HGV het 100e doelpunt.indd 1
06-01-12 12:49
HGV het 100e doelpunt.indd 2
06-01-12 12:49
I
G
E H E
G E
HGV het 100e doelpunt.indd 3
H
M
GEH
EIM
M E I
06-01-12 12:49
HGV het 100e doelpunt.indd 4
06-01-12 12:49
Het geheim van het 100e doelpunt
HGV het 100e doelpunt.indd 1
06-01-12 12:49
pssst! Weet jij een spannend geheim? Win een boek met jouw naam erop! www.hetgeheimvan.nl
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 HGV het 100e doelpunt.indd 2
06-01-12 12:49
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
Hans Kuyper
Het geheim van het 100e doelpunt Met tekeningen van Saskia Halfmouw
leopold / amsterdam
HGV het 100e doelpunt.indd 3
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
avi e5/m6 Eerste druk 2012 © 2012 tekst: Hans Kuyper © 2012 omslag en illustraties: Saskia Halfmouw Omslag, logo, schutbladen: Rob Galema Uitgeverij Leopold, Amsterdam / w w w.leopold.nl isbn 978 90 258 6028 8 / nur 282
Uitgeverij Leopold drukt haar boeken op papier met het fsc-keurmerk. Zo helpen we waardevolle oerbossen te behouden.
HGV het 100e doelpunt.indd 4
06-01-12 12:50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
Inhoud Voorzet 7 Hands 13 Tackle 20 Kampioenen 25 Op de bank 33 Eruit 39 Gevloerd 44 Rood 51 Buitenspel 55 Afgelast 62 Scheids! 68 De derde helft 76 Het geheim van Hans Kuyper 83
HGV het 100e doelpunt.indd 5
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 HGV het 100e doelpunt.indd 6
06-01-12 12:50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
Voorzet ‘Doe nou wat, dooie!’ Tommie kijkt op van het schaakbord. Marit trommelt met haar vingers op de tafel. ‘Je zit al een jaar naar die stukken te turen,’ zegt ze. ‘Ga je nog een zet doen?’ Tommie voelt dat hij een kleur krijgt. ‘Ik weet het niet,’ mompelt hij. ‘Het is moeilijk.’ Ja, het is moeilijk. Welke zet moet Tommie doen? Hij kijkt naar de schaakstukken vóór hem. Daar staan ze maar. Bewegingsloos. Dom. Als zijn witte koning nou een bal had, wist Tommie het wel. Dat paard daar links staat helemaal vrij. Dat kan zo doorlopen tot de achterlijn, net zoals Tommie dat zelf altijd doet. En als die lange loper dan door het midden zou opstomen, hadden de twee kleine pionnen daar geen schijn van kans. Die loper zou de voorzet vrij kunnen inkoppen. En dan lag de bal zó in het doel... Maar er is geen doel. En er is geen bal. Er zijn alleen maar houten figuurtjes die doodstil staan te wachten tot Tommie ze beweegt. Witte en zwarte figuurtjes – en veel meer zwarte dan witte, want Marit heeft al heel wat van Tommies stukken geslagen. ‘Deze dan maar,’ zegt Tommie met een zucht. ‘Dit mag toch?’ 7
HGV het 100e doelpunt.indd 7
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
Hij schuift zijn koningin een paar vakjes naar voren. Marit begint te giechelen. ‘Het mag wel,’ zegt ze. ‘Maar je had het niet moeten doen.’ Ze pakt haar toren beet en schuift die het hele bord over. Daar staat hij nu. Pal naast Tommies koning. ‘Schaakmat,’ zegt Marit. Wat een onzin, denkt Tommie. Ik kan die toren toch gewoon slaan? De koning mag één stapje doen. Precies naar het vakje waar de toren staat. Maar als Tommie zijn koning vastpakt, houdt Marit hem tegen. ‘Kijk, mijn koningin,’ zegt ze. ‘De toren staat gedekt.’
