hoofdzaak hoofdzaak Maart 2013 nummer 64
inleveren kopij volgende nummer: 20 mei 2013
Inhoud dit nummer: Activiteitenplan 2013
1
De voorlichters aan het woord
2
Ouderenbonden en dementie Nieuw gemeentebeleid door Quick Scan
3
Nieuws van het dementienetwerk Nieuwe website
4
Alzheimerpanel, doe mee…. Niet mee kwijt door Wuzzi Alzheimer Nederland steunt de wetenschap
5
Reikwijdte van Euthanasiewet Met een lach en een traan
6
De druk op de mantelzorger Feest bij Blijf Actief (15 jaar)
7
Overzicht casemanagers
8
Nieuwe folders van AN Nieuw Bredaas spel bij geheugenwinkel Trainingen: leren bij dementie
9
Programma zes Alzheimercafé’s
10+11
Lezingen Alzheimer Nederland verhuisd Opbrengst collecteweek
12
Sponsor drukwerk: Oomen Offset Breda Colofon Hoofdzaak is voor donateurs van Alzheimer Nederland afdeling Breda en omstreken en voor belangstellenden. Verschijnt 4x per jaar; oplage 750. Secretariaat Postbus 1802 4801 BV Breda
Alzheimer-Afdeling Breda en omstreken pakt activiteiten 2013 op We gaan niet langer alleen het accent leggen op zorg, maar vooral op welzijn van de mensen met dementie en hun mantelzorgers. Dat is de belangrijkste opdracht in het Activiteitenplan 2013.
Afdeling Breda e.o. van Alzheimer Nederland wil in dit jaar maatschappelijke ondersteuning van mensen met dementie en hun mantelzorgers verder opvoeren. Wat kunnen burgers doen in onze omgeving om hen te helpen en hen te ontlasten? Zo moet een dementievriendelijke gemeenschap gestalte krijgen. Breda wil graag op dit gebied als dementievriendelijke gemeente erkend worden. De samenwerking tussen alle woon-, welzijns- en zorginstellingen en de gemeente uit zich onder meer in de Wmoklankbordgroep van de gemeente Breda, waarin onze Afdeling is vertegenwoordigd. Daar gaat het niet alleen over dementie, maar over kwetsbare ouderen in het algemeen. In dit nummer kunt u lezen hoe gemeente Breda eraan werkt om de plannen voor dementievriendelijke gemeente te realiseren. Ja, het is waar, er gebeurt van alles en het is ook niet makkelijk om alles uit elkaar te houden. Maar samengewerkt wordt er ook door betrokken welzijns- en zorgorganisaties en gemeenten in het Dementienetwerk Breda en omstreken. Daar is het onderwerp echter zorg voor mensen met dementie en mantelzorgers en dan in de hele regio, de Afdeling Breda e.o. Het Dementienetwerk heeft een prima website: www.dementiezorg.nl. Daarover meer in dit nummer. Oosterhout en Drimmelen In de hele Afdeling nemen het enthousiasme en het aantal vrijwilligers toe. Er zijn nu 6 Alzheimer Cafe’s. In Oosterhout werd gestart met een Quick Scan. Dat onderzoek zal uitwijzen hoe deze gemeente die al jaren een actief dementiebeleid voert, nog meer kan doen voor mensen met dementie. Bovendien is Oosterhout uitverkoren voor een pilot van het onderzoekbureau Vilans. In de gemeente Drimmelen is een groep enthousiaste mensen van gemeente, zorg- en welzijnsinstellingen en Alzheimer Nederland bezig het beleid om te gooien naar meer maatschappelijke betrokkenheid bij het welzijn van mensen met dementie en mantelzorgers. Lees verder op pagina 2
Redactie: Els Koert (+ layout) Marius Aalders e-mail:
[email protected] Hoofdzaak nummer 64 pagina 1
Nieuws van de afdeling Breda Vervolg van pagina 1
De voorlichters van start
Speerpunt Voorlichting
Onlangs hebben we ons afzonderlijk van elkaar in Hoofdzaak voorgesteld als de nieuwe belangenbehartigers voor voorlichting voor de Afdeling Breda e.o. Graag zouden we samen via deze weg een start willen maken om jullie lezers structureel te blijven informeren rondom het thema voorlichting. In elke editie kunnen jullie dan ook een verslag van ons verwachten over allerlei initiatieven en activiteiten op dit vlak.
Om het doel van een dementievriendelijke gemeenschap te bereiken, moet je informatie geven. Niet overal is het taboe rondom dementie verdwenen. Vooral bij migrantengroepen leeft nog daarover veel onbegrip. Een tweede speerpunt wordt dan ook voorlichting, gericht op groepen in de samenleving die nog niet goed weten hoe je met dementerenden en hun mantelzorgers kunt omgaan. Niet alleen vrijwilligers en mantelzorgers, ook leden van ouderenbonden, politiemensen, huismeesters, scholen kunnen voorlichting goed gebruiken. Zoiets als een “geheugenacademie” zou op zijn plaats zijn. Van daaruit kunnen zorg- en welzijnsorganisaties hun voorlichtings- en informatie-activiteiten coördineren, zoals lezingen, cursussen, infodagen, dementiemarkten, en dergelijke. Onze nieuwe vrijwilligers Elif Koseoglu en Desiree van Velthoven gaan hiermee aan de slag. U leest hierover meer in dit nummer.
