Het PvdA Ombudsteam Utrecht helpt Jaarverslag 2014 Utrecht, maart 2015
Het PvdA Ombudsteam Utrecht helpt
Samenstelling Het Ombudsteam bestaat uit: Tilly Fast (coördinator), Peter de Klerk, Myra Pereboom, Lies Vellekoop en Ariël Vondeling.
Zes jaar Het PvdA Ombudsteam Utrecht is in maart 2009 van start gegaan. We zijn nu dus 6 jaar bezig. We hebben in die tijd bijna 350 problemen behandeld. Het afgelopen jaar hebben we iets minder mensen gehad die onze hulp inriepen dan het jaar er voor. Deze daling lijkt zich niet door te zetten. De eerste 2 maanden van 2015 hebben zich weer meer mensen gemeld dan de eerste 2 maanden van 2014. Jaar Aantal meldingen 2009 43 2010 37 2011 45 2012 78 2013 75 2014 59 Totaal 337
Hoe komen mensen bij ons terecht? Sinds 2011 heeft de PvdA Utrecht een partijkantoor op de Amsterdamsestraatweg 212 (ASW212). Elke woens‐ dagmorgen van 10.00 – 12.00 uur houden we daar spreekuur. Net als in 2013 zijn de meeste problemen bin‐ nengekomen via het spreekuur. Op het raam hangt een poster van het Ombudsteam met een telefoonnummer van het fractiekantoor en ons mailadres. Vermoedelijk komt hierdoor ook een groot deel van de meldingen via deze wegen bij binnen.
Via ASW 212 Ombudsteam mailadres Fractiekantoor PvdA‐leden Fractieleden Canvassen Eerder bij ons klacht gemeld Publiciteit (Stadsblad, AD, tv‐spot) Tweede Kamerleden Bekenden Mail/brief aan gemeenteraad Campagneactiviteiten Landelijk Ombudsteam Kliëntenraad Werk en inkomen Partijkantoor Amsterdam Ander Ombudsteam Internet UW Re‐integratie Totaal
2009
2010
1 6 4 10 6
4 4 4 13 3
2011 13 8 2 3 4 4
11
1
1
4
1 1 1
1
Aantal 2012 2013 14 22 5 10 19 9 9 4 16 9 2 3 2 4 2 6
1 3
3
2
3 1 2
2 4 1
45
1 1 78
1 1 43
37
1
3 1 1 1
75
2014 14 11 9 7 4 4 3 2 2 1 1 1 59
Totaal 63 39 49 31 56 22 9 22 2 9 4 3 9 10 4 2 2 1 337
Via kranten en de website van de PvdA Utrecht verhalen we over de mensen, die soms onterecht in de knel komen te zitten. Door te laten zien hoe wij die mensen hebben geholpen hopen we dat andere mensen die zich onrechtvaardig behandeld voelen zich bij ons melden. Op 21 juni 2014 verscheen een groot artikel in de NRC onder de titel “de zoek het zelf maar uit maatschappij” onder andere met een interview met het Ombudsteam Utrecht. Sinds september 2014 schrijven we elke twee maanden een column voor het Stadsblad. De column gaat verge‐ zeld van een foto van het Ombudsteam en contactgegevens. Via die weg weten mensen ons ook te vinden. Riet en Jaap weer samen De thuiszorg wil dat Riet, een oudere dementerende vrouw, wordt opgenomen in een verzorgingshuis. Als er plek is, blijkt ze daarvoor teveel afgegleden, zowel geestelijk als lichamelijk. Ze komt in een zorghotel. Maar de medicatie blijkt niet goed afgesteld en ze komt in het ziekenhuis. De kinderen eisen dat ze pas uit het ziekenhuis wordt ontslagen, als er een goede verzorging is gegarandeerd. Na heel veel moeite wordt ze geplaatst in een verpleeghuis in Amsterdam. Maar haar 90‐jarige man Jaap kan haar daar niet bezoeken. Ook is haar urgentie nu weg en wordt overplaatsing naar Utrecht lastig. Bij de indicatiestelling en plaatsing is veel mis gegaan. Het lukt ons om, via de gewone kanalen, toch een plek te regelen voor Riet in Utrecht. Jaap kan haar nu dagelijks bezoeken met de regiotaxi. En gelukkig gaat het met Riet nu ook veel beter. PvdA‐leden zijn ook belangrijk om mensen naar ons door te verwijzen. Utrechters benaderen Hans Spekman ook nog steeds als ze problemen hebben. Ook in 2014 gaf hij verschillende zaken aan ons door.