8
HGV het 100e doelpunt.indd 8
06-01-12 12:50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
O, wat stom! Tommie heeft het gewoon niet gezien. Ja, de koningin mag zo ver als ze kan, over het hele bord. Marit zal hem wel ontzettend stóm vinden... ‘Noem je dat gedekt?’ roept Tommie. ‘Die koningin staat een heel eind verder! Als ík zo zou dekken, zou de trainer me meteen wisselen!’ ‘Het is geen voetbal,’ zegt Marit rustig. ‘Leg je koning maar dood neer.’ O ja, dat moet. Zo hebben ze het op school geleerd. Als je hebt verloren, moet je je koning plat neerleggen en de tegenstander een hand geven. Bij voetbal gaat dat anders. Als je hebt verloren, geef je niemand een hand. Dan ga je stampvoetend en met een rooie kop naar de kleedkamer. Totdat de trainer roept dat je wél iedereen een hand moet geven. Dat doe je dan, strak naar je schoenen kijkend. En in de kleedkamer schop je tegen de vuilnisbak. Zo gaat dat bij voetbal. Maar dit is schaken. Een keurige sport. Een sport die heel langzaam gaat. Té langzaam. Je moet er veel geduld voor hebben. En je moet er ontzettend veel bij nadenken. Je moet van plan kunnen veranderen als er iets onverwachts gebeurt. Allemaal dingen waar Tommie niet goed in is. ‘Sjongejonge, dat was écht dom,’ zegt Marit. ‘Die koningin dekte het veld naast de koning, zag je dat niet? En toen jij die weghaalde, was het afgelopen. Het was net zoiets als, eh...’ ‘Ja ja,’ zegt Tommie. Hij wil dat Marit erover ophoudt. Hij begrijpt er toch de helft niet van. Maar Marit houdt natuurlijk niet op. Ze is de schaakkampioen van hun klas. 9
HGV het 100e doelpunt.indd 9
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
‘Net zoals bij voetbal,’ zegt ze. ‘Dat de tegenstander de bal voor je neerlegt en de keeper gaat naast het doel staan en ze zeggen: “Toe maar!” Zoiets.’ Ja, dat zal wel. Het zal wel heel erg ontzettend dom geweest zijn. Maar bij voetbal gebeurt zoiets niet. Want voetbal is een échte sport. De enige sport, eigenlijk. ‘Wil je nog een potje?’ vraagt Marit. Tommie schudt zijn hoofd. ‘Ik wil liever naar buiten,’ zegt hij. ‘Laten we naar de tuin gaan. Heb je zin om te voetballen?’ ‘Weet je niets anders?’ Tommie kijkt Marit aan. Ze glimlacht naar hem. Maar wat bedoelt ze met ‘iets anders’? Wat wil ze dan? Tommie zou het moeten vragen, maar dat doet hij niet. ‘We kunnen een ijsje gaan halen,’ zegt Marit. ‘Ik heb geld meegekregen van mijn moeder.’ Nou goed, dat is ook leuk. Het is nog vroeg in het voorjaar, maar het is prachtig weer. Hoog in de blauwe lucht schuiven wat witte wolken voorbij. De hele wereld ruikt naar gras. ‘Bij svz is een snackbar,’ zegt Tommie. ‘Dat is veel te ver,’ zegt Marit. ‘Er is er ook eentje hier om de hoek.’ 10
HGV het 100e doelpunt.indd 10
06-01-12 12:50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
Ja, dat weet Tommie ook wel. Maar hij was liever naar de voetbalvelden gegaan. Met zulk weer zijn er altijd wel wat jongens aan het spelen. Het is alsof Marit zijn gedachten leest. ‘Je gaat niet voetballen vanmiddag,’ zegt ze. ‘Vanmiddag heb je met mij afgesproken.’ Nou, zo is het niet helemaal gegaan. Het is eigenlijk zo dat Marit met Tommie heeft afgesproken, niet andersom. En Tommie wilde geen nee zeggen. Waarom eigenlijk niet? Omdat Marit misschien wel leuk is. Of omdat het moeilijk is om nee te zeggen als Marit iets wil. Wat misschien ook weer leuk is. Of omdat, omdat... Omdat Tommie alles altijd moeilijk vindt. ‘Ik heb wel trainen vanmiddag,’ zegt Tommie. ‘Ja, om vijf uur. Tot die tijd ben je met mij.’ Tommie zucht. Zwijgend lopen ze de hoek om. Marit doet de deur van de snackbar open. Er zit niemand die Tommie kent. Eigenlijk ook wel goed dat ze naar deze snackbar zijn gegaan. Bij svz waren ze misschien iemand van Tommies elftal tegengekomen. En stel je voor dat die hem dan met Marit had gezien... Linksbuiten Tommie, held van de e-top van svz – met een méísje... Hij zou zich rot geschaamd hebben! ‘Wat voor ijs wil je?’ vraagt Marit. ‘Ik neem altijd poep met kots.’ Ze wijst naar een foto aan de wand van een chocoladeijsje met nootjes erop. Tommie schiet in de lach. ‘Dat wil ik ook wel,’ zegt hij. Op het terras zijn nog twee stoelen vrij. Tommie en 11
HGV het 100e doelpunt.indd 11
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
Marit gaan naast elkaar zitten. Marit giechelt even. ‘Leuk hè, wij tweeën,’ zegt ze. Ja, leuk. Of niet leuk. Ja, wél leuk. Zolang niemand het maar ziet. En het zou nog leuker zijn als Marit wilde voetballen. Nee, want dan zou iedereen haar zien. En misschien kán Marit niet voetballen. Dan kun je beter schaken. Maar Tommie kan niet schaken. Leuk. Niet leuk. Tommie kijkt nog maar eens opzij. Leuk. Sjongejonge, wat ingewikkeld.
12
HGV het 100e doelpunt.indd 12
06-01-12 12:50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
Hands En het kan zo simpel zijn. Zo eenvoudig. Als je eenmaal weet hoe het moet, gaat alles vanzelf. Tommie ziet de hoge uittrap van Jasper op zich afkomen. Zonder na te denken vangt hij de bal op zijn borst. Hij passt terug op Mehmet, die daar altijd staat in dit soort situaties. Daarna draait hij weg bij zijn verdediger en sprint de vrije ruimte in. Mehmet heeft de bal al vooruit gestuurd. Zo hebben ze dat getraind. Tommie rent door tot aan de achterlijn. Die verdediger is vlakbij, Tommie kan hem horen hijgen. Maar dat is geen probleem. Plotseling inhouden, voet op de bal, en achter de verdediger langs een voorzet richting de penaltystip. Waar Leroy klaarstaat, zoals afgesproken. Leroy, die nooit mist. Nu dus ook niet. De bal knalt zo hard tegen de staander achter in het doel dat het net een stukje van de grond komt. Die keeper heeft waarschijnlijk niet eens gezien wat er gebeurde. Hij staat verstijfd op de doellijn. Goal. Zes-nul. Echt, als je weet wat je moet doen, is voetbal het simpelste spel van de wereld, denkt Tommie. En daarom is het ook zo heerlijk om te spelen. Geen problemen, ervoor zorgen dat je staat waar je moet staan. En weten dat de 13
HGV het 100e doelpunt.indd 13
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
andere tien ook op hun plek zijn. Vertrouwen op elkaar en op de afspraken. Leroy rent naar Tommie toe en geeft hem een high five. ‘Klassebal weer, maat!’ roept hij vrolijk. De rest van het team komt ook aangerend. Leroy en Tommie worden op de schouders geslagen. En ver weg, in zijn doel, steekt Jasper twee duimen in de lucht. ‘svz, terug naar je eigen helft, alsjeblieft!’ zegt de scheidsrechter. Flauwe kerel. Je mag een doelpunt toch wel even vieren? Tommie sjokt terug naar de middenlijn. Om te pesten blijft hij met één voet op de verkeerde helft staan. ‘Jongeman...’ De scheidsrechter wijst dreigend naar hem. De man ziet er weer belachelijk uit, vindt Tommie, met die wijde broek boven zijn witte spillebenen. Maar het is wel de scheidsrechter en je moet altijd doen wat hij zegt. De scheids beslist. Zo leert de trainer hen dat en hij is daar erg streng in. Tommie stapt grijnzend terug op zijn eigen helft. De scheidsrechter fluit en de tegenstander trapt maar weer eens af. Erg veel zin hebben die jongens er niet meer in, zo te zien. Het is ook niet leuk om zo zwaar te verliezen. Al weet Tommie daar eigenlijk niet zoveel van, want sinds hij in de e-top speelt heeft hij niet meer verloren. De wedstrijd gaat verder. De tegenstander dringt zowaar een beetje aan. Ze kunnen natuurlijk niet meer winnen, maar die ene goal willen ze nog wel maken. Voor de eer. Zelfs hun rechtsback gaat mee naar voren. En dus moet Tommie achter hem aan. 14
