Sa me nv a t t i ng Hi e r onde rt r e f tua a ne e nTe r ug b l i ko p2 0 1 1 , I ns c ha t t i ngul t i mo koe r s2 0 1 2e ne e n S a me nv a t t i ng .
Terugblik op 2011 Zi eOpe ni ng s s l i de s • 2011be g o ng o e dma a rwe r da l s ne l s t e e dss l e c ht e r . DeAEXe i ndi g deme te e ne i nde j a a r s r a l l y t j eo p3 1 2 , 4 7 . Dez a a l z a tv or i gj a a rope e nAEXko e r s do e l v a n3 8 0 . Ev e na l s deme e s t es p r e k e r swa r e nwedusv e e l t eopt i mi s t i s c h, v oor a l ov e ra a nde l e n. I n Eur opai s5 0mi l j a r de ur ot e r ug g e t r o k k e nui ta a nde l e nf o nds e n, he tv e r t r ouwe n v e r dwe e n. • He tj a a ri sg e do mi ne e r ddoo re e nl a nde nc r i s i s , pe ns i o e nc r i s i s , ba nke nc r i s i s , v a s t g oe dc r i s i s , b e ur s c r i s i se nv o o r a le ur oc r i s i s , i ne e nk l uwe ng e k oppe l da a ne l k a a r . He twa se e ne na l b e s me t t i ng . • De“ v l uc htna a rv e i l i g ”pr e v a l e e r t . Ni e ta l l e e na a nde l e n, ma a roo kv a s t g o e de nhe dg e f undsz i j nui td eg r a t i e . • Me nv l uc ht t ena a rv a s t r e nt e nd, c o mmo di t i e s , e me r g i ngma r k e t se ng r o nd, ma a rg oe d onde r da kwa sda a rb e pe r k t . Da twe r dwe l g e bod e ndo orNe de r l a nds ee nDui t s e s t a a t s l e ni ng e n. Di es t a a t s l e ni ng e nde de n+9 %e ng o udde e d+1 3 %. Wa tmi j be t r e f t z i j nda tdewi nna a r sv a nv o r i gj a a r . S l i de1 • Hoogdi v i de nda a nd e l e n, v o r i gj a a ra a ng e pr e z e ndo orAl e xOt t ov a nDe l t aLl oy d, pr e s t e e r d e nr e l a t i e fg o e d, ma a rz a t e nt oc hi ndemi n. He tdi v i de ndr e nde me nto pd e AEXi nde xl i e popna a r4 %, a a nt r e kke l i j kv e r g e l e k e nme the tr e nde me ntop1 0j a a r s s t a a t s ob l i g a t i e sv a n2 , 3 %. • Ca s hwa se ni sk i ng . Me nk e e r dez i c ha fv a nd eb e ur s . Zo we l i ns t i t ut i one l ea l s pa r t i c ul i e r eb e l e g g e r sg i ng e nme e ri npr i v a t ee qui t y , wa a r onde rni e tb e ur s g e not e e r de f a mi l i e b e dr i j v e n. • Eme r g i ngma r k e t sv i e l e nz wa a rt e g e n. DeMS CIe me r g i ngma r k e t sda a l d ei ne ur o’ s g e me t e n1 8 %, o nda nk se e ng e mi dde l d ee c onomi s c heg r oe i v a nbov e n5 %. Deb e ur s v a nJ a k a r t ade e d+2 , 5 %, ma a rd ebe ur sv a nS a oPa ul ode e d1 7 %, S j a ng ha i 2 7 %, Bo mb a y3 4 %e nTo k i o–1 3 %, di tl a a t s t eme dedoord ea a r db e v i nge nt s una mi . Sl i de 2 . • DeVe ne z o l a a ns eb e ur swa she ts t e r ks tme t+8 5 %r e nde me nt, g e v o l g ddoor Mong ol i e . • DeDJi nd e xde e dhe tme t+5 , 8 %o pme r k e l i j kg oe dt e me e rda a rd ewe r e l d
