BS “Het Open Groene”
Schoolwerkplan
Hoofdstuk 4: Leer- en vormingsgebieden 4.1.
De leergebieden
Het leerplan gewoon basisonderwijs bestaat uit 2 deelleerplannen: een deelleerplan voor het kleuteronderwijs en een deelleerplan voor het lager onderwijs. 4.1.1. Kleuteronderwijs
Het leerplan is geordend volgens de leergebieden: muzische vorming – taal – lichamelijke opvoeding – wereldoriëntatie – wiskunde; Er worden 28 lesuren van 50 minuten voorzien. + op vrijdag 15 bijkomende minuten, gewijd aan het Bavi – lezen. De leerkrachten stellen een dagschema / uurrooster op. Zie ParnasSys. 2 uren bewegingsopvoeding per groep is voorzien door de leerkracht lichamelijke opvoeding (peuterklas 1 lestijd); Zwemmen: zweminitiatie wordt wekelijks gegeven door de leerkracht lichamelijke opvoeding en dit afwisselend voor de vlinderklas en de sterrenklas. Watergewenning wordt wekelijks gegeven door de klasleerkracht en dit afwisselend voor de kabouterklas en de visjesklas. Thema’s & activiteiten binnen en buiten de klas. Sporadisch worden er 25 min muziek gegeven door de leerkracht muziek aan de kleuters van groep 3.
4.1.2. Lager onderwijs
De deelleerplannen zijn geordend volgens de leergebieden: taal: Nederlands – taal: Frans – wereldoriëntatie– wiskunde – lichamelijke opvoeding – muzische vorming – ICT- initiatie Daarnaast zorgen de leerkrachten dat de leergebiedoverschrijdende domeinen (leren leren en sociale vaardigheden) voldoende aan bod komen; Er worden 28 lesuren van 50 minuten voorzien + op vrijdag 15 bijkomende minuten, gewijd aan het Bavi – lezen. Zie ParnasSys; Binnen deze lestijden duren de activiteiten in de 1ste en de 2de graad 25 minuten, behalve voor godsdienst, NC zedenleer die 50 minuten duren. In de 3de graad duren de lestijden 50 minuten. De leerkrachten stellen een uurrooster op. In de eerste graad wordt er om de 14 dagen gezwommen in het Magdalena – bad, Kortrijk. Lessen lichamelijke opvoeding worden wekelijks gegeven in de sporthal Marke, dit in blokken van 2 x 50 min, behalve voor de eerste graad 1 x 50 min. Voor het organiseren van de activiteiten steunen de leerkrachten op het leerplan Gemeenschapsonderwijs, op omzendbrieven, op richtlijnen van de pedagogische adviseur en van de directie, op verschillende andere bronnen. 37
BS “Het Open Groene”
Schoolwerkplan
Voor godsdienst, NC zedenleer en Islamitische godsdienst zijn leerkrachten bijzondere vakken voorzien. Ook L.O. en muziek worden door andere leerkracht gegeven. Vanaf schooljaar 2009 – 2010 wordt er voor muzische vorming klasdoorbrekend gewerkt, er zijn 2 niveaus A (L1-L2-L3) en B (L4-L5-L6). De leerlingen zijn verdeeld over 8 groepen. Door middel van een carrousel komen de verschillende groepen op regelmatige basis bij alle leerkrachten terecht. Elke leerkracht werkt rond 1 aspect binnen de muzische vorming. Deze carrousel wordt georganiseer op donderdag vanaf 10u30. Onderstaande tabel toont de verdeling van de onderwijstijd op weekbasis. Leerkrachten kunnen naargelang noodwendigheid en in afspraak met de directie voor een bepaalde periode (min. 2 maand) voor hun klas een verschuiving doorvoeren mits in achtneming van het minimum en maximum aantal lestijden per leergebied. Na evaluatie van de begintoetsen oktober 2007, waarbij de resultaten voor spelling over de gehele lagere school negatief uitvielen, werd gezamenlijk beslist om in elke klas een bijkomende halve lestijd in te schakelen. De leerkrachten bepalen zelf voor welk domein zij een ½ lestijd minder uittrekken. Na evaluatie van de begintoetsen oktober 2009, werd de kangoeroe – klas ingevoerd. De leerlingen die percentiel 95 of hoger scoren kunnen instappen in de kangoeroe - klas. Op vrijdag voormiddag komen deze leerlingen samen om projecten uit te werken.
