Hoogste internetpenetratie in Nederland. Nieuwsbrief Nummer december 2007 Jaargang 5. Tweewekelijkse nieuwsbrief over breedbandontwikkelingen

Breedband

Nieuwsbrief Nummer 23 06 december 2007 Jaargang 5

Tweewekelijkse nieuwsbrief over breedbandontwikkelingen

Inhoud De grote toepassingen voor video-streaming moeten nog komen 1 Hoogste internetpenetratie in Nederland 1 Belgacom bundelt ADSLaanbod met Mobile Internet 3 Alice komt met internet only 3 ISP’s moeten Pin ondersteunen 4 Duitsland en Nederland dwars bij DVB-H 5 Opta tevreden over hoge waardering toezicht 5 Internet in de trein struikelt over het gebrek aan inkomsten 6 Breedband

7

Kabel

7

Glasvezel

7

Internet

8

Wireless

8

Mobiel

8

Content

9

Overheid

9

Radio & Televisie

10

Bedrijven

10

Nieuwsbrief Breedband is een uitgave van Telecompaper

De grote toepassingen voor videostreaming moeten nog komen Volgens Marc Verbruggen, CEO van het Belgische Stream Unlimited, staat het fenomeen video-streaming pas aan het begin van zijn ontwikkeling. De groei gaat snel, maar het streamen is niet eenvoudig. Daarom ontstaan er op dit gebied gespecialiseerde bedrijven. Verbruggen vertelt over de verschillende soorten van video-streaming, soorten, toepassingen en problemen. Marc Verbruggen heeft een lange staat van dienst bij diverse (telecom)bedrijven, waaronder Philips, AT&T en KPN België. Hij is sinds 2001 onafhankelijk adviseur en interim manager - meestal technisch - en de CEO van het Belgische Stream Unlimited. Deze nieuwe dienstverlener biedt sinds mei audio- en video-streaming aan. Wat is video-streaming? Verbruggen: “Video of media-streaming is het overbrengen van multime-

dia data (audio- en/of video-informatie) naar een eindgebruiker over het internet. Hierbij wordt geen bestand gedownload, maar alleen informatie overgestuurd die niet op de pc of een ander apparaat wordt vastgelegd.” Als de video-stream afgelopen is, staat er niets meer van op de pc of het apparaat. Video-streaming wordt gebruikt bij Video-on Demand, draadloos of via de kabel, of in internet unicasting van een server naar een gebruiker. In tegenstelling tot VoD is Web-casting een vorm van live video-streaming van bijvoorbeeld een presentatie of een evenement via een IP-verbinding, ook hier is er steeds één stream voor elke gebruiker. (Tenzij er multicasting gebruikt wordt, wat momenteel nog weinig het geval is). Het eenmalig afspelen een belangrijk verschil voor de eindgebruiker én voor de aanbieder, vooral ► lees verder op pagina 2

Hoogste internetpenetratie in Nederland Nederland breedband-land? Volgens gegevens van Eurostat wel. Het statistisch bureau van de Europese Commissie kwam recent met cijfers waaruit bleek dat Nederland in de EU nog altijd bovenaan staat als het gaat om de penetratie van zowel internet als breedbandinternet. De Scandinavische landen staan ook nog steeds hoog in de ranglijst. Denemarken en Zweden wisselen alleen stuivertje bij de tweede en derde positie als het gaat om ‘gewoon’ internet of ‘breedband’ internet. De groei is er overigens wel uit in Nederland. Volgens eigen onderzoek van Telecompaper kwamen er in het derde kwartaal nauwelijks nog DSL- of kabel breedbandaansluitingen bij (zie het artikel op de achterzijde). Nederland blijft dus Europees koploper op het gebied van de beschikbaarheid van internet. De penetratie van internet ligt inmiddels op 83 procent van de huishoudens. Zweden volgt met 79 procent, Denemarken staat met 78 procent op de derde plaats, aldus Eurostat. Volgens de statistische afdeling van de Europese Commissie bedraagt de penetratie gerekend over alle landen van de EU inmiddels 54 procent. Griekenland (penetratie 25 procent), Roeme-

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

nië (22 procent) en Bulgarije (19 procent staan onderaan de ranglijst. Breedbandinternet heeft in Nederland een penetratie van 74 procent, waarmee ons land volgens Eurostat ook koploper is. Denemarken (70 procent) en Zweden (67 procent) wisselen hier van positie. Internettelefonie is EUwijd inmiddels goed voor zo’n 15 procent van alle vaste telefoongesprekken.

Andere cijfers Uit halfjaarlijkse cijfers van het ECTA-instituut bleek al eerder dat Nederland de nieuwe nummer 1 in Europa op het gebied van breedbandpenetratie is. Hierbij dient aangetekend te worden dat Denemarken geen nieuwe cijfers sinds september 2006 heeft ingeleverd. ECTA hanteert in dat geval de laatst verkregen cijfers, waardoor de penetratie in Denemarken op 32 procent bleef steken. Met 33 procent voert Nederland de ranglijst aan. Voor heel Europa kwam de breedbandpenetratie uit op 19,9 procent, waardoor de regio ongeveer op hetzelfde niveau zit als de VS (19,6 procent) en Japan (20,2 procent). De groei met 16 procent naar 84 miljoen breedbandaansluitingen eind Q1, 2007, kwam grotendeels voor rekening van nieuwe aanbieders. ■ pagina 

►

De grote toepassingen voor video-streaming moeten nog komen Microsoft is onlangs gekomen met Silverlight als alternatief. Wat voorspelt Stream Unlimited? Verbruggen: “Flash is beschikbaar op meer dan 95% van alle computers, veruit het hoogste bereik in de markt. Adobe komt nu uit met het concurrerende AIR (Adobe Integrated Runtime, codenaam Apollo). Het is niet te voorspellen hoe de strijd tussen beide In Nederland biedt NOB Cross Media Facisystemen zal uitvallen, de ontwikkelaars van lities video-streams aan, bijvoorbeeld ‘Uitmateriaal wachten nog af. Silverlight is een zending gemist’. Heeft België iets vergelijkveelbelovend platform met hoge kwaliteit baars? Ronse: “Nederland is wat dat betreft WMV9 video, maar Flash heeft een sterke veel meer georganiseerd dan België. Hier gemeenschap van ontwikkelaars en werkt moet iedere zender dat voor zichzelf doen. met hoge kwaliteit MPEG-4/H.264; daarWij hebben – gelukkig voor Stream Unlimited voor zijn veel platforms ontwikkeld. Flash– geen organisatie als de NOB in België.” streaming is op dit moment erg populair. Het wordt gebruikt voor allerhande video-toepasVerschillende servers singen. De kwaliteit is nu even goed als die Stream Unlimited zendt streams op verzoek van Quicktime en geschikt voor HDTV, en in naar de aanvrager. Ronse: “Daarbij moet de toekomst wordt dat alleen maar beter.” je een onderscheid maken tussen WMV en Wie betaalt de streams bij Streams UnMPEG-4/Quicktime en Flash. Deze streams limited? Ronse: “In vrijwel alle gevallen de gebruiken verschillende protocollen om aanbieder. Onze klanten zijn bedrijven die materiaal over te professioneel bezig sturen. Daarom zijn om video over het ‘Natuurlijk kan iedereen een filmvereist elke indeinternet ter beschikpje aanbieden via zijn pc, maar je ling een eigen, king te stellen. Zij hebt een speciaal platform nodig aparte server. halen hun inkomsten om dat op grote schaal en gegaranWMV gebruikt uit reclame en komen deerd te kunnen doen.’ het MMS-protocol naar ons voor de (Multimedia Messtreaming-videosaging Service), dienst. Wij hebben MPEG-4 het Real Time Streaming Protocol een speciaal platform opgezet in een data(RTSP) en ook Flash heeft een eigen protocenter en bieden bandbreedte aan, een soort col (RTMP: Real Time Message Protocol). van hosting voor streaming-diensten.” Er zijn Adobe heeft een eigen server, die heel duur uiteraard veel meer toepassingen, bijvooris en daardoor ongeschikt voor commerciële beeld voor e-learning of colleges/presentatoepassing. Vandaar dat de industrie naar alties op afstand. Video-streaming is in principe ternatieven heeft gezocht om die dure licentie niet interactief, maar het is wel geschikt voor te omzeilen.” kennisoverdracht, tevens als toevoeging aan Flash is zeer gewild en populair vanwege een interactieve toepassing. de eenvoudige gebruikers-interface. De Voorbeelden van klanten zijn de grote industrie heeft daarvoor de progressive zenders evenals regionale zenders, festivals download ontwikkeld: terwijl het bestand en evenementen die gestreamd uitgezonden wordt gedownload, kan het ook bekeken worden. Het uit te zenden materiaal ontstaat worden. Het daarbij gebruikte protocol is het live of wordt in de studio gemaakt, maar is standaard op het web gebruikte HTTP, en de niet in een geschikte vorm om gestreamd oplossing is geschikt voor FLV-bestanden, te worden. Verbruggen: “De aangeleverde en in een SWF-container ook voor Flashdigitale videobestanden moeten eerst naar animaties (Shockwave Flash). Bij deze vorm de streaming-indeling (WMV, MPEG-4 of van video-streamen blijft het bestand wel op FLV) geconverteerd worden, en vervolgens de pc staan. Het tweede alternatief is semiin IP-pakketjes naar de aanvragers gestuurd. streaming via een web-server en PHP-scripDe aanbieder bepaalt het protocol, de resoluting om de gebruikelijke functionaliteit van tie en de gewenste capaciteit.” streaming te realiseren: voor- en achteruitRonse: “Video-streaming wordt belangspelen, midden in een film opnieuw beginnen rijk op het internet. Overal waar we komen, enzovoort. De tweede methode wordt door staat men aan het begin. Iedereen is aan het vrijwel iedereen gebruikt, bijvoorbeeld door experimenteren, dus het echte gebruik en de YouTube – hierbij wordt het bestand dus niet grote toepassingen moeten nog komen.” opgeslagen bij de eindgebruiker.  Hein van Steenis Flash is erg populair op dit moment, maar

Resolutie video-streaming Op dit moment is de gemiddelde resolutie van video-streaming nog wat beperkt, maar HDTV en high resolution streaming voor handhelds behoren zeker al tot de mogelijkheden. Wat Stream Unlimited nu ziet als gemiddeld project, gebruikt een bandbreedte van circa 600 kbps, voldoende voor een vol computer- of TV-scherm, maar niet van de beste kwaliteit. HDTV is vandaag ook mogelijk, maar dan gaat de bandbreedte omhoog naar circa 1,5 Mbps – dat is nog niet voor iedereen weggelegd. Verbruggen benadrukt dat het laatste woord over videostreaming nog niet gezegd is. Streaming zal in ieder geval een steeds groter aandeel in het totale internetverkeer krijgen. Nu ligt dat al op zo’n 35 %.

in juridisch opzicht. Juridisch gezien komt een video-stream overeen met het éénmalig beluisteren van het materiaal, zónder dat men het materiaal in bezit krijgt. Maar het is toch niet zo ingewikkeld om wat op een pc binnenkomt ook op te nemen? Wim Ronse, business development bij Stream Unlimited: “Dat is slechts weggelegd van een handjevol techneuten. Het is algemeen aanvaard dat streaming overeenkomt met het eenmalig bekijken van materiaal. En daarvan is het prijskaartje voor de inhoud veel lager dan voor downloaden. Bij het aanbieden van sommige content is DRM (Digital Rights Management) erg belangrijk.”

