Het interdisciplinaire maakproces van infographics Een samenvatting van de resultaten van het project Every Picture Tells a Story (2012–2014)
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Inhoudsopgave
PROJECTTEAM: Wouter Groot (projectleider) Piet Bakker (lector) Yael de Haan (onderzoeker) Gerard Smit (onderzoeker) Laura Buijs (onderzoeker) Carel Kuitenbrouwer (coördinator EMD) CONTACTGEGEVENS Bezoekadres Lectoraat Crossmediale Kwaliteitsjournalistiek Padualaan 99, Kamer 0S130, 3584 CH Utrecht Email:
[email protected] (projectleider) Website: www.everypicture.nl Twitter: @Evrypict
2
Voorwoord Onderzoek
pagina 4 AANLEIDING
pagina 6
METHODE
pagina 8
ALGEMEEN
pagina 10
INDIVIDUELE KENNIS EN VAARDIGHEDEN
pagina 10
SAMENWERKING
pagina 12
HOE VERLOOPT DE SAMENWERKING IN PRAKTIJK
pagina 14
VERDEELDE SAMENWERKING
pagina 14
ONDERGESCHIKTE SAMENWERKING
pagina 15
INBEDDING IN DE ORGANISATIE
pagina 16
Conclusies
ALGEMEEN
pagina 18
Conclusies
STAPPEN IN SAMENWERKING
pagina 20
Kenniscirculatie
PUBLICATIES
pagina 22
Kenniscirculatie
PRODUCTEN
pagina 23
Kenniscirculatie
ACTIVITEITEN
pagina 24
Resultaten
VORMGEVING & ILLUSTRATIES: Kim Raad Design by KR EVERY PICTURE TELLS A STORY
EVERY PICTURE TELLS A STORY
3
Voorwoord
4
In september 2012 zijn we begonnen met het tweejarig SIA RAAK onderzoeksproject Every Picture Tells a Story. Het project was het begin van een intensieve samenwerking tussen onderzoekers van Hogeschool Utrecht (lectoraat Crossmediale Kwaliteitsjoutnalistiek), diverse professionele infographicmakers, zowel zelfstandigen als bureaus, en studenten. Het project hebben we eind september 2014 afgerond. Het doel van het project was om te onderzoeken op welke manier effectief kan worden samengewerkt bij de complexe productie van infographics. In het verlengde daarvan wilden we tools maken voor het onderwijs en het werkveld die bijdragen aan een effectieve samenwerking.
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Er komt zoveel kijken bij het maken van een goede visualisatie. Hoe kunnen we effectiever samenwerken?
Wij hebben bij verschillende partners en partijen case-study onderzoek gedaan en de opgedane inzichten hebben wij samen met projectpartners vertaald naar praktische tools die de professional en het onderwijs direct kunnen gebruiken om samenwerkingen beter te laten verlopen. Dit alles om te komen tot een betere infographic. In dit boekje geven we aan hoe we het project hebben vormgegeven en welke resultaten dat heeft opgeleverd. Het eindrapport gaat dieper in op de verschillende onderwerpen zoals de wetenschappelijke artikelen, presentaties, casestudierapporten en de productie voor het onderwijs. Zie daarvoor: www.everypicture.nl.
We hebben de doelen van het project gehaald en er is met enthousiasme door de verschillende partners aan gewerkt. De relaties worden uitgebreid in onderwijsonderdelen als de minor Editorial Media Design en verschillende vervolgprojecten. Het versterken van het visuele denken in het onderwijs blijft een prioriteit waarbij we onze partners hard nodig hebben.
Mijn dank gaat uit naar ons HU projectteam (Gerard, Yael, Laura en Carel), lector Piet Bakker en professionals Paul Maas, Ymke Pas, John Verhoeven, Arent Benthem, Carlijn Wiegant, Paul Schilp, Kees Kraaijeveld, Daniël Coenen, Gert Gerrits, Karin Schwandt, Kim Raad en iedereen die bij onze casestudies vol overtuiging heeft meegewerkt. Met hartelijke groet, ook namens het projectteam, Wouter Groot Projectleider Every Picture Tells a Story Hogeschool Utrecht
5
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Aanleiding ONDERZOEK
6
Infographics en visualisaties zijn overal om ons heen. We hoeven de krant maar open te slaan of een jaarverslag in te zien en we komen in aanraking met deze grafische verbeeldingen van informatie. De vraag naar infographics en datavisualisaties neemt toe. Niet alleen in de journalistiek, maar ook bij het bedrijfsleven en de overheid. Online technologieën maken het steeds eenvoudiger om visualisaties te maken. Ook de grote hoeveelheden data die beschikbaar komen, lenen zich voor visualisaties. Op die manier zijn data overzichtelijk te presenteren, moeilijke begrippen te verduidelijken en complexe relaties inzichtelijk te maken. Tegelijkertijd is het geen eenduidig werkveld. Er zijn weinig specialisten die
Er is geen eenduidig werkveld en er zijn weinig specialisten die alle facetten beheersen.
