse landschap. Naast de gasterij is er een expositieruimte waar zijn foto’s te bewonderen zijn. Hans heeft verschillende boeken uitgegeven over het prachtige Winterswijkse landschap. Naast de gasterij is er een expositieruimte waar zijn foto’s te bewonderen zijn. In verband met de catering vragen we van u, of u zich voor woensdag 17 juni 2015 wilt opgeven. Dit kan bij Jannigje Heemskerk, telefoon 0543 – 531 791 of Annemieke Klein In verband [email protected] met de catering vragen we van u,- 476 of u 306. zich voor Hesselink, of 0543 woensdag 17 juni 2015 wilt opgeven. Dit kan bij Jannigje Heemskerk, telefoon 0543 of Annemieke Klein van Het is mogelijk om een niet –lid531 als 791 introducee mee te nemen, Hesselink, [email protected] of 0543 476 306. deze persoon verwachten we een bijdrage van € 5,-. Het is mogelijk om een niet lid als introducee mee te nemen, van deze persoon verwachten we een bijdrage van € 5,-. Zie ook: www.ankommn.nl, www.hendriksfotografie.nl en https://nl-nl.facebook.com/pages/Gastgalerijankommn/465609403571956 Zie ook: www.ankommn.nl, www.hendriksfotografie.nl en https://nl-nl.facebook.com/pages/Gastgalerijankommn/465609403571956 Marion van Noord Marion van Noord

18

19

18

19

18

19

Huis Bergh

21 september 2014 verslag We hebben met 12 personen deelgenomen aan een bijzondere Huis Bergh (vooral kunstzinnige) 21 september 2014 rondleiding in Huis Bergh, op 21 september 2014. Er was zelfs iemand van een andere afdeling 120 km van hier verslag die de moeite had genomen om zich aan te melden. We zijn hebben met 12met personen deelgenomen een bijzondere We ontvangen een kop koffie in het aan koetshuis, aansluitend (vooral kunstzinnige) rondleiding in Huis Bergh, op 21 Om september heeft onze gids ons door het prachtige kasteel geleid. het 2014. Er was zelfs iemand van een andere afdeling 120 km van hier voortbestaan te waarborgen heeft de heer Jan Herman van Heek die de moeite hadkasteel genomen om zich aan te melden. eigenaar van het in 1946 besloten om de kunstcollectie en het kasteel onder te brengen in een stichting. dit om te voorkomen Wehet zijnkasteel ontvangen een kop koffie in het koetshuis, dat doormet vererving weer in verval zou raken,aansluitend wat het heeft onze gids ons door het prachtige kasteel geleid. Omeen hetbedrag geval was toen de heer Van Heek het in 1912 kocht voor voortbestaan te waarborgen heeft de heer Jan Herman van van 195.000 gulden. Het gezin Van Heek heeft hier gewoondHeek tot in eigenaar van het kasteel in 1946 besloten om de kunstcollectie en de jaren 80 van de vorige eeuw. het kasteel onder te brengen in een stichting. dit om te voorkomen dat het kasteel door vererving weer in verval zou raken, wat het geval was toen de heer Van Heek het in 1912 kocht voor een bedrag van 195.000 gulden. Het gezin Van Heek heeft hier gewoond tot in de jaren 80 van de vorige eeuw.

