Hollandsche IJssel Reijerscop

Hollandsche IJssel –Reijerscop

Haarzuilens en

GEBIEDSCOMMISSIE STAD EN LAND UTRECHT

Nieuwsbrief mei 2012

Geachte lezer, In de nieuwsbrief van juli 2009 (Haarzuilens) en november 2009 (Hollandsche IJssel) stelde de Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht zich aan u voor. De Landinrichtingscommissie Utrecht-West was toen Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht geworden en Dienst Landelijk Gebied bleef de uitvoering van de lopende landinrichtingstaken van de gebiedscommissie verzorgen. Het demissionaire kabinet Rutte heeft in het regeerakkoord afgesproken dat er geen rijksmiddelen meer beschikbaar zijn voor Recreatie om de Stad (RodS). Zij vinden de ontwikkeling van recreatiegebieden niet langer een taak van het rijk, maar een taak voor de regio zelf. Door deze verandering moest de commissie haar plannen voor Haarzuilens en Hollandsche IJssel opschorten en aanpassen. De lopende uitvoering van recreatiegebied Wielrevelt in Haarzuilens kon gelukkig wel doorgaan en is ondertussen gerealiseerd. Een speciaal in het leven geroepen provinciale stuurgroep Herijking RodS heeft de opdracht gekregen om te bezien hoe nu verder te gaan. De stuurgroep is al vergevorderd, maar nog

niet klaar. Als de nieuwe plannen klaar zijn zal de stuurgroep de uitvoering van de aangepaste recreatieplannen op zich nemen. De Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht wordt opgeheven. Op 6 juni 2012 vindt de officiële opening van Wielrevelt plaats en dan neemt de stuurgroep RodS het stokje over. In deze laatste nieuwsbrief van de Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht leest u over de feestelijkheden rond de opening van het gebied Wielrevelt in Haarzuilens, over Reijerscop en Lange Vliet, over de bereikte mijlpalen in beide gebieden, interviews met de ondernemers van biologische Geertjes Hoeve in Haarzuilens en met Joke Verboom over de Steenen Kaamer in IJsselstein, nieuws van en over Natuurmonumenten, etc. Zoals gezegd geeft de gebiedscommissie haar opdracht op 6 juni terug aan haar opdrachtgever, de provincie Utrecht. We hopen dat wij u steeds goed geïnformeerd hebben over de ontwikkelingen in uw gebied. Ik bedank hierbij alle gebiedscommissieleden voor hun inzet en enthousiasme. Ook Dienst Landelijk Gebied bedank ik voor de prettige samenwerking. Ik neem afscheid van u en spreek de hoop uit dat de stappen die gezet zijn door de commissie uiteindelijk toch zullen leiden tot de ontwikkeling van een gebied waar het voor stad en land prettig leven, werken en recreëren is. Met vriendelijke groet, C.H.J. Lamers, Voorzitter gebiedscommissie

1

Feestelijke opening recreatiegebied Wielrevelt in Haarzuilens op woensdag 6 juni 2012 Het recreatiegebied Wielrevelt is klaar. Het recreatiegebied ligt tussen Vleuten en Haarzuilens en is ca 200 ha groot. Het is een gevarieerd recreatiegebied met veel wandel en fietspaden dat nu openbaar toegankelijk is. Vanuit Maarssen en Utrecht/Leidsche Rijn is het gebied goed bereikbaar per fiets, auto en openbaar vervoer. (Zie kaart in deze nieuwsbrief).

De Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht is zeer content met de resultaten in het gebied Haarzuilens en wil deze mijlpaal met de bewoners vieren. Op woensdagmiddag 6 juni 2012, om 16.00 uur, zal het recreatiegebied Wielrevelt geopend worden door

de gedeputeerde van de provincie Utrecht. Op en rondom het eerste terras aan de Haarrijnse Plas zal de opening worden verricht. Naast het officiële gedeelte zal er vanaf 14.00 uur een feestelijk programma voor iedereen starten. Zo wordt er voor de kinderen een kleine kermis en een springkussen opgezet. Er staat een poffertjeskraam waar iedereen gratis kan smullen. De kinderen kunnen geschminkt worden en er wordt een ballonnenwedstrijd georganiseerd. De eerste en enige prijs is een kinderfiets. De fiets wordt gesponsord door van Zuijlen tweewielers in Vleuten. De Geertjes Hoeve (zie pagina 4) zal aanwezig zijn met enkele geiten en kaas uit eigen makerij. Verder verzorgen wij rondleidingen door het gebied op een step. In de expositieruimte van Natuurmonumenten aan de Thematerweg 10 zullen kaarten en foto’s over de veranderingen van dit gebied getoond worden.

