Inhoud
Voorwoord
13
Hoofdstuk 1 · Het afsluiten van transacties 1.1
1.2
15
Afsluiten van transacties 15 1.1.1 Beurs 16 1.1.2 Multilateral trading facility 18 1.1.3 De otc-markt 18 1.1.4 Systematisch internaliseren 21 Afwikkelen van transacties 21 1.2.1 Geldrekeningen en effectenrekeningen 22 1.2.2 Sturen van overboekingopdrachten / rol van SWIFT
Hoofdstuk 2 · Renteberekeningen en yield curves 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
2.6
2.7 2.8
23
25
Berekenen van rentebedragen 25 Rentepercentages bij gebroken periodes 32 Omrekenen rentepercentages bij verschillende daycount conventions 33 Omrekenen rentepercentages bij verschillende couponfrequenties 34 Present value and future value 35 2.5.1 Future value bij enkelvoudige interest 36 2.5.2 Present value bij enkelvoudige interest 36 2.5.3 Present value en future value bij tussentijdse couponbetalingen en annual coupon 37 2.5.4 Present value en future value bij tussentijdse couponbetalingen en meerdere coupons per jaar 38 Yield en pure discount rate 40 2.6.1 Yield 40 2.6.2 Pure discount rate 40 2.6.3 Formules om yield en pure discount rate om te rekenen 41 Yield curves 42 Forward rates 43 2.8.1 Forward rate bij forward periodes korter dan een jaar 44 2.8.2 Forward rate bij forward periodes langer dan een jaar 47 5
handboek voor de treasury professional
2.8.3 2.8.4
Strip forwards 50 Forward curve 52
Hoofdstuk 3 · De geldmarkt 3.1 3.2 3.3
3.4
3.5
55
Domestic en euro money markets 55 Deposito 56 Geldmarktpapier / money market paper 56 3.3.1 Commercial paper 57 3.3.2 Treasury Bills 59 3.3.3 Bank bills / Banker’s acceptances 59 3.3.4 Certificate of deposit 59 Repurchase agreements 61 3.4.1 Initial en maturity consideration 61 3.4.2 General en special collateral 63 3.4.3 Overdracht van collateral 63 3.4.4 Sell buy back 64 Geldmarkt benchmarks 64
Hoofdstuk 4 · De valutamarkt 4.1
4.2
4.3
4.4
6
67
Spot rates 67 4.1.1 Koersnoteringen 68 4.1.2 Bid rate, ask rate en two way prices 69 4.1.3 Big figure en points / pips 71 4.1.4 Cross rates 71 FX forward rates 74 4.2.1 Swap points, premium en discount 76 4.2.2 Forward value dates en corresponderende FX forward rates 79 4.2.3 FX forward cross rates 81 4.2.4 Value tomorrow and value today FX rates 83 FX forwards 87 4.3.1 Het tegensluiten van een FX forward 88 4.3.2 Waarderen van een FX forward 88 4.3.2 Theoretische hedge van een FX forward door FX spot en deposito’s 89 FX swaps 90 4.4.1 Forward forward FX swap 92 4.4.2 FX swaps out of today / out of tomorrow 93 4.4.3 Overnight swaps en tom/next swaps 93 4.4.4 Hedge van een FX forward door FX spot en FX swap 94
4.4.5 4.4.6
4.5
Reguleren van kasposities door middel van FX swaps 95 Doorrollen van FX forward contracten met behulp van FX swaps 96 4.4.7 Covered Interest Arbitrage 97 4.4.8 Doorrollen van FX posities van handelaren door middel van tom / next swaps 101 4.4.9 Resultaat en waardering van een positie in FX swaps 102 Non deliverable forward 104
Hoofdstuk 5 · Fixed Income, Zero-coupon rates en Duration 5.1 5.2
5.3
5.4
5.5 5.6 5.6 5.7
107