Onze gids heeft veel verteld over de kunstcollectie van de Van Heek familie en de totstandkoming van het kasteel welke in 1939 door een brand is verwoest. Door omwonenden is de kunstcollectie in veiligheid gebracht en 2 jaar later was het kasteel weer voor bewoning geschikt. Onze gids heeft veel verteld over de kunstcollectie van de Van Heek familie en de totstandkoming van het kasteel welke in 1939 door een Huis Bergh is een kasteel in de stad ‘s-Heerenberg gemeente brand is verwoest. Door omwonenden is de kunstcollectie in Montferland en is een van de grootste kastelen van Nederland. De veiligheid gebracht en 2 jaar later was het kasteel weer voor bouwgeschiedenis gaat terug tot het jaar 1250. bewoning geschikt. In de beginfase van de Tachtigjarige Oorlog had Huis Bergh veel te Huis Bergh is een kasteel in de stad ‘s-Heerenberg gemeente lijden van oorlogsgeweld. In 1735 brandde het geheel uit. Tijdens de Montferland en is een van de grootste kastelen van Nederland. De Hollandse zending tussen de jaren 1799 en 1842 was er een bouwgeschiedenis gaat terug tot het jaar 1250. seminarie in Huis Bergh gevestigd. Het kasteel en alle bijbehorende bezittingen kwamen in 1912 in eigendom van Jan Herman van Heek In deindustrieel beginfaseuit van de Tachtigjarige Oorlog hadItaliaanse Huis Bergh veel te een Enschede. Er is veel vroege lijden van oorlogsgeweld. In 1735 brandde het geheel Tijdens schilderkunst te zien in Huis Bergh. Een zeer bijzonderuit. werk is eende Hollandse zending tussen de jaren 1799 en 1842 was er een paneel (de aardsengel Gabriel) uit de wereldberoemde Maestà van seminarie Huis Bergh gevestigd. kasteel en collectie alle bijbehorende Duccio. Hetinschilderij werd in de 19eHet eeuw aan de van het bezittingen kwamen in 1912 in eigendom van Jan Herman van Heek kasteel toegevoegd. Verder bevinden zich in collectie enkele werken een industrieel uit Enschede. Er is veel vroege Italiaanse uit de school van Jeroen Bosch, waaronder een bruiloft van Kana. schilderkunst te zien ook in Huis Een zeer bijzonder werk is een Huis Bergh herbergt eenBergh. uitzonderlijke collectie middeleeuwse paneel (de aardsengel Gabriel) uit de wereldberoemde Maestà van handschriften. De basis van de collectie werd gelegd door aankoop Duccio. Het schilderij werd in de 19e eeuw aan de collectie van het door genoemde Jan Herman van Heek van de collectie F.W. kasteel toegevoegd. Verder bevinden zich in collectie enkele werken Mengelberg. uit de school van Jeroen Bosch, waaronder een bruiloft van Kana. Huiswas Bergh ookervaring een uitzonderlijke middeleeuwse Het eenherbergt bijzondere om mee tecollectie maken, na afloop van handschriften. De basis van de collectie werd gelegd doorvan aankoop de rondleiding hebben we wat nagepraat onder het genot een door genoemde Jan Herman van Heek van de collectie F.W. kop koffie en een krentenbol. Mengelberg. Jan ten Dolle Het was een bijzondere ervaring om mee te maken, na afloop van de rondleiding hebben we wat nagepraat onder het genot van een kop koffie en een krentenbol.

20

Jan ten Dolle

21

20

21

20

21

Lezing codicil codicil Lezing

Het Filosofisch Filosofisch Kwintet Kwintet Het Technologie, moraal moraal en en medische medische wetenschap wetenschap Technologie,

21 oktober oktober 2014 2014 21 verslag verslag

27 november november 2014 2014 27 verslag verslag

Er werd werd gestart gestart met met het het kijken kijken naar naar een een stukje stukje van van het het Er bovengenoemde tv tv programma. programma. Een Een van van de de deelnemers deelnemers aan aan het het bovengenoemde Kwintet had had een een iPhone iPhone met met daarop daarop een een applicatie applicatie die die o.a. o.a. hartslag hartslag Kwintet en uren uren slaap slaap kon kon bijhouden. bijhouden. Wat Wat vonden vonden de de 12 12 aanwezigen aanwezigen daar daar en van? De meningen liepen uiteen van ‘handig dan kun je je van? De meningen liepen uiteen van ‘handig dan kun je je gewoontes aanpassen’ aanpassen’ en en ‘nee ‘nee niet niet voor voor mij, mij, ik ik wil wil geen geen slaaf slaaf van van gewoontes een apparaat apparaat worden’. worden’. Luisteren Luisteren naar naar je je lichaam lichaam en en een een hulpmiddel hulpmiddel een voor sommigen sommigen werd werd ook ook genoemd. genoemd. Evenals Evenals kunnen kunnen omgaan omgaan met met voor de informatie informatie die die het het apparaat apparaat verstrekt verstrekt en en het het risico risico op op teveel teveel met met je je de zelf bezig bezig zijn. zijn. zelf