a a nde l e ni nde x5 %d e e d. S l i de3 . DeEur ope s eAa nde l e ni nd e xde e d1 1%, deFr a nkur tde e d1 7 %, Pa r i j s2 0 %e n Lo nde n4 %. S l i de4 DeAEXd e e dhe tno gg o e dv e r g e l e k e nbi j deMi dk a pme t2 7 %e ns ma l l c a ps3 3 %. S l i de5. Vo pa k, Uni l e v e r , Ko ni nk l i j k eOl i e , Aho l de nAS MLpr e s t e e r de npr i ma . Po s tNL, TomTom, Or di na , Ai rFr a nc eKLM e nPha r mi ngwa r e nhe kk e s l ui t e r s . Fa r ma c i e , v o e di nge nme di awa r e ni nd epl us , ma a ra l l ea nde r es e c t o r e nz wa a ri nde mi n, z oa l sdi e ns t e n,me t a a l , f i na nc i a l se nbo uw. S l i de6. Br e ntol i ede e d+1 7 %da nkz i j deAr a bi s c hel e nt e , e nk ope r2 2%. Gl o ba l he d g ef unds de d e n6 %. Del a ng er e nt e s t i j g i ngb l e e fb e pe r ktt o te e nopr i s pi ngi na pr i l g e v ol g ddo ore e n r e nt e da l i ngna a rnu2 , 3 %. Ob l i g a t i e spr e s t e e r d e nwi j dui t e e nl ope nd. Hi g hy i e l db e dr i j f ob l i g a t i e sde de n g e mi dde l d–8 %. S t a a t s l e ni ng e nme tl a g e r er a t i ng swe r de nz e e rk we s t i e us . Va s t g o e di ns t e ne nv a nt o pk wa l i t e i tme tl a g el e e g s t a ndd e e dhe tpr i ma , ma a rde l e e g s t a ndv a nk a nt o r e nv a nmi nde r ekwa l i t e i twa sdr a ma t i s c h; v a s t g o e da a nde l e n r e nd e e r de ns l e c ht . S l i de7 Dee u r oda a l de1 , 5 %t e g e nov e rd edol l a rna a r1 , 3 1 . Va nDui j nnoe mdedeEur oe e n “ hi s t or i s c hev e r g i s s i ngv a no ng e k e ndeomv a ng ” . S l i de8 Dev i s i ee na dv i e z e nv a nKe e sdeKor tophe tv o r i gs e mi na rz i j nhe l a a sp r i ma ui t g e k o me n. Be nb e ni e uwdo fhi j nogz ope s s i mi s t i s c hi s . Wez i j ndi tj a a rq uak o e r sma t i gg e s t a r t . Ma a rhoenuv e r de r ?Wa r r e nBuf f e t tz e g t : “ b eg r e e dywhe ne v e r y b o dyi sf e a r f ul a ndbef e a r f ul whe ne v e r y b odyi sg r e e dy ” . I e de r e e ni s“ f e a r f ul ” , mo e t e nwenudus“ g r e e dy ”z i j n?Za l v e r t r ouwe ns he r s t e l o pt r e de n?Be nb e ni e uwdho es pr e ke r se nuda a r ov e rde nke n!
• • • • • • • •
• • •
Inschatting ultimokoers 2012 Wi ez i e tquaAEXbe ur s koe r si n2012: • • • • • • •
Bo v e n3 7 0( s t i j g i ngme e rda n1 8 , 6 %) : 1 4 , 6 % 3 5 0 3 7 0( s t i j g i ngt o t+1 8 , 6 %) : 3 5 % 3 1 2 3 5 0( s t i j g i ngt o t+1 2 %) : 3 4 % 3 1 2 2 9 0( da l i ngt o t7 , 6 %) : 1 2 % 2 9 0 2 6 0( da l i ngt o t2 0 %) : 2s t e mme n=3 % Be ne de n2 6 0( da l i ngme e rda n2 0 %) : 1s t e m=1 , 4 % AEX: 3 5 0g e mi dde l dei ns c ha t t ng , duse e nk oe r s s t i j g i ngv a n1 2 %.
Eur o Wi ev a nuv i ndtda tdee ur oi ndehui di g ev o r m moe tv e r dwi j ne n?9 5 %. Me tna me Gr i e k e nl a ndmo e te rui t .
