N u m mer 5 5 | u i t ga ve 1/ 1 5
W
o
www.setra-bus.com
r
l
d
Het magaz ine voor mensen met een passie voor bussen
Colofon Uitgever: EvoBus GmbH Setra Omnibusse Neue Straße 95 73230 Kirchheim unter Teck (Duitsland) Tel. +49 731 181-0 Fax +49 731 181-2418 www.setra-bus.com Verantwoordelijk voor de inhoud: Dr. Jens Holger Heinemann Hoofd Marketing Communicatie Setra Aan deze uitgave hebben meegewerkt: Christine Denzel, BUS/MPM-S Angelika Miller, BUS/MMM-C Aleksandar Ninkovic, BUS/MPP-I Concept, redactie, lay-out: Newport3 Werbeagentur GmbH & Co. KG Neumann-Reichardt-Str. 27-33 22041 Hamburg (Duitsland) www.newport3.de Reproductie: Final Art Production Neumann-Reichardt-Str. 27-33 22041 Hamburg (Duitsland)
Het multitalent Ontdek het veelvoud aan varianten van de Setra MultiClass 400 Pagina 08-15
Druk: Süddeutsche Verlagsgesellschaft Ulm Nicolaus-Otto-Straße 14 89079 Ulm (Duitsland)
Uitstekend
Precisietechniek
Themahotels
De Setra dubbeldeksbussen Pagina 06-07
De aandrijfas RO 440 Pagina 18
Accommodaties met een beetje extra Pagina 42-43
02 | Setra Impressies
Setra Editorial | 03
Beste klanten en vrienden van het merk Setra,
De Setra MultiClass biedt nu in totaal twaalf verschillende voertuigen aan in uiteenlopende lengtevarianten.
In de afgelopen drie jaar hebben we samen tal van nieuwe ontwikkelingen en innovaties bij Setra mogen vieren. Maar wist u hoe groot de veranderingen in de Setra MultiClass waren? Deze vraag zal u wellicht een beetje verrassen, want we hebben het basisprincipe en het vertrouwde uiterlijk van de serie vanaf de introductie tien jaar lang gehandhaafd. De UL- en H-uitvoeringen zijn bij de Euro VI-conversie echter van een compleet nieuwe aandrijflijn met nieuwe motoren, nieuwe aandrijfassen en een nieuw uitlaatsysteem voorzien. De NF werd door de LE business vervangen, een moderne Setra interpretatie van het succesvolle Low Entry concept. Met zijn aantrekkelijke prijspositionering is hij, net als zijn naamgenoot de UL business, helemaal afgestemd op het exploiteren van vervoersconcessies. De Setra MultiClass biedt nu in totaal twaalf verschillende voertuigen in uiteenlopende lengtevarianten. Een goede reden om het complete programma van Setra streekbussen eens nader te bekijken, dus hebben we een belangrijk deel van deze SetraWorld uitgave aan deze veelzijdige voertuigen gewijd. Ook het succesverhaal van de Setra dubbeldeksbus wordt door een hoge mate van flexibiliteit en permanente doorontwikkeling gekenmerkt. En het belang van het voertuigconcept neemt toe: onze S 431 DT, die voortdurend wordt doorontwikkeld en van de nieuwste boordelektronica en Euro VI technologie is voorzien, speelt met zijn hoge passagierscapaciteit een grote rol in veel wagenparken. We geven u op de volgende pagina’s een overzicht van de huidige stand van zaken. Zoals altijd vindt u in deze uitgave nog allerlei andere interessante onderwerpen uit de wereld van Setra. Ik wens u veel plezier met deze informatieve en onderhoudende SetraWorld. Met vriendelijke groet,
Till Oberwörder Directeur Verkoop, Marketing en Aftersales Daimler Buses
In de juiste stemming voor een bijzondere reiservaring: impressies uit de nieuwe onboard video van Setra.
04 | Setra Inhoud
Setra Inhoud | 05
Hoofdonderwerp
08
20
42
Setra MultiClass: de naam zegt het al...
Travel in Style
Op maat gemaakt
Service & diensten
Horizonnen
20 | S ymfonie van het reizen Op tournee met het orkest van de Thüringen Philharmonie Gotha
19 | Breng passagiers in de juiste reisstemming Nieuwe onboard video voor de 500-serie en de S 431 DT
16 | Nieuws uit de Setra Shop Modieuze poloshirts voor kleine Setra fans
42 | E lk hotel een belevenis Themahotels hebben een eigen karakter en oog voor detail
Met zijn ruime keuze aan modellen en vele uitvoeringsmogelijkheden kan de Setra MultiClass 400 elke toepassing aan.
De Setra MultiClass 400 is de meest veelzijdig inzetbare van alle Setra-series. In het streekvervoer of voor een weekendtrip, als lijnbus of voor een korte reis, de Setra MultiClass 400 doet altijd betrouwbaar zijn werk. De ondernemer profiteert van een ruime keuze aan modellen, waarmee alle toepassingen worden afgedekt. Nu komen daar de nieuwe businessmodellen bij. Deze zeer rendabele bussen zijn helemaal afgestemd op de exploitatie van vervoersconcessies. Ons hoofdonderwerp biedt u een overzicht van deze veelzijdige serie.
Fascinatie & techniek 08 | Één voor allen BBW Wismar is actief in het openbaar vervoer en heeft streekbussen nodig die ook in de stad hun weg weten te vinden. Wij maken samen met BBW Wismar een proefrit met de nieuwe Setra LE business. Bij Dr. Richard in Oostenrijk is de Setra MultiClass UL in alle uitvoeringen in het wagenpark vertegenwoordigd. Zijn multifunctionaliteit maakt de UL tot een ideale veelverdiener, die zowel in het scholierenvervoer als in het lijn- en gelegenheidsvervoer kan worden ingezet. Op maat gemaakt 34 | M obiliteit voor ouderen Het Nederlandse familiebedrijf Besseling heeft een Setra MultiClass S 417 UL met rolstoelinrichting in gebruik en heeft zich daarmee gespecialiseerd als vervoersaanbieder voor verzorgings- en verpleeghuizen.
Hoe reist een symfonieorkest eigenlijk? Het antwoord: mooi en comfortabel in een dubbeldeksbus van Setra.
Fascinatie & techniek 06 | H et succesnummer De Setra dubbeldeksbussen 08 | Setra MultiClass 400 Een serie die zijn veelzijdigheid bewijst 18 | Efficiëntie ten top De aandrijfas Mercedes-Benz RO 440 36 | Altijd zicht op de bandenspanning Betere controle met het bandenspanningcontrolesysteem TPM
Geen kamer is hetzelfde: themahotels bieden reizigers fantasie en comfort. Check met ons in.
34 | F lexibele oplossing voor meer mobiliteit S 417 UL met veelzijdige inrichting voor rolstoelvervoer 37 | Met TriFold snel en veilig aan boord Inklapbare oprijplaat voor passagiers met een mobiliteitsbeperking 37 | Duurzaam en hygiënisch Aanvullend toiletpakket voor de lange afstand 40 | Eyecatcher Bijzonder voertuigdesign voor Gaiffier Voyages 40 | Mooi en comfortabel De nieuwe Voyage Ambassador stoelen
32
De Setra oldtimercollectie houdt de geschiedenis van het merk in ere.
26 | Flink opgefrist Nieuwe website voor Setra 26 | Levensredders aan boord Actie voor defibrillatoren in Franse bussen 27 | Origineel de beste Met onderdelen van OMNIplus speelt u op zeker 41 | De beste service voor jonge tweedehands voertuigen Serviceovereenkomsten voor tweedehands bussen van BusStore
Ontmoetingsplaatsen 17 | Succesvolle marktintroductie De Setra ComfortClass 500 MD wordt in heel Europa gebruikt 28 | Beursoverzicht Overzicht van de belangrijkste evenementen 32 | Setra oldtimercollectie Op bezoek bij Ottmar Steiner in de oldtimerwerkplaats 38 | Fabrieksrondleiding Voertuigoverdracht in het KlantenCentrum in Neu-Ulm (Duitsland)
06 | Setra Fascinatie & techniek
Het
Setra Fascinatie & techniek | 07
Het is de bus van superlatieven, en niet alleen vanwege het
0,4
feit dat hij overal bovenuit steekt. De Setra dubbeldeksbus TopClass S 431 DT heeft zich in talrijke toepassingen bewezen.
succesnummer 34
Drie generaties, een gezamenlijk succes: Setra produceert al 34 jaar lang dubbeldeksreisbussen. Busondernemers vertrouwen op de reuzen van Setra, van de S 228 DT “Imperial” uit 1981 via de S 328 DT tot de huidige Setra TopClass S 431 DT. In de loop van zijn carrière is de dubbeldeksbus van generatie tot generatie volwassener geworden. Hij heeft steeds de norm bepaald op het gebied van rendabiliteit, comfort, veiligheid en handling.
2.500
De totale productie van alle Setra dubbeldeksbussen bedraagt sinds 1981 meer dan 2.500 stuks (stand: mei 2015). Als ze achter elkaar geparkeerd worden, vormen ze een ketting van meer dan 30 kilometer.
De levenscyclusanalyse van de dubbeldeksbus is indrukwekkend: een goed bezette bus verbruikt onder optimale omstandigheden slechts 0,4 liter diesel per passagiersplaats per honderd kilometer. Dit is te danken aan de perfect afgestemde aandrijflijn, gunstige aerodynamica, de automatische Mercedes-Benz PowerShift-transmissie en uiterst moderne assistentiesystemen zoals Predictive Powertrain Control, de vooruitdenkende cruisecontrol. En met de toekomstgerichte Euro VI-motortechnologie is de dubbeldekker meer dan schoon.
83
In de standaardbestoeling beschikt de Setra S 431 DT over 83 passagiersstoelen. Maar de term standaardbestoeling mag bij Setra ruim geïnterpreteerd worden. De indrukwekkende flexibiliteit van de dubbeldeksbus maakt talloze varianten mogelijk: van een luxueuze bistrobus met bijvoorbeeld 46 zitplaatsen op het bovendek en een lounge op het benedendek tot een dubbeldeksbus die met het maximale aantal van 93 stoelen is ingericht voor het streek- en personeelsvervoer.
120.000
Alleen wanneer een bus rijdt levert hij inkomsten op. Met de extreem lange onderhoudsintervallen van tot wel 120.000 kilometer (bijvoorbeeld voor het verversen van olie) staat een Setra S 431 DT garant voor optimale beschikbaarheid, wat vooral in het langeafstandsvervoer van groot belang is. De goed opgeleide servicepartners van OMNIplus zorgen ervoor dat het oponthoud in de werkplaats zo kort mogelijk is.
300
Er zijn tot nu toe zo’n driehonderd Setra S 431 DT dubbeldeksbussen met Euro VI technologie geproduceerd. Dat is meer dan van elke andere reisdubbeldekker. Geen wonder, want de conversie ging gepaard met een beresterke, zeer zuinige en rustig lopende zescilinderlijnmotor met een cilinderinhoud van 12,8 liter en een vermogen van 375 kW (510 pk), een nieuwe lay-out van de motorruimte en een roetfilter als aanvulling op de uitlaatgasnabehandeling met SCR-techniek. De dubbeldeksbus is uitgerust met de doorontwikkelde MercedesBenz PowerShift-transmissie en beschikt over een geheel nieuwe aandrijflijn.
40
In 2013 werd de dubbeldekker uitgerust met Euro VI technologie. Een goed moment om het voertuigconcept opnieuw te innoveren. De nieuwe generatie van de S 431 DT kende meer dan veertig wijzigingen. Vlak verlijmde voorruit, bochtverlichting, nieuwe chauffeursplaats met nieuw instrumentenpaneel, multifunctioneel stuurwiel, joystickschakeling en vooruitdenkende cruisecontrol Predictive Powertrain Control (PPC). Nieuwe veiligheidssystemen en een verstevigd geraamte conform richtlijn ECE-R29. Nieuw geordende kleppen, gewijzigde tanks met nieuwe vulsystemen. Extra deur- en trapvarianten, optionele rolstoelplaats. Nieuwe achterzijde met motorklep. Nieuw ontworpen bagageruimte met vlakke vloer en bredere deur. En de lijst is nog lang niet compleet...
08 | Setra Fascinatie & techniek
Één voor allen Setra MultiClass 400 Streekvervoer, scholieren- en personeelsvervoer, dagtochten en reizen: de Setra MultiClass 400 is het multitalent onder de bussen. Hij geldt bovendien als de benchmark in zijn klasse, want zijn combinatie van veelzijdigheid en functionaliteit, comfort, rendabiliteit en veiligheid is ongeëvenaard.
10 | Setra Fascinatie & techniek
Setra Fascinatie & techniek | 11
een reisbus op. Aan deze keuze zijn ook bijpassende chauffeursplaatsen gekoppeld: de sportief ingerichte streekbuscockpit of de ruime reisbuscockpit. In alle uitvoeringen heeft de Setra MultiClass 400 UL een vriendelijke uitstraling. Zijn multifunctionaliteit maakt de UL interessant voor Dr. Richard: “Met het scholierenvervoer alleen worden de bussen onvoldoende benut. Ze rijden daarom ook in het lijn- en gelegenheidsvervoer”, legt Johan Strasser uit.
Setra MultiClass
Een klasse apart Lijndienst, dagtocht of korte reis: de Setra MultiClass 400 past zich als geen andere bus aan de uiteenlopende bedrijfsmodellen van ondernemers aan. Dit jaar viert hij zijn tiende verjaardag.