10 juni 2012: Natuurmonumenten organiseert de feestdag Wielrevelt

Op zondag 10 juni a.s. nodigt Natuurmonumenten iedereen uit om naar landgoed Haarzuilens te komen. Naar aanleiding van de officiële opening op 6 juni a.s. organiseren zij op zondag de 10e juni een grote feestdag voor alle inwoners uit de omgeving. Er zullen de hele dag door verschillen activiteiten, voor jong en oud, worden georganiseerd. Activiteitenkalender Natuurmonumenten – landgoed Haarzuilens 11 mei 2012

Vleermuisexcursie

13 mei 2012

Wilde buitendag “Leer overleven”

20 mei 2012

Wonderlijke waterbeestjes

25 mei 2012

Vleermuisexcursie

10 juni 2012

Feestdag Wielrevelt Gluren bij de buren

24 juni 2012

Excursie: geheim van de eendenkooi

Voor meer informatie en aanmelden: www.natuurmonumenten.nl/haarzuilens 2

Beeld van de mogelijke inrichting van de recreatieve verbinding langs de Oude Wetering

Recreatieve verbindingen in polder Reijerscop In de vorige nieuwsbrief voor Hollandsche IJssel en Reijerscop (november 2010) hebben wij u geïnformeerd over de fiets- en wandelverbindingen in polder Reijerscop. Zoals u heeft gemerkt is het stil geweest rond polder Reijerscop. Momenteel wordt bekeken of door middel van kavelruil op vrijwillige basis de recreatieve verbindingen tot stand kunnen worden gebracht. Daarnaast wordt bezien of de BBL-percelen kunnen worden ingezet voor de recreatieverbindingen én de landbouwstructuur.

Onze kavelruilcoördinator heeft afgelopen jaar diverse gesprekken gevoerd met agrariërs om te komen tot een kansrijke kavelruil. Inmiddels ligt er een ruilplaatje, zijn er taxaties verricht en worden er onderhandelings­ gesprekken gevoerd. Wij hopen dat deze kavelruil slaagt, aangezien wij hiermee op vrijwillige basis een groot gedeelte van de benodigde gronden tot onze beschikking krijgen, en wij mogelijk al kunnen gaan denken aan de aanleg van enkele kilometers fiets- en wandelpad door het gebied!

Beheer van het IJsselbos door Staatsbosbeheer Hoe staat het met het IJsselbos in het Hollandsche IJsselgebied? Deze vraag is gesteld aan de heer Luuk Oevermans, beheerder en opzichter van de beheerseenheid de Hollandse Waarden. Het beheer van het IJsselbos is door Staatsbosbeheer nog voortgezet. Onlangs is er 1½ km wandelpad aangelegd. Op de in maart gehouden Boomfeestdag is een lindenlaan aangelegd. De overige voorzieningen die gepland waren voor het bos liggen nu stil. Zolang het onduidelijk blijft van wie de financiële middelen gaan komen, zullen bos en de natuur met de weinige middelen die voorhanden zijn, worden beheerd.

Het wordt een onzekere toekomst met minder geld en meer marktgericht werken. Hoe daar handen en voeten aan te geven is nog niet duidelijk. De heer Oevermans vindt het ook zeer jammer dat de RodS (Recreatie om de Stad)-plannen voor het Hollandsche IJsselgebied stilliggen.

De natuurgebieden zouden als buffer gaan dienen voor de oprukkende verstedelijking. Het IJsselbos is nu een stuk aantrekkelijker geworden door de aanleg van wandelpaden. Ook bij regenachtig weer kan er gewandeld worden. Hopelijk komt het niet zo ver dat het bos in de toekomst niet meer beheerd gaat worden. 3

Interview met ondernemers Geertjes Hoeve In Haarzuilens is er plaats voor ondernemers op drie recreatieve locaties oftewel pleisterplaatsen. Na een uitvoerige selectie zijn er drie ondernemers gevonden voor de locaties Hamlaan, Thematerweg 5 en 10. Een van de ondernemers die zich op de locatie Thematerweg 5 gaat vestigen is de Geertjes Hoeve. We praten over Geertjes Hoeve met Anne Kloek en Rick van Rijn op boerderij ’t Geertje in Zoeterwoude.

Ondernemers Pleisterplaatsen Haarzuilens in de startblokken De ondernemers die de drie pleisterplaatsen in Haarzuilens gaan exploiteren zijn bekend. U heeft hier in de laatste nieuwsbrief over kunnen lezen. Één van deze ondernemers wordt uitgebreid belicht in deze nieuwsbrief.

Rick verteld dat zijn opa op dit adres een boerderij met koeien en varkens had. Aan vissers verhuurde hij roeiboten. Toen opa van Rijn 65 werd gaf hij aan te willen stoppen. De oudste zoon Wim werkte toen in de zorg in Vogelenzang. Eigenlijk was de boerderij te klein om over te nemen. Toch zijn Wim en Ada er voor gegaan. Vanuit Vogelenzang namen ze ook 7 geiten mee naar de boerderij. Het werd een hele uitdaging. Er was veel achterstallig onderhoud. Het aantal geiten werd langzaam groter. Het maken van geitenkaas en koeienkaas werd een belangrijke bron van inkomsten. De vissers die een roeiboot huurde vertelde thuis over die leuke boerderij. De vrouwen & kinderen kwamen mee en vroegen

iets te drinken. Daar werd natuurlijkvoor gezorgd en uiteindelijk kwam er een restaurant. Inmiddels heeft boerderij ’t Geertje 140 melkgeiten, heel veel lammetjes, 22 melkkoeien, 4 pony’s, varkens en kippen.

Momenteel zijn alle ondernemers bezig om hun plannen verder uit te werken. Er zal op alle locaties druk gebouwd en verbouwd gaan worden. De oorspronkelijke bedoeling was dat de ondernemers in 2012 hun deuren zouden openen. Dit gaat helaas nog niet lukken in verband met een wijziging van het bestemmingsplan. De ter visie legging van het voorontwerp bestemmingsplan is al meerdere keren vertraagd. Het geduld van de ondernemers wordt hierdoor op de proef gesteld. Maar de ondernemers blijven enthousiast en hopen snel aan de slag te kunnen op de drie locaties (omgeving Hamlaan, Thematerweg 5 en 10). 4

Hoe zit het met de Q-koorts? Alle geiten zijn geënt tegen Q-koorts. Om de twee weken wordt er ook gecontroleerd. Anne en Rick verwachtten geen problemen.

