Breeduit
Nieuw beroep regelen? Do it yourself Bijzonder beeld
Nieuwe sterren in alle vakken Vakkind Lieske (9), wil uitvinder zijn
“Het wiel was eerst ook een gek idee” Vakmensen
nummer 3 | september 2015
inhoud
04
06
12
15
Vaktaal
Ter zake
Bijzonder beeld
Vakvaders & moeders
In dit nummer veel over ‘nieuw’ zo
Toch weer die kleine lettertjes: je
Het is een bijzonder beeld: 35
Lieske (8) weet al wat zij wil. En
na de zomertijd. De tijd van opge-
hoeft je opleidingsgeld niet altijd
Nederlandse jongeren die zich
dat wil ze samen met haar vrien-
ruimd opnieuw beginnen, je carriè-
terug te betalen aan je werkgever
als een olympisch team inzetten
dinnen. Ze helpt ook graag, net
re vernieuwen, nieuwe wetgeving,
als je vertrekt. Maar wat als je de
om hun vakgebied te laten schit-
als haar moeder die coach is.
een nieuw scholingsfonds, een
opleiding niet kon afmaken? CNV
teren. In São Paulo deze keer, op
nieuwe VakM... Veel leesplezier!
Jurist Matthijs beet zich vast, en...
de tweejaarlijkse Worldskills.
COLOFON Vak M is het ledenmagazine van CNV Vakmensen. Tiberdreef 4 / 3561 GG Utrecht | Postbus 2525 / 3500 GM Utrecht | T 030 75 11 007 | e-mail redactie
[email protected] | website www.cnvvakmensen.nl Eindredactie Mireille Struik | Redactie Miriam de Rooij / Stefan Valk / Kees de Vos / Anouk Zwager | Met medewerking van Milou Althof / Gijs Dupont / Elise Foppen / Karin de Goey / Marjolein Haak / Ellen Klumper / Caroline van Oosten de Boer / Bas Vlemminx / Bernie Mulder | Grafische vormgeving Robert-Paul van Hardeveld / Bernadine de Mooij | Beeldredactie Bernadine de Mooij | Grafische verzorging Senefelder Misset, Doetinchem | Advertentie-acquisitie PSH Media Sales / Frank Roosenbeek:
[email protected] / 0314 355 830 of Suzanne Weijl:
[email protected] / 0314 355 836. ISSN 2212-9812 | © september 2015
> fotografie voorpagina via Hans Sloot
25
26
Eropuit
Breeduit | Vernieuwen? Do it yourself
Veel najaarsactiviteiten vanuit
Jarenlang wisselen ‘ja’ en ‘nee’ elkaar af en sluimert de wens het
de bond voor Anders Actieven en
werkroer om te gooien. Totdat er ergens, zomaar een breuk ont-
voor senioren. Als je snel bent kun
staat. En als je dan goed kijkt, blijken er ineens best wat kansen die
je 29 september nog mee naar
je naar je hand kan zetten!
Bataviawerf in Lelystad!
en verder... CNV Mix ....................................................................... 10 Sectorzaken ................................................................ 16 Ook een vak ................................................................. 18 Puzzel .......................................................................... 23 De bond in jouw buurt ................................................. 24 Nieuwe bewegingen .................................................... 33 Tot je dienst ................................................................. 34 Dat staat je goed ......................................................... 35
vaktaal hoe heb jij dat geregeld
Werken in ‘oorlogsgebied’ de voorzitter
Nieuwe kansen
Een paar keer per week rijdt internationaal vrachtwagenchauffeur Frans de Jong (57) uit Terneuzen naar Groot-Brittannië. De oversteek naar Engeland maakt hij in het Franse Calais, dat de laatste maanden veel weg heeft van een oorlogsgebied. De toenemende agressie van vluchtelingen maakt van Calais een surrealisti-
Vernieuwing, een belangrijk thema in deze
sche plek: “Deze mensen willen naar Engeland en een beter bestaan opbouwen.
VAKM, zien we overal. Innovaties creëren
Koste wat het kost. Daarom proberen ze in de vrachtwagen te komen, het maakt
nieuwe beroepen, nieuwe kansen voor schoon-
ze eigenlijk niet uit hoe. Sommigen gewapend met stokken of ijzeren staven. Ze
makers en nieuwe wetgeving. Bijvoorbeeld de
hebben al eens een buitenspiegel van mijn wagen kapotgeslagen. Het voelt als
Wet werk en zekerheid (Wwz).
een oorlogsgebied.”
Die Wwz regelt sinds 1 juli de doorstroom van
Ja, ik kan wel zeggen dat ik écht bang ben.
flexibel naar vast werk en garandeert een ‘transitievergoeding’ voor werknemers die na twee jaar ergens gewerkt te hebben, ontslagen wor-
De maatregelen die De Jong neemt, zijn aanvankelijk eenvoudig: “Zo’n twintig
den. Ik vind de doelstelling van minister Asscher
kilometer voor Calais vergrendel ik mijn deuren. Mijn geld en paspoort stop ik in
prima. Tegelijkertijd zie ik dat malafide werk-
mijn zakken - ready to run. Buiten Calais voel je de spanning al in de lucht han-
gevers alweer op zoek zijn naar mogelijkheden
gen. Ja, ik kan wel zeggen dat ik écht bang ben. Elke keer als ik voorbij de laatste
om onder de wet uit te komen. In aanloop naar
controle ben, bel ik mijn vriendin. Zij zit thuis ook in spanning.”
de wet zagen we dat mensen massaal ontslagen werden. Nu zien we werkgevers druk bezig de
Niet genoeg
betaling van de transitievergoeding te ontwijken.
Voor de lange termijn zijn De Jongs maatregelen niet genoeg. “De veiligheidsmaat-
In deze editie ook verhalen van schoonmakers
regelen zijn vooral voor de wagen en vracht. Maar de veiligheid van de chauffeur is
over de opleidingskansen die wij hen bieden (p26)
belangrijker. Vandaar dat ik in actie ben gekomen. Onlangs bezocht ik op uitnodiging Eurocommissaris Violeta Bulc, die beloofde in actie te komen voor chauffeurs.” <
en zo hun loopbaan een sterke impuls geven. Maar innovaties en economische veranderingen bieden ook kansen. Wie had tien jaar geleden gedacht aan beroepen als moleculair kok of drone-operator? Toch, veranderingen kunnen bedreigend overkomen. De inhoud van je werk verandert opleiding nieuwe mogelijkheden ontstaan. Heb je daarbij advies, praktische informatie of juridische bijstand nodig? Wij helpen jou graag! Arend van Wijngaarden voorzitter CNV Vakmensen
4
VAK M | september 2015
> fotografie Bob Verwiel
of je baan verdwijnt. Vaak blijkt dat met enige
> fotografie Dirk Hol
net binnen
de vrijwilliger
Mensen ontmoeten Mensen ontmoeten uit alle windstreken en hen helpen. Dat motiveert Adrie van Maurik (61) uit Oude-Tonge in zijn vrijwilligerswerk als belastinghulp. “Hulp geven aan een schilder kan weer heel anders zijn dan aan een vrachtwagenchauffeur of schoonmaker. Daarin schuilt voor mij de uitdaging.” Als Adrie niet puzzelt op belastingaangiftes, flyert hij voor de bond op vrachtwagenparkeerplaatsen. In het Nederlands, Pools en Russisch. “Om chauffeurs te laten weten dat ze de bond kunnen inschakelen, als ze merken dat hun cao niet wordt nageleefd. Het is zaak misstanden aan de kaak te stellen. Dat kun je al doen met een mailtje naar
[email protected].” < Adrie besteedt zo’n vijf uur per week aan zijn vrijwilligerswerk.
Werken op zaterdag Het is onrustig op het werk van Louise de Vrijer (51). De laboratorium-analiste werkte onlangs gedwongen in het weekend. “Van de bond waar ik eerder lid van was, miste ik de ondersteuning bij deze en andere > fotografie Dirk Hol
veranderingen op mijn werk,” zegt De Vrijer. “Over CNV Vakmensen hoor ik goede verhalen. Dus mocht er hulp nodig zijn, dan zit ik goed. Ik hoop dat ze er voor mij en mijn collega’s zijn als het nodig is. Samen staan we sterk. Bijvoorbeeld als we voor hetzelfde loon ineens op zaterdag moeten werken.” <
bestemming bereikt? Vrolijk spannend spel in meelfabriek Het markante industrieel complex De Meelfabriek in Leiden bestaat uit dertien gebouwen. Tot 1988 thuisbasis van NV Meelfabrieken ‘De Sleutels’ v/h De Kos> fotografie Remco Koers
ter & CO. Sinds de monumentenstatus in 2000 wordt gewerkt aan uitvoering De samenwerking met je team of vrienden eens variëren?
van het masterplan waarin wonen, werken en recreëren samenkomen. Eentje
De EscapeRoom staat tot jullie beschikking! Mail ons waarom
opereert al volop: de EscapeRoom. Een evenement goed voor teambuilding
jullie team van max 7 personen deze prijs (t.w.v. bijna honderd
met je collega’s of een leuke middag met vrienden: binnen een uur de deur openkrijgen door de juiste aanwijzingen in de kamer te vinden! <
euro) wil winnen:
[email protected]
www.vakm.nu/escape-room
VAK M | september 2015
5
ter zake
kwestie: scholingskosten Maarten van Velzen* heeft een nieuwe baan. Maar de feestvreugde wordt flink verstoord door een gepeperde rekening van zijn voormalige werkgever. Of hij nog even ruim 20.000 euro aan scholingskosten wil terugbetalen. Is dat wel terecht? Een jurist van CNV Vakmensen bijt zich vast in de kleine lettertjes. * De naam is om privacyredenen veranderd.
