Jaargang: 6
Nummer:1
De fiscus kan men vergelijken met een visser en zijn net heeft vele mazen; dat zijn de dubieuze gevallen waarin zelfs de deskundige niet beslissen kan. Daar kan men doorheen glippen zonder dat er van iets ongeoorloofds sprake is, als men het maar doet volgens de opvattingen van de moraal. – Arthur van Schendel in ‘De mensenhater’ Adres Maaskade 159a 3071 NR Rotterdam Telefoon +31 (0) 10 265 19 90 Fax +31 (0) 10 265 04 30 E-mail
[email protected] Internet www.rokade.org KvK 28085486
Huishoudelijke mededelingen Uitbreiding personeelsbestand Rokade Advies B.V. is verguld te mogen melden dat het ‘angels’-bestand is uitgebreid met 2 nieuwe sterren aan het firmament: Cenai Frederiks heeft Rokade Advies B.V. versterkt als secretaresse en algemeen office manager, zij heeft daarmee de positie overgenomen van Kelly Verhoeckx, en Yin-Poei Chan als jaarrekeningmedewerkster. Planning eindejaar
Zoals altijd vliegt de tijd voorbij en zeker met het oog op het naderende einde van 2011 achten wij het verstandig om onze kantoorplanning te melden. Vrijdag 23 december zal Rokade Advies B.V. ’s middags vanaf 12:30 uur gesloten zijn. Voorts is besloten om de laatste, doorgaans rustige, dagen van het jaar het kantoor te sluiten. Per saldo betekent dit dat het kantoor gesloten is van vrijdag 23 december 12:30 uur tot maandag 2 januari (na de koffie). Rokade wordt multi national Rokade heeft besloten met kennis uit het verleden, de toekomst met vertrouwen tegemoet te zien en wel door het opzetten van een vestiging in Helsinki, Finland! Vanaf augustus 2012 opent Rokade haar deuren in de Finse hoofdstad om een zogenaamde Dutch Desk te openen. Meer informatie zal volgen op voortschrijdend niveau.
Wat kunt u verder lezen in deze nieuwsbrief Pagina 2:
Pagina 5:
Tarieven Rokade Advies B.V. voor 2012 bekend Waardeoverdracht pensioen; personeel: een financiële vloek of zegen? Salarisbetalingen: rien ne va plus, het geld is niet meer van u
Pagina 3:
De werknemer in 2012: uitgelicht Bijtelling van de auto: kilometervergoeding en toch bijtellen? Ongerechtvaardigde verrijking KvK (jaarlijkse bijdrage) verdwijnt Pagina 6:
Fiscale veranderingen 2012 Pagina 7:
BTW-correctie privégebruik auto: blitzkrieg Ontwikkeling intercompany financiering: een storm, in een glas water Heffingsrente ongekend hoog: crisis? Hoe verfrissend… Pagina 4:
Vergrijpboete naast verzuimboete: (ne?) bis in idem Smartphone = computer? Effectenportefeuille: een dynamisch proces
FD Gazellen Awards 2011 Salarisbetalingen: rien ne va plus, het geld is niet meer van u BV i.o.: dga verliest fiscaal voordeel Pagina 8:
De gemeenschap van goederen beperkt
Tarieven Rokade Advies B.V. voor 2012 bekend Onder invloed van stijgende kosten zal ook Rokade Advies B.V. er niet aan ontkomen om haar tarieven voor volgend jaar te indexeren, zij het marginaal teneinde deze moeilijke tijden niet extra te belasten. Als bijlage treft u onze tarieven voor 2012 aan. Rokade Advies B.V. hanteert deze tarieven onder de voorwaarde dat informatie tijdig en volledig wordt aangeleverd door de cliënt. Met ingang van 2012 zullen wij extra kosten in rekening gaan brengen op het moment dat herhaaldelijk verzochte informatie niet of niet tijdig wordt aangeleverd. In die gevallen zal dit uiteraard eerst medegedeeld worden.