Anne en Rick hebben het naar hun zin in Zoeterwoude, maar toen ze hoorde dat ze mogelijk een zelfde project aan de Thematerweg 5 in Haarzuilens konden gaan starten hebben ze niet geaarzeld. Zij hebben zich ingeschreven voor een pleisterplaats. Zij zien het als een grote kans en als compliment naar de ouders van Rick om eenzelfde concept te starten. Het proces heeft al veel vertraging opgelopen maar de gemeente Utrecht probeert goed mee te werken en dat wordt door de toekomstige ondernemers gewaardeerd. Volgend jaar om deze tijd hopen zij te gaan bouwen/ verbouwen. De huidige koeienstal wordt de geitenschuur en de huisstal wordt de winkel. In het voorjaar van 2014 kan de boerderij dan ook open gaan voor publiek. Anne en Rick zijn boer, zij verwerken en produceren agrarische producten. Ze willen de mensen in contact brengen met de agrarische sector. Zij noemen dit “Reducatie”. Het is niet de bedoeling om belerend te zijn,

maar om de vragen van de bezoekers te beantwoorden. De activiteiten op de biologische boerderij zijn geschikt voor een brede doelgroep, nl. individuele bezoekers, gezinnen met kinderen, teamuitjes, kinderfeestjes, scholen en groepen etc. dus toegankelijk voor iedereen. Op de Geertjes Hoeve zal gestart worden met 120 geiten, lammetjes, het melken van de geiten, het maken van kaas, een winkel met allerlei streekproducten, een restaurant met onder andere pannenkoeken, broodjes et. Verder zullen er enkele schapen, varkens, konijnen, kippen en een hond rondlopen en mogelijk in de toekomst ook een aantal paarden/ pony’s. (De bezoekers mogen de lammetjes de fles geven.)

Waarom geiten? Geiten zijn eigenwijs, nieuwsgierig, houden van aandacht en willen graag knuffelen, ze geven veel melk die licht verteerbaar is door o.a. kleinere vetmoleculen en van de melk wordt heerlijke kaas gemaakt.

Bezoek ook de website: www.geertjeshoeve.nl. Op Twitter zijn ze te bereiken op @beleefboerderij. Anne twittert al met diverse contacten in Haarzuilens. Voor wie niet kan wachten, bezoek dan boerderij ’t Geertje, Geerweg 7, 2581 LT Zoeterwoude. De website van de boerderij is www.hetgeertje.nl

De wei die overblijft na het kaas maken wordt als voer gebruikt voor de varkens. Het biologische vlees wordt door deze voeding nog lekkerder. In eerste instantie komen er drie zeugen met biggetjes. Een biologische boerderij met geiten. 5

Steenen Kaamer is klaar In november 2010 schreven wij in de nieuwsbrief Hollandsche IJssel en Reijerscop over de plannen van Joke Verboom-Oussoren met de Steenen Kaamer. De Steenen Kaamer is een rijksmonument aan de rand van IJsselstein, namelijk aan de Nedereindseweg 561. Joke wilde het pand redden voor het nageslacht en wilde het één laten worden met de omgeving en de streek.

Wat is de Steenen Kaamer? Zoals gezegd een rijksmonument waarvan een gedeelte aantoonbaar dateert uit het jaar 1400. De Steenen Kaamer was oorspronkelijk een boerderij met herberg. In het pand bevindt zich een ruimte die aanzienlijk hoger ligt dan de andere kamers. Deze kamer werd gebruikt als de bewoners moesten vluchten voor het hoge water van de IJssel. In Nederland waren er veel van deze verhoogde “houten” kamers. De verhoogde kamer in de boerderij was de eerste in Nederland die van steen is gemaakt.

De Steenen Kaamer heeft in het bestemmingsplan groengebied Hollandsche IJssel de bestemming horeca gekregen. Joke wil er een theetuin voor wandelaars/fietsers maken. De recreant kan in en om de Steenen Kaamer iets eten en drinken, alles op basis van biologische streekproducten. Sinds kort is er in de aanstaande theetuin een historisch torenachtig “bezinkhuisje” geplaatst waar je kan mijmeren, heel kleinschalig kan vergaderen of kunt minnekozen, dit alles met uitzicht op de Dom van Utrecht.

Nu zijn we een jaar en vier maanden verder, reden om te bekijken hoe het restaureren en renoveren vordert. Het resultaat overtreft onze stoutste verwachtingen. Wat eerst een complete bouwval was is nu een fantastisch pand geworden. De restauratie/renovatie is op een haar na geveld. De schilder is binnen bezig met de laatste schilderklusjes. De hovenier is al besteld om de woestenij rond het huis te bedwingen. Het huis heeft een ruime hal gekregen,

een mooie, op het pand afgestemde keuken met moderne apparatuur. Verder zijn er twee grote kamers die heel geschikt zijn als trouwlocatie, vergaderingen, expositie of een verjaardag.

De plannen voor de verbouwing van de op het terrein staande schuur in een bed & breakfast zijn niet van de baan, maar de restauratie/renovatie van de Steenen Kaamer heeft voorrang gekregen.