H
ij rijdt op het eiland La Réunion in de Indische Oceaan en op de lanceerbasis Kourou in FransGuyana in Zuid-Amerika. Maar vooral in Europa maken dagelijks honderdduizenden mensen in het streek- en scholierenvervoer en tijdens dagtochten en korte reizen gebruik van bussen uit deze serie. Tien jaar na de introductie combineert de Setra MultiClass 400 volwassen prestaties met geavanceerde techniek en zijn er circa zesduizend exemplaren van op de weg te vinden. Bus à la carte De bijzonder flexibele UL-modellen vormen de kern van de serie. UL betekent bus à la carte: met een functionele uitrusting verzorgt de UL het zware werk in het streekvervoer, met een luxueuzere uitrusting gaat hij op reis. Zo integreert de Setra MultiClass UL naadloos in grote bus-
“We hebben de hele bandbreedte in gebruik.”
vloten en middelgrote bedrijven. De UL-modellen lopen uiteen van de wendbare S 412 UL tot de imponerende drieasser S 419 UL. Er zijn vijf lengtevarianten, dus er is voor elk bedrijf het juiste formaat. Neem bijvoorbeeld de Oostenrijkse busonderneming Dr. Richard. De groep exploiteert circa 850 bussen, waaronder meer dan tachtig Setra MultiClass 400 UL. “We hebben de hele bandbreedte in gebruik”, stelt Johan Strasser, technisch directeur van Dr. Richard vast. De veelzijdigheid van de Setra MultiClass 400 UL is al aan de buitenkant zichtbaar: de zakelijk-steile voorruit van de streekbussen biedt ruimte voor een groot bestemmingsdisplay. Wordt de Setra voor dagtochten of korte reizen gebruikt, dan kiezen de ondernemingen voor het elegante reisbusfront. Als de UL dan ook nog met donker getinte zijruiten voorrijdt, merken alleen kenners het verschil met
Robuust en comfortabel Een ander voorbeeld van de diversiteit van de Setra MultiClass zijn de deuren en stoelen. Voor wat betreft de middendeur kunnen kopers kiezen: enkel of dubbel uitgevoerd en naar wens voor de helft, tweederde of volledig van glas voorzien. Om mensen met een mobiliteitsbeperking te helpen instappen, is een optionele lift verkrijgbaar. De streekbusbestoeling “Transit” is leverbaar met rugleuningen in twee verschillende hoogten, met handgrepen en met vandalismebestendige rugschaal. Bij grote halte-afstanden en langere reizen is de “Route”-bestoeling een goede keus. De robuuste en tegelijkertijd comfortabele stoelen onderstrepen de aanpasbaarheid van de UL met opties als verstelbare rugleuningen, armleuningen, bagagenetten en voetsteunen. Ook wat betreft bagagerekken kunnen de ondernemers uit verschillende varianten kiezen. Voor een lijnbus is de uitvoering met opengewerkte bodem heel geschikt. Hierin is de bagage goed zichtbaar, zodat er bij het uitstappen niets wordt vergeten. Bagagerekken als die van de Setra ComfortClass 400 passen uitstekend bij het reisbusfront. Ze
onderscheiden zich met een ventilatiesysteem en leeslampjes en de onderkant wordt meestal met stof bekleed. Het reiscomfort kan met een koelbox, toilet of zelfs boordkeuken worden verhoogd – nog een aantal voorbeelden van de mate van aanpasbaarheid van de UL. Het bovendeel van het toilet kan in een verwijderbare uitvoering worden besteld, zodat hier eventueel extra zitplaatsen kunnen worden aangebracht. Dit in combinatie met een wisselpodest zorgt ervoor dat de UL zowel in het lijnvervoer als in het reisverkeer kan worden ingezet. Keuze uit het modulesysteem In de Setra MultiClass groeit een S 412 UL uit tot een chique clubbus en een S 419 UL tot een reisreus. De flexibiliteit van de UL gaat nog verder: er zijn podesten in drie verschillende hoogten en dat betekent bagageruimte op maat. Ook Strasser maakt volop gebruik van alle mogelijkheden: “Dubbel glas en airconditioning zijn bij ons standaard en voor een deel combineren we dat met servicesets met een ventilatiesysteem. Bovendien maken we gebruik van UL’s met boordkeuken en toilet die we voor verschillende doeleinden kunnen inzetten.” Het modulesysteem van de Setra MultiClass 400 heeft in aftakkingen van de hoofdserie geresulteerd. Wie een efficiënte streekbus zonder compromissen zoekt voor het exploiteren van vervoersconcessies maakt met de Setra MultiClass UL business een goede keus. De zakelijke hogevloerbus is van voor tot achter op de lijndienst ingesteld. Dit concept is nog verder doorgevoerd bij de Setra MultiClass LE business.
12 | Setra Fascinatie & techniek
Setra Fascinatie & techniek | 13
Setra MultiClass 400 – tien jaar in vogelvlucht •2 005: O p Busworld Kortrijk presenteert Setra de volledig nieuw ontwikkelde Setra MultiClass 400-serie. Deze volgt de Setra MultiClass 300-serie op, die met meer dan tienduizend exemplaren tot de bestsellers van Setra kan worden gerekend. •2 009: Uitbreiding met de modellen S 415 H/S 416 H met verhoogde vloer voor shuttlediensten en korte reizen. •2 010: Setra levert het 2.500e voertuig van de Setra MultiClass 400 af. De nieuwe stoelgeneratie Setra Route wordt geïntroduceerd. •2 012: Nieuwe motorgeneratie Mercedes-Benz OM 936 en OM 470 conform emissienorm Euro VI doet zijn intrede. Ook wordt de achterzijde nieuw ontworpen. •2 013: Uitbreiding van de serie met de zeer efficiënte Setra MultiClass UL business, een tweeassige hogevloer-streekbus in drie lengten. •2 014: Levering van de 5.000e Setra MultiClass 400. Uitbreiding met de Setra MultiClass 400 LE met lagevloer-passagiersruimte tot aan de achteras. •2 015: Introductie van de noodstopassistent AEBS en de spoorassistent.
De Low Entry heeft een lage vloer over de volledige lengte. De Setra MultiClass H bevindt zich aan het andere uiteinde van het spectrum. Hier vergroot een verhoogde middengang de bagageruimte voor shuttleverkeer en korte reizen. Motorgeneratie Euro VI Bij de ombouw naar emissienorm Euro VI zijn de Setra MultiClass 400 voertuigen van nieuwe motoren voorzien. De tweeasser wordt aangedreven door de compacte Mercedes-Benz OM 936 met een cilinderinhoud van 7,7 liter, de drieasser door de grotere OM 470 met 10,7 liter. Beide motoren overtuigen door toptechniek met vier kleppen per cilinder en common-rail-inspuiting. De OM 470 bepaalt de nieuwe norm met X-Pulse inspuiting, een systeem dat bijzonder veel inspuitpatronen en -karakteristieken mogelijk maakt. De OM 936 kan trots zijn op een verstelbare uitlaatnokkenas. Dit resulteert in een rustige gang, elasticiteit, duurzaamheid, efficiëntie en budget-vriendelijke onderhoudsintervallen tot 120.000 kilometer, bijvoorbeeld bij de UL-drieasser met de OM 470 in het streek- en reisvervoer. Johan Strasser houdt de rendabiliteit nauwlettend in de gaten: “We letten niet alleen op de aanschafprijs, maar rekenen het totale kostenplaatje door. Doorverkoop, onderhoudskosten, aftersales, de werkplaats en de kennis van de monteurs; alles telt mee.” Individualiteit vormt het uitgangspunt bij de krachtoverbrenging. Het transmissieprogramma omvat een zesversnellingsbak, automatische achtversnellingsbak Mercedes-Benz PowerShift en twee automatische
versnellingsbakken met koppelomvormer. Niemand biedt meer keuzemogelijkheden. Een chassis met reisbuseigenschappen draagt eveneens bij aan een efficiënte aandrijving. Dankzij de grote wielinslag aan de vooras zijn zelfs de grote drieassers goed hanteerbaar. Ze profiteren daarnaast van de derde as met onafhankelijke wielophanging en elektronisch geregelde sturing. De Setra MultiClass 400 UL is bovendien uitermate veilig. Het elektronisch stabiliteitsprogramma ESP hoort sinds dit jaar tot de standaarduitrusting – voor Dr. Richard is het een must. Het optionele bandenspanningcontrolesysteem verhoogt de veiligheid en rendabiliteit. Nieuw is het noodstopsysteem AEBS, waarmee de bus automatisch afremt als deze op langzamer rijdend verkeer of stilstaande obstakels stuit, bij voorbeeld de staart van een file op de snelweg. Vanaf de zomer maakt AEBS bij toelating als reisbus deel uit van de standaarduitrusting, net als de spoorassistent. Typisch Setra: AEBS kan in de Setra MultiClass 400 UL meer dan de wetgever eist. De flexibiliteit van de Setra MultiClass 400 UL blijkt vooral uit de speciale voertuigen. Uit de combinatie van een UL-onderstel en de Setra ComfortClass 400 carrosserie ontstaan voertuigen voor speciale toepassingen, zoals bibliotheekbussen of gevangenisbussen. In het wagenpark van Dr. Richard zijn twee Setra MultiClass 400 die dienst doen als lesbus. De Setra MultiClass 400 is nou eenmaal op veel niveaus inzetbaar. Elke UL is een bus voor 365 dagen per jaar. Of hij nu op La Réunion of lanceerbasis Kourou rijdt, dienst doet in het streekvervoer of dagtochten en reizen verzorgt.
Die MultiClass auf einen Blick De Setra MultiClass in een oogopslag* UL- en H-modellen: bussen voor iedere gelegenheid
business-modellen: efficiëntie over de gehele linie
De dubbelverdieners van de Setra MultiClass – Zeven dagen lijnverkeer of gecombineerde toepassing met weekendtrips? Kies de variant die precies op uw bedrijfsmodel aansluit: het UL-model voor klassiek streekvervoer of het H-model met meer bagageruimte voor het gecombineerde verkeer. U bepaalt zelf of uw Setra MultiClass een functioneel karakter heeft of eerder dat van een reisbus. Uw vrijheid is zo goed als onbeperkt.
Specialisten uit een familie met aanzien – De Setra MultiClass was altijd al de aangewezen bus voor het streekvervoer. Ook de “business-modellen”, die op de exploitatie van vervoersconcessies zijn afgestemd, hebben de genen van deze succesvolle familie geërfd. En dankzij hun interessante prijs-prestatieverhouding en gunstige onderhoudskosten zijn ze een heel busleven lang rendabel.
H
UL business
UL
LE business
S 412 UL (10.805 mm) S 415 LE business
S 415 H (12.200 mm)
S 415 UL (12.200 mm)
UL-S 415 BUSINESS
S 415 UL business (12.200 mm)
S 415 LE business (12.330 mm) S 416 LE business
S 416 H (13.040 mm)
S 416 UL (13.040 mm)
S 416 UL business (12.700 mm)
S 417 UL (14.050 mm)
S 417 UL business (13.380 mm)
UL-S 416 BUSINESS
S 416 LE business (13.040 mm)
UL-S 417 BUSINESS
S 419 UL (14.980 mm)
* Model- en uitrustingsvarianten kunnen verschillen.
14 | Setra Fascinatie & techniek
Setra Fascinatie & techniek | 15
“Ride and Drive” testrit met de Setra Low Entry (LE)
“Een zeer goed
doordachte bus”
naar buiten kijken”. Dat is het voordeel van stoelen op podesten in combinatie met een lage borstwering onder het venster. BBW Wismar gunt zijn passagiers graag iets extra’s: “Omdat onze passagiers langere reistijden hebben, neig ik ernaar om voor airco, dubbel glas en de hoogwaardige Route-stoelen te kiezen.” De LE business stamt uit het modulesysteem van de Setra MultiClass. De ontwikkelaars hebben het maatconcept voor de gespecialiseerde streekbus aangepast. De wielbasis is bij de S 415 LE verlengd tot 6330 millimeter en de overbouw voor is ingekort. De achterkant van de Setra MultiClass UL is ongewijzigd, hetgeen resulteert in een totale lengte van 12,33 meter en een extra ruim interieur. Dat geldt ook voor de chauffeursplaats. De cabine is royaal en beschikt over een zeer comfortabele stoel met veel verstelmogelijkheden. Deze chauffeursplaats heeft in elk opzicht niveau: hij is afkomstig uit de Setra MultiClass en de vloer van het podest bevindt zich op normale hoogte. Dit garandeert een goed zicht op de weg en zorgt ervoor dat de chauffeur op ooghoogte van de instappende passagiers zit, wat een psychologisch voordeel oplevert. Wie met de bussen van Setra bekend is, voelt zich ook in de LE business snel thuis. De instrumenten zijn overzichtelijk en de bus laat zich nauwkeurig sturen. Alles klopt en er is ook aan functionele opbergmogelijkheden gedacht. De lagevloerbus heeft een eersteklas chassis. De richtingsstabiliteit op smalle, hobbelige wegen is uitstekend en het rijcomfort is van hoog niveau. Jens Grunenberg roemt de vering, “het
voordeel van een Low Entry door de hoge vloer achterin”. De roleigenschappen van de achteras zijn inderdaad vergelijkbaar met die van een reisbus. Ook banden in de maat 295/80 R 22,5 dragen bij aan het comfort. De Setra LE business hotst en botst niet over oneffenheden, maar glijdt er rustig overheen. Wie voornamelijk in de stad rijdt, kiest ten gunste van een nog lagere instap voor de lagere bandenmaat 275. Grunenberg pleit voor de standaard motoruitvoering, de MercedesBenz OM 936 met een cilinderinhoud van 7,7 liter en een vermogen van 220 kW (299 pk). In de regio tussen Wismar en Schwerin, Lübeck en het eiland Poel (Duitsland) is dat meer dan voldoende. “Hij is snel”, bevestigt Grunenberg. En dat niet alleen, zo blijkt als we wat met het gaspedaal en de transmissie spelen: de compacte dieselmotor is flexibel, komt gemakkelijk op toeren en loopt rustig. Kopers kunnen kiezen uit een handgeschakelde versnellingsbak, Mercedes-Benz PowerShift en twee automatische versnellingsbakken met koppelomvormer. Grunenberg laat zich leiden door het gebruik van de bussen: “Omdat we veel kilometers in de stad maken, zou ik de automaat kiezen. Die is comfortabeler en geschikt voor stop-and-go-verkeer.” De automaat in de demobus bewijst zich ook in economisch opzicht. Hij houdt de Setra netjes in het gebied tussen 900 en 1500 toeren. Heeft Jens Grunenberg verder nog iets van Setra te wensen? De verkeersleider van BBW Wismar lacht: “Neem de LE business maar zo snel mogelijk in productie”, zegt hij. Is al gebeurd, meneer Grunenberg!
De rendabele nieuwe Setra MultiClass LE business combineert lagevloertechniek met een hoge vloer achterin. Goed voor de onderneming én voor de chauffeurs en passagiers. Daar is ook BBW Wismar van overtuigd.