Aantal lestijden
L1
L2
L3
L4
1. Taal: Nederlands
8
7 1/2
7 1/2
7 1/2
6 1/2
6 1/2
6
3. Wereldoriëntatie
4
4
5 & 4
4. Taal: Frans 5. Muzische vorming 6. Lichamelijke Opvoeding 7. Zelfstandig werk
1 2
1 2 1/2
1 1/2 2½
6½ 4½ & 2½ 1 2½
2 1/2
2 1/2
2&3
2&4
2
2
1 1/2
2
2. Wiskunde
(Contractwerk) 8. Godsdienst/NC Zedenleer Totaal
L5 6½ & 5 5 4 3 3 2&3 1/2 2
L6 7 &6 6 4&3 1/2 3 3 2&3¼ 2
(1/2) 2
2
2
2
2
2
28
28
28
28
28
28
Overzicht van de leergebieden en hun domeinen:
1. Wereldoriëntatie: natuur – technologie – mens – maatschappij – tijd – ruimte. 2. Taal Nederlands: mondelinge taalvaardigheden – lezen – schrijven taalbeschouwing – 38
BS “Het Open Groene”
Schoolwerkplan
3. Wiskunde 4. Taal Frans: luisteren – spreken – lezen – schrijven 5. Lichamelijke Opvoeding: motorische competenties – gezonde en veilige levensstijl – zelfconcept en sociaal functioneren
4.2.
Thema’s & activiteiten binnen en buiten de klas.
Prioriteiten voor het schooljaar 2009-2010 zie hoofdstuk 1
4.3.
Aanvullende activiteiten binnen het gangbare lestijdenpakket
4.3.1. Worden georganiseerd naargelang het belangstellingspunt en volgens het binnengekomen aanbod van externe organisaties tijdens de loop van het schooljaar; 4.3.2. Vaste, terugkerende activiteiten en / of projecten: 1 2
3
4
5 6 7
8
9 10
11
Lang zullen we lezen: de hele school werkt mee aan dit project. zie bijlage Voorlezen: In Vlaanderen wordt er elk jaar tijdens de maand november een voorleesweek georganiseerd. Onze school neemt hieraan deel en nodigt ouders en grootouders uit te komen voorlezen in de klassen. Info op http://www.voorlezen.be/ van Stichting Lezen. Zie bijlage. Jeugdboekenweek: De leerkrachten werken tijdens de jeugdboekenweek rond het thema. http://www.jeugdboekenweek.be/ ; (hfdst 3 – 3.1.15) MOS (Milieu op school):. Loopt in samenwerking met de provincie. Gedurende het schooljaar lopen verschillende milieuacties en dit doorheen alle klassen (o.a. Dikke Truiendag). . Zie bijlage Mini-containerpark Zie bijlage Gedichtendag www.gedichtendag.org GWP’s / Sportklassen:Tweejaarlijks worden er per graad GWP’s georganiseerd (1ste en 2de graad – 3dagen/ 3de graad – 5dagen). Er worden tweejaarlijks sportklassen georganiseerd voor 1e-2e en 3e graad Sportdagen: De jaarlijkse sportdagen worden georganiseerd door de respectievelijke leerkrachten lichamelijke opvoeding in samenwerking met de klastitularissen; Toneelbezoeken: Elk jaar schrijven alle klassen zich in voor één of twee toneelbezoeken. Zie jaarplanning in ParnasSys; Museumbezoeken: Elk jaar schrijven klassen, naar gelang het aanbod, zich in voor een museumbezoek. Zie jaarplanning in ParnasSys Schoolreizen: De jaarlijkse schoolreizen worden in overleg vastgelegd. Samen inc : artistiek project tussen MPI Pottelberg en onze school 39
BS “Het Open Groene”
12 13
Schoolwerkplan