Indelingen Er zijn nogal wat verschillende indelingen, protocollen en servers voor video-streaming. Microsoft heeft WMV (Windows Media Video), Adobe heeft Flash (FLV: Flash Video), en Apple Quicktime (MPEG-4 familie); pionier RealNetworks speelt niet meer zo’n grote rol. Verbruggen: “Zulk materiaal wordt allemaal via het vaste net gestreamd, maar dat kan net zo goed naar draagbare apparatuur, als het maar over een IP-verbinding is. Op dit moment is het nog vrijwel allemaal via het vaste net, maar dat zal gaan veranderen als breedband mobiel beschikbaar komt.” Toch wordt streaming nu al wel gebruikt om muziek of een wedstrijd te bekijken op je telefoon, gestreamd door de mobiele aanbieder. Dat kan uiteraard ook op de klassieke manier via een radio- of televisiezender.

Toepassingen Er zijn verschillende toepassingen voor video-streamen. YouTube is een bekend voorbeeld, en op dit moment geldt hetzelfde voor Joost. Ronse: “Joost werkt anders dan wij. Ze gebruiken weliswaar ook streaming en met enkele centrale servers, maar dan in een peer-to-peer-netwerk – waarbij de eindgebruiker ook de functie kan hebben om materiaal door te sturen naar het netwerk. Bij Joost TV is het materiaal verspreid opgeslagen in alle delen van het netwerk en zijn de gebruikers tevens leveranciers van bandbreedte. Bij ons staat al het materiaal op de centrale server en wij leveren de bandbreedte. Daarom kunnen wij ook garanties voor de capaciteit bieden, wat bij Joost niet kan.”

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007



Belgacom bundelt ADSL-aanbod met Mobile Internet Belgacom Group combineert vanaf 1 december het ADSL-aanbod met zijn diensten voor mobiel internet. Klanten van de Belgische telecomoperator en ISP kunnen dan hun ADSL-abonnement samenvoegen met de nieuwe dienst Mobile Internet. Mobile Internet - bedoeld voor gebruik op de laptop - maakt gebruik van het 3G-netwerk van Belgacom-dochter en mobiele operator Proximus. De abonnementskosten voor beide diensten - ADSL en Mobile Internet - worden via één factuur van Belgacom geïnd. Ook kan Mobile Internet via Belgacom aangevraagd worden. Met deze nieuwe aanpak zegt Belgacom de toegevoegde waarde van convergentie van producten en diensten in de praktijk te willen brengen. Belgacom speelt naar eigen zeggen in op de groeiende vraag van klanten om gebruik te kunnen maken van het internet op elk moment van de dag, thuis of onderweg.

Limited Edition Mobile Internet wordt van 1 december tot 29 februari 2008 als ‘limited edition’ gelanceerd

voor ADSL-klanten in 2 versies: • Mobile Internet 10 u voor 20,95 euro per maand nationaal gebruik voor 10u surfen; • Mobile Internet No Limit voor 34,95 euro per maand nationaal gebruik voor een volume van 2GB. Mobile Internet is beschikbaar in combinatie met ADSL Go, ADSL Plus, VDSL Boost, of met een professionele ADSL oplossing (ADSL Pro Compact, ADSL Office). Proximus vernieuwde zijn 3G-netwerk in 2006 met de nieuwe mobiele technologie HSDPA, waarmee downloadsnelheden tot 3,6 megabit per seconde kunnen gehaald worden. Het 3G Breedband netwerk heeft een landelijk bereik van meer dan 80 procent.

Inbelabonnement Belgacom stopt met haar inbeldienst voor internetabonnees. Het telecomconcern stelt dat de ADSL-dekking inmiddels 99,7 procent bedraagt, mede door het inzetten van wat ‘Belgacom reach extende ADSL’ noemt. Per 1 december introduceert Belgacom een instapabonnement, ADSL Budget, voor 20

Product www.belgacom.com

euro per maand. Inbelabonnees kunnen daar op overstappen. De inbeldienst stopt per 31 januari 2008. Wie niet wil overstappen op ADSL Budget, heeft nog het alternatief van ADSL Time voor 5,95 euro, dat werkt met tarieven per minuut en per keer dat er verbinding wordt gemaakt. Belgacom biedt de potentiële Budget-abonnees ook de mogelijkheid om pakketten af te nemen inclusief tv (Internet + TV) en inclusief tv en mobiele telefonie (Proximus Smile Freetime). Belgacom heeft momenteel 1,5 miljoen particuliere breedbandabonnementen. Het concern geeft niet aan hoeveel inbelabonnementen er nog zijn, maar stelt dat ‘de weinig resterende smalbandabonnees’ een uitgebreide keuze aan alternatieven hebben. KPN schrapte eerder dit jaar in Nederland ook haar diensten voor inbelabonnees.

■

Alice komt met internet only Alice Nederland wil vanaf volgend voorjaar ook abonnementen voor alleen internet aanbieden. Enigszins de omgekeerde volgorde, aangezien de meeste ISP’s internettelefonie juist toevoegden aan hun al bestaande internetaanbod. Het vernieuwde aanbod komt vrij snel na de lancering van de ISP op de Nederlandse markt. Gezien de snelle groei van Alice is het echter geen vreemde stap. De dochter van Telecom Italia, die in Nederland onder zakelijke provider BBned valt, begon afgelopen augustus met het zonder jaarcontract aanbieden van de combinatie van internet en vaste IP-telefonie. Begin december ging Alice Nederland over de grens van 10.000 abonnementen heen. Door ook alleen internet aan te bieden, wil de onderneming ook mensen trekken die nog niet de dual play combinatie van internet en telefonie willen. En dat zijn er ook nog aardig wat. Vanessa Heffner, het gezicht van Alice in de nog altijd lopende campagne op onder meer tv, internet en in bladen, gaf zelf acte de presence in Amsterdam om de 10.000e

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

Product Alice biedt naar eigen zeggen de laagste maandelijkse abonnementskosten (29,90 euro) voor een dual play pakket (met 20 Mb downloadsnelheid), geen contractuele verplichtingen en een optie voor internationaal telefoneren. Voor bellen naar mobiele nummers geldt een starttarief van 0,05 euro en een beltarief van 0,1651 euro per minuut. Optioneel voor 19.90 euro per maand is de mogelijkheid om onbeperkt te bellen naar vaste nummers in 47 landen. Via BBned heeft Alice een DSL-bereik van 85 procent in Nederland, meer dan Tele2. Hoewel Alice op zich weinig echt nieuws biedt, is het de combinatie die het pakket aantrekkelijk maakt. Meerdere DSL-ISP’s bieden een abonnement zonder contract en met een maand opzegtermijn. CompuServe en Tiscali (vanaf januari 2008 Telfort) werken ook zonder starttarief voor onbeperkt binnenlands bellen naar vaste nummers – zonder extra abonnementskosten tenminste.

abonnee in het zonnetje te zetten. De reclameboodschap zelf is simpel: Alice is duidelijk en eerlijk. Het abonnement is goedkoop en maandelijks opzegbaar. Dat laatste element moet, meer dan het lage maandbedrag, het overstappen op Alice aantrekkelijk maken: je zit er niet voor minimaal een jaar aan vast.

Aardige klantenbasis De ISP heeft in drie maanden tijd een aardige Nederlandse klantenbasis verworven, met ruim 10.000 abonnementen. Op basis van de plannen van Telecom Italia lijkt het er op dat Alice het marketingbudget krijgt om te mikken op 225.000 breedbandabonnementen eind 2009. Dat lijkt ambitieus, maar is niet onrealistisch, gezien de groei in de andere Europese markten waar de ISP actief is. In Frankrijk had Alice in het derde kwartaal van dit jaar op 800.000 breedbandklanten. In Duitsland zat de DSL-ISP eind juni op 2,18 miljoen klanten. Inclusief de bestaande basis van AOl Mobile, zat de mobiele telefonieservice van Alice half juli op 100.000 klanten. Alice zou ook in Nederland het aanbieden van een pakket met mobiele telefonie over-

wegen, maar hierover is nog geen duidelijkheid. De onderneming doet geen uitspraken over een mogelijk IPTV-aanbod.

■



ISP’s moeten Pin ondersteunen

Markt Gecertificeerde partijen: • Casema B.V. • Easynet Nederland B.V. • Enertel N.V. • Gemeente Vervoer Bedrijf Amsterdam • Infopact Netwerkdiensten B.V. • KPN Telecom B.V. • Postkantoren B.V. • Priority Telecom Netherlands B.V. • Ram Mobile Data (Netherlands) B.V. • Simac Facility Management B.V. • Solcon Internetdiensten B.V. • The Network Factory B.V. • Transaction Network Services B.V. • T-Mobile Netherlands B.V. • Versatel Nederland B.V. • Vodafone Libertel N.V. • Zoranet Connectivity Services B.V.