H
Streekbussen zijn van nature afgehard.
et weerbericht meldt regen- en sneeuwbuien, sterke windvlagen en een temperatuur net onder het vriespunt. Dat klinkt als een troosteloze dag; de winter doet aan het begin van het voorjaar nog eens van zich spreken. De nieuwe Setra MultiClass LE business trekt zich er weinig van aan. Streekbussen zijn van nature afgehard en gaan zonder klagen onder alle weersomstandigheden de weg op. De Low Entry, die bij het KlantenCentrum in Neu-Ulm (Duitsland) beschikbaar is in het kader van het “Ride and Drive”-testritprogramma, houdt wel van een uitdaging. Hij heeft weliswaar het vriendelijke uiterlijk van de Setra MultiClass, maar is ontworpen met het oog op functionaliteit, duurzaamheid en rendabiliteit. Een eerste rondje om de bus bevestigt dit: als optie verkrijgbare bodemplaten bieden bescherming tegen schade door bermen en met de robuuste buitenspiegels kun je zonder grote gevolgen eens ergens tegenaan stoten. Het grote raam onderin de voorste deur helpt bij het manoeuvreren. En voor de achteras zijn opbergvakken geplaatst, waarin sneeuwkettingen en gereedschap kunnen worden opgeborgen. “Het is echt een goed doordachte bus”, bevestigt Jens Grunen-
berg (zie foto rechtsboven), verkeersleider van BBW Wismar. Hij stuurt een wagenpark van meer dan 75 streekbussen aan en maakt vandaag een testrit met de LE business. De deuren zwenken rustig open. De Setra komt zijn passagiers in alle opzichten tegemoet: een 1150 millimeter brede enkele deur en de lagevloeringang maken een vlotte doorstroom mogelijk. De deur in het midden kan naar wens dubbel worden uitgevoerd. Binnen is het zitgedeelte netjes en overzichtelijk. Rond de middendeur is de Setra bijzonder flexibel: de bus kan met doorlopende stoelen of met wisselpodest en allerlei mogelijkheden voor het plaatsen van kinderwagens en rolstoelen worden geleverd. Het vak voor speciaal gebruik kan naar keuze tegenover deur 2 of direct rechts daarvan worden gepland en bovendien met een extra vak worden uitgebreid. Beide vakken kunnen ook gecombineerd worden tot één groot oppervlak. BBW Wismar vindt het belangrijk dat de bussen drempelvrij zijn. Jens Grunenberg denkt aan rolstoelgebruikers, maar ook aan het toenemend aantal senioren met rollators. En bij het scholierenvervoer vooral aan basisschoolleerlingen. “De passagiersruimte is licht en ruim”, merkt hij op. “De passagiers, inclusief kinderen, kunnen ook voorin goed
Testritprogramma “Ride and Drive” De nieuwe Setra MultiClass LE business is bij de Setrahoofdvestiging in Neu-Ulm (Duitsland) beschikbaar voor een proefrit. Verder kunnen ook de langste Setra reisbus van dit moment de S 519 HD en de clubbus S 511 HD uitvoerig worden getest. Uw key-accountmanager maakt graag een afspraak voor u.
16 | Setra Service & diensten
Setra Ontmoetingsplaatsen | 17
Nieuws uit de
Setra Shop
Veelzijdige nieuwkomer Een half jaar na de wereldpremière op de IAA Nutzfahrzeuge heeft het concept van de middendekker zich bewezen. De flexibel inzetbare Setra ComfortClass 500 MD vindt zijn weg naar klanten in heel Europa.
D
ankzij nieuwe chauffeursplaats- en motoruitvoeringen kunnen ondernemers de Setra ComfortClass 500 MD volledig op hun bedrijfsmodel laten afstemmen. Dit geldt ook voor het interieur van de middendekker. Een concept met verschillende deurposities maakt het mogelijk om de bus naar wens in te delen. Klanten die voor het nieuwe Setra model kiezen, laten zien hoe uiteenlopend de toepassingsmogelijkheden van de middendekker zijn. Frankrijk: Ideale keus De eerste Setra ComfortClass S 515 MD in Frankrijk werd al afgelopen december aan Cergy Voyages geleverd. De onderneming uit Ennery in het departement Val d’Oise ten noordwesten van Parijs biedt vervoersdiensten aan die uiteenlopen van korte reizen tot streekvervoer en scholierenvervoer. De Setra ComfortClass 500 MD is voor deze verschillende toepassingen de ideale keus. “De MD biedt een comfort- en veiligheidspakket dat zowel voor korte ritten als voor langere dagtochten geschikt is”, zegt Jean-Sébastien Barrault,
N
iet alleen volwassenen zijn gefascineerd door het merk Setra. Ook kinderen zijn enthousiast als ze met de bus op reis gaan. Wij hebben nu dan ook een echt merkstatement voor de kleine Setra fans: leuke poloshirts in verschillende maten en kleuren. Het shirt is bedrukt met een vrolijke Setra bus in comicstijl en geschikt voor kinderen van drie tot en met zes jaar. Het is verkrijgbaar in de kleuren wit en grijs en in de maten XS (98/104) voor 3- en 4-jarigen en S (110/116) voor 5- en 6-jarigen. wit: art.nr. 696, grijs: art.nr. 697 voor € 17,50 excl. verzendkosten Voor grotere kinderen van zeven tot en met twaalf jaar is er het fan poloshirt in wijnrood of gemêleerd grijs met een eigentijds embleem met Setra bus in stempeluitvoering. Leverbaar in de maten M (122/128) voor 7- en 8-jarigen, L (134/140) voor 9- en 10-jarigen en XL (146/152) voor 11- en 12-jarigen. wijnrood: art.nr. 698, grijs: art.nr. 699 voor € 12,95 excl. verzendkosten
voorzitter van de Groupe Lacroix, waartoe ook Cergy Voyages behoort. Het voertuig is voorzien van 53 zitplaatsen van het type Setra Route, een toilet en een Coach multimediasysteem met dvd-speler en twee beeldschermen. Groupe Lacroix heeft inmiddels nog een S 515 MD voor haar dochteronderneming PNA-Aréal besteld.
Alle polo’s zijn van gekamd en ringgesponnen katoen in een zeer mooie piquékwaliteit gemaakt en hebben een sportieve snit met zijsplitten, gebreide kraag en manchetten, doorgestikte schouders armsgatnaden en knopen in de kleur van het shirt. U kunt de poloshirts voor kinderen net als de Setra collectie voor volwassenen via internet op https://shop.setra.de bestellen.
Welkom bij de Setra familie Duitsland: Wilmering Stadtverkehr GmbH & Co. KG, Vechta • Busunternehmen Leipold OHG, Veilsdorf • Meck-PR, Hamburg • Reisebüro Behrens GmbH, Eutin • Heinrich Warmuth Busreisen, Ramsthal • Frankrijk: BERGER VOYAGES, Saint Paulien • Italië: Viaggi Cicolini Srl, Rabbi • Kroatië: Darojkovic d.o.o., Dugo selo • Panturist d.d. Arriva, Osijek • Letland : VTU Valmiera, Valmiera • Nederland: Betuwe Express B.V., Herveld • Gebo Tours B.V., Nieuwleusen • Hanneman de Toerist B.V., Kerkrade • Hellingman & Zonen B.V., Zaandam • ITS-Reizen, Bolsward • Jonker Travel B.V., Katwijk • Riwest Traffic & Events B.V., Hoogvliet • Noorwegen: Aukra Auto AS, Aukra • Work Service Moustafin, Spikkestad • Oostenrijk: Pommer Heinz Busreisen – Reisebüro, St. Johann • Markus-Reisen, Bad Gams • Schwarz Reise GmbH, Gleisdorf • Slowakije: ŠK Slovan Bratislava, Bratislava • Spanje: Montañesa S.L., Carballiño • VS : Jubilee for Jesus Ministry, Andrews, TX • Royal American Tours, Glendale, CA • Zweden : Hyllinge Buss & Resetjänst AB, Åstorp • Tyresöbuss AB, Tyresö • Johanssons Buss O Bilåkeri L Johansson O Co HB, Kalix • Let‘s Go By Bus AB, Örebro • MDC Buss AB, Tanumshede • Robin Nyberg, Eksjö
Polen: Geringe hoogte als beslissend voordeel Het Poolse busbedrijf Nadgoplanska Komunikacja Samochodowa (NKA) uit Kruszwica exploiteert verschillende nationale langeafstandslijnen en verhuurt zijn voertuigen daarnaast aan reisbureaus en organisatoren. In mei wordt het wagenpark, waarin nu al veertien bussen van Setra vertegenwoordigd zijn, uitgebreid met een nieuwe S 516 MD. De middendekker wordt voornamelijk voor lijndiensten en korte reizen gebruikt en biedt het bedrijf een beslissend voordeel: “Vanwege de talloze viaducten in onze regio is een laag voertuig voor ons de beste oplossing. Ondanks de geringe voertuighoogte blijft het comfort toch van hoog niveau”, verklaart Grzegorz Arent, eigenaar
van NKA Kruszwica. De S 516 MD van NKA is de eerste Setra ComfortClass 500 MD die in Polen geleverd is.
Grzegorz Arent, eigenaar van NKA Kruszwica.
Zwitserland: Perfecte aanvulling voor speciale routes Vanaf juni breidt de Zwitserse reisonderneming Gebr. Ebneter uit Sankt Gallen haar wagenpark uit met een S 515 MD. De middendekker gaat dagtochten in Zwitserland en de buurlanden verzorgen. “De MD heeft een slim motorconcept en een gering leeggewicht, wat vooral op routes buiten de snelweg een hoge rendabiliteit oplevert”, zegt Stefan Ebneter, mede-eigenaar van Gebr. Ebneter AG. “Bovendien hebben al onze chauffeurs ervaring met de Setra ComfortClass S 515 HD, zodat de overstap naar de MD voor hen eenvoudig is.” De S 515 MD met 45 zitplaatsen in Voyage Plus uitvoering biedt de passagiers gedegen comfort met veel beenruimte. En dankzij ESP met tractieregelsysteem, Active Brake Assist 2, spoorassistent en Attention Assist is ook de rijveiligheid optimaal. Het design van de
MD, onder ander met getinte ruiten, is op de overige bussen van de Ebneter-vloot gebaseerd.
Urs Ebneter (li) en Stefan Ebneter (re), eigenaars van Gebr. Ebneter AG.
18 | Setra Fascinatie & techniek
Setra Op maat gemaakt | 19
Aandrijfas RO 440
Nieuwe onboard video voor de 500-serie en de S 431 DT
Efficiëntie ten top
Breng passagiers in de juiste
reisstemming
Elke nieuwe bus van Setra is met de aandrijfas Mercedes-Benz RO 440 uitgerust. Een topcomponent met een ster voor Setra: stil, zeer efficiënt en uiterst betrouwbaar.
De onboard video van Setra geeft handige
V
an HO 6 naar RO 440 – bij de overstap naar emissienorm Euro VI heeft Setra de efficiëntie van de volledige aandrijflijn onder de loep genomen en voor een nieuwe aandrijfas gekozen. RO 440 staat voor “Rear Axle Omnibus”, een achteras met een kroonwieldiameter van 440 millimeter. Elke bus van Setra, of het nu de MultiClass 400, de ComfortClass 500, de TopClass 500 of de dubbeldeksbus S 431 DT betreft, is met deze as uitgerust. Nauwkeurig tot op de honderdste millimeter Decorwisseling. De Mercedes-Benz-productievestiging voor assen van bedrijfsvoertuigen in Kassel (Duitsland) is de grootste in zijn soort in Europa. Per jaar worden er meer dan een half miljoen assen voor bussen, vrachtwagens en bestelwagens vervaardigd. Circa tien procent van de productie bestaat uit assen van de serie R 440; aangedreven assen van plaatstaal met een toelaatbare belasting van 11,5 tot en met 13 ton. Ongeveer 10.000 daarvan worden onder de naam RO 440 speciaal voor bussen gemaakt. Hoewel de as een gewicht van 680 kilogram heeft, betreft het hier een precisieonderdeel. De vertanding van het differentieel is tot op de honderdste millimeter nauwkeurig aangebracht, zodat het stil en efficiënt werkt en, zeker zo belangrijk, een lange levensduur heeft. Ontworpen met het oog op comfort In bussen wordt niet zomaar een vrachtwagenas toegepast. De vertanding van het kegelwiel en het kroonwiel in het differentieel van de RO 440 is speciaal afgestemd op het comfort dat van een bus wordt verlangd. De specifieke tandgeometrie resulteert in een bijzonder rustige gang.
Het kegel- en kroonwiel onderscheiden zich door een Gleason-vertanding. Deze gebogen vertanding levert een spiraalvorm op die ervoor zorgt dat er telkens meerdere tanden tegelijk in elkaar grijpen, hetgeen garant staat voor een rustigere gang. Elke tand wordt apart geslepen. Na het slijpen worden de componenten gedurende acht uur op circa 1.000 graden verhit en vervolgens in een oliebad afgekoeld. Het resultaat: een onverwoestbaar tandwiel. Klachten over de as zijn nagenoeg onbekend. Hij heeft, zo zeggen de experts in Kassel, “een gigantisch hoog kwaliteitsniveau”. Nieuwe olie voor een lager brandstofverbruik In het kader van de naamsverandering van HO 6 in RO 440 werd een nieuwe olie met andere additieven voor de smering ingevoerd. Deze heeft een lagere viscositeit en loopt daardoor lichter. Bovendien hoeft de olie pas na 240.000 in plaats van na de eerder vereiste 180.000 kilometer te worden ververst, hetgeen de onderhoudskosten verlaagt. Ook ging de oliehoeveelheid omlaag van 15 naar 11 liter. Doordat er minder olie wordt rondgewerveld, wordt het rendement hoger en tenslotte het brandstofverbruik gereduceerd. Dat is een verder voorbeeld van de zorgvuldigheid waarmee ontwikkelaars het brandstofverbruik terugdringen. Al die tienden procenten bij elkaar, afkomstig van de aerodynamisch geoptimaliseerde ruitenwissers van reisbussen tot en met de aandrijfas van elke Setra, leiden tot cruciale verbruiksvoordelen.
Nauwkeurig tot op de honderdste millimeter: de vertanding van het differentieel.
J
e krijgt geen tweede kans voor een eerste indruk. Wat voor mensen geldt, geldt ook voor bussen. Setra heeft een nieuwe onboard video voor de TopClass, ComfortClass en de dubbeldeksbus gemaakt, zodat passagiers vanaf het eerste moment van hun exclusieve reiservaring in de Setra bus kunnen genieten. De film informeert de reizigers over de bediening van de stoelen, ventilatie en verlichting en legt uit hoe de veiligheidsfuncties werken. Zo wordt er bijvoorbeeld uitgebreid aandacht besteed aan de afzonderlijk instelbare functies rondom de zitplaats, zoals de stoelafstand, hoek van de rugleuning en de armleuningen, en aan de instelling van de verlichting en ventilatie op de moderne serviceset. Bovendien speelt de film ook in op de emoties van het reizen in een moderne, comfortabele en efficiënte bus. De informatieve, korte clip brengt het begin van de reis
Waardoor de kijker zich er snel van bewust is dat hij in een echte premiumbus zit.
tips voor de reis met de bus en biedt informatie over het busmodel en het merk Setra. Voor de 500-serie en de S 431 DT heeft Setra nieuwe versies geproduceerd.
in beeld, waardoor de kijker zich er snel van bewust is dat hij in een echte premiumbus zit. De nieuwe onboard video van Setra biedt nu nog meer informatie en indrukwekkende beelden en brengt daarbij de comfortervaring van een Setra bus over. De boordfilm is voor de 500-serie en de S 431 DT beschikbaar en wordt standaard meegeleverd in alle bussen van de 500-serie die met beeldschermen zijn uitgerust. Het belangrijkste element van de film is de informatie over de veiligheidsuitrusting met de rijassistentiesystemen. Het terecht prettige gevoel in één van de veiligste reisbussen ooit te zitten, is een onzichtbare maar waardevolle reisbegeleider. Indien u al bussen van de 500-serie of de huidige S 431 DT in gebruik hebt, krijgt u de boordfilm gratis via uw key-accountmanager.
