Het omgevingsplan
Maarten Engelberts
Almere/Zeewolde Oosterwold
Breda
Enschede Binnensingelgebied
Almere Weerwater
Bussum
Eindhoven Brainpark
Deventer
Helmond Automotive Campus
Meerssen
Leudal Buitengebied Leudal
Assen Toeristisch, recreatieve zone Culemborg Spoorzone
Den Haag Binckhorst
Oldenzaal
Veghel CHV-terrein
Enschede luchthaven Twente
Soest
Diemen Bergwijkpark
Muiden/Weesp Bloemendalerpolder
Venlo
Apeldoorn Binnenstad
Zaanstad Hembrugterrein
Assen Havenkwartier
Delft Spoorzone
Amstelveen De Scheg Alphen a/d Rijn Rijnhaven-Oost
Beuningen Gebied Laan 1945
Veere
Boekel Buitengebied
Helmond Brandevoort-Noord
Rijssen-Holten Buitengebied Steenwijkerland Buitengebied
Heeze-Leende De Bulders
Súdwest-Fryslân Centrum Sneek
Borsele Buitengebied
Zundert Business centre Treeport
Oudewater Binnenstad Oudewater
Bergen op Zoom Landschapspark Bergse Heide Stadskanaal
…
Integratie
Exploitatieplan
Gemeentelijk omgevingsplan • Gemeenteraad stelt één omgevingsplan op, waarin regels over de fysieke leefomgeving worden opgenomen (art 2.4)
• In het omgevingsplan kunnen met het oog op de doelen van de wet regels worden gesteld over activiteiten die gevolgen hebben of kunnen hebben voor de fysieke leefomgeving (art 4.1)
4
Reikwijdte omgevingsplan • Bij amvb kunnen gevallen worden aangewezen waarin regels over de fysieke leefomgeving niet in het omgevingsplan, waterschapsverordening of de omgevingsverordening worden opgenomen
• Reikwijdte discussie: verwevenheid leefomgeving met openbare orde, verantwoordelijkheden burgemeester, integratie versus desintegratie
5
Gemeentelijk omgevingsplan • Het omgevingsplan bevat voor het gehele grondgebied van de gemeente een evenwichtige toedeling van functies aan locaties en andere regels die met het oog daarop nodig zijn (art 4.2)
6
Reikwijdte omgevingsplan 1. Heeft de regeling (deels) betrekking op de fysieke leefomgeving? 2. Wat is het motief van de regeling? 3. Gaat het om een autonome regeling of een regeling in medebewind? 4. Wie is bevoegd gezag voor de in de regeling genoemde instrumenten? 5. Is de regeling relevant voor het gebied?
Stap 1 & 2, regelingen fysieke leefomgeving Afvalstoffenverordening 2010
Algemene plaatselijke verordening
Brandbeveiligingsverordening 2012
Verordening horen bezwaar ontwerp bestemmingsplan
Beheersverordening begraafplaatsen
Bouwverordening
Exploitatieverordening gemeente Den Haag 1997
Verordening Beheersregels Grondexploitatie 2012
Verordening op de binnenwateren
Destructieverordening 1997
Monumentenverordening Den Haag
Verordening geurcirkels maneges Den Haag
Verordening op de kansspelen
Liftenverordening Den Haag 1999
Straathandelsverordening Den Haag
Verordening Scheveningen Haven 2008
Verordening naamgeving en nummering (adressen) 2009
Parkeerverordening 1992
Verordening winkeltijden gemeente Den Haag 2006
Wegsleepverordening gemeente Den Haag
Telefommunicatieverordening 2011
Verordening nadere kwaliteitseisen peuterspeelzalen 2013
Verordening nadeelcompensatie Souterrain
Instructie bouw- en woningtoezicht
Welstandsverordening 2003
Procedureverordening voor advisering in planschade
Instructie voor de beiaardier
Instructie plaatsvervangend beiaardier
Verordening bodemsanering Den Haag 2007
Verordening onderwerpen burgerlijk recht
Stap 3, medebewind Afvalstoffenverordening 2010
Wet milieubeheer
Beheersverordening begraafplaatsen
Wet op de lijkbezorging
Bouwverordening
Woningwet
Destructieverordening 1997
Destructiewet
Verordening geurcirkels maneges Den Haag
Wet geurhinder en veehouderij
Verordening op de kansspelen
Wet op de kansspelen
