April 2013, jaargang 39
Hugo Aqua Nieuws Opgericht 26-April-1973
Maandblad voor aquarium, vijver en terrarium vereniging
Hugo-aqua. Aangesloten bij de N.B.A.T.
Hugo aqua 40 jaar
Dit is de QR- code voor de website van Hugo Aqua, scan deze met je smartphone en je komt op onze website
Bestuur Voorzitter:
H. A. Sieraad, Grift 4, 1703 HX, Heerhugowaard. tel: 072- 5742919
[email protected]
Secretaris:
S, Dullemans, Waterradmolen 98, 1703 PG, Heerhugowaard. Tel 072 534 9450
Penningmeester:
J. Schot, Carneool 18, 1703 AL, Heerhugowaard. tel. 072 -5720233
2e secr- penningmeester:
R. de Jong, Midddenweg 80, 1702 HC, Heerhugowaard. tel. 072- 57 132 80
Bestuurslid:
R. Zuijdam, Waterradmolen 47, 1703 PB Heerhugowaard. tel. 072- 5742751
Bestuurslid:
R. Uvenhoven, Strekel 12, 1771 PN, Wieringerwerf. tel 0227-600113
[email protected]
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Colofon Erelid: Clubgebouw: Clubavond:
Contributie:
Betalingen: Opzeggingen:
A. vd. Burg † Wijkgebouw ”de Ezel”, Fabritiuspark, Heerhugowaard. Tel: 072-5717625 Iedere derde dinsdag van de maand, behalve in de maanden juli en augustus. In de maanden april en mei vijverlezingen op de eerste of tweede maandag van de maand. vooruit te voldoen Voor NBAT- leden € 52,50 per jaar Voor jeugdleden € 26,25 per jaar Voor donateurs € 26,25 per jaar. Inschrijfgeld € 2,50 (eenmalig). Zeewaterleden kunnen i.p.v. “het Aquarium”ook “Ons zeeaquarium” ontvangen; In dat geval bedraagt de contributie € 64,50 per jaar. Voor leden die zowel “het Aquarium”als “Ons zeeaquarium”willen ontvangen bedraagt de contributie € 82,50 per jaar Uitsluitend op postrekeningnummer 2959797 tnv aquarium- & terrariumvereniging Hugo Aqua. Uitsluitend schriftelijk bij de secretaris.
Redactioneel Redactie: Telefoon Verspreiding: Overname: Advertenties:
F. Leurs, Vinkenstraat 5, 1781 ZJ, Den Helder.
0613408958,
[email protected] H. A. Sieraad, tel. 072 5742919
[email protected] Dit mag slechts onder bronvermelding. Voor bedrijven: hele pagina € 50,00 per jaar.
Banner op de website van Hugo Aqua: € 25,00 per jaar
Internet www.hugo-aqua.nl/ Webmaster Hugo Aqua:
[email protected] NBAT:.http://www.nbat.nl Aquariumforums: www.aquaforum.nl www.punkyfish.nl
www.venividiviss.org
Ledenhulpservice zoetwater:
R. Zuijdam, H. A. Sieraad, zoutwater: K.Boots, vijvers : H. A. Sieraad,
tel: 072 57 42 751 tel: 072 57 42 919 tel: 0229 57 29 81 tel: 072 57 42 919
U kunt uw aquariumwater laten testen bij: Vishospitaal Anrokoi, Dioneplantsoen 10, Heerhugowaard, 072 5727694 U kunt uw CO² fles laten vullen bij: Discus Fauna Centrum de Mare, Europaplein 96/96a,1825 TL Alkmaar Aquacenter, Lagedijkerweg 13d, Schagen, 0224 212052 Voor leden is het mogelijk om via de vereniging een abonnement op andere aquariumbladen te nemen.
Inlichtingen bij de secretaris.
Voorwoord van de voorzitter Beste leden, Nog maar een paar dagen, dan bestaat onze vereniging 40 jaar ! Op 26 april 1973 werd tijdens een drukbezochte bijeenkomst in zaal Kuiters besloten tot de oprichting van een aquariumvereniging. Oorspronkelijk zou deze vereniging “Waarderpolder” gaan heten, maar omdat er ook vlakbijj Haarlem een Waarderpolder ligt en dit tot verwarring zou kunnen leiden, werd besloten om de nieuwe vereniging de naam “Hugo Aqua” te geven. Gedurende de afgelopen 40 jaar heeft het bestaan van Hugo Aqua enkele keren aan een dun draadje gehangen. Twee maal werd een bestuurscrisis overleefd, voor het laatst in 1994. Dit was het jaar waarin ik door de toenmalige voorzitter Hans Martens werd uitgenodigd om in het bestuur plaats te nemen. Ik was toen net tegen wil en dank redacteur geworden: de toenmalige redacteur/ secretaris/ penningmeester gaf er plotseling de brui aan en dropte al het redactiemateriaal bij mij thuis. Ik zie mezelf nog zitten achter de typemachine en later achter de computer, avondenlang zat ik te tikken om het clubblad vol te krijgen. Daarna moest het naar de drukker, waarna het echtpaar van Stroe de gedrukte pagina’s op volgorde plaatsten vastnietten. Tenslotte werden de boekjes door vrijwilligers en de PTT bij de leden bezorgd. Dit heb ik jaren gedaan totdat de huidige redacteur Fred Leurs mij afloste. Sindsdien heb ik diep respect voor iedereen die zijn best doet om uit clubliefde het clubblad te maken en op tijd bij de leden te bezorgen. Over respect gesproken: wat te denken van al die vrijwilligers die zich de afgelopen 40 jaar voor Hugo Aqua hebben ingezet of dit nog steeds doen? Bestuursleden, redacteuren, clubbladbezorgers, verzorgers van de verloting, webmasters, clubkeurmeesters, enz, enz.. Al deze mensen wil ik bedanken voor hun bijdrage aan onze vereniging, zonder hen zou het niet mogelijk zijn om Hugo Aqua in stand te houden. Op 12 mei vieren wij ons jubileum op landgoed Hoenderdaell, maar uiteraard zullen we op de komende ledenavond van 16 april a.s. eveneens wat aandacht besteden aan het 40-jarig bestaan. Verder zal deze avond in het teken staan van de jaarlijkse fotowedstrijd. Hebben jullie al foto’s ingezonden? Ik hoop jullie massaal te mogen verwelkomen op 16 april in Buurthuis “De Ezel”.