Boris van Leeuwen, managing consultant, en Ferry Plug, managing partner, van organisatieadviesbureau Grey Silverstone Black: “Jaren geleden gingen ISP’s ervan uit dat het X25-standaard bleef, maar dat is niet zo. Het wordt IP. Bovendien is de markt veel groter dan destijds werd aangenomen. Nederland kent steeds meer dienstverlening, allemaal toonbanken dus. Waar ISP’s ook altijd mee stoeiden, was de businesscase. Pinnen kan niet winstgevend gemaakt worden, maar inmiddels is wel duidelijk dat het een product is dat aangeboden moet worden. Anders doe je straks helemaal niet meer mee.” In de komende drie tot vier jaar zullen naar verwachting zo’n 160.000 van de ongeveer 230.000 betaalterminals de markt moeten verlaten wegens nieuwe certificeringseisen, gebaseerd op nieuwe security standaarden. De nieuwe generatie terminals is per definitie op IP gebaseerd, dus die werkt niet meer op het X25-netwerk. Tegen 2013 zijn alle terminals vervangen. Een ISP die pinnen niet ondersteunt, kan de winkelier als klant vergeten. Een zich duidelijk onwikkelende trend is dat het voor de winkelier belangrijk is dat alles over één IP-lijn gaat. Niet meer een aparte lijn voor pinnen en een aparte lijn voor internetten, dat moet samen. Market pull dus. Tegelijkertijd zie je dat vanuit de aanbodkant, technology push, de terminals straks alleen nog maar over IP kunnen. Een winkelier die zijn oude, op ISDN aangesloten, terminal gaat vervangen voor een nieuwe, zal in veel gevallen een nieuwe lijn nodig hebben. Die lijn moet gecertificeerd zijn, vandaar de interesse van internet providers om pinnen te kunnen ondersteunen. De winkelier wil één provider voor z’n internet en z’n pinnen en wellicht nog veel meer diensten. Een alarmtransmissie gaat bijvoorbeeld ook vaak door een aparte lijn, maar met de opkomst van IP zal dat straks daarvoor ook niet meer gelden. De breedbandaanbieders moeten niet alleen aan betalingstransacties denken, maar ook aan alarmtransmissie. Vroeg of laat staat de winkelier ook op dat vlak voor de keuze en die valt dan altijd in het nadeel van de provider die niet alles kan leveren.

Kansen Een enorme markt komt dus open te liggen, wat in de eerste plaats een kans is voor elke ISP. Detailhandel, horeca en petroleumindustrie (benzinestations) alleen al zijn samen goed voor circa 250.000 verkooppunten. Daarnaast is er de trend dat steeds meer locaties pinnen gaan aanbieden, bijvoorbeeld in de zorg. Die markt van toonbankinstellingen groeit dus. Dat wordt gestimuleerd door de banken, omdat fysiek geld duur en onveilig is. Ook de mobiele points of sale nemen erg hard toe, denk aan pizzakoeriers en taxichauffeurs. Met de certificering van

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

GPRS-netwerken is dat een snel groeiende pinmarkt. Op dit moment zijn er nog niet heel veel datacombedrijven gecertificeerd, KPN, Vodafone, Tele2/Versatel, Casema als eerste kabelaar, en wat kleinere spelers als Solcon, Infopact en Zoranet. De grote nationale breedbandproviders zijn al wel gecertificeerd. De internationale spelers nog niet allemaal, maar daarvan is al wel een aantal bezig aan het traject. Ook enkele glasvezelinitiatieven zijn gestart. Maar nog lang niet alle ISP’s zijn er klaar voor. Dat geldt voor providers als Planet en XS4ALL, die in deze segmenten een behoorlijk marktaandeel hebben. De kleintjes - er zijn legio actief als service provider in de retail branche - zijn dat ook nog niet.

Traject Op 1 januari 2005 hebben de Nederlandse banken Currence opgericht om de betaalproducten van Equens, het voormalige Interpay, over te nemen. Currence is verantwoordelijk voor nationale collectieve betaalproducten (pin, chipknip, incasso, iDeal, etc) en het faciliteren van marktwerking en transparantie met behoud van de kwaliteit en veiligheid van het betalingsverkeer in Nederland. Anders dan bijvoorbeeld overheidsorgaan Opta is Currence ontstaan vanuit commerciële hoek. Om pinverkeer te mogen oppakken, moet een certificeringsproces worden doorlopen. Dat is een heel traject, voornamelijk gebaseerd op performance en beveiliging. Currence heeft zogenaamde rules en regulations, een set van organisatorische, procesmatige en technische eisen. Het technische deel bestaat uit eisen aan security, transactietijd en netwerkbeschikbaarheid. Dit wordt getest door TNO. Currence doet daarna nog een aantal testen. Daar gaat een heel breed scala aan zaken aan vooraf. Een certificeringsproces heeft een doorlooptijd van enkele maanden; soms duurt het aanzienlijk langer. Daarnaast gaat er intern ook een hoop werk vanuit. Denk aan de businesscase en de implementatie van de verschillende processen. Een datacomleverancier moet ook een product hebben en dit in de systemen hebben geïmplementeerd. Ook de koppeling

met de verwerker – Equens in tot nu toe 100 procent van de gevallen – moet tot stand komen. Dat bedrijf hanteert ook een breed toetsingsproces, hoewel het dat na de totstandkoming van Currence iets heeft ingeperkt. Het hele traject kan meer dan een jaar in beslag nemen. Een groot aantal van de aan service providers opgelegde securityeisen is gebaseerd op het voorkomen van frauduleuze handelingen. Op zich is het pinverkeer al zodanig versleuteld dat de provider er niks mee kan. Deze hoeft ook geen andere handelingen te verrichten dan het doorgeven van de data. Belangrijk is dat het pinverkeer bijvoorbeeld niet via het publieke Internet gaat en dat pinverkeer of betaalterminals niet door onbevoegden via het netwerk van de gecertificeerde service provider kunnen worden benaderd. De vernieuwingen in de betalingsbranche bestaan ook voor het overgrote deel uit aspecten op beveiliginggebied. De magneetstrip gaat verdwijnen, niet alleen voor de credit card, maar ook voor de pinpas. Alles gaat dan via de chip. Dat is veel veiliger, omdat er een lokaal beveiligingsmechanisme opzit. De fraude op dit moment bestaat uit het kopiëren van de magneetstrip en het ontfutselen van de pincode. De terminal die binnenkort gaat verdwijnen is lang in de roulatie geweest. De terminal voldeed zeer goed, maar is nu zo lang in omloop dat fraudeplegers er mee om hebben leren gaan, met als resultaat het zogenaamde skimmen. Dit maakt de terminal minder veilig en daarmee toe aan vervanging.

■



Duitsland en Nederland dwars bij DVB-H De Europese Commissie probeert DVB-H als standaard voor tv via mobiele telefonie nadrukkelijk op de kaart te zetten. Maar een persbericht dat de EU-lidstaten via de Europese Raad hadden ingestemd met het officieel promoten van DVB-H als technologiestandaard voor mobiele tv, leek toch wat voorbarig. Duitsland, dat al langer tegen een focus op DVB-H is, stelt nog steeds niet in te willen stemmen met het neerzetten van DVB-H als standaard, ten nadele van andere standaarden zoals DMB. Samen met Engeland en Nederland wil Duitsland de markt meer tijd geven om te bepalen of DVB-H dan wel DMB de officiële nationale standaard wordt. Hoewel in onder meer Italië al langer een op de DVB-H standaard gebaseerd netwerk bestaat, is Duitsland meer op DBM gefocust. Zo is er in het land al sinds het WK Voetbal van zomer 2006 een mobiel tv-netwerk gebaseerd op DMB. Europees Commissaris Viviane Reding kwam afgelopen zomer al met een voorstel om DVB-H de nieuwe norm te maken en niet alternatieven zoals DMB - een standaard die onder meer Zuid-Korea promoot. Volgens

Reding kan door het steunen van een gemeenschappelijke standaard voor mobiele tv tot 2011 zo’ 20 miljard euro extra omzet binnengehaald worden door aanbieders van diensten op dit gebied. Volgens Reding is de steun voor een gemeenschappelijke standaard ook nodig om niet achterop te raken bij twee andere grote markten voor mobiele tv: Azië en de VS. DVB-H is al commercieel gelanceerd in Italië en Finland, er lopen pilots in Nederland, Oostenrijk, België, Tsjechië, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Ierland, Letland, Litouwen, Luxemburg, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Spanje, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. DVB - H is een open standaard, ontwikkeld door het open Digital Video Broadcasting (DVB) Consortium.