6
VAK M | september 2015
Domper op de laatste werkdag
Ik moest ruim 20.000 euro terugbetalen Op zijn laatste werkdag haalt Maarten van Velzen* gebak voor zijn collega’s. Terwijl hij met de taartdozen onderweg is naar de zaak, belt de directeur. Of hij langs wil komen. Daar wacht een onaangename verrassing. “De directeur begon over een opleiding die
Dat wordt opeens een probleem als Maar-
ik jaren geleden had gevolgd. Die moest ik
ten jaren later, in juni 2014, een nieuwe
van hem terugbetalen, meer dan twintig-
baan vindt als projectleider. “Eerst was er
duizend euro. Ik was het daar totaal niet
niks aan de hand. Ik heb m’n baan opge-
mee eens. Maar hij bleef erbij dat ik nog
zegd en mijn werk overgedragen. Dat liep
een rekening zou krijgen.”
eigenlijk allemaal soepel. Bij personeels-
Even later, tijdens het taartmoment, laat
zaken heb ik ook nagevraagd hoe het zat
Maarten niks merken aan zijn collega’s.
met de opleiding, of er misschien nog iets
“Dat vond ik niet chic. Ik heb geprobeerd
te verrekenen was. Misschien was dat niet
om er een gezellig moment van te maken.
slim en heb ik daar slapende honden mee
Maar intussen spookte dat gesprek nog
wakker gemaakt. Maar ik wilde niet ach-
wel door mijn hoofd. Twintigduizend euro!
teraf voor verrassingen komen te staan.”
Ik had er echt een
_______
kater van.”
Struikelblok Het gaat om een MBA-opleiding (Master of Busi-
Het CNV heeft puik werk geleverd _______
ness Administration), die hij in de
De personeelsfunctionaris mailt hem alle betaalde facturen (de laatste is van december 2010) en kopieert in het bericht ook de directeur mee.
periode 2008-2010 met instemming van de
“Dat laatste vond ik wel raar. Waarom
werkgever volgde. “Ik heb de hele oplei-
stond hij in de cc? Waarschijnlijk is toen de
ding met goed resultaat doorlopen. Alleen
bal gaan rollen. Het bleef een paar weken
het laatste onderdeel, de scriptie, was
stil, tot dat merkwaardige gesprek op m’n
voor mij het struikelblok. Er ging enorm
laatste werkdag. Toen kreeg ik van de
veel tijd in zitten. Door allerlei oorzaken,
directeur te horen dat ik alles moest terug-
ook de drukte op het werk en de slechte
betalen, ook al was het van jaren geleden,
begeleiding van mijn eigen werkgever, is
omdat ik de opleiding niet had afgemaakt.”
het uiteindelijk niet gelukt om de scriptie af te ronden.” Lees verder
>
VAK M | september 2015
7
ADVERTENTIE
8
VAK M | september 2015
ter zake >
>
door Kees de Vos > fotografie Johan Scholtens, NFP Photography
Het bedrijf verschuilt zich achter een
taalt. Dat wordt schriftelijk vastgelegd. De
Rechtszaak
‘regelingenboek’ van het bedrijf, waarin dat
werknemer weet dan waar hij aan toe is en
Maar het bedrijf houdt voet bij stuk en
allemaal zwart-op-wit zou staan. “Ik ben
de werkgever krijgt een deel van het geïn-
eist terugbetaling van het scholingsgeld.
het gaan lezen, maar volgens mij klopte
vesteerde bedrag terug. Maar de termijn
Maarten kan ook fluiten naar de 5.400 euro
het niet”, zegt Maarten. Hij vraagt eerst zijn
van drie jaar was in dit geval ruimschoots
aan vakantiedagen die hij nog tegoed heeft,
zwager om advies en schakelt vervolgens
verstreken. En deze specifieke situatie, een
want dat geld pikt het bedrijf alvast als
het CNV in. Rechtshulpverlener Matthijs
niet volledig afgeronde studie, stond hele-
voorschot in. Na brieven en en aanmanin-
van de Wetering schiet al snel gaten in het
maal niet in het regelingenboek. Het was
gen van het CNV draait het uiteindelijk uit
regelingenboek. “Het rammelde aan alle
een kromme redenering van de werkgever
op een rechtszaak. De werkgever haalt vol-
kanten”, zegt Matthijs. “Als je op kosten
dat Maarten alles moest terugbetalen,
ledig bakzeil, Maarten hoeft niets terug te
van je werkgever een opleiding volgt en
omdat hij het diploma niet had gehaald.”
betalen en krijgt alsnog zijn vakantiedagen
binnen drie jaar vertrekt, is het gebruikelijk
uitbetaald. Een belangrijke uitspraak, zegt
dat je een deel van de opleiding terugbe-
Van de Wetering. “De rechter zegt hiermee dat onduidelijkheid in een studiekostenbe-
Rechtshulpverlener Matthijs van de Wetering: “Verdiep je goed in de regels, voordat je via je werk een opleiding volgt.” <
ding voor rekening van de werkgever komt. Ook speelt mee dat er vier jaar zit tussen het einde van de studie en het ontslag. Een werknemer kan niet achteraf met hoge kosten worden geconfronteerd.” “Het CNV heeft puik werk geleverd”, vindt Maarten. “De eerste weken, na dat gesprek met de directeur, had ik er flink last van. Het gaf onrust en onzekerheid. Ik had vakantie, maar ik heb er weinig aan gehad. Toen ik merkte dat Matthijs zich erin vastbeet, kreeg ik er weer vertrouwen in. Ik heb me echt gesteund gevoeld in die tijd. Op zo’n moment ben je blij dat je via het CNV goede rechtsbijstand hebt.” <
Tips Als je via je werk een opleiding of cursus volgt, verdiep je dan eerst goed in de voorwaarden. Vaak geldt een terugbetalingsregeling, als je een opleiding zelf afbreekt of binnen drie jaar vertrekt. Lees dus eerst de studieovereenkomst, voordat je een handtekening zet. Vragen? Neem dan contact met ons op (zie pagina 34).
VAK M | september 2015
9
cnv mix Nieuw voor onze jongeren
nu en straks
‘Weet jij wat het minimumjeugdloon is?’ Met die vraag opende het digitale platform NEXTNOW begin september ‘het scherm’. Op www.nextnow.nl krijgen jongeren dagelijks antwoord krijgen op al hun vragen over werk, inkomen en studie. De vakbond staat de jongeren met raad en daad terzijde in informatieve blogs, filmpjes, beelden. “Met NEXTNOW voorzien we jongeren dagelijks van handige informatie”, zegt Anouk Zwager, bedenker van het platform. “Of het nou gaat over sollicitatiegesprek voeren of invullen van je belastingaangifte. Natuurlijk combineren we de informatie met ‘fun’: zoals een video met bewegingsoefeningen voor op het werk of een interview met een bekende Nederlander. We willen leden en potentiële leden op een interactieve manier laten kennismaken met de bond.” NEXTNOW volgt NEXT op, het jongerenmagazine dat in au-
CNV Vakmensen heeft meer dan 25.000 leden van 29 jaar en jon-
gustus voor het laatst verscheen.
ger. Sinds deze maand speciaal voor hen: www.nextnow.nl
Wij zoeken jou
belastinginvullers CNV Belastingservice, onderdeel van de Ledenservice van CNV Vakcentrale, zoekt ter uitbreiding van de vrijwilligersteams in de regio’s weer belastinginvullers! Ervaring bouw je op tijdens de belastingzittingen van voorjaar 2016, waar je in eerste instantie onder begeleiding start als ‘beginnend invuller’. Voor die tijd, in oktober en november, krijg je een training van maximaal zes dagdelen. Als belastinginvuller krijg je elk nieuw jaar bijscholing voordat de zittingen beginnen. Je dient voor minimaal vijf belastingzittingen in maart/begin april als invuller beschikbaar te zijn.
Belangstelling? Ben je CNV-lid of partner of kind van een CNV-lid, mail dan je gegevens naar
[email protected] of neem contact op met Maud Marres, landelijk coördinator CNV Belastingservice, 030 751 12 86 en we sturen je een intakeformulier toe.
