alles over geluid, gehoor & gezondheid
Herrie onder water
De invloed van geluid op het gedrag van vissen
‘Hoe guller de lach, hoe meer het mij inspireert’ jaargang 2, nr. 1 - voorjaar 2012 - € 8,95
Jörgen Raymann over zijn favoriete geluiden
‘Ik geef les in gebarentaal’ Portret van een leerkracht in het cluster 2-onderwijs
Gadgets: Leuke
ties hoorinnovaen voor horen communiceren
Gehoorbescherming is onderdeel van de bedrijfscultuur bij Douwe Egberts
Hoe zal ik het eens zeggen… Vandaag de dag verlaten zo’n 300 miljard berichten dagelijks een mailbox, om in een andere weer binnen te komen. En dat is naast het pingen, whatsapp-en, twitteren, sms-en en chatten slechts een klein gedeelte van de digitale gesprekken die we elke dag met elkaar voeren. Persoonlijk juich ik deze ontwikkeling van harte toe. Het is makkelijk, snel en vaak heel efficiënt. Enige nadeel: het is onpersoonlijker. Face to face praten is nog altijd onmisbaar in ons dagelijks functioneren. Het helpt ons bij sociale contacten. Het zorgt ervoor dat we ons werk goed kunnen doen en het voorkomt misverstanden. Maar als het ‘horen’ niet vanzelfsprekend is, komt het persoonlijke gesprek in het geding en moet je op zoek naar manieren om deze vorm van communicatie in stand te houden. In dit nummer van Gezond Gehoor komt dit in verschillende artikelen aan bod. Zo vertelt Wilma Matthijssen over haar werk als dove docent op een cluster 2-school. Haar leerlingen krijgen tweetalig onderwijs, waardoor ze zich zowel in het Nederlands als in de Nederlandse Gebarentaal kunnen uiten. We nemen een kijkje op de werkvloer bij Douwe Egberts. Het lawaai in de fabriek maakt het dragen van gehoorbescherming noodzakelijk, maar een gesprek voeren blijft mogelijk. De directeur van de Sociale Werkvoorziening in Rijswijk laat ons zien wat je kunt doen om de interactie tussen dove en horende medewerkers te bevorderen. En onze nieuwe columniste Marieke vertelt hoe zij ervoor zorgt dat zij en de caissière elkaar begrijpen, ondanks het feit dat ze haar niet goed kan horen. Tot slot wil ik u nog even wijzen op een andere vorm van communicatie: de gedrukte vorm. Hoewel deze vaak als eenzijdig wordt beschouwd, biedt het veel voordelen. Het geeft inzicht, kennis, plezier en vooral veel ontspanning. Gaat u lekker zitten en lees rustig wat Gezond Gehoor u te vertellen heeft. •
Akke Zwart
eindredacteur Gezond Gehoor
33 74
Jörgen Raymann
‘Ik geef les in gebarentaal’
67
alles over geluid, gehoor en gezondheid
Leven met...
10 17 23 24 27 33 38 41 46 49
Passie
Herrie onder water
Onbelemmerd
Meer integratie op de werkvloer
Column Kassa
Hoorheld Hoorhelden in het zonnetje gezet
Wetgeving & beleid
Terugdringen geluidsoverlast
‘Mijn tumor heeft ook positieve kanten’
27
wetgeving & beleid Terugdringen geluidsoverlast
Favoriet
Jörgen Raymann
Stelling
60 Boegbeeld van de Nationale Hoorstichting neemt afscheid
10
Herrie onder water
56 59 60 64 67 73 74 78
Gadgets
Leuke hoorinnovaties
Puzzel
Win een Sennheiser hoofdtelefoon t.w.v. €229,-
Herrie
Boegbeeld van de Nationale Hoorstichting neemt afscheid
Vragen over horen Vragen uit het boek ‘101 vragen over horen’
Mijn beroep Portret van een leerkracht in het cluster 2-onderwijs
Sneller thuis of minder verkeerslawaai
Wereld vol geluid
Het pretpark
Coverfoto Brett Russel
Inhoud
Hoorbeleving ‘Haal het maximale uit je leven’
Op de werkvloer
Column Dove gevels
Leven met... Brughoektumor
Uittips
Wat gaan we doen?