Henk Sieraad
We hebben weer zo´n drukke maand om te beginnen
11 en 25 April cursus aquariumhouden Op 16 april onze jaarlijkse fotowedstrijd. Deze wordt gepresenteerd door het bestuur. (U kunt nog foto´s inzenden!!!! ) Dus kom allemaal naar
buurthuis de Ezel Dit hebben wij dit voor u in het verschiet: 16 april 21 mei 8 juni 18 juni
Bestuur K. Dekker Sieraad/ de Jong Sieraad/ de Jong
Fotowedstrijd Vijverlezing over vissen/ amfibieen in Noord Holland Hugo Aqua vijverkeuring Uitslag vijverkeuring
LET OP: op 11 april, 25 april en 8 mei organiseert het bestuur een aquariumcursus !
Van de voorzitter voor uw agenda Vijverkeuring 2013 Een stukje geschiedenis De vijver ontwaakt Fotowedstrijd Een paludarium als hobby Levend steen Neritina turrita Ons vlooiennetje Hugo Aqua clubpas
Met de Hugo Aqua clubpas kunt u 10% korting krijgen bij onderstaande aquarium/vijverzaken: Dobey Heerhugowaard ( tevens sponsor van deze pas ) Raadhuisplein 4,a1701 EJ Heerhugowaard tel:072-5745922 10 % korting op alle aquariumartikelen.
Koi-en Vijvercentrum Dirkshorn Woudsmeerweg 22, 1746 CD Dirkshorn tel: 0224-552439 Tevens kunt u hier terecht voor het (bij)vullen van uw CO2-fles. 10 % korting op alle vijverartikelen.
Tuincentrum Jaap Kooy Beukenlaan 23 , 1701 DA Heerhugowaard tel: 07257-15605 10 % korting op alle vijverartikelen.
Discus Fauna Centrum Europaplein 96 , 1825 RA Alkmaar ( de Mare) tel: 07256-11672 Tevens kunt u hier terecht voor het (bij)vullen van uw CO2-fles. 10 % korting op alle aquariumartikelen.
Discus faunacentrum Schagen Nieuwelaagzijde 19, 1741 GE Schagen. Tel: 0224 290085 10 % korting op alle aquariumartikelen. Dieren speciaalzaak de Nachtegaal Van Galenstraat 59, 1782 EV den Helder, tel: 0223 6 131 96 Op alle aquariumartikelen exclusief afgeprijsde artikelen.
[email protected]
WIJ VERKOPEN BIJNA ALLES OP GEBIED VAN DIERENVOEDERS
Ongeveer 30 merken Honden voer(bijv.10 kilo voor € 16.00) Hoofd dealer van Barf –Carnibest (top diepvries vlees) Ongeveer 20 merken Katten voer(bijv.10 kilo voor € 15,50) 15 merk soorten kattenbak vulling(bijv.20 ltr voor € 4,75) Alle soorten Vogelvoer (gewone en prmium voer) Voor Uw huisdier verkopen wij ook vitamines-bestrijdings artikelen -speelgoed Ook verkopen we voer voor paarden-hangbuikzwijntjes en Knaagdieren OOK VERKOPEN WIJ ZOET EN ZOUTWATER VISSEN Iedere week nieuwe aanvoer van aquariumvissen en aquariumplanten Iedere week kunnen wij levend steen voor u in huis halen tegen redelijke prijzen WIJ BEZORGEN IN DE KOP VAN NOORD HOLLAND , VRAAG NAAR DE VOORWAARDEN En pinnen is bij ons geen bezwaar Dierenspeciaal zaak “de Nachtegaal” openingstijden Van Galenstraat 59 maandag van 13.00 tot 18.00 1782 EV den Helder dinsdag,woensdag,donderdag en vrijdag van 13.00 tot 18.00 0223 6 131 96 zaterdag van 10.00 tot 17.00
[email protected]
Vijverkeuring 2013. Op zaterdag 6 juni is het weer zover: dan wordt de jaarlijkse Hugo Aqua vijverkeuring verricht. Net als de afgelopen jaren zullen Ruud de Jong en ondergetekende weer samen zowel keuren als fotograferen. Iedere Hugo Aqua clubgenoot, ongeacht of hij/ zij lid of donateur is, kan zich opgeven voor de vijverkeuring. Ongeveer een week voor de keuring krijgt men de benodigde formulieren per post of E-mail in huis, zodat deze bij de keuring ingevuld aan de keurmeesters kunnen worden overhandigd. Natuurlijk zien we graag weer de ervaren vijverliefhebbers bij de keuring, maar ook beginnende vijvers zijn welkom. Vooral voor de laatste categorie is een vijverkeuring een belangrijk hulpmiddel om de vijver daadwerkelijk te verbeteren. Wie eerder aan de vijverkeuring heeft deelgenomen, weet wat deze keuring inhoudt: de sterke en minder sterke punten van de vijver worden besproken, er worden tips gegeven om de vijver te verbeteren of nóg mooier te maken en er worden een aantal digitale foto’s gemaakt. Deze foto’s zullen samen met begeleidend commentaar worden vertoond op de uitslagavond van dinsdag 18 juni a.s. in “de Ezel”. Wie aan de daarvoor geldende eisen voldoet, krijgt op de uitslagavond een Hugo Aqua vijverdiploma. Het Hugo Aqua vijverdiploma wordt uitgereikt voor vijvers die een puntentotaal hebben van 380 punten en in het biologisch deel een totaal score van 68 punten met geen enkel punt lager dan een 7. Deze eisen staan gelijk aan die voor een NBAT- bondsdiploma voor vijvers. De beste NBAT- leden onder de deelnemers zal na afloop van de uitslag worden gevraagd om namens Hugo Aqua deel te nemen aan de Districts Vijverkeuring, die op zaterdag 13 juli zal worden verricht. Vijverbezitters, geef u vooral massaal op voor de vijverkeuring ! Wanneer het aantal deelnemers erg groot is, kan er eventueel worden besloten om een deel van de vijvers op zondag 7 juni te keuren. Henk Sieraad