Elif Koseoglu: Ik zal me het komende jaar bezighouden met voorlichting over dementie aan migranten. Met behulp van Els Koert, bestuurslid Afdeling Breda e.o. en de regiocoördinator van Alzheimer Nederland Gerda van Ginneken, hebben we een plan van aanpak gemaakt voor het komend jaar om de voorlichting over dementie aan migranten in Breda onder de loep te nemen en te kijken hoe we vanuit Alzheimer Nederland kunnen invoegen. Volgens de Quick Scan die onlangs in Breda is uitgevoerd liet de voorlichting namelijk wel wat te wensen over. Concreet houdt dit in dat ik de komende tijd met een aantal sleutelfiguren in Breda in gesprek zal gaan. Denk bijv. hierbij aan medewerkers van organisaties zoals Surplus, Stib en de verpleeghuizen Raffy en Lale. De bedoeling is om informatie in te winnen over wat er al gedaan wordt op het gebied van voorlichting aan migranten en op welke manier we vanuit Alzheimer Nederland het beste zouden kunnen aansluiten. (Elif is verpleeghuispsycholoog bij Valkenhof te Valkenswaard)
Zo werken we in 2013 aan de vier doelstellingen van Alzheimer Nederland:
Moment van voorkomen of genezen sneller dichterbij brengen Verbeteren van de levenskwaliteit van mensen met dementie en hun omgeving Inspireren en mobiliseren van meer mensen en middelen Versterken van onze organisatie als aanvoerder in de strijd tegen dementie Marius Aalders
Desiree van Velthoven: Het aantal mensen met alzheimer neemt enerzijds toe en anderzijds is steeds minder professionele zorg voorhanden. Mensen met alzheimer nemen zo lang mogelijk deel aan de samenleving, dat betekent ook dit iedereeen vroeg of laat te maken krijgt met alzheimer in zijn of haar omgeving. Het is daarom belangrijk begrip en draagvlak te creëren en om professionals, maar ook burgers goed te informeren over wat alzheimer is, wat het betekent hieraan te lijden en wat je kunt doen om iemand met alzheimer en zijn of haar omgeving te helpen. Het gaat om voorlichting aan professionals met een publieke taak zoals politeagenten, gemeenteambtenaren, huismeesters, ziekenhuispersoneel. Maar ook de eigenaar van een buurtsuper, een buurthuisbeheerder, concierges, sportleiders, vrijwilligers van verenigingen. Daarnaast vooral ook voor iedere burger uit Breda en omgeving, die buurman, opa of oma of dorpsgenoot kan zijn. Alzheimer Nederland werkt aan een opzet, voorlichters worden getraind en ik ga deelnemen aan de adviesgroep voor de komende jaren. En meer concreet en in de buurt: doorgaan met voorlichtingen die al gegeven worden. Meer voorlichtingen geven op allerlei plekken. Artikelen in wijkblaadjes of huis-aanhuisbladen en aanwezig zijn bij diverse evenementen. Daar wil ik mij de komende jaren voor in gaan zetten. (Desiree is Coördinator gezond werken bij Indigo in Brabant)
Hoofdzaak nummer 64 pagina 2
Nieuws van de afdeling Breda Ouderenbonden actief voor mensen met dementie Dementie, ook onze zorg! Dat was de slogan, waarmee de ouderenbonden in Noord-Brabant van 2009 tot en met 2011 een voorlichtingscampagne voerden over de zorg voor mensen met dementie en mantelzorgers. Deze campagne kan nu opnieuw van start. Initiatiefnemer is de VBOB (Verenigde Bonden Overleg Brabant). Dankzij 50 duizend euro financiële steun van de Provincie Noord-Brabant per jaar, kunnen de gezamenlijke ouderenbonden in alle Brabantse gemeenten gedurende 3 jaar voorlichtingsochtenden of -middagen houden. In het verleden ontbrak er nog wel eens wat aan de organisatie, zodat lege zalen of spaarzame opkomst geen uitzondering waren, wat tot weinig effectiviteit leidde. Dit keer worden de zaken professioneler aangepakt. Projectleider is Jan Pothof, voorzitter Afd. Zevenbergen van de PCOB. Er is een stuurgroep samengesteld onder voorzitterschap van Piet Delhaas, bestuurslid VBOB, waarin vertegenwoordigers van diverse belangenorganisaties, zoals ouderenbonden KBO (voorzitter Harrie Dirkx), PCOB, ANBO, maar ook Hilde Stoop van de Programmaraad Zorgvernieuwing Psychogeriatrie zitting hebben. Ook wil de stuurgroep samenwerken met Alzheimer Nederland. Onderzocht wordt hoe de verschillende Brabantse Afdelingen van AN kunnen meewerken aan het project. In februari zijn afspraken gemaakt over het voorlichtingplan. Nodig zijn “kartrekkers”, dagvoorzitters en professionele voorlichters, die structureel een uur uitleg geven, waarna een praktijkbeeld, d.m.v. een film, wordt getoond. Hierna wordt afgesloten met een discussie via een panel.