In de fabriek
07 actueel 15 cartoon 82 abonnement 83 colofon
passie
Herrie onder water
Herrie onder water
passie
Herrie onder water Je zou misschien denken dat het onder water lekker rustig is. Maar met gemalen, plezierbootjes, boringen en schepen zorgt de mens voor veel lawaai boven maar ook onder het wateroppervlak. En vissen krijgen daar veel van mee, weet bioloog Hans Slabbekoorn. Hoe reageren ze daar eigenlijk op?
De Nederlandse taal kent een fraaie uitdrukking om
combineer ik in mijn onderzoek. Ik wil achterhalen
duidelijk te maken dat je je ergens helemaal op je
wat het effect is van het geluid dat mensen produce-
plek voelt: ‘Ik voel me als een vis in het water’. Die
ren op het gedrag van vissen’, legt Slabbekoorn uit.
uitdrukking suggereert dat die vissen daar in dat water een lekker leventje leiden. Rustig. Onbezorgd.
Herrie in de Noordzee
Helemaal happy. Wie wil zich niet als een vis in het
Stel, je bent een vis in de Noordzee. Dan worden er
water voelen?
om jou heen ineens windmolenparken aangelegd.
Hans Slabbekoorn heeft slecht nieuws: het begint er
De marine houdt regelmatig een oefening bij jou om
steeds meer op te lijken dat de uitdrukking ‘als een
de hoek. Er komen dagelijks zware schepen voorbij.
vis in het water’ op een misverstand berust. Want zo
En tientallen keren per jaar - zo leert onderzoek van
lekker voelen vissen zich vaak helemaal niet in het
TNO - wordt in jouw leefomgeving een bom uit de
‘Als je een vis naast het heien laat zwemmen, dan klapt het beestje uit elkaar’
Tweede Wereldoorlog onschadelijk gemaakt. Het
Dr. Hans Slabbekoorn onderzoekt hoe vissen communiceren
geluid daarvan is in alle hoeken van de Noordzee te horen, van Zuid-Engeland tot de Waddeneilanden. Of je bent een vis in een middelgrote rivier. Dan
dien dat vrijwel alle geluiden die mensen onder water
2008 dat het aanleggen van grote windmolenparken
water, stelt Slabbekoorn. En dat komt door ons,
wordt er regelmatig afvoerwater geloosd van fabrie-
produceren laag zijn. Dat overlapt precies met de
in de Noordzee levensgevaarlijk kan zijn voor een
mensen, en door al het geluid dat we produceren.
ken of waterkrachtcentrales bij jou in de buurt. Om
lage tonen die belangrijk zijn voor vissen. Zoals
zoogdier als de bruinvis. Het heien van de pijlers
Dr. Hans Slabbekoorn is als bioloog werkzaam bij de
de haverklap hoor je een vrachtschip voorbij glijden.
communicatiegeluiden of geluiden om prooien te
waar de windmolens op staan in de zeebodem,
Universiteit Leiden. Hij onderzoekt al jaren hoe
En op mooie zomerdagen word je ruw gewekt door
vinden en aankomend gevaar te vermijden.’
maakt zoveel lawaai dat het bruinvissen die ruim een
vissen met elkaar communiceren. Hij luistert niet
het geluid van waterscooters en motorbootjes.
alleen naar vissen, hij onderzoekt ook wat ze alle-
‘Als vis krijg je deze geluiden feilloos mee’, zegt
Levensgevaarlijk
Slabbekoorn kent nog een ander onderzoek naar
maal horen. ‘We weten dat vissen zeer gevoelig zijn
Slabbekoorn. ‘Water laat geluid veel beter door dan
Laten we als voorbeeld een zeer luidruchtige activi-
heien. ‘Als je een vis naast het heien laat zwemmen,
voor geluid. En we weten ook dat wij als mensen
lucht. Geluid reikt onder water wel vijf keer verder
teit nemen: heien. Onderzoeksinstituut IMARES,
zoals in Amerika is gebeurd toen dit onderzoek net
veel geluid onder water veroorzaken. Die twee zaken
dan in lucht. Het vervelende voor vissen is boven-
onderdeel van Universiteit Wageningen, stelde in
begon, dan klapt het beestje simpelweg uit elkaar.’
kilometer uit de buurt zijn, nog het leven kan kosten.