In welke wijk worden de meeste problemen gemeld? Van een deel van de mensen is het niet bekend in welke wijk ze wonen. Deze problemen zijn telefonisch afge‐ handeld. Ook komen er in enkel gevallen problemen binnen van mensen die buiten de gemeente Utrecht wo‐ nen. Ook die proberen we zo goed mogelijk te helpen en door te verwijzen, als het kan naar een ander PvdA Ombudsteam. De problemen uit Utrecht komen uit vrijwel alle wijken. Wijk Subwijk Aantal 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal 14 71 Noordwest Ondiep, Zuilen 4 7 11 13 22 11 38 Zuidwest Kanaleneiland, Rivierenbuurt, 6 4 6 8 3 Transwijk, Dichtersbuurt 6 58 Overvecht 8 3 6 16 19 5 15 Noordoost Votulast, Wittevrouwen, Zee‐ 3 1 2 4 heldenbuurt, Tuindorp, Voor‐ dorp 4 15 West Lombok, Nieuw Engeland, 2 1 4 4 Oog en Al 2 19 Zuid Hoograven, Tolsteeg, Bokken‐ 3 3 3 4 4 buurt, Lunetten 2 10 Binnenstad 1 3 4 2 5 Vleuten‐De 2 1 Meern 1 16 Oost Oudwijk, Buiten Wittevrou‐ 3 1 1 3 7 wen, Rijnsweerd, Abstede 1 12 Leidsche Rijn 2 1 6 2 De meeste problemen zijn afkomstig uit Noordwest (Ondiep en Zuilen). Het partijkantoor, dat aan de rand van Ondiep ligt, is hier zeker op van invloed. Er is een forse daling van het aantal problemen uit Overvecht. Het is onduidelijk hoe dat komt. In zuidwest is er juist een toename. Was er in 2013 maar één probleem afkomstig uit Kanaleneiland, in 2014 waren dat er acht. Het door PvdA‐leden huis aan huis in gesprek gaan met de bewoners over hoe het in Kana‐ leneiland gaat (canvassen) heeft hier aan bijgedragen. Ook kan het televisie‐interview “Bij U in de Wijk Kana‐ leneiland” in oktober 2013 ons meer bekendheid hebben gegeven. 2
Waarover gaan de problemen? De problemen betreffen een grote diversiteit aan onderwerpen. De belangrijkste in 2014 waren als volgt. Onderwerp Aantal 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal Wonen 14 8 16 16 18 16 88 Bijstand 1 4 2 15 6 13 41 WMO 4 1 5 10 Schulden 5 4 5 11 13 4 42 Belasting 2 5 10 4 21 Werk/re‐integratie/participatiewet 2 3 2 5 4 4 20 AOW 2 2 2 6 Juridische Zaken 2 2 Jeugdzorg 2 2 Gemeentebelastingen 1 2 1 4 Openbaar Vervoer (OV) 2 1 3 Kinderopvang 1 1 Leerlingenvervoer 1 1 Verkeersveiligheid 1 1 Veiligheid Tivoli Vredenburg 1 1 Bouwoverlast 1 1 Milieuzone 1 1 Asiel/immigratie/inburgering 2 3 7 4 16 Onderwijs 2 5 1 1 9 Openbare ruimte 3 2 3 8 Zorg 3 1 1 5 Echtscheiding 1 2 3 Ook in 2014 hebben de meeste problemen te maken met woningen. De klachten zijn divers en gaan over (ge‐ luid)overlast, de inkomensafhankelijke huurverhoging, onderhoud en renovatie. Schrijnend is de situatie van gescheiden vrouwen met jonge kinderen die op straat dreigen te komen staan, omdat er geen woning te krij‐ gen is. Gezien de woningsituatie in Utrecht is dit moeilijk op te lossen. Als Ombudsteam wijzen we op de, schaarse, mogelijkheden die er zijn. We overleggen ook met instanties voor een (tijdelijke) oplossing. Het lukte om een vrouw met haar kinderen net op tijd in een woning van de Tussenvoorziening (het zogenaamde corpo‐ ratiehotel) te