Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking

Het meten van beperkende factoren bij COPD – een praktische kennismaking –

Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren

Inhoud  Huiswerkopdracht  Beperkende factoren bij gezonden  Beperkende factoren bij COPD

 Testen van beperkende factoren bij COPD  En nu aan de slag!

Huiswerkopdracht

Neem contact op met een fysiotherapeut in de buurt die COPD patiënten behandelt en vraag hem of haar welke fysieke testen en vragenlijsten er afgenomen worden bij de intake van een nieuwe COPD patiënt

Gezond

Gezond

Gezond

Waardoor kunnen deze kampioenen uiteindelijk ook niet meer harder / sneller/ krachtiger?

Gezond

Kortom: Wat is hun beperkende factor voor inspanningsvermogen?

Gezond 100%

75%

50%

25%

0%

Gezond Dus: Gezonden worden met name cardio-circulatoir beperkt: het hart kan op een gegeven moment niet meer sneller pompen om het lichaam van nog meer bloed te voorzien

soms speelt een beperkte spierkracht ook een rol Is dit ook zo bij patienten met COPD?

COPD

COPD Longen en luchtwegen  ventilatoir  O2/CO2 transport

COPD Ventilatoire beperking / diffusiestoornis  Verminderde ventilatoire capaciteit: • luchtwegobstructie • dynamische hyperinflatie  Verhoogde ventilatoire belasting • vroegtijdig op gang komen van het anaerobe spiermetabolisme • verhoogde doderuimteventilatie

Mogelijk:  Verstoorde gaswisseling

COPD Longen en luchtwegen  ventilatoir  O2/CO2 transport

Ademspieren

Perifere spieren

COPD Spiervermoeidheid  Perifere spieren (met name beenspieren) • atrofie op basis van chronische inactiviteit • pathofysiologische veranderingen • ondervoeding • Prednison-gebruik  Inademingsspieren • al verkort in rustsituatie • hoge vraag tijdens inspanning

COPD Longen en luchtwegen  ventilatoir  O2/CO2 transport Cardio-circulatoir

Ademspieren

Perifere spieren

COPD Cardio-circulatoire beperking Zelfde mechanisme als bij gezonden.

COPD Longen en luchtwegen  ventilatoir  O2/CO2 transport

Motivatie Angst Depressie

Cardio-circulatoir

Ademspieren

Perifere spieren

COPD Psychische factoren

 Angst voor dyspnoe  Depressie

COPD Longen en luchtwegen  ventilatoir  O2/CO2 transport

Motivatie Angst Depressie

Cardio-circulatoir

Ademspieren

Perifere spieren

Testen bij COPD

Testen bij COPD Hoe test de fysiotherapeut: Welke factor de patient het meest beperkt en in welke mate?  Ventilatoir  O2/CO2 transport  Spierkracht • perifere spieren • ademspieren  Cardiocirculatoir  Psychische factoren

Testen bij COPD Anamnese

 MRC-score  Fysieke activiteit per dag

link

Testen bij COPD Lichamelijk onderzoek

 Functionele inspanningscapaciteit: 6 minuten wandeltest / SWT  Spierkracht Handhelddynamometrie (quadriceps, handknijpkracht) Inspiratoire spierkracht

 Kwaliteit van leven CRDQ / St George questionnaire / CCQ

Testen bij COPD 6 minutenwandeltest

Testen bij COPD 6 minutenwandeltest

In 6 minuten zo ver mogelijk wandelen op een vastgesteld parcours Metingen:

    

Borg dyspnoe / vermoeidheid Hartslagfrequentie in slagen/min Zuurstofsaturatie in % Gelopen afstand in meters Observatie adempatroon

Testen bij COPD 6 minutenwandeltest

In 6 minuten zo ver mogelijk wandelen op een vastgesteld parcours Metingen:

Beperkende factor:

    

O2/CO2, spierkracht cardiocirculatoir O2/CO2 transport

Borg dyspnoe / vermoeidheid Hartslagfrequentie in slagen/min Zuurstofsaturatie in % Gelopen afstand in meters Observatie adempatroon

ventilatoir

Testen bij COPD Handhelddynamometrie

Testen bij COPD Handhelddynamometrie

De maximale isometrische spierkracht van perifere spieren meten

Metingen:  Quadriceps femoris (grote dijbeenspier)  Handknijpkracht

Testen bij COPD Handhelddynamometrie

De maximale isometrische spierkracht van perifere spieren meten

Metingen:

Beperkende factor:

 Quadriceps femoris (grote dijbeenspier) perifere spierkracht  Handknijpkracht perifere spierkracht

Testen bij COPD Inspiratoire spierkracht

Testen bij COPD Inspiratoire spierkracht

De maximale spierkracht van de inademingsspieren meten Meting: • PImax

Testen bij COPD Chronic Respiratory Disease Questionnaire (CRDQ)

Testen bij COPD Chronic Respiratory Disease Questionnaire (CRDQ)

Het in kaart brengen van de ziekte-specifieke kwaliteit van leven

Metingen:  benoemen van activiteiten die voor kortademigheid zorgen  rangschikken van deze activiteiten  scoren van mate van aanwezigheid emoties (boosheid, vedriet, angst, etc.)

Testen bij COPD Chronic Respiratory Disease Questionnaire (CRDQ)

Het in kaart brengen van de ziekte-specifieke kwaliteit van leven

Metingen:  benoemen van activiteiten die voor kortademigheid zorgen  rangschikken van deze activiteiten  scoren van mate van aanwezigheid emoties (boosheid, vedriet, angst, etc.)

Beperkende factor:

Psychische factoren

COPD MRC-score 6MWT: Borg-score Zuurstofsaturatie Observatie

CRDQ

6MWT: Hartslagfrequentie

Inspiratoire spierkracht

Handhelddynmometrie

En nu aan de slag We gaan zelf de testen uitvoeren!

Vragen

link