wetgeving & beleid
Terugdringen geluidsoverlast
Verkeersdrukte op rijks- en spoorwegen is de afgelopen decen-
Terugdringen geluidsoverlast
wetgeving & beleid
Hengelo. ‘De hoeveelheid verkeer op dat traject is in
‘Het is natuurlijk onmogelijk om op al die punten met
de afgelopen decennia sterk toegenomen, maar
metingen te controleren of er niet te veel geluid
omdat er nooit iets aan de weg is gebeurd, waren er
wordt geproduceerd’, zegt Elbers. ‘Daarom wordt de
geen wettelijke instrumenten om de geluidsoverlast
werkelijke geluidsproductie jaarlijks aan de hand van
geluidsoverlast voor omwonenden te beperken. Een belangrijke
aan te pakken.’ Ook langs veel spoorwegen is het
modellen berekend. Dat wordt gedaan op basis van
wetswijziging met de naam Swung-1 moet uitkomst bieden.
verkeerslawaai toegenomen. ‘Het spoornet wordt
de verkeersdrukte, de rijsnelheid en de geluidmaat-
veel intensiever belast dan vroeger’, legt Elbers uit.
nia op veel trajecten gestaag toegenomen. Dat betekent ook meer
verkeerslawaai. De Wet geluidhinder was niet altijd toereikend om
‘Treinen rijden allemaal door centra van steden om de eenvoudige reden dat daar vaak ook de stations liggen. Op veel plaatsen hebben omwonenden
A20, Rotterdam Overschie
A10 West, Amsterdam
hierdoor meer last gekregen van verkeerslawaai.’
Inventarisatie van woningen boven de 65 dB langs rijkswegen in 2006
Sluipende groei Al in 1994 stelde de commissie-Ringeling vast dat een sluipende verkeersgroei in de toekomst voor Foto’s Google Maps
geluidsoverlast zou gaan zorgen en dus om extra maatregelen vroeg. Ook werd geconstateerd dat de Wet geluidhinder de toenemende overlast door deze groei voor grote delen van Nederland niet ging beperken. Het bleek een juiste voorspelling. Het aantal mensen dat last ondervindt van wegverkeer Het is – zoals zo vaak bij wetgeving – een wat
gebruikt, steeg ook het verkeerslawaai. De Wet
steeg in de periode 1993 tot 2003 met maar liefst 29
ingewikkeld verhaal. In de jaren tachtig werden in de
geluidhinder voorkwam niet dat op veel plaatsen het
procent. Nu is er dan eindelijk een belangrijke
Wet geluidhinder, geluidsgrenzen vastgelegd voor
geluid steeds verder toenam. Elbers: ‘Daar hoefde
wetswijziging: Swung-1, die naar verwachting voor de
de overlast die mensen thuis mochten ondervinden
wettelijk gezien alleen iets aan te worden gedaan,
zomer van kracht wordt. Dankzij de nieuwe wet wordt
van het verkeer dat buiten aan hen voorbijraasde.
wanneer er een aanpassing aan wegen of spoor
aan weerszijden van alle rijks- en spoorwegen om de
‘Er was één probleem,’ stelt Frank Elbers van
plaatsvond, bijvoorbeeld een uitbreiding van twee
100 meter een geluidsproductieplafond vastgesteld.
geluidsadviesbureau dBvision, ‘in het wetsontwerp
naar drie rijstroken. Zolang dat niet het geval was,
Het betekent dat het geproduceerde verkeerslawaai
was geen rekening gehouden met een snel stijgen-
werd de toename van geluid voor omwonenden
op zo’n referentiepunt een bepaalde geluidslimiet niet
de groei van het verkeer.’ Doordat rijks- en spoorwe-
hierdoor niet gecompenseerd.’
mag overschrijden. In dichtbevolkte gebieden zal zo’n
gen in de loop der jaren steeds intensiever werden
Als voorbeeld noemt Elbers de A1 ter hoogte van
geluidsproductieplafond veelal lager liggen dan op
‘Op veel plaatsen hebben omwonenden meer last gekregen van verkeerslawaai’
een punt waar weinig mensen wonen. Met zo’n 3.000
10 tot 25 woningen per wegvak meer dan 25 woningen per wegvak Rijkswegen (<10 woningen per wegvak)
kilometer aan rijkswegen en bijna 3.000 kilometer spoor in Nederland zal het aantal referentiepunten oplopen tot circa 120.000 stuks.