Verordening winkeltijden gemeente Den Haag 2006
Winkeltijdenwet
Telefommunicatieverordening 2011
Telecommunicatiewet
Verordening nadere kwaliteitseisen peuterspeelzalen 2013
Wet op de kinderopvang
Wegsleepverordening gemeente Den Haag
Wegenverkeerswet
De volgende verordeningen bevatten onderdelen waarvoor de burgemeester is aangewezen als bevoegd gezag: • Delen van de APV: – straatartiest en muziek, evenementen, exploitatievergunning horeca-inrichting, sluitingstijden horeca-inrichting, betreden gesloten woning of lokaal, drugsoverlast, cameratoezicht op openbare plaatsen, seksinrichtingen, escortbedrijven, straatprostitutie e.d. (gedeeltelijk) en verbod om vuur te stoken) • Verordening op de kansspelen
Stap 5, relevant voor de Binckhorst Brandbeveiligingsverordening 2012
Algemene plaatselijke verordening
Bouwverordening
Verordening op de binnenwateren
Monumentenverordening Den Haag
Straathandelsverordening Den Haag
Parkeerverordening 1992
Welstandsverordening 2003
Delegatie vaststellingsbevoegdheid De gemeenteraad kan de bevoegdheid tot het vaststellen van delen van het omgevingsplan delegeren aan het college (art 2.8) - delen uitwerken - delen wijzigen - onderwerpen (nader) reguleren - deelgebieden (nader) reguleren
12
Alle regels appellabel • Belangrijk discussiepunt bij de voorbereiding van de wet • Aanvankelijke splitsing tussen appellabele en niet appellabele regels is verlaten • Advies Raad van State: alle regels appellabel
13
Actualiseringsritme • Generieke actualiseringsplicht vervalt. Actualiteit is voortdurend aandachtspunt (niet langer 1x per 10 jaar) • Twee prikkels voor actualiteit: – inpassingsplicht voor instructies – inpassingsplicht voor omgevingsvergunningen voor locatieontwikkelingsactiviteiten
14
Werken met beleidsregels • Het is mogelijk om open normen op te nemen waarvan de uitleg afhankelijk is van (wetsinterpreterende) beleidsregels (bouwvolume, bouwhoogte, welstand, stedenbouwkundige inrichting, parkeren, cultuurhistorie, etc) • Rechtszekerheid: omgevingsplan wordt daardoor minder voorspelbaar en mechanisch toepasbaar, maar biedt wel meer flexibiliteit en beoordelingsruimte • Bij open welstandsregels moeten concretiserende beleidsregels worden gegeven 15
Werken met doelvoorschriften • Toenemende behoefte aan uitnodigingsplanologie • Ruimte bieden voor initiatieven • Omgevingsplan met randvoorwaarden • Fasering van besluitvorming: – Hoofdlijnen bij het omgevingsplan – Gedetailleerder bij de vergunning • Verlaging onderzoekslasten
16
Werken met open normen en doelvoorschriften Casus: stedelijk transformatiegebied • Mix aan functies: wonen, horeca, bedrijvigheid • Onbekend: wanneer en waar functies komen • Wens: globaal en flexibel plan met ruimte voor initiatieven uit de markt
Stedelijke gebruiksvormen: functies die passen in het stedelijk gebied, zoals bedrijven behorend tot de categorieën A t/m C, cultuur en ontspanning, detailhandel, dienstverlening, groen, horeca, kantoor, maatschappelijk, recreatie, sport, water en wonen, één en ander met de daarbij behorende gebouwen, bouwwerken, geen gebouw zijnde, wegen, groen, water, parkeervoorzieningen en overige voorzieningen
Digitaal te raadplegen • Digitale opzet: regels waarmee functies aan locaties worden gekoppeld en regels gebiedsgericht worden gekoppeld aan geometrische plaatsbepaling (art 16.2)
• Vraaggestuurd te raadplegen: – regels per locatie (punt, perceel(gedeelte), buurt, gebied) – regels per onderwerp (wonen, bomen, bouwen, welstand) – wetstechnische info-knop 20
Digitale opzet • Discussie:
• Gemeenten vrijlaten in vormgeving en begrippen?