alle facetten van het vakgebied beheersen. De aanwezige kennis is versnipperd. De specialisten hebben ieder hun eigen deeltaak en spreken elkaars taal veelal niet, waardoor het eindproduct niet altijd aan alle eisen voldoet. Ook is het niet eenvoudig de verschillende eisen en ideeën van opdrachtgevers, managers, dataspecialisten en designers met elkaar te verenigen.
De vraag van dit onderzoek komt voort uit de wens van vakspecialisten om meer inzicht te krijgen en beter te begrijpen hoe interdisciplinaire samenwerking verloopt. Het resultaat van dit tweejarige onderzoek laat zien hoe het productieproces van visualisaties verloopt, en biedt methoden, technieken en kennis aan voor het produceren van effectieve visualisaties.
Hoe komen we tot een eindproduct dat aan alle eisen voldoet? VEEL DISCIPLINES MAKEN 1 INFOGRAPHIC
Programmeren
Statistiek Design Tekst
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Beeld
Als je naar het maakproces van visualisaties kijkt, zie je dat er minstens twee disciplines bij betrokken zijn, die van de inhoudelijk deskundige en van de visuele expert. Die expertises zijn heel moeilijk samen te brengen. Bij ‘In60seconds’ worden we overstelpt met vragen naar ‘explanimations’, zoals we onze informatieve video’s zelf noemen, maar we kunnen haast geen mensen vinden die de combinatie van kennis en vaardigheden hebben die nodig zijn om dergelijke dingen te maken. Arent Benthem, oprichter-eigenaar In60seconds
Al sinds mijn werk als redacteur bij de Volkskrant weet ik dat het een ingewikkelde samenwerking is, die van beeld- en tekstmensen. Er komen veel verschillende competenties samen. Te weten hoe je dat op een goeie manier organiseert, is volgens mij heel belangrijk. Kees Kraaijveld, directeur De Argumentenfabriek
Wij als BNO willen de positie van de infographicmaker versterken en verduidelijken, bevorderen dat hij vroeg in het proces betrokken wordt. Verder moeten de betrokkenen zelf zeggen wat ze belangrijk vinden. Gert Gerrits, projectmanager BNO EVERY PICTURE TELLS A STORY
7
Methode ONDERZOEK
Om inzicht te krijgen in het productieproces van infographics en te zien welke uitdagingen de verschillende betrokkenen ervaren, is een aantal methoden toegepast. Eerst is een zevental explorerende interviews gehouden met infographicmakers die voor prominente mediaorganisaties werken, zowel in vaste dienst als op freelance basis. Vervolgens zijn vier organisaties nauwlettend gevolgd bij het maakproces van een infographic: van een eerste idee of aanvraag tot het uiteindelijke product. Om mogelijke verschillen en overeenkomsten te achterhalen tussen verschillende sectoren is het maakproces van infographics geanalyseerd bij bedrijven, mediaorganisaties en overheidsinstanties. Per organisatie zijn verschillende type data verzameld om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van het productieproces en de context waarin het plaatsvindt. Wij hebben diverse documenten geanalyseerd zoals briefings, procedures en e-mails. 8
EVERY PICTURE TELLS A STORY
STAPPEN IN HET ONDERZOEK
literatuuronderzoek
explorerende
interviews
4
organisaties
Overheid (2)
gevolgd
Bedrijfsleven (1)
Bijwonen vergaderingen, bijeenkomsten & informele gesprekken
Per organisatie
Daarna hebben wij als ‘fly on the wall’ alle vergaderingen met de betrokkenen en meer ‘informelere’ overlegmomenten gedurende het productieproces geobserveerd om de dynamiek tussen de verschillende professionals te doorgronden. Ook zijn semigestructureerde interviews gehouden met alle verschillende betrokkenen (opdrachtgever, projectmanager, designers, tekstschrijver/journalist etc.).