Bron: Actieplan omgevingslawaai van rijkswegen (Ministerie van Verkeer en Waterstaat)
‘Hoe guller de lach, hoe meer het mij inspireert’ We kennen hem ook als Tante Es en slager Achmed. Hij is columnist,
presentator, cabaretier en acteur. Een veelzijdige persoonlijkheid die met zijn
theater- en tv-programma’s verschillende bevolkingsgroepen een klein beetje dichter bij elkaar weet te brengen. Met humor als belangrijkste instrument. Jörgen Raymann houdt van het geluid van lachende mensen.
favoriet
Jörgen Raymann
Is geluid belangrijk voor jou?
mooiste nummers die ik ken. Prachtige tekst natuur-
dat ik praat. Soms is dat het ritme van een
‘Ja, geluid is ontzettend belangrijk voor mij als
lijk maar het is vooral het geluid van viool en harp en
drum, soms een gitaar. Die geluiden voeren
mens en als artiest. Bij mijn optredens speelt
de manier waarop het nummer zich opbouwt. Dat
me mee, zorgen dat ik mijn gesproken stukken
muziek een belangrijk rol. Niet alleen omdat ik het
ontroert me elke keer als ik het hoor weer hevig. Wel
een bepaald tempo kan geven. Je hoort dat
zelf leuk vind en graag naar muziek luister. Het
op een goede manier hoor.’
ook wel eens bij dichters die werk voordragen
ondersteunt me en het voegt iets toe aan de
onder begeleiding van een percussionist. Dat
beleving. Muziek, geluid, heeft heel veel met
Hoe ervaar je geluid bij je optredens?
geluid zorgt voor een bepaalde cadans en
emotie te maken. Voor mij wel in ieder geval. Ik
‘Ik heb al twaalf jaar een vaste toetsenist die mij
stuurt de voordracht als het ware. Bij mij werkt
kan echt vreselijk geëmotioneerd raken van
tijdens optredens begeleidt. Zijn spel geeft mij de
dat ook zo.
bepaalde muziek. Ja, dan wil je natuurlijk weten
zekerheid dat ik goed bezig ben. Dat geluid, het
Ja en dan zijn er natuurlijk nog de geluiden
Wie is Jörgen Raymann?
welke muziek. Het nummer I dreamed a dream uit
pianospel, is mijn leidraad. Onmisbaar. Daarnaast
vanuit het publiek. Een mobiele telefoon die
Na zijn studie opent Jörgen Raymann in Suriname een
de musical Les Misérables is wel een van de
gebruik ik verschillende muziek onder de momenten
afgaat is verreweg het meest irritante geluid.
restaurant waar hij cabaret-diners verzorgt. Al snel groeit
Het mooiste geluid is dat van lachende mensen,
hij in Suriname uit tot een bekendheid, mede dankzij zijn
dat motiveert mij. Hoe guller de lach, hoe meer
theaterwerk en de creatie van Buurvrouw Esselien van
geïnspireerd ik raak om door te gaan.’
Doornegat die te zien is in tv-commercials. In 1999 krijgt hij in Suriname zijn eigen talkshow: Raymann praat laat.
Zijn er thuis speciale geluiden die jou inspireren?
In datzelfde jaar maakt hij op de Nederlandse televisie
‘Muziek is ook thuis heel belangrijk voor mij. In
zijn debuut met The Comedy Factory. Vanaf dat moment
welke kamer je ook komt, er is muziek te horen.
groeit ook in Nederland zijn populariteit, vooral door het
Verder vind ik het bijzonder hoe bepaalde gewo-
programma Raymann is laat. In dit programma slaat hij
ne geluiden kleur kunnen geven aan dagelijkse
met zijn alter ego’s op humoristische wijze een brug
dingen. Van het geluid van de voetstappen van
tussen verschillende bevolkingsgroepen in Nederland.
mijn vrouw – dat herken ik uit duizenden – word
Menig bekende Nederlander wordt door Tante Es genade-
ik altijd blij. Het gerinkel van de halsband van
loos aan de tand gevoeld. Momenteel is Jörgen Raymann
mijn hond. Als ik ’s morgens beneden kom,
onder andere te zien in het theater met de voorstelling
slaapt hij vaak nog. Na een tijdje hoor ik dan
Frede en op televisie met de late night talkshow
dat geluid en weet ik dat hij zo naar me toe
zo:Raymann.
komt om me te begroeten. ’ Jörgen Raymann steunt actief de goede doelen
Wat betekent je gehoor voor jou?