Een stukje geschiedenis… Het is begin jaren '70, en het gaat goed met de NBAT. De naburige vereniging Rode Rio uit Alkmaar heeft meer dan 150 leden, en de tijd is rijp voor een Heerhugowaardse aquariumvereniging. Een propaganda avond over zoetwateraquaria versnelt het proces, en op 15 maart 1973 gaat een voorlopig bestuur de oprichting van aquariumvereniging Waarderpolder voorbereiden. Nadat de statuten en het huishoudelijk reglement zijn ontworpen en door de NBAT zijn goedgekeurd, vindt op 26 april 1973 de oprichtingsvergadering plaats. De enkele tientallen belangstellenden stemmen echter de voorgestelde naam Waarderpolder weg; deze wordt vervangen door Hugo Aqua. Na de eerste jaren als zoetwatervereniging te hebben geopereerd, wordt begin 1975 de zeeaquariumtak opgericht. Het ledental schommelt dan al rond de 60. In december 1978 bedraagt de ledenstand 101; zoals overal in Nederland floreert ook in Heerhugowaard de aquariumhobby. In de jaren '80 daalt de belangstelling voor de liefhebberij, de belangstelling op de ledenavonden is nog slechts minimaal, en de ledenstand zakt in... In maart 1987 wordt dhr. v.d. Burg wegens zijn enorme verdiensten voor de aquariumhobby tot erelid benoemd, tot zijn overlijden in 2000 blijft hij een zeer deskundig en gewaardeerd lid van onze vereniging. In het begin van de jaren '90 gaat het goed met Hugo Aqua. Na jaren van daling neemt het ledental weer toe, en worden de ledenavonden weer wat beter bezocht. Al een aantal jaren zijn zeewater aquarianen van Hugo Aqua dan al present op de Landelijke Huiskeuring, waar een flink aantal ereprijzen in de wacht wordt gesleept. Het duurt echter tot het jubileumjaar 1993 voordat er een landskampioen mag worden bijgeschreven; dhr Veenstra is met zijn gezelschapsaquarium iedere andere deelnemer de baas. In 1998 wordt een eerste poging gedaan om de vijverhouders te organiseren; dit loopt op niets uit. In 2001 onderneemt men een tweede poging; dit heeft meer succes, een aantal leden meldt zich aan en de vijvertak wordt officieel opgericht. Na meteen al een 2e plaats bij de Landelijke Huiskeuring in 2001 behaalt R. de Jong in 2002 de allerhoogste trede op het landelijke podium: het Landskampioenschap in de categorie vijvers is een feit. Gedurende de 40 jaar van Hugo Aqua's bestaan heeft de vereniging en imposante erelijst opgebouwd. Maar liefst tientallen keren werd deelgenomen aan de Landelijke Huiskeuring, waarbij, verdeeld over de categorieën gezelschapsaquaria, zeewater aquaria en (sinds 2001) vijver vele malen een plaats bij de beste tien werd behaald. Ook de erelijsten van de verschillende leden is indrukwekkend: gedurende de afgelopen jaren zijn er 12 erediploma's, 15 bondsonderscheidingen en 9 eretekens voor 25-jarig of zelfs 40-jarig lidmaatschap van de NBAT aan de diverse leden uitgereikt. Ook in deze voor de georganiseerde aquariumhobby roerige tijden is Hugo Aqua een stabiele vereniging met een goed bestuur, voldoende vrijwilligers en een sterke financiële basis. Er is dus genoeg reden tot een feestje: op naar de volgende 40 jaar !
Jubileumviering 2013 Op 26 april 2013 is het exact 40 jaar geleden dat onze vereniging Hugo Aqua in de toenmalige zaal Kuiters werd opgericht. Zo’n mijlpaal vraagt natuurlijk om een feestje ! Met het succes van de viering van het 35- jarige jubileum nog in het achterhoofd (we waren toen massaal aanwezig in fort Kijkduin te Den Helder) heeft het bestuur een aantal locaties bekeken en vergeleken. Na een uitgebreide analyse heeft het bestuur gekozen voor een locatie die wat betreft bereikbaarheid, prijs en activiteit het beste bij ons past: we gaan naar Landgoed Hoenderdaell te Anna Paulowna !! Op zondag 12 mei beginnen we met koffie en gebak, krijgen daarna een uitgebreide rondleiding op het park onder begeleiding van een gids en bezoeken de befaamde roofvogelshow. Natuurlijk is deze viering niet alleen bedoeld voor de leden van Hugo Aqua; ook de overige leden van het gezin zijn van harte welkom. Om het uitje voor iedereen aantrekkelijk te houden, blijven de kosten beperkt tot €7,50 per deelnemend clublid. Voor familie, vrienden en kennissen vragen we een bijdrage van €12,50 per persoon. De overige kosten zijn voor rekening van Hugo Aqua. (brandstofkosten zijn hierbij NIET inbegrepen, die zijn voor eigen rekening) Zoals eerder beloofd volgt hier het definitieve programma: 09.00
Ontvangst met koffie en gebak
10.00
Rondleiding door het park o.l.v. een gids
12.00
Bezoek aan de roofvogelshow
12.45
Gezamenlijke lunch in het parkrestaurant
Om inzicht te krijgen wat betreft het aantal deelnemers en dus het aantal te reserveren koffietafels en lunches, wil het bestuur uiterlijk 30 april weten wie op 12 mei naar Hoenderdaell komt, en met hoeveel personen. De verschuldigde kosten dienen uiterlijk op 30 april te worden overgemaakt naar: Aquarium- en Terrariumver. Hugo-Aqua op bankrekening 2959797
Zet Zondag 12 mei alvast in jullie agenda. Henk Sieraad Henk Sieraad Ook ik verwacht u. u komt toch wel?????