Ook vooruitgang De Europese Commissie boekt ook vooruitgang op het gebied van tv-regels. Het Europees Parlement heeft het gemeenschappelijk standpunt van de Europese Raad ten aanzien van de nieuwe richtlijn ‘Audiovisuele mediadiensten zonder grenzen’ integraal goedgekeurd. De komende twee jaar is het aan de lidstaten van de EU om de nieuwe

Overheid regels in hun eigen wetgeving door te voeren. De richtlijn, die de richtlijn ‘Televisie zonder grenzen’ vervangt, moderniseert de regels voor de Europese audiovisuele sector en moet een compleet wettelijk kader bieden voor alle audiovisuele media, met inbegrip van diensten op aanvraag. Door minder gedetailleerde, flexibelere en toekomstgerichte voorschriften voor tv-reclame zal audiovisuele inhoud volgens de Europese Commissie beter kunnen worden gefinancierd. Centraal staan volgens Viviane Reding, Europees commissaris voor Informatiemaatschappij en media, betere consumentenbescherming en het stimuleren van de ontwikkeling van de dynamische audiovisuele markt. De richtlijn is het resultaat van het politiek akkoord dat het Europees Parlement en de Raad in mei over de voornaamste doelstellingen en bepalingen ervan hebben bereikt, zoals een nieuw toepassingsgebied dat alle audiovisuele mediadiensten omvat, versoepeling van de reclameregels, een juridisch kader voor productplaatsing, nieuwe rechten voor de burgers en voortgezette bescherming van de belangrijkste Europese waarden. ■

Opta tevreden over hoge waardering toezicht Nederland heeft op Engeland na het beste telecomtoezicht van Europa. Dat blijkt uit de jaarlijkse ranglijst van de ‘European Competitive Telecommunications Association’ (ECTA), waarin (nieuwe) toetreders op de markten voor elektronische communicatie zich verenigd hebben. Niet iedereen is het overigens eens met de goede waardering. Zo vindt de Consumentenbond dat Opta tot meer actie gedwongen moet worden.

scheppen voor concurrentie op de breedbandmarkten. Nederland behoort mondiaal tot de landen met de hoogste breedbandpenetratie. Verder is er lof voor de wijze waarop de toezichthouder met nieuwe technologische ontwikkelingen omgaat, zoals VoIP en de voorgenomen netwerkombouw van KPN naar een ‘next generation network’. Een aspect waar Opta zich nog kan verbeteren is de doorlooptijd van marktanalyses en van besluitvorming in geschillen.

Opta ziet zelf in de plaatsing op de ranglijst van 19 landen een bevestiging van de weg die het Nederlandse telecomtoezicht is ingeslagen, voor een volgens Opta ‘effectieve implementatie en uitvoering van de Telecommunicatierichtlijnen’. Doel hiervan is een betere marktwerking en betere bescherming van consumenten. Nederland dankt haar hoge plaatsing volgens de ECTA met name aan de wijze van implementatie van wetgeving. Ook wordt de transparantie van het toezicht geprezen. Daarnaast is de toezichthouder er volgens de ECTA in geslaagd goede condities te

Voor verbetering vatbaar

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

De Consumentenbond vindt meer aspecten voor verbetering vatbaar. De bond vindt dat de politiek Opta moet dwingen het internet veiliger te maken voor consumenten. Volgens de bond laat de telecomwaakhond consumenten in de kou staan door het bedrijfsleven slechts op te roepen met een ‘keurmerk’ te komen voor veilig internet. De Consumentenbond vraagt de Tweede Kamer daarom in actie te komen en Opta te dwingen de wet te handhaven. Uit eerder onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat veel mensen zich niet veilig voelen of zelfs

Markt concrete problemen hebben ondervonden, maar niet de kennis en vaardigheden hebben om er zelf iets aan te doen. De gevolgen, bijvoorbeeld een explosieve groei van identiteitsfraude, zijn in Amerika en Engeland al zichtbaar en waaien over naar het Europese vasteland. Het wijst op de Telecommunicatiewet, waarin staat dat aanbieders van elektronische communicatiediensten (zoals internet) passende technische en organisatorische maatregelen moeten nemen ter beveiliging van netwerken en diensten. Opta moet die wet handhaven, zo stelt de bond. ‘Na ruim een jaar van overleg met het bedrijfsleven heeft Opta echter bekend gemaakt géén actie te ondernemen. Er zou verdeeldheid zijn over de vraag welke technische maatregelen digitale veiligheid bevorderen’. ‘Dat is te vergelijken met een politieagent die mensen geen boete geeft voor te hard rijden omdat men het niet met elkaar eens is of een maximumsnelheid wel helpt voor de verkeersveiligheid.’

■



Internet in de trein struikelt over het gebrek aan inkomsten

Product NS-Wifi verleden tijd In juli 2006 besloten NS en KPN om in alle 1.200 intercity’s narrow casting beeldschermen en draadloos internet aan te bieden, na een succesvol verlopen proef eerder dat jaar op het traject Haarlem – Maastricht. Enkele intercity’s op dat traject werden uitgerust met draadloos internet en televisieschermen, waarop actuele reisinformatie en nieuwsuitzendingen te zien waren. KPN en NS vonden de proef succesvol en besloten om tot een grootschalige invoering van de diensten. Volgens de bedrijven hadden reizigers die in de proefperiode de intercity’s tussen Haarlem en Maastricht gebruikten, aangegeven dat ze de combinatie van actuele reisinformatie en infotainment in de trein waardeerden. Ook gaf een grote groep reizigers volgens KPN en NS aan in de toekomst gebruik te willen maken van de hotspots in de trein. KPN ging de televisieprogramma’s exploiteren in de treinen. Het concern zou specifiek op reizigers gerichte programma’s gaan brengen. Destijds benadrukten NS en KPN dat de introductie van hotspots en tv geen gevolgen zou hebben voor de prijs van treinkaartjes. Doordat de reisinformatie en de infotainment op de schermen afgewisseld zou worden met af en toe een commercial, moest de dienst ingevoerd kunnen worden zonder gevolgen voor de prijs van de treinkaartjes. Het gebrek aan belangstelling voor deze commercials aan adverteerderszijde heeft de dienst nu de das omgedaan. Mogelijk dat het toenemend gebruik van mobiel internet op laptops - de tarieven zijn het afgelopen jaar scherp gedaald - op langere termijn de aanwezigheid van WiFi-hotspots in treinen ook overbodig zou hebben gemaakt, zo stelde een lezer van het blad Spits in een ingezonden brief. Die vraag zal in ieder geval onbeantwoord blijven.

KPN en NS hebben besloten om niet verder te gaan met het aanbieden van draadloos internet in intercity-treinen. De vorig jaar nog als succesvol bestempelde pilot met internet en narrow casting in intercity’s blijkt bij een grootschalige uitvoering financieel niet haalbaar te zijn, zo lieten beide partijen weten. Daar verandert een PvdA-voorstel om gratis internet in de trein te stimuleren volgens KPN niets aan. Afgelopen dinsdag, 4 december, brachten beide partijen het nieuws naar buiten: KPN en NS stoppen met het aanbieden van actuele reisinformatie en draadloos internet in de trein. NS gaat op zoek naar alternatieven en stelt dat haar ambities op het gebied van reisinformatie en internet hoog blijven. Het initiatief van beide partijen bleek naar eigen zeggen in zijn opzet te grootschalig en bedrijfseconomisch niet haalbaar. De belangrijkste financieringsbron, reclameinkomsten, was niet toereikend. Ook zijn de kosten voor het inbouwen van het systeem in de treinen hoger dan voorzien. Voornaamste uitgangspunt bij deze samenwerking was dat de dienst kostenneutraal zou zijn voor de reizigers. Reclame-inkomsten waren daarbij een cruciale bron van financiering. Uiteindelijk zijn er tientallen miljoenen euro’s te weinig om de business case sluitend te krijgen, aldus KPN en NS. NS heeft besloten om zich nu te concentreren op het verschaffen van actuele reisinformatie. In het kader van het stimuleren van het gebruik van het openbaar vervoer stelde PvdA-kamerlid Samsom een dag eerder nog voor dat reizigers in de trein gratis gebruik kunnen maken van internet. Tijdens de begrotingsbehandeling van het ministerie van Verkeer en Waterstaat maakte minister Eurlings bekend 15 miljoen euro beschikbaar te stellen voor draadloos internet in de trein. De minister vindt een internetverbinding een belangrijke voorwaarde om meer reizigers de trein in te lokken. Hij kwam daarmee tegemoet aan de eis van kamerlid Samsom. De subsidie van 15 miljoen moet nog worden getoetst aan Europese aanbestedingsregels.

rowcasting beeldschermen en WiFi-apparatuur - uit de intercity’s van NS verwijderd worden, aldus Potman. “Maar dit betekent niet het einde van onze andere projecten op het gebied van narrowcasting. Elders zijn de opbrengsten wel degelijk naar verwachting of beter.” De belangrijkste problemen bij het sluitend krijgen van het financiële plaatje waren volgens Potman het feit dat de NS de prijs van de kaartjes niet kon verhogen en dat voor KPN de reclameopbrengsten van het narrowcasting deel tegenvielen. De oproep van Tweede Kamerlid Samsom om gratis internet in de trein te stimuleren, zal daar volgens Potman weinig aan veranderen. Samsom sprak over een benodigde investering van 50 tot 100 miljoen euro, waarvan de overheid 15 miljoen euro voor zijn rekening zou moeten nemen. Potman: “Ik heb wel iets gehoord over 15 miljoen euro steun, maar dat verandert weinig aan het huidige financiële plaatje. Het plaatsen van narrowcasting beeldschermen en WiFi-apparatuur in 1.200 intercity’s is gewoon een kolossale investering die met het huidige businessmodel niet terug te verdienen is. We hebben tot nu toe twee treinen uitgerust met schermen en hotspots, dit waren prototypes om het systeem te testen.

Deze treinen waren als voorbeeld bedoeld voor de grootschalige uitrol. Vanaf nu worden deze treinen uitgebouwd.”

■

Streep door de samenwerking Er was geen sprake van dat een van beide partijen het initiatief heeft genomen om de samenwerking stop te zetten, vertelt Marinus Potman, voorlichter van KPN, in een toelichting op het nieuws. “We hebben samen een businessplan opgesteld en zijn er ook samen achter gekomen dat de uitvoering ervan niet liep zoals we verwacht hadden. Dan moet je ook samen de conclusie trekken dat het niet werkt.” De komende tijd zal alle hardware - nar-

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007



Breedband Colt opent tweede datacentrum in Nederland  Colt Telecom opent op 4 december een tweede Nederlands data centrum in Amsterdam. Het is het 17e datacentrum van Colt in Europa. Het bedrijf denkt met de opening beter een brede range aan managed services, van netwerk en faciliteiten services tot complexe IT oplossingen te kunnen aanbieden. De vraag naar exteene datacapaciteit groeit sterk genoeg om een tweede datacentrum rendabel te maken. Meer dan tweederde van de Nederlandse managers verwacht volgens Colt dat ze in 2008 meer gebruik zullen maken van externe datacentra. De belangrijkste redenen hiervoor zijn kostenbeheersing en een betere beveiliging van data. Ook denkt 65 procent dat een tweede alternatief datacentrum vereist is vanuit het oogpunt van ‘business continuity’. De helft van de bedrijven verwacht dat ze managed services gaan gebruiken voor LAN en database management, beveiliging en server infrastructuur management en communicatie. Recent kwam ook al naar buiten dat Colt overweegt een vierde datacentrum in België te openen.