Café Chaam in weekblad Nw Ginneken
Quick Scan leidt tot nieuw beleid dementie in gemeente Breda Niet toevallig was de titel van het rapport van een onderzoek in de gemeente Breda “Zorg goed voor welzijn”. Dat onderzoek, een zogenaamde Quick Scan, was in 2012 voor velen een eye-opener. Te vaak richten zorginstellingen zich op het medicaliseren van mensen met dementie, terwijl juist veel winst valt te behalen door hen een beter welzijn te geven en hen zo lang mogelijk uit de zorg te houden. In september werd een Plan van Aanpak gelanceerd, met als projectleider Bas Vos, ketencoördinator van het Dementienetwerk Breda en omgeving, het samenwerkingsverband van gemeenten, instellingen en belangenbehartigers voor dementiezorg. Vos: “De opzet is een pilot uit te voeren om dementiezorg op wijkniveau in te gaan zetten.” Daarvoor zijn twee gebieden in het kader van het GWI-project uitgekozen om experimenten uit te voeren. (GWI= Geschikt Wonen voor Iedereen). Dat zijn Belcrum-Doorenbos-Linie (5) en Boeimeer-Ruitersbos (11). Vos: “ Nog dit jaar worden alle aspecten zoals ze in de pilot zijn meegenomen gerealiseerd en vervolgens komt er een effectmeting. Aan de hand daarvan zullen in 2014 in de rest van de GWI-gebieden de resultaten worden geïntroduceerd. Op wijk- en buurtniveau worden dan alle nieuwe vormen van het nieuwe dementiebeleid “ingevlochten”. Zo zullen bijvoorbeeld huisbezoeken worden gehouden, preventieve maatregelen meer accent krijgen, zodat ook de behoefte aan vroegsignalering kan worden meegenomen. Ook wijkverpleging, zichtbare schakels en casemanagement krijgen de aandacht.” Volgens ketencoördinator Vos is de gemeente Breda goed bezig. Het wachten is nu op het gemeentelijk besluit en de goedkeuring daarvan door de raad. Maar gezien de ervaringen tot nu toe met de vorming van coalities, is er sprake van “stormenderhand overgaan naar een nieuwe situatie in de dementiezorg in de gemeente”, aldus Vos..
van 13 februari 2013
Marius Aalders
Correctie: In Hoofdzaak 63 van december 2012 stond dat de gemeenteraad het nieuwe beleid al had goedgekeurd. Dat is niet zo. Maar dat kan binnenkort worden verwacht.(M.A.)
Hoofdzaak nummer 64 pagina 3
Nieuws van het dementienetwerk Breda Vernieuwde website dementiezorg Het Dementienetwerk Breda e.o. heeft sinds 1 maart een vernieuwde website, www.dementiezorg.nl.
Dementieconsulent moet al in het “niet-pluis” stadium betrokken worden Zorg- en welzijnsorganisaties, gemeenten en woningcorporaties moeten samenwerken om ondersteuning via dementieconsulenten mogelijk te maken. Die moeten al in het “niet-pluis”stadium en verder gedurende het gehele ziekteproces inzetbaar zijn. Dat vindt het Dementienetwerk Breda e.o., waarvan ook onze Afdeling deel uit maakt. Vroegsignalering leidt niet alleen tot een langer en dus prettiger verblijf in de eigen woonomgeving, ook mantelzorgers kunnen hun activiteiten dan langer volhouden. Het helpt om crisissituaties te voorkomen en zorgt ook voor uitstel van opname in een verpleeg- of verzorgingshuis. Dat is de doelstelling van het Dementienetwerk Breda e.o., het samenwerkingsverband dat in de regio noord-west Brabant ‘achter de schermen’ werkt aan verbetering van de zorg en ondersteuning voor mensen met dementie en hun mantelzorgers.
Alle informatie over dementie is hierop regionaal bijeengebracht. Er is gekozen voor een eenvoudig en duidelijk ontwerp. Hierdoor is hij goed te gebruiken door minder ervaren computergebruikers. Naast algemene informatie op het startscherm, waaronder een regionale activiteitenkalender en informatie over dementie in de eigen taal voor allochtonen, staat onder het plaatsnaambord van elke gemeente een overzicht van alle voorzieningen gericht op zorg en ondersteuning bij dementie. In slechts enkele muisklikken krijgt men direct antwoord op een vraag of hulp binnen handbereik is. Een deel van de website is speciaal voor professionals in de dementiezorg ingericht. Het Dementienetwerk Breda e.o. heeft als doelstelling het verbeteren van de ondersteuning en zorgverlening aan dementerenden en hun mantelzorgers. Een belangrijk element hiervan is goede informatievoorziening. Hieraan wordt invulling gegeven door deze nieuwe website. NB. De gegevens van Alphen-Chaam en Baarle-Nassau worden nog toegevoegd.
De aangekondigde veranderingen in de AWBZ en de WMO vormden aanleiding voor de gemeenten en de zorgaanbieders binnen het dementienetwerk om samen met CZ Zorgkantoor alvast nieuwe afspraken te maken. Daardoor komt persoonlijke begeleiding in de vorm van casemanagement (of dementiconsulenten) voor klant en familie gedurende alle fasen van het dementieproces beschikbaar. Ook wordt de continuïteit van zorg hierbij gewaarborgd.