Zie bijlage + foto’s Parnassys (hfdst2-12) Samenwerking met de culturele werkgroep Marke: elk jaar tijdens de maand oktober, helpt de school mee aan de uitbouw van één of andere activiteit. Zie bijlage Samenwerking met MPI – Pottelberg, Kortrijk, school voor buitengewoon onderwijs: Een bezoek van het 4de leerjaar gedurende een volledige dag aan het MPI en een tegenbezoek door kinderen van het MPI beoogt meer begrip voor het anders-zijn. Gemengde kleuterklas brengt een namiddag door bij slechtziende kleuters MPI Pottelberg Gek op gezond: Elk jaar doet de school mee aan de acties van The Health Foundation van het B.O.I.C. om een gezonde levenswijze te promoten. Niet alleen met een gezond ontbijt, maar ook met pedagogische dossiers, gedownload van www.gekopgezond.be. SVS-activiteiten: een keuze van bewegingsactiviteiten voor diverse leerjaren (vb. Kronkeldiedoe, Speelplaatsspelen,… enz.). Te lezen op de jaarplanning op ParnasSys; Verkeersquiz L6 Junior Journalist: Een jaarlijkse wedstrijd creatief schrijven voor L5 en L6. Organisatie Davidsfonds; www.juniorjournalist.be; Groot Nederlands Dictee: Elk jaar doen onze leerlingen van de 3de graad mee aan het Groot Nederlands Dictee. http://www.grootnederlandsdictee.be/ Buren bij kunstenaars 3de graad KunstWeb Sport op woensdag Met de klas de boer op L5
14
16 17
18
19 20 21
22 23 24 25
4.3.3. Eénmalige projecten: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
4.4.
Classic for Kids (2008-2009) Oostenwind (2008-2009) Musical (2009 – 2010)
Aanvullende activiteiten buiten het gangbare lestijdenpakket
Voor- en naschoolse opvang van 7 tot 8 uur & 16 uur tot 19 uur; Buitenschoolse (sport)activiteiten op woensdagnamiddag; Speelpleinwerking tijdens de vakantie, met uitz. van de kerstvakantie; Dactylolessen vanaf 4de leerjaar, deze worden georganiseerd over de middag; Schaaklessen vanaf 4de leerjaar, deze worden georganiseerd over de 40
BS “Het Open Groene”
4.5.
middag; Omnisport na de schooluren voor leerlingen lager.
Geïntegreerd werken
4.6.
Schoolwerkplan
Binnen de projecten en thema’s wordt gebruik gemaakt van werkvormen die het integreren (van informatie) bevorderen, waarbij integreren het “opslaan” betekent van nieuwe informatie binnen bestaande kennisgehelen en voordien verworven informatie uit het geheugen geactiveerd wordt: onderwijsleergesprek – vraaggesprek – interview – vragen beantwoorden – vrije gesprekken – associatieoefeningen – vragenlijsten – kettingreacties – schrijfronde – bordinventarisatie – matrix invullen – vraagronden – brainstorming; Tweejaarlijks worden er per graad GWP’s georganiseerd, 1ste en 2de graad – 3dagen en 3de graad – 5 dagen Integratie 3de kleuterklas en 1ste leerjaar; Integratie 6de leerjaar en secundair onderwijs (bezoek aan MS 1 Kortrijk) en aan het BUSO Marke (technisch onderwijs) Uitstappen doorheen het schooljaar.
De eenvormigheid
In onderling overleg tussen directie en leerkrachten worden afspraken geformuleerd op alle elementen van het pedagogisch (school – en klasafspraken) en van het didactisch handelen (verwoorden, methodes, leermiddelen, evaluaties,…). Zoals daar zijn afspraken m.b.t.
4.7.