Annie en en Martin Martin Hietbrink Hietbrink verzorgden verzorgden de de lezing lezing namens namens de de Annie Nederlandse Transplantatiestichting. Transplantatiestichting. Zij Zij hielden hielden een een pleidooi pleidooi voor voor Nederlandse het afstaan afstaan van van organen organen en en weefsels weefsels na na overlijden. overlijden. Ondanks Ondanks het windkracht 5, 5, hevige hevige stortbuien stortbuien en en voetbal voetbal op op de de televisie televisie waren waren er er windkracht toch nog nog 10 10 belangstellenden belangstellenden aanwezig. aanwezig. toch Tijdens de de pauze pauze werd werd er er druk druk gepraat gepraat over over het het thema, thema, over over de de Tijdens recente donorweek en orgaandonatie in combinatie met euthanasie. recente donorweek en orgaandonatie in combinatie met euthanasie. Nederlanders kunnen kunnen via via een een formulier formulier aangeven aangeven of of ze ze wel wel of of geen geen Nederlanders donor willen willen zijn. zijn. Belangrijk Belangrijk is is om om na na te te denken denken over over deze deze keuze, keuze, die die donor vast te te leggen leggen en en te te melden melden aan aan de de omgeving. omgeving. Nu Nu is is er er een een tekort tekort vast aan organen, organen, ruim ruim 1000 1000 mensen mensen staan staan op op de de wachtlijst. wachtlijst. aan Voor sommige organen is donatie bij leven mogelijk. Annie Hietbrink Hietbrink Voor sommige organen is donatie bij leven mogelijk. Annie stond bijvoorbeeld bijvoorbeeld een een nier nier af af aan aan haar haar zus. zus. Verder Verder werden werden er er stond diverse misverstanden misverstanden en en onwaarheden onwaarheden over over het het afstaan afstaan van van diverse organen rechtgezet. rechtgezet. organen Zie ook: ook: http://www.transplantatiestichting.nl/ http://www.transplantatiestichting.nl/ Zie Annemieke Klein Klein Hesselink Hesselink Annemieke

Na het het bekijken bekijken van van de de rest rest van van de de uitzending uitzending ging ging het het gesprek gesprek Na verder. Wat moet je doen met de gegevens die zijn gemeten? Leidt verder. Wat moet je doen met de gegevens die zijn gemeten? Leidt medische technologie technologie tot tot gezonder gezonder gedrag? gedrag? Hoe Hoe zit zit het het met met de de medische rechtsgeldigheid van van een een niet-reanimeren niet-reanimeren penning? penning? Al Al gauw gauw kwam kwam rechtsgeldigheid het gesprek gesprek op op euthanasie euthanasie en en autonomie. autonomie. Een Een deelnemer deelnemer had had de de tip tip het om dit dit onderwerp onderwerp met met de de huisarts huisarts te te bespreken. bespreken. Een Een andere andere om deelnemer vond vond dat dat iemand iemand op op leeftijd leeftijd niet niet bang bang moet moet zijn zijn voor voor de de deelnemer dood, de meningen daarover liepen uiteen. Weer een ander vond dood, de meningen daarover liepen uiteen. Weer een ander vond dat het het gesprek gesprek teveel teveel over over het het levenseinde levenseinde ging ging en en gaf gaf aan aan dat dat dat autonomie over over het het hele hele leven leven gaat. gaat. Wat Wat ook ook naar naar voren voren kwam kwam autonomie waren de de economische economische argumenten. argumenten. Zijn Zijn dure dure medische medische technologie technologie waren en experimenten experimenten nodig? nodig? Waar Waar liggen liggen de de grenzen? grenzen? en Conclusie: Medische Medische technologie technologie is is een een boeiend boeiend thema thema voor voor een een Conclusie: discussieavond. discussieavond. De tv tv uitzending uitzending is is te te bekijken bekijken op op De http://www.npo.nl/het-filosofisch-kwintet-2014/06-07http://www.npo.nl/het-filosofisch-kwintet-2014/06-072014/VPWON_1216377 2014/VPWON_1216377 Annemieke Klein Klein Hesselink Hesselink Annemieke

22 22

23 23

22

23

Bewust humanisme Bewust humanisme samen een boek lezen, verslag samen een boek lezen, verslag