20 | Setra Travel in Style
Setra Travel in Style | 21
Op tournee met het orkest van de Thüringen Philharmonie Gotha
De verheven kunst De speciale wensen van een van de beste filharmonische orkesten van Duitsland kunnen het best
van het reizen
O
p het eerste gezicht lijken de mannen en vrouwen die op deze zonnige vrijdagmiddag met hun koffers op de stoep staan deel uit te maken van een gewoon reisgezelschap. Maar schijn bedriegt. De bonte groep die hier in Gotha (Duitsland) op de bus wacht, wordt gevormd door musici van de Thüringen Philharmonie Gotha, op weg naar een gastoptreden in Berlijn.
worden vervuld met een bus die de symfonie van het reizen perfect beheerst: de Setra dubbeldeksbus S 431 DT. We zijn met de Thüringen Philharmonie Gotha op weg naar een gastoptreden in Berlijn.
Ontspannen onderweg: orkestdrummer Olaf Wagner geniet van de rit in de Setra S 431 DT.
Het is bijna drie uur als de elegante dubbeldeksbus van de onderneming Wollschläger & Partner GmbH voorrijdt. De Setra S 431 DT is de officiële tourbus van het filharmonisch orkest uit Thüringen, zoals uit het grote logo achter de voorruit blijkt. De deuren gaan open en het ervaren team zet samen met chauffeur Detlev Gensel de grote bagagestukken vliegensvlug in de royale bagageruimte achterin het voertuig. De kleinere spullen nemen de musici mee in de ruime dubbeldeksbus, waar ze veilig boven de stoelen kunnen worden opgeborgen. Dat heeft een goede reden: in de onopvallende koffertjes zitten hun kostbare instrumenten zoals klarinetten, fagotten, violen en andere kleine blaas- en strijkinstrumenten. Wanneer de bus stipt om drie uur vertrekt, wordt duidelijk waarom de circa vijftig orkestleden het liefst met een dubbeldekker van Setra reizen: het stoelenconcept biedt ze een zee van ruimte. De musici beschikken over maximale bewegingsruimte, maar kunnen zich ook terugtrekken in rustzones. Dat is heel belangrijk voor hen, legt solo-hoboïst Rainer Suschka uit: “Als reizend orkest hebben we met hele drukke
22 | Setra Travel in Style
Setra Travel in Style | 23
periodes te maken. Om bij een concert dezelfde hoge kwaliteit te leveren, is het gewoon belangrijk om bij de heenreis te ontspannen. De dubbeldekker is heel fijn, omdat we lekker ontspannen kunnen zitten maar ook de benen kunnen strekken wanneer dat nodig is.” Het enorme gevoel van ruimte wordt zowel door de inrichting als door de constructiewijze bewerkstelligd. De S 431 DT is ontworpen op de maximaal toegestane breedte. Daardoor is hij extra ruim. Voor Enikö Szigeti, een van de eerste violisten in het orkest, maakt deze bewegingsvrijheid het grote verschil. In de Setra bus kan ze lekker met de benen omhoog rusten. “Alleen teleportatie zou nog mooier zijn”, zegt de Hongaarse met twinkelende ogen.
Minulparum quid ut autemodi simaxim agnimint Neque rescitem
Daar zit muziek in: de royale bagageruimte van de S 431 DT.
Relaxen op drie assen Naast vijfentwintig concerten in Gotha, verschillende coproducties met Theater Erfurt en allerlei festivals, verzorgt de Thüringen Philharmonie Gotha per seizoen zo’n dertig gastoptredens. Het orkest reist van Itzehoe tot Saarlouis dwars door het land. De musici gaan van eind augustus tot begin juni vrijwel elk weekend met de Setra bus op pad. Busonderneming Wollschläger & Partner GmbH uit Laucha begeleidt het filharmonisch orkest al vijfentwintig jaar. Rainer Suschka zegt hierover: “De service is altijd super, de bussen zijn uitstekend ingericht en we hebben een goede verstandhouding met de chauffeurs. Dat kan niet vaak genoeg gezegd worden – zulke dingen zijn heel belangrijk voor ons.” Hij is nog niet uitgesproken of er klinkt een vrouwenstem door de luidspreker: “Ding dong, de koffie is klaar!” Plotseling komt iedereen in beweging. De musici zetten koers naar de boordkeuken. Andrea Fischer staat er al te wachten. Ze speelt niet alleen eerste viool in het orkest, maar ook in de “catering”. De violiste zorgt tijdens de rit regelmatig voor iets lekkers. Dit keer heeft ze zelfgebakken koekjes voor bij de koffie. “Voor mij is de bus bijna als een tweede huiskamer”, zegt ze als ze haar collega‘s heeft bediend en haar breiwerk weer oppakt. “Je moet de reis altijd zo prettig mogelijk maken.”
gen. De gasten maken het zich gemakkelijk en verheugen zich op hun vrije avond. Deze bonte groep is namelijk geen gewoon reisgezelschap. Dit is het orkest van de Thüringen Philharmonie Gotha, dat volgend weekend weer op pad gaat. Dan worden de musici in Frankfurt (Duitsland) verwacht, waar ze het publiek met een operettegala zullen betoveren.
licht van de namiddagzon worden bestreken. Een paar uur later volgt het visuele contrast: de dubbeldekker rijdt, omgeven door de kleurige verlichting van winkels, over de Berlijnse Kurfürstendamm en zet koers naar het hotel waar de musici zullen overnachten. Na het avondeten doen de musici het rustig aan, morgen wacht hun immers een druk programma. Als op zaterdag om half drie de bekende klanken van de 20th Century Fox Fanfare klinken, zijn de musici in hun element. Uiterst geconcentreerd werken ze de generale repetitie af. ’s Avonds is het dan: “Licht uit, spot aan”. In de Ernst-Reuter-zaal in Berlijn speelt de Thüringen Philharmonie Gotha filmmuziek uit klassiekers als Star Wars, Forrest Gump en Pirates of the Caribbean. Het concert is een groot succes. Maar veel tijd om van het applaus te genieten hebben de musici niet. Op zondag staat alweer het volgende optreden voor het thuispubliek op het programma. Daarom gaat de bus meteen na het concert terug naar Gotha.
“Om bij een concert dezelfde hoge kwaliteit te leveren, is het gewoon belangrijk om bij de heenreis te ontspannen.”
Een reeks van concerten Het is al laat als de goed gehumeurde mannen en vrouwen op deze koude avond in februari de gereedstaande bus betreden. Snel worden de grote en kleine koffers opgeborOok in de boordkeuken speelt ze de eerste viool: Andrea Fischer (re).
De bus als energiebron Daar zijn haar collega’s het mee eens. Ze zitten gezellig met elkaar te kletsen en te dollen, “omdat de reis daardoor korter lijkt”, zegt fagottist Thomas Wagner. De twee tafelgroepen op het benedendek zijn hiervoor als gemaakt. Wie het liever wat rustiger heeft, leest een beetje of doezelt even weg, zoals gastdirigent Russel Harris. “Ik slaap vaak in de bus om onderweg bij te tanken. Omdat ik vaak met orkesten onderweg ben, heb ik me dat aangewend. Morgen wordt het een drukke dag met ’s middags de generale repetitie en ’s avonds het concert.” In de comfortabele stoelen met hun geveerde zittingen en ergonomisch gevormde rugleuningen kan de dirigent zich heerlijk ontspannen. Met optimaal comfort en een goede sfeer wordt de bijna vijf uur durende rit naar Berlijn een prettige reis, niet in het minst dankzij de comfortabele S 431 DT met zijn rustig lopende motor en panoramadek. De grote ramen bieden een fantastisch uitzicht op het voorbijtrekkende landschap van golvende heuvels, die op deze winterdag door het warme Persoonlijke comfortinstellingen zorgen voor een behaaglijk gevoel.
Muziek op zijn best: de Thüringen Philharmonie Gotha speelt filmmuziek uit de klassiekers.
“Meer dan tevreden over Setra” Maximaal rijcomfort is niet alleen cruciaal voor orkestmusici. Comfortabele stoelen en voldoende ruimte hebben ook bij Jana Glaser, bedrijfsleidster van touringcarbedrijf Wollschläger & Partner GmbH de hoogste prioriteit. Betrouwbare techniek is al net zo belangrijk. De zakenvrouw kent de wensen van haar klanten als geen ander. “Met onze drukbezette klanten moeten we op onze bussen kunnen vertrouwen; we moeten er immers voor zorgen dat ze altijd op tijd op hun bestemming zijn. Wat dat betreft zitten we met Setra goed”, vertelt Jana Glaser. “We hebben acht reisbussen die voor honderd procent worden benut. Dit betekent dat ze ’s avonds aankomen en ’s morgens weer vertrekken. De bus kan dus niet zomaar een dag in de werkplaats blijven als er een reparatie moet worden uitgevoerd. Als er onderdelen nodig zijn, laat de chauffeur ons dat onderweg al weten. We bestellen de onderdelen dan bij OMNIplus, waarna ze op de snelste manier geleverd worden. Dat werkt uitstekend.” En dat wordt niet alleen door de musici van de Thüringer Philharmonie Gotha gewaardeerd.
24 | Setra Ontmoetingsplaatsen
Setra Ontmoetingsplaatsen | 25
Nieuwe Setra vloot voor Carolus
B
egin dit jaar heeft de Belgische reisorganisator Carolus Prima-Tours maar liefst acht nieuwe Setra TopClass 500 van het type S 516 HDH in gebruik genomen. De onderneming uit Mol vernieuwt in 2015 en 2016 stap voor stap haar hele Setra vloot. Uitstekend comfort en de veiligheid van de passagiers waren voor Carolus Prima-Tours de doorslaggevende argumenten voor de keus van hun nieuwe bussen. “De Setra TopClass 500 biedt kwaliteit tot in het kleinste detail en zal onze hoge verwachtingen zeker waarmaken”, zegt Jan Hoeks, die samen met zijn broer Marc het familiebedrijf leidt. De acht bussen zijn voorzien van 46 stoelen van het type Setra Voyage, airconditioning, boordkeuken, een multimediasysteem met dvd-speler, twee beeldschermen van 19 inch en negen uitklapbare beeldschermen die in de
bagagerekken zijn geïntegreerd. De bussen zijn over de volledige lengte van een glazen panoramadak voorzien. Carolus heeft voor de Euro VI-motor OM 471 met een vermogen van 375 kW en een PowerShift achtversnellingsbak gekozen. Spoor- en remassistent, cruisecontrol met afstandsregeling, ESP en ASR garanderen de hoogste rijveiligheid. Carolus maakt nu ook voor het eerst gebruik van het wagenparkbeheersysteem FleetBoard. Voor “Premium Tours”, het nieuwe programma exclusieve busreizen, heeft Carolus al twee Setra S 416 HDH met elk 40 zitplaatsen in gebruik. Het bedrijf heeft ter versterking van dit exclusieve reisaanbod nog drie S 516 HDH met elk 46 zitplaatsen besteld, die in december 2015 zullen worden geleverd.
Retter-Linien: 100 procent Setra
R
etter-Linien GmbH stuurt achttien nieuwe bussen van de Setra MultiClass op pad in en rond regio Neunkirchen (Duitsland). Hier, tussen Wiener Neustadt en het kuuroord Semmering, verzorgt het Oostenrijkse bedrijf negentig procent van het openbaar vervoer. Daarnaast worden per dag zesduizend scholieren vervoerd. Het waren vooral de milieuvriendelijke en zuinige 260 kW Euro VImotoren van de S 415 UL en S 417 UL business die Hermann Retter overtuigden. Maar ook op andere gebieden leveren de voertuigen van de nieuwe Setra streekbusgeneratie de bedrijfsleider voordelen op: “Het concept van de UL business sprak ons direct aan. De streekbus is aantrekkelijk geprijsd en zuinig in het onderhoud. Daar komt bij dat het een echte Setra is, met betrouwbare kwaliteit en beproefde techniek.” Retter zet dan ook al zijn kaarten in op Setra: “De achttien
Hermann Retter (re) neemt de eerste UL businessvoertuigen in ontvangst van dr. Thomas Rohde, bedrijfsleider van EvoBus Austria GmbH.
bussen maken deel uit van een grote order van in totaal 35 streekbussen. Daarbij zijn ook LE business-voertuigen, waarmee we in 2016 de volledige overstap van ons wagenpark naar Setra zullen voltooien.”
UL business, winnaar van aanbestedingen
S
inds begin dit jaar hoort de Setra MultiClass S 415 UL business tot het straatbeeld in Letland. De flexibele streekbus wist verschillende aanbestedingen van staats- en particuliere busondernemingen binnen te halen. De hoofdvertegenwoordiger van Setra, M.E.LAT-LUX SIA, droeg in december 2014 tien nieuwe voertuigen over aan de staatsondernemingen VTU Valmiera en AS CATA uit Valmiera en Cesis in het noordoosten van het land. De particuliere busonderneming AS Talsu Autotransports in Talsu in het noordwesten van Letland ontving nog eens zes voertuigen. Alle zestien nieuwe Setra MultiClass S 415 UL business bussen voldoen aan de eisen voor het vervoer van mindervalide reizigers dankzij een Braun-lift bij de
middeningang en airlinerails voor de bevestiging van rolstoelen. De nieuwe bussen worden ingezet in het streekvervoer op lijnen met een lengte van maximaal 125 kilometer. Ze verbinden de steden Valmiera, Cesis en Tulsa met de hoofdstad Riga. De combibussen zijn als voor deze taak gemaakt: met de onafhankelijke wielophanging aan de vooras, het royale interieur met een stahoogte van 2,17 meter en de grote bagageruimte van 4,5 kubieke meter bieden ze eersteklas comfort. “Rijcomfort en standaarduitrusting, maar vooral de goede prijs-prestatieverhouding van de Setra MultiClass S 415 UL business hebben ons overtuigd”, verklaart Raimonds Kalejs, bedrijfsleider van Talsu Autotransports.