Waardeoverdracht pensioen; personeel: een financiële vloek of zegen? Bij het aannemen van een werknemer die bij een vorige werkgever een pensioenregeling had en bij de nieuwe werkgever eveneens een pensioenregeling aangeboden krijgt, is het van groot belang deze regelingen goed onder de loep te nemen om een potentiële financiële strop te voorkomen. De werknemer heeft namelijk recht, jawel, op “waardeoverdracht”. In principe betekent dit niet veel meer of minder dan het recht om het opgebouwde pensioen mee te nemen. De wettelijke rente om dit te berekenen is altijd echter meer dan 4% geweest. Het gevolg hiervan werkt als volgt uit tot 2011: Werknemer heeft een pensioen opgebouwd van 10.000 euro De spaarpot bij de verzekeraar is 50.000 Werknemer moet bij nieuwe werkgever dezelfde 10.000 euro inkopen Als contractrente lager is dan 4% is (doorgaans 3%.....) moet er 60.000 euro worden betaald De nieuwe werkgever moet het tekort betalen van 10.000 euro!! Vanaf 2011 is de situatie omgekeerd. De wettelijke rente is 2,984%. Dit betekent in hetzelfde voorbeeld dat de werknemer 60.000 euro meekrijgt. Als er dan sprake is van een verzekeringscontract op basis van 4%, dan is er maar 50.000 gespaard en moet de oude werkgever 10.000 euro bijbetalen. De nieuwe werkgever ontspringt de dans daardoor. Uiteraard is er geen probleem zonder oplossing en Rokade Advies B.V. staat u hierin graag bij.
Mooie kerstgedachte Rokade Advies B.V. heeft, zoals inmiddels bekend mag worden verondersteld, een goed doel omarmd; Stichting Join!forkids. Dit jaar heeft Rokade Advies B.V. met haar relaties bewerkstelligd dat 3 kansarme
kinderen een opleiding krijgen en daarmee kansrijk worden. Rokade Advies B.V. dankt hierbij haar relaties die hieraan bijgedragen hebben. Voor meer informatie zie www.joinforkids.nl
BTW-correctie privégebruik auto: blitzkrieg Per 1 juli 2011 is de bepaling van de btw-correctie voor privégebruik van een auto gewijzigd. Waar in de afgelopen jaren werd aangesloten bij de bijtelling in de loon- of inkomstenbelasting, is er nu een zelfstandige correctie in de regelgeving. De btw-correctie geldt voor werknemers en de ondernemer als natuurlijk persoon. Anders dan bij de loon- en inkomstenbelasting geldt het woon-werkverkeer als privégebruik. In beginsel zijn werkelijke gegevens zoals kilometers en kosten de basis voor de btw-correctie. Dit is voor werknemers en ondernemers erg bewerkelijk. Op praktische gronden mogen zij daarom de btw-correctie aan het einde van het jaar baseren op een forfait. Die bestaat uit 2,7% van de cataloguswaarde van de auto. De verklaring ‘geen privégebruik bestelauto’ heeft geen betekenis voor de heffing van btw. Dit omdat voor de btw het woon-werkverkeer als privégebruik wordt aangemerkt en voor de loon- en inkomstenbelasting niet. Er wordt ook geen onderscheid meer gemaakt tussen nieuwe en oude(re) auto’s en schone en milieuvriendelijke auto’s. Per saldo is de nieuwe regeling nadeliger voor milieuvriendelijke en oude (15+) auto’s en voordeliger voor niet-milieuvriendelijke auto’s en nieuwe (15-) auto’s.
Ontwikkeling intercompany financiering: een storm, in een glas water Lening tussen BV’s
Lening in TBS
Op het moment dat een BV een lening verstrekt aan een gelieerde persoon (of andersom), moet worden getoetst of de lening informeel kapitaal vormt of een winstuitdeling. Slechts wanneer een lening apert onzakelijk is, zal de lening fiscaaljuridisch niet als lening erkend worden. De leidt ertoe dat als een lening als zakelijk wordt beschouwd, een afwaardering als kostenpost mag worden afgetrokken van de winst. Uit recente jurisprudentie blijkt dat het aandeelhoudersmotief doorslaggevend is. Getoetst moet worden welke de voorwaarden zijn waaronder de lening is verstrekt (rente/zekerheid) en de omstandigheden waaronder de lening is verstrekt, zoals de activiteiten en de economische vooruitzichten van de debiteur en de aanwending van de lening.