Op maandag 29 september vond de Op maandag 29 september vond de aftrap plaats van de leesgroep, waarna aftrap van de leesgroep, waarna er nogplaats 3 avonden (eens per 2 weken) er nog 3 avonden (eens per 2 weken) volgden. In een groep van 6 personen volgden. In de een groep ‘Inspireren van 6 personen werd eerst uitgave en werd eerst de uitgave ‘Inspireren Verbinden’ gelezen en besproken,en Verbinden’ gelezen en van besproken, waarbij de grote lijnen het waarbij de grote lijnen van Humanisme en het HV aanhet bod Humanisme en het HV aan bod kwamen. De uitgave droeg als kwamen. uitgave droegaan als ondertitel De ’Actief bijdragen ondertitel ’Actief bijdragen aan Humanisme’. Daarna werd het boek Humanisme’. Daarna werd het boek van Marco Oostdijk ‘Werken met van Marco Oostdijk ‘Werken met waarden’ gelezen. In hoofdstuk 1 krijgt waarden’ gelezen. In hoofdstuk het bewust Humanisme gestalte.1 krijgt het bewust Humanisme gestalte. Allereerst het begrip levensbeschouwing tegenover Allereerst het begrip levensbeschouwing tegenover levensovertuiging. levensovertuiging. Een levensbeschouwing helpt de betekenis en zin van je leven te Een levensbeschouwing helptjede betekenis zin van leven te formuleren. Daaraan ontleen waarden en en normen enjedie geven formuleren. Daaraan ontleen je waarden en normen en die geven richting aan praktisch handelen in het leven van alledag. Een richting aan praktischishandelen het leven van alledag. levensbeschouwing voor veel in mensen inspirerend. Als Een ze sterk levensbeschouwing is voor veel mensen inspirerend. Als sterk doorklinkt in iemands persoonlijke ervaring en blijkt uit zijnzegedrag doorklinkt in iemands persoonlijke ervaring en blijkt uit zijn gedrag spreken we van een levensovertuiging. Een levensovertuiging geeft spreken we vanom een levensovertuiging. levensovertuiging je de inspiratie zelf richting en vorm Een te geven aan je leven; geeft er zin je de inspiratie om zelf richting en vorm te geven aan jeWat leven; er zin en betekenis aan te ontlenen. Ze biedt troost en steun. is nu het en betekenis aangodsdienst? te ontlenen. Ze biedt troost en steun. Wat is nu het verschil met een verschil met een godsdienst? Tot in de jaren 60 was de overheersende visie tegelijk de meest Tot in de jaren was deofoverheersende visieorganiseerden tegelijk de meest eenvoudige: Je60 geloofde niet. Ongelovigen zich als eenvoudige: Je geloofde of niet. Ongelovigen organiseerden zich als “humanisten” met een seculiere levensbeschouwing en zonder “humanisten” metzo een seculiere zonder godsbesef. Maar helder is datlevensbeschouwing inmiddels niet meeren . Er komen godsbesef. Maar zo helder is dat inmiddels niet meer . Er komen steeds meer gradaties naar voren. steeds meer gradaties naar voren. 24 24