Nieuwe dubbeldekker op Zweedse langeafstandslijnen
B
usonderneming Nettbuss Express AB heeft in totaal twaalf nieuwe dubbeldeksbussen van de Setra TopClass S 431 DT voor de langeafstandslijnen in Zweden ontvangen. Al in september 2014 werden zes voertuigen in gebruik genomen. In oktober kwamen er daar vier bij en begin januari werden ten slotte de laatste twee voertuigen aanvaard. De bussen worden vooral ingezet in het expresverkeer op de lijn Malmö - Göteborg - Oslo en rijden onder het merk Nettbuss Bus4You. De Setra TopClass S 431 DT’s zijn op het bovendek voorzien van 36 luxe Setra Ambassador stoelen met lederen bekleding, beensteunen en nekkussens in een 2+1 opstelling. Op het onderdek bevinden zich 22 Setra Voyage Supreme stoelen. Elke zitplaats beschikt over een
230 volt stopcontact. Bovendien kunnen de passagiers aan boord gebruikmaken van WLAN. Bus4You is sinds 2007 in Zweden actief als merk voor comfortabel en voordelig reizen, een bedrijfsmodel waar de S 431 DT uitstekend in past. “Met de nieuwe bussen van Setra verhogen we het niveau opnieuw. De bussen worden comfortabeler, doelmatiger en dankzij de Euro VI-motoren met BlueTec ook milieuvriendelijker”, zegt Mats Johansson van Nettbuss Express AB. Ook het serviceaanbod heeft de eigenaar van Nettbuss overtuigt: als onderdeel van de grote order werd een OMNIplus BusPort geopend. Hiervan kunnen naast Nettbuss ook andere klanten gebruikmaken.
Tien Setra TopClass 500 bussen voor Denemarken
T
wee Deense reisbusondernemingen, Papuga Bus uit Vejle en Københavns Bustrafik uit Kopenhagen, hebben samen tien nieuwe Setra TopClass S 517 HDH besteld. Nadat de twee partnerbedrijven al in juli van het afgelopen jaar zes voertuigen ontvingen, werden de resterende bussen eind 2014 afgeleverd. Een trotse Martin Hink, CEO van EvoBus Danmark, droeg in november 2014 twee bussen in Neu-Ulm (Duitsland) over met de volgende woorden: “Dit laat zien dat echt partnerschap ook onderdeel van ‘The Sign of Excellence’ is.” Met de Setra TopClass 500 voeren de twee busondernemingen onder andere exclusieve reizen in heel Europa uit voor Riis Rejser, een grote organisator van busreizen in Denemarken. Papuga Bus gebruikt de nieuwe voertuigen bovendien als partner van de Deense Spoorwegen ten behoeve van vervangend of aanvullend railvervoer in Denemarken. Alle tien de S 517 HDH beschikken over 54 zitplaatsen van het type Setra Voyage Plus met 230 volt stopcontact, een glazen panorama-
dak en een boordkeuken. Ook aan boord: de betrouwbare assistentiesystemen van Mercedes-Benz zoals ABA 2, SPA of Predictive Powertrain Control (PPC).
26 | Setra Service & diensten
Setra Service & diensten | 27
Internationale website van Setra vernieuwd
Flink opgefrist S
inds december presenteert Setra zich op internet met een nieuwe, volledig gewijzigde website. De pagina’s zijn royaal en overzichtelijk ingedeeld en bieden de bezoekers snel toegang tot de belangrijkste onderwerpen met betrekking tot het merk Setra en zijn voertuigen. De website wordt in zeventien landen gebruikt. De oude website stamde uit 2010. “We merkten dat de website op een aantal punten verbeterd kon worden om hem eenvoudiger en aantrekkelijker te maken voor de bezoekers”, verklaart Dina Valentin van de afdeling Marketing Communicatie van Setra. “We hebben met name de navigatie op basis van klantentests aangepast en daarbij de website flink opgefrist”. Setra’s nieuwe merkbelofte “The Sign of Excellence” is nu ook terug te vinden op de website van het merk. “Er is heel positief op de wijzigingen gereageerd. We gaan nog een aantal ideeën verwezenlijken en willen onze klanten en fans in de toekomst van veel meer informatie en concrete gegevens over elk voertuig voorzien”, zegt Dina Valentin. U vindt Setra op internet onder het internationale adres www.setra-bus.com of onder de verschillende nationale URL’s.
Imitatie onderdelen voor bussen met vaak ernstige tekortkomingen brengen de veiligheid in gevaar. De OMNIplus servicesteunpunten staan garant voor originele kwaliteit en bieden bovendien informatie over de belangrijkste kenmerken van originele onderdelen en hun verpakkingen.
Frankrijk – busuitrusting met defibrillatoren
Levensredders in Franse bussen I
n het kader van een charitatieve actie van bedrijven, organisaties en de media rust EvoBus France zijn nieuwe reisbussen in Frankrijk sinds 1 januari 2015 met een defibrillator uit.* “Jaarlijks sterven er in Frankrijk 50.000 mensen aan een hartinfarct. Defibrillatoren dragen effectief bij aan het redden van mensenlevens”, zegt Matthias Kussmaul, woordvoerder van Setra France. De geautomatiseerde defibrillatoren van het type Philips HeartStart HS1 worden aan de zijkant boven de chauffeursstoel gemonteerd. De apparaten, die slechts 1,5 kilogram wegen, kunnen eenvoudig door ongeschoolde hulpverleners worden bediend. De HeartStart HS1 geeft met duidelijke gesproken instructies aan hoe de patiënt moet worden gereanimeerd. EvoBus France neemt in het kader van de campagne de kosten voor zijn rekening die de montage van een defibrillator met zich meebrengt. Klanten kunnen er uiteraard voor kiezen om geen defibrillator te laten inbouwen, maar dat leidt niet tot een prijsdaling. EvoBus France heeft al eerder met dezelfde partners samengewerkt
in het project “Les Pros de la Route ont du Cœur”, een charitatieve actie waarbij vrachtwagen- en buschauffeurs onder het motto “De professionals van de weg hebben hart” een eerstehulptraining kregen. * Op het Franse vasteland, Guadeloupe, Martinique en Frans-Guayana en voor voertuigen die vanaf 1 januari 2015 worden verkocht. Uitgezonderd zijn wagenparken, referenties, openbare aanbestedingen en raamovereenkomsten.
Origineel de beste
O
MNIplus heeft 120.000 originele onderdelen voor bussen van Setra en Mercedes-Benz op voorraad. Een achterlicht is hiervan één van de technisch minder gecompliceerde producten. Het kan vrijwel overal worden gefabriceerd en zelfs vakmensen hebben vaak moeite om echt van imitatie te onderscheiden. De inferieure kwaliteit van goedkope producten is in veel gevallen niet op het eerste gezicht herkenbaar, maar valt pas op tijdens het gebruik. Dan kan het echter te laat zijn: “Er is minstens één geval van brandschade bekend, die te wijten was aan zo’n eenvoudig imitatieproduct”, zegt Thomas Mazur, die in BusWorld Home Neu-Ulm (Duitsland) verantwoordelijk is voor de buitendienst en de klantenservice. Er is weinig verbeeldingskracht voor nodig om te bedenken welke gevolgschade imitatie voorruiten, remschijven, assen of regelapparatuur kunnen opleveren. Hoe groter de markt, hoe groter het risico Ook de cijfers zijn verontrustend: het marktaandeel van imitatie onderdelen wordt in Europa op tien procent geschat. De jaarlijkse groei is navenant. Experts verwachten een verdere verhoging; Interpol en de OECD spreken zelfs van een nieuwe tak van georganiseerde misdaad. “De afgelopen vijf jaar is dit uitgegroeid tot een van onze belangrijkste problemen”, zegt Jan-Erik Woudstra, Parts Manager bij EvoBus in Nederland. Aan de verkoop en montage van plagiaatproducten liggen overigens lang niet altijd slechte bedoelingen ten grondslag. Zelfs ervaren handelaren en monteurs merken soms niet dat ze met imitatie te maken hebben. “Wanneer we dit in het servicesteunpunt opmerken, spreken we de klant hier natuurlijk over aan”,
zegt Mazur, “want met nagemaakte onderdelen vervalt de garantie die Setra op zijn bussen verleent.” Gegarandeerde veiligheid bij OMNIplus De OMNIplus servicesteunpunten verzorgen daarom niet alleen de verkoop en montage van gegarandeerd originele onderdelen, maar geven ook voorlichting over de belangrijkste kenmerken van originele onderdelen en hun verpakkingen. Dankzij een intensieve samenwerking met de Daimler afdelingen Ontwikkeling, Inkoop en Juridische Zaken kunnen de steunpunten gebruikmaken van alle deskundigheid op het gebied van merkenrecht binnen het concern. Jan-Erik Woudstra: “Maar de unieke sterke punten van de OMNIplus servicesteunpunten vormen toch wel de beste verdediging tegen vervalsers. We zijn toonaangevend op het gebied van dienstverlening, logistiek, werkplaatsprestaties, beschikbaarheid en kwaliteit van de klantinterface.” Het is hoe dan ook kortzichtig te denken dat een onderdeel dat nu tien procent goedkoper is, op den duur ook een kostenbesparing oplevert. “Originele onderdelen van OMNIplus zijn aan constante kwaliteitscontroles onderworpen. Hun duurzaamheid is aantoonbaar hoger”, aldus Woudstra. Nog betere voorwaarden bieden de maandelijkse actiepakketten van de OMNIplus servicesteunpunten, waarin onderdelen en werkplaatsdiensten worden gecombineerd. “Er is verder niemand die deze deskundigheid onder één dak kan bieden”, zegt Thomas Mazur. Een ding staat vast: veiligheid en waardebehoud betalen zich altijd uit, vooral voor de busondernemer en zijn klanten, die op de betrouwbaarheid van de bussen moeten kunnen rekenen.
28 | Setra Ontmoetingsplaatsen
Setra Ontmoetingsplaatsen | 29
Overtuigende presentatie: Setra op de FIAA, Madrid.
Setra evenementen Terugblik Tranzit conferentie, Sibiu (Roemenië) 12–13 september 2014 “A mature market ready for efficiency”, zo luidde afgelopen jaar het motto van de Tranzit conferentie in het Roemeense Sibiu, waaraan 150 managers van bedrijven, fabrikanten en overheidsinstellingen deelnamen. Op de agenda stonden de wettelijke kaders en toekomstperspectieven voor de transportbranche en innovatieonderwerpen zoals Euro VI. De conferentie vond plaats in de balzaal van het Hilton Hotel. Setra presenteerde zich op het buitenterrein met een Setra S 516 HDH uit de TopClass 500, die ook veelvuldig voor proefritten werd benut.
Transexpo, Kielce (Polen) 8–10 oktober 2014 In de Poolse stad Kielce vond voor de 12e keer de internationale vakbeurs voor het openbaar vervoer Transexpo plaats. De beursbezoekers waren niet de enigen die enthousiast waren over de daar gepresenteerde S 517 HDH. De premium-reisbus sleepte namelijk de eerste prijs in de categorie ‘bussen’ in de wacht, die namens de beursorgani-
sator werd toegekend door een vakjury. Naast het TopClass model werd ook een tweedehandse S 415 GT-HD op de stand van BusStore getoond. In een aparte expositieruimte werden de klanten aan de hand van duidelijke borden over de veiligheidssystemen in Setra bussen geïnformeerd. De gasten konden voor een hapje en een drankje terecht in de koffiebar, waar tevens de zakelijke besprekingen plaatsvonden.
Autocar Expo, Lyon (Frankrijk) 15–18 oktober 2014 De cijfers van Autocar Expo, de belangrijkste Franse beurs voor reis- en streekbussen, mochten ook in 2014 weer gezien worden: 92 exposanten en bijna vijfduizend bezoekers vonden de weg naar het “Parc des Expositions” in Lyon. Setra presenteerde drie premières voor de Franse markt: de middendekker S 516 MD, de clubbus S 511 HD en de Low Entry S 416 LE business. Op het buitenterrein waren nog meer bussen te zien, zoals de dubbeldeksbus S 431 DT en een S 515 HD in VIP-uitvoering. De vakbeurs was voor het eerst op een van de dagen tot in de late avond geopend. Op de stand van Setra konden klanten en bezoekers deze avond een culinaire wereldreis van Duitsland (zuurkool met worst) via Alaska (gerookte zalm op citroenmousse) naar China (garnalen in kokosmelk met citroengras) maken. De aanleiding voor deze bijzondere ontvangst was de wereldreis van 52.000 kilometer van Freiburg naar Shanghai, die een Setra ComfortClass 500 in het begin van 2014 voltooide. Het thema van de beursstand sloot hier eveneens op aan.
Showoptreden op de Setra stand tijdens de Autocar Expo.
YBO: Young Bus Operators, Wenen/Graz (Oostenrijk) 23–26 oktober 2014 Afgelopen najaar vond de jaarlijkse meeting van de Young Bus Operators (YBO) voor de 15e keer plaats. Het evenement vond plaats in de Oostenrijkse steden Wenen en Graz en de organisatie lag voor het eerst in handen van EvoBus Austria. Op het programma stonden presentaties van de actuele Setra producten en lezingen door gastsprekers uit de busbranche. Daarnaast was er een afwisselend nevenprogramma dat veel mogelijkheden tot netwerken en het uitwisselen van ervaringen bood. De kring van Young Bus Operators bestaat uit internationale, jonge busondernemers die een speciale affiniteit met het merk Setra hebben. Dit jaar werden klanten uit Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Denemarken, Zwitserland, Polen, Noorwegen en Slowakije ontvangen. FIAA, Madrid (Spanje) 28–31 oktober 2014 Setra presenteerde zijn programma van volledig met Euro VI technologie uitgeruste bussen op de internationale vakbeurs voor stads- en reisbussen (FIAA) in de Spaanse hoofdstad. Van de Setra TopClass reisbusserie werden de S 516 HDH en de dubbeldeksbus S 431 DT getoond. De reisbussen van de Setra ComfortClass 500, die inmiddels uit acht modellen bestaat, werden door de drieassige S 517 HD, de S 519 HD en de 13 m lange middendekker S 516 MD vertegenwoordigd. Ook de nieuwe streekbus S 415 UL business van de Setra MultiClass 400 was in Madrid aanwezig. De klanten kregen de gelegenheid om de nieuwe modellen aan een uitgebreide proefrit buiten het beursterrein te onderwerpen. Hiervan werd enthousiast gebruikgemaakt. SetraShow, Vetlanda (Zweden) 9–10 januari 2015 Honderdvijftig gasten uit zestig ondernemingen kwamen op 10 januari naar de SetraShow in Vetlanda. De huisbeurs van EvoBus Sverige was de dag daarvoor feestelijk geopend met een driegangenmenu en muzikale optredens. De bezoekers waren uiteraard zeer geïnteresseerd in de getoonde voertuigen: de drie Setra ComfortClass modellen S 516 HD, S 515 HD en S 517 HD en een Setra TopClass S 517 HDH. Veel bezoekers maakten gebruik van de mogelijkheid om een proefrit te maken. OMNIplus, BusStore en Mercedes-Benz Financial Services waren elk met een eigen infostand aanwezig. Twaalf andere exposanten toonden hun producten op het gebied van banden, werkkleding en voertuigreiniging. In het forum kon een lezing over groene diesel op veel belangstelling van het vakpubliek rekenen.