De vijver ontwaakt ! Nu de winter definitief tot het verleden behoort en de voortekenen van de lente zich steeds nadrukkelijker manifesteren, komt de vijver meer en meer in beeld. Slechts te zien zowaar dit jaar
enkele weken geleden nog een saaie waterbak waarin slechts plantenresten en wat visjes waren, maar nu onder invloed van het zonnetje het water steeds warmer wordt komen uit de trieste hoopjes afgestorven water- en moerasplanten frisse groene puntjes die ook weer een uitbundige plantengroei aankondigen.
Dit is het moment om water- en moerasplanten te scheuren of te verplanten. De planten zullen hier nu nog weinig schade van ondervinden, omdat ook de wortels nog niet goed zijn ontwikkeld. Oude of overtollige delen kunnen worden weggegooid (of beter: te worden weggegeven aan clubgenoten), waarna jonge, krachtige stekken kunnen worden teruggeplaatst. De zo belangrijke zuurstofplanten gaan zich eerst langzaam, maar dan steeds sneller ontwikkelen en halen daarbij steeds Om deze tijd komen de vissen meer voedingsstoffen uit het water, zodat de algen langzaam weer tot leven maar zeker het onderspit zullen delven en slechts in geringe aantallen zullen overblijven. Zuurstofplanten moeten nog niet worden uitgedund, omdat ze de komende weken voor het biologisch evenwicht in de vijver moeten zorgen ! De vissen worden wat actiever en zwemmen vaker in de bovenste waterlagen, genietend van het warmer wordende water en vol belangstelling voor de toenemende aantallen insecten die inboven- en rond de vijver aanwezig zijn. Wanneer de watertemperatuur boven de 8˚ Celcius komt, mogen we voorzichtig het voeren hervatten. Omdat het spijsverteringsstelsel van de vissen net weer op gang komt geldt hierbij: kleine beetjes tegelijk en niet te vaak ! Het is erg verstandig om alvast te zorgen voor een flinke hoeveelheid watervlooien in de vijver, deze zijn voor vissen lichter verteerbaar dan droogvoer of korrels en zullen dan ook niet voor verstopping zorgen. Bovendien zullen watervlooien die niet meteen worden opgegeten ook weer voedsel zoeken in de vorm van zweefalgen, vooral vroeg in de lente een plaag voor vele vijverbezitters. Waar ze allemaal vandaan komen is vaak een raadsel, maar plots worden de vijvers bevolkt met grote aantallen salamanders. Deze amfibieën leggen hun eitjes tussen de waterplanten, waarbij ze ieder eitje afzonderlijk zorgvuldig in een blaadje vouwen. Een van de mooiste Om aan te sterken zijn ze afhankelijk van kleine beestjes in het Moerasplanten: de rietorchis vijverwater, een reden te meer om voldoende watervlooien te vangen. De bruine kikkers en padden zijn ontwaakt uit de winterslaap, en zoeken massaal het water op
om eieren af te zetten. Vooral padden zijn kieskeurig: zij gaan op weg naar het watertje waarin ze zijn geboren om juist daar voor nageslacht te zorgen. Helaas vinden velen van hen hun trieste einde onder de wielen van een auto, maar verreweg de meeste komen ongedeerd op de plaats van bestemming. Voor wie denkt dat het grote aantal doodgereden padden wel voor een achteruitgang van de soort móet zorgen heb ik een geruststellende mededeling: mede dank zij beschermende maatregelen en het toenemende aantal tuinvijvers groeit het aantal padden jaarlijks met zo’n 7 procent. De enorme aantallen kikker- en paddeneieren zijn een zegen voor de vijver en zijn bewoners. De eitjes – en na een aantal dagen de dikkopjes- worden werkelijk massaal opgevreten door de aanwezige vissen, die op deze manier weer vetreserves opbouwen die gedurende de Ook kikkers en padden ontwaken lange winter goeddeels zijn opgebruikt. uit hun winterslaap Toch blijven er nog grote aantallen larven over, die tussen de beschermende moerasbeplanting algen eten en snel groter worden. Na enkele weken zijn de dikkopjes te groot voor de bekken van de meeste vissen en gaan uitzwermen, ondertussen worden grote hoeveelheden van de verfoeide algen verorberd. Voorzichtig zijn met het verwijderen van algen dus: eerst een uurtje in een emmer vijverwater bewaren, zodat de per ongeluk meegeschepte dikkopjes en andere beestjes kunnen ontsnappen. Tenslotte dienen de algen voor het weggooien nog even te worden nagekeken op achterblijvers.
Het duurt niet lang of de kikkerdril veranderd in ontelbare kikkervisjes
Als eind mei de eerste bloemen van de waterlelie verschijnen en er een aantal moerasplanten volop staan te bloeien is de vijver al prachtig, en zal de komende maanden alleen nog maar mooier worden. Laat de keurmeesters maar komen, de vijver is er klaar voor !