24

Bovendien is de geloofwaardigheid van allesomvattende visies op de Bovendien is bestaan de geloofwaardigheid vanuit allesomvattende mens en het – zoals verhalen de bijbel of het visies op de mens en het bestaan – zoals verhalen uit de bijbel ofniet het langer aan communisme – verloren gegaan. Velen konden zich communisme – verloren gegaan. Velen konden zich niet het normen- en waardenpatroon van één “Groot Verhaal”langer aan het normen- en waardenpatroon van éénontwikkelen. “Groot Verhaal” conformeren, maar wilden zelf een visie Het formuleren conformeren, maar wilden zelf een visie ontwikkelen. Hetenformuleren van een levensbeschouwing is daardoor ongrijpbaarder moeilijker van een levensbeschouwing is daardoor ongrijpbaarder moeilijker geworden. Je moet nu zelf aan de slag. Het onderscheiden tussen geworden. Jeen moet nu zelf is aan de slag.aan Hethet onderscheid godsdienstig ongelovig daarmee afzakken. tussen godsdienstig en ongelovig is daarmee aan het afzakken. Levensbeschouwing is een neutraal verzamelwoord geworden; ook Levensbeschouwing is een neutraal verzamelwoord geworden;zijn ook voor godsdienstige levensvisies. In onze huidige samenleving voor godsdienstige levensvisies. In onze huidige samenleving zijn humanistische waarden diep verankerd in onze volksaard, de sociale humanistische waarden diep verankerd volksaard, de sociale verzorgingsstaat en de consensus over in deonze rechten van de mens. verzorgingsstaat en de consensus over de rechten van de mens. Deze waarden worden niet expliciet humanistisch genoemd. In de Deze waarden worden nietwe expliciet humanistisch genoemd. In de praktijk van alledag leven dus onbewust humanistisch. Het praktijk van alledag leven we dus onbewust humanistisch. Het bewuste morele humanisme onderscheidt zich van de humane bewuste moreledoor humanisme onderscheidt zich van de humane levenshouding besef van traditie en veelvormigheid, levenshouding door besef van traditie en veelvormigheid, kernbegrippen en systematische studie. kernbegrippen en systematische studie. Vanaf 1946 heeft het humanisme zich langs verschillende lijnen Vanaf 1946 heeft het humanisme zich langs verschillende lijnen ontwikkeld: ontwikkeld:  eerst antigodsdienstig of areligieus, nu voor menswaardigheid en  eerst antigodsdienstig of areligieus, nu voor menswaardigheid en levenskwaliteit levenskwaliteit  van anti-kerkelijk via semi-kerkelijke-zuil naar impliciete  van anti-kerkelijk via semi-kerkelijke-zuil naar impliciete aanbieder van diensten. aanbieder van diensten.  van vernieuwend via emanciperend tot algemeen aanvaard.  van viavia emanciperend tot algemeen aanvaard. van vernieuwend cultuurhouding seculiere levensbeschouwing tot cultuurhouding via seculiere levensbeschouwing tot  van kosmopolitisch denken kosmopolitisch denken Maar wat wordt in de 21ee eeuw de nieuwe vorm van het Maar wat wordt in de 21 eeuw destaat nieuwe vorm van het humanisme? Voor welke opgaven het? Diverse denkers en humanisme? Voor welke opgaven staat het? Diverse denkers en gebruikers komen met visies op de Agenda voor een 21ee - eeuws gebruikers komen met visies op de Agenda voor een 21 eeuws humanisme, waarbij de volgende 21 agendapunten worden humanisme, besproken: waarbij de volgende 21 agendapunten worden besproken: Verantwoordelijkheid centraal: centraal: 1.Verantwoordelijkheid Zelf verantwoordelijk 1. Zelf verantwoordelijk 2. Medeverantwoordelijk 2. Medeverantwoordelijk

25 25

25

Matigheid als menselijke maat: als menselijke maat: 3.Matigheid Bevolkingsomvang 3. 4. Bevolkingsomvang Duurzaamheid 4. 5. Duurzaamheid De dieren 5. 6. De Hetdieren goede leven 6. Het goede leven De zin van economie en techniek: van economie en techniek: 7.De zin Economische ongelijkheid 7. ongelijkheid 8. Economische Economisering 8. Economisering 9. Ethiek in de techniek 9. Ethiek in de techniek Veiligheid en gelijke kansen: en gelijke kansen: 10.Veiligheid Universele rechten 10. Universele rechten 11. Overheidsgeweld 11. Overheidsgeweld 12. Veiligheid op straat 12. Veiligheid op straat Diversiteit en identiteit en identiteit 13.Diversiteit Vreemdelingen 13. Vreemdelingen 14. Identiteiten 14. 15. Identiteiten Basiswaarden 15. Basiswaarden Vorming in pluriformiteit: in pluriformiteit: 16.Vorming Pluriformiteit 16. Pluriformiteit 17. Levensbeschouwelijke vorming 17. vorming 18. Levensbeschouwelijke Opvoeden 18. Opvoeden Zin in de zorg: Zin de zorg: 19. in Zorg delen 19. Zorg delen 20. Kwaliteit 20. 21. Kwaliteit Zorgplicht 21. Zorgplicht Onze dank ging weer uit naar Jannigje voor de leiding en de Onze dank ging weer uit naarwas, Jannigje voor de leiding en de gastvrijheid. Symptomatisch dat de versnaperingen gastvrijheid. Symptomatisch was, dat de onaangeroerd bleven, want het praat zo versnaperingen lastig met een volle mond. onaangeroerd bleven, want het praat zo lastig met een volle mond. Dolf Meijler Dolf Meijler 26 26