Dementiecijfers binnen onze afdeling Gemeente Aa lburg Alphen Ba arleNassa u Breda Drimmele n Ette n-Le ur Ge ertruide nberg Moerdijk Oosterhout Werke ndam Woudriche m Zundert
2012
2011
2040
aantal bewone rs
dementerend
dementerend
12.685 9.466 6.704 174.599 26.477 41.800 21.307 26.547 54.072 26.353 14.423 21.163 435.596
172 124 124 2.683 367 512 274 500 751 348 198 350 6.403
458 393 311 4.619 965 1.213 687 1.173 1.833 815 486 769 13.722
Ga naar: www.dementiezorg.nl
Bron WAD rapport 2011 (toekomstverkenning)
Hoofdzaak nummer 64 pagina 4
Dementie wetenswaardigheden Wuzzi Alert helpt mensen met dementie om vrijer te gaan en staan waar ze willen
Laat uw mening horen Het Alzheimerpanel Nederland is een panel van mantelzorgers die door Alzheimer Nederland met enige regelmaat worden geraadpleegd over hun wensen, behoeften en problemen. Het Alzheimerpanel geeft de mogelijkheid om snel en goed op de hoogte te zijn van de mening, wensen en behoeften over allerlei zaken die met dementie te maken hebben. Een voorbeeld is de Dementiemonitor Mantelzorg. Ook is het panel bijvoorbeeld ingezet om erachter te komen welk wetenschappelijk onderzoek mantelzorgers belangrijk vinden. Meer deelnemers gewenst
Er is een nieuw alarmtoestelletje op de markt met nieuwe handige mogelijkheden. Het heet Wuzzi Alert en het is een idee van twee Bredase ontwerpers: Frank Haafs en Marc te Riele. Haafs: “Het idee is geïnspireerd door onze oma’s en opa. Zij kregen bij het ouder worden steeds meer beperkingen en raakten soms de weg kwijt. Dan was er paniek in de tent. Een natuurlijke reactie vanuit de familie was om ze steeds meer binnen te houden, terwijl ze zo graag naar buiten wilden. Dit heeft ons op het idee gebracht om Wuzzi Alert te maken.”
Op dit moment draagt Afdeling Breda e.o. 18 deelnemers bij, niet gek, maar ook niet overdreven veel. Er zijn zo’n 650 deelnemers verspreid over het hele land. Maar er zijn nog onvoldoende deelnemers om regionale uitsplitsingen te kunnen maken. Doel is minimaal 40 deelnemers per regio of dementieketen. Als er voldoende deelnemers zijn per regio/keten kunnen onderzoeksresultaten worden teruggekoppeld per regio/keten, zoals de rapportages van de laatste dementiemonitor. Mantelzorgers die niet over internet beschikken kunnen ook deelnemen aan het panel. Zij krijgen dan schriftelijke vragenlijsten.
Wuzzi Alert is een mobiele alarmering, die zorgt dat gebruikers kunnen gaan en staan waar ze willen. Zodra er iets aan de hand is met iemand met dementie kan deze met een druk op de knop altijd dichtbij hulp oproepen. Ook familie en mantelzorgers kunnen de gebruiker makkelijk laten gaan en toch altijd weten waar deze zich bevindt.
Hoe kunt u helpen?
De Wuzzi Alert is ontwikkeld en uitgebreid getest door 28 gebruikers, hun familie en zorgverleners. De alarmering is in Nederland geïntroduceerd met hulp van de provincie NoordBrabant.
Geef u op voor het Alzheimerpanel. Alzheimer Nederland hoopt op uw medewerking! Wilt u meer informatie of wenst u een informatieve folders? Neem dan gerust contact met Wendy Werkman medewerker Belangenbehartiging en Zorgvernieuwing. Ga naar www.alzheimerpanel.nl
Haafs: “Wij zijn superblij dat we Wuzzi Alert hebben kunnen realiseren in het korte tijdsbestek van anderhalf jaar. Een idee waar we al jarenlang mee rondliepen.”
Wuzzi Alert wordt voor verschillende doelgroepen aangeboden en kan op drie manieren worden ingevuld, Sociaal, Extra en Professioneel. Het verschil zit in de invulling van de alarmopvang en opvolging.
Alzheimer Nederland geeft ruim 2,5 miljoen voor onderzoek Alzheimer Nederland gaf in 2012 ruim 2,5 miljoen euro uit aan wetenschappelijk onderzoek naar dementie. Het grootste bedrag werd besteed aan onderzoek naar oorzaken, preventie en genezing van dementie.
In 2012 konden onderzoekers subsidieaanvragen op dit gebied indienen. Ruim 40 projecten werden ingediend. Na drie beoordelingsrondes kregen negen projecten het grootste deel (ruim 1,6 miljoen euro) hiervan. Zo werd onder meer onderzoek gedaan naar het ontstaan van dementie. Voordat mensen dementie krijgen zijn de ziekteprocessen die leiden tot de ziekte waarschijnlijk al jaren, zo niet tientallen jaren bezig. Tijdens dit onderzoek wordt gekeken of een speciale hersenscan het ontstaan van dementie op dat moment al kan opsporen. Dit is belangrijk omdat op het moment dat dementie nu wordt vastgesteld, de schade in de hersenen al groot is. Dat lijkt een oorzaak te zijn van het teleurstellende effect van veel nieuwe medicijnen. De nieuwe scan moet bijdragen aan het veel eerder herkennen en behandelen van dementie. Hoofdzaak nummer 64 pagina 5
Dementie wetenswaardigheden Artsen kennen reikwijdte van Euthanasiewet niet
Met een lach en een traan