10
VAK M | september 2015
WWZ in één oogopslag W De Wet Werk en Zekerheid, ofwel de Flexwet, verandert dit jaar veel aan de positie van werknemers rond ontslag. Op www.vakm.nu/flexwet zie je veranderingen in één oogopslag. Je kunt er ook je ervaringen delen en je leest over de laatste fase: verkorting van de ww.
Voorzichtige lach na tragedie V
Lees meer over... Dagelijks ontvangt CNV Vakmensen vragen over
Op het verenigingscongres vorig jaar schonk CNV Vakmensen tienduizend euro aan BSSF - de vakbond in Bangladesh - om in te zetten voor hulp aan de slachtoffers van de ingestorte kledingfabriek in Dhaka.
arbeidssituaties. In deze rubriek lees je enkele actuele vragen met een kort antwoord. Het uitgebreide antwoord staat op www.vakm.nu/arbeidsinfo. 1>> Over twee maanden ben ik werkloos. Ik hoor dat de WW is veranderd?
BSSF zette het geld in voor meerdere doelen: vakbondswerk bekender maken,
Vóór 1 juli berekende het UWV het sociale verzeke-
een naaiatelier bouwen en ijveren voor compensatiegelden voor de slachtoffers.
ringsloon, verdiend in het jaar voor je werkloosheid, en deelde dit door het aantal gewerkte dagen. Had je niet het gehele jaar gewerkt, telden alleen de gewerkte dagen bij de laatste werkgever. Vanaf 1 juli gaat de uitkeringsinstantie voor dit zogeheten dagloon tot aan de WW uit van het ‘sociale verzekeringsloon’, wat de werknemer verdiende tot twaalf maanden voor de werkloosheid. Die twaalf maanden gelden ook als het loon is verdiend bij verschillende werkgevers of in verschillende dienstverbanden bij dezelfde werkgever. 2>> Kan ik werken naast de WW?
Er rolden mooie resultaten uit! Na twee jaar is er voldoende geld voor een fonds
Ja. Van het extra inkomen in de WW, verrekent het
dat aan slachtoffers en de familie uitkeert. Hiervoor heeft BSSF samen met an-
UWV 70% met de WW-uitkering. Dus 30% van het
dere bonden modemerken wereldwijd aangesproken zich ook verantwoordelijk
inkomen is in zo’n maand ook echt extra inkomen
te voelen voor de slachtoffers van een ramp zoals deze in een lage-lonenland.
naast de uitkering. In de eerste twee maanden verrekent het UWV overigens 75% van de verdiensten
Eerlijk kleding maken kan
met de uitkering.
In het compleet ingerichte naaiatelier kunnen mensen op een eerlijke manier kleding maken. Ook is er plek voor door de ramp blijvend gehandicapten. Met
3>> Wat is de Werkkostenregeling?
een vakbondscongres voor vrouwen en jongeren, maakte BSSF de betrokken-
De Werkkostenregeling (WKR) is sinds dit jaar ver-
heid bij bondswerk groter. Verder was er aandacht voor het solidariteitsproject
plicht voor werkgevers. Mogelijk valt de fiscale ver-
‘De onaanraakbare’: mensen die om hun kleur of handicap verstoten zijn, werk
rekening van de vakbondscontributie daaronder. Als
geven in het naaiatelier.
jouw werkgever dat niet wil, dan dient hij over het contributiebedrag werkgeverslasten in te houden.
www.vakm.nu/bangladesh
Dus buiten de WKR om, als dat in jouw cao staat.
VAK M | september 2015
11
bijzonder beeld
>
door Miriam de Rooij > fotografie Skills Netherlands
Harde data bij heel veel passie Strak geconcentreerde ogen, de lippen stijf op elkaar, het was een terugkerende gezichtsuitdrukking van de gemiddelde deelnemer aan Worldskills 2015. Op deze grootse wedstrijd in ambachtelijkheid strijden iedere twee jaar jonge vakmannen en vakvrouwen een week lang om de titel ‘Beste vakman of vakvrouw van de wereld’. Een recordaantal jongeren - twaalfhonderd deed mee aan deze 43e editie: samen bezig in zo’n 45 vakrichtingen. Nederland kon dit jaar 35 jonge landgenoten sturen, meer dan ooit. Dat is 35x onversneden talent, want geloof ons, anders kom je daar niet. De locatie was het exotische São Paulo, voor het eerst werd Worldskills daarmee in Zuid-Amerika gehouden. Na een week vlogen de dutchgirls en boys naar huis met titels op zak als ‘Excellent vakmanschap’ en ‘The best of nation’. Om precies te zijn, de helft van alle deelnemers. Alle anderen zaten slechts een pietsie onder de ‘norm’ van 500 punten, het criterium voor ‘Excellent vakmanschap’. En zodoende bleek Nederland heel wat excellent vakmanschap in huis te hebben. In de metselarij, de houtbewerking, grafisch ontwerpen, banketbakkerij, elektrische installatietechniek, bloemisterij, kookkunstenaarsvak enzovoort. Op de uitreiking kwam de ontlading: dans, tranen, uitzinnige vreugde en diepe vermoeidheid. De sterren stralen want zo bezig zijn met wat je het liefste doet, is eigenlijk: verrukkelijk. Mooi hoor. Wel een goed idee dat we ze allemaal een Vakmensenlidmaatschap cadeau gedaan hebben hè? Terugblikken? Filmpjes zien en interviews lezen? www.worldskills-team.nl
ADVERTENTIE
14
VAK M | september 2015
vakvaders & vakmoeders WIl jij ook iets vertellen over het vak dat jij later wilt hebben? Mail
[email protected]
> door Miriam de Rooij > fotografie Rob ter Bekke
Kinderen hebben fantasie en tijd.
Lieske Rietkerk (9) zit in groep 6. Haar moeder Andrien Maris
willen beginnen. Het is handig om dat nu te doen omdat juist kin-
is coach.
deren rare dingen bedenken. Bijvoorbeeld een massagestoel die ook taarten bakt. Dat wiel was eerst ook een gek idee, maar wel
“Ik wil nieuwe dingen uitvinden waar veel mensen wat aan heb-
supergoed. Kinderen hebben fantasie en tijd. Dat heb je allebei
ben. Zoiets als het wiel. Dat was er niet tot iemand op het idee
nodig als uitvinder.”
kwam. Nu zijn wielen overal. Wielen zijn zo gewoon dat er zelfs heel veel spreekwoorden over zijn: het wiel opnieuw uitvinden,
“Het allerliefst word ik uitvinder die les geeft aan kinderen die
alles loopt op rolletjes, iemand in de wielen rijden, een spaak
nieuwe dingen willen leren uitvinden. Dat lijkt me gezellig en ik
in het wiel steken… Ik vind het super spannend te bedenken dat
help namelijk ook graag, net als mijn moeder. Zij is coach. Af en
iets wat er nu nog helemaal niet is, er straks misschien wel is.
toe komen er klanten en dan gaat ze met ze praten. Dat doet ze
Als je je fantasie gebruikt.”
gewoon thuis. Dat is trouwens handig van uitvinden. Dat doe ik
“Ik heb al een boekje waarin ik mijn ideeën schets en schrijf. Met
ook gewoon thuis op de bank of in de tuin.” <
een paar vriendinnen zou ik best graag een uitvindersbedrijfje
VAK M | september 2015
15
sectorzaken Petitie voor behoud stadsdienst Hoogeveen Vervoer
Het gebeurt in meer plaatsen:
buschauffeurs raken hun werk kwijt aan
Salaris inleveren graag Onder het mom van een ‘solidariteitskorting’ houdt transportbedrijf Mutsters bij zijn chauffeurs al ruim twee jaar een deel van het salaris in. Volgens Mutsters gaat het om een collectieve afspraak, die nodig is om het bedrijf overeind te houden.
vrijwilligers. Neem Hoogeveen. Daar verdwijnt de stadsdienst in de bekende vorm en verliezen vijftien buschauffeurs
Transport
“Een onzinverhaal”, vindt CNV-bestuurder
hun baan. Mede dankzij inzet van de
Birgitte Staal. “De transportsector heeft het moeilijk, dat is
vakbonden werken zij gegarandeerd
waar. Maar een van de oorzaken is juist dat bedrijven
ergens anders! Toch steekt het dat
elkaar beconcurreren op arbeidsvoorwaarden. Door
vrijwilligers straks de stadsbussen
een collectieve solidariteitskorting te heffen, doet
besturen en niet de ervaren vakmensen.
Mutsters hier zelf aan mee. Ten koste van bedrijven die wèl netjes de cao naleven. Mutsters ontduikt
CNV Vakmensen zet zich in voor het behoud van de huidige stadsdienst.
willens en wetens de cao en dat accepteren we niet.” Volgens Staal hebben de chauffeurs inmiddels al
Lees meer over de succesvolle publieksactie op www.vakm.nu/businhoogeveen
drie- tot vierduizend euro ingeleverd. Een poging om met het bedrijf te overleggen over een oplossing, heeft niets opgeleverd. De bond is een rechtszaak gestart tegen het transportbedrijf.