UMA Motorcoach Expo, New Orleans (VS/Louisiana) 18–22 januari 2015 Setra toonde dit jaar een exclusief uitgeruste reisbus S 417 TC op de United Motorcoach Association (UMA) Expo in New Orleans, Louisiana. De Amerikaanse variant van de Europese Setra TopClass werd op de stand van de Noord-Amerikaanse verkoop- en servicepartner Motor Coach Industries International Inc. (MCI) gepresenteerd. De in Neu-Ulm (Duitsland) geproduceerde drieasser is voorzien van de nieuwe Setra Voyage Ambassador stoelen en biedt plaats aan veertig passagiers. Nog eens zes reizigers kunnen het zich gemakkelijk maken in de premium-clubhoek van de met middeningang en glazen dak TopSky uitgeruste reisbus. De moderne reisbus met boordkeuken, LED-interieurverlichting en achteruitrijdcamera met geïntegreerde reinigingsinstallatie voldoet aan de strenge Amerikaanse eisen op het gebied van actieve veiligheid en vervult met de milieuvriendelijke en efficiënte Mercedes-Benz-motor OM 471 LA (336 kW) de criteria van de Amerikaanse emissienorm EPA 10 voor stikstofoxiden en roetdeeltjes. BusStore Show, Neu-Ulm (Duitsland) 6–7 februari 2015 BusStore, het merk voor tweedehands bussen van Setra en MercedesBenz, heeft een jaar na de officiële lancering een vaste plaats op de markt veroverd. Dit blijkt onder andere uit de geslaagde BusStore Show 2015 die op 6 en 7 februari plaatsvond in Neu-Ulm. De internationale beurs voor tweedehands bussen werd door circa duizend bezoekers uit meer dan twintig Europese landen bezocht. 71 bussen van verschillende merken en typen verwisselden van eigenaar. De gasten van de BusStore Show 2015 maakten op beide dagen van het evenement kennis met het unieke totaalaanbod van het in heel Europa toonaangevende merk voor tweedehands bussen BusStore. Naast de tentoonstelling van circa 160 gecontroleerde en gereviseerde tweedehands bussen van uiteenlopende typen en merken ging de aandacht uit naar de veelzijdige diensten van BusStore en zijn partners. De volgende BusStore Show zal op 19 en 20 februari 2016 zoals gebruikelijk weer in Neu-Ulm plaatsvinden.
30 | Setra Ontmoetingsplaatsen
Setra Ontmoetingsplaatsen | 31
Comfortabel reizen – lekker eten aan boord Excellente catering is naast een perfecte planning en organisatie het succesrecept voor een geslaagd evenement. Maar is dit principe ook zonder meer toepasbaar op busreizen? In hoeverre draagt de catering aan boord bij aan de reiservaring? En welke mogelijkheden heeft men als ondernemer om goede maaltijden aan boord aan te bieden? Het is de hoogste tijd om een antwoord op al die vragen te krijgen en te profiteren van de kennis van onze cateringprofessionals. De volgende bedrijven waren te gast op de SetraShow: LSG Sky Chefs, de wereldwijd grootste leverancier van services aan boord. De firma Edna, producent van handzaam en smakelijk gebak dat het standaardaanbod aan boord op een ideale manier kan aanvullen. En niet te vergeten de firma Achenbach met ontzettend lekkere catering- en fingerfoodideeën in het high-end segment. Daarnaast stonden de experts van de firma’s Frenzel en TM Technischer
Er werd uiteraard ook gesproken over de inspanningen die de organisatie van catering aan boord met zich meebrengt. Voor eenvoudig fingerfood en diepvriesproducten is, mits de reis niet te lang is, geen extra apparatuur nodig. Bovendien kunnen de hapjes worden geserveerd zonder dat daar extra personeel voor nodig is. Het verschil met de standaardcatering, die bijvoorbeeld uit broodjes warme worst en koffie bestaat, is voor de reizigers enorm. LSG Sky Chefs ziet maaltijden daarom als een effectieve tool voor klantenbinding: “Als passagiers een aantrekkelijke, culinaire kleinigheid wordt aangeboden, ervaren ze dit vaak als een bijzondere vorm van waardering door de busondernemer.” Het is belangrijk dat er een zinvol concept aan het aanbod ten grondslag ligt. Als de maaltijd niet bij de reis is inbegrepen of als extra service wordt geserveerd, moet deze tegen een redelijke prijs worden aangeboden. De ervaring leert dat het van bedrijf tot bedrijf verschilt welke prijzen de reizigers aanvaardbaar vinden en hoeveel meer ze willen betalen voor extra keuze en kwaliteit. Desondanks zijn de
’s Ochtends vroeg op de SetraShow: de experts zijn er klaar voor.
Gerätebau klaar met informatie en adviezen over de apparatuur die nodig is om al die lekkernijen te bereiden. Deze partners namen op beide dagen deel aan een forum, waar het onderwerp lekker eten aan boord van alle kanten werd belicht. Welke rol spelen de maaltijden aan boord? Hebben ze ten doel de ervaren reistijd te verkorten of moet de maaltijd zelf een extra hoogtepunt vormen? Worden de maaltijden apart in rekening gebracht, of wordt er bij bijzondere reizen een luxe amuse-bouche als gratis extraatje geserveerd? De mening van de deelnemers is duidelijk: naarmate de reis luxer is, wordt er meer belang gehecht aan een goed cateringaanbod.
verkoopprijzen over het algemeen goed te calculeren. Extra inkomsten vormen echter niet het hoofddoel: hoogwaardige maaltijden kunnen een reisconcept net dat beetje extra geven en de prijs-kwaliteitbeleving van de reizigers positief beïnvloeden.
• LSG Sky Chefs, www.lsgskychefs.com • EDNA International GmbH, www.edna.de • Rudolf Achenbach GmbH & Co. KG, www.achenbach.com • Frenzel GmbH, www.frenzel.de • TM Technischer Gerätebau GmbH, www.tmtech.de
Vooruitblik
SetraShow, Neu-Ulm (Duitsland) 8–9 november 2014 De SetraShow heeft met ruim 2.100 bezoekers uit meer dan zeven landen bewezen het belangrijkste platform voor de uitvoerige presentatie van onze nieuwe IAA-producten te zijn. Het programma op de Setra hoofdvestiging in Neu-Ulm kon op basis van de bezoekerstoeloop in voorgaande jaren telkens worden uitgebreid. De meeste aandacht ging uiteraard naar de zeer uitvoerige voertuigpresentatie met alle highlights van de IAA en tal van andere getoonde bussen. Het was bovendien mogelijk om proefritten te maken. Zo kon men in het Setra KlantenCentrum maar liefst drie voertuigen bewonderen, die pas enkele weken eerder op de Internationale Automobil Ausstellung in Hannover hun wereldpremière hadden gevierd, namelijk de S 515 MD, de S 511 HD en de S 416 LE business. Ook de IAA-voertuigen S 516 HDH en de dubbeldeksbus S 431 DT konden op veel aandacht rekenen. Het vakpubliek kon al een proefrit maken met het IAA-tentoonstellingsvoertuig van het type UL business en met de S 519 HD en de S 415 UL. Bovendien wachtten op het buitenterrein de twee nieuwe middendekkers S 515 MD en S 516 MD alsmede de S 415 LE business, de S 516 HDH van de TopClass 500 en de S 515 HD van de ComfortClass 500 op de testrijders. Meer dan 180 bezoekers werden in de gelegenheid gesteld om zelf achter het stuur van de nieuwe voertuigen plaats te nemen en veel anderen maakten gebruik van de mogelijkheid om mee te rijden. Naast de voertuigpresentatie waren er allerlei activiteiten voor kinderen, fabrieksrondleidingen en een bezoek aan de Setra oldtimercollectie. Nieuw dit jaar was dat de SetraShow een branchespecifiek thema had. Er was gekozen voor gastronomie aan boord. Onder het motto “Comfortabel reizen – lekker eten aan boord” waren catering-experts uitgenodigd om met een eigen stand aan de SetraShow deel te nemen en op zaterdag en zondag hun kennis in een forum met de klanten te delen. Dit nieuwe format zal ook in de toekomst worden voortgezet (zie hiernaast het artikel “Comfortabel reizen”). Voor onze servicepartners was altijd al een belangrijke rol weggelegd op de SetraShow. Zo bleek de koffiebar van OMNIplus weer de ideale plek te zijn om met elkaar van gedachten te wisselen. Ook de telematicaspecialisten van FleetBoard en GEFA waren present. De experts van de Mercedes-Benz Bank, die ter gelegenheid van de SetraShow met een mooi financieringsaanbod kwamen, hadden het druk. Een belangrijke tip voor alle fans van de SetraShow: in de toekomst zal het evenement om het jaar plaatsvinden. De eerstvolgende keer is weer in hetzelfde jaar als de IAA en wel op 12 en 13 november 2016.
RDA Workshop, Keulen (Duitsland) 21–23 juli 2015 Elk jaar ontmoeten reisorganisatoren, reisbureaus, busondernemers en busfabrikanten uit meer dan veertig landen elkaar op de RDA Workshop, Europa‘s belangrijkste beurs voor groepsreizen. Setra zal zich in 2015 weer met het succesvolle standconcept van het afgelopen jaar op de beurs presenteren. Ook dit keer worden de spotlights op een aantrekkelijke Setra-reisbus van de nieuwste Euro VIgeneratie gericht, namelijk de S 511 HD. De koffiebar van OMNIplus trakteert de bezoekers weer op lekkere koffiespecialiteiten. Ook kan men zich laten informeren over het grootste Europese merk voor tweedehands bussen BusStore en zijn aanbod. Busworld, Kortrijk (België) 16–21 oktober 2015 Busworld slaagde er de afgelopen jaren in zijn rol als belangrijkste busbeurs in Europa verder te versterken. Ook in 2015 worden weer meer dan dertigduizend bezoekers in de Belgische provincie West-Vlaanderen verwacht. Er zullen bijna vierhonderd exposanten aanwezig zijn. In hal 5 presenteren de busmerken van Daimler zich op een nieuw ontworpen, bijna 2600 m2 grote stand aan het vakpubliek. Setra toont klanten, fans en persvertegenwoordigers een indrukwekkende dwarsdoorsnede van het veelzijdige productprogramma. Net als de vorige keer zijn op het buitenterrein weer tal van voertuigen voor een proefrit beschikbaar. Ook het servicemerk OMNIplus, telematicaservice FleetBoard, financieel dienstverlener MercedesBenz Financial Service en het merk voor tweedehands bussen BusStore zullen in Kortrijk acte de présence geven. RNTP, Lyon (Frankrijk) 30 september–2 oktober 2015 De RNTP, de Franse beurs voor het openbaar vervoer, wordt elk jaar in een andere plaats georganiseerd. Dit jaar worden weer honderdzestig exposanten en bijna vijfduizend bezoekers in de Zuid-Franse stad Lyon verwacht. De Setra highlight op de stand van Daimler Buses zal een S 415 LE business zijn. In Frankrijk is het Low Entry segment in de afgelopen jaren, ook in vergelijking met andere landen, sterk gegroeid. Het nieuwe voertuig zal hier dus op veel interesse kunnen rekenen. Daarom maakt de RNTP voor EvoBus France deel uit van een aantal activiteiten en eventpakketten ter gelegenheid van de introductie van de nieuwe Low Entry. In het kader hiervan werd aan het begin van het jaar een wintertournee door de Franse Alpen gemaakt, waarbij het voertuig uitvoerig werd voorgesteld aan geïnteresseerde klanten. De LE business is met zijn laagvloerige ingang en royaal vak voor speciaal gebruik uitermate geschikt voor het vervoer van wintersporters naar de skiliften.
Setra Ontmoetingsplaatsen | 33
Setra erfgoed – de oldtimercollectie
De schatten van het merk
De Setra oldtimercollectie houdt de geschiedenis van het merk in ere. Ottmar Steiner draagt in Neu-Ulm (Duitsland) als monteur en organisator zorg voor achttien historische bussen, die zich nog veel te goed op de weg thuis voelen om in een museum te worden gestald.
D “Ik kan me niks mooiers voorstellen...”
e zorg voor het erfgoed van Setra begon al aan het begin van de jaren zeventig, toen Otto Kässbohrer besloot om de volgende generaties kennis te laten maken met de geschiedenis en de mijlpalen van het merk. Hij wilde dit op een zo aanschouwelijk mogelijke manier doen. Daarom staan de historische modellen van de Setra oldtimercollectie niet in een museum, maar rijden ze als levende tentoonstellingsstukken naar beurzen, jubileumfeesten van klanten en oldtimer- en persevenementen. Het oudste model is de op een koets lijkende “Wiblinger bus” uit 1911, het jongste een perfect onderhouden Setra S 315 HDH uit 1996. Daartussen bevinden zich de belangrijkste modellen uit de meeste series. De waardering voor de eigen traditie en de passie voor de busbouw komt echter niet alleen tot uiting tijdens de ritten, maar blijkt vooral uit het dagelijks onderhoud van de oldtimers. Ottmar Steiner, schatbewaarder Ottmar Steiner draagt als monteur, restaurateur en chauffeur al 15 jaar de zorg voor de bussen uit de collectie. Hij heeft alle achttien oldtimers op de hefbrug in de werkplaats van 250 vierkante meter gehad en ze technisch en optisch gereviseerd om ze in hun originele staat te kunnen behouden. Vijf bussen zijn altijd rijklaar en in de zomer rijdt Steiner ze op eigen wielen naar hun diverse bestemmingen. In de winter worden ze in een zelf gebouwde, gesloten dieplader getransporteerd. “Van kantoormedewerker tot directielid, iedereen bij Setra deelt de passie voor bussen. Zonder deze brede steun zou de oldtimercollectie slechts een mooie droom zijn”, zegt Steiner. De stellingen in het onderdelenmagazijn van de Setra oldtimercollectie zijn dan ook tot aan de nok toe gevuld met de rijke erfenis van 70 jaar busbouw. “We hebben voor elk model minstens een reservemotor en een versnellingsbak op voorraad”, vertelt Steiner. “Van twee defecte motoren één werkende maken, dat vind ik echt fantastisch. Ook al gaat er soms wel een half jaar werk in zitten.”