In een uitzending van Zembla op 14 februari kwam weer eens aan bod dat artsen niet durven over te gaan tot euthanasie, als hun dementerende patiënten hun wens tot euthanasie niet langer tot uitdrukking kunnen brengen. Twee dingen vielen in die uitzending op. 1. Nog altijd bestaat een pijnlijk misverstand dat alzheimerpatiënten in het stadium van opname en daarna geen pijn meer zouden lijden. Lees wat prof. Erik Scherder daarover zegt: “De bestrijding van pijn staat nauwelijks op de agenda bij ouderen met dementie. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat kankerpatiënten met alzheimer aanzienlijk minder pijnstillers krijgen dan degenen zonder dementie”. Verbaasd voegt hij er aan toe: “Dus als je oud wordt met een dementie, is pijn opeens geen item meer? …Als mensen met dementie pijn hebben, kom je er vaak niet achter. Omdat het pijnsignaal er niet is. Of het is er wel, maar ze kunnen het niet meer aanduiden en de verzorgenden of arts herkennen het niet.” Dementerende ouderen met pijn kunnen agressief, verward, gespannen of onrustig worden. “Maar dan denken partner of verzorgenden niet direct aan pijn,” zegt Scherder. 2. Onze wetgever heeft duidelijk vastgelegd dat artsen tot euthanasie kunnen overgaan in het geval een patiënt niet meer in staat is tot een wilsverklaring, maar eerder wel heeft duidelijk gemaakt dat hij dood wilde, als hij in een uitzichtloze situatie van verval terecht zou komen. Zie art. 2 lid 2 Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding, bevestigd in een aantal uitspraken van de Toetsingscommissie:
“Indien een patiënt niet langer in staat is zijn wil te uiten, maar voordat hij in die staat geraakte tot een redelijke waardering van zijn belangen terzake in staat werd geacht, en een schriftelijke verklaring, inhoudende een verzoek om levensbeëindiging heeft afgelegd, dan kan de arts aan dit verzoek gevolg geven.” Veel artsen, de KNMG voorop, menen dat dit niet kan. Die kennen de wet dus niet. Dat ze het niet willen is een andere zaak. Dan moeten ze hun patiënt verwijzen naar een arts die dat wel wil. Dat laatste dient nog als verplichting in de wet te worden opgenomen. Onder meer D’66 is daar een voorstander van. Marius Aalders
Wonen in twee kamers Meneer van Raamsdonk, de man met de levendige fantasie, probeert een andere bewoner te imponeren. Hij zegt: “Wist u dat ik op de bovenste verdieping twee kamers heb?” “Zo”, zegt de bewuste dame, diep onder de indruk. En wie woont er dan in die andere kamer?” .”Nee”, zegt hij, “ik woon alleen in allebei de kamers.” Van aangezicht tot aangezicht In woonzorgcentrum Ruitersbos werd tot voor enkele jaren rondom 21 september Wereld Alzheimerdag gevierd door de Afdeling Breda en omstreken van Alzheimer Nederland. Daar was eens een gezellig programma, verzorgd door een echtpaar dat onder meer liedjes uit de oude doos zong. Dat sloeg bijzonder aan, bij de mensen met dementie, zowel als hun mantelzorgers. Als kersvers bestuurslid vond ik het leuk om die liedjes uit volle borst mee te zingen. Naast mij zat een man die duidelijk ver heen was. Hij zat in een rolstoel, wat verwrongen door een soort nekstijfheid. Hij leek volkomen uitgeblust. Zijn vrouw hield zijn hand vast. Nadat het zingen enige tijd was doorgegaan keek ik opzij naar hem. Hij zat me aan te staren met stralende ogen, een glimlach op zijn gezicht. Kennelijk was hij verrukt van het feit, dat ik zo enthousiast meezong. Ik keek hem lang aan, lachte naar hem. En hij lachte terug. We hadden oogcontact. Hij was plotseling een levend mens geworden. We waren twee mensen die met elkaar contact hadden. Van aangezicht tot aangezicht. Kees Mennetje Mevrouw Van Drimmelen krijgt bezoek van haar huisarts. Die vraagt of ze tevreden is. “Ja, ja”, zegt ze, “niets te klagen.” “Hoe bevalt uw casemanager?”, vraagt de dokter. “Oh die” ,zegt mevrouw van Drimmelen. “Kees, ja, dat is een aardige man. Een vriendelijk mens. Die helpt me heel goed. Ik wist niet eens dat ie Kees Mennetje heette.” (Met dank aan arts Jan van Ingen Schenau)
Hoofdzaak nummer 64 pagina 6
Marius Aalders
Dementie wetenswaardigheden
Blijf Actief 15 jaar
Moeder, wanneer ga je eindelijk eens dood? Ouderen, zieken en gehandicapten moeten hun zorg eerst zelf gaan organiseren. De overheid betaalt alleen nog voor de zorg die familieleden, vrienden en buren niet kunnen verlenen. Goed idee?, zo vraagt de Volkskrant van 8 februari zich af. Paul Schnabel, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, erkent dat er geen alternatief is, omdat de druk van de kostenstijging te groot is. Maar hij zegt ook: “Laten we de rol van de familie niet romantiseren. Het verlenen van mantelzorg is niet altijd leuk. Voor heel wat mensen is het loodzwaar.” “Welk kind wil zijn ouders onder de douche zetten?”, vraagt de Volkskrant zich verder af. Het kabinet Rutte II vindt dat kinderen de zorg van hun ouders op zich moeten nemen. In Duitsland gebeurt dat al. Maar een recent verschenen boek heeft een taboe doorbroken. Het heeft een provocerende titel `Moeder, wanneer ga je eindelijk eens dood?`. Daarin beschrijft Martina Rosenberg de laatste jaren van het leven van haar dementerende ouders en de ´kleine oorlog´ die ze daarbij moest leveren met de autoriteiten. `Zinloze, grauwe jaren´, zegt ze van het zogenaamde Elternunterhalt. Dat betekent namelijk dat kinderen en zelfs kleinkinderen die het kunnen betalen zelf financieel moeten bijspringen, als de bejaarde ouders geen inkomen meer hebben Die ouderenalimentatie leidt in Duitsland tot ophef bij de generatie die tussen 1950 en 1970 is geboren. Deze sandwich-generatie ondersteunt zowel hun ouders als hun studerende kinderen. In Nederland dreigt deze kwestie nu ook. Het kabinet was er in februari nog niet uit wie de 3 miljard bezuinigingen op de langdurige zorg moet betalen. Twist in de onderhandelingen was de vraag wie de professionele zorg inkoopt. De organisaties willen de hulpbehoevenden een eigen budget en keuzevrijheid geven. Het kabinet wil dat de gemeente de zorg toewijst, zodat die de kosten kan bewaken.