Installatiebedrijf Imtech is uit elkaar gevallen. Het bedrijf raakte afgelopen maanden in zwaar weer, onder meer door fraudezaken in Polen en Duitsland. In augustus ging de holding failliet.
Imtech valt in stukken uiteen Vlot na het faillissement volgde een leegverkoop.
bestuurder van CNV Vakmensen. Veel andere Imtech-werkne-
Na een hectische periode, vol onzekerheid, is er perspectief voor
mers komen er slechter vanaf. De 1.200 werknemers van Imtech
een deel van de in totaal 4.500 Nederlandse werknemers. Twee
Building Services bijvoorbeeld krijgen te maken met faillisse-
divisies (Imtech Marine en Imtech Traffic & Infra) zijn als geheel
ment en ontslag.
verkocht. “Deze werknemers houden hun baan en arbeidsvoorwaarden, dus dat is goed nieuws”, zegt Loes Bezemer-Videler,
16
VAK M | september 2015
Lees het laatste nieuws op www.vakm.nu/imtech
> fotografie Ton Borsboom
Metalektro
Geregeld actuele berichten ontvangen uit jouw sector? Ga naar www.vakm.nu/nieuwsbrief.
Scholingsfonds is schot in de roos Het nieuwe CNV-scholingsfonds voor schoonmakers is een schot in de roos. Binnen enkele weken meldden zich zeventig kandidaten voor omscholing. “We hebben al een wachtlijst!”, zegt initiatiefnemer Jan Kampherbeek van CNV Vakmensen. Schoonmaak
Ambitieuze schoonmakers die graag ander werk
willen doen, kunnen terecht bij het Scholingsfonds: “Te merken aan de enthousiaste reacties, voorziet het fonds in een grote behoefte.” Het is een kans eindelijk die best wel kostbare , tijdrovende opleiding te gaan doen. Wij helpen schoonmakers de vicieuze cirkel van ‘kan niet’ te doorbreken en hun droom waar te maken.”
> fotografie Van Beek images
Dankzij cao-afspraak Het opleidingsfonds bevat 250.000 euro en is mogelijk dankzij een cao-afspraak. Het fonds past in de visie van CNV Vakmensen waarin werknemers zich verder scholen en ontwikkelen om zo hun positie op de arbeidsmarkt versterken.
Lees interviews met onder meer een schoonmaker die van carrière veranderdt vanaf pagina 26 in deze VAKM.
Groenteburger van vleesverwerker Voeding
Een bijzondere stap: vleesverwerker Zwanenburg Food
stort zich op de groenteburger. Het familiebedrijf, 140 jaar oud, merkt dat de vleesconsumptie in Europa afneemt en zoekt ‘gezien de stemming in de samenleving’ een nieuwe markt. In een jaar tijd ontwikkelde het bedrijf een kleurig palet groenteburgers: een gele maïsburger, een groene erwten- en bonenburger en een rode bietenburger. En daar blijft het niet bij. Zwanenburg heeft de smaak inmiddels te pakken en experimenteert nu ook met burgers van knolselderij, tomaat, wortel en bloemkool.
VAK M | september 2015
17
ook een vak
Veel mensen beleven een ‘wauw-momentje’ als ze mijn werkomgeving zien.
Yardplanner Corina houdt van efficiency
Doosjes puzzelen Carriers, Ca arr rrie iers rs st stap stapels a ells co ap ccontainers n ai nt aine ners rs e en n re reus reusachtige usac acchtig htig ht ige e ha have havenkranen ve enk kra ane nen n kl k kleuren eu ure ren n de omgeving tot waar je kunt kijken. Het stoere, industriële decor van de Rotterdamse haven is al jaren de werkomgeving van Corina Hensen (43) uit Hoogvliet. Als yardplanner regelt zij vaardig de op- en overslag van alle containers op ‘haar’ terminal: “Het kan altijd Lees verder efficiënter.”
18
VAK M | september 2015
>
VAK M | september 2015
19
ook een vak
>
Het is rond het middaguur en tientallen
matiseerd. We werken met een zogeheten
wat anders uit dan bij ons. Statischer vooral,
vrachtwagens staan in een rij voor de geslo-
Terminal Operating System, ook wel TOS
dat komt door de automatisering.”
ten slagbomen van APM Terminals, werkge-
genoemd. Dat controleert de bewegingen
Die volledige automatisering maakt van
ver van Corina. Voor iedere oplegger en zijn
en opslag van containers op de terminal.
laden en lossen op de Tweede Maasvlakte
chauffeur wacht een container. Sommige
Daarnaast is er heel wat planwerk. Als een
een heel efficiënt proces. “Het kan ook altijd
zijn ingevaren vanuit Azië, andere komen uit
‘laaddoos’ te ver van de kraan staat wanneer
efficiënter,” weet Corina. “Alleen ben ik dan
Noord- of Zuid-Amerika. Of de chauffeurs
die ‘m op, bijvoorbeeld, een deepsea-schip
niet per se een voorstander van bijvoorbeeld
bezorgen een container voor verscheping
zet, is het wel de bedoeling dat een carrier
robots; die maken je minder flexibel. Als
naar elders.
die container zo snel mogelijk in de buurt
het nu nodig is, kan ik achter mijn computer
Als zogeheten yardplanner is Corina betrok-
brengt.”
puzzelen en kijken waar ik carriers inzet
ken bij alle bewegingen die zich afspelen op
Haar eerdere ervaringen als ‘verkeersleider’
of juist niet. Of ik laat een aantal loscontai-
de APM-terminal. “Vooral in de voorberei-
in de verkeerstoren van de haven, voordat
ners verplaatsen. Op een volautomatische
ding bemoei ik mij met de op- en overslag
zij yardplanner werd, helpen haar dagelijks.
terminal zijn die ingrepen toch moeilijker en
van de containers,” vertelt Corina terwijl haar
Daar zag ze jarenlang via schermen vanaf
is alles standaard.”
telefoon opnieuw rinkelt. De e-mailpostbus
hoog niveau of de overslag van schip naar
op haar beeldscherm laat een doorlopende
vrachtwagen of trein correct verliep.
Hogere wiskunde? In haar werk is Corina altijd op zoek naar
stroom e-mails zien. “Op de terminal is het een logistieke drukte van belang: laden, los-
Verschillen in Maasvlaktes
de meest efficiënte oplossing in situaties.
sen, douane containercontroles.”
Vergeleken bij het werk dat haar collega’s
Neem nou die container die naar het begin
op die andere, tweede Maasvlakte uitvoe-
van de anderhalf kilometer lange kade aan
In haventaal heet het ‘doosjes puzzelen’. Een
ren, is het werk bij APM Terminals minder
de Europahaven moet. Het liefst door een
luchtige term voor werk dat bloedstollende
geautomatiseerd. De Tweede Maasvlakte
chauffeur die met zijn wagen of zijn carrier
precisie vraagt: af te leggen routes plannen
is een volautomatische terminal, zo niet die
in de buurt is van de container. “Via het TOS
voor de carriers, personeel oppiepen én de
van Corina: “Ik kom wel eens op Maasvlakte
zie ik waar de containers zijn. En ik zie waar
vele vragen van klanten beantwoorden. “Veel
twee. Veel oud-collega’s werken op die vol-
de voertuigen zijn en schepen af- of aanme-
processen op onze terminal zijn geauto-
automatische terminal. Het ziet er daar wel
ren. Het werkt hetzelfde als het spoorboekje
20
VAK M | september 2015
“Het werkt als het spoorboekje van de trein”>
van de NS. Geen hogere wiskunde voor mij hoor toen ik hier begon. Mijn ouders werkten allebei bij de spoorwegen en zelf heb ik ook een werkverleden bij de NS - haha! Ik wist dus al hoe zo’n schema werkt. Door de processen op de terminal zo efficiënt mogelijk te maken, verloopt het werk soepel.”
Industrieel landschap Regelmatig zet Corina haar veiligheidshelm op en trekt ze haar veiligheidsschoenen en vest aan om in het veld te zijn. Daar, in dat industriële landschap van kranen en duizenden containers, praat ze met haar collega’s. “Ik ben ook medeverantwoordelijk voor de veiligheid op de terminal. Bijvoorbeeld als de technische dienst onderhoud pleegt aan een kraan. Rond zo’n kraan wordt de boel dan duidelijk afgezet zodat het werk op een veilige manier kan doorgaan. Gemeten naar productiviteit komen we met onze ‘92 kraanbewegingen per uur met een schip langszij’ als beste terminal van Europa uit de bus. En dat willen we graag zo houden.”