Henk Sieraad
de gele lis filtert veel voedingsstoffen uit het water.
Fotowedstrijd Beste clubleden, Net als in de voorgaande jaren gaat het bestuur ook dit jaar een fotowedstrijd organiseren. Het is zover: vanaf nu kunnen jullie je beste en mooiste foto´s insturen en meedingen naar leuke prijzen. Dit zijn in het kort de spelregels: er zijn een viertal categorieën, namelijk aquarium/ terrarium, vijver en tuin, dieren en natuur algemeen. Iedere deelnemer mag maximaal 10 foto´s insturen, het maakt niet uit in welke categorie. Meedoen in meerdere categorieën mag natuurlijk ook ! Het formaat van de foto´s mag variëren van 0,5 tot 3 MB, jullie kunnen deze per E- mail opsturen naar
[email protected] Het insturen van foto's mag vanaf nu tot 10 april a.s., daarna wordt er een mooie presentatie van gemaakt. Het maakt niet uit of je een digitale pocketcamera hebt of een spiegelreflexcamera, het meedoen is leuk en leerzaam bovendien. Op de ledenavond van 16 april gaan we gezamenlijk de ingezonden foto´s bekijken en beoordelen, voor de categoriewinnaars ligt een leuk prijsje klaar. Bovendien zullen we de winnende foto´s plaatsen in het clubblad en op onze website. Succes allemaal, ik zie jullie foto's graag tegemoet ! Henk Sieraad
Een paludarium als hobby Toen ik begin april de W.A.P. (werkgroep aquatische planten) toe zegde een artikel te schrijven over de hierboven omschreven hobby, realiseerde ik mij wel dat ik mij moest beperken. Want men kan diverse soorten van paludarium houden. Eerst een keus maken wat voor soorten dieren u wilt houden en daar eerst veel over lezen en lid worden van een vereniging. Mijn hobby is het houden van pijlgif kikkers, die worden gehouden in een paludarium en is afgeleid van palus (moeras) en betekend dus moerasbak. Probeer echter te drassige omstandigheden te voorkomen. Een klein waterdeel is wel wenselijk en een land gedeelte met een steile wand gedeelte beplakt met varenwortel en stronken kienhout waarop u planten kunt bevestigen. Omdat dit nummer van HET AQUARIUM door de W.A.P. vezorgt word, beperk ik het vooral over de planten die men in een REGENWOUD PALUDARIUM kan houden. Hier moet u wel rekening houden met de licht behoefte die deze planten verlangen, die zal ik bij de omschreven planten proberen te vermelden. Ook raad ik u aan om deze planten te ontdoen van de potgrond en de plantwortels te verpakken in sfagnum en omwikkelen met nylon draad. Op deze manier kan men ze makkelijk met saté prikkers en RvS. stalen krammen (verkrijgbaar in een tuincentrum) vast zetten. TILLANDSIODEAE. Bij tillandsia’s maken wij onderscheid in grijze en groene soorten. Criteria hiervoor zijn o.a. de grote van deze planten en de biotoopgebonden factoren als temperatuur, licht en vochtigheids graad. Vanwege de hoeveelheid licht en een hogere temperatuur die ze vragen, worden de grijze soorten boven in het paludarium geplaatst. Voordeel hiervan is dat ze daar na het sproeien snel kunnen op drogen. De groene soorten kunnen lager geplaatst worden omdat ze meer vocht kunnen verdragen. GRIJZE SOORTEN: T.AERANTHOS: kleine spitsvormige in clusters groeiende plant, rood schudblad en paarse bloem. T.ALBERTIANA: sprietige plant met vuur rode bloemen. T.ARGENTEA: klein bolvormige plant met vijf cm. Lange bloemstengel. T.CAPILLARIS: sprietig, haardun, in clusters levend. T.IONANTHA: een zeer variabele soort in kleur en grote, prima geschikt voor het paludarium. T.PRUINOSA: ‘bulb’- vormige soort die zeer zilverachtige schubben heeft. GROENE SOORTEN: T.BRACHYCAULOS: stervormige plant die tijdens de bloei volledig rood kleurt. T. CYANEA: stervormige plant met een brede spatelachtige bloem. T. FILIFOLIA: bolvormige plant met veel kleine paarse bloempjes. T. FLABELLATA: stervormige plant met veel rode bloeiwijzen. CRYPTANTHUS. Het geslacht omvat ongeveer twintig soorten, ook wel aardsterren genoemd. De plant heeft een verscholen bloeiwijze van kleine witte of groenachtige bloemen. De planten worden voornamelijk gehouden om de prachtige bladkleur en de tekening.