HGV het 100e doelpunt.indd 14
06-01-12 12:50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
Die jongen is nog aardig snel, trouwens. Hij is al bijna binnen de zestien meter! Tommie haalt diep adem en versnelt wat. Nu is hij op gelijke hoogte. Daar, de tegenstander laat de bal iets te ver van zijn voet springen. Tommie zwaait zijn rechterbeen naar voren en laat zich vallen. Zo tikt hij de bal keurig opzij. Het is allemaal niet zo ingewikkeld... Dan voelt hij een venijnige trap tegen zijn rechterkuit. Boven zich ziet hij zijn tegenstander kantelen in de lucht, fladderend met de armen als een aangeschoten vogel. Met een kreet belandt hij op zijn rug op het kunstgras. Tja, dat kan gebeuren. Niks aan de hand. Tommie staat op en loopt naar zijn tegenstander toe om hem overeind te helpen. Maar de scheidsrechter fluit snerpend en wijst naar de penaltystip. Pardon? Tommie speelde gewoon de bal. Het was een keurige sliding! ‘En je mag blij zijn dat ik je geen vijf minuten straf geef, jongeman,’ zegt de scheidsrechter. ‘Hij speelde de bal!’ roept Jasper. ‘Eerst de man, daarna pas de bal,’ zegt de scheidsrechter. Hij staat bij de penaltystip en is duidelijk heel zeker van zijn zaak. Wat is dat toch altijd met scheidsrechters? denkt Tommie. Soms is het net of ze het hele spel niet begrijpen. Alsof ze alleen maar gelijk willen hebben. Het hele team begint zich er nu mee te bemoeien. De scheidsrechter blijft rustig staan en wacht tot het rumoer is afgelopen. ‘Accepteren!’ roept de trainer vanaf de zijlijn. ‘Mondje dicht, svz!’ 15
HGV het 100e doelpunt.indd 15
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
‘Laat maar,’ zegt Tommie tegen Jasper. ‘Het maakt toch niet uit. Stop jij die penalty gewoon.’ Jasper gaat op zijn doellijn staan. Tommies verdediger legt de bal op de helderwitte stip en loopt langzaam achteruit. ‘Keeper, blijf op je lijn,’ zegt de scheidsrechter. En dan blaast hij kort op zijn fluit.
16
HGV het 100e doelpunt.indd 16
06-01-12 12:50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
De verdediger neemt een aanloop en haalt uit. Het is een hard schot, laag naar de rechterhoek. Maar Jasper is snel. Hij duikt naar beneden als een havik die een muis in het vizier heeft. Met zijn linkerhand weet hij de bal nog net voor de lijn te keren. Het ding springt met een boogje terug richting penaltystip. De verdediger sprint naar voren en probeert de bal op zijn borst te vangen. Dat lukt maar half, en dus gebruikt hij zijn rechterarm erbij. De bal huppelt het doel in, vlak langs Jaspers machteloze voeten. ‘Hands!’ brult Tommie. Maar de scheidsrechter wijst naar de middenstip. De man heeft niks gezien! Hij keurt het doelpunt goed! Hoe is het mógelijk... ‘Hij deed het met zijn arm!’ roept Tommie nog maar een keer. ‘Dat kon ik niet zien,’ zegt de scheidsrechter kalm. Nee, hij stond aan de andere kant. Misschien kon hij het inderdaad niet zien. Maar toch, een scheidsrechter hoort meer te zien dan een normaal mens. De wedstrijd is meteen afgelopen. De twee teams schudden elkaars handen en bedanken de scheidsrechter. Tommie loopt hem straal voorbij, op weg naar de kleedkamer. Hij schudt geen handen met een blinde kip. En als ze straks thuis zijn, zal hij het er nog wel eens over hebben. Maar nu niet. Nu zéker niet. ‘Keurig, jongens,’ zegt de trainer. ‘Zes-een. Een prima uitslag. We staan nu al twaalf punten voor op nummer twee. Als we volgende week winnen, zijn we kampioen!’ 17