AEXoor konde Vo ord ej ui s t eul t i mo2 0 1 1k o e r ss c ha t t i ngv a ndeAEXhe bb e nwee e nwi nna a r !Dez a a l z a t opg e mi dde l de e nAEXv a n3 8 0 , ma a rhe ti s3 1 2 , 4 7g e wo r de n. Erz a t e nwe i ni g e ni ndeb uur t . Der unne r upi sFr a nkv a nOo r s c ho tv a nS c hr e t l e nWa a l r eme tko e r s doe l 2 9 9 . Dewi nna a r v a ndeAEXOor k o ndepl usdi ne r b o ni s : dehe e rDa a nVe r me e rz a top3 0 5 .
Samenvatting •
•
•
•
•
• •
• •
Di ts e mi na ri s2 0j a a rg a a nde , ma a rnogno oi tz one g a t i e fg e we e s t ! Al l es e i ne ns t a a n o pkna l r o o d!Eri se e nma s s i e fs c hul d e npr ob l e e me nhe r f i na nc i e r i ng s pr obl e e m na a s t e ur opr o b l e e m. Zwa k s t ec y c l uso o i t . Ze l de nz o’ nz wa khe r s t e l g e z i e n. Gr o e ine e mt s t r uc t ur e e l a f . Al l e swi j s to pk r i mp. Cons umpt i eda a l t , g r o e i we r e l dha nde l ne e mta f . Be z ui ni g i ng e nwa tdek l o ks l a a t . Ne de r l a ndz ouni e tdi e ne nt eb e z ui ni g e ng e g e v e n o v e r s c ho to pb e t a l i ng s b a l a ns . Onz ee x por tna a rdepe r i f e r eEur o pe s el a nde nne e mt a f . Loons t i j g i ngb l i j f ta c ht e rb i j i nf l a t i ewa a r doorc ons u mpt i ea f ne e mt . Dui t s l a ndi s l i c ht punt j e , ma a ro o kdi tl a ndhe e f tg e e n1 0 0 %s o l i def i na nc i ë l ehi s t o r i e , dusni e tt e v e e l o pv e r t r o uwe n. Ne de r l a ndi st ea g r a r i s c h, k we t s ba a r . Ooke me r g i ngl a nde na l sI ndi ae nBr a z i l i ek r i mp e n. Chi nani e tka ns r i j k: 2 0 1 3ni e uwe l e i de rdi ez a l g a a nb e z ui ni g e n. E. M. l a nde nl a t e nhe tnua f we t e n, ma a rz i j nr e l a t i e f f i na nc i e e l s o l i de . DeV. S . s t e e k te rb o v e nui t , dedo l l a rz a l s t e r k e rwor de n. Ex t r e e ml a g er e nt e . Obl i g a t i e ma r k t e ndr e i g e nt i j db o mme nt ewo r de n. Zoe kt oc htna a rv e i l i g he i dl e v e r t we i ni gr e nde me ntop. Dee ur oi so v e r g e wa a r d e e r d. Gr i e ke nl a ndi sv e r l or e n, t a b oemoe tv a nt a f e l om di tt e c ons t a t e r e n. Des t r uc t ur e l ek o s t e nv a ndee ur oo v e r e i ndt ehoude ndr e i g e ng r ot e rt e wo r de nda no ps pl i t s e n. Di tg a a tf o ut !Weo fna a re e nt r a ns f e r uni e , o fweg a a no p g r ot es c ha a l g e l ddr uk k e n. Dee ur ohe e f tni e tv o orwe l v a a r tg e z or g dma a ri sda a r v oo r e e nb e dr e i g i ng , he tma a k to nsa r me r . DeEUhe e f tni e tv oo rv r e dema a rv oore r ns t i g e s oc i a l eonr us tg e z o r g d.