Onderlinge afspraken in de kleuterklassen wat betreft kentekens, aanwezigheidskalender, daglijn, weerkalender, tijdlijn, verjaardagskalender, hoeken, takenbord, liedjes en versjes, puzzels en opvoedende spelen, gebruik geschrift, thema’s en streefwoordenschat, begrippen. Onderlinge afspraken wat betreft het huiswerk. Zie bijlage; Onderlinge afspraken wat betreft verbeteren van teksten Zie bijlage; Afspraken over de ordeningssystemen voor tijd en ruimte in de lagere afdeling. Zie bijlage; Onderlinge afspraken wat betreft de evaluatie: groter belang aan het omschrijvende gedeelte dan aan het puntenrapport. Zie bijlage in hoofdstuk 7; Onderlinge afspraken i.v.m. de zorgverbreding: zie hoofdstuk 3.1.3 Onderlinge afspraken wat betreft belonen en straffen, zowel in de kleuterafdeling als in de lagere afdeling. Zie bijlage; Afspraken i.v.m. de tweewekelijkse nieuwsbrief. Zie parnasSys; Integratie hoogste kleutergroep – 1ste leerjaar. Zie bijlage;
Het taalbeleid De school focust op een wel doordacht en coherent taalbeleid om het niveau van spellen, (begrijpend) lezen en luisteren, creatief schrijven en taalbeschouwing van haar leerlingen op een hoger plan te brengen. 41
BS “Het Open Groene”
Schoolwerkplan
Nascholing werd georganiseerd en tijdens dit schooljaar wordt verder gewerkt rond dit beleid . Zie portfolio taalbeleid.
4.8.
Het gezondheidsbeleid Dit schooljaar is het gezondheidsbeleid in handen van een werkgroep, maar wordt gedragen door alle leerkrachten (via het pedagogisch overleg). Zie bijlage + map met uitwerking van allerlei activiteiten
4.9.
Het ICT - beleid Visie op ICT en het ICT – beleid in onze school. Overzicht vakoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen. Zie bijlage
4.10. De leerkrachten bijzondere vakken 4.10.1.
Bewegingsopvoeding
Kleuters
-
Het doel van de lessen: op motorisch gebied: worden de fysieke en de psychomotorische vermogens ontwikkeld. De kleuters verwerven een reeks basisvaardigheden die nodig zijn om deel te nemen aan onze bewegingscultuur en nuttig zijn in het dagelijks leven? op cognitief gebied draagt het handelend denken bij tot de ontwikkeling van de intellectuele vermogens Via bewegingsactiviteiten vindt geleidelijk een evolutie plaats naar denkend handelen. op dynamisch – affectief vlak leren de kleuters zichzelf en anderen kennen en accepteren in bewegingssituaties. De ontwikkeling van een positief zelf beeld en de wil om iets te leren wordt nagestreefd op sociaal vlak leren de kleuters samenwerken, elkaar helpen en steun verlenen. Er vindt een evolutie plaats van egocentrisme naar sociale integratie Bronnen: speelkriebels creabee hoe kleuters en jonge kinderen taal en rekenen leren in beweging A Lamon bewegingsopvoeding in de praktijk van het kleuteronderwijs (Bervoets) leren door bewegen (CL Brack, A. Lamon ,Coby Otter L. Van Looy) bewegingsopvoeding voor kleuters Rita Bracke praktijkboek;bewegingsopvoeding voor kleuters Rita Bracke Beter bewegen met kleuters H. Van Den Berg Bewegen met Nellie en Cezar (Averbode) Relaxatie met kinderen (Jocelyne Pynaert – navorming) Relaxatie bij kinderen ( navorming Myriam Devolder) kleuters bewegen ( D.Berden, M De Crits, M Noerens) 42
BS “Het Open Groene”
Schoolwerkplan
bewegingsopvoeding in het spellokaal (’t web) kleuterstappen in beweging (E.Bertrands, C. De Medts, G. Descheppere Allerlei muziek ( o.a. creabee, danskant, plop, K3 enz…) Overleg met collega’s Internet Bijscholing Aanvullende activiteiten: sportdag Lager Onderwijs
Het doel van de lessen: In het geheel van het opvoedingsproces is de lichamelijke opvoeding een integrerend deel en moet gezien worden in relatie met alle andere opvoedingsaspecten van het vormend onderwijs. Bewegen is voor kinderen fundamenteel voor de exploratie van hun leefwereld. Bewegen is een middel tot het verwerven van inhouden en vaardigheden. Vrijetijdsbesteding, invloed op de gezondheid, het sociale, de prestatie, zich kunnen uitleven en de plezierbeleving zijn mogelijke motieven tot deelname aan sport. Motorische vaardigheden of bewegingsvaardigheden berusten deels op begaafdheid, deels op leren. De essentie van de lichamelijke opvoeding is bijgevolg het leren bewegen met aandacht voor verschillende motieven en handelen naargelang de persoonlijke capaciteiten van elk kind m.a.w. het opvoeden van de beweging. Niet alleen als doel op zich, maar tevens als middel in de opvoeding van de totale persoonlijkheid. Het doel van de lessen bewegingsopvoeding beoogt dus zowel de opvoeding van de beweging als de opvoeding door de beweging. Bronnen: te vinden bij de leerkracht Aanvullende activiteiten: sportdag
4.10.2.