krijgen. Snel daarna wist ze een zelfstandige woning te huren. Gescheiden vrouwen met kinderen krijgen over het algemeen urgentie. Maar als ze tijdelijk bij familie intrek‐ ken, verliezen ze die, ongeacht hoe opgepropt ze zitten. Dat tijdelijk onderdak is soms ook aan regels of termij‐ nen gebonden. Na overleg van ons met een woningcorporatie werd de tijdelijke inwoning van een vrouw met een jong kind bij haar moeder verlengd, zodat ze haar bijstandsuitkering kon blijven ontvangen en meer tijd kreeg om een woning te zoeken. Het aantal meldingen over een bijstandsuitkering is toegenomen. Een groot deel van deze problemen gaat over de weigering of terugvordering van de bijstandsuitkering. Mensen snappen er niets van, ze hebben toch de gevraagde informatie gegeven? Boosheid of frustratie is het gevolg. Als wij er in duiken blijkt nog wel eens, dat door de gemeente niet altijd duidelijk wordt gemaakt om welke informatie het nu precies gaat. Bij sterk wisse‐ lende inkomsten, bijvoorbeeld door werk via uitzendbureaus, is het ook lastig om de juiste informatie op tijd aan te leveren. Wij proberen de informatie op orde te krijgen en de gemeente opnieuw de aanvraag of de te‐ rugvordering te laten beoordelen. De problemen met de helderheid en communicatie over welke informatie aangeleverd moet worden hebben we besproken op ons jaarlijks overleg met het hoofd Werk & Inkomen. De klachten over de WMO gingen over de aanvraag van voorzieningen zoals een scootmobiel en een inloop‐ douche. 3
Met een scootmobiel de deur weer uit Een mevrouw deed veel vrijwilligerswerk in de buurt. Ze deed veel huisbezoeken en hielp met formulieren invullen. Maar haar gezondheid ging achteruit, waardoor ze de deur niet meer uit kon. Ze vroeg een scootmobiel aan. De indicatie was er wel snel, maar de scootmobiel kwam maar niet. Half augustus werd er wel één geleverd, maar die was te klein, daar paste ze niet op. Die werd dus weer meegenomen. Vervolgens kwam er niets meer. De reden? In de schuur is geen elektriciteit. Hij kon dus niet opgeladen worden. Maar mevrouw had al een paar keer foto’s gestuurd van de keuken. Daar kon hij prima staan. Inmiddels is het oktober en schakelde haar vriendin ten einde raad ons in. “Wat moeten we doen om mijn lieve vriendin weer gewoon naar buiten te laten gaan en haar vrijwilligerswerk weer te doen wat ze zo graag doet?” Wij bellen met de afdeling WMO van de gemeente. Toevallig of niet, maar binnen 5 dagen wordt de goede scootmobiel geleverd. Eindelijk kan ze de deur weer uit. Ook over het voornemen van de gemeente om het aantal uren huishoudelijke hulp en thuiszorg terug te schroeven werd eind 2014 onze hulp ingeschakeld. Ze hadden de weg naar bezwaar maken al gevonden, maar wilden wel graag stoom afblazen en wat ondersteuning bijvoorbeeld bij de hoorzitting. Wij konden verder al‐ leen de uitslag afwachten. We bespraken deze gevallen wel met de raadsfractie. Op ons verzoek kaartte de fractie ook aan, dat de regeling om zelf goedkoop hulp in te kopen beter bekend moest worden.