In een van de kamers bevindt zich een prachtige schouw met Delfts blauwe tegeltjes. Het hout is gemarmerd. Er zijn twee toiletten voor de bezoekers. Een kardinaal rode deur is de toegang naar de Steenen Kaamer, het oudste gedeelte. Veel ruimtes in het pand zijn voor publiek toegankelijk, slechts een klein deel is voor privé-gebruik.

Bedelaars kwamen naar de herberg voor een gratis maaltje. Zij moesten dan plaatsnemen op de bedelaarssteen. De historische steen ligt er nog net zo en zal als het aan Joke ligt ook bij de voordeur blijven liggen.

Het dak en de zolder zijn uiteraard ook hersteld. De geur van nieuwe sparren komt je op de zoldertrap tegemoet.

Voor contact met de Steenen Kaamer: Joke Verboom-Oussoren, Nedereindseweg 561, 3402 PT IJsselstein Tel. 06-20351964

6

Fietsbrug Haarzuilens – Maarssen(broek) over de A2 Fietsen van Maarssen(broek) naar Haarzuilens is binnenkort mogelijk over de nieuwe fietsbrug over de A2.

Your Captain Luchtfotografie

Met veel publiciteit werd in de nacht van 2 op 3 december 2011 het centrale deel van 90 meter lengte in één keer ingereden. De fietsbrug verbindt de fietsstructuur van Maarssen met de fiets- en wandelpaden rond Haarzuilens. De oplevering van de fiets- en wandelverbinding Haarzuilens - Maarssen is gepland in juni/juli 2012.

foto: Jan Steven Prak

Ontwerp De fraai gevormde brug bestaat uit een samengestelde constructie van beton en staal waarbij veel aandacht is besteed aan zorgvuldige, landschappelijke inpassing. De beide aanbruggen zijn zo uitgevoerd dat fietsers gemakkelijk het hoogteverschil kunnen overwinnen. In verband met het recreatieve

karakter van de brug zal er aan de kant van Haarzuilens geen verlichting worden aangebracht. De fietsbrug en route is een al lang gekoesterde wens van de land­ inrichtingscommissie Haarzuilens/ Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht. Rijkswaterstaat heeft de fietsbrug geplaatst en gefinancierd.

Bestemmingsplan Hollandsche IJssel De op handen zijnde bezuinigingen hebben mogelijk consequenties voor de uitvoering van alle plannen in het Groot Groengebied Utrecht-West, dus ook voor het plangebied Hollandsche IJssel in IJsselstein. Voor dit bekend werd, zijn voor de realisatie van het recreatiegebied een voorontwerp bestemmingsplan opgesteld en inrichtingstekeningen gemaakt. Het bestemmingplan heeft reeds ter inzage gelegen en er is een informatieavond gehouden. Diverse mensen hebben een inspraakreactie ingediend. Op dit moment heeft de gemeente IJsselstein het bestemmingsplan stilgelegd, omdat de beoogde ontwikkelingen financieel niet onderbouwd kan worden.

7

Bereikte mijlpalen landgoed Haarzuilens

• Sloop bedrijven: van een zestal agrarische bedrijven zijn de

Op basis van het landinrichtingsplan Haarzuilens (2006) is de planvorming en inrichting van start gegaan. Via nieuwsbrieven en de website is iedereen geïnformeerd. Inmiddels is circa de helft van het plan gereed (Wielrevelt, Klein Limburg, verkeersmaatregelen, fietsbrug A2, sloop bedrijven) en zijn andere onderdelen al ver gevorderd (grondaankoop, Hamlaan, Parkbos, De Rivier, pleisterplaatsen, het bestemmingsplan en het beheer). Het is nu wel spannend of de plannen, vanwege het wegvallen van de rijksfinanciering, afgerond kunnen worden. Via het project “Herijking recreatie om de stad” moet duidelijk worden welke projecten nog gerealiseerd gaan worden.

gebouwen (soms ook de woning) gesloopt. Op twee plaatsen aan de Ockhuizerweg worden de sloopkosten via woningbouw (na 2012) gefinancieerd. Op de overige slooplocaties wordt niet meer gebouwd.

Lopende zaken • Grondverwerving: dit is voor het landinrichtingsplan Haarzui-

lens al ver gevorderd maar tijdelijk (eind 2010) stopgezet. • Hamlaan: het plan is uitvoeringsgereed. • Parkbos: ook hier is het plan gereed, alleen de grondverwerving

is nog niet afgerond. • De Rivier: hiervoor is alleen een schetsontwerp vastgesteld en

de grondverwerving deels gerealiseerd. • Bestemmingsplan: Is nog niet gepubliceerd door de gemeente

Gerealiseerd

Utrecht. Veel projecten zijn hiervan afhankelijk.

• Wielrevelt: een gebied van circa 200 ha openbaar recreatie en

• Beheer: de belangrijkste nieuwe beheerders in het gebied zijn

natuurgebied. Het gebied wordt al goed gebruikt en op 6 juni 2012 volgt de officiële opening. • Klein Limburg: een klein, maar monumentaal gebied ten noorden van het kasteelpark. • Verkeer en parkeren: afsluiting van de Joostenlaan en de Bochtdijk, verbetering van de Rijndijk en Parkweg (60 km en drempels), bestemmingsverkeer Polderweg/Haarzuilens en de parkeerplaats aan de Thematerweg. • Fietsbrug A2: deze brug naar de gemeente Stichtse Vecht is aangelegd en wordt juni/juli in gebruik genomen.