26

In het licht van de wereldliteratuur In het licht van de wereldliteratuur boekbespreking boekbespreking

Humanisten hebben geen eigen Humanisten hebben geen eigen boek, geen bijbel of koran. Dit wil boek, geen bijbel of koran. Dit wil niet zeggen dat zij geen behoefte niet zeggen zij geen behoefte hebben aandat inspirerende teksten. hebben aan inspirerende Gelukkig zijn die te vindenteksten. in de Gelukkig zijn die te vinden in de wereldliteratuur. wereldliteratuur. De afdeling Zwolle van het De afdeling Zwolle van het Humanistisch Verbond heeft het Humanistisch Verbond heeft het initiatief genomen om de initiatief genomen devan de bloemlezing ‘In hetom licht bloemlezing ‘In het licht wereldliteratuur’ te latenvan de wereldliteratuur’ te laten verschijnen. Diverse personen verschijnen. Diverse personen droegen suggesties aan voor de droegen suggesties aanboek voor de inhoud, zij staan in het inhoud, staan in hetbestaande boek vermeld.zijDe redactie vermeld. De redactie bestaande uit Wim Coster en Agnes uit Wim Coster en Agnes Coomans uit Zwolle en Bert Coomans uitvan Zwolle Bert Gasenbeek het en Humanistisch Gasenbeek van het Humanistisch Historisch Centrum maakte hieruit Historisch maakte hieruit een keuze.Centrum Het boek van 188 een keuze. Het boek van 188 pagina’s bevat verhalen, gedichten en aforismen, waarin zij via de pagina’s verhalen, gedichten en aforismen, zij via de literatuurbevat redenen, motieven, waarden, gedachten,waarin verlangens, literatuur redenen, motieven, waarden, gedachten, verlangens, twijfels, zienswijzen, handelingen en dergelijke laten zien. twijfels, zienswijzen, handelingen en dergelijke laten zien. van In de inhoudsopgave staan uiteenlopende auteurs vermeld, In de inhoudsopgave uiteenlopende vermeld, van Spinoza tot Kees vanstaan Kooten, van Plato totauteurs John Lennon. Spinoza tot Kees van Kooten, van Plato tot John Lennon. Het boek is uitgegeven door het Humanistisch Historisch Centrum Het boek is uitgegeven door het Humanistisch Historisch U Centrum en uitgeverij Papieren Tijger. ISBN 978- 90 6728-300-7. kunt het en uitgeverij Papieren Tijger. ISBN 97890 6728-300-7. U kunt het boek bestellen door € 17,50 (als u lid van het Humanistisch Verbond boek bestellen door € 17,50 (als u lid van het Humanistisch Verbond bent) of €20,- (als u geen lid bent) over te maken naar bent) of €20,- (als uNL88INGB0000972413, geen lid bent) over te maken naarvan: rekeningnummer: ten name rekeningnummer: NL88INGB0000972413, ten name van: Humanistisch Verbond afdeling Zwolle. Vermeld bij uw overboeking Humanistisch Verbond afdeling Zwolle. Vermeld bij uw overboeking ook uw adresgegevens. ook uw adresgegevens. Annemieke Klein Hesselink Annemieke Klein Hesselink

27 27

27

Bestuur Bestuur

Adressen Adressen

Dolf Meijler, voorzitter Dolf Meijler, voorzitter Tuunterstraat 13, 7101 EE Winterswijk Tuunterstraat 13, 7101 EE Winterswijk 0543 – 531 475, [email protected] 0543 – 531 475, [email protected]

Huis- en ziekenbezoek Huis- en ziekenbezoek

Annemieke Klein Hesselink, secretaris, webredacteur Annemieke Klein Hesselink, secretaris, webredacteur Grote Maote 98, 7123 CG Aalten Grote Maote 98, 7123 CG Aalten 0543 – 476 306, [email protected] 0543 – 476 306, [email protected]