Het geslacht onderscheidt zich van andere bromelia’s door de wijze van spruitvorming. Spruiten of stekken, (vaak kind scheuten genoemd) ontstaan in de bladoksels en groeien zich zelf los. Indien de plant dan ook niet in een pot wordt gehouden maar bijvoorbeeld tussen mossen of in sfagnum zal op den duur een tapijt van spruiten rond om de oorspronkelijke standplaats vormen, wat heel natuurlijk aanziet. De Cryptanthus soorten zijn afkomstig uit de rots gebieden in het amazone stoomgebied, Guyanahooglanden en Brazilië, vaak in de drogere wouden en in half schaduw. De bontere soorten kunnen veel licht gebruiken. De kleinste soorten zijn 10 tot 12 cm., maar er zijn soorten die wel 75 cm. Doorsnee worden dus niet geschikt voor een klein paludarium. BROMELIOIDEAE. Bromelia’s zijn groot deels groene planten die redelijk goed houdbaar zijn in een paludarium. De bonte soorten zijn licht behoeftig en horen boven in het paludarium, en ook hier kunnen de groene soorten lager geplaatst worden. NEOREGELIA- OLENS: een sterachtige plant met een rood hart en kleine blauwe bloemen. Neoregelia’s vormen uitlopers, waar door zij grote clusters vormen. Bij veel licht kleurt de plant rood. Bij minder licht blijft hij groen. Vanwege de rode kleur wordt hij Fire-Ball genoemd. NEOREGLIA COMPACTA: lijkt op de vorige soort maar hij is kleiner. GUZMANNIA MINOR: Is een zacht groene plant met een rode bloem. ORCHIDEEËN Een aantal Orchideeën zijn bijzonder geschikt om in een paludarium te houden. Meestal zijn dit epifietiche soorten die afhankelijk zijn van lucht, licht, vocht en temperatuur. Deze planten worden meestal gekweekt op steenwol. Orchideeën die ’s-winters een droge en koele rust periode hebben zijn per definitie ongeschikt. Men moet er rekening mee houden, dat deze epifyten 14 tot 16 uur licht per dag moeten hebben, een dag temp. van 18 tot 25 graden, en een nacht temp. van 13 tot 18 graden, een lucht vochtigheidsgraad van 40 tot 70 %, en voldoende lucht beweging. Voor verdere informatie raad ik u aan om een goed orchideeën boek te raadplegen. ANDERE BRUIKBARE PLANTEN. AGLAONENA-SYNGONIUM: Aronskelkgewassen, deze kunnen met de voet in het water staan of in natte grond gehouden worden. Zij bloeien veelvoudig, maar zij bloeien maar enkele dagen. DRACEANA: zijn goed bruikbaar en donker groen van kleur, de plant is gevoelig voor een al te natte voet, vochtige lucht is gewenst. SELAGINELLA: Iers mos of mosvaren genoemd. Zeer fraaie planten die echter niet al te gemakkelijk zijn. Ze hebben matig tot veel licht nodig, en altijd een vochtige maar niet te natte voet en vooral ventilatie nodig. Zij doen het goed aan de waterlijn, mits ze met de wortelhals ruim boven de waterspiegel geplaatst worden. BROEDVARENS: Zij zijn interessant vanwege de groei van dochter plantjes op de bladeren. Het blad is geveerd en geelgroen van kleur en kan gehouden worden in een vochtige bodem. HAZENPOOTJE: Een epifietiche varen die vooral aantrekkelijk is vanwege de behaarde wortels die uitbundig overal omheen groeien. De grond binnen de wortels moet altijd vochtig zijn. Het gevederde blad is bij enige uitdroging reddeloos verloren. PLANTEN ROND EN IN HET WATER GEDEELTE. (MOSSEN,BRYOPHYTA) VESICULARIA DUBYANA: Het tot bladmossen (musci) behorende javamos zal soms met weinig licht genoegen nemen, maar dit hangt af van het water kwaliteit.
Het kan een wandje of een stuk kienhout fraai begroeien en is ideaal als schuilplaats voor larven. Soms kan deze plant erg woekeren. RICCIA FLUITANS: Deze kosmopolitische plant behoord tot de levermossen (hepaticae) heeft een gevorkt plantlichaam en wordt ook wel water vorkje genoemd. Het groeit zwevend in luchtige kussens of op natte oevers. En kan matig licht verdragen. ANUBIAS: Groeit duistere omstandigheden langs er in stromend water. Goed huidbaar en snel groeiend (kans op bealging). CRYPTOCORYNE: Sommige soorten willen alleen in de volle zon groeien, soms in brak water. Andere soorten komen in beken voor en er zijn ook CRYPTOCORYNE die in over schaduwde oevers groeien en vaak gaan bloeien. Voor hier genoemde planten geldt dat aquarium zand met wat klei of leem (evt. turf) ideaal is. Temperatuur liefst boven 22 graden c. HYDROCOTYLE LEUCOCEPHALA: Deze plant kan uit het water deel of in het moeras gedeelte als klimplant in het paludarium heel goed groeien. Geeft veel witten bloemen en van wegen de blad kleur goed bruikbaar. Ik weet dat ik in dit hier boven omschreven artikel lang niet volledig ben met de beschrijving van planten in een paludarium. Daarom raad ik u aan om lid te worden van een paludarium vereniging. Daar kunt u ook veel informatie verkrijgen over het bouwen van een paludarium. Ik hoop wel dat ik u nieuwsgierig heeft gemaakt met deze hobby. E.A. Vierhout. Reverenties: Tekst op pc. Verwerkt door H. Vierhout. Orchieeën: zelf kweken Wilma Rittershausen. Planten gids: van Bloemenbureau Holland. C.Kasselmann: Aquariumpflanzen. Een paludarium of riparium als hobby, van studie ver. Het paludarium.