Vrouwen welkom Tussen alle kraanmeesters en carrierchauffeurs valt Corina op als vrouw. “Meer vrouwelijke collega’s is beter, maar ze solliciteren
> door Stefan Valk > fotografie Hans Sloot
gewoon niet. Vrouwen kijken anders tegen zaken aan, variëren meer. Terwijl mannen vaak hetzelfde opereren omdat ze het niet zo nodig vinden een proces aan te passen: zo is het nou eenmaal altijd goed gegaan.” Haar werkplezier lijdt er niet onder: “Ik werk op een gave locatie. Het is een wereldje op zich. Als mensen hier voor het eerst komen, hebben ze echt een wauw-momentje. ‘Bootjes’ met lengtes van honderden meters inplannen, of containers blokkeren of deblokkeren: het is voor mij de normaalste zaak van de wereld. Ik ben nuchter. Ik probeer gewoon met alle factoren, op of buiten de terminal, rekening te houden. En dat zijn er heel wat. En dat houdt me juist scherp.” <
Kortingsbon: met de bus en de boot door de havens! De Rotterdamse haven optimaal beleven? Maak een rondrit door het nieuwste havengebied en vaar langs de enorme containerkranen op Maasvlakte 2. Op vertoon van deze bon ontvang je 50% korting op een combiticket voor een rondrit en rondvaart (normaal 13 euro). Deze actie is geldig tot en met Meer informatie? Ga naar www.vakm.nu/futureland.
✂
29 februari 2016.
VAK M | september 2015
21
ADVERTENTIE
22
VAK M | september 2015
puzzel 1
2
3
4
5
6
7
Van links naar rechts: 1 Bedoeling – 5 Vervoermiddel – 9 Een-
8
vormig – 10 Diepst – 12 Vreemds – 14 Eveneens – 15 Honderd gram
9
– 17 In het algemeen (afk.) – 18 Prijzen – 20 Blonk – 21 Heel erg, ui10
11
12
termate – 22 … noch teken – 24 Rugklacht – 27 Watervogel – 28 Een-
13
heid – 30 Tijdsaanduiding – 31 Lichaamsdeel – 33 Geestdrift – 35 Ne14
15
17
16
derlandse wijsgeer – 36 Plaats in Drenthe – 37 Schriftelijke stukken. 18
19
20
Van boven naar beneden: 1 Soort uil – 2 Zodanige – 3 Plaats in 21
22
de Noordoostpolder – 4 Voormalig leider van Joegoslavië, bijgenaamd
23
24
25
‘maarschalk’ – 5 Groot – 6 Iers verzetsleger – 7 Digitaal bericht – 8 …
26
open u – 11 Beweegreden – 13 Zilverwit scheikundig element – 16 Be27
28
31
29
32
33
30
grip – 19 Niks – 20 Brandstof – 22 Legendarische stad uit de oudheid – 23 Bittere plant – 25 Oneffenheid van de huid – 26 Belangrijke zetel
34
– 28 Familiegroep – 29 Schaapkameel – 32 Roem – 34 Eigenaardigheid. 35
37 092015
36
Doe mee en win! Stuur het sleutelwoord vóór 15 november 2015
5
13
9
17
4
22
18
29
35
12
naar CNV Vakmensen, t.a.v. puzzelredactie, Postbus 2525, 3500 GM Utrecht. Of mail naar
[email protected]. Je maakt kans op een van de 6 exemplaren van ‘Teken TurDe juiste oplossing uit VAKM 2 was: slagwerker. De zes prijswinnaars van
bo’. In dit originele spel probeer je razendsnel iets
het spel Rummikub Turbo zijn: B. Storm (Stroobos), C. Kempes (Leid-
te tekenen voordat de punt van de pen verdwijnt:
schendam), H. Moesker (Wirdum), A. Goedknegt (Vlaardingen),
de tijd is om! Meer info: www.goliathgames.nl.
G. Tuinstra (Heerenveen) en A.F. Hoorn (Wanneperveen).
ZEVEN LETTERS In deze puzzel is de
SUDOKU ✲
letter ‘M’ al ingevuld. Daarnaast bevat elk woord minimaal 1x de
1
M
2
letter ‘L’. 3
1 draagdoek
4
2 broeien 3 feestverlichting
5
4 gewoon 5 blauwbekken
6
6 gestemd 7 bloemen van
M M M M M
7
M
fruitbomen
VAK M | september 2015
23
de bond in jouw buurt PLATFORM
ACTIVITEIT
WANNEER EN WAAR
AANMELDEN & INFORMATIE
District Noord (
[email protected]) T 0512 58 34 70 Groningen
Groningen
Muziek: met Popkoor BSUR (www.bsur.info)
Lindenlaan 1 Leek.
Vrij 30 okt, De Hoeksteen,
Muziek: Brassband en Shanty-
Vrij 27 nov, Nicolai Kerk,
koor
Wijkstraat 32 Appingedam.
paulennelly@home
paulennelly@home
District Oost (
[email protected]) T 055 52 64 250 Twents Platform
Informatiebijeenkomst met een notaris
Ma 5 okt, Later bekend
[email protected]
Zuid Gelderland
Informatiebijeenkomst Erfrecht
Di 6 okt, Later bekend
[email protected]
Veluwe Randmeer
Ontmoetingsavond
Vrij 6 nov, 19.30 uur
H. Groeneveld 038 36 36 331
De Keet, Heerde.
District West (
[email protected]) T 023 56 84 670 Midden-Nederland
Rondleiding Fort Rhijnauwen
Din 22 sept, 11.00 uur
P. Veldhuizen: 0343-561433
Stayokay Utrecht-Bunnik, Rhijnauwenselaan 14b Bunnik.
Midden-Nederland
Bowlen
Vrij 30 okt, 19.45 uur Bison Bowling, Bisonspoor Maarssen.
P. Veldhuizen: 0343-561433
Midden-Nederland
Infoavond Ziektekostenverzekeringen
Woe 9 dec, 19.45 uur
P. Veldhuizen: 0343-561433
De Soester Duinen, Soesterbergsestraatweg 188 Soestduinen.
Eemnes
Infoavond hoe ziet de toekomst
ma 19 okt, 19.30 uur
van het pensioen eruit? Spreker
Noordamcentrum,
Aart van den Brink
Noordammerweg 1 Amstelveen.
[email protected]
District Zuid (
[email protected]) T 076 57 24 670 Zuid West Noord Meerwaarden
Zuid West Zuid
3RivierenEen
Zuid West Noord
Zuid West Zuid
Infoavond Wet Werk en Zekerheid
Dorpsweg 97 Sommelsdijk.
Don 8 okt, 20.00 uur
Workshop Werk en privé in
Don 15 okt, 19.30 uur
Jan van Snippenberg, janrinaster@gmail.
balans!
Nieuwe Hoven 141 Gorinchem.
com
[email protected]
Infoavond Wet Werk en
Di 3 nov, 20.00 uur, Ds.
Zekerheid
V.H. van der Vegtplein 2 Goes.
Workshop Werk en privé in
Don 5 nov, 19.30 uur
balans!
Sportlaan 1 Sliedrecht
Toneel klucht van De Rederij-
Woe 11 nov, 20.00 uur
kers
De Meulvliet, Zoekweg 8 Tholen.
Slipcursus Veilig naar je werk
Za 12 dec, 08.45 uur Van Doornestraat 14 Goes.
24
VAK M | september 2015
[email protected]
Arie Huisman,
[email protected]
[email protected]
[email protected]
LAST-MINUTE INSCHRIJVEN MOGELIJK!
ANDERS ACTIEVEN ONTMOETING 29 SEPTEMBER
SENIOREN THEMADAG SENIOREN THEMADAG
THEMADAG SENIOREN: 8 OKT. Ben je 65 jaar of ouder, dan ben je van harte welkom op de
Ben jij nog geen 65 jaar, zonder baan (WW, WAO, WIA) en ben
jaarlijkse themadag op 8 oktober op de Ark van Noach in Dor-
je graag actief en betrokken bij de wereld om je heen? Op de
drecht. ‘s Ochtends is er aandacht voor het thema ‘zelfred-
jaarlijkse Anders Actievendag ontmoet je gelijkgestemden
zaamheid’, ‘s middags kun je de Ark bezoeken.
voor uitwisseling van ervaringen en inspiratie. Deze ontmoetingsdag voor leden is op de Bataviawerf in Lelystad.
Kom je ook? Aanmelden, met of zonder partner, kan met deze bon. Deelname is gratis.
Naam:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Straat, huisno.: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .o. . .g. . . .v. .ia . . . . .d . . .e .................... k? o een n o ll a je n a m k g : Ko Postcode: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .d . . .e . . .z . .e . . . .d . .a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .r. .m . . . .u . . .li . . .e . .r .................. fo voor digitale t e h nmelden r a a A a Woonplaats: . . . . . .d. . .a. . .a. .r. .v. . o . . .o . . .r . . .n .......................................................................... , ga er website eptemb s 9 E-mailadres:k. .m . . . . ..n . . . . .u . . ./ . .2 ..................................................................................
www.va
Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Naam:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Straat, huisnr.: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postcode, woonplaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E-mailadres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aankruisen wat van toepassing is: ❑ WW | ❑ WIA | ❑ Anders | ❑ Ik neem iemand mee Kom je ook? Aanmelden, met of zonder partner, kan met
Doorhalen wat niet van toepassing is:
deze bon. Deelname is gratis.