Unicef, Giving Back en DutchVersity. Sinds begin dit
‘Een paar jaar geleden ben ik voor het eerst
jaar is hij tevens ambassadeur van Hear the World,
gaan duiken, op Curaçao. We gingen meteen
een wereldwijd initiatief dat als doel heeft meer
naar dertig meter diepte. Ik voelde tijdens het
mensen bewust te maken van het belang van een
duiken al wel veel spanning in mijn oor maar
goed gehoor.
hoorbeleving
‘Haal het maximale uit je leven’
‘Haal het maximale uit je leven’
hoorbeleving
Hoorbeleving helpt het maximale te beleven Hoorhulpmiddelen uitproberen
Informatieve lezingen en presentaties
In het informatiecentrum staan de verschillende
De locatie beschikt over een ruime ontvangstzaal
hoorhulpmiddelen uitgestald. De audicien neemt
voor acht tot honderd bezoekers. In deze zaal
of hoorprobleem kan ertoe leiden dat mensen zich terugtrekken uit het sociale leven.
uitgebreid de tijd om uit te leggen hoe de hulpmidde-
worden informatieve bijeenkomsten georganiseerd
Hoorbeleving, het nieuwe kennis- en informatiecentrum over horen en oren, wil dat voor-
len werken. ‘Als mensen hier binnenlopen, dan
voor mensen met een hoorbeperking en ook voor
Ruim 1,4 miljoen Nederlanders heeft een verminderd gehoor. Leven met een hoorverlies
komen en stimuleert mensen met een hoorbeperking het maximale uit hun leven te halen.
geven ze zelf vaak in eerste instantie aan dat ze eigenlijk geen problemen ondervinden. Maar als we gezamenlijk langs de
‘Hoorbeleving is geboren uit frustratie’, legt Michel
Het kennis- en informatiecentrum is centraal in het
Makker, een van de initiatiefnemers, uit. ‘Er zijn veel
professionals. Het aanbod aan bijeenkomsten varieert van een interactieve workshop voorlezen met gebaren tot een
hulpmiddelen lopen, dan blijkt dat
sollicitatietraining voor mensen met een auditieve
land gevestigd in de Noord-Hollandse plaats
het geluid van de tv lastig te
beperking. En van een productlancering van een
verschillende hoorhulpmiddelen op de markt, en er
Huizen. Bezoekers kunnen er zes dagen per
volgen is, ze liever geen
komen steeds revolutionaire producten bij. Het
week terecht voor informatie en advies, het
telefoongesprekken voeren,
bijeenkomst over het inzetten van een schrijftolk. De
probleem is dat veel slechthorenden niet op de
uitproberen van hoorhulpmiddelen en infor-
ze niet wakker worden van
zaal heeft een goede akoestiek dankzij het met
hoogte zijn van deze hulpmiddelen. Zonde. Hoorbe-
matieve lezingen en presentaties.
de wekker en ze in gezel-
wolvezels bespoten plafond. De lezingen zijn hier-
schap weinig verstaan’,
door ook voor mensen met een hoorprobleem op
vertelt Makker. ‘Voor al deze
een prettige manier te volgen. Daarbij zijn er diverse
leving biedt mensen daarom de mogelijkheid zich in één keer op vele fronten te informeren.’
Informatie en advies Hoorbeleving biedt informatie en advies aan
problemen zijn uitstekende
iedereen die meer wil weten over oren, (minder goed kunnen) horen en hoorproblemen. In het centrum is altijd een gediplomeerd audicien aanwezig. ‘De audicien kan uw gehoor testen in een van de twee geluidsdichte aanpasruimtes. Op basis van de
hulpmiddelen beschikbaar die de kwaliteit van leven ten goede komen. Via Hoorbeleving kunnen we slechthorenden actiever informeren over deze producten en hen helpen het maximale uit
nieuw cochleair implantaat tot een informatieve
luisterhulpmiddelen waar bezoekers gebruik van kunnen maken. Voorafgaand en na afloop van de bijeenkomsten kunnen bezoekers zich in het informatiecentrum laten informeren over de nieuwste hoorhulpmiddelen. ‘Het doel van Hoorbeleving is om op een
hoortest kan de audicien u informeren over hoorhulp-
hun leven te halen.’
laagdrempelige manier mensen breed te informeren
middelen die u kunnen helpen beter te verstaan.