De situatie kan zich eveneens voordoen in een TBSsfeer. Dit ontstaat wanneer een DGA (directeurgrootaandeelhouder) een lening verstrekt aan de BV waarin hij aandelen houdt. De rente op deze lening (bijvoorbeeld een rekening courant) is belast in de inkomstenbelasting in Box 1. De eventuele rekening courant schuld hoort thuis in Box 3 (rente niet aftrekbaar, maar de som van de schuld wordt in mindering gebracht op positief vermogen in Box 3). De literatuur en de jurisprudentie zijn verschillende meningen toegedaan inzake de aftrekbaarheid van een afwaarderingsverlies. Rokade Advies B.V. hanteert, zoals altijd, een agressieve opstelling richting de fiscus ingeval van een meningsverschil. De bewijslast ligt tenslotte bij de fiscus.
Heffingsrente ongekend hoog: crisis? Hoe verfrissend… De heffings- en invorderingsrente is voor het vierde kwartaal 2011 vastgesteld op 3%! Het merkwaardige verschijnsel doet zich voor dat de heffings- en invorderingsrente met 3,00% hoger is dan de actuele rente op 10jaarsstaatsleningen en ook hoger dan de hoogste rente op een spaarrekening zonder beperkingen. Dit is een ridicule situatie. Op deze manier verdient de overheid namelijk aan het met vertraging opleggen van belastingaanslagen. De overheid stelt zich nu op als bank en stelt juist niet voor bank te willen spelen. De Belastingdienst dient slechts rente in rekening te brengen naar een tarief dat zij zelf ook verschuldigd zou zijn. Wellicht is het niet compleet angstaanjagend dat banken onderling geen geld meer lenen, waardoor de rente op een 12 maands deposito inmiddels 3,20% bedraagt. Dit geeft de overheid ongetwijfeld de moed om de heffingsrente voor komend kwartaal nogmaals te verhogen. De koning gaat uit stelen…
Vergrijpboete naast verzuimboete: (ne?) bis in idem Momenteel is het wettelijk niet mogelijk om iemand twee keer te bestraffen voor dezelfde (fiscale) fout. Dit verbod heet ‘ne bis in idem’ (in het Engels Double Jeopardy). Worden verplichtingen niet nagekomen en worden bijvoorbeeld belastingen te laat betaald, dan legt de Belastingdienst een verzuimboete op. Dit gebeurt automatisch, waardoor bij het opleggen van de verzuimboete vaak nog niet duidelijk is of er sprake is van grove schuld of opzet. Is er sprake van opzet, dan zou een vergrijpboete meer terecht zijn in plaats van een verzuimboete. Maar omdat de verzuimboete al is opgelegd, zou een hogere boete ontlopen worden. Nu wil het kabinet dat de fiscus straks alsnog een vergrijpboete kan opleggen, ook als er al een verzuimboete is opgelegd. Dit is weer onderdeel van de hardere aanpak van belastingfraude. De fiscus mag de vergrijpboete na een verzuimboete alleen opleggen als er achteraf sprake is van nieuwe bezwaren. Daar moet dan uit blijken dat door opzet of grove schuld de belasting niet of te weinig is betaald. Tot slot kan de Belastingdienst nooit een hogere boete opleggen dan het geval zou zijn als er direct een vergrijpboete was opgelegd.
Smartphone = computer? Een telefoon mag belastingvrij worden verstrekt als de werknemer het toestel meer dan 10% zakelijk gebruikt. Voor computers ligt dit percentage hoger. Pas als de computer minstens 90% zakelijk gebruikt wordt, mag deze onbelast verstrekt worden. Veel smartphones hebben bijna dezelfde functies als een computer, dus het is niet altijd even duidelijk wat de regels zijn rondom vergoeden of verstrekken van deze apparaten. Smartphones hebben weliswaar veel weg van een computer, ze vallen toch onder de communicatiemiddelen. Hier is sprake van als: het apparaat de uiterlijke kenmerken heeft van een mobiele telefoon; het een toestel is waarbij communicatie centraal staat; het beeldscherm niet groter is dan 7 inch (17,78 centimeter). Staatssecretaris Weekers heeft dit onlangs uitgelegd. Werknemers gebruiken misschien ook wel een navigatiesysteem, e-reader, netbook, pocket-pc, notebook of een i-pad van St. Jobs. Deze vallen onder de computerregeling, omdat bij deze apparaten bellen, sms'en en e-mailen niet centraal staan. Pas als ze meer dan 90% voor zaken worden gebruikt, mogen ze onbelast worden vergoed of verstrekt. De genoemde grenzen van zakelijk gebruik gelden ook binnen de werkkostenregeling. Worden ze vergoed, dan is het belast. De werkgever kan dan zelf bepalen of de apparaten in de vrije ruimte vallen. In dat geval is het voor de werknemer sowieso onbelast.