Data verzameld & geanalyseerd
Media (1)
Analyse briefings, procedures & e-mails
Van
Observaties semigestructureerde interviews ? gedurende productieproces &
EVERY PICTURE TELLS A STORY
9
Resultaten ALGEMEEN
10
Om het productieproces te analyseren, onderscheiden we drie niveaus: 1 Het individuele niveau van kennis en vaardigheden van de betrokkenen. Heeft de designer al ervaring in het maken van infographics en is hij of zij bekend met de benodigde software? 2 Het groepsniveau. Hier gaat het om de manier waarop verschillende professionals samenwerken. Als de één gewend is om in beelden te denken, de ander in taal en een derde in cijfers, hoe stem je dat dan op elkaar af? 3 Het organisatieniveau. Daarmee bedoelen we de manier waarop de samenwerking wordt gefaciliteerd en georganiseerd. Wordt er bijvoorbeeld voldoende tijd, geld en ruimte geïnvesteerd in het proces?
INDIVIDUELE KENNIS EN VAARDIGHEDEN
Een infographic maken is niet gemakkelijk. Het succes hangt af van de individuele kennis en vaardigheden, de samenwerkingsdynamiek en de organisatiestructuren.
De designer heeft bepaalde softwarevaardigheden waar je veel aan hebt en je kunt met hem echt over een onderwerp praten. Ik vertel een verhaal en dan stelt hij vragen, zoals ‘Wat bedoel je daarmee? Wat betekent dat precies?’ Daar heb je wat aan.
en een tekstschrijver als er veel teksten geschreven moeten worden. Hoeveel specialisten er bij een project worden ingeschakeld, is ook afhankelijk van de tijd. Mediaorganisaties bijvoorbeeld moeten vaak binnen een paar uur een visualisatie af hebben, waardoor er minder tijd overblijft voor uitgebreide data-analyse en ingewikkelde vormgevings-technieken. Eenvoudig of complex, de vertaalslag van tekst naar beeld blijft een uitdaging waar veel designers en journalisten mee worstelen.
Een journalist bij een nieuwsorganisatie
VAN SIMPEL NAAR INGEWIKKELD
Eenvoudige infographic Weinig specialistische kennis Weinig betrokkenen
Weinig betrokkenen EVERY PICTURE TELLS A STORY
Om het productieproces goed te laten verlopen, moet er op individueel niveau aan een aantal minimale eisen zijn voldaan. Een designer beheerst de basis vormgevingsconventies, kan design software gebruiken en is in staat tekst om te zetten in beeld. Bovendien is de designer flexibel genoeg om beeldsuggesties aan te passen op basis van voortschrijdend inzicht. Complexe visualisaties vragen om meer specialisten. Bijvoorbeeld een data-analist voor het analyseren en verwerken van data
Veel specialistische kennis
Ingewikkelde infographic Veel specialistische kennis Veel betrokkenen
Projectresultaat de Infographicfabriek laat zien welke vaardigheden er nodig zijn voor de productie van verschillende soorten infographics (zie ook Kenniscirculatie producten, p. 23)
Veel betrokkenen EVERY PICTURE TELLS A STORY
11
Resultaten SAMENWERKING
Ook de manier waarop verschillende professionals samenwerken is van invloed op het productieproces. Er is een viertal samenwerkingsvormen te onderscheiden waarvoor wij het ‘trading zone model’ van Collins, Evans, & Gorman hebben aangepast. Binnen het model wordt een onderscheid gemaakt tussen groepen die heterogeen zijn (waar een ieder vanuit zijn eigen perspectief werkt) en groepen die homogeen zijn (waar een ieder vanuit een gezamenlijk perspectief werkt). De as van beneden naar boven toont het verschil tussen samenwerking die onder dwang gebeurt tot samenwerking die vrijwillig tot stand komt. Bij de productie van infographics zijn
SAMENWERKING VRIJWILLIG
TRADING ZONE MODEL
VERDEELDHEID
GEZAMENLIJK
Mensen werken vrijwillig samen maar zonder gemeenschappelijk doel
HETEROGEEN GEDWONGEN
Mensen werken vrijwillig samen vanuit een gemeenschappelijk doel
HOMOGEEN
?