Alle producten in het informatiecentrum zijn aange-
en waar mogelijk te helpen’, vertelt Makker. ‘Bent u
Hierbij hoeft u niet alleen te denken aan hoortoestel-
sloten, zodat mensen ze direct kunnen uitproberen.
len, er zijn mogelijk ook andere hulpmiddelen die uw
Een belangrijke toegevoegde waarde, vindt Makker.
in de buurt? Loop dan gerust eens binnen voor een kop koffie.’ •
leven kunnen veraangenamen.’
‘Een apparaat moet doen wat je ervan verwacht,
‘Bel je zus maar even,
en kijk of dit toestel bevalt’
anders hoef je het niet aan te schaffen. Versta je je zus altijd slecht aan de telefoon? Bel haar maar met
Hoorbeleving is gevestigd aan De Regentesse 96 in Huizen.
de toestellen die wij hebben staan en kijk welk
Kijk voor een actueel overzicht van alle
toestel het best bevalt.’
bijeenkomsten op www.hoorbeleving.nl.
Tekst Daphne Hilhorst | Foto’s Frank Malipaard
Hoorprobleem? Geen probleem bij Hoorbeleving
op de werkvloer
In de fabriek
In de fabriek
op de werkvloer
Douwe Egberts hecht veel waarde aan gezondheid medewerkers Wat ooit begon met een winkeltje aan de Midstraat in Joure groeide uit tot een bedrijf van internationale allure. In Nederland werken zo’n 500 medewerkers in de fabrieken van Douwe Egberts in Utrecht en Joure. Zij krijgen allemaal persoonlijke gehoorbescherming aangemeten, als onderdeel van een bedrijfsbreed gezondheidsprogramma.
verduren krijgt. Voor mij persoonlijk bovendien erg
was voor Douwe Egberts dan ook belangrijk om te
vermoeiend omdat ik zwaar slechthorend ben aan
kijken of ze dit probleem konden ondervangen en
mijn rechteroor. Ik moet me ook onder goede ge-
toch een optimale gehoorbescherming konden
luidsomstandigheden al erg concentreren om goed
bieden. ‘Vorig jaar zijn we gestart met een program-
te verstaan. Door dat steeds in en uit doen van de
ma om uit te zoeken hoe we het gehoor van mede-
gehoorbeschermers werd dat nog veel moeilijker.’
werkers goed kunnen beschermen, terwijl de communicatie onderling mogelijk is en tegelijkertijd een
Hoge tonen
optimaal gebruiksgemak wordt geboden’, vertelt
In de aankomsthal van de fabriek is het stil. Maar
gedragen is dan ook logisch. Op veel plekken is het
De onderlinge communicatie is een bekend pro-
Irene van Boven, arbo-adviseur bij Sara Lee Douwe
door de bak met zakjes met oordoppen wordt direct
geluid harder dan 80 dB, wat de norm is voor de
bleem bij het gebruik van gehoorbescherming. Het
Egberts. In de fabrieken maakten ze tot vorig jaar
duidelijk dat het achter de glazen deuren die toegang
wettelijk verplichting voor werkgevers om hun
geven tot de fabriek zelf, aanzienlijk minder stil zal
medewerkers te voorzien van adequate gehoorbe-
zijn. In de fabriek in Utrecht worden ruwe koffiebonen
scherming. Bij ruimten waar het geluid harder is,
verwerkt tot het eindproduct dat we in de supermarkt
hangt het blauwe bord met de gehoorkappen; als
vinden. Naast de gemalen koffie worden er de
teken dat op die plek de gehoorbescherming gedra-
Senseo pads gemaakt. In de fabriek draaien dag en
gen moet worden. Meerdere keren per jaar worden
‘Je wilt toch niet net als ik half doof worden?’
er geluidsmetingen uitgevoerd. Ook bij de aanschaf van nieuwe machines, speelt de geluidsproductie altijd een belangrijke rol. Sinds vorig jaar hebben alle fabrieksmedewerkers nieuwe otoplastieken: op maat gemaakte gehoorbe-
nacht zeven, soms acht productielijnen waarbij de
schermers. Teus Dickhoff is leidinggevende op de
koffie machinaal verwerkt, ingepakt, op pallets
logistieke afdeling in de fabriek. Hij werkt al 32 jaar
geplaatst en op transport gezet wordt. Op sommige
bij Douwe Egberts en heeft verschillende vormen
plekken is het geluid van de machines zo luid, dat het
van gehoorbescherming zien komen en gaan. ‘Deze
alleen met hevige stemverheffing, dicht bij elkaars
nieuwe otoplastieken werken erg goed’, vertelt
oren, mogelijk is om een gesprek te voeren. Geen
Dickhoff. ‘Ze zitten prima en je kunt elkaar goed
ideale omstandigheden voor het gehoor dus.