Wat zijn de resultaten? We maken onderscheid in informatie geven èn actie ondernemen. Onder informatie geven verstaan we dat we het uitzoeken, informatie geven en bijvoorbeeld doorverwijzen naar de bevoegde instantie. Dit gebeurt vaak telefonisch en kost over het algemeen niet veel tijd. Actie ondernemen houdt in, dat er contact opgenomen wordt met bevoegde instanties en het probleem besproken wordt, geholpen wordt om brieven te schrijven, mee naar hoorzittingen gegaan wordt, het buurtteam ingeschakeld wordt of dat er bijvoorbeeld vragen gesteld worden in een commissievergadering. Dit vergt meestal veel meer inzet van het Ombudsteam. De behandeling van de problemen door het Ombudsteam had het volgende resultaat. 2013 2014 Totaal Resultaten 2009 2010 2011 2012 Opgelost 67 % 60 % 22 % 51 % 54 % 58 % 52 % Vanzelf opgelost 7 % 3 % 10 % 1 % 6 % 6 % 5 % Gaan er zelf mee verder 6 % 5 % 5 % 3 % 6 % 4 % Niets aan te doen 12 % 11 % 34 % 19 % 18 % 10 % 17 % Is niets voor Ombudsteam Utrecht 7 % 9 % 17 % 11 % 10 % 6 % 9% Niet opgelost 0 % 6 % 0 % 1% 1 % 0 % 2 % Niets meer gehoord/teruggetrokken 7 % 6 % 12 % 12 % 7 % 15 % 10 % Het merendeel van de problemen wordt opgelost door het Ombudsteam. In een derde van deze problemen was hiervoor actie nodig naar bevoegde instanties of bestuur. Voor tweederde van de problemen was het vol‐ doende om informatie te geven en/of de mensen door te verwijzen naar de juiste persoon of instantie. Een groot aantal mensen geeft duidelijk te kennen dat ze tevreden zijn met onze bemoeienis. Pendelbus Een vrouw van 88 jaar kon niet meer gemakkelijk met de bus van haar woning in de flat in Oog en Al naar het centrum reizen. De Leidseveertunnel ging namelijk dicht voor zo’n anderhalf jaar. Slechts twee buslijnen gaan nog van de westkant van Utrecht door naar het centrum: een ten noorden en een ten zuiden van het station. De overige buslijnen stoppen allemaal op het Jaarbeursplein. Zij moest nu dus helemaal van het Jaarbeursplein naar de binnenstad lopen of een flink stuk lopen en overstappen op de buslijn die in één keer door rijdt naar het centrum. Konden we hier iets aan doen? Wij zochten het uit en vroegen ons raadslid Ruben Post om hierover vragen te stellen. Met als resultaat dat er nu een pendelbus rijdt van het Jaarbeursplein naar Vredenburg! En als mensen uit Oog en Al buslijn 25 nemen, kunnen ze gewoon blijven zitten, omdat deze bus bij het Jaarbeursplein de pendelbus wordt. Mevrouw, en met haar de tientallen ouderen van haar flat, vonden dit geweldig nieuws! 4
Aan 10% van de problemen kunnen we niets doen. Zo was er een meneer in de bijstand, die graag aan de slag wilde en een opleiding vergoed wilde krijgen. De gemeente had er echter serieus naar gekeken en het verzoek goed onderbouwd afgewezen. In deze gevallen wordt dus wel informatie gegeven of actie ondernomen. Zo kunnen we uitleggen dat alles volgens de regels is gelopen. In de meeste gevallen leidt dit wel tot begrip bij degenen die met hun klachten bij het Ombudsteam aankloppen. In elk geval zijn zij blij dat er serieus naar hun problemen gekeken is.