Natuurmonumenten en het Recreatieschap. Dit was goed geregeld maar moet weer worden herzien. Natuurmonumenten blijft de belangrijkste eigenaar en beheerder van het gebied. • Pleisterplaatsen: er worden drie pleisterplaatsen in het Wielrevelt ontwikkeld. De ondernemers hiervoor zijn openbaar geselecteerd. Er is al veel gerealiseerd en het gebied kan voor een groot deel recreatief gebruikt gaan worden. Afhankelijk van de herijking recreatie om de stad wordt het project afgemaakt.

Bereikte mijlpalen Hollandsche IJssel, Lange Vliet en Reijerscop De gebiedscommissie is hier de afgelopen jaren voortvarend aan de slag gegaan. In Reijerscop zijn voldoende gronden en bedrijven aangekocht om de recreatieverbindingen (wandel en fietspaden) te realiseren. Via kavelruil zijn en worden de beschikbare gronden geruild om de recreatieverbindingen mogelijk te maken in combinatie met een verbetering van de landbouwstructuur, zoals bedrijfsvergroting. Voor het gebied Hollandsche IJssel in de gemeente IJsselstein is het gebiedsplan opgesteld en na inspraak vastgesteld. De gemeente IJsselstein heeft daarna het voorontwerp bestemmingsplan uitgebracht. Intussen zijn er ook weer gronden aangekocht.

Voor een deel van het gebied zou de uitvoering in 2011 starten. Dit is aangehouden in verband met de stopzetting van de bijdrage vanuit het Rijk. Via de “herijking recreatie om de stad” wordt bepaald hoe en wanneer het plan uitgevoerd kan worden. In het gebied zijn al eerder recreatieprojecten gerealiseerd, te weten: jachthaven Marnemoende, de fietsbrug over de Hollandsche IJssel en het landgoed De Mare.

Ook zijn er al diverse bedrijfsgebouwen gesloopt, boomgaarden gerooid en wordt er een bedrijf verplaatst. Voor het gebied Lange Vliet is in samenwerking met de gemeente Utrecht een schetsontwerp opgesteld. Deze ontwikkeling is evenals de plannen voor de aansluitende bouwlocatie Rijnenburg voorlopig stilgezet.

8

9

Hoe nu verder zonder gebiedscommissie? Een reactie van Laurens Vogelezang, programmamanager RodS van de provincie Utrecht. Op 6 juni 2012 wordt het recreatiegebied Wielrevelt geopend. Dan worden de lintjes doorgeknipt en worden vele jaren van voorbereiding met succes afgerond. Een mooi resultaat waar vele partijen zich het vuur voor uit de sloffen hebben gelopen, veelal onder aanvoering van de Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht - de voormalige Landinrichtingscommissie Utrechtwest – en de uitvoering door Dienst Landelijk Gebied. De gebiedscommissie voerde officieel de scepter over de werkzaamheden, in opdracht van de provincie. En wie ver teruggaat in de boeken stuit al snel op stukken uit het vorige millennium. Dit onderstreept dat de oplevering echt een heel belangrijk moment markeert.   Maar hoe nu verder, wat volgt? Die vraag houdt menigeen bezig en bovenal de gebiedscommissie. Feit is dat de wereld ondertussen danig is veranderd. De belangrijkste financier van de recreatiegebieden heeft zich namelijk teruggetrokken. De Rijksoverheid was tot in 2010 de belangrijkste donor, maar met de komst van het kabinet Rutte is er een abrupte streep gezet door dit beleid. De ontwikkeling van recreatiegebieden is voortaan een taak van de regio zelf, de beheerders  en de ondernemers die er een bedrijf starten, maar niet langer een taak voor de overheid. Met die koerswending viel in enkele maanden vrijwel de gehele RodS-machinerie (Recreatie om de Stad) stil. Niet alleen in Haarzuilens, maar ook in andere gebieden zoals Hollandsche IJssel. Tal van plannen die na lange voorbereiding eindelijk uitvoeringsgereed waren, moesten noodgedwongen de koelkast in. Wielrevelt kon gelukkig nog wel worden afgemaakt – er lagen al spijkerharde afspraken – maar dat gold helaas niet voor andere onderdelen. Dus hoe nu verder? Die vraag is nog steeds volop onderwerp van discussie en nog niet helemaal beantwoord.

Een speciaal in het leven geroepen stuurgroep Herijking RodS kreeg de opdracht om het antwoord te dichten en is al ver gevorderd, maar het definitieve plan laat nog even op zich wachten. Wel is duidelijk dat het hoe dan ook anders wordt dan aanvankelijk gedacht. Het gat wat de overheid laat vallen is zo groot dat er noodgedwongen geknepen, geschaafd en geïmproviseerd moet worden. Zo is duidelijk dat de aanpak van het gebied rondom Rijnenburg voorlopig wordt uitgesteld. Bij andere gebieden zoals in IJsselstein wordt het plan versoberd en krijgen de ondernemers meer de ruimte. En in Wielrevelt en de rest van Haarzuilens? Wat gaat daarmee gebeuren? Hier worden de originele plannen ook aangepast. Zo zal het Parkbos soberder worden uitgevoerd en de brede groene verbindingen bij Harmelen staan niet langer op de lijst. Het Wielrevelt ligt er al, maar daar moet nog een flinke noot gekraakt worden over de financiering van het beheer. Natuurmonumenten, de grootste beheerder van het Wielrevelt, is namelijk ook direct getroffen door de bezuinigingsdrift van de overheid. Zij krijgt geen ene euro meer en de vraag is hoe dit gat kan worden gedicht. Ook daarover zijn de partijen in de stuurgroep druk in gesprek en de