Stuur deze bon naar: CNV Vakmensen,
Ik neem wel/niet iemand mee t.a.v. Desirée van Diepen, Postbus 2525, 3500 GM Utrecht
Nu aanmelden: landelijke thema- en ontmoetingsdagen SENIOREN ONTMOETINGSDAG SENIOREN ONTM
SENIOREN ODP SENIOREN ODP SENIOREN ODP
ONTMOETINGSDAG SENIOREN: 5 NOVEMBER
SCHRIJF NU IN!
Ontmoet elkaar in ontspannen gezellige sfeer op de najaars-
Op vijftien locaties in het land kunnen seniorenleden van
ontmoetingsdag voor leden van 62 jaar en ouder.
CNV-bonden dit najaar actuele informatie krijgen over
Seniorenbijeenkomsten ODP
veranderingen voor hen in het komende jaar rond belastinJa, ik meld me aan voor de ontmoetingsdag voor senioren
gen, inkomen, zorg & welzijn (o.a. WMO). Er is ook tijd voor
op 5 november in het Schoenenmuseum in Waalwijk.
ontmoeting van andere seniorenleden uit jouw regio.
Naam:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Straat, huisnr.: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postcode, woonplaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E-mailadres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doorhalen wat niet van toepassing is: Ik neem wel/niet iemand mee Stuur deze bon naar: CNV Vakmensen, t.a.v. Desirée van Diepen, Postbus 2525, 3500 GM Utrecht
Aanmelden De bijeenkomsten starten steeds om 13.30 uur, graag aanmelden tot 14 dagen voor de bijeenkomst van jouw keuze via CNV Info 030 75 11 001 of
[email protected]. Vermeld je naam, adres en lidnummer. Meer informatie en adresgegevens van de locaties lees je op www.cnvvakmensen.nl/senioren Oktober | 8 Ruurlo, 13 Hoogeveen, 14 Alkmaar, 15 Zuidlaren, 20 Joure, 21 Tilburg, 22 Hoofddorp, 27 Nieuwerkerk a/d IJssel, 28 Geleen, 29 Elst November | 10 Utrecht, 11 Stiphout (Helmond), 12 Goes, 17 Doornspijk, 18 Wierden VAK M | september 2015
25
breeduit
Vernieuwen: Waar was jij goed in op je zevende? Lego, voetballen, schooltje spelen? Jouw antwoord op die vraag heeft voorspellende waarde voor je
Melvin Roberts (38) | Was hovenier | Werd snoepmaker “Opeens was er dat moment en ik dacht:
Nederland is er geen echte fudge. Ik wilde
‘wat heb ik al die jaren toch gemist?’ Dat
Nederlanders ook laten kennismaken met
was zo’n twee jaar geleden. Ik merkte dat
dit snoepgoed.”
ik als hovenier niet gelukkig was. In mijn
“Ik besloot er voor te gaan en caramel
geboorteland Groot-Brittannië onderhield
fudge te gaan maken. Thuis in een ketel,
ik ooit een koninklijk landgoed, iets ten
om het op fairs en foodmarkets te ver-
noorden van Londen. Later werkte ik in
kopen. Ik heb nu een eigen bedrijf ‘Jack
Nederland als hovenier. Leuk hoor, maar
Fudge’ en heb best veel klanten. Ook maak
eenzaam werk.”
ik karamel voor grote warenhuizen in
“Als kind maakte ik zandtaarten. Trots liet
Nederland. Ik werk nog steeds met mijn
ik ze zien aan mijn grootouders. Ik was
handen, ik werk nog vaak buiten op mark-
een sociaal kind. Met mijn oma stond ik
ten, maar voor de rest van de tijd ben ik
”Niet langer eenzaam werk” vroeger graag in de keuken. Om taarten
heel wat meer onder mensen. Ik mis mijn
te bakken, maar ook ‘caramel fudge’ te
hovenierswerk eigenlijk niet. En ach, bij
maken. Dat zijn karamelblokken waar
mijn huis heb ik een mooie, grote tuin die
Amerikanen en Engelsen dol op zijn. In
ik ook onderhoud.”
Tip: Houd jezelf niet voor de gek. Discussieer met jezelf en je naasten en durf onverwachtse stappen te zetten!
26
VAK M | september 2015
do it yourself beroepskeuze, blijkt uit onderzoek. Handig! Lees over de e keuzes va van an n. onder anderen carrièreswitchers Rosa, Bianca en Melvin.
Bianca Smith (42) | Was lasser | Is zwembadmedewerker medewerker “Lassen is leuk. Dat vind ik nog steeds.
een andere orde. Als zo’n kleintje zonder
Alleen lichamelijk hield ik het niet vol.
oolslag doet kurk een paar slagen schoolslag
Het is zwaar werk. Vooral het tillen van
draai maakt... of opeens een krokodillendraai
onderdelen en gereedschappen. Tijdens
Dat hebben we maar mooii gefixt in mijn
een zwangerschap kwam ik thuis te zitten.
enk ik dan. Daar groepje in badje blauw, denk
Ik wist: dit vak ga ik niet volhouden tot mijn
p. p.” kan geen las-klus tegenop.”
67e.” “Toen mijn oudste naar zwemles ging, heb ik de stoute schoenen aangetrokken en gevraagd of ik in het zwembad aan de slag kon. Ik heb altijd gezwommen, heb al mijn zwemdiploma’s: kinderen leren zwemmen
”Dit zie ik mezelf nog jaren doen” leek me geweldig.” “Ik was zo blij toen ik werd aangenomen en van de sociale dienst de opleiding mocht volgen. Vanzelf ging het niet. Het studeren was het moeilijkst, daar ben ik niet zo’n held in. Ik heb doorgezet omdat ik me dit werk tot in lengte van jaren echt met plezier zie doen.”
Tip van Bianca: ‘Dromen n vvolgen o ge ol g n do d doe e
“Moet er iets ergens gelast, dan pak ik
eed ee eed e en n ja jaar aar je in je eigen tempo. Ik d deed een
mijn lasapparaat. Het blijft leuk werk. Maar
ttien ien e wek en ek ken e over één diploma waar ti weken
de voldoening die ik heb als ik kinderen het
o !’ ok voor staat. Zo kom je err o ook!’
hoofd boven water leer houden, is echt van
VAK M | september 2015
27
breeduit Rosa Hoepel (59) | Was schoonmaakster | Wordt voedingsconsulente “Ik voelde mijn hart bonzen en ik bloosde.
over het opleidingsfonds voor ambitieuze
Alles werd weer licht. Zo enorm blij was ik
schoonmakers die lid zijn van CNV Vakmen-
toen ik hoorde van CNV Vakmensen dat ik
sen en die wat anders willen gaan doen. Ik
een opleiding mocht doen van het oplei-
heb onmiddellijk geschreven.”
dingsfonds CNV Schoonmaak. Ik ging weer
“Op mijn zestigste een nieuwe loopbaan
helemaal leven.”
starten lijkt me geen punt. Deze baan kan
“Ik ben al achttien jaar schoonmaak-
ik fysiek heel lang volhouden. Ik houd van
ster. Vijf jaar geleden kreeg ik last
mensen ontmoeten, ik geef graag uitleg en
van mijn knie en wist ik dat ik niet
informatie. Ik zorg graag, dat begon vroeger
meer jarenlang ging schoonmaken.
al met mijn poppenhobby. Mijn hoofd zit vol
Ik informeerde naar een opleiding
plannen en ideeën. En dan te bedenken dat
voedingsleer. Daar lag mijn hart.
ik nog maar een paar maanden lid was van
Maar ik had geen geld, geen tijd en al
het CNV toen ik die oproep zag. Ik viel met
helemaal geen energie. Dus poetste ik
mijn kont in de boter.”
”Ik poetste maar door” maar door. Ik kwam geen steek verder.” “Vorige winter raakte ik deels werkloos en in juni kwam ik na een auto-ongeluk in de Ziektewet. Mijn coach bij het UWV zei: ‘U
Tip: Houd je ogen op voor kansen.
gaat niet meer kunnen poetsen, u moet zich
Komt er een langs? Onmiddellijk
op iets anders richten.’ Vervolgens zag ik
grijpen!
de oproep in een nieuwsbrief van het CNV
28
VAK M | september 2015
Kim van n der Werff Wer (18) | Was keepster bij FC Twente Vrouwen (prof) | Wordt student “Sommigen maken van hun hobby hun
Maar ik heb ook veel gemist. Op mijn vijf-
beroep. Ik doe het andersom. De beslis-
tiende ging ik het huis uit en vanaf dat mo-
sing om te stoppen als profvoetballer was
ment stond alles in het teken van voetbal.
pijnlijk en moeilijk maar het is goed zo. Ik
Elke dag was er de druk om te presteren,
kies nu voor mijn studie. Voor zekerheid.
geen sociaal leven, altijd letten op voeding,
En ja, ook voor mijn familie en vrienden.”
op tijd naar bed...”