Het eerstehulpprogramma van de oldtimerwerkplaats Maar voordat een historische bus weer volgens de regels der kunst kan worden gereviseerd, moet hij eerst de weg naar Setra terugvinden. Dit levert voor Steiner soms een emotionele achtbaan op. Nog niet zolang geleden vertelde een reisorganisator uit Nice hem dat er een goed onderhouden Setra S 200, bouwjaar 1975, werkeloos in een van zijn hallen stond. Busjager Steiner pakte meteen het vliegtuig en verheugde zich op een in het milde klimaat van de Côte d’Azur geconserveerd voertuig. Hetgeen hij ter plekke aantrof, choqueerde hem echter nogal: de oude drieasser ging schuil onder een dikke laag vuil. Zijn ervaring als conservator zei hem dat dit wrak hoogstens goed voor de schroothandel was. Toch besloot hij nog even te kijken of de bus wilde starten alvorens terug te vliegen. Toen hij de contactsleutel omdraaide, gebeurde er een klein wonder: de motor van het veertig jaar oude voertuig sprong aan alsof het de vorige avond nog een reisgezelschap naar de Promenade des Anglais had gebracht. Steiner kon zijn geluk nauwelijks bevatten. De volgende drie dagen paste hij zijn in de oldtimerwerkplaats beproefde eerstehulpprogramma toe. Hij waste de bus, vulde olie, lucht en diesel aan, controleerde de remmen en repareerde de belangrijkste afdichtingen. Toen reed hij de opnieuw tot leven gewekte S 200 zonder problemen 740 kilometer terug naar Neu-Ulm. “Ik kan me niks mooiers voorstellen”, zegt Ottmar Steiner over zijn dagelijks werk met de klassiekers. Hoewel de Setra oldtimercollectie in uitstekende staat verkeert, is zijn werk volgens eigen zeggen eigenlijk nooit af. “Ik zou graag nog een bus uit de 100-serie willen, het liefst eentje met panoramadak”, zegt Steiner. Dan knoopt hij zijn stofjas dicht. De dubbele beglazing van de S 200 uit Nice is aangetast en moet dringend van nieuwe ruiten worden voorzien.
De 59-jarige Ottmar Steiner is sinds 2000 verantwoordelijk voor de Setra oldtimercollectie. Na eerder bij de truckdivisie van Daimler en daarna gedurende 45 jaar als busmonteur bij Kässbohrer en later bij EvoBus te hebben gewerkt, gaat Ottmar Steiner in november 2015 met welverdiend pensioen. Zijn opvolging is al gewaarborgd.
34 | Setra Op maat gemaakt
Setra Op maat gemaakt | 35
Nederland – S 417 UL met veelzijdige inrichting voor rolstoelvervoer
Flexibele oplossing voor
meer mobiliteit De cassettelift in de dubbele deur biedt rolstoelgebruikers veilig en gemakkelijk toegang tot de passagiersruimte.
Gezamenlijke busritten voor mensen met en zonder mobiliteitsbeperking vormen
voertuiglengte worden ingericht. In de praktijk blijkt echter meestal dat er slechts behoefte is aan vijf tot zes rolstoelplaatsen per reisgezelschap. De verhoogde podesten, die eveneens op de optielijst voor de ULvarianten van de Setra MultiClass te vinden zijn, vormen een handige aanvulling op de airlinerails. Het voordeel van deze 330 millimeter hoge podesten is dat ze ook boven de wielkasten vlak doorlopen. Dit is natuurlijk noodzakelijk voor het verplaatsen van de rolstoelen. Bovendien zorgt dit voor een vergroting van de bagageruimte van 5 tot 6,3 kubieke meter, zodat de bagage ook tijdens meerdaagse reizen gemakkelijk mee kan. Ook handig zijn de opgehoogde gang achter de middendeur en een uitneembare houten vloer in de gang voorin de bus. Rolstoelen kunnen zo, nadat ze eenmaal met de lift op vloerniveau gebracht zijn, gemakkelijk gemanoeuvreerd en over de bus verdeeld worden. Bij busondernemer Besseling uit Amersfoort staat de Setra MultiClass S 417 UL met rolstoelinrichting niet alleen garant voor mobiliteit, maar ook voor succes. Besseling vervoert drie tot vier keer per week groepen met rolstoelgebruikers met deze bus. Op de overige dagen verdient de alleskunner zijn geld in het streek-, scholieren- en reisvervoer.
een aantrekkelijke aanvulling op het aanbod van een busbedrijf. Hiertoe dient de bus over de benodigde inrichting voor rolstoelvervoer te beschikken.
Een rolstoel neemt 1300 millimeter ofwel de ruimte van een dubbele zitplaats in. Vier gordels houden de rolstoel veilig op zijn plaats.
Setra kan zijn bussen al in de fabriek van hiervoor geschikte oplossingen voorzien, zoals dit voorbeeld van een bijzonder
E
dwin Besseling, directeur van Besseling Vervoert, heeft dagelijks te maken met de effecten van de demografische veranderingen die momenteel plaatsvinden. Er maken steeds meer ouderen gebruik van het dagtocht- en reisaanbod van het taxien busbedrijf uit Amersfoort. Onder de passagiers bevinden zich steeds vaker mensen met een ernstige mobiliteitsbeperking die zich in een rolstoel verplaatsen. Het familiebedrijf Besseling speelt op deze tendens in en heeft het wagenpark uitgebreid met een MultiClass S 417 UL die is ingericht voor rolstoelvervoer. Besseling merkt dat hier veel vraag naar is. Verzorgings- en verpleeghuizen boeken de bus van het familiebedrijf regelmatig voor een rit van en naar de dagopvang, voor dagtochten of meerdaagse reizen of voor culturele activiteiten en toeristische uitstapjes, bijvoorbeeld in Utrecht of Amsterdam.
flexibel inzetbare Setra MultiClass S 417 UL laat zien.
Er zijn hoge eisen aan de inrichting van de bus gesteld, vertelt Edwin Besseling die binnen het bedrijf verantwoordelijk is voor het personenvervoer. “We zochten naar een mogelijkheid om gemengde groepen te vervoeren, die bestaan uit rolstoelgebruikers en passagiers zonder beperking. De bus moest echter ook geschikt zijn voor gewone dagtochten en reizen. Dat vroeg dus om een variabele inrichting, die liefst zonder ingewikkelde en dure ombouwhandelingen moest kunnen worden aangepast. Toen kwamen we al snel bij Setra uit.” De keus viel op een Setra MultiClass S 417 UL. Deze versie is om meerdere redenen aantrekkelijk voor de busondernemer. De middelste
ingang, die standaard is voorzien van een dubbele deur, kan al in de fabriek met een elektro-hydraulische cassettelift voor rolstoelen worden uitgerust. De passagierscapaciteit van het 14 meter lange voertuig is bovendien zo groot, dat het ondanks de rolstoelplaatsen toch groepen tot wel 50 personen kan vervoeren. En niet in de laatste plaats kwalificeert de allrounder zich met het optionele reisbusfront en de lage vloer als een echte dubbelverdiener die het zowel in het reisverkeer als in het scholieren- of streekvervoer uitstekend doet. Setra biedt een speciale bestoelingsvariant voor rolstoelombouw aan. Hierbij zijn de stoelframes niet zoals gebruikelijk aan de zijwand en de vloer geschroefd, maar beschikken de dubbele zitplaatsen elk over een snelwisselframe dat op zogenaamde airlinerails in de vloer wordt verankerd. Deze aluminium rails met gepatenteerd gatenprofiel zijn zowel geschikt voor de bevestiging van stoelen als voor het vastzetten van rolstoelen. Dankzij een snelkoppeling kunnen de stoelen eenvoudig losgekoppeld en verwijderd worden. Op deze manier ontstaat ruimte voor een rolstoel, die eveneens met snelkoppelingen en vier gordels in de airlinerail wordt vastgezet. Een vijfde veiligheidsgordel zorgt ervoor dat de passagier veilig in de rolstoel kan worden vervoerd. Uitgaande van 1300 millimeter per rolstoelplaats kunnen op deze manier maximaal 14 rolstoelplaatsen en 21 gewone zitplaatsen over de totale
Snel te plaatsen en te verwijderen stoelframes en rolstoelbevestigingsgordels worden stevig vastgezet in de airlinerails op de vloer.
De Setra S 417 UL van het familiebedrijf Besseling.
06 | Setra Fascinatie 36 Treffpunkte& techniek
Setra Op maat gemaakt | 37
Altijd zicht op
de bandenspanning
De juiste bandenspanning verhoogt de veiligheid en verlaagt de kosten. Met het bandenspanningcontrolesysteem TPM is de bandenspanning heel gemakkelijk vanaf de chauffeursplaats te controleren.
Een optimale spanning bespaart brandstof en voorkomt onnodige slijtage van de band.
D
e bus maakt via zijn banden contact met de weg. Het contactoppervlak is niet groter dan een handpalm, maar desondanks cruciaal voor de veiligheid en rendabiliteit. Het bandenspanningcontrolesysteem TPM (Tire Pressure Monitoring) speelt in dit verband een belangrijke rol. Het bewaakt de bandenspanning van de bus en herkent of voorkomt zo gevaarlijke situaties die door een verkeerde spanning kunnen ontstaan. Bij een te lage bandenspanning stijgt de temperatuur in de band en neemt zijn draagvermogen af. Een klapband kan het gevolg zijn. Een optimale spanning bespaart brandstof en voorkomt onnodige slijtage van de band. Bij een bandenspanning die circa tien procent te laag is, stijgt het brandstofverbruik al zo’n twee procent. Bij een reisbus scheelt dat al snel 500 tot 1.000 euro per jaar. Een te lage spanning leidt er ook toe dat de band meer doorbuigt, waardoor deze sneller slijt. Een spanning die tien procent te laag is, reduceert het aantal kilometers dat de band meegaat met circa vijftien procent. Met het optionele bandenspanningcontrolesysteem TPM
voor alle Setra bussen kan de chauffeur voor aanvang van een rit de bandenspanning gemakkelijk vanuit zijn stoel controleren door deze met een druk op de knop in het combi-instrument op te roepen. Onderweg wordt de chauffeur automatisch gewaarschuwd zodra er een gevaarlijke afwijking van de ingestelde spanning ontstaat. Setra maakt gebruik van een zeer nauwkeurig direct meetsysteem met een druksensor op elk wiel. Deze is in combinatie met het ventiel van de band op de binnenkant van de velg vastgeschroefd. Bij controle van de bandenspanning kan de chauffeur zowel de ingestelde druk als de werkelijke druk van elke afzonderlijke band op één cijfer achter de komma nauwkeurig aflezen. Als de bandenspanning meer dan tien procent naar beneden afwijkt van de ingestelde waarde, verschijnt er een gele waarschuwingsmelding in het combi-instrument. Hetzelfde geldt voor een duidelijke afwijking naar boven. Als de bandenspanning tot onder 80 procent van de ingestelde waarde daalt of plotseling met meer dan 0,4 bar per minuut afneemt, bestaat er acuut gevaar en verschijnt er een rode alarmmelding. Bij de reisbussen van de Setra TopClass 500 en Setra ComfortClass 500 worden de waarschuwingen als tekst weergegeven, terwijl bij de Setra MultiClass een pictogram verschijnt. Het systeem is zelflerend. Na een bandenwissel programmeert het zichzelf tijdens de eerste rit en vervolgens werkt het weer zoals gebruikelijk. De druksensor kan eenvoudig worden gemonteerd of vervangen. Dit kan zowel bij de OMNIplus servicesteunpunten als in de eigen werkplaats van de onderneming of bij de bandenspecialist plaatsvinden.
Met TriFold
snel en veilig aan boord E
envoudig te bedienen, licht en snel opgeborgen: de inklapbare oprijplaat TriFold maakt voor mensen met een mobiliteitsbeperking de weg vrij om met de Setra dubbeldeksbus S 431 DT op pad te gaan. De TriFold is in eerste instantie interessant voor langeafstandsbussen, maar kan ook worden toegepast in dubbeldeksbussen die in het reisverkeer en het streekvervoer worden gebruikt. Mits de bus over een middendeur in brede uitvoering (1.150 millimeter) en een rolstoelplaats beschikt, kan de oprijplaat zonder ombouwwerkzaamheden worden gemonteerd. Hij bestaat uit vier elementen van aluminium die door middel van scharnieren met elkaar verbonden zijn. De benutbare breedte bedraagt 800 millimeter en de maximale belastbaarheid 350 kilogram. In uitgeklapte toestand is de oprijplaat 1.200 millimeter lang. Hierdoor is het hellingspercentage bij een gebruikelijke trottoirhoogte slechts tien procent. Met een gewicht van 0,7 kilogram laat de oprijplaat zich gemakkelijk door
één persoon hanteren. In ingeklapte toestand is hij zeer klein en kan hij ruimtebesparend achter de deur van de bagageruimte of aan de wand van de rolstoelplaats in de bus worden opgeborgen. De oprijplaat voldoet aan de EG-richtlijn 2001/85.
Duurzaam en hygiënisch E Een kleine behoefte kan soms tot grote problemen leiden.
en kleine behoefte kan soms tot grote problemen leiden, bijvoorbeeld wanneer het toilet van goed bezette langeafstandsbussen overuren draait. Tijdens lange ritten met weinig tussenstops en veel passagiers krijgen de sanitaire inrichtingen aan boord veel te verduren. Setra lost dit op met een speciaal aanvullend toiletpakket voor de lange afstand, waarvan de onderdelen op intensief gebruik zijn afgestemd. De verstevigde toiletbril doorstaat veelvuldig gebruik zonder problemen. Hetzelfde geldt voor de hoogwaardige metalen kraan bij de wasbak. Een tweede rolhouder zorgt voor voldoende toiletpapier en als de passagiers zich even willen opfrissen, kunnen ze gebruikmaken van de extra spiegel aan de binnenkant van de deur. De hoeveelheid papierafval kan worden teruggedrongen met de optioneel verkrijgbare elektrische handendroger. Het langeafstandspakket is leverbaar voor een toilet in het midden of achterin de Setra ComfortClass 500 en de Setra TopClass 500. Bij de dubbeldeksbus S 431 DT bestaat bovendien de mogelijkheid om de toilettank te vergroten van 105 tot circa 150 liter.
38 | Setra Ontmoetingsplaatsen
Setra Ontmoetingsplaatsen | 39
Meneer Dobusch, komt het vaak voor dat klanten hun nieuwe Setra zelf komen ophalen? Ja, veel klanten willen hun bus graag zelf bij de fabriek in ontvangst nemen. Het ophalen van hun nieuwe Setra bus vervult de klant vaak met trots. Naast Duitse klanten zien we inmiddels ook steeds meer kopers uit het buitenland. De eerste rit gaat dan bijvoorbeeld meteen naar Portugal, Roemenië, Sicilië of naar een van de Baltische landen. Een klant kwam zelfs uit de VS over en reed vervolgens met zijn bus naar de haven van inscheping. Wie vertegenwoordigt de klant over het algemeen bij de busoverdracht? Meestal komt de busondernemer zelf naar Neu-Ulm. Hij wordt vaak begeleid door de toekomstige chauffeur van de bus, zodat die ook bij de instructie aanwezig kan zijn. Het zijn echt fantastische voertuigen die hier de uitleverhal verlaten. Dat wil natuurlijk geen enkele klant missen. Bussen als die van de nieuwe 500-serie worden met hun assistentiesystemen steeds ingewikkelder. Hoe belangrijk is een gedegen instructie bij de overdracht van het nieuwe voertuig? De technische instructie is ontzettend belangrijk, want de doorontwikkeling van de Setra bussen gaat gestaag verder. Daarom moet ons overdrachtsteam, dat de klanten intensief instrueert over alle
“Een emotioneel moment”
Daarom wordt elk belangrijk onderdeel besproken en wordt op alle vragen van de klant of de chauffeur ingegaan.