Domestic, foreign & euro capital markets 107 Uitgifte van vastrentende waarden 108 5.2.1 Prijsstelling 108 5.2.2 Beursgenoteerde vastrentende waarden 109 5.2.3 Onderhandse plaatsing / over-the-counter 110 De yield van vastrentende waarden 111 5.3.1 Het algemene niveau van de kapitaalmarktrente 111 5.3.2 De kwaliteit van de uitgevende organisatie 112 5.3.3 De liquiditeit van de fixed income security 114 Bijzondere vormen van vastrentende waarden 114 5.4.1 Floating Rate Note 114 5.4.2 Asset backed securities en convered bonds 114 5.4.3 Callable / putable bonds 115 5.4.4 Perpetuals 115 5.4.5 Achtergestelde leningen of junior loans 116 5.4.6 Inflation linked bonds 116 5.4.7 Junk bonds 117 5.4.8 Convertible bonds 117 5.4.9 Zero coupon bonds 117 Clean price en dirty price 117 Price van een bond 118 Zero coupon rates 119 Verband tussen bond price en yield, modified duration 123 5.7.1 Berekenen van de modified duration 124 5.7.2 Factoren die de hoogte van de modified duration bepalen 5.7.3 Convexity 126 5.7.4 Money duration 128 5.7.5 Basis point value BPV 130 5.7.6 Modified duration van FRNs 132
126
7
handboek voor de treasury professional
Hoofdstuk 6 · Futures
6.1
6.2
6.3
6.4
135
Futures 135 Rol van een futures exchange en van een clearing house 135 6.1.1 Ordertypen 136 6.1.2 Rol van central counterparty 137 6.1.3 Margins 137 Money market futures 138 6.2.1 Koersen van MM futures en implied forward rates 139 6.2.2 Fixing van MM futures op de expiratiedatum 140 6.2.3 Basis 140 6.2.4 Dagelijkse resultaatberekening en marginberekening 141 6.2.5 Hedging imperfections 142 6.2.6 Spread trading 145 6.2.7 Gebruik van MM futures door ondernemingen 145 Obligatiefutures 146 6.3.1 Leveringsverplichting / cheapest to deliver 147 6.3.2 Cash and carry arbitrage 148 Swapnotes 150
Hoofdstuk 7 · Forward Rate Agreements 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8
Contractgegevens 151 Pricing 152 Settlement van een FRA 153 Strip FRAs 154 Gebruik van FRAs door ondernemingen / hedging 154 Gebruik van FRAs door handelaren / trading en arbitrage 155 Synthetische FRAs 156 Waardering van een FRA 158
Hoofdstuk 8 · Renteswaps 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6
8
151
161
Contractgegevens 161 Settlement van een renteswap 163 Arbitrage tussen renteswaps en FRAs / geldmarktfutures Overnight index swaps 165 Bijzondere vormen van renteswaps 167 De waardering van renteswaps 168
164
8.7
8.8
Modified duration van renteswaps 172 8.7.1 Convexity bij renteswaps 173 8.7.2 De bpv of delta van renteswaps 175 Gebruik van interest rate swaps door cliënten 175 8.8.1 Fixeren van de rente van leningen met een floating rate 176 8.8.2 Fixeren van de floating rate van een belegging / asset swap 8.8.3 Verlengen / verkorten vaste rentelooptijd 177 8.8.4 Afstemmen van de rentecondities van een renteswap 181
Hoofdstuk 9 · Cross currency swaps en andere swaps 9.1 9.2
9.3 9.4 9.5
10.3 10.4
197
Optiejargon 198 De optiepremie 200 10.2.1 Intrinsieke waarde en verwachtingswaarde 200 10.2.2 Call put parity 202 10.2.3 In the money, out of the money en at the money 203 10.2.4 Delta, gamma, theta, rho en vega / de ‘Grieken’ 203 10.2.5 Black-Scholes formule 208 Delta positie en delta hedging 210 Rente-opties 213 10.4.1 Interest rate guarantees / caps en floors 213 10.4.2 Swaption 218
Hoofdstuk 11 · Zero-cost optiestrategieën 11.1 11.2 11.3 11.4
183
Basis swaps 183 Cross currency interest rate swaps 184 9.2.1 Hedge en prijsvorming van een CCIRS 185 9.2.2 Covered interest arbitrage op de kapitaalmarkt 186 9.2.3 Waardering van een CCIRS 189 Contracts for difference 190 Inflatieswaps 191 Cashflow swaps 193
Hoofdstuk 10 · Opties 10.1 10.2
177
221
Synthetic FX forward 221 Range FX forward 222 Participating FX forward 223 Conditional FX forward / trigger option / FX forward extra 225 9