HGV het 100e doelpunt.indd 17
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
Kampioen, in maart? Dat is wel heel vroeg! ‘Tegen wie spelen we dan?’ vraagt Mehmet. ‘Uit tegen Strandvogels,’ zegt de trainer. ‘Die staan onderaan.’ ‘Dan zijn we dus nú al kampioen!’ roept Leroy. Het hele team begint te juichen. Tommie lacht en juicht mee. Wat maakt die penalty nog uit? Een goaltje tegen meer of minder, daar gaat het niet om. Als svz maar wint. En dat doen ze. Altijd. Zo simpel is het. ‘Gewonnen zeker?’ vraagt Tommies moeder. ‘Natuurlijk! Met zes-een,’ zegt Tommie. ‘Eigenlijk was het zes-nul, maar de scheids was zijn bril weer eens vergeten.’ Tommies moeder lacht. ‘Het is ook altijd wat met hem,’ zegt ze. ‘Dat de club hem niet ontslaat!’ Tommies vader stapt de keuken binnen. ‘Wie moet er ontslagen worden?’ vraagt hij. ‘De scheidsrechter,’ zegt Tommies moeder. ‘Wie anders?’ Tommies vader kan er niet om lachen. ‘Een mens doet wat hij kan,’ zegt hij alleen. ‘Nee,’ roept Tommie. ‘Juist niet. Jij doet juist iets wat je níét kunt. Dat is nou net het probleem!’ Zijn vader wil iets terugzeggen, maar zijn moeder is sneller. ‘Marit belde net,’ zegt ze. ‘Ze heeft verloren met tennis en nu wil ze heel graag vanmiddag naar de bioscoop. Met jou.’ 18
HGV het 100e doelpunt.indd 18
06-01-12 12:50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
O, alweer? denkt Tommie. We hebben woensdag toch al ijs gegeten? Maar hij knikt toch. ‘Dan ga ik even iets anders aantrekken,’ zegt hij. Hij weet niet waarom hij dat zegt. Het is iets wat hij zijn moeder wel eens heeft horen zeggen als ze uitging, of als er visite kwam. Het is gewoon een zin. Als Tommie de keuken uit loopt, hoort hij zijn vader mopperen. ‘Dat zijn geen leuke grapjes,’ zegt hij. ‘Ik doe het voor de jongens.’ Wat zijn moeder antwoordt, kan Tommie niet meer verstaan. Hij wíl het ook niet verstaan. Want het is vast weer iets onaardigs.
19
HGV het 100e doelpunt.indd 19
06-01-12 12:50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
Tackle Op de woensdagtraining zit er opeens een nieuwe jongen in de kleedkamer. Een smalle jongen met diepzwart haar. Hij draagt geen svz-trainingspak, maar een blauw jasje. Zo valt hij nog meer op. ‘Mag ik jullie voorstellen,’ zegt de trainer. ‘Dit is Rajiv. Hij is net verhuisd en vroeger speelde hij bij Strandvogels. Nu gaat hij het bij ons proberen.’ ‘Bij Strandvogels? Daar moeten we zaterdag tegen!’ roept Leroy. ‘Kan hij ons mooi wat tips geven,’ zegt de trainer met een lach. ‘Hebben we niet nodig,’ zegt Tommie. ‘We winnen toch wel.’ Rajiv zwijgt. Hij lijkt een beetje verlegen. Het is ook niet makkelijk om aan het eind van het seizoen opeens naar een andere club te gaan. Tommie zou zijn eigen team nooit willen missen. ‘Wat speel je?’ vraagt Leroy. ‘Linksbuiten,’ zegt Rajiv. ‘Dan heb je pech, want dat speel ik al,’ zegt Tommie. De trainer legt een hand op Rajivs schouder. ‘We zullen zien,’ zegt hij. ‘Laten we eerst maar eens aan de training beginnen. Als we kampioen willen worden, moeten we fit zijn.’ ‘Geen probleem, coach,’ zegt Jasper. 20
HGV het 100e doelpunt.indd 20
06-01-12 12:50