bedoeling is om uiteindelijk een plan vast te stellen dat niet alleen aangeeft welke gebieden nog worden ontwikkeld, maar dat ook de financiering van het beheer zeker stelt. Daarbij gaat het  echter om lastige materie die nog even wat tijd vergt.   Tenslotte  zal de stuurgroep  de opstap zijn voor een nieuwe organisatie en aanpak van de RodS-opgave. De huidige Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht gaat verdwijnen, dat is inmiddels zeker. Aanvankelijk zou ze per 1 april ophouden, maar mede vanwege de lopende uitvoering van Wielrevelt is dit uitgesteld. Nu gaan we ervan uit dat op 6 juni 2012 officieel het doek valt voor de commissie. Een pijnlijk moment dat gelukkig kan  worden verzacht door de officiële opening van het recreatiegebied - het pronkstuk van diezelfde commissie -. Te verwachten valt tenslotte dat er later – als de plannen voor het gebied definitief zijn vastgesteld – opnieuw een commissie zal komen die aan de slag gaat met de uitvoering van de andere onderdelen van Haarzuilens. Wanneer dat echter precies gaat gebeuren en wie daarin in zullen zitten, is nog de vraag. Dus….. wordt vervolgd.

10

Uitvoering Hamlaan gaat door! Door politieke onzekerheden was lange tijd onduidelijk of en wanneer het plan Hamlaan uitgevoerd kon gaan worden. Begin maart 2012 heeft de provincie Utrecht besloten dat het recreatiegedeelte van het Hamlaanproject toch doorgang kan vinden. De toegankelijkheid van het gebied Wielrevelt wordt door deze belangrijke schakel tussen station Vleuten en landgoed Haarzuilens sterk verbeterd. Gemeente Utrecht en Dienst Landelijk Gebied blijven ook tijdens de uitvoering samenwerken. De aan te leggen begraafplaats en het recreatiegedeelte blijven ook in de uitvoering aan elkaar gekoppeld. Zo wordt er ‘werk met werk’ gemaakt en blijft de eenheid in het gebied geborgd. Het plan van aanpak wordt momenteel geschreven. In de tweede helft van 2012 zal het grondwerk en de beplanting worden uitgevoerd en aangebracht. De uitvoering van de overige inrichting is pas mogelijk na het gereedkomen van het nieuwe bestemmingsplan Haarzuilens. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jeroen Heijmerink van DLG (06 52401535)

Programmabureau Stad en Land Utrecht Met het afscheid van de gebiedscommissie vervallen de taken van het programmabureau. De afgelopen jaren hebben drie personen de gebiedscommissie ondersteund. De vergaderingen en besluiten van de gebiedscommissie zijn door ons voorbereid en het programmabureau was de schakel tussen de provincie en het werk in het gebied. Er zijn de afgelopen jaren diverse subsidieverzoeken van particulieren en lokale organisaties behandeld. Via de website hebben we u zoveel mogelijk op de hoogte gebracht van de laatste ontwikkelingen. Helaas was er het afgelopen jaar niet veel nieuws te melden, alleen dat er gewerkt wordt aan een herijking van de plannen voor Haarzuilens en Hollandse IJssel en het

afronden van het werk in Wielrevelt. En om u eerlijk te zeggen: daar zijn we wel heel erg druk mee geweest. In de bijdrage van de provincie kunt u lezen dat we denken een groot deel van de plannen, met hulp van vele partijen, toch nog in een afgeslankte vorm te kunnen uitvoeren. De komende maanden zullen we u via onze website op de hoogte houden van de laatste ontwikkelingen. Rest ons u te melden dat wij met veel plezier hebben gewerkt aan de plannen voor de gebieden Hollandsche Ijssel en Haarzuilens.

Simon Hofstra, Eric Veltink en Jeannette Oudt, Dienst Landelijk Gebied. 11

Nieuws van Natuurmonumenten In januari 2010 ging de eerste schop de grond in en daarmee begon de inrichting van het Wielrevelt, een ca. 200 ha groot natuur- en recreatiegebied in Haarzuilens. Nu ruim twee jaar later is het einde in zicht. Vanaf nu kan Natuurmonumenten gaan beheren. Door de herinrichting is het gebied helemaal op zijn kop gezet. Daardoor ziet het er hier en daar nog rommelig of ruig uit. De natuur moet opnieuw zijn weg vinden en dat kost tijd. De komende tijd zal Natuurmonumenten gebruiken om het gebied in de vingers te krijgen. Op vragen als “hoe vaak moet er gemaaid worden?”, is geen standaard antwoord te geven. Natuurmonumenten zal dat moeten gaan ervaren. Het zal een uitdaging

worden om een goede samenhang tussen natuur en recreatie in het gebied te krijgen. Niet alleen Natuurmonumenten, maar ook de bezoekers moeten het gebied leren kennen. Waar mag je wandelen en/of fietsen? Waar mag je van de paden af en waar niet? Mag de hond mee en mag hij los lopen? Als gastheer zal Natuurmonumenten veel in het gebied aanwezig zijn om bezoekers te verwelkomen en eventuele vragen te beantwoorden. Op deze manier leren zij de gasten kennen en horen wat er leeft en welke wensen er zijn. Andersom leren de bezoekers Natuurmonumenten kennen.