verstaan. Bij voorgaande oorbeschermers was dat niet het geval, dus die deed je uit als je wat met een
Vermoeiend
collega moest bespreken. Dat steeds in en uit doen,
Dat er gehoorbescherming in de fabriek van Douwe
is heel slecht voor je gehoor omdat het dan steeds
Egberts, onderdeel van Sara Lee Nederland, wordt
opnieuw weer die eerst dreun van het geluid te
De nieuwe otoplastieken hebben een filter dat alle tonen gelijkmatig dempt, hierdoor is onderlinge communicatie nog goed mogelijk.
gadgets leuke hoorinnovaties
Je hoort een liedje en wilt weten wie het zingt. Het kan met een
app die muziek herkent. De app ‘luistert’ naar de muziek en geeft je vervolgens de naam van het nummer en informatie over de artiest. Ook voor slechthorenden, die een nummer vaak wel herkennen maar het net niet goed genoeg kunnen horen om het thuis te brengen, biedt de app uitkomst. Met deze app verbaas je je vrienden met je verbluffende muziekkennis.
www.soundhound.com, www.shazam.com
FF luisteren
Foto WinMaster via Shutterstock.com
Verbluffende muziekkennis
Flip de kleine hulphond
Voor kinderen is het niet altijd eenvoudig om om te gaan met hun auditieve beperking. Het werkboek FF luisteren geeft ouders, begeleiders en leerkrachten een handvat om in gesprek te gaan met kinderen over onder ander horen en verstaan met hoorapparatuur. Aan de hand van de uitnodigende opdrachten leren de kinderen om in de klas en daarbuiten vaker aandacht te vragen voor hun beperking. www.auris.nl/ffluisteren
Mijn grote soortgenoten doen geweldig goed werk. Ze zorgen ervoor dat mensen met een beperking weer van leven kunnen genieten. Ik mag dan wel klein zijn, maar ik kan ook goed helpen. Ik kan heel goed knuffelen en troosten en je kunt ontzettend met me lachen. Omdat ik volledig gesponsord ben, komt mijn opbrengst geheel ten goede aan Hulphond Nederland. www.hulphond.nl
Bericht binnen, licht aan Als je doof of slechthorend bent, zul je niet altijd merken dat je een oproep of sms-bericht ontvangt. De LightOn is een apparaatje dat middels een lichtsignaal laat zien dat er een bericht is. Het apparaat is ook aan te sluiten op diverse draadloze wek- en waarschuwingssystemen. De LightOn wordt bij een gehoorverlies vanaf 60 dB volledig vergoed door de zorgverzekeraar. www.havoeli.nl
Onzichtbaar versterkertje Als je minder goed gaat horen, wil je daar natuurlijk wat aan doen. Hoortoestellen worden steeds kleiner, maar misschien is uw gehoorverlies nog te gering voor een hoortoestel. Een oplossing is een piepklein versterkertje dat je in het oor draagt. Comfortabel, degelijk en onzichtbaar. Diverse leveranciers bieden deze onzichtbare hulpmiddelen aan: www.exsilent.nl, www.faida.nl
leven met...
Brughoektumor
‘Mijn tumor heeft ook positieve kanten’
Alex Klusman werd in 1969 geboren in
Zambia, verhuisde in 1978 naar Nederland en richtte in 1999 samen met Lennart Booij en Erik van Bruggen BKB op, een bureau dat
Wat begon met een verstopt rechteroor, leidde tot de ontdekking van een brughoektumor. Het leven van Alex Klusman, bedenker van campagnes met maatschappelijke thema’s, is op z’n kop gezet.Toch ziet hij ook voordelen.
strategische campagnes bedenkt. Bijvoorbeeld Drempels Weg, de campagne voor een betere toegankelijkheid van websites voor mensen met een beperking.