( Te r z i j de : Al swet e r ug g a a ni ndehi s t or i ez i e nweda tj ui s tde po g i ng e no m Eur o pa1t ema k e nv ooroo r l o g e nhe e f tg e z or g d: Ke i z e rWi l he l mI I, Na po l e o n, Mus s o l i ni e nHi t l e r : o nde r we r pi ngv a nEur o pe s el a nde na a ne e nc e nt r a a l g e z a g . Oo kdes upr a na t i ona l eS o v j e tUni ev i e l ui t e e ne nhe tf e i tda tweg e e noo r l o g ha dde ns i ndsWOI Ida nk e nwea a ndi eg e me e ns c ha ppe l i j k ev i j a nde na a nmi l i t a i r pot e nt i e e l v a ndeVS ) . Zi e nwee e nz wa r ed e pr e s s i eo ponsa f k o me nme te e nne g a t i e v eg r o e i v a n3 0 %?Ne e , v ol g e nsKe e sdeKo r tv o o r a l s no gni e t , ma a rdi e ntni e tt ewor de nui t g e s l ot e n. Ne de r l a ndz a l AAAr a t i ngk unne nkwi j t r a k e n. Re nt eg a a tda nomhoog . Nuno g o ndui de l i j k er e nt ev o or ui t z i c ht e n. S pi r a a l o ml a a g , k l a s s i e kna a rCol i j n. Re ë l er e nt ei s ne g a t i e f . Ki j kui tv o o rs t a a t s o b l i g a t i e sg e l e toppo l i t i e kr i s i c o. Po s i t i e v el a nde n: Zwe de n, Zwi t s e r l a nd, Eng e l a nd. Ni e te ur ol a nde nz i j nbe t e ra f . e Eur oa de pt e ndo e na a nba ng ma k e r i j . He r s t e l Ne de r l a nd2 he l f t2 0 1 2 ?Ne e . Be z ui ni g e nwa tdek l o ks l a a t , ma a rda a r me ek om j eni e tbov e nj a n. Re g e r i ngz a l ook wa ta a ns t i mu l e r e nmo e t e ndo e n, bi j v o or b e e l dbe l a s t i ng v e r l a g i ng . Zi e te rni e tna a r
• •
• •
•
• •
• • • • • • •
ui tda tRut t ehi e r v o o rg a a t . Koe r s pa t r o o n: ho r i z ont a a l t o t2 0 2 0 . Ma a r , j ek untc r i s i so o kr e l a t i v e r e n: 1 . Di ti se e npe r i od ev a n“ r e s e t t i ng ” : nar oz e9 0 e r j a r e nz i j nwenue x t r ar i s i c o mi j de nd. Wemoe t e ndo orz ur ea ppe l he e n; v e e l e l l e ndei s a l i ng e pr i j s d2 . Dee r v a r i ngi sda te e nb e l e g g i ng s j a a re rv e e l a l g e he e l a nde r se rui t z i e t da na a nhe tb e g i ng e da c ht . Ne e mtni e twe gda the ts c e na r i onume g az wa r ti s . 3 . De mi c r os e i ne nv a nhe tb e dr i j f s l e v e ns t a a nopg r oe n. Di tbi e dtmo g e l i j k he de n. Mo g e l i j kb e l e g g i ng s b e l e i d: b a r b e l l s t r a t e g i e : d e e l ss pa r e n( dusv e i l i g s t e l l e n)e nde e l s r i s i c oe nk a ns e no pz o e k. Ki e sv oo r a l k wa l i t e i t . nuv o o rma x i ma a l v e i l i gg a a n, i ndebe k e ndeg o udg e r a ndes t a a t s o bl i g a t i e s . Ke uz e1 : Ma a rda nwe e tj eda tj ei nr e ë l et e r me ne e nne g a t i e fr e nde me nthe b t . Bov e ndi e nl o op j epo l i t i e kr i s i c o. Ke uz e2 : a l sj et o c hr e nde me ntwi l tb e ha l e nbi j e e nt eo v e r z i e nr i s i c o, g ada nv oo r k wa l i t e i t : b e dr i j f s o b l i g a t i e sv a ne e nhog ek wa l i t e i t , o fo nde r g e wa a r de e r d ea a nde l e n me tho g ek wa l i t e i t . Gav o o ra a nde l e nme thoo gdi v i de nd( 4 , 7 %i nEur o pag e mi dde l d) e nl a g ev o l a t i l i t e i t . Be d e nkda the tbe dr i j f s l e v e ne rg r os s omodoni e ts l e c htv oo r s t a a t , quaomz e