handboek voor de treasury professional
11.5 11.6 11.7 11.8
FX target option 226 Rentecollar 228 Participating cap 231 Supercollar 232
Hoofdstuk 12 · Optie handelsstrategieën 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 12.6 12.7
233
Bull en bear spread 233 Straddle 235 Strangle 238 Butterfly 240 Condor 243 Ratio spread 245 Calendar spread 247
Hoofdstuk 13 · Fundamentele analyse 249 13.1
13.2
13.3 13.4 13.5
Economische groei 249 13.1.1 De conjunctuur 250 13.1.2 Cijfers die een beeld geven van de economische groei 251 13.1.3 De gevolgen van economische groei voor de financiële markten 252 Inflatie 252 13.2.1 De gevolgen van inflatie en deflatie voor de economie 253 13.2.2 De gevolgen van inflatie voor de financiële markten 253 De betalingsbalans 254 De rol van internationale organisaties 255 Vrije marktwerking en interventies 258 13.5.1 Interventie op de geldmarkt / monetaire politiek 258 13.5.2 Interventie op de valutamarkt 262
Hoofdstuk 14 · Technische analyse 14.1
14.2
10
Soorten charts 265 14.1.1 Bar chart 265 14.1.2 Candle Stick 266 14.1.3 Point and figure chart 267 14.1.4 Line chart 268 Steunpunten en weerstandpunten 268
265
14.3
14.4 14.5
14.6
14.7
Trend 270 14.3.1 Dow Theory 271 14.3.2 Trendondersteunende indicator: moving average 273 Trading range 274 Changing markets / trend reversals 275 14.5.1 Wedge 275 14.5.2 Kop-schouderformatie 275 14.5.3 Momentum oscillators 277 Bepalen van steun en weerstandpunten na een trendbreuk 278 14.6.1 Gann Analyse 278 14.6.2 Fibonacci numbers 279 Waves 282
Hoofdstuk 15 · Credit Risk 283 15.1
15.2 15.3 15.4 15.5 15.6
Soorten credit risk 283 15.1.1 Debiteurenrisico 283 15.1.2 Pre-settlement risk 284 15.1.3 Settlement risk 285 Factoren die de omvang van credit risk bepalen 286 Tegenpartijlimieten 286 Contractual netting / close-out netting 287 Collateral 288 Maatregelen om settlementrisico te verminderen / CLS
Hoofdstuk 16 · Market Risk 16.1
16.2 16.3 16.4
290
295
Bepalen van de omvang van market risk 295 16.1.1 Historische VaR 296 16.1.2 Variantie-covariantie methode 297 16.1.3 Full valuation method en Monte Carlo simulaties 300 Stress tests 302 Back tests 303 Handelslimieten 303
11
handboek voor de treasury professional
Hoofdstuk 17 · Risk Capital 17.1 17.2
17.3
17.4
305
Inhoud van de Bazelse Akkoorden 305 Cook ratio en regulatory capital 306 17.2.1 Cook ratio 306 17.2.2 Regulatory capital 306 Bazel II 307 17.3.1 Benaderen van de omvang van credit risk onder Bazel II 307 17.3.2 Benaderen van de omvang van market risk onder Bazel II 309 Economic capital, RAROC, Sharpe ratio 309
Hoofdstuk 18 · Externe verslaglegging
18.1 18.2 18.3
18.4 18.5
18.6
Inleiding 311 Doel, relevante standaarden en definities IFRS 311 IAS 21 313 IAS 39 313 18.3.1 Opname in en verwijdering uit de boekhouding 314 18.3.2 Vervolgwaardering 314 18.3.3 Balansrubrieken 315 18.3.4 Impairment 318 18.3.5 Hedge accounting 319 IFRS 7 322 Voorbeelden van entries in de ledger conform ifrs 323 18.5.1 Opname in de balans 323 18.5.2 Renteboekingen 325 18.5.3 Veranderingen in de geamortiseerde kostprijs 326 18.5.4 Waardeverandering van een derivaat 327 18.5.5 Veranderingen in valutakoersen bij een bestaande vordering 18.5.6 Impairment 328 18.5.7 Hedge accounting 329 Nieuwe ontwikkelingen per februari 2010 330
Appendix · Precious metals
Register
12
311
335
331
328