Rooms – katholieke godsdienst
Het doel van de lessen godsdienst is dat de kinderen op een moderne en creatieve manier een veelheid aan waarden ontdekken geïnspireerd op de Bijbelse Boodschap. Waarden zoals ieder kind is uniek, vertrouwen en hoop in het leven, verbondenheid en solidariteit met anderen, genieten en dankbaar zijn voor wat gegeven is aan de mens en aan de natuur, zorgzame nabijheid en troost voor mensen in moeilijke situaties, openheid en kennismaking met andere godsdiensten en levensbeschouwingen. Kortom de godsdienstles wil een rustpunt zijn waar kinderen op adem komen in hun eigen levensverhaal. Bronnen: te vinden bij de leerkracht Aanvullende activiteiten: eerste communie en vormsel, kindvriendelijke gezinsvieringen, vormselcatechese met uitstappen, bezoek tentoonstellingen en projecten i.v.m. godsdienst, kerkbezoek.
43
BS “Het Open Groene”
4.10.3.
Schoolwerkplan
Niet – confessionele zedenleer
Het doel van de lessen moraal is het scheppen van omstandigheden en situaties waar de leerlingen zich kunnen ontwikkelen tot vrije, autonome en sociale mensen. Bronnen: te vinden bij de leerkracht Aanvullende activiteiten: lentefeest – speelweekend – diverse jeugdvakanties – het joelfeest – tentoonstellingen – kindervoorstellingen
4.10.4 Islamitische godsdienst
Het doel van de lessen. - Ons doel van de lessen godsdienst is eerst en vooral respect aanbrengen aan iedereen hoe dan ook zijn cultuur of godsdienst zoals vermeld is in verschillende verzen van de Koran . - kennismaking met mensen van andere cultuur en levensbeschouwingen behoort tot onze vakoverschrijdende doeleinden. - In onze lessen moedigen wij de leerlingen aan om positieve initiatieven op te nemen, in verband met leren en lerenleren. - Goed gedrag tonen, gehoorzamen aan de ouders en respect van de leerkrachten en de medeleerlingen zijn de kern van onze lessen. - In onze lessen leren wij ook de leerlingen hoe zij solidair kunnen zijn tegenover elkaar, de oude mensen en de zwakkeren. - Onze lessen besteden ook veel aandacht aan het belang van de properheid van het lichaam, kleren en de omgeving Bronnen: te vinden bij de leerkracht Aanvullende activiteiten: Het offerfeest, suikerfeest, de geboorte van onze profeet en eventueel en bezoek naar de moskee van Kortrijk in het kader van onze godsdienst.
4.10.5 Muziek (muzische vorming)
Het doel van de lessen. Op een andere manier de zintuigen gebruiken, en ontdekken wat ze zelf als aangenaam/onaangenaam, mooi/lelijk, ... ervaren. Zo ontwikkelen ze een breder beeld van zichzelf en de wereld rondom hen en ontwikkelen een eigen smaak en een kritische houding. Ze ontdekken nieuwe manieren om zich uit te drukken en te communiceren. Ze ervaren vreugde en plezier in het zelfontdekken en het ontdekken van de nieuwe vaardigheden. Bronnen: te vinden bij de leerkracht Aanvullende activiteiten: - Workshop classic for Kids (musical), - De Kunstcarrousel op donderdag (beeld, muziek, dans, drama en media), - Museabezoek - Toneelvoorstellingen
44