De klanten brengen soms hun eigen klanten mee. Welk programma krijgt zo’n groep in de tussentijd aangeboden? Vaak wordt de overdracht met een fabrieksrondleiding in de ochtend gecombineerd. Hierbij worden alle assemblagestations bezocht. Voor mensen die voor het eerst in Neu-Ulm zijn, is dat altijd een fantastische belevenis. De meeste bezoekers kijken daarna met andere ogen naar de bus. Velen van hen wordt duidelijk welke investering hun reisbusondernemer heeft gedaan om hun de hoogwaardige rij- en comfortervaring van een Setra te kunnen bieden. Uiteindelijk breekt dan voor iedereen het hoogtepunt van de dag aan: de feestelijke overdracht van de nieuwe bus in de uitleverhal. Hoe gaat dat in zijn werk? Dat wordt helemaal door de klant bepaald. We kunnen de gasten bijvoorbeeld een glas champagne aanbieden en door de key-account-
Fabrieksrondleiding – voertuigoverdracht
Steeds meer bussen worden persoonlijk aan
hun eigenaar overgedragen in het
KlantenCentrum in Neu-Ulm (Duitsland). Een technische instructie behoort tot de vaste onderdelen van het programma. Horst Dobusch, die met zijn team verantwoordelijk is voor de hele afwikkeling, vertelt ons meer over alle fases van de aflevering.
Horst Dobusch, 55, viert in 2015 zijn 25-jarig dienstjubileum bij Daimler. Nadat hij verschillende functies bij EvoBus heeft vervuld, onder andere in de verkoop van Setra, is hij sinds 2008 verantwoordelijk voor het Setra KlantenCentrum en voor de levering vanuit de fabriek in Neu-Ulm.
systemen en de opties, altijd op de hoogte zijn van de laatste stand van zaken en voortdurend bijscholing volgen. Setra biedt in zijn series tal van varianten, zodat er voor elke toepassing een geschikte bus is. Maakt dat niet dat de instructie elke keer weer anders verloopt? Ja, want elke bus is in feite uniek. Daarom wordt elk belangrijk onderdeel besproken en wordt op alle vragen van de klant of de chauffeur ingegaan. Dit doen we volgens een vast stramien: we laten eerst de functionaliteit van de chauffeursplaats en van multimediaen rijassistentiesystemen in de stilstaande bus zien. Daarna maken we een instructierit, waarbij we in de praktijk uitleggen hoe veiligheidsfuncties zoals de cruisecontrol met afstandsregeling en de spoorassistent werken.
manager van Setra laten toespreken. Maar het is ook mogelijk om het voertuig feestelijk te onthullen. Bij jubilea gebeurt het ook wel eens dat de klant zelf een uitgebreider programma met een persoonlijk tintje samenstelt. Sommige klanten uit Beieren of Oostenrijk brengen zelfs hun eigen pastoor mee. Het leuke is dus dat elke overdracht anders is. Aan welke overdracht denkt u met het meeste plezier terug? De overdracht van een aantal bussen voor het laatste Europese kampioenschap voetbal in 2012 was heel indrukwekkend. Maar toch, het hoeft niet altijd zo overdadig te zijn. Ook na al die jaren doet het me nog steeds iets als ik zie hoe emotioneel de klanten op hun bus reageren. Het moment waarop de bus van het koopcontract in levende lijve door de fabriekspoort naar buiten rijdt, laat ook de meest ervaren busondernemer niet koud.
40 | Setra Op maat gemaakt
Setra Service & diensten | 41
Eyecatcher OMNIplus serviceovereenkomsten voor tweedehands bussen van BusStore
De beste service
voor jonge tweedehands voertuigen De OMNIplus serviceovereenkomsten BasicPlus en Basic bieden uitgebreide onderhoudsservice
A
ls het om het ontwerp van het exterieur van een bus gaat, maakt het DesignCenter van Setra in Neu-Ulm (Duitsland) ook speciale klantenwensen waar. Reisonderneming Gaiffier Voyages uit het Zuid-Franse Marvejols heeft afgelopen jaar een heel bijzonder busdesign gekregen. De twee zijkanten van de reisbus worden gesierd door enorme airbrush-afbeeldingen van een panter. “We wilden graag een uniek voertuig”, vertelt bedrijfsleider Eric Gaiffier. “We hadden al langer het idee om een afbeelding van een dier te gebruiken.” Gaiffier Voyages heeft al andere Setra bussen met grote afbeeldingen in gebruik, zoals van een diamant en een bloem. De panter
werd door graficus Roland Hirsch van het Setra DesignCenter ontworpen. “De afbeelding moest opvallen en een echte eyecatcher zijn”, legt hij uit. Daar is hij met zijn ontwerp in geslaagd. De panter steekt prachtig af tegen de obsidiaanzwarte, metallic achtergrond en is al van verre herkenbaar. De reusachtige afbeelding werd op folie geprint en vervolgens deskundig op de bus aangebracht. “Met Setra kan ik mijn eigen ideeën verwezenlijken, ook als ik bijzondere wensen zoals deze panter heb”, aldus Eric Gaiffier. Hij waardeert zijn nieuwe S 517 HDH echter vooral vanwege het hoge comfort voor de passagiers. Het voertuig gaat een oudere S 426 HDH vervangen. Het wagenpark van het familiebedrijf bestaat voor 100% uit Setra bussen. De tien reisbussen worden voornamelijk voor groepsreizen en dagtochten, maar ook voor individuele reizen in Frankrijk en de rest van Europa gebruikt.
Mooi en comfortabel D
e nieuwe stoel met de naam Voyage Ambassador vervangt voortaan de Voyage Supreme. Zijn vernieuwde, hoogwaardige ontwerp sluit nauw aan op het voorbeeld, de Setra Ambassador. Daardoor kan de nieuwe stoel zowel met de Ambassador clubstoelen in 2+1 opstelling als met de Setra premium-clubhoek worden gecombineerd. De keuze aan stoffen, kleuren en dessins laat, zoals gebruikelijk bij Setra, niets te wensen over. Zo is het mogelijk om leer in dertig kleuren en circa tweehonderd verschillende stoffen te combineren. Ook de ergonomie is aangepast. De bekleding van het middendeel van de rugleuning, de hoofdsteun en de zitting is nu 20 millimeter dikker. De zijkussens, die bij de Voyage Supreme nadrukkelijk aanwezig waren, hebben juist 10 millimeter dikte verloren. Daardoor heeft de Voyage Ambassador ook met de volumineuzere bekleding een bijzonder brede en comfortabele zitting. U kunt de Voyage Ambassadorstoel vanaf nu samen met uw key-accountmanager in het Setra DesignCenter voor uw voertuig configureren. Hij is voor alle HDH-, HD- en DT-modellen leverbaar.
tegen een vast tarief voor tweedehands voertuigen met BusStore-classificatie goud.
O
MNIplus heeft in Duitsland een interessant aanbod voor tweedehands bussen van Setra en Mercedes-Benz die niet ouder zijn dan drie jaar: de serviceovereenkomsten BasicPlus en Basic. Beide serviceovereenkomsten omvatten alle vereiste onderhoudswerkzaamheden conform de onderhoudsinstructies van de fabrikant aan alle voertuigonderdelen die in de uitvoeringsbeschrijving af fabriek staan vermeld. De pakketten voorzien ook in vervanging van alle onderdelen en benodigdheden die volgens het onderhoudsboekje regelmatig vervangen moeten worden, met uitzondering van brandstof. Bij de OMNIplus serviceovereenkomst BasicPlus worden bovendien aan slijtage onderhevige onderdelen gerepareerd of indien nodig vervangen. Dit betreft de remblokken en remschijven, schokdempers en luchtbalgen, aandrijfriem, koppeling indien aanwezig, filters en ruitenwisserbladen. De serviceovereenkomst Basic heeft een gunstiger tarief en daarbij is vervanging of reparatie van slijtagedelen dan ook niet inbegrepen. De overeenkomsten kunnen worden afgesloten voor periodes vanaf een jaar en een kilometrage van minder dan 100.000 kilometer tot drie jaar en een kilometrage tot 300.000 kilometer. Vaste maandelijkse tarieven voor het gekozen servicepakket maken de kosten transparant en calculeerbaar. Regelmatig en vakkundig busonderhoud bij een van de meer dan 600 OMNIplus service-
steunpunten in Europa biedt de ondernemer vele voordelen. Een hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de voertuigen is gegarandeerd. Bovendien leveren de busspecialisten van OMNIplus een waardevolle bijdrage aan het waardebehoud van de bussen. De werkplaatsen zijn aan de hoogste kwaliteitsnormen onderworpen en maken uitsluitend gebruik van hoogwaardige, originele onderdelen die voortdurend op kwaliteit worden gecontroleerd. De OMNIplus serviceovereenkomsten voor jonge tweedehands voertuigen worden aangeboden voor alle reisbussen van Setra met Euro V, met uitzondering van dubbeldeksbussen. Om in aanmerking te komen, moeten de tweedehands voertuigen de BusStore-classificatie goud hebben. Dit betekent dat ze op het moment van aankoop bij BusStore maximaal drie jaar oud zijn en niet meer dan 300.000 kilometer gereden hebben. De technische controle en alle noodzakelijke reparaties moeten bovendien conform de normen van BusStore zijn uitgevoerd. De serviceovereenkomsten BasicPlus en Basic zijn vooralsnog alleen in Duitsland beschikbaar. Uw persoonlijke contactpersoon bij het Duitse OMNIplus ServiceNetwerk of bij BusStore Neu-Ulm (Duitsland) vertelt u graag meer over de OMNIplus serviceovereenkomsten. U vindt alle vestigingen met adressen en contactpersonen op www.omniplus.com en www.bus-store.com
Vast tarief OMNIplus serviceovereenkomst BasicPlus
Reisbus 2-assig
Reisbus 3-assig
Leeftijd en kilometrage
Looptijden serviceovereenkomst
Kosten/maand voor Euro V
Kosten/maand voor Euro V
< 1 jaar en < 100.000 km
3 jaar en < 300.000 km
577 euro
641 euro
< 2 jaar en < 200.000 km
2 jaar en < 200.000 km
667 euro
742 euro
< 3 jaar en < 300.000 km
1 jaar en < 100.000 km
864 euro
960 euro
Prijsvoorbeeld Duitsland. Andere samenstellingen worden op verzoek voor u gecalculeerd.
42 | Setra Horizonnen
Setra Horizonnen | 43
Themahotels: het recept voor onvergetelijke reizen
Elk hotel
een belevenis
Een nacht met John Lennon in het “Hard Days Night Hotel”.
Elke kamer is anders, elk hotel uniek. Themahotels hebben een eigen karakter en oog voor detail. De grenzeloze fantasie van sommige hoteliers inspireert steeds meer gasten en sluit volledig aan op de trend van bijzondere reisideeën.
W
Verblijf in de zevende autohemel: het V8 Hotel in Böblingen.
ie eens in de autohemel wil overnachten, is bij het V8 Hotel in Böblingen (Duitsland) aan het juiste adres. Je vindt er bijvoorbeeld de Formule-1-kamer, compleet met erepodium, startlicht en finishvlag. Of de autobioscoop-kamer, waarin een Cadilac Coupe de Ville, knalrood als de lippenstift van Marilyn Monroe, als bed dienst doet. In de carwash-kamer slaap je in een Mercedes-Benz S-klasse uit de zestiger jaren. Manshoge wasborstels, uiteraard ongebruikt, dienen als bedstijlen. Het themahotel in de buurt van Stuttgart (Duitsland) betovert zijn gasten met een zelf geschapen wereld. Het effect: elke kamer is anders. En er is geen hotel als dit. “Het autothema past uitstekend bij de regio rond Stuttgart”, zeggen eigenaars Karen en Simeon Schad. “Maar bij ons komen niet alleen autofans, we zien ook gasten die gewoon eens wat anders willen.” Men moet zijn bed maken zoals men slapen wil, ook op vakantie. Maar veel vakantiegangers willen meer dan alleen rustig en comfortabel overnachten. “Veel reizigers zoeken een verblijf met iets extra’s”, zegt toerisme-trendwatcher Anja Kirig van het Zukunftinstitut. “Dat past in de algemene trend van niches en individualisering.” Waar het een paar jaar geleden nog van stijl getuigde om alle hotels van een keten van Boston tot Bangkok hetzelfde in te richten, is er nu zowel bij eenvoudige hostels als in het luxesegment juist sprake van differentiatie. Terwijl de stadshotels van de Kempinski-keten kosmopolitische elegantie uitstralen, is hun hotel Das Tirol op de Oostenrijkse Jochberg in een modern-chique Alpenstijl ingericht. Nog een stap verder gaan de steeds populairder wordende themahotels. Geïnspireerd door de hobby van de eigenaar, een verwijzing naar de omgeving of gewoon een levendige fantasie: ze zijn gegarandeerd uniek. Je kunt immers alleen
in het V8 Hotel een nacht in een garage doorbrengen. En alleen het Ostel Berlin biedt een “ostalgische” overnachting in de sfeer van een Oost-Duits prefab appartement, compleet met kastenwand “Karat” en een multifunctionele tafel. Ook bij het Hard Days Night Hotel in Liverpool zegt de naam het al: van de lobby tot de Lennon suite, mét witte vleugel, staat alles in het teken van de Fab Four. De legendarische Cavern Club ligt op een steenworp afstand. Hoewel de trend tot nog toe voornamelijk op individuele reizigers leunt, worden de themahotels steeds vaker in groepsreizen opgenomen. “We krijgen steeds meer busgroepen, uit buurlanden als Zwitserland maar ook van overzeese landen als Indonesië en China”, zegt Simeon Schad van het V8 Hotel. “Vaak hebben ze het arrangement ‘Automobile Museumtour’ inclusief een bezoek aan de musea van Mercedes-Benz en Porsche geboekt. Daar past ons hotel dan prima bij.”
“Ostalgie” in het Ostel in Berlijn.
Onderduiken in de “Yellow Submarine Room”.
“Dat past in de algemene trend van niches en individualisering.”
Met passie ingericht, met toewijding geleid De architectuur en inrichting van themahotels vraagt om veel toewijding. In veel gevallen zijn ook de meubels unieke stukken, die ofwel met passie verzameld of zelfgemaakt zijn. Deze exclusiviteit biedt nog een meerwaarde: “Onze gasten komen vaak terug, omdat ze deze ambiance nergens anders vinden”, zegt Simeon Schad. En ook in het Ostel in Berlijn telt afwisseling meer dan het gebruikelijke, uitwisselbare comfort van breedbeeld-tv en boxspringbedden. Misschien slaapt niet elke gast even lekker in de Spartaanse bedden van VEB Hellerau, maar bij thuiskomst heeft hij wel beduidend meer te vertellen!
Een rasecht themahotel – het V8 hotel in Böblingen.
Feesten met de Fab Four in Liverpool.