• Standaarden, functies, kleuren, kaart?
21
Rechtskarakter omgevingsplan versus bestemmingsplan • Toelatingsplanologie verbiedt gebodsbepalingen per definitie • Bewijslast verwezenlijking van regels binnen tien jaar • Objectieve regels moeten mechanische toepassing garanderen • Vage regels uitwerken via beleidsregels • 0vergangsrecht • Planschade 22
Tegeltjeswijsheid
Als je snel wilt gaan, ga dan alleen Als je ver wilt komen ga dan samen
Verschijningsvorm van regels • Activiteit niet regelen (dus toegestaan) • Activiteit toestaan, eventueel onder voorwaarden • Activiteit toestaan met maatwerkvoorschrift -bevoegdheid(art 4.5) • Activiteit verbieden zonder voorafgaande melding (art 4.4) • Activiteit ‘absoluut’ verbieden • Activiteit verbieden, met beoordelingsregels die aangeven wanneer een afwijkactiviteit in ieder geval wordt of kan worden verleend 24
Provincie “De provinciale omgevingsverordening bevat slechts een
toedeling van functies aan locaties en met het oog daarop gestelde regels, indien het onderwerp van zorg niet doelmatig en doeltreffend met een instructieregel kan worden behartigd.”
25
Discussie welstandstoezicht • Waarom verdwijnt excessenartikel op wetsniveau? • Welstandsbeleid = gebiedsgericht gemeentelijk beleid • Welstand afbouwen aan de ‘achterkant’ • Welstand alleen als vrijwillig te vragen advies om ontwerper uit te dagen en te inspireren
26
Afwijkactiviteiten • Van alle regels kan bij omgevingsvergunning worden afgeweken. Omgevingsplan heeft dus geen ‘absoluut’ karakter (art 5.1) • Procedureel geen ‘binnenplanse’ vergunningenstelsels of afwijkbepalingen (art 4.4, lid 2) • Beoordelingsregels die aangeven dat een vergunning voor een afwijkactiviteit in ieder geval wordt of kan worden verleend (art 5.18) 27
Afwijkactiviteit > omgevingsplanactiviteit • Activiteiten waarvan in het omgevingsplan is bepaald dat vergunning nodig is en andere activiteiten die in strijd zijn met het omgevingsplan • Beoordelingsregels in het omgevingsplan • Indien de beoordelingsregels zouden leiden tot weigering of er zijn geen beoordelingsregels voor de activiteit, kan de vergunning toch worden verleend in het belang van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties
28
Bouwactiviteit = afwijkactiviteit • Bouwactiviteit wordt geweigerd bij strijd met de regels over bouwactiviteiten of het gebruik van bouwwerken, tenzij vanwege deze strijd al een omgevingsvergunning voor een afwijkactiviteit is of tegelijkertijd kan worden verleend (art 5.19) • De aanvraag om een bouwactiviteit wordt ook aangemerkt als aanvraag om een afwijkactiviteit, indien de bouwactiviteit in strijd is met een regel over bouwactiviteiten of het gebruik van bouwwerken en vanwege die strijd niet eerder omgevingsvergunning is aangevraagd of verleend (art 5.16) 29