Effectenportefeuille: een dynamisch proces Een evenwichtige samenstelling van een effectenportefeuille is van essentieel belang. Factoren zoals bijvoorbeeld de groei van de (wereld)economie, bedrijfsresultaten, de ontwikkeling van de rente en opkomende markten hebben allen een enorme invloed op het rendement van de portefeuille. Om van een rendement wat over te houden zijn ook de kosten van belang. Bovendien zijn uitgangspunten en doelstellingen mogelijk aan verandering onderhevig. Daarom is een evenwichtige, passende verdeling van het vermogen een dynamisch proces.
Dit geldt zeker ingeval van bijvoorbeeld stamrechten en pensioenvoorzieningen in een (holding)BV. Deze oudedagsvoorzieningen groeien redelijk autonoom en de liquiditeiten en effecten die hier tegenover staan moeten dus ook redelijk autonoom groeien. Rokade Advies B.V. heeft goede contacten met vermogensbeheerders die wellicht een rol van betekenis hierin kunnen spelen.
De werknemer in 2012: uitgelicht De Kleine Banenregeling verdwijnt. Dit betekent dat jongeren tot 23 jaar weer de ‘normale’ loonbelastingregels krijgen gelijk aan de andere medewerkers Tot 2012 wordt bij ziekte alleen over de laatste 6 maanden van ziekte vakantie opgebouwd. Vanaf 2012 wordt dit over de gehele ziekteperiode De verjaringstermijn van de wettelijke vakantiedagen verandert. Vakantiedagen opgebouwd tot 2012 zijn 5 jaar houdbaar en vakantiedagen opgebouwd vanaf 2012 verlopen na 6 maanden van het lopende kalenderjaar, met uitzondering uiteraard van de schrijnende gevallen waarbij de mogelijkheid tot werken uitgesloten is, zoals ziekenhuisopname In 2013 wordt de Uniformering van het Loonbegrip ingevoerd. De meest in het oog springende gevolgen zijn dat de bijdrage ZVW volledig een werkgeverslast wordt en dat over de bijtelling voor de auto van de zaak ook werknemersverzekeringen voor de werkgever berekend worden. In 2012 wordt, vooruitlopend hierop, alvast het maximale bijdrageloon voor de ZVW verhoogd van circa € 30.000 naar € 50.000 Er wordt een nieuwe ‘Verklaring Uitsluitend Zakelijk Gebruik’ voor de bestelauto (dus 0 % privé-gebruik) ingevoerd. Er hoeft dan geen kilometeradministratie te worden bijgehouden, maar overtreding wordt zwaar bestraft. Hoe de fiscus dit gaat controleren is nog niet bekend.
Bijtelling van de auto: kilometervergoeding en toch bijtellen? Er is erg veel literatuur verschenen over de “auto van de zaak” en alle verschillende bijtellingspercentages over zuinige auto’s, youngtimers en oldtimers mag inmiddels genoegzaam bekend worden geacht. Echter, er zijn ook situaties waarin een werkgever alleen een kilometervergoeding geeft, maar de fiscus niettemin (met succes) stel t dat een auto ter beschikking is gesteld en dat men dus inkomstenbelasting moet betalen over de bijtelling hiervan! In de volgende gevallen is wel sprake van een ter beschikking gestelde auto: De werknemer kan een auto van de zaak gebruiken voor zakelijke en privé doeleinden, waarbij normaal gezien alle kosten voor rekening komen van werkgever. De werkgever vergoedt alle kosten (aanschaf, brandstof etc.) van de eigen auto van de werknemer. De volgende eigenaardige situatie doet zich voor: de werkgever geeft een vergoeding van bijvoorbeeld € 0,45 per zakelijke kilometer. In een jaar worden 30.000 zakelijke kilometers gereden (dus € 13.500 vergoeding) en de werkelijke kosten (benzine/onderhoud/verzekering/afschrijving/parkeergeld etc.) waren € 14.000. Bijna alle kosten zijn dus vergoed. In dit geval is dan alsnog sprake van een ter beschikking gestelde auto en moet er derhalve een bijtelling plaatsvinden over de cataloguswaarde van de auto! De werkgever vergoedt de kosten van de auto die de werknemer zelf heeft gehuurd of geleased
Ongerechtvaardigde verrijking KvK (jaarlijkse bijdrage) verdwijnt Minister Verhagen heeft laten weten dat in het kader van de modernisering van de Kamers van Koophandel (KvK) de twaalf regionale Kamers worden omgevormd tot één landelijke organisatie, het Ondernemersplein. Ook Syntens, dat is de organisatie die de innovatie in het MKB moet stimuleren, wordt onderdeel van het Ondernemersplein. De opzet van
het Ondernemersplein is dat ondernemers daar voor al hun overheidszaken terecht kunnen. De jaarlijkse heffing van de KvK vervalt hierdoor in 2013. Eerder was al bekendgemaakt dat de heffing in 2012 10% lager wordt. Dit ontslaat de ondernemer echter niet van de plicht tot inschrijving of het doorgeven van wijzigingen!