“Mijn vertrek bij FC Twente dit voorjaar
“Nu woon ik weer thuis. Ik maak mijn stu-
was niet mijn eigen keuze. Toen ik hoorde
die aan het Johan Cruyffcollege af en wil
dat ik weg moest, was ik kapot. Ik heb een
daarna een hbo-opleiding doen: voeding en
week gehuild. Ik had net de overstap ge-
diëtiek. Ik ben weer lid geworden van mijn
maakt van Jong FC Twente naar het eerste
oude amateurclub. Op mijn fietsje naar de
team; was verkozen tot jong sporttalent van het jaar. Ik kwam in
training, lekker voetballen en ’s avonds plof ik op de bank voor een kop thee met
”Werk wordt hobby, dat kan ook” ”W contact met verschillende clubs, waaronder een buitenlandse club
mijn moeder. Voor mij is het helemaal nieuw.”
die interesse had. Maar wat wilde ik zelf? Ik heb veel gepraat met mensen in mijn directe omgeving en maakte uiteindelijk mijn eigen beslissing: stoppen als profvoetballer. “Ik heb geweldige voetbaljaren gehad.
Tip: Als je door omstandigheden gaat nadenken over je loopbaan, neem dan de tijd!
VAK M | september 2015
29
breeduit A.B. (45) | Was aannemer | Wordt emigrant “Jarenlang zong het in mijn achterhoofd:
en voldoen we aan alle criteria. Nu is
iets heel anders, misschien wel in Ca-
het wachten op een werkaanbod vanuit
nada… Ik deed er niets mee. Af en toe
Canada.”
besprak ik het met mijn vrouw. Op een
“Soms komen de gevolgen op me af. We la-
dag zei ze: ‘Maak het concreet en
ten hier nogal wat achter. Maar er is geen
neem een beslissing. Je gaat ermee
twijfel. Ik wil iets doen met mijn nieuwsgie-
verder, óf je sluit het boek en neemt
righeid naar een ander leven. Meer ruimte
afscheid van die droom.’
voor mijn liefde voor klassieke muziek en
“Ik ken Canada goed, ben er vaak
mijn orgelspel. Ik speel al van kinds af aan.
geweest. Na die woorden van mijn
In Nederland organiseer ik concertjes,
vrouw ging ik er in mijn eentje heen
dat wil ik in Canada ook proberen. En ik
met de vraag: ‘zie ik ons hier een
verlang naar een gezonder, beter gezins-
nieuw bestaan opbouwen?’ Toen ik
leven, sportieve dingen ondernemen in die
terugkwam en mijn vrouw vroeg wat
indrukwekkende natuur die je daar overal
”Ik wil iets doen met mijn nieuwsgierigheid” ik had besloten, was het meer ja dan nee.
omringt. Natuurlijk kan ik in Nederland
En besloten we: dan gaan we er voor.”
een rustiger baan zoeken en ook gaan vis-
“Inmiddels staat ons huis te koop. Over
sen. Maar, dan zit ik hier in de gemaaide
een paar maanden draag ik mijn deel van
berm. Ik volg mijn droom.”
het aannemersbedrijf over aan mijn broer. Na een worsteling van zeven maanden heb ik het benodigde taaldiploma gehaald Tip: Pak je droom. Maak hem concreet en durf te beslissen: ermee doorgaan óf er afscheid van nemen. Ik had dat eerder moeten doen. Dacht dat het een onmogelijke droom was. Tot ik hem vastpakte.
30
VAK M | september 2015
> door Miriam de Rooij > fotografie Guillaume Groen > illustraties Jaap Stiemer
Wat kan CNV Vakmensen voor jou doen als W je w wilt stoppen met een baan? -
Zelfstandig? Onderzoeken wie je bent, wat je wilt en n wat je kan. En wat je vervolgens voor stappen zou kunnen
Con Controleren n van je opzeggingsbrief: voldoet hij aan alle
zetten: misschien wil je voor jezelf beginnen?
jjuridische u i ur eisen?
www.jamesvandevakbond.nl
- Co Con n Controleren van de vaststellingsovereenkomst: die stel je met je werkgever op als jullie het erover eens zijn dat de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd. - Onderhandelen met je werkgever.
5 x cadeau: Je 2de carrière VakM mag vijf exem-
5 x cadeau: een loopbaantraject van James
plaren weggeven van Je
Wat zou het fijn zijn als je zomaar vakkundige begeleiding kunt krijgen wan-
tweede carrière. Een fris en
neer je merkt dat je serieus toe bent aan een nieuwe stap in je carrière. Die
energiek boek vol erva-
kans heb je nu! CNV Vakmensen wil dat iedereen kansen krijgt zich te ontwik-
ringsverhalen, informa-
kelen. In alle cao’s en sociale plannen werken we daarom aan afspraken over
tieve overzichtsartikelen
loopbaanadvies en persoonlijke budgetten. Via JAMES, de loopbaanadviseur van
en praktische tips. Donald
iedereen, geven we daar ook uitvoering aan. Leden van CNV Vakmensen hebben korting op
Suidman schreef het boek spe-
de diensten van JAMES.
ciaal voor 45-plussers die willen
VAKM mag 5 x een loopbaantraject verloten onder de leden. Heb je interesse?
nadenken over ander werk. Is
Schrijf ons wat je graag anders zou willen in je loopbaan, je droom en mail dit naar
een loopbaancoach iets voor mij?
[email protected]. Vermeld in de mail duidelijk je adresgegevens.
Vind ik andere dingen belangrijk dan toen ik 25 was? Ben ik een
Meer lezen over james? www.vakm.nu/jouwloopbaan
ondernemer? Wat is mijn talent? Waar kom ik met mijn ervaring tot mijn recht? Wil jij kans maken op
Jouw uw cao en JAMES, de loopbaanadviseur Via James, de loopbaanbaan a -
Je tweede carrière? Ga naar
adviseu u voor iedereen en opgericht door CNV Vakmensen, is hulp bij loopbaanstapnstapadviseur
www.vakm.nu/jetweedecarriere
lijke pen binnen handbereik. In diverse cao’s zijn afspraken gemaakt over persoonlijke chtt heb bt ontwikkelbudgetten. De mensen van JAMES kunnen je helpen zoeken of jij recht hebt d.n .nll op een bepaalde vergoeding voor jouw ontwikkeling. www.jamesvandevakbond.nl
Wat kan CNV Vakmensen voor jou doen bij een nieuwe baan? aan? -
En wat kan CNV Vakmensen voor jou doen als je wilt kiezen voor (langdurig) verlof?
duur) -
-
Advies geven over je arbeidsvoororrdswaarden (klopt je salaris, arbeidseenee n-Controleren van je arbeidsovereen-
Uitleg en persoonlijk advies over aanvragen van ouderschapsverlof, calamiteiten-
komst (zijn de afspraken juist vast-
verlof, zorgverlof of bijzonder verlof.
gelegd en is een concurrentiebeding
Onderhandelen met je werkgever als hij je verlofaanvraag weigert en je het daarmee
bijvoorbeeld redelijk)
oneens bent omdat je volgens cao of arbeidsovereenkomst er wel recht op hebt.
VAK M | september 2015
31
ADVERTENTIE
32
VAK M | september 2015
nieuwe bewegingen
> door Stefan Valk > fotografie Piet Pulles
Z
et het groeiend aantal robots in het arbeids- en productiepro-
ces vakmensen straks aan de zijlijn? Volgens onderzoek neemt technologie voor vijftig procent ons werk over. Welke vakmensen zijn dan eigenlijk nog nodig? Een onderwerp dat voortdurend de aandacht van de vakbond heeft. In een serie portretten volgt VAKM de nieuwe bewegingen van vakmensen.
Nieuwe manieren, zelfde snoep Noord-Brabant als het nieuwe China: snoepleverancier Vero
een afstand tot de arbeidsmarkt’.
haalde de afgelopen jaren heel wat werk terug naar Nederland.
Toon Roelofs (59) uit Waalwijk is één van die werknemers. Hij is
De duizenden kilo’s aan spekjes, winegums en dropjes rollen niet
dolblij met de nieuwe vulmachine: “De ene keer vul ik de spekjes
langer uit machines in het Verre Oosten. Nee, in de eigen snoep-
bij, en midden in de zomer zijn we al bezig met de productie van
fabriek in Waalwijk besturen per dienst tien mensen de nieuwe
kruidnoten”, zegt Toon. “Doordat het bedrijf deze machine heeft
snoepvulmachine. Een verandering in het productieproces maakt
aangeschaft, kunnen mijn collega’s en ik hier zo’n drie, vier dagen
deze zogenoemde ‘reshoring’ mogelijk.
per week werken. Ook als er even geen snoep uit de machine rolt.
