WORKSHOP 1C
Het Programma van Eisen en slimme projectontwikkeling in de zorg Wibaut Nouwens en Christoph Maria Ravesloot 10.30 – 12.15 uur / zaal F2.27
Programma • Carante Groep; • Historie en toekomst zorgvastgoed; • Standaard Programma van Eisen Carante Groep; • Standaard PvE: Functioneel en/of SMART? • Voor- en nadelen standaard PvE; • Op weg naar de goede vraag; • Casus; • Op weg naar het goede antwoord; • Carante Groep gaat verder; • Afsluitende praktijkcasus.
Carante Groep
Carante Groep • De kracht van samenwerken: • Personeel en Organisatie • Huisvesting • Financiën • Informatisering en automatisering • Zorgontwikkeling
Historie zorgvastgoed • CBZ - College bouw zorginstellingen; • CTG - College tarieven gezondheidszorg; • 2 blauwe “bijbels”: • Bouwmaatstaven: wat moet je minimaal bouwen; • Bouwkostennota: wat mag het maximaal kosten;
• Regels werden van tijd tot tijd kwalitatief aangescherpt: • Van meerbeds- via tweebeds- naar eenbedskamers; • Van afdelingen naar kleine groepen en individueel wonen.
Historie zorgvastgoed • Bouwmaatstaven werden prestatie-eisen (2007); • Nieuwe keuzemogelijkheden: • Lichte bouw met zware zorg; • Regeling kleinschalig wonen; • WTZi - wet toelating zorginstellingen: • Afschaffing bouwregime;
• Invoering Normatieve Huisvestingscomponent.
Toekomst zorgvastgoed • Overheidsbeleid: Scheiden wonen en zorg; • Geen contracteerplicht Zorgkantoor / Zorgverzekeraar; • Zorgvastgoed steeds meer risicodragend; • Lange huurcontracten zijn geen standaard meer; • Strategisch vastgoedmanagement steeds belangrijker; • Meedenken van de vastgoedmarkt is vereist.
Huisvestingskader • Omzetting van wet- en regelgeving in strategisch kader; • Beleidsdocument, opgenomen in ISO-DS; • Uitgaande van woonzorgconcepten: • Verzorgd wonen; • Beschut wonen; • Beschermd wonen;
• Tijdelijk verblijf en herstelgerichte zorg;
• Vertaling naar huisvestingsconcepten => PvE.
Standaard Programma van Eisen • Ontwikkelt door Huisvesting; • Doel: • Professionaliseren van de vraagstelling; • Leren van elkaar;
• Meer grip op de kwaliteit van het zorgvastgoed; • Optimalisering van flexibiliteit van zorgvastgoed; • Standaardisering t.b.v. beheer, onderhoud & veiligheid; • Vermindering afhankelijkheid van derden.
PvE deel A • 3 woontypen: • Appartementen; • Studio’s; • Kamers; • Toevoegingen projectspecifiek.
PvE deel B • Ruimtelijk / functioneel; • Basis algemeen; • Specifiek op woningtype; • Daarmee indirect op zorgbehoefte.
PvE deel C • Technisch; • Stabu-codering; • Basis algemeen; • Specifiek op type cliënt.
“Standaard” bestek • Doorontwikkeling deel C door ASVZ; • Stabu-codering; • Basis algemeen; • Specifiek op type cliënt.
“Standaard” bestek Voorbeeld:
Functioneel en/of SMART? Analyse van Matthijs Kuhlmann: • Deel A: wel functioneel, in basis SMART; • Deel B: wel functioneel, beperkt SMART; • Deel C: redelijk functioneel, redelijk SMART; • Standaard bestek: beperkt functioneel, zeer SMART.
Ook hier geldt de 80/20-regel…
Voordelen • Eenduidig communicatiemiddel; • Hulpmiddel bij vastgoedontwikkelingen: huur én koop; • Deel A + B goed communicatiemiddel voor zorg; • Deel A + B goed communicatiemiddel in initiatieffase; • Kwalitatief sturingsmiddel; • Corporaties en ontwikkelaars reageren enthousiast.
Nadelen • Vooralsnog alleen “wonen”; • Deel C en standaard bestek geen “zorgtaal”; • Deel C en standaard bestek moeilijk aanpasbaar aan stichtings- en projectspecifieke voorkeuren; • Periodiek bijwerken vanwege veranderende wet- en regelgeving is bewerkelijk; • Beperking ontwerpvrijheid;
• Vergaande specificatie leidt af van het doel?