Lotte Kleijn 06 -180 83 499 Lotte Kleijn 06 -180 83 499

Marion van Noord, penningmeester Marion van Noord, penningmeester Morgenzonweg 99, 7101 BJ Winterswijk Morgenzonweg 99, 7101 BJ Winterswijk 0543 – 518 316, [email protected] 0543 – 518 316, [email protected] Jan ten Dolle, lid Jan ten Dolle, lid Garstenveld 30, 7141 NG Groenlo Garstenveld 30, 7141 NG Groenlo 0544 – 464 419, [email protected] 0544 – 464 419, [email protected]

Riemer Veldkamp 0545 - 476 710 Riemer Veldkamp 0545 - 476 710

Geestelijk verzorger Pronsweide en de Berkhof Geestelijk verzorger Pronsweide en de Berkhof Vrijgevestigde geestelijk verzorgers Vrijgevestigde geestelijk verzorgers

Lisette van Ardenne, Arnhem, 06 – 510 632 06 Lisette van Ardenne, Arnhem, 06 – 510 632 06 Margriet Meijling, Losser, 053 – 538 34 85 Margriet Meijling, Losser, 053 – 538 34 85 Of neem contact op met het landelijk bureau, 020 – 521 9020. Of neem contact op met het landelijk bureau, 020 – 521 9020.

Humanitas Humanitas

Afdeling Oostelijke Achterhoek Afdeling Oostelijke Achterhoek Misterweg 2, 7102 BK Winterswijk, 06 – 224 017 05 Misterweg 2, 7102 BK Winterswijk, 06 – 224 017 05 http://www.humanitas.nl/afdeling/oostelijke-achterhoek http://www.humanitas.nl/afdeling/oostelijke-achterhoek

Humanistische Uitvaartbegeleiding Humanistische Uitvaartbegeleiding 0900 – 900 50 30 0900 – 900 50 30 www.humanistischeuitvaart.nl www.humanistischeuitvaart.nl

Activiteiten Activiteiten Hanneke Boesveld Hanneke Boesveld Iepenstraat 5, 7101 SN Winterswijk Iepenstraat 5, 7101 SN Winterswijk 0543 – 840 967, [email protected] 0543 – 840 967, [email protected] Jannigje Heemskerk Jannigje Heemskerk Albert Schweitzerlaan 7, 7101 JW Winterswijk Albert Schweitzerlaan 7, 7101 JW Winterswijk 0543 – 531 791 0543 – 531 791

Meedenken Meedenken

Bent u iemand met frisse ideeën die wil meedenken over de Bent u iemand met frisse ideeën die wil meedenken over de invulling van de activiteiten van de afdeling? Of wilt u op een invulling van de activiteiten van de afdeling? Of wilt u op een andere manier een bijdrage leveren? We vernemen het graag. andere manier een bijdrage leveren? We vernemen het graag. Ook bent u van harte welkom bij een bestuursvergadering. Ook bent u van harte welkom bij een bestuursvergadering. Interesse? Neem contact op met de secretaris, 0543 – 476 306 Interesse? Neem contact op met de secretaris, 0543 – 476 306 of [email protected]. of [email protected].

28 28

29 29

28

29

Colofon Tekstbijdragen: Jan ten Dolle, Jannigje Heemskerk, Annemieke Colofon

Nieuwsvoorziening email en website

Nieuwsvoorziening Nieuws van de afdeling via email

email en mail website Wilt u per op de hoogte gehouden worden van informatie uit de afdeling, of herinnerd worden aan een activiteit, geef uw emailadres

Nieuws afdeling via email dan doorvan aande [email protected].