Fiscale veranderingen 2012 De bestaande zelfstandigenaftrek met acht schijven wordt omgezet in een vaste basisaftrek van € 7.280, welk bedrag niet wordt geïndexeerd. Thans is het zo dat de zelfstandigenaftrek lager wordt naar mate de winst toeneemt. Met ingang van 2012 zal bij bestelauto’s gelden dat geen bijtelling plaatsvindt, indien uit een gezamenlijke verklaring van de werkgever en werknemer blijkt dat de bestelauto alleen zakelijk wordt gebruikt. Een rittenregistratie kan dan achterwege blijven. Uiteraard zal getoetst worden of de afspraak in de praktijk wordt nageleefd. De Belastingdienst controleert op het niet privé rijden met cameratoezicht. Bij overtreding volgen strenge sancties. Internationaal opererende ondernemingen met een vaste inrichting (filiaal) in het buitenland kunnen eventuele buitenlandse verliezen in mindering brengen op hun Nederlandse winst. Winsten zijn in beginsel vrijgesteld. Wel moeten de verliezen worden ingehaald, zodat de verliesverrekening als het ware wordt teruggenomen. Deze systematiek heeft als voordeel dat buitenlandse verliezen dus direct in aanmerking genomen kunnen worden. Bij buitenlandse dochtervennootschappen (deelnemingen) kan dat niet. Slechts bij liquidatie van een buitenlandse deelneming kan eventueel een liquidatieverlies genomen worden. Om een vaste inrichting en een deelneming meer gelijk te behandelen, wordt een objectvrijstelling ingevoerd voor vaste inrichtingswinst. Dat betekent dat buitenlandse winst, maar ook verliezen, niet in Nederland in aftrek kunnen komen. De maatregel gaat in op 1 januari 2012. Om innovatie te stimuleren wordt bepaald dat een extra aftrek kan worden verkregen in de vennootschapsbelasting, indien R&D-kosten (niet zijnde loonkosten) worden gemaakt. De regeling is nog niet helemaal uitgewerkt en zal later bij nota van wijziging worden ingevoegd in het Belastingplan 2012. Met deze R&D-aftrek worden de directe R&D-kosten verlaagd. Samen met de S&O-afdrachtverminderingen (ook verlaging van kosten) en de innovatiebox (verlaagd tarief van 5% voor innovatieopbrengsten) creëert Nederland een sterk en compleet pakket van fiscale middelen om innovatieve activiteiten van bedrijven in Nederland te stimuleren. Arbeidsparticipatie moet volgens het kabinet worden bevorderd. Dat betekent niet alleen dat (meer) werken meer moet gaan lonen. Het betekent ook dat burgers in staat moeten worden gesteld om te investeren in duurzame inzetbaarheid en om werk op flexibele wijze te combineren met andere activiteiten. Het vitaliteitspakket leidt ertoe dat vier fiscale regelingen worden afgeschaft: de arbeidskorting voor ouderen (2012), de doorwerkbonus (2013) de spaarloonregeling (2012) en de levensloopregeling (2012). Hier tegenover staan m.i.v. 2012 twee nieuwe fiscale regelingen: de werkbonus en de vitaliteitsspaarregeling. Een nieuwe renteregeling vervangt de huidige regeling van heffings- en invorderingsrente. De regeling laat de rente van de fiscus naar 4% stijgen. Bij een nieuwe regeling hoort ook een nieuw woord: heffingsrente wordt belastingrente.