Nieuw waterspeelpad ’t Natte Laand Tegenwoordig komen de kinderen uit de stad, maar ook dorpen, steeds minder in contact met hun omgeving en de natuur. De computer en televisie is een flinke concurrent. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat juist het buiten spelen vele voordelen heeft, zowel in de fysieke als in de sociaal en emotionele ontwikkeling van het kind. Natuurmonumenten vindt het belangrijk om kinderen een goede band te laten krijgen met de natuur. Niet alleen voor de ontwikkeling van het kind maar ook de zorg voor de natuur in de toekomst.

Natuurmonumenten is daarom begonnen met de aanleg van waterspeelpad ’t Natte Laand. Het Natte Laand wordt een vrij toegankelijke route van ongeveer 3 tot 4 kilometer lang. Langs het waterspeelpad liggen spannende, speelse en educatieve objecten, zoals een wiebelvlot, een trekpontje, wiebelstenen en een polstokspringplaats voor kinderen van 4 tot 12 jaar. De route start vanaf de pleisterplaats aan de Thematerweg 10. Als alles volgens de planning verloopt is het waterspeelpad voor de zomer van 2012 klaar. 12

Herontwikkeling boerderij Baltus Al enige jaren speelt de herontwikkeling van de boerderij aan de Ockhuizerweg 35, Haarzuilens, ook wel “Boerderij Baltus” genoemd. Verschillende plannen zijn de revue gepasseerd. Vorig jaar heeft zorginstelling BO-Ex/Rijnhoven een voorstel met financieel bod gedaan tot het ontwikkelen van een woon/ zorg-boerderij. Met de opbrengsten van de herontwikkeling wil Natuurmonumenten de kosten betalen die gemaakt zijn voor de sloop van verschillende huizen en de vele schuren en stallen. Natuurmonumenten vond het voorstel van BO-Ex/Rijnhoven een mooi plan, maar in de kern van het plan zaten elementen die weer heel jammer waren. Zoals de aard van de voorziening, een vrij gesloten instelling voor demente ouderen, maar ook het verdwijnen van de huidige boerderij/kap. De voorkeur van Natuurmonumenten gaat uit naar het behouden van de karakteristieke kap. Daarnaast levert de ontwikkeling van een woon/zorg-boerderij

onvoldoende financiële middelen op voor het terugverdienen van de sloopkosten. Bebouwing van de percelen aan de Ockhuizerweg 35 en 39 is noodzakelijk. De financiële situatie van Natuurmonumenten, in dit geval voor landgoed Haarzuilens, is het afgelopen jaar ingrijpend veranderd. Er zijn vanuit het Rijk geen financiën meer beschikbaar voor de verdere

inrichting van het gebied. Denk hierbij aan delen van het Wielrevelt en het toekomstige Parkbos. Per 1 januari 2012 is ook de vergoeding aan Natuurmonumenten voor het beheren van de al ingerichte gebieden, gestopt. Na betaling van de sloopkosten kan Natuurmonumenten de eventuele meeropbrengst investeren in het gebied.

13

Speuren naar sporen uit het verleden op landgoed Haarzuilens In de vorige nieuwsbrief heeft u kunnen lezen dat Natuurmonumenten gestart was met de aanleg van een historisch pad door de akkers van Wielrevelt. Inmiddels is het pad op 24 november 2011 feestelijk geopend. Met tromgeroffel uit de ijzertijd, middeleeuwse pannenkoeken en gregoriaans gezang is het historisch pad op landgoed Haarzuilens geopend. Speciaal voor de opening waren een middeleeuwse franciscaner minderbroeder, een boer uit de ijzertijd en een kasteelheer met zijn heraut aanwezig. Na het welkomstwoord door de beheerder Udo Hassefras stapte de heuraut van kasteelheer Van den Eyck naar voren en las, na veel tromgeroffel, de openingstekst voor. De kasteelheer plaatste zijn zegel onder het openingsdocument en toen was het historisch pad officieel geopend. Bekend is dat er in de bodem van Wielrevelt een enorme hoeveelheid archeologisch en historisch materiaal zit. Op landgoed Haarzuilens wonen en werken mensen al duizenden jaren. Boeren, kasteelheren, handelaren, geestelijken etc.; al deze mensen hebben hun sporen achtergelaten in het landschap, zichtbaar maar veelal onzichtbaar. Al wandelend tussen de akkers in het Wielrevelt maken bezoekers kennis met 3000 jaar oude historie van de bewoners. Op een zestal plekken langs de route liggen verschillende

objecten met elk een eigen historisch verhaal, zoals bijvoorbeeld de contouren van een boerderij uit de ijzertijd. Het historisch pad loopt als het ware dwars door de boerderij heen. De wandelaar ervaart de omvang van de boerderijen die ooit ergens op het Wielrevelt gestaan moeten hebben. Hoe de boerderijen er precies uit hebben gezien is onbekend. In overleg met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is gekozen voor een plattegrond van een boerderij die, uit dezelfde tijd, is opgegraven in het rivierengebied. Het thema “archeologie” is vormgegeven in nagemaakte archeologische opgravingsvlakken die de afdrukken van voorwerpen weergeven. Elk vlak staat voor een andere periode van bewoning in Wielrevelt. De in de vlakken afgebeelde voorwerpen zijn karakteristiek voor de bijbehorende periode. De objecten zijn zo ontworpen dat de wandelaar aan het denken wordt gezet. Niet alles is van een informatiepaneel te lezen. De plekken langs het pad prikkelen de voorbijganger, maar geven nog niet alle informatie weg: er is ruimte voor eigen fantasie.