Ons adres: Nieuwelaagzijde 19, 1741 GE Schagen. Tel: 0224 290085
levend steen Ik kan me voorstellen dat niet-zeewateraquarianen nu een beetje vreemd naar de titel van dit artikel kijken, en fronsend in gedachten stenen door de bak zien zwemmen. maar zo zit het niet. hoe dan wel? Levend steen is steen dat ingevoerd word vanuit de tropische landen waar onze dieren vandaan komen Hiervandaan worden ze nog nat naar ons verzonden. Hierdoor hangt er een bijzonder hoog prijskaartje aan, maar door de enorme hoeveelheid aan bacteriën die hierin verblijven. is een uitstekende manier om een zeewaterbak op te starten. In de tijd dat ik zeewater had was een bak zonder levend steen niet denkbaar. Tegenwoordig wordt er steeds meer gebruik gemaakt van andere ent materialen of wordt het in de sump of filter geplaatst. Ik zou bijna zeggen "helaas". Want niet alleen dat het bijzonder decoratief is, het is een materiaal waar enorm veel plezier aan te beleven valt. Het is echter niet de bedoeling dat u vers levend steen zomaar in uw bak plaatst. Enige voorzichtigheid is echt wel geboden. Er zijn toch echt wel dingen die u goed in de gaten moet houden. Allereerst moeten ze volledig ontdaan worden van allerlei wiertjes die hier op groeien. Zonde zult u misschien zeggen. Tja als u ziet wat er zoal op groeit kan dit best overkomen als zonde. Maar deze zijn toch ten dode opgeschreven. Hierna moeten ze goed worden nagekeken. U zult er versteld van staan van wat u hierin zult vinden. Krabbetjes, diverse borstel- en brandwormen, enzovoort. Een bijzonder klusje. Hier kon ik echt van genieten, een heel avontuur. Want je komt hierbij van alles tegen. De gekste wiertjes maar ook diertjes. En niet alleen borstel en brandwormen krabben (waarvan sommige een lengte kunnen bereiken van meer dan een meter). Deze dienen echt te worden verwijderd. Deze schattige diertjes zijn namelijk net zo gek op uw koraal als u. Ze zullen er smakelijk van eten. Later er uit vangen is wel mogelijk maar zeer moeizaam. Maar ook dieren die alleen maar mooi zijn, zoals Oortjes (of schijfanemoontjes, poliepen, Kokerwormen en wat al niet meer. De pistoolgarnaal is één van de Je komt van alles tegen zelfs garnalen. wonderlijke dieren die u cadeau krijgt bij Echter door alle gaten en holen in de steen zal er altijd zal er levend steen wel iets achterblijven wat u na het onderzoeken niet heeft gezien.
En dan begint het grote avontuur wat gaat er met het steen gebeuren als het eenmaal in uw bak zit de vreemdste dingen maak je dan mee. Zo zit ik bij een collega zeeaquariaan te kijken naar zijn bak. Plotseling komt er uit zijn bak een harde knal. Mijn hemel er klapt een ruit!!!! riep ik. “Nee hoor” sprak hij om met een brede grijns. Er zit een Pistool garnaal in. Deze was meegekomen met het levend steen. Deze heeft soms één en soms twee extra grote en onmogelijk sterke scharen. Deze kan zijn scharen zo razendsnel dicht slaan dat er een harde knal te horen is. Met de schokgolf die hierbij ontstaat is zo krachtig, dat hij een vis hiermee kan doden. Gelukkig heeft hij dit niet meegemaakt, want om hem er uit ter halen is een onmogelijke zaak. Ze komen zelden tussen de stenen vandaan. En als je de bak leeghaalt, kruipt hij in een gaatje van steen en is niet meer te vinden. Wanneer de steen weer in de bak geplaatst wordt komt hij er weer uit. Wanneer u een lagere dieren koopt zit deze in verreweg de meeste gevallen vast op een stukje steen. Toen ik in de winkel een mooi stukje koraal zag, besloot ik deze maar aan te schaffen. Echter het ging helemaal fout. Hij kwam niet uit, en verslijmde steeds meer. Mijn laatste redmiddel was het geheel schoon te maken. Tot mijn grote verbazing zag ik in een holte van die steen waar hij aan vast zat een lichtgevende streep. Deze bleek toe te horen aan een worm. Waar blijkbaar het koraal niet zo blij mee was. Ik heb voorzichtig wat zoet water in dit gat laten lopen. Hierna kwam hij er uit. Het koraal knapte hierna gelukkig weer langzaam op. Ik weet nog wel dat ik mijn eerste levend steen kocht. Dit was in het begin van mijn zeewatercarrière. Mijn verbazing was groot toen de volgende dag een zeeanemoon op het steen zich trots liet zien. Hierna belde ik gelijk een collega-aquariaan op om het hem te vertellen. Deze wist gelijk te vertellen dat het hier om een Glasanemoon ging. Deze gaf mij het advies om hem in te spuiten met sodawater om hem te vernietigen. Uiteraard heb ik dit advies in de wind geslagen. Nadat deze diverse malen gedeeld was werden het er toch wel een beetje veel. Dus weg plukken. Niet wetende dat er hierna sporen vrijkomen, en ieder spoortje weer een anemoon wordt. Het resultaat kunt u raden. Honderden anemonen. Niet leuk meer. Op een gegeven moment kwamen er rondom een stuk steen van zo´n 10 centimeter Dunne wormen vandaan. Mijn nieuwsgierigheid werd geprikkeld, en tilde de steen op om te kijken wat dit nu weer was. Ook nu weer keek ik toch weer vreemd op. Het bleken geen wormen te zijn, maar een haarster met een lijfje van zo´n 3 á 4 centimeter. Met poten van ongeveer 15 centimeter. Als beginnend zeewateraquariaan is het moeilijk om onderscheid te maken van wat is nou schadelijk en wat is alleen maar mooi. Of wat is juist gunstig voor je bak. Dit kan een pijnlijke vergissing opleveren. Zo plaatste ik een vers stukje steen in mijn bak. Even later zag ik een prachtige naaktslak van