FD Gazellen Awards 2011 Het is voor het zevende jaar dat Het Financieele Dagblad onderzoek heeft gedaan naar de snelst groeiende ondernemingen van Nederland. De uitreiking van de FD Gazellen Award vond plaats op 15 november 2011 alwaar Rokade Advies B.V. voor de vijfde achtereenvolgende maal in regionale top is geëindigd, een prestatie waar wij behoorlijk trots op zijn! Rokade Advies B.V. dankt hierbij al haar relaties zonder dewelke deze prestatie niet mogelijk was.
Salarisbetalingen: rien ne va plus, het geld is niet meer van u Rokade Advies B.V. is nu in de gelegenheid om voor de betalingen van salarissen en loonheffingen een betaalbatch aan te maken, de zogenaamde ClieOp. Dit is een manier om de elektronisch betaling te vergemakkelijken. Een CLieOp is makkelijk in een bankprogramma in te lezen en de betalingen worden dan in 1 handeling uitgevoerd. Met 1 klik op de knop zijn alle salarissen elektronisch verwerkt.
BV i.o.: dga verliest fiscaal voordeel Vanaf het moment waarop de onderneming op grond van een intentieverklaring voor rekening van de BV (i.o.) wordt gedreven, bestaat er geen recht meer op de MKB-winstvrijstelling. Hierdoor kan de 12%-aftrekpost niet worden toegepast op de vrijval van de oudedagsreserve en de stakingswinst. De redenering is dat er na het overgangstijdstip geen sprake meer is van ondernemerschap. De onderneming wordt immers niet meer voor rekening van de (ex) ondernemer gedreven. De stakingswinst betreft nagekomen winst. Dit is een zeer zorgwekkende uitspraak. Hopelijk wordt deze rechtsvraag aan de hogere rechter voorgelegd en komt deze tot een ander oordeel. Deze interpretatie spoort duidelijk niet met doel en strekking van de wet. Als deze beslissing stand houdt, moet bij aanwezigheid van stakingswinst wellicht worden afgeraden met een voorperiode te werken.
De gemeenschap van goederen beperkt Vanaf 1 januari 2012 is het niet meer nodig dat de rechter toestemming geeft voor het wijzigen van bestaande huwelijkse voorwaarden of voor de omzetting van gemeenschap van goederen in huwelijkse voorwaarden. Dit betekent dat huwelijkse voorwaarden direct bij de notaris gewijzigd kunnen worden. Omdat de rechtspraak over de uitleg van huwelijkse voorwaarden een continue proces is dat met name de ondernemer voor onaangename verrassingen kan stellen is 2012 bij uitstek een jaar waarin het aanbeveling verdient om huwelijkse voorwaarden aan te passen aan de "eisen des tijds". In de nieuwe wet worden investeringen van de ene echtgenoot in het vermogen van de andere echtgenoot (bijvoorbeeld in zijn/haar bedrijf) totaal anders beoordeeld dan nu het geval is. Als een echtgenoot bijvoorbeeld € 50.000 investeert in het bedrijf van de ander zal een verdubbeling van de waarde van het bedrijf bij echtscheiding ertoe leiden dat deze echtgenoot recht heeft op teruggave van het dubbele van dat bedrag (dus € 100.000). Nu heeft die echtgenoot slechts recht op de nominale waarde, dus € 50.000. De adder onder het gras is echter dat bij een waardedaling van het bedrijf (bijvoorbeeld een halvering) de echtgenoot dan ook maar de helft terugkrijgt! Opletten geblazen dus. Het is hierbij belangrijk om te constateren dat echtgenoten van bovenstaande regel kunnen afwijken. In het overgangsrecht is bepaald dat "oude" vergoedingsvorderingen vallen onder het oude regime. De term algehele gemeenschap van goederen wordt vervangen door een gemeenschap van goederen. Niet tot de gemeenschap behoren (onder meer) goederen waarvan iemand (ouders meestal) bij testament of schenking heeft bepaald dat ze privé zijn en pensioenrechten (waarop de wet Verevening pensioenrechten van toepassing is) Een zeer belangrijke wijziging is het tijdstip waarop bij een echtscheiding de gemeenschap wordt ontbonden. Op grond van de nieuwe wetgeving wordt als tijdstip van ontbinding aangemerkt het tijdstip waarop het echtscheidingsverzoek is ingediend en dus niet meer het tijdstip waarop de echtscheiding is uitgesproken. Met de nieuwe bepaling wordt voorkomen dat een echtgenoot na het echtscheidingsverzoek nog schulden maakt. Ook erfenissen en schenkingen vallen niet meer in de gemeenschap.