Op weg naar de goede vraag Systems Engineering & Living Building Concept: • Functionele specificatie van zorg- en woonvraag; • Daar waar noodzakelijk: • Ruimtelijke specificatie; • Technische specificatie; • Hier gaan we mee aan het werk in de volgende casus.
Casus • Carl woont op een 2-kamerappartement in een woonzorgcentrum; • Carl is 86 jaar en weduwnaar; • Op zijn 83e heeft hij een CVA gehad en sindsdien is Carl rolstoelgebonden; • Carl is goed van geest en leeft zo zelfstandig mogelijk; • Carl krijgt zorg op afspraak en op afroep; • In geval van calamiteiten kan Carl niet zonder hulp zijn bed uit komen om zijn appartement te ontvluchten.
Casus Arjo-Huntleigh® geeft de volgende kenmerken over Carl in haar architectenhandboek:
Casus Voorbeeldplattegrond Carl’s appartement
Casus Werk voor Carl’s situatie uit: 1. Functionele specificaties; 2. Waar nodig geacht: Ruimtelijke specificaties; 3. Waar nodig geacht: Technische specificaties.
Casus Uitwerking op basis van 5 thema’s: A. Koken; B. Wassen / douchen; C. Zorg inschakelen; D. Vluchten; E. Onderhouden.
Casus • 30 minuten tijd om het uit te werken; • Daarna korte presentatie van de groepen; • Ruimte voor discussie; • Uitwerking door Wibaut & Matthijs.
Op weg naar het goede antwoord • Wat zijn de uitkomsten uit de diverse groepen? • Enkele voorbeelden van Wibaut & Matthijs.
Voorbeelden uitwerking Functionele specificaties: • De bewoner moet zich zelfstandig met een rolstoel door zijn appartement kunnen bewegen; • De bewoner moet de mogelijkheid hebben om in zijn appartement op elke willekeurige plek de hulp van de zorgmedewerkers in te roepen; • De zorgmedewerker moet altijd en overal met de zorgvrager in contact kunnen treden en daarmee kunnen communiceren; • Er is een voorziening voor de bewoner om op zijn appartement eenvoudige maaltijden te bereiden.
Voorbeelden uitwerking Ruimtelijke specificaties: • Deuren van verblijfsruimten en (nood)uitgangen zijn bedtoegankelijk; • Een badkamer is rolstoel- en brandcardtoegankelijk;
• Een badkamer grenst direct aan slaapkamer en hal; • Het balkon is rolstoeltoegankelijk en bereikbaar vanuit de huiskamer; • Door middel van het uitluistersysteem kan in elke ruimte in het appartement tussen bewoner en zorgverlener gecommuniceerd worden.
Voorbeelden uitwerking Technische specificaties: • Een bedtoegankelijke deur heeft een minimale vrije doorgang van 1100 mm; • Zelfsluitende deuren zijn voorzien vrijloopdeurdrangers, type Dorma TS99, die bij calamiteiten door de BMI worden aangestuurd; • Het uitluistersysteem is van De Heer Medicom, type ANC, en wordt uitgevoerd met IP-kamerunits; • Vloertegels in de badkamer zijn van Mosa, type GlobalGrip, anti-slip (R11), afmetingen 15x15cm, kleur n.t.b.
Carante Groep gaat verder… • RAAK Publiek (HU); • Afstudeerder HU: toepasbaarheid SE in standaard PvE, resultaten juni 2012; • Werkgroep PvE; • Afdeling Conceptontwikkeling.
Afsluitende praktijkcasus • Nieuwbouw Meander Medisch Centrum, Amersfoort; • Samenvoeging van 3 locaties op 1 nieuwe locatie; • 96.000 m² ziekenhuis, 20.000 m² t.z.t. bij te bouwen;
• Architectenselectie o.b.v. prijsvraag, met BIM als eis; • Tijdens ontwerp drie onderdelen onderscheiden: • Hot Floors;
• Semi-vrije bouwdelen; • Vrije bouwdelen.
Afsluitende praktijkcasus Atelier Pro kreeg de opdracht, want… Ze stelden de juiste functionele vragen, want… Het was hun eerste ziekenhuisontwerp ooit!
Einde