Lekker elke week wandelen in het Mastbos
Blijf Actief al 15 jaar aan het lopen Op zaterdag 2 maart was het zover, het feest kon beginnen. Na maanden van voorbereiding stroomde rond tien uur het ontmoetingscentrum Boeimeer langzaam vol. Eerst lekker koffie met gebak, gesponsord door Silvia en Richard Menke van Banketbakkerij Menke aan het Valkeniersplein in Breda. Om half elf kon na het welkomstwoord de dag van de Nostalgie starten. De bezoekers werden getrakteerd op beelden en muziek van lang vervlogen tijden. Na de lunch was er een optreden van het koor “Mooi Hè” met oude liedjes die door iedereen werden mee gezongen. Tot slot was er een fotozoektocht met prille jeugdfoto’s van alle deelnemers, die voor veel hilariteit zorgde. Alles liep behoorlijk uit, maar moe en voldaan ging iedereen rond half zes weer naar huis. Het was voor zowel de deelnemers als voor de vrijwilligers en genodigden een dag om niet snel te vergeten. Met dank aan de sponsors, bakkerij Menke, makelaar Tim Barendsen, Woningtextielwinkel Douw en diverse particuliere gulle gevers, want zonder hun spontane giften had dit feest niet kunnen plaats vinden. Clemens van de Rijke
De volgende dinsdagmiddag weer gewoon lekker wandelen in het Mastbos en op deze manier gaan we met zn allen lekker het voorjaar tegemoet, op naar het volgende lustrum.
nadere info bij Clemens van de Rijke
tel.076-5211680 Hoofdzaak nummer 64 pagina 7
Casemanagers dementie overal beschikbaar De casemanager dementie, ook wel de dementieconsulent genoemd, is de contactpersoon voor mensen met dementie en diens familie. Hij/zij is er voor ondersteuning en begeleiding door heel het proces, tot aan een opname of overlijden. Samen doorloop je het proces en bekijk je geregeld hoe het gaat, welke vragen er liggen en of er hulp ingeschakeld moet worden. Zij zijn er om te ondersteunen bij het zoeken van de juiste hulp / zorg en coördineert die zorg. Alzheimer Nederland heeft er altijd voor geijverd om een groot netwerk van deze consulenten/casemanagers te hebben. In onze regio hebben diverse instellingen hun verantwoordelijkheid genomen om deze speciale functionarissen aan te trekken. Bij het zoeken naar oplossingen staat de keuze van de patiënt altijd voorop. Voorbeeld: als u geholpen wordt door een casemanager van Thebe, bent u niet verplicht om juist van de diensten van Thebe gebruik te maken. Wij zijn blij met zoveel mensen die vrijgemaakt zijn om u in het gehele dementieproces te begeleiden. Het totale overzicht vindt u hieronder. Aalburg
Lieke v.d. Kerhof
[email protected]
0183408444
Alphen
Ingrid Kenis
[email protected]
06-22987497
Baarle Nassau Chaam
Ingrid Kenis
[email protected]
06-22987497
+
Bavel Galder Strijbeek Ulicoten
Ria Hereijgers
[email protected]
076-52 76 162 06-48 50 62 26
+
Galder Strijbeek Ulicoten Ulvenhout
Marieke Aarts
[email protected]
076-5265700
Astrid v.d. Bosch
[email protected]
076-5952592
Mariette van Exsel
[email protected]
06-22941327
Ingrid Gerretse
[email protected]
076-5265540
Olga van Gils
[email protected]
06-46746302
Carin Mensen
[email protected]
076-5265700
Angèle Robinson
[email protected]
076-5951413
Maartje Sweere
[email protected]
06-22940792
Breda
+
Bavel Teteringen
Edith Verkooijen
[email protected]
076-5265700
+
Prinsenbeek
Carla van Oorschot
[email protected]
076-5265700
+
Prinsenbeek Teteringen Ulvenhout
Ria Hereijgers
[email protected]
076-52 76 162 06-48 50 62 26
Drimmelen
+
Halderberge Moerdijk
Jos Gorissen
[email protected]
06-23790364
Etten-Leur
+
Zundert
Jacqueline Kouwenhoven
[email protected]
076-5135150
+
Zundert
Roos Mulieddo
[email protected]
076-5135150
+
Zundert
Carine v.d. Riet
[email protected]
06-20362145
Geertruidenberg
Lieke v.d.Kerkhof
[email protected]
0183408444
Gilze Rijen
Toos v. Hoek/Karin Glorius
[email protected]
06-22525736
Olga van Gils
[email protected]
06-46746302
Daan van Delden
[email protected]
06-52508661
Trudie Mosselman
[email protected]
018-3408444
Oosterhout Werkendam
+
Woudrichem
Hoofdzaak nummer 64 pagina 8
Zes Alzheimercafé’s in Breda en omstreken
Nieuwe folders
Alle info op de volgende pagina’s
Het Alzheimer café is een ontmoetingsplaats voor mensen met dementie en hun partners, familieleden, hulpverleners en iedereen die belangstelling heeft en zich betrokken voelt bij dementie. Het Alzheimer Café valt niet meer weg te denken. Er zijn inmiddels 200 Alzheimer café’s in Nederland die allemaal druk bezocht worden en in een grote behoefte voorzien. In de regio Breda en omstreken zijn er nu zes Alzheimer Café’s:
Nieuwe informatiefolders zijn op te vragen bij Alzheimer Nederland: www.alzheimer-nederland.nl of tel 0800-5088
Alphen-Chaam- Baarle-Nassau, Breda, Etten-Leur, Oosterhout, Woudrichem en Drimmelen/Moerdijk U vindt op blz 10 en 11 de programma’s per café voor de komende maanden. Raadpleeg voor meer bijzonderheden telkens ook de mededelingen in de plaatselijke en/of de regionale media. Meer informatie kunt u vinden op www.alzheimer-nederland.nl en op www.dementiezorg.nl