ONDERGESCHIKT
Mensen werken samen omdat het verplicht is vanuit de organisatie
Mensen werken samen vanuit een hiërarchisch perspectief
12
SAMENWERKING ONDER DWANG EVERY PICTURE TELLS A STORY
vier vormen van samenwerken te onderscheiden. 1 Gedwongen samenwerking. Hiervan is sprake als een leidinggevende zijn of haar medewerkers zegt dat ze moeten samenwerken. 2 Verdeelde samenwerking. Dit gebeurt als specialisten ieder vanuit hun eigen discipline een bijdrage leveren aan een infographic. De één tekent, de ander schrijft de teksten. 3 Gezamenlijke samenwerking. Dat klinkt dubbelop, maar waar het om gaat is dat mensen uit verschillende disciplines een gezamenlijk doel nastreven en in tweede instantie kijken hoe ze daar vanuit hun eigen discipline aan kunnen bijdragen. 4 Ondergeschikte samenwerking. Dit betekent dat een partij bepaalt wat er 13 moet gebeuren, maar dat dit gebeurt met instemming van de ondergeschikte partij. EVERY PICTURE TELLS A STORY
Resultaten
De productie van infographics is een proces waarbij verschillende Welke mensen met diverse samenwerkingsvorm achtergronden is het meest samenwerken. succesvol?
Bij de verdeelde samenwerking doet ieder zijn ding. Dat kan goed werken als bij voorbaat duidelijk is hoe het eindresultaat eruit moet zien en wat ieders bijdrage daarvoor moet zijn. Maar als het gaat om het ontwerpen van een nieuw type visualisatie, schiet deze vorm van samenwerken tekort. Het ontbreekt dan aan een gemeenschappelijk kader waar over het eindresultaat gesproken kan worden. De eigen expertise staat centraal en niet het gemeenschappelijk einddoel. Een journalist of tekstschrijver levert een tekst aan en de designer maakt daar een plaatje bij. Vaak willen beide partijen wel een verdergaande samenwerking, maar omdat ieder vanuit zijn eigen expertise werkt en zich niet echt in de werkwijze en denkwereld van de ander heeft verdiept, blijven de specialisten naast elkaar werken.
Het feit dat de designer achter de computer zit en de journalist achter hem staat om te zeggen hoe hij het wil hebben, is typerend voor de relatie met journalisten.
ONDERGESCHIKTE SAMENWERKING
In ons onderzoek kwamen we de vormen van verdeelde- en ondergeschikte samenwerking het meest tegen.
VERDEELDE SAMENWERKING
HOE VERLOOPT DE SAMENWERKING IN DE PRAKTIJK?
Chef graphics bij een nieuwsorganisatie
Ik vind het als ontwerper leuk om binnen gestelde kaders oplossingen te zoeken, maar ik vind het minder interessant om een soort pen en papier van iemand te zijn, of een Indesign-expert, want zo zie ik mezelf niet.
ij ken b ies nwer t Same visualisa matie infor
Een designer bij een infographicbureau
Het resultaat valt wel eens tegen. Dan heb je zelf heel iets anders in je hoofd dan er uiteindelijk uitkomt.
14
?
M
LEE om PROB Vraagt illende ulair. atie pop sen verschvanuit Visualiserking tus werkt und gro Ieder al. samenw ionals. Common optima profess ertise. exp atie niet eigen . Visualis ekt ontbre G VRAA ces vanvan het pro tie vloedt de produc ? bij ties Wat beïn erken isualisa samenw rmatiev info
tgever
Opdrach
?
? Media
id
Overhe
eker
Onderzo
Bedrijf
?
Schrijver Identifica
nlijk
nt
tie
Experime
Gezame
Coördina erken
Samenw
n hanisme
Leermec
Routine
tie
Reflectie
Helpen Proactief
Verdeeld
atie
n
Transform
Homogee
f
Offensie
rsonal Interpe plex circum
eren
Concurr
ijk
Afhankel f
en
ken
Meewer
ikt ergesch
Ond
Defensie
Heteroge
Een journalist bij een nieuwsorganisatie
Dwang
kken
Terugtre
ING TRAD
LUSIE
CONC
, doel
spanne
1. Tijd
enning 4. Wil
en
door:
van inzet
van
data. ls.
ige skil
eid nod
wezigh
2. Aan 3. Erk
vloed
atie beïn
visualis
at Resulta
ans anderm en te
om sam
.
werken
ie.
r reflect
mte voo
5. Rui 6. Com
nt mitme
se.
experti
ent.
nagem
van ma
GEN
EVELIN
AANB
gen
SIA elende oek overkoep van de onderz rdeel van hetTells a Storyg met het , is onde y Picture enwerkin methoden rzoek t Ever naar in sam Dit onde ksprojec waarin an wordt en van onderzoe ol Utrecht,rzoek geda producer Hogescho veld onde is voor het beroepenen en kennaties. niek ualis tech evis informati
Raak
ZONE
Gedwon
EVERY PICTURE TELLS A STORY
?