zo´n 5 cm. door de bak schuifelen. Geel met zwart met uitwendige kieuwen die als een gewei overeind stonden. Niet veel later zag ik er nog vier. Ook was het voor mij ook niet bekend of ze betrouwbaar zijn tegenover de lagere dieren. Internet om het uit te zoeken was er nog niet, en in de boeken kon ik er ook niets van terugvinden. Met het avontuur van de glasanemonen in mijn achterhooft heb ik geen risico genomen en heb ze uit de bak verwijderd. Er ging een tijdje overeen toen ik in een aquariumwinkel kwam waar deze slakken te koop werden aangeboden. Navraag leerde mij dat ze geen vlieg (dus ook geen lagere dieren) kwaad deden. En bovendien redelijk goed houdbaar waren. Heel voorzichtig heb ik naar de prijs gevraagd. Nu weet ik niet meer precies wat ze moesten kosten maar het was meer dan honderd gulden. (Die bestond toen nog) Wat mijn antwoord hierop was kan ik hier beter niet vermelden. Bij een andere aquariaan zat ik te kijken naar zijn bak. Hijn wees mij op een bijzonder fenomeen. Uit een gaatje van het steen kwam heel voorzichtig een klein beestje kijken. Na enkele seconden vluchten hij naar een steen die ongeveer 20 centimeter verder lag. Even later kwam hij weer voorzichtig uit het steen kijken, en razend snel vloog hij weer naar de eerste steen. En zo ging het continu. Heen en weer. In een modern zeeaquarium wordt veel minder levend steen gebruikt. En meer van dood steen en purschuim. Ik zal de laatste zijn die dit afraadt. Ongetwijfeld heeft dit grote voordelen. Maar toch blijft het werken met vers levend steen een hele belevenis en een aparte hobby en waar u ondanks de nadelen een hoop plezier van kan beleven
Fred Leurs
Neritina turrita Met de opkomst van de nanoaquaristiek is ook de vraag naar kleine aantrekkelijke aquarium- dieren gestegen. Naast garnalen en kleine kreeftjes is ook het aanbod van aantrekkelijk gekleurde slakken enorm toegenomen. De Neritina turrita is een zeer fraaie slak met zebratekening. De kleur van de schelp varieert van donkergeel naar donkerbruin met een bronsachtige glans en is volledig over-dekt met zwarte fijne dwarsstrepen of stippen. E r bestaan verschillende kleur- en tekening variëteiten. Vanwege dit opvallende en mooie uiterlijk en hun gedrag zijn ze enorm populair geworden. Wat hun gedrag betreft zijn ze zeer geschikt voor het kleine aquarium. Ze zijn veel in beweging en laten de planten met rust. Ze fungeren als uitstekende opruimers van etensresten en halfvergane plantendelen en ze gaan ook bepaalde algensoorten tel lijf. Je kunt ze dus goed combineren met een paar kleinere visjes in een mooi beplant nanoaquarium. De slakken komen in de natuur voor in Zuid-Oost Azie, waar ze zowel voorkomen in zoet- als brak water. Ze worden gemiddeld zo'n 3cm groot. De mannetjes blijven kleiner dan de vrouwtjes. Deze slakken zijn kieuwslakken. Dat betekent dat ze de nodige zuurstof direct uit het water halen. Ze bezitten een operculum, waarmee ze hun huisje kunnen afsluiten bij droogte of gevaar. De Neritina is een zeer sociale slak en moet dus in groepsverband gehouden worden. Een mooie groep bestaat zo uit een 10-tal diertjes. Je moet wel oppassen als je een dergelijk aantal slakken in een nanobakje plaatst. Als er een exemplaar sterft vervuilt het sterk het water. Daarom stelt men als vuistregel dat men ongeveer 15 liter water per slak zou moeten voorzien. Men kan deze vuistregel uiteraard omzeilen door je dieren goed te verzorgen en steeds goed uit te kijken dat je waterkwaliteit in orde blijft. De slakken stellen weinig eisen aan het water. De temperatuur lag tussen de 15°C en 28°C liggen. Je kunt ze bijvoederen met blaadjes sla en spinazie of met voedertabletjes. Je moet wet pletten als je medicijnen in je bak moet gebruiken. Hier schijnen ze wel gevoelig voor te zijn. Je kunt ze dus best eerst verwijderen, vooraleer je medicijnen toevoegt in je bak. In tegenstelling tot vele andere slakkensoorten zullen ze nooit voor een slakkenexplosie in je bak zorgen. Tot nu toe zijn er een (of weinig) kweekresultaten bekend. Ze zullen wel eieren afzetten, maar vermits de eitjes alleen uitkomen in brakwater zul je nooit nakweek in je bak terugvinden. In de natuur leggen ze hun eitjes op drijvende planten en worteldelen door de stroming richting zee en dus naar brak water getransporteerd worden. Hier komen de eitjes uit en de larfjes groeien op door zich te voeden met phytoplankton. Als het kleine slakjes geworden zijn keren ze terug naar zoet water.
Ons vlooiennetje Met het zoeken naar Watervlooien of Mysis vind men ook wel eens hele andere beestjes in het netje. Aan deze bijvangst gaan we in de komende maanden aandacht besteden. Deze keer de waterpissebed De waterpissebed heeft zijn naam niet mee, maar deze kreeftachtige heeft een belangrijke rol in de voedselkringloop. Het is een zogenaamde detrituseter. Dat wil zeggen dat al het dierlijk en plantaardige afval dat op de bodem terecht komt gegeten wordt. Ze komen in grote hoeveelheden voor op de bodem van stilstaande en zwak stromende wateren. Vaak is dat onder omstandigheden waar andere dieren niet meer kunnen leven doordat het zuurstof gehalte te laag is. De waterpissebed heeft kieuwen die verscholen zitten in holten aan de basis van de poten. Daardoor zijn ze instaat optimaal gebruik te maken van de aanwezige zuurstof, zonder hun kieuwen te beschadigen. Waterpissebedden vormen een goede prooi voor predatoren. Zoals de slijkvlieglarve. Deze komen dikwijls voor op de zelfde plekken. De waterpissenbed wordt vaak samen met de vlokkreeft aangetroffen mits de waterkwaliteit niet te slecht is. Het verschil in gedrag van deze beide kreeftachtige is dan goed waar te nemen. De Pissebed met zijn afgeplatte lichaam is veel trager en kan niet zwemmen. Hij lijkt meer op een schuifelaar.
Met dank aan de K.N.N.V