‘Het begon in november 2010 met een verstopt
was, vond hij vreemd, want dat moet eigenlijk
Alex Klusman schrijft een
rechteroor. Ik probeerde dat met allerlei middeltjes te
standaard gebeuren bij eenzijdige gehoorklachten.
dagelijkse blog op zijn
verhelpen, van lauwe olijfolie tot neusspray. Na een
Hij liet alsnog een MRI maken en zag een brughoek-
website. Elke woensdag
hoortest constateerde mijn huisarts een verstopte
tumor. Dat was in september 2011.’
vind je zijn column in het Financieele Dagblad, waarin
Buis van Eustachius. Hij schreef cortisonenspray voor, maar dat hielp niet. Ik naar een specialist. Die
Bak ellende
hij schrijft over ondernemen
zag dat mijn neusholtes verstopt zaten en wilde
‘Anderhalve maand na de diagnose blokkeerde ik
en de laatste maanden
opereren. Een andere arts constateerde echter dat ik
volledig. Mijn lichaam riep me terug met allerlei
geregeld een link legt met de
herpes op mijn oorgat had en stuurde me naar huis
klachten. Ik had, en heb nog steeds, last van
manier waarop hij omgaat
met de boodschap dat ik daar maar mee moest leren
oorsuizen en van een aangezichtszenuw onder mijn
met zijn ziekte.
leven. De hele gang van zaken en de foute diagnose
rechteroog. Mijn gehoor is behoorlijk snel achteruit-
riepen nogal wat vragen en frustraties op waar ik
gegaan. Als ik met iemand in een aparte ruimte zit
over schreef in een column in het Financieele
te praten, is er weinig aan de hand. Maar zodra er
Dagblad. Hierop volgden heel veel reacties van
omgevingsgeluiden bij komen of mensen op de
mensen die het gedoe met huisartsen en specialis-
achtergrond met elkaar praten, krijg ik het moeilijk.
ten herkenden. Iemand raadde me een second
Cafés en restaurants zijn rampzalig. Dat is één bak
opinion aan bij een jonge arts in het Rotterdamse
ellende voor mijn rechteroor. Terwijl ik vroeger alles
Havenziekenhuis. Die arts vroeg al heel snel of er al
tegelijk kon volgen. Mijn vrouw zei weleens
eens een MRI was gemaakt. Dat dat niet het geval
gekscherend: “Het lijkt wel of jij drie oren hebt.”
‘Ik draag nu steeds een muts, om binnenkomende geluiden te dempen.’
Zo mag ik het horen! 3 x per jaar Gezond Gehoor
.nl
Relatie & acquisitie Karin Ursinus Hoofdredactie Daphne Hilhorst Eindredactie Akke Zwart en Andrea Hopman Redactie Nic van Son, Stan Verhaag en Wim Glas Art direction Lora van Rijn Grafische vormgeving Peter Bol Drukwerk NetzoDruk Gorinchem Fotografie Frank Malipaard en Thies Bening Cartoon Hajo de Reijger Redactieadres Gezond Gehoor Rembrandtlaan 4, 3723 BJ Bilthoven Telefoon 030-3040032 E-mail
[email protected] Website www.gezondgehoor.nl
030-3040032 voor meer informatie. Een jaarabonnement kost € 22,50 in Nederland en € 32,50 in de rest Herrie onder
van Europa. Losse nummers zijn verkrijgbaar voor € 8,95. water
De invloed van geluid op het gedrag van vissen
‘Hoe guller de la meer het mij insch, hoe pireert’ Jörgen Rayman
n over zijn fav oriete geluiden
‘Ik geef les in ge barentaal’
Portret van een leerkracht in het cluster
Gadgets: Leuke
hoorinnovaties voor horen en communiceren
Gehoorbesche
2-onderwijs
rming is onderd eel van de bedrijfscultuu r bij Douwe Egb erts
Adverteren? Ga naar www.gezondgehoor.nl of bel naar 030-3040032 voor meer informatie. Wilt u reageren op deze uitgave? Mail dan naar
[email protected] of bel naar 030-3040032. Gezond Gehoor is een uitgave van Berengroep in samenwerking met de Nationale Hoorstichting. Copyright © 2012 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. De redactie heeft de grootst mogelijke aandacht besteed aan de juistheid van alle informatie in deze uitgave. Fouten zijn echter niet volledig uit te sluiten. U kunt daarom geen rechten ontlenen aan de teksten.
Foto Vaclec via Shutterstock.com
www.
Idee & concept Pascal Ursinus
Abonnement afsluiten? Ga naar www.gezondgehoor.nl of bel naar
alles over gelu 2 - € 8,95 1 - voorjaar 201 jaargang 2, nr.
Wilt u Gezond Gehoor ook drie keer per jaar thuis ontvangen? Sluit een abonnement af via onze website.
id, gehoor & gez ondheid
voor slechts €22,50
Colofon