? ?
??
r
Vormgeve
ies
Casestud
Expert- s interview
r
Literatuu
?
ode
smeth
rzoek
Onde
Bij de ondergeschikte samenwerking is er één partij die bepaalt wat er moet gebeuren en een ander die de opdracht uitvoert. Ook dit kan goed werken. Tenminste als degene die het voor het zeggen heeft goed weet waar de mogelijkheden en beperkingen liggen van de uitvoerende partij. Aan dat laatste ontbreekt het nog wel eens. Vooral bij organisaties waarvoor visualisaties een nieuwe bijkomstigheid zijn. Dat kan het geval zijn bij mediaorganisaties die besluiten om nieuwsberichten te visualiseren, of bij onderzoeksbureaus die hun resultaten aantrekkelijker willen presenteren. Men wil wel graag een infographic, maar de dominante manier van denken is die van de journalist of wetenschapper. Vaak schikken ontwerpers zich wel in hun ondergeschikte rol, maar op den duur kan er onvrede ontstaan, omdat er geen gebruik wordt gemaakt van hun specifieke inzichten en vaardigheden. Deze hiërarchische relatie geldt niet alleen voor de relatie tussen tekst- en beeldmensen, maar ook in een relatie met de opdrachtgever die vaak denkt te weten wat werkt, wat mooi is en moeite heeft met de in zijn perceptie versimpelde 15 weergave van een boodschap.
)
uwe jke (nie . r duideli ntiteit) (ide g voo 1. Zor erdeling rolv r te voo . ëer ruimördinatie) 2. Cre ent (co experim ele raction tie). inte 3. Zet in (coördina se zoek experti uit en ven spectie (reflectie). g sel per 4. Wis r verbindin we naa r nieu te voo ken. f ruim 5. Gee ride praktij hyb
ekers
[email protected] l Onderzo laura.buij
[email protected] .deh Buijs: u.nl Laura Haan: yael rd.smit@h Yael de Smit: gera .nl Gerard rypicture www.eve Website:
Projectresultaat samenwerkingsmodel geeft inzicht in verschillende samenwerkingsprocessen (zie ook Kenniscirculatie producten, p. 23). EVERY PICTURE TELLS A STORY
Resultaten INBEDDING IN ORGANISATIE
Ik heb geen zin om ingewikkelde Hoe er wordt samengewerkt hangt ook af van het type visualisaties te maken als het binnen organisatie waarbinnen de samenwerking plaatsvindt. De een half uur in het zwarte gat van het productietijd, de grootte van de organisatie en de betrokkenheid internet verdwijnt. van het management zijn van doorslaggevende betekenis. Bij Een designer bij een nieuwsorganisatie nieuwsorganisaties moeten visualisaties vaak binnen een paar uur klaar zijn. Dit biedt minder mogelijkheden voor ingewikkelde visualisaties en overlegmomenten tussen de verschillende disciplines. Het snelle productieverloop biedt dan ook weinig experimenteerruimte. Het is een kortlopend lineair proces De productietijd waarin de designers in opdracht van de journalisten werken. van een infographic Journalisten hebben doorgaans ook weinig behoefte om varieert sterk. complexe visualisaties te maken als de producties al snel Wat geeft ververst worden op de website. Binnen overheidsorganisaties het beste is de productietijd veelal langer, waardoor er meer ruimte is voor resultaat? het experimenteren met nieuwe samenwerkingsmogelijkheden.