Regionale trainingen ‘Leren bij dementie’ In 2012 heeft bureau DAZ regionale trainingen over het lerend vermogen van mensen met dementie gegeven. Die trainingen hebben positieve reacties gekregen en een hoog waarderingscijfer (gemiddeld 8,5) van de deelnemers. Voor de komende tijd heeft DAZ daarom weer een aantal trainingen gepland in Breda en wel op de dinsdagmiddagen 23/4, 7/5, 21/5, 4/6 en 18/6. Men kan zich opgeven bij Ruud Dirkse, bureau DAZ; tel.: 035-6220336 mail:
[email protected] website: www.anderszorgen.nl,
Opening nieuw Café in weekblad ‘t Carillon van 7 januari 2013
Nieuw geheugenspel over Breda Directeur Marlice Dreessen van VVV Breda heeft afgelopen week De doos van Breda onthuld. Deze doos bevat spellen en gesprekskaarten over verschillende wijken in Breda. Het product is ontwikkeld door medewerkers van Geheugenwinkel Breda en Elisabeth Vuchterhage en gericht op dementerende inwoners van de stad. ‘De doos van Breda’ is speciaal ontwikkeld voor dementerende Bredanaars, maar het is ook een leuk product voor voormalige inwoners van Breda. De spellendoos heeft als unieke aanvulling wijkgesprekskaarten. Vanwege de verschillende spelmogelijkheden is ‘De doos van Breda’ zowel in groepsverband als individueel te gebruiken. ‘De doos van Breda’ is te koop bij de geheugenwinkel (Elisabeth, Leuvenaarstraat) voor €15,00.
Hoofdzaak nummer 64 pagina 9
Programma Alzheimer Café’s Breda 19.00- 21.30 uur
(altijd op maandag)
Onverwachte wijzigingen voorbehouden
De Breedonk
Maandag 8 april Dagbehandeling? Dagverzorging? Ontmoeting? Er zijn verschillende mogelijkheden voor dagbesteding en dagopvang voor thuiswonende mensen met dementie. Maar wat zijn nu precies de verschillen? En op welke wijze kunt u hier gebruik van maken? Hoe moet het geregeld worden? Maandag 6 mei 2013 Veiligheid in huis. Soms kunnen er onveilige situaties plaatsvinden, wanneer mensen met dementie thuis wonen. Deze avond ontvangt u tips en trucs rondom dit thema.
Woon-zorgcentrum De Breedonk, Willem v Oranjelaan 17, Breda
Maandag 3 juni 2013 Jong dementerend: en nu? De groep jong dementerenden wordt steeds groter in Nederland. Een ernstige ontwikkeling. Wat zijn de verschillen tussen jong en oud dementerenden en hoe kan men het beste omgaan met deze groep mensen. Dit café hoort u er meer van.
Chaam
(altijd op maandag)
19.00 uur– 21.30
De Geerhof
Onverwachte wijzigingen voorbehouden
Maandag 8 April 2012 De kracht van leuke activiteiten Sfeer, gezelligheid en ontspanning maken de ziekte dragelijk. Leuke activiteiten samen doen, kan helpen de moeilijke veranderingen te verwerken. De prestatie staat niet voorop maar het plezierig samen zijn. Wat kunt u zoal doen? Een ervaringsdeskundige is gastspreker.
Woon-zorgcentrum De Geerhof Withagen 54, Chaam
Maandag 6 Mei 2012 Veilig in en om het huis Bij dementie kunnen problemen ontstaan met veiligheid. Wat kan je doen om de veiligheid te behouden en te vergroten? Een ergotherapeut is gastspreker. chaam
Maandag 3 Juni 2013 Vakantie en Dementie Wat heb je nodig? Hoe pak je het aan om met iemand met dementie op vakantie te gaan? Tips en trucs voor een prettige vakantie! Een mantelzorger is gastspreker.
Onverwachte wijzigingen voorbehouden
Etten- Leur
(altijd op donderdag)
19.00- 21.30 uur
Het Anbarg
Donderdag 21 maart De Edomah-methode’, ergotherapie en logopedie Mensen met dementie zijn vaak tot heel veel in staat als zij de juiste aanwijzingen krijgen en de omgeving is aangepast. Er zijn manieren om het geheugenverlies te compenseren. We gaan hierover in gesprek met Ina Gommers, ergotherapeut van Avoord Zorg en Wonen. Anja Dielemans, logopedist, vertelt over haar mogelijkheden
Woon-zorgcentrum Het Anbarg Nassaulaan 1, Etten-Leur
Donderdag 18 april Belevingsgerichte zorg in het derde en vierde stadium De belevingsgerichte zorg richt zich op het contact maken met mensen met dementie. Men probeert aan te sluiten op de manier waarop iemand zijn leven op dat moment beleeft en gaat uit van vier stadia van beleving in het ziekteproces. Jolanda Alvarez, consulente ‘Belevingsgerichte zorg’ kan goed uitleggen wat er gebeurt in de beleving wanneer iemand verkeert in deze stadia van het ziekteproces en hoe je daarop zou kunnen reageren. Donderdag 16 mei Opname in het verpleeghuis Er komt een moment, dat de zorg te zwaar wordt. Soms wordt het thuis-zijn gevaarlijk. Dan kan opname in het verpleeghuis de oplossing zijn. Wat betekent een opname voor degene met dementie? En wat betekent het voor de partner, de familie, de mantelzorger? Een mantelzorger is gevraagd om hierover te komen vertellen. Hoofdzaak nummer 64 pagina 10
Programma Alzheimer Café’s Oosterhout
(altijd op maandag)
Onverwachte wijzigingen voorbehouden
19.00- 21.30 uur Buurthuis “De Slotjes” Maandag 25 maart Een ervaringsdeskundige vertelt Voor mantelzorger van een dementerende kies je niet, maar dat word je vanzelf. Het sluipt erin en het kan je uitputten. Om goed voor een ander te kunnen zorgen moet je eerst goed voor jezelf zorgen!