te nwi ns t ni v e a u. Bo v e ndi e nk a nbe dr i j f s l e v e nnuhe r f i na nc i e r e nt e g e nl a g e r e nt e . quar e g i ohe b b e ne me r g i ngma r k e t se nd eVSdev oor k e urbov e nEur o pa , Ke uz e3 : me dedo ore ur oc r i s i s . Ke uz e4 : a l sut oc hi nEur o pawi l tb e l e g g e n, wa nne e r ?Be l e g g e ri nEur ope s ea a nde l e n s t a a tv oo rwa a nz i nni gmo e i l i j k ek e uz e : z ez i j nhe tg o e dk o ops t , e nups i dei sg r oo ta l s e ur oi ng o e dv a a r wa t e rk o mt , ma a rdo wns i dei se v e nz e e re nor ma l sda tni e tl ukt ! Ke uz e5 : a l suni e ti ne f f e c t e nwi l tb l i j f tg o udhe ta l t e r na t i e f . Ma a rdi v e r s i f i c a t i ev a n he l epo r t e f e ui l l eme tf l i nks t uk“ v e i l i g ”he e f tv oor k e ur . Beg r e e dywhe ne v e r y b o dyi sf e a r f ul . Al suwa c htbe ntumog e l i j kt el a a t . Erg a a tg e e n be l ! Po s i t i v o’ sv e r s usne g a t i v o ’ s . Zi er e a l i t e i to nde rog e n!We e skr i t i s c ht . a . v . uwa dv i s e ur s e nme tna mehunb e l a ng ! AEX: 3 5 0g e mi dde l dei ns c ha t t ng , duse e nko e r s s t i j g i ngv a n1 2 %. Eur o: z a l b i nne n3j a a re ni g e r l e i mut a t i eo nde r g a a n. Go udv e r l i e s tmo me nt um Pe ns i o e nf o nds e n, do ewa ta a ni nf l a t i e be s c he r mi ng !He t z i j v i ag e di v e r s i f i e e r de po r t e f e ui l l e( z i ePI MCO, GLADI )ofv i af onds( z i eKe mpe n)o fi ndi v i due l e i nf l a t i e s wa ps . Ofne e mc o nt a c to pme tRo be c o( La ur e nsS wi nke l she e f tonde r z o e k g e da a nna a ri nf l a t i e b e s c he r mi ng ) . La a tuni e tv e r l e i de ni nv e s t e r i ng e nt edo e ndi e po l i t i c i we l g e v a l l i gz i j n. Uwde k k i ng s g r a de nz ul l e nwe e rs t i j g e n, doorbe t e r eb e ur z e n e nr e nt e s t i j g i ng . Ho udmo e d!
Tips • • •
Ma r t i e nv a nWi nde n: Ne s t l e , Ro y a l Dut c hS he l l , L’ Or e a l , Fug r o, DS M, Edwa r dLo e f f : S y ng e nt a , Anhe ue r , Ne s t l e , Aho l d, S a no f i . Fr i t sBo s c h: 1 . We r e l dha v e , 2 . LBII nt e r ne t ma r ke t e e rme twi ns te no mz e t g r oe i pr a c ht i g eupt r e nd, 3 . Ko n. Ol i e , 4. Doc kwi s e( Ma r i t i e m di e ns t v e r l e ne r )Doc k wi s e he e f te e no v e r e e nk o ms tg e t e k e ndme tOf f s hor eOi l Eng i ne e r i ngCo. ( COOEC)o m opt et r e d e na l sma na g e rv a nCOOEC' sni e uwez wa r e l a di ng e ns c hi pv oo ra l l ede r de pa r t i j e n. Erwe r d e ndo nde r da gg e e nf i na nc i ë l ede t a i l sg e me l d. He tni e uwes c hi pv a n 5 3 . 50 0t o nwo r dtmo me nt e e l g e b ouwdi nhe tChi ne s eS he nz he ne nmo e te i ndma a r t 2 0 1 2wo r de na f g e l e v e r d. He ts c hi pme te e nl e ng t ev a n2 2 2me t e rk a nl a di ng e nt ot 5 0 . 00 0t o nv e r v o e r e n. 5 . Uni l e v e r . S p e c ul a t i e f : I NG.