Een cyclisch proces met meerdere overlegmomenten en meer experimenteerruimte heeft doorgaans een positieve uitwerking op de samenwerking tussen de verschillende betrokkenen. De grootte van de organisatie speelt hierin ook een rol. Hoe kleiner en informeler de betrokken organisaties, hoe flexibeler de processen en de overlegmomenten. Binnen een grote
ASPECTEN VAN INVLOED OP MOGELIJKHEDEN EINDPRODUCT
Veel tijd
MEER MOGELIJK
Weinig tijd
MINDER MOGELIJK
Grote formele organisatie
MINDER MOGELIJK
Kleine informele organisatie MEER MOGELIJK
16
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Veel commitment
MEER MOGELIJK
Weinig commitment
MINDER MOGELIJK
overheidsorganisatie bijvoorbeeld, werkt een deel van de onderzoekers op een andere locatie in een andere stad dan de designers en vindt gezamenlijk overleg vooral plaats via Skype. Dit is voor de betrokkenen niet altijd efficiënt en effectief. De betrokkenheid van het management, tot slot, is essentieel om visualisaties een duurzaam karakter te geven binnen de organisatie. Wij hebben gezien dat veel organisaties zitten te springen om meer visualisaties. Tegelijkertijd is het nog zoeken naar hoe het proces het best ingericht kan worden: werken met externe designers, een aparte afdeling inrichten, het proces vooral lineair laten verlopen of meer iteratieve vormen organiseren? Als het management het aan de medewerkers overlaat om daarover beslissingen te nemen, zonder dat proces goed te faciliteren, kan het lang duren voordat er een goedwerkende structuur is gevonden.
De meeste opdrachten komen bij de afdeling graphics na vier uur binnen als de redacteuren ongeveer weten wat ze willen doen. En dan moet het een paar uur later klaar zijn. Dat werkt niet altijd goed die tijdsdruk. Een journalist bij een nieuwsorganisatie
17
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Conclusies ALGEMEEN
18
Om goede infographics te maken De tweede voorwaarde voor de productie heb je vaak meerdere specialisten van een goede infographic is dat de nodig die verschillende dingen kunnen verschillende specialisten effectief samenen wier vaardigheden op elkaar werken. Ons onderzoek is er vooral op afgestemd moeten worden. In het gericht geweest om vast te stellen hoe dat algemeen kun je vier soorten specialgebeurt. We hebben vier samenwerkingsHet productieproces isten onderscheiden bij de productie vormen gevonden die allemaal goed van infographics hangt af van infographics: data-analisten, kunnen werken. Als het maar past bij van verschillende factoren op programmeurs, tekstschrijvers en de context waarin gewerkt wordt en een individueel, groeps-, Voor welke designers. Op individueel niveau ieders expertise tot zijn recht komt. en organisatieniveau. uitdagingen komen is het belangrijk om te onderzoeken de verschillende welke vaardigheden er nodig zijn voor betrokkenen het soort infographic dat je wenst. Om te staan? er achter te komen wat je waarvoor nodig hebt, hebben we een competentiekaart gemaakt: de Infographicfabriek. Daarin zie je welke competenties voor welk soort visualisatie nodig zijn en wat je van de verschillende professionals mag verwachten.
EVERY PICTURE TELLS A STORY
BETER SAMENWERKEN
Om te kunnen bepalen welke vorm van samenwerken in welke situatie het meest geschikt is hebben we het trading zone model ontworpen. Als je kijkt in welke mate mensen worden gedwongen om samen te werken en in welke mate ze bepaalde waarden delen, dan kun je de volgende vormen van samenwerken onderscheiden: gedwongen samenwerking, verdeelde samenwerking, ondergeschikte samenwerking en samenwerking die is gebaseerd op een gedeelde visie op het eindproduct. Het model helpt je om je eigen manier van samenwerken
te analyseren. Op basis van zo’n analyse weet je ook wat er moet gebeuren om de samenwerking te verbeteren. Wij hebben het model uitvoerig beschreven in verschillende wetenschappelijk artikelen. Wat je in de praktijk vaak ziet, is dat de wil er wel is om samen te werken, maar dat de organisatie daarvoor ontbreekt. Het model maakt duidelijk waarin je in welke situatie moet investeren. Dat kan gaan om elkaar beter te leren begrijpen, meer ondersteuning van het management te krijgen of het duidelijk formuleren van je doelen.
19
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Conclusies
1 2
1 3 5
20
3 4 5
EVERY PICTURE TELLS A STORY
2 4
Reflectie, dat gaat over het leren begrijpen van het effect dat visualiseren heeft op de organisatie en het soort producten dat wordt gemaakt. Het lastigste bij nieuwe vormen van samenwerking is misschien wel om te reflecteren op wat die samenwerking voor de organisatie betekent en hoe de organisatie zich eventueel moet aanpassen om die samenwerking op een goede manier te continueren.