Buurthuis De Slotjes Slotjesveld 15 Oosterhout
Maandag 29 april (On)gewenste gedragsveranderingen Dement worden is een ramp voor de persoon zelf en voor zijn verwanten. Angst en spanning kunnen het gedrag erg beïnvloeden. Hoe kan je hier het beste mee omgaan? Maandag 27 mei Euthanasie bij dementie Voor meerdere mensen met dementie is het leven ondragelijk geworden. Euthanasie is mogelijk als er sprake is van ondragelijk lijden. Wat betekent dit voor betrokkenen?
Woudrichem
Onverwachte wijzigingen voorbehouden
(altijd op maandag)
19.00-21.30 uur De Lemmenskamp
Woon-zorgcentrum De Lemmenskamp Weth. de Joodestraat 2 Woudrichem
Maandag 18 maart
Erop uit! Vrijetijdsbesteding en ontspanning.
Maandag 15 april
Ervaringen in beeld gebracht met de Alzheimer experience
Maandag 20 mei
Levenswens en zingeving
Maandag 17 juni
Ontwikkelingen in technische hulpmiddelen
Een nieuw Alzheimer Café voor gemeenten Drimmelen en Moerdijk Onverwachte wijzigingen voorbehouden
(Elke derde dinsdag van de maand van 19.00—21.30 uur, op wisselende lokaties)
Bibliotheek in Zevenbergen Dinsdag 19 maart
De Wijngaerd Cyclaamstraat 2a Made Bibliotheek Kasteelweg 3 Zevenbergen
Een snelle diagnose is belangrijk
Jos Gorissen gaat in op het onderzoek en de hulpmogelijkheden die er zijn.
De Wijngaerd in Made drimmelen moerdijk
Dinsdag 16 april
Wat is dementie
Uitleg over de verschillende oorzaken van dementie door Dr. Van Spreeken, neuroloog/psychiater.
Bibliotheek in Zevenbergen Dinsdag 21 mei
Activiteiten voor mensen met dementie
Medewerkers van de zorgboerderij, activiteitenbegeleiding en dagbehandeling geven u inzicht in zinvolle bezigheden en activiteiten.
Hoofdzaak nummer 64 pagina 11
Kleine berichtjes
Hoofdzaak gratis bij u in de bus
Lezingen Bestuursleden van onze afdeling zijn graag bereid op bijeenkomsten van verenigingen, ouderenbonden en dergelijke een lezing over dementie te verzorgen. Een mailtje naar
[email protected] en we nemen contact met u op. Kosten zijn er niet aan verbonden, wel laten wij een collectebus rondgaan.
Alzheimer Nederland huist sinds 1 februari 2013 in het Huis voor de Gezondheid in Amersfoort In het Huis voor de Gezondheid maken wij ons samen met vier andere gezondheidsfondsen sterk voor preventie, genezing en betere kwaliteit van leven voor miljoenen patiënten en hun naasten. Het Huis voor de gezondheid is een initiatief van Alzheimer Nederland, Longfonds, Diabetes Fonds, Fonds Psychische Gezondheid en de Maag Lever Darm Stichting.
Ja, ik wil graag: 0 voortaan gratis de “Hoofdzaak” thuis ontvangen
Ja, ik help mee en wil graag: 0 de Afdeling Breda en omstreken praktisch ondersteunen bij activiteiten 0 meehelpen met de collecte van Alzheimer Nederland
Naam en voorletters: EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE EEE..................................................m / v
Het nieuwe bezoekadres is: Stationsplein 121 Amersfoort
Adres EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE EEEEEEEEEEEEEEEEEE...
Het nieuwe postadres: Alzheimer Nederland Postbus 2077 3800 CB Amersfoort
PostcodeEEEEE.. Woonplaats EEEEEEEEEEEEEEEEEEEE
DatumEEEEEE... Handtekening
Definitieve opbrengst collecteweek De collecteweek van Alzheimer Nederland is altijd in de eerste helft van november. In 2012 was dit van 5 tot 12 november. Na veel rekenen is de uiteindelijke stand bekend. De collecteweek 2012 heeft maar liefst 1.645.531,- euro opgeleverd. (ondanks de recessie vrijwel dezelfde opbrengst als in 2011)
==================
Deze coupon insturen naar: Postbus 1802 4801 BV Breda
Alzheimertelefoon 24 uur per dag bereikbaar voor al uw vragen:
0800 –5088
Er is een goede website, waarop u alles kunt vinden over dementiezorg binnen onze regio. Een bezoekje op die site is zeker de moeite waard.
www.dementiezorg.nl Hoofdzaak nummer 64 pagina 12