Nokia N95 8GB  Nokia heeft de N95 8GB juist voor de feestdagen op de markt gebracht. De opvolger van de N95 smartphone heeft onder meer een 5 megapixel camera, WiFi, gps-ontvanger en hsdpa-ondersteuning. De N95 8GB heeft een geheugen van 8 GB, dat wel ten koste gaat van het microSD-geheugenslot, een groter scherm (2,8 in plaats van 2,6 inch) en een beter uithoudingsvermogen door de zwaardere batterij. Verder is het werkgeheugen verdubbeld, wat de prestaties bij het gebruik van meerdere toepassingen moet bevorderen. De N95 8GB is geschikt voor de Nokia Music Store en het N-Gage platform. Dit geldt overigens ook voor de Nokia N81, een andere recent uitgebrachte smartphone die net als de N95 eveneens een variant met 8 GB heeft gekregen.

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

KPN, CosmoCom introduceren online contact center diensten  KPN gaat in samenwerking met CosmoCom online contact center diensten leveren. De dienst, Contact Center Online, wordt door KPN-dochter Newtel Essence geïmplementeerd en in de markt gezet. Met Contact Center Online, gebaseerd op het All IP contactcenterplatform van CosmoCom, kunnen bedrijven bij Newtel Essence contactcenterfunctionaliteit afnemen. Deze functionaliteit, waaronder multichannel routering, e-mailbeantwoording, voice response, multimedia-opnames en contacthistorie wordt per maand op basis van gebruik in rekening gebracht. CosmoCom heeft een overeenkomst gesloten met ip-label, het onafhankelijk instituut dat de waargenomen kwaliteit meet van digitale services, waarmee ip-label de waargenomen kwaliteit van de in- en uitgaande telefoongesprekken van de call center medewerkers meet bij bedrijven die klant zijn van CosmoCom.

Kabel Belgische Coditel test 100 Mbps internetverbinding  Coditel test een 100 Mbps internetverbinding. De kleinste kabelaanbieder op de Belgische markt voert de proef uit als onderdeel van een Europees project. De 100 Mbps breedband verbinding is driemaal sneller dan de gemiddelde high end breedband verbinding in België en tot 25 keer sneller dan een traditionele ADSL-verbinding. Het kleinschalige Codmuca project wordt uitgeprobeerd via kabel, geen glasvezel, bij zo’n 30 klanten. Bij Coditel bestaat al 55 procent van het klantenbestand uit digitale tv-kijkers.

@Home heeft 700.000 internetabonnees  Als eerste internetaanbieder van Nederland heeft @Home de grens van 700.000 abonnees bereikt. Het kabelbedrijf biedt sinds 1999 internetdiensten aan. In 2001 werd de 100.000e abonnee geregistreerd, in 2002 de 200.000e en in 2006 de 500.000e.

ZeelandNet kiest Fortinet security oplossing  ZeelandNet heeft Fortigate gekozen als platform voor de Managed Security Services aan haar klanten. Fortigate wordt geleverd door Fortinet. Aangesloten scholen hoeven lokaal geen apparatuur meer te beheren, de securityvoorzieningen zijn gecentraliseerd in het operating center van ZeelandNet. Dankzij virtual firewalling houden ze controle over

hun specifieke security policies. ZeelandNet overweegt dezelfde MSSP-services te bieden aan de zakelijke gebruikers.

ZeelandNet verhoogt uploadsnelheid  ZeelandNet heeft de internetsnelheden voor abonnees met een Breedband Plus abonnement verhoogd. De uploadsnelheid van het Breedband Plus abonnement zonder digitale telefonie is verdubbeld van 256 Kbps naar 512 Kbps. Abonnees die Breedband Plus in combinatie met ZeelandNet Digitale Telefonie gebruiken, konden al eerder gebruik maken van hogere snelheden. Eind oktober is voor hen de uploadsnelheid verdubbeld van 512 Kbps naar 1.024 Kbps (1 Mbps). Ruim de helft van de abonnees van ZeelandNet heeft een Plus abonnement.

Glasvezel KPN: veel aanmeldingen voor glasvezel in Enschede-Zuid  KPN stelt dat er veel belangstelling is voor het aan te leggen glasvezelnet in EnschedeZuid. Dochter KPN Glasnet verlengt de inschrijvingsperiode voor een kennismakingsaanbod tot en met 31 december 2007. Tot nu toe zouden enkele duizenden huishoudens zich al hebben aangemeld voor aansluiting op het glasvezelnetwerk. Vanaf januari 2008 wil KPN het glasvezelnetwerk in andere delen van Enschede uitrollen.

OnsBrabantNet start FttH-uitrol in Valkenswaard en Best  OnsBrabantNet meldt dat het nog dit jaar start met de uitrol van FttH in de dorpen Valkenswaard en Best. Meer dan de helft van het aantal huishoudens in beide dorpen (respectievelijk 13.000 en 11.000) hebben zicht in de laatste zes weken ingeschreven voor een glasvezelaansluiting. Vanaf maart 2008 worden de eerste inwoners op het netwerk aangesloten. De ambitie van OnsBrabantNet is om in 2008, na Best en Valkenswaard nog circa 4 gemeentes van glasvezelnetwerken te voorzien. Uitgangspunt daarbij is een vraagbundelingtraject.

KPN legt glas op bedrijventerreinen in Hoorn  KPN gaat een glasvezelnetwerk aanleggen voor ondernemers op de bedrijventerreinen Hoorn80, Westfrisia en de oude Veiling te Hoorn. KPN realiseert het netwerk in samenwerking met Parkmanagement Hoorn b.v. en de lokale partners Van der Laan en Computer Beheer Groep b.v. Naar verwachting worden



de eerste aansluitingen in het eerste kwartaal van 2008 aangesloten.

Haaksbergen krijgt glasvezel van KPN  KPN legt glasvezel aan in de bebouwde kom van Haaksbergen, Buurse en St.Isidorushoeve. Daarmee krijgen alle huishoudens en (semi-) overheidsinstellingen toegang tot breedband internet. Haaksbergen word - na Enschede - de tweede gemeente in Twente waar breedband via glasvezel bijna gemeentebreed wordt aangeboden. Over aansluiting van de bedrijventerreinen wordt nog gesproken. KPN heeft voor de aanleg een overeenkomst gesloten met woningcorporatie Domijn. KPN zal alle ruim 2.300 huurwoningen van Domijn van glasvezelkabel voorzien en de overige woningen in de bebouwde kom aansluiting aanbieden. Het glasvezelnetwerk wordt open, wat betekent dat behalve KPN ook andere bedrijven er (breedband)diensten mee kunnen aanbieden. Na de eerste aansluiting, gepland over zes maanden, moeten 250 woningen per week aangesloten worden.

Overeenkomst Kliksafe met Concepts ICT: gefilterd glasvezel  Internetprovider Kliksafe gaat samenwerken met glasvezelprovider Concepts ICT uit Breda om in de gemeenten in Rijssen en Deventer gefilterd internet aan te bieden via een glasvezelverbinding. Doel is dat aanstootgevende websites niet meer getoond worden. Beide partijen willen in de toekomst in steeds meer plaatsen gefilterd internet via glasvezel realiseren. De gemeente Rijssen-Holten wil samen met de Twentse netwerkaanbieder TwenNet alle woningen in Rijssen van een glasvezelverbinding voorzien. Vanwege de investeringskosten zal dan wel minstens 40 procent van de Rijssense huishoudens ja moeten zeggen tegen een abonnement via glasvezel. In Rijssen wonen veel Kliksafe-abonnees. TwenNet wil hen over de streep trekken met het aanbod van een gefilterde glasverbinding aanbiede. TwenNet is in Rijssen de verkooporganisatie van glasvezel; Concepts ICT realiseert de internetdiensten. Voor het leveren van de filterdienst sluit Kliksafe daarom de overeenkomst met Concepts ICT.

KPN legt glasvezel aan in Oosterhout  KPN is gestart met de aanleg van een snel glasvezelnetwerk in Oosterhout. KPN werkt voor de aanleg samen met zijn lokale partners M-Bit en Finntax en aannemer Nacap. De werkzaamheden maken deel uit van de verdere verglazing van het KPN-netwerk. Doel is om de bandbreedte van het netwerk dusdanig

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

te verbreden, dat KPN naast bestaande diensten zoals telefonie en internet ook nieuwe diensten op het gebied van zorg, onderwijs en amusement (IPTV) kan aanbieden.

Internet Axians: snel overstappen op nieuw IP-standaard  Het aantal beschikbare IP-adressen op basis van de standaard IPv4 is over enkele jaren op. Bedrijven die dan nog met IPv4 werken, zullen voor onaangename verrassingen komen te staan. Door nu al bij de aankoop van IT-apparatuur te kijken of de nieuwe standaard IPv6 ondersteund wordt, kunnen dergelijke problemen volgens netwerk-dienstverlener Axians voorkomen worden. Anders kan het gebeuren dat een bedrijf bijvoorbeeld VoIP uitrolt, en er achter moet komen dat het huidige systeem de er op volgende grote vraag naar IP-adressen niet aankan. Op dat moment is de geleidelijke overstap naar IPv6 niet meer mogelijk en moet het bedrijf alle ITapparatuur in één keer vervangen. Slechts negen procent van de organisaties in Nederland is momenteel actief bezig met IPv6, zo blijkt uit een studie van Axians onder 60 grote organisaties met meer dan 2.500 medewerkers. Ruim 12 procent wil binnen een jaar de stap te overwegen; nog eens 41,8 procent denkt erover dit binnen de komende 3 jaar te doen. Uiteindelijk, benadrukt Axians, is het voor organisaties onvermijdelijk om over te gaan op het gebruik van IPv6. Het aantal IP-adressen binnen IPv4 is beperkt tot 4,3 miljard. Tussen 2009 en 2011 zijn deze adressen op, omdat er dan meer dan 4,3 miljard ‘IP-enabled’ apparaten in gebruik zijn. IPv6 biedt meer dan 340 sextiljoen adressen. Netwerkbeheerders hoeven volgens Axians niet te vrezen voor grootschalige migraties of onnodige kosten. Bedrijven kunnen geleidelijk overstappen door zich er bij iedere nieuwe aankoop van IT-apparatuur van te verzekeren dat deze IPv6 ondersteunt. Zo wordt de overstap automatisch meegenomen in de IT-vervangingscyclus.