Terughalen van productie uit lagelonenlanden is een trend, zo
Dan is er wel ander werk, zoals dozen stickeren. Of ik help een col-
blijkt. Bijvoorbeeld omdat klanten vragen om maatwerk met korte
lega. Ik ben allang bij dat ik aan het werk kan. Net als mijn nieuwe
levertijden. Of omdat de fabrikant door nieuwe machines de kwali-
collega’s!” <
teit kan verbeteren. Zo ook bij Vero. Weliswaar met hogere productiekosten, maar daar staat tegenover dat er extra werk is ontstaan in de Brabantse snoepfabriek. Onder meer ook voor ‘mensen met
“Noord-Brabant als het nieuwe China”
VAK M | september 2015
33
tot je dienst Contact met ons | Contact met jou
Contributie 2015 (per maand)
Heb je vragen over werk, inkomen of lidmaatschap, dan kun je bellen met CNV
Betalen per acceptgiro kost 1 euro per maand extra. Fulltime - je bent 23 jaar of ouder en werkt fulltime (meer dan 30 uur) - je bent 22 jaar en werkt fulltime - je bent 21 jaar en werkt fulltime - je bent 20 jaar en werkt fulltime - je bent 19 jaar en werkt fulltime - je bent 18 jaar en werkt fulltime - je bent 17 jaar en werkt fulltime - je bent 16 jaar en werkt fulltime
Info op werkdagen van 8.00 - 18.00 uur telefoonnummer 030 75 11 007. Veel informatie vind je op www.cnvvakmensen.nl. Daar is ook de mogelijkheid om jouw vraag aan een medewerker van CNV Info te stellen via een live-chat. Op werkdagen
€ € € € € € € €
17,36 15,32 13,62 11,92 10,22 8,70 6,98 5,12
kan dat tot 22.00 uur. Mailen kan via:
[email protected]. We zoeken ook regelmatig contact met jou via en
/cnv.vakmensen
@cnvvakmensen. Volg je ons?
Rechtshulp arbeid en inkomen Een geschil met je werkgever? CNV Vakmensen kan je hierin vertegenwoordigen. Meer informatie of een kwestie aanmelden? Bel met CNV Info 030 75 11 007.
Parttime - je werkt parttime (max 10 uur per week) - je werkt parttime (11 – 20 uur per week) - je werkt parttime (21 – 30 uur per week)
€ 6,98 € 8,70 € 11,92
Uitkering of pensioen - je bent 16 - 22 jaar en werkt niet (uitkering Wajong/WW/WIA) € 1,00 - je bent 22 jaar of ouder en werkt niet (uitkering Wajong/WW/WIA) € 8,36 - je bent (vroeg)gepensioneerd en niet werkend € 8,66
CNV Gezinsrechtshulpverzekering Rechtsbijstand voor het hele gezin! Voor andere zaken dan arbeid en inkomen, als onderdeel van jouw lidmaatschap. Kijk voor meer informatie, zoals de voorwaarden, op www.vakm.nu/rechtshulp. Heb je een kwestie, bel dan met Stichting Achmea Rechtsbijstand 088 462 37 20.
Stichting ZZP Nederland Ga je als zzp’er aan de slag? CNV Vakmensen behartigt, samen met Stichting ZZP Nederland de belangen van zzp’ers. Zij kunnen rekenen op een breed pak-
Bijzondere situaties: - je bent in opleiding (BBL/BOL) - je zit in de bijstand (WWB) - je bent weduwe/weduwnaar van overleden lid - je bent al 60 jaar lid
ket aan hulp en informatie. Lees meer op www.vakm.nu/zzpnederland. € 2,00 € 6,74 € 8,66 gratis
Voordeel op je verzekering Korting op je verzekering (autoverzekering, woonverzekering en reisverzekering) via CNV Vakmensen bij Centraal Beheer. Voor meer informatie of afsluiten van een verzekering kijk je op op www.vakm.nu/centraalbeheer of bel met Centraal Beheer 055 579 8000. Dagelijks van 8.00 tot 21.00 uur en op zaterdag van 9.00 tot 16.30 uur.
Wil je iemand lid maken? Vul dan jullie naam en adresgegevens in op www.vakm.nu/lidwerftlid en ontvang leuke cadeaubonnen!
Vertrouwenspersonen Samen naar een WIA-gesprek? Een CNV Vertrouwenspersoon kan je bijstaan. Meer weten? Bel CNV Info 030 75 11 007.
Korting op je zorgverzekering Jouw lidmaatschap geeft korting op je zorgverzekering via CZ. Ga hiervoor naar www.vakm.nu/cz.
Wil je lid worden?
Contributieaanpassing
Wil jij ook profiteren van alle voordelen
Jouw contributie is gekoppeld aan je arbeidssituatie. Zijn er wijzigingen in jouw situ-
van een lidmaatschap? Bel dan 030 75 11
atie, geef dit dan door via CNV Info 030 75 11 007 of op MijnCNV. www.vakm.nu/mijncnv
007 of klik op de ‘word lid-knop’ op
Belastingservice
www.vakm.nu/wordlid . Je ontvangt tijde-
Samen je belastingaangifte invullen, bij jou in de buurt. Snel en deskundig.
lijk 50 procent korting.
34
VAK M | september 2015
CNV Belastingservice is het hele jaar bereikbaar voor vragen rondom toeslagen en belastingen. www.vakm.nu/belastingservice of 030 75 11 050.
dat staat je goed
> door Mireille Struik > fotografie Guillaume Groen
Op de foto draagt Rob: blauw poloshirt van Santino. zwarte broek van Fristads. veiligheidsschoenen van No Risk. Daarnaast gebruikt hij nog handschoenen van Oxxa.
Praten, praten, praten Het is best verrassend: als ongediertebestrijder zie je Rob maar zelden gehuld in alle ‘gear’. Dus wit pak, veiligheidsbril, masker, helm... Hoe dat komt? Het is niet nodig. In de loop der jaren is het accent voor ongediertebestrijders verlegd van symptoombestrijding met volop gif, naar preventie. De wet regelt dat je als bestrijder gif alleen onder strenge voorwaarden inzet. Dus praten, praten en praten is wat Rob nu doet: adviezen geven, regelmatige controles uitvoeren en de klant overtuigen van zijn gelijk: preventie werkt. En hij vindt het heerlijk om te doen. De afwisseling, het effect van zijn raad. En altijd met de seizoenen mee: deze tijd van het jaar is het hoogseizoen met mieren, vlooien, wespen. En muizen. Meegerekend dat Rob overdag werkt en de muizen ‘s nachts opereren, is het duidelijk dat het werk lang niet zo spannend is als we een beetje hoopten. Het is nou eenmaal niet meer meer dat ‘vieze beroep’, het is veel vaker ook die adviesfunctie. En ja, wat is dan je werkkleding? In elk geval veiligheidsschoenen en het allerbelangrijkste: de handschoenen. In zijn 17-jarige carrière is hij één keer gestoken door een wesp. Een goede zaak, want spuiten met gif lost gewoon weinig op. Voorkomen dat de beestjes je bedrijf inkomen, daar draait het om in dit vak. En zo is het cirkeltje schitterend rond. Want diep van binnen wilde Rob best bioloog worden. Zijn huidige werk staat daar ver vanaf, hij ging nou eenmaal het familiebedrijf in. Hij maakt dus ‘hooguit wel eens een diertje dood’ stelt hij met een knipoog. En dan krijgt de bioloog in hem toch de ruimte: als hij de beestjes niet kent, worden die onderzocht in het laboratorium. Hij zoekt graag uit tot welke familie het diertje behoort. Om er daarna gerichte behandeling op los te laten. <
VAK M | september 2015
35
Echt luisteren “Ik wil een bijdrage leveren aan een menselijke samenleving. Als ik aan de telefoon hoor dat iemand zijn salaris niet krijgt, de hoogte ervan niet klopt of een uitkering verdwijnt, groeit mijn wil om te helpen meteen! Ik bied leden en niet-leden een luisterend oor. Ik verplaats me dan in de vervelende situatie van de persoon aan de andere kant van de lijn. Dat gaat me gemakkelijk af, ik doe het graag.”
Heb jij een vraag over jouw werk of inkomen? Wij helpen je graag bij het vinden van de antwoorden.
“Mensen uit alle sectoren stellen CNV Info de meest uiteenlopende vragen. Altijd vanuit andere situaties. Ik luister en bedenk wat ik voor hen kan doen. Het is nodig dat mensen zich gehoord voelen. Ik kan hier doen wat ik echt belangrijk vind: mensen helpen.”
Naam Functie
Thijs Hoekstra medewerker CNV Info
[email protected]
Vakmensen 36
VAK M | september 2015
030 75 11 007 www.cnvvakmensen.nl /cnv.vakmensen @cnvvakmensen