Wilt u per mail op de hoogte gehouden worden van informatie uit de afdeling, of herinnerd worden aan een activiteit, geef uw emailadres Afdelingspagina op het web dan door aan [email protected]. De afdeling heeft een eigen pagina op de site van het Humanistisch Verbond. Hier vind u actueel nieuws uit de regio en de Afdelingspagina het web activiteitenagenda.op Zodra de plannen rond zijn, verschijnt de De afdeling heeft een eigen op dekort sitena van het Humanistisch activiteit op de agenda. Ook pagina verschijnen afloop van de Verbond. vind u actueel nieuws regio en de activiteitenHier de verslagen daarvan op uit de de site. activiteitenagenda. Zodra de plannen rond zijn, verschijnt de humanistischverbond.nl/afdeling/winterswijk activiteit op de agenda. Ook verschijnen kort na afloop van de activiteiten verslagen daarvanVerbond op de site. Nieuws vandehet Humanistisch per e-mail humanistischverbond.nl/afdeling/winterswijk Het is mogelijk om humanistisch nieuws per email te ontvangen. Hiervoor hoeft u alleen maar uw naam en emailadres in te vullen op Nieuws van het Humanistisch Verbond per e-mail humanistischverbond.nl. Het is mogelijk om humanistisch nieuws per email te ontvangen. Hiervoor hoeft u alleen maar uw naam en emailadres in te vullen op humanistischverbond.nl. Vervoer Is vervoer naar activiteiten een probleem? Bel bijtijds 0543 – 476 306 en wij regelen iets voor u.

Vervoer

Is vervoer naar activiteiten een probleem? Bel bijtijds 0543 – 476 306 en wij regelen iets voor u.

Klein Hesselink, Bert de Maar, Dolf Meijler en Marion van Noord. Foto’s: Hans Hendriks (pagina 1 en 18), bestuursleden en Tekstbijdragen: Dolle, Jannigje Heemskerk, Annemieke royaltyvrije foto’sJan uit ten office.com. Klein Hesselink, Bert de Maar, Dolf Meijler Marion van Noord. Redactie en vormgeving: Annemieke Klein en Hesselink. Foto’s: Hans Hendriks (pagina 1 en 18), bestuursleden en Eindredactie: Dolf Meijler. royaltyvrije foto’s uit office.com. Drukwerk: IdeeMedia Groenlo. Redactie enbestuursleden vormgeving: Annemieke Klein Hesselink. Bezorging: en leden van de activiteitencommissie. Eindredactie: Dolf Meijler. Drukwerk: IdeeMedia Groenlo. Uw tekst of foto in dit boekje? Bezorging: bestuursleden en leden van de activiteitencommissie. U wilt vast wel een bijdrage leveren aan het volgende boekje. Bijvoorbeeld een stukje tekst waarin u schrijft waarom u lid bent Uw tekst of foto in ditzijn boekje? geworden, of wat uw ervaringen met het Humanistisch Verbond. U wilt vast wel een bijdrage leveren volgende boekje. Of iets anders wat u wilt melden overaan hethet humanisme. Ook foto’s, Bijvoorbeeld een stukje tekst waarin u schrijftUw waarom u lid bent voor bijvoorbeeld het voorblad, zijn welkom. bijdrage kunt u geworden, of [email protected]. wat uw ervaringen zijn met het Humanistisch Verbond. zenden naar Graag voor 1 augustus 2015. Of iets anders wat u wilt melden over het humanisme. Ook foto’s, voor bijvoorbeeld het voorblad, zijn welkom. Uw bijdrage kunt u Humanistisch Verbond zenden naar [email protected]. Graag voor 1 augustus 2015. De standaardcontributie is € 5,- per maand, ofwel € 60,- per jaar. Voor mensen met een minimuminkomen en studenten geldt het Humanistisch Verbond reductietarief van € 2,50 per maand (€ 30,- per jaar). U mag De standaardcontributie is € Lidmaatschappen 5,- per maand, ofwel € 60,per jaar. natuurlijk ook meer betalen. lopen automatisch Voor mensen met een minimuminkomen studenten door tenzij vóór 1 november schriftelijk is en opgezegd bij geldt het het reductietarief € 2,50 per maand (€ 30,- per jaar). U mag Humanistisch van Verbond. natuurlijk ook meer betalen. Lidmaatschappen lopen automatisch door tenzij vóór 11070 november schriftelijk is opgezegd bij het Postbus 75490, AL Amsterdam Humanistisch Verbond. Telefoon 020 - 521 90 00, fax 020 - 521 90 80 E-mail: [email protected] Postbus 1070 AL Amsterdam Website:75490, www.humanistischverbond.nl Telefoon 020 - 521 90 00, fax 020 - 521 90 80 E-mail: [email protected] Website: www.humanistischverbond.nl

30

31

30

31

30

31

indien onbestelbaar, sturen naar Grote Maote 98 7123 CG Aalten