Wireless Unwired werkt met Strix samen voor Draadloos Groningen  Draadloos breedband operator Unwired Holdings heeft het Access / One netwerk van Strix Systems geïmplementeerd voor de stad Groningen. Unwired is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een draadloos mesh netwerk onder de naam ‘Draadloos Groningen’.

Er is net een pilot afgerond als voorbereiding op een netwerk dat de hele stad dekt. Groningen wil volgend jaar, naar eigen zeggen als eerste stad in Europa, een WiFi-netwerk over de hele stad uitrollen. Niet om alle inwoners overal in de stad toegang te geven tot internet, maar om de brandweer en politie altijd van de meest actuele informatie te voorzien, of om de straatverlichting aan te sturen.

Mobiel Proximus lanceert prepaid diensten voor vrouwen  Proximus heeft een formule ontwikkeld waarmee het Belgische vrouwen zowel wil laten bellen als mobiel internetten. In samenwerking met Sanoma Magazines België heeft Proximus de volgende prepaid abonnementen gelanceerd: Flair Mobile, Libelle Mobile en Femmes d’Aujourd’hui Mobile. Abonnees betalen 29 cent per minuut, 12 cent per sms, 25 cent per mms en 50 cent per sessie op mobiel internet. Na drie minuten zijn gesprekken gratis voor nationale oproepen naar vaste lijnen en naar Proximus-nummers. De abonnementen bieden een dagelijkse gratis sessie op Vodafone live!. De mobiele sites van de drie bladen zijn voor het Proximus-aanbod gerestyled.

KPN: sms-gebruik in vier jaar tijd verdubbeld  KPN heeft de afgelopen week het 2 miljardste sms-bericht verstuurd via zijn sms-centrale, een record-aantal volgens de telecomoperator. In 2003 passeerde het jaarlijkse sms-verkeer via de sms-centrale de grens van 1 miljard. In vier jaar tijd is het jaarlijkse gebruik van sms - bij KPN - verdubbeld. Behalve aan de groei van het aantal mobiele klanten is de verdubbeling te danken aan de nog steeds groeiende populariteit van sms. Waar in 2003 de mobiele beller gemiddeld 29 sms’jes per maand verstuurde is dat in 2007 gegroeid naar gemiddeld 41. KPN introduceerde sms in 1995. Vooral jongeren gebruiken sms als goedkoper alternatief voor een mobiel gesprek, aldus een persbericht van KPN. Ook internationaal is er nog steeds een opwaartse trend te zien in het gebruik van sms. De verwachting is dat deze trend zich ook de komende jaren zal voortzetten ondanks de groeiende populariteit van internet en e-mail op de mobiel.

Opera Mini mobiele webbrowser miljoen keer gedownload  Opera, een Noorse leverancier van een nieuwe mobiele webbrowser, claimt in de ruim



twee weken sinds de lancering van zijn Opera Mini meer dan 1 miljoen downloads van mobiele bellers. De software van Opera Mini is bruikbaar onder diverse besturingssystemen, waaronder die van Symbian, Windows Mobile en Blackberry. Het beursgenoteerde Opera introduceerde Opera Mini op 7 november.

HP komt met mediaplatform contentdiensten mobiele operators  HP komt met een verbeterde versie van haar media platform voor telecomoperators. Met het HP OpenCall Media Platform 4.0 kunnen telecomoperators hun breedband- en mobiele telefoonklanten volgens een breed palet aan gepersonaliseerde, interactieve multimediadiensten aanbieden. “Een waardevolle, persoonlijke ervaring voor gebruikers vertaalt zich in meer omzet en minder verlies van klanten voor operators”, aldus Steve Dietch, vice president marketing OpenCall Software van HP. Het mediaplatform wordt volgens het ICT-concern al door ruim 100 operators in 45 landen gebruikt. Het HP OpenCall Media Platform 4.0 is volgens HP een ‘carrier-grade’ media server die de belverbindingen en de speciale digitale verwerking afhandelt, noodzakelijk voor de levering van multimediale contentdiensten, zoals rich video en advanced messaging binnen social networking communities. Door multimedia efficiënt te beheren, helpt HP OpenCall Media Platform de operators bij de snellere ontwikkeling van diensten die de omzet kunnen verhogen en de churn te verminderen. Mobiele telecomoperators zoeken in toenemende mate naar alternatieve

inkomstenbronnen via diensten zoals mobiel internet, mobiele tv en mobile marketing, nu de inkomsten uit voice-abonnementen steeds verder onder druk staan. Het platform is beschikbaar voor zowel breedband alswireless netwerken. Met de technology is het mogelijk de mobiele telefoon en PC te gebruiken voor bijvoorbeeld interactieve voice en video response, videoboodschappen, video bloggen, audio- en videoconferencing, video’s delen, TV, en gepersonaliseerde video ring-back tones.

Content Ster zet MyGimmy in voor interactieve reclame  Ster zet gsm-dienst MyGimmy van MEiTV in om consumenten direct te laten reageren op commercials. De interactieve reclamedienst is bedoeld als extraatje voor adverteerders, vertelt sales director Niels Altena van Ster. Adverteerders vragen consumenten steeds vaker om een vervolg- of responsactie te ondernemen. De consument ziet echter door de bomen het bos niet meer. MyGimmy is volgens Altena de oplossing als dienst die het mogelijk maakt altijd op dezelfde manier te reageren. “De herkenbaarheid van interactieve campagnes wordt zo vergroot en daarmee ook de respons. Kijkers kunnen gemakkelijk en met slechts één druk op de knop aantrekkelijke kortingen ontvangen, een brochure, proefrit of een testproduct aanvragen of reageren op een vacature.

Consument koopt mobieltje vooral via winkels van operators  Nederlandse consumenten maken vooral gebruik van internet en winkels van mobiele operators wanneer ze zich oriënteren op de aanschaf van een nieuw mobieltje. Dat blijkt uit recent onderzoek van Telecompaper. Winkels en websites van mobiele operators worden het vaakst bezocht, zowel voor informatie als om een mobieltje aan te schaffen. Hoewel consumenten onafhankelijke retailketens (zoals t for Telecom, Phone House en Belcompany) nuttig vinden om informatie te krijgen over telecomproducten of nieuwe telecomdiensten, gaan ze minder vaak bij deze winkels daadwerkelijk over tot de aankoop van een pre- of postpaid abonnement. Telecompaper’s onderzoeksrapport ‘Retail channels during the orientation and purchase process of mobile telecom’ is gebaseerd op 630 online interviews met mobiele consumenten van 18 jaar en ouder. Alle respondenten hadden de afgelopen 12 maanden een mobiel abonnement voor privégebruik afgesloten. Voor informatie blijft internet het meest gebruikte kanaal, gevolgd door winkels. Van hen die naar een winkel gaan om zich te oriënteren, gaat 71,5 procent naar winkels van operators en 51,9 procent naar onafhankelijke retailers. Van hen die internet gebruiken, zoekt 55,4 procent hun informatie op operator websites; slechts 23,4 procent gebruikt een website van een onafhankelijke retailer. De aankoopverdeling internet-winkel gaat ongeveer gelijk op. In de afgelopen 12 maanden kocht 43 procent hun post- of prepaid abonnement in een winkel en 42,1 procent deed dat via internet. Telecompaper verwacht dat operator winkels en - websites ook in de toekomst de voornaamste kanelen blijven voor de aanschaf van een mobiel abonnement. Ongeveer 27,3 procent van de respondenten deed hun aanschaf in een winkel van een onafhankelijke retailer, maar slechts 5,3 procent kocht hun mobieltje via de website van zo’n retailer.

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

SURFfoundation stopt 170.000 euro in webinnovatieprojecten  Het SURFshare programma van SURFfoundation heeft 170.000 euro toegekend aan zes innovatieprojecten met een totale begroting van 360.000 euro. Het programma moet een impuls geven aan het online beschikbaar maken van onderzoeksmateriaal en aan webgebaseerde samenwerking. De pilotprojecten, met een looptijd van een half jaar, zijn ingediend door negen instellingen in het hoger onderwijs. Voor een aantal goedgekeurde projecten wordt SURFgroepen, de dienst van SURFnet ingezet. Het SURFshare programma is dit jaar begonnen als de opvolger van DARE, dat gericht was op het realiseren van een netwerk van Digital Academic REpositories (digitale bewaarplaatsen van onderzoekspublicaties).

Overheid Breda opent e-loket voor burgerzaken  In Breda kunnen burgers voortaan zaken zoals een parkeervergunning per internet regelen. Via het e-loket op www.breda.nl biedt de gemeente op dit moment twaalf nieuwe producten en diensten aan. Voor het einde van het jaar hoopt Breda er nog tien op te leveren. Bredanaars kunnen dan op het e-loket terecht voor het aanvragen van een parkeervergunning, melding buitenruimte, melding van storingen bij sportaccommodaties of voor het maken van een afspraak om bijvoorbeeld een rijbewijs of paspoort aan te vragen. De gemeente werkt ook aan een sms-service die mensen herinnert aan de gemaakte afspraak. Het programma dienstverlening `Gewoon doen’ is vorig jaar door het Bredase college van burgemeester en wethouders in het leven geroepen. Doel van het programma is het verbeteren van de dienstverlening.