Welke problemen zijn besproken met de raadsfractie of Tweede Kamerfractie? Sommige problemen worden “politiek” gemaakt door de PvdA raadsfractie of Tweede Kamerleden in te scha‐ kelen. We doen dit om zaken uit te zoeken in acute situaties, in geval wij denken dat er waarschijnlijk fouten zijn gemaakt of om onrechtvaardig uitwerkende procedures of regelgeving te veranderen. Het gaat om de volgende zaken. Onderwerp Waar besproken Resultaat Hondenbelasting Gemeenteraadsfractie Er zijn vragen gesteld in de com‐ Man met bijstandsuitkering moet honden‐ missie Financiën. Door de wet‐ belasting betalen, omdat hij een poster op houder is toegezegd niet (meer) de deur heeft met “ hier waak ik”. Hij heeft te handhaven op basis van een geen hond, maar moet eerst betalen en poster “hier waak ik”. dan via een bezwaarprocedure het geld zien terug te krijgen. Die bezwaarprocedu‐ re lukt hem niet zelf en heeft hij hulp bij nodig. Uiteindelijk krijgt hij pas na een aantal maanden het geld terug. Gemeentebelastingen Gemeenteraadsfractie Er zijn vragen gesteld in de com‐ Samengaan gemeentebelastingen en missie Financiën. Wethouder zegt hoogheemraadschap tot Belastingsamen‐ toe dat dit onmiddellijk wordt werking gemeenten en hoogheemraad‐ opgelost. Op de site van BghU schap Utrecht (BghU) geeft problemen. komt een nieuw telefoonnummer I.v.m. echtscheiding zijn oude gegevens te staan waar gegevens op te over WOZ voor belastingaangifte nodig. vragen zijn. Maar gemeente verwijst naar BghU en BghU zegt die gegevens niet te hebben en verwijst terug naar gemeente. Milieuzone en dieselbusjes Gemeenteraadsfractie Er zijn meer klachten over bin‐ Man met dwarslaesie zit in rolstoel. Hij nengekomen. College doet voor‐ heeft 2 jaar geleden dieselbus gekocht die stel: permanente ontheffing ook met o.a. een lift en een vergrendelsysteem voor gehandicapten die buiten de om rolstoel vast te zetten is aangepast. Per milieuzone wonen. Aanpassing 2015 mogen oude diesels niet meer in de aan de oude diesel moet wel binnenstad (milieuzone). Hij krijgt 2x een meer dan € 5.000 euro hebben gekost. jaar ontheffing, maar hij kan zijn bus na‐ tuurlijk niet verkopen en de aanpassing aan een nieuwe dieselbus kost € 7 a 8.000. Afwijzing WMO‐voorziening Gemeenteraadsfractie Er zijn schriftelijke vragen gesteld Een oudere vrouw met reuma is steeds in de commissie slechter ter been. Ze is gevallen in de bad‐ kamer en heeft haar arm gebroken. Ze durft het bad niet meer te gebruiken. Haar aanvraag voor een inloopdouche wordt echter afgewezen. Aangeraden wordt haar om hulp bij het baden aan te vragen en een badlift. Maar ze wil heel graag zelfstandig en zonder hulp blijven wonen. Korting op huishoudelijke hulp Gemeenteraadsfractie Ervaringen zijn meegenomen in Het aantal uren huishoudelijke hulp wordt de discussie over een op zorgvul‐ teruggebracht naar 1,5 uur per week. Is dige wijze korten op de huishou‐ 5
Onderwerp Waar besproken procedure zorgvuldig? Regeling om zelf goedkoop hulp in te kopen is niet bekend.
Openbaar vervoer Gemeenteraadsfractie Oudere vrouw kon niet meer gemakkelijk met de bus van Oog en Al naar het cen‐ trum. De Leidseveertunnel gaat dicht tot eind 2015. Bijna alle bussen van de west‐ kant Utrecht stoppen nu op het Jaarbeurs‐ plein. Maart 2015 PvdA Ombudsteam Utrecht utrecht@pvda‐ombudsteam.nl 030‐2861121
6
Resultaat delijke hulp. Aangekaart dat de regeling om zelf goedkoop hulp in te kopen beter bekend moet worden. Er zijn vragen gesteld in de com‐ missie. Er komt een pendelbus tussen Jaarbeursplein en Vreden‐ burg. Buslijn 25 uit Oog en Al wordt de pendelbus bij het Jaar‐ beursplein. Mensen uit Oog en Al kunnen dus blijven zitten.