14

Gezocht: mensen met hart voor landgoed Haarzuilens! Landgoed Haarzuilens is een prachtig gebied waar ruimte is voor cultuurhistorie, natuur en zeker ook de mens. Veel mensen weten het gebied nu al te vinden en komen er wandelen, fietsen, picknicken of gaan mee op excursies georganiseerd door Natuurmonumenten. Maar, het kan natuurlijk altijd beter! Samen met de bewoners en bezoekers van het landgoed wil Natuurmonumenten de activiteiten en voorzieningen op het landgoed nog beter laten aansluiten bij de wensen van de bezoekers. Dat gaan ze doen door te luisteren, samen plannen te maken en samen plannen uit te voeren. Dat begint met het in gesprek gaan met elkaar. Daarom gaat Natuurmonumenten de komende tijd actief de wijken in om te luisteren naar de buren in Haarzuilens, Leidsche Rijn, Vleuten-De Meern en Maarssen(broek). In de maand mei zal er in deze wijken

bij iedereen een enquête op de mat vallen waarin naar uw mening wordt gevraagd. Men wil graag weten of de omwonenden wel eens op het landgoed komen en wat ze er dan het liefste doen en welke voorzieningen ze nu nog missen. En uiteraard zijn goede ideeën welkom. De uitvoering van ideeën wordt gezamenlijk bekeken. Natuurmonumenten wil ook in contact komen met mensen die hart hebben voor het landgoed. Dat kunnen mensen zijn die informatie willen ontvangen of af en toe willen meedenken over nieuwe ontwikkelingen, of mensen die willen meehelpen als vrijwilliger of een eigen project willen starten op het landgoed.

Voor meer Informatie kunt u contact opnemen met mw. F. Woortman: 06-48200410 of [email protected]

Facebook landgoed Haarzuilens U kunt zich nu aanmelden als “vriend” van landgoed Haarzuilens op facebook. Dan bent u altijd als eerste op de hoogte van nieuws en activiteiten. Met een grote groep “vrienden”, zowel via facebook als persoonlijk hoopt Natuurmonumenten het landgoed nog mooier te maken en meer mensen hierbij te betrekken.

Landgoed Haarzuilens, de natuur is dichterbij dan u denkt. Komt dat zien!

15

Bekendmaking winnaar van de prijsvraag Hollandsche IJsselgebied

COLOFON Deze nieuwsbrief van de Gebiedscommissie Stad en Land Utrecht is verzorgd door de Dienst Landelijk Gebied. Voor meer informatie kunt u (tot 6 juni 2012) contact opnemen met: Programmabureau Stad en Land Utrecht Postbus 8540, 3503 RM Utrecht Dhr. S.T. Hofstra, hoofd 06-52401588 óf

Dhr. I. de Boer, projectleider 06-11920207

In de nieuwsbrief Hollandsche IJssel en Reijerscop van november 2010 hebben wij u gevraagd om te reageren op de vraag verzin een pakkende naam voor de recreatiegebieden Hollandsche IJssel, Lange Vliet en IJsselwetering. Hierop is door velen van u gereageerd. En toen was het stil. De plannen voor het gebied liggen stil en hoe kun je het gebied dan nog een nieuwe naam gaan geven. We weten niet of de plannen zoals ze er liggen wel doorgaan. Toch jammer van de reacties en de prijs, te weten: een dagje varen met een sloep van Jachthaven Marnemoende, inclusief een picknickmand voor 4 personen. We hebben besloten om niet langer te wachten en willen een winnaar bekend maken. Of de gebieden ooit de nieuwe naam zullen krijgen kunnen we niet garanderen. De jury heeft gekozen voor de naam: IJsselvliet Winnaar is mw. Marja Verburg uit Utrecht.

Lya Reuzenaar-Lieshout, DLG Ids de Boer, DLG Jeroen Heijmerink, DLG Jan Hoogerland, DLG Cor van Kippersluis, DLG Lya Reuzenaar-Lieshout, DLG Laurens Vogelezang, provincie Utrecht Floor Woortman, Natuurmonumenten Fotografie Anne Kloek, Geertjes Hoeve Natuurmonumenten Janet Olthof, DHV B.V. Jan Steven Prak, Rijkswaterstaat Lya Reuzenaar-Lieshout, DLG Annette van Schie-Kempen, DLG Your Captain Luchtfotografie Kaartmateriaal Marco Wijers, DLG Ontwerp en opmaak Lauría Communicatie + Design, Utrecht www.lauria.org Druk Mart.Spruijt bv, Amsterdam Oplage 7.5oo exemplaren Eindredactie Redactie

De provincie Utrecht is opdrachtgever.

Verspreiding: Alle grondeigenaren en bewoners in en rondom de deelgebieden Haarzuilens, Harmelen, Hollandsche IJssel en Reijerscop ontvangen deze nieuwsbrief gratis. U kunt ook een exemplaar ophalen bij wijkservicecentrum Vleuten-De Meern en in het gemeentehuis van IJsselstein, Montfoort en Woerden.

www.stadenlandutrecht.nl Aan de inhoud van deze nieuwsbrief kunnen geen rechten worden ontleend.

16