Overheden maken steeds vaker gebruik van cyberspionage  Uit zijn jaarlijkse onderzoek naar de status van de veiligheid op interent blijkt volgens McAfee dat cyberspionage het grootste gevaar is dat de internationale gemeenschap in 2008 bedreigt. Daarnaast is er sprake van toenemende onveiligheid bij het gebruik van online diensten, bijvoorbeeld internetbankieren, en beginnen de contouren zich af te tekenen van een complexe, technisch geavanceerde markt voor malware. McAfee concludeert dat het vaak overheden en daaraan gelieerde groeperingen zijn die gebruik maken van internet voor cyberspionage en cyberaanvallen. Ze zijn daarmee zowel



de plegers als slachtoffers van deze activiteiten. Op dit moment zijn 120 landen actief op het gebied van spionage via internet, waarvan China de meest in het oog springende is. Het doel van de aanvallen is politieke, militaire, economische en technische spionage.

EU keurt Galileo goed ondanks Spaanse oppositie  Ondanks oppositie van Spanje hebben de EU-lidstaten het laatste plan voor een satelliet-navigatiesysteem - Galileo - goedgekeurd. Dat staat in het Spaanse blad Cinco Dias. Spanje wilde Galileo niet goedkeuren tenzij het land een grondcontrole-station kreeg en deelname in de operationele fase op het gebied van serviceverlening na 2013. Na een langdurige vergadering van de betrokken ministers uit de diverse EU-lidstaten besloot de Portugese EU-voorzitter de knoop door te hakken: het plan kon goedgekeurd worden met een gekwalificeerde meerderheid. Spanje krijgt een secundair station toegekend met de optie van uitbreiding naar een volledig grondcontrolestation zoals Duitsland en Italië krijgen. Galileo, dat de afgelopen jaren geplaagd werd door problemen, moet de Europese evenknie worden van het Amerikaanse GPS-systeem. Het uiteindelijke plan dat nu op tafel ligt, beschrijft onder meer de diverse uitvoeringsfases voor Galieo en het aanbesteden van de diverse werkzaamheden.

OPTA en NMa: EZ moet terughoudender zijn met advies vragen  De OPTA en de NMa vinden dat bewindslieden in de toekomst wat terughoudender moeten zijn bij het vragen van advies. De twee waakhonden wijzen op het advies dat beide organisaties op 25 oktober uit brachten aan staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken, over de voorgenomen vergunninguitgifte van T-DAB frequentieruimte. Zij gaven daarbij onder meer aan dat voorkomen moet worden dat KPN alle T-DAB frequenties in handen moet krijgen om pluriforme invulling van het frequentiegebruik te verzekeren. In een brief aan de Tweede Kamer van 5 november 2007 informeerde de staatssecretaris de kamer over de wijze waarop hij van plan is de vergunninguitgifte voor digitale omroep via T-DAB in te richten. Hiertoe ging Heemskerk over na diverse verzoeken van parlementariërs om een deel van de uit te geven T-DAB frequentieruimte voor radio te oormerken. De staatssecretaris geeft in zijn brief aan dat er een vergunningvoorwaarde wordt toegevoegd en dat met elke van de drie te verdelen kavels ten minste zes landelijke radioprogramma’s moeten worden doorgegeven. Hiermee komt de bewindsman volgens OPTA

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

en NMa gedeeltelijk terug op de voorgenomen bestemmingsverruiming van de T-DAB vergunningen van radio naar omroep. Omdat een verandering in de vergunningvoorwaarden een ingrijpend effect kan hebben op de inhoud van een dergelijk advies, vragen OPTA en de NMa in de toekomst om terughoudendheid van het ministerie bij het vragen om advies, alvorens vergunningvoorwaarden definitief vastliggen. OPTA en de NMa benadrukken in dit geval echter dat het advies van 25 oktober geheel van toepassing blijft en dat de aanpassing in de inrichting van de uitgifte die is ingegeven door de Tweede Kamer slechtsaanleiding geeft tot enkele aanvullende opmerkingen. Een tweede brief van OPTA en NMa over het onderwerp bevat daarom alleen wat aanvullend advies.

Radio & Televisie Belgacom TV breidt VoD-aanbod uit  Belgacom TV, onderdeel van de Belgische telecomaanbieder Belgacom, breidt het aanbod van Video on Demand (VoD) uit. Belgacom TV, dat zelf spreekt van programma’s op aanvraag, voegt per 1 december programma’s toe die uitgezonden worden op de kanalen Vitaya (onder meer koken en lifestyle) en Exqi. Belgacom TV berekent tussen de 0,5 en 2 euro per aangevraagd programma.

Stoneroos realiseert interactieve TV-applicatie  Stoneroos interactieve televisie heeft op verzoek van Rabo TV voor het nieuwe seizoen van het TV-programma My First Home (MFH) een interactief TV-concept bedacht. De interactiviteit ligt onder ander in de live mogelijkheid van het uitrekenen van het maximaal te lenen bedrag. De interactieve TV-applicatie is door Stoneroos gerealiseerd. In de periode 1 december tot eind februari 2008 worden 10 afleveringen van het TV-programma aangeboden bij UPC en in de loop van de maand december ook bij Tele2.

Bedrijven Option benoemt nieuwe directieleden  Option N.V. heeft twee directieleden benoemd en heeft een aparte sales en operations afdeling opgezet. De in België gevestigde leverancier van draadloze technologie vond in Filip Buerms een nieuwe Vice President Global Sales & Distribution. David Whelan

wordt Vice President Global Operations. Beide vice presidenten rapporteren aan Option CEO Jan Callewaert. Bart Goedseels, voormalig Vice President of Operations & Sales, vertrekt bij het bedrijf.

Excitor benoemt Haarman tot channel manager Benelux  Excitor heeft Radboud-Jan Haarman benoemd tot Channel Manager Benelux. Haarman is in zijn nieuwe functie verantwoordelijk voor het ondersteunen en verder uitbouwen van een effectief partnerkanaal in de Benelux. De aanbieder van DME push e-mail en mobile device management is afkomstig uit Denemarken en werkt sinds dit jaar aan de opbouw van een positie op de markt voor beheerssoftware van mobile devices. Haarman heeft in het verleden gewerkt voor Dell België / Luxemburg, Getronics PinkRoccade en IceMobile. Hij rapporteert aan Peter Kellenaers, Country Manager Benelux. DME combineert push e-mail en PIM synchronisatie (kalender, contacten, to do´s) met beveiliging en managementtools voor het beheer van mobiele apparaten.

Aandeelhouders TomTom stemmen in met aankoop Tele Atlas  De aandeelhouders van TomTom hebben tijdens een speciale aandeelhoudersvergadering dinsdag hun goedkeuring verleend aan de overname van kaartleverancier Tele Atlas. Eerder al had het bestuur van Tele Atlas zich achter de aankoop door TomTom geschaard. Een tegenbod van TomTom-rivaal Garmin had geen succes: TomTom verhoogde zijn bod en kwam daarmee als winnar uit de overnamestrijd tevoorschijn. Bestuursvoorzitter Harold Godijn van TomTom zei tijdens de vergadering dat hij verwacht dat de Europese Commissie toestemming zal geven voor de overname. De Commissie heeft echter vraagtekens gezet bij de overname. TomTom heeft al ongeveer 30 procent in handen van Tele Atlas en verwacht - zonder eventuele obstakels - de overname in april 2008 af te ronden. Nokia, leveranciers van smart phones met navigatie, heeft eerder dit jaar NavTeq gekocht, de enig andere grote aanbieder van digitale kaarten.

Motorola-topman Zander stapt op na aanhoudende kritiek  De topman van de Amerikaanse mobieltjesleverancier Motorola, Ed Zander, stapt op. Hij legt per 1 januari zijn functie neer in reactie op toenemende kritiek van aandeelhouders op de tegenvallende resultaten van het concern. Motorola heeft de afgelopen kwartalen voortdurend marktaandeel verloren

10

Week 52 moet week van mobiel internet worden  Week 52 van 2007 is uitgeroepen tot themaweek ‘Ontdek internet op je mobiel’. Mobiele operators, contentproviders en mediapartijen vestigen in en rond deze week extra aandacht op de mogelijkheden van mobiel internet met aanbiedingen en promoties. Ter ondersteuning van het thema zijn drie gezamenlijke promoties ontwikkeld: een 24-pagina’s tellende special (oplage 1 miljoen) met informatie over internet op mobiel. Dit boekje wordt vanaf 6 december bijgesloten in zo’n 20 tijdschriften. Er komt een website met informatie en een mobiele site ‘Ontdek en win’ waarop alle deelnemende partijen prijsvragen organiseren.

aan concurrenten zoals Nokia en Samsung en zal 2007 waarschijnlijk met een verlies afsluiten. De Amerikaanse aanbieder zag bijvoorbeeld haar aandeel op de wereldmarkt voor mobieltjes in het tweede kwartaal van 2007 dalen tot 14,6 procent. Een jaar terug, over het tweede kwartaal 2006, was dat nog 21,9 procent. In een verklaring afgelopen vrijdag zegt de bestuursvoorzitter dat hij meer tijd wil doorbrengen met zijn gezin. Zander blijft wel verbonden aan Motorola, waar hij tot mei volgend jaar voorzitter zal zijn van de raad van commissarissen. Hij wordt als bestuursvoorzitter opgevolgd door Motorolabestuurder Greg Brown. Carl Icahn wil het in problemen verkerende Motorola opsplitsen. Icahn, een van de grootste investeerders van de VS, is met een belang van 3 procent een van de grotere aandeelhouders van Motorola. Hij vindt het aangekondigde vertrek van Zander een goed begin, maar niet genoeg. De investeerder wil dat Motorola in vier delen wordt gesplitst om effectiever te werken. Daaronder een onderneming die zich rocht op mobiele apparatuur, eentje dat mobiele netwerkinfrastructuren levert en een bedrijf dat mobiliteitsoplossingen aan grote ondernemingen levert.

Nxs stelt technisch manager aan  Nxs Internet heeft Henk Nijland aangesteld als technisch manager. Nijland wordt verantwoordelijk voor de technische groei, het uitzetten van de strategische koers en het inzetten van technologische ontwikkelingen voor het uitbouwen van de marktpositie van Nxs Internet. Nijland gaat een team van 10 softwareontwikkelaars en systeembeheerders aanvoeren. Nxs Internet is een zelfstandige dienstverlener op

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

de Nederlandse hostingmarkt. Het bedrijf biedt internet services aan, variërend van domeinregistraties tot virtuele-, colocated-, streaming- en managed dedicated serverhosting.

Tiscali wordt per 14 januari 2008 Telfort Internet  Tiscali heeft alle klanten met een brief op de hoogte gebracht van het feit dat de vorig jaar door KPN overgenomen ISP per 14 januari 2008 verder gaat onder de naam Telfort Internet. Half oktober werd het ADSL-aanbod van Telfort gelanceerd, dat daarvoor alleen mobiele diensten aanbood. Met de introductie van Telfort internet zette KPN de uitfasering van merken als Speedlinq, 12Move en Tiscali in gang. 12Move is sinds 1 november al omgedoopt in Telfort internet. Het internetmerk was onderdeel van Tiscali. Klanten van Tiscali die niet verder willen met Telfort Internet, mogen tot 13 januari overstappen naar een andere provider.

Molenaar vertrekt bij Sanoma en Ilse media  Paul Molenaar vertrekt vanwege privé omstandigheden bij Sanoma en dochter Ilse media. Hij legt zijn functies met ingang van 1 maart 2008 neer. Molenaar trad vorig jaar november aan als COO Online & Media Innovatie bij Sanoma Uitgevers. Deze functie bekleedt hij naast zijn functie als CEO van dochteronderneming ilse media. In deze functies is Molenaar medeverantwoordelijk voor de realisatie van de strategie en het versterken van de online business van het mediaconcern. Molenaar stelt dat zijn vertrek niets te maken heeft met de koers van het bedrijf. Sanoma Uitgevers is volgens hem met alle online activiteiten beter dan wie dan ook gepositioneerd in de Nederlandse markt.

Versatel Telecom nu officieel Tele2 Nederland  Versatel Telecom International N.V. heet voortaan officieel Tele2 Nederland Holding N.V. Onlangs had de onderneming al tijdens een buitengewone aandeelhoudersvergadering toestemming gekregen voor de naamswijziging. Versatel en het Zweedse telecomconcern Tele2 bereikten in januari een akkoord over de overname van Tele2 Nederland en Tele2 België. Versatel kocht beide divisies over voor 200 miljoen euro. Tele2Belgium is inmiddels doorverkocht aan KPN.

Draka stelt verwachtingen voor 2007 naar boven bij  Kabelfabrikant Draka verwacht over 2007 een bedrijfsresultaat van circa 145 miljoen

euro en een nettoresultaat van ongeveer 85 miljoen euro. Dit is enigszins beter dan de eerder uitgesproken verwachting waarbij voor 2007 een bedrijfsresultaat van ten minste 141 miljoen en een nettoresultaat van ten minste 80 miljoen euro werd voorzien. In 2006 realiseerde het bedrijf een bedrijfsresultaat van 90,6 miljoen euro en een nettoresultaat van 45,4 miljoen euro.

Brunssum verkoopt CAI aan @Home  De gemeente Brunssum en @Home hebben overeenstemming bereikt over de verkoop van het CAI-netwerk van Brunssum. @Home neemt per 1 januari 2008 het netwerk over voor 12 miljoen euro. Brunssum is de laatste Limburgse gemeente met een zelfstandig CAI-netwerk. Met de overname krijgt @Home dekking in heel Limburg. De kabelaanbieder wil het gemeentelijk netwerk renoveren, moderniseren en gereed maken voor alle digitale diensten die beschikbaar zijn of binnenkort komen. Bernard Dijkhuizen, CEO @Home/Zesko in een persbericht: “We gaan de komende maanden ons stinkende best doen om het EK voetbal en de Olympische Spelen in HD kwaliteit in de Brunssumse huiskamers te brengen.” In de loop van 2006 wordt het tarief dat de Brunsumse CAI-gebruikers betalen omhoog getrokken naar het tarief van @Home (van 10,60 euro naar circa 15 euro per maand). Aan de andere kant stelt @ Home dat er voor de Brunsumnaren nu extra diensten zoals internet en digitale telefonie beschikbaar komen. Alle Brunssumse huishoudens krijgen als pleister op de wonde een gratis decoder én starterspakket voor TV Digitaal plus een gratis telefonie-abonnement voor de komende twee jaar. De gemeente Brunssum heeft tot verkoop besloten omdat het CAI-netwerk op lokale schaal niet kostenefficiënt te exploiteren is en ook geen producten kan aanbieden die concurrerend zijn met de tarieven die landelijke kabelexploitanten hanteren.

Telenet neemt Interkabel en Indi-platform over  Het Belgische kabelbedrijf Telenet neemt Interkabel over voor 170 miljoen euro. Het digitale Indi-platform is in de prijs inbegrepen. De kabelmaatschappijen en Interkabel bereikten met Telenet een principeakkoord over onder meer de overdracht van de analoge en digitale televisie activiteiten van Indi en de zuivere kabelmaatschappijen aan Telenet. De laatste wordt door de overname de enige kabelaanbieder in het Vlaamse deel van België. In de loop van 2008 zal het iDTV platform van Telenet overal in Vlaanderen beschikbaar zijn.

11

Nederlandse breedbandmarkt groeit nauwelijks nog De Nederlandse breedbandmarkt groeide het derde kwartaal met 1,7 procent. Daarmee zette de groeivertraging door die sinds eind 2006 al is ingezet. Er kwamen 89.100 nieuwe breedbandaansluitingen bij in het afgelopen kwartaal, waarmee het totaal aantal uitkwam op 5,428 miljoen.

procent groeien naar 288 duizend DSL-gebruikers, terwijl Orange voor het eerst sinds Q1 2006 ook klanten won: + 1,3 procent naar 312.000. Telecompaper verwacht voor heel 2007 een groei in het aantal breedbandgebruikers van 9 procent ten opzichte van 2006.

De penetratie van breedbandinternet (kabel en ADSL) steeg naar 75,1 procent (qua huishoudens) en naar 33,1 per 100 personen. Inclusief FttH (fibre to the Home) zijn deze cijfers respectievelijk 76,1 procent en 33,6. Dat blijkt uit het kwartaalrapport van Telecompaper over de Nederlandse breedbandmarkt. Met de komst van Zesko (@Home, Casema en Multikabel) zijn er twee duidelijke marktleiders ontstaan op de breedbandmarkt. De gezamenlijke breedbandmerken van KPN staan op nummer 1, met 43,9 procent marktaandeel. Zesko heeft 23,4 procent in handen. KPN’s Het Net is het tweede grootste breedbandmerk na Zesko, met 629.000 aansluitingen. UPC komt wel dichterbij met 624.500 abonnementen. Tele2 zag het aantal breedbandklanten met 5,6

Aantal breedbandaansluitingen (x miljoen) en groeipercentages. Bron: Dutch Broadband 2007-Q3, Telecompaper.

Colofon Nieuwsbrief Breedband is een tweewekelijkse uitgave en verschijnt 24 keer per jaar. Het wordt elektronisch verstuurd als PDF naar persoonlijke e-mailadressen. Abonnementen Een abonnement kost EUR 185,00 per jaar. Een bedrijfsabonnement tot 10 lezers kost EUR 950,- per jaar. Abonnementen kunnen elk num­mer ingaan en gelden voor minimaal een jaar. Prijswijzigingen voorbehouden. Alle prijzen zijn exclusief btw. Opzeggen kan tot twee maanden voor het einde van de abonnementsperiode. Daarna wordt het abonnement automatisch verlengd. Redactie Ed Achterberg, Kamiel Albrecht, Erik Compter, Sipke Fluitman, Martijn Kregting, Corina Schultz, Martine Tylee. Informatie en berichten kunt u sturen naar [email protected] Abonnementinformatie  Telefoon : +31 30 6349690 Uitgever

Telecompaper BV Postbus 356, 3990 GD Houten, Tel: +31 30 6349690, Fax: +31 030 6349699 [email protected] ISSN: 1567-2921 Copyright © 2002-2007 Telecompaper. All rights reserved. Reproduction or redistribution in any form without prior written permission of Telecompaper is prohibited. Telecom paper sees to the utmost reliability of all news publications.

Breedband - Jaargang 5, nummer 23 - 06 december 2007

Hiermee komt het terug op een eerder genoemde verwachting van 12 procent. Daarmee zou de Nederlandse breedbandmarkt eind 2007 uitkomen op 5,5 miljoen breedbandaansluitingen.

Agenda  27 nov - 30 nov 2007, Mobile &

 11 dec 2007, Telecom Time,

NFC Payment Strategies, Genève - Zwitserland, IIR

Utrecht - Nederland, Euroforum

 27 nov - 29 nov 2007, WiMAX

 14 jan - 16 jan 2008, UMA 2008,

2007, Munchen - Duitsland

Londen - Verenigd Koninkrijk, Telematicsupdate

 4 dec - 5 dec 2007, IP Telefonie,

 21 jan - 22 jan 2008, IPTelco

Zeist - Nederland, Heliview

World, Londen - Verenigd Koninkrijk, Osney Media

 4 dec - 6 dec 2007, Connections Europe, Berlijn - Duitsland, Parks Associates

 4 dec - 5 dec 2007, Wireless Communications and Future Applications, Oxford - Verenigd Koninkrijk, University of Oxford

 23 jan - 24 jan 2008, ICT platform onderwijs Nederland (IPON), Utrecht - Nederland, Vives Media

 23 jan - 24 jan 2008, e-learning congres, Apeldoorn - Nederland, SBO

 10 dec 2007, Mobile Social Net-

 5 feb - 6 feb 2008, IP Telefonie,

working, Oxford - Verenigd Koninkrijk, University of Oxford

Ede - Nederland, Heliview

 10 dec - 12 dec 2007, Next

 12 feb - 15 feb 2008, Mobilware, - Oostenrijk, ICST

generation payments, Amsterdam - Nederland, IIR

12