TRANSFORMATIE
Coördinatie, dat gaat over ruimte geven aan experimenten en het creëren van nieuwe routines. Als er op nieuwe manieren en
met nieuwe technieken wordt samengewerkt, vraagt dat ook om nieuwe vormen van organisatie en afstemming. Het vraagt tijd om er achter te komen wat er nodig is om nieuwe vormen van samenwerken goed op elkaar af te stemmen. Bovendien moeten mensen bereid en in staat zijn om die veranderingen door te voeren.
REFLECTIE
Identificatie, dat gaat over het leren begrijpen van de impact van andermans expertise. Om goed te kunnen samenwerken is het belangrijk om iets te weten over de achtergrond en expertise van andere experts. De betrokkenen moeten voor ogen hebben wat iedere expert kan betekenen in het proces en bij wie welke expertise zit om het verhaal te kunnen vertellen.
COÖRDINATIE
Over het algemeen kun je de samenwerking verbeteren door een aantal leermechanismen in te zetten. Wij onderscheiden er vier:
IDENTIFICATIE
STAPPEN IN SAMENWERKING
Transformatie, dat gaat over het inzetten en toepassen van nieuwe praktijken. Als men zich kan identificeren met elkaar, het werk kan coördineren en op het gehele proces kan reflecteren, dan is dat een basis voor verandering die de nieuwe vorm van samenwerken tot een nieuwe en effectieve routine maakt.
Een van de lastigste dingen in het ontwerpproces is de afstemming tussen opdrachtgever en ontwerper over functie en vorm van een visualisatie. Om dat probleem aan te pakken hebben wij samen met de partners een beslisboom gemaakt. Die beslisboom laat zien waar opdrachtgevers op moet letten en welke keuzes 21 zij kunnen maken. Op die manier kan in samenspraak met infographicmakers snel worden bepaald welke vorm past bij welke informatievraag. EVERY PICTURE TELLS A STORY
Kenniscirculatie
Kenniscirculatie PRODUCTEN
PUBLICATIES
Piet Bakker, Yael de Haan & Carel Kuitenbrouwer (2012). Wat Werkt? Een verkenning van de praktische en wetenschappelijke kennis over informatievisualisatie.
Gerard Smit, Yael de Haan & Laura Buijs. (2014). Visualizing news: Make it work. Digital Journalism.
http://www.everypicture.nl
(publicatie waarvan op Every Picture een blog is geschreven, met mogelijkheid tot aanvraag van artikel)
(pdf beschikbaar via site) Gerard Smit, Laura Buijs & Yael de Haan (2013). Using information visualization in the media: obstacles and challenges. Paper presented at the World Journalism Education Congress (WJEC), 3-5 July, Mechelen University. http://www.wjec.be
(pdf beschikbaar via site)
http://www.everypicture.nl
Gerard Smit, Yael de Haan & Laura Buijs. (2014). Working with or next to each other? Boundary crossing in the field of information visualization. Paper presented at the International Conference on Media Innovation, 24-25 April, University of Oslo. http://www.hf.uio.no
(publicatie in het Journal of Media Innovation aanstaande) 22
POSTER samenwerken bij informatievisualisaties: Gerard Smit, Yael de Haan, & Laura Buijs. (2014). Samenwerken bij informatievisualisaties. Poster gepresenteerd op het Etmaal van de Communicatiewetenschap, 3-4 februari 2014, Wageningen Universiteit.
INFOGRAPHIC De Beslisboom: De beslisboom helpt om de juiste vragen voor de productie van infographics te inventariseren. Op grond van het antwoord op die vragen kan besloten worden wat de meest passende vorm is voor de visualisatie, welke inhoud daarbij hoort en hoe dat het beste verspreid kan worden.
http://www.everypicture.nl
INFOGRAPHIC De Infographicfabriek: De Infographicfabriek laat zien welke vaardigheden er nodig zijn voor de productie van verschillende soorten infographics. Een handige tool voor binnen het onderwijs, maar ook binnen de beroepspraktijk om in gesprek met een opdrachtgever aan te geven dat voor elke visualisatiewens (van simpel tot complex) verschillende professionals (van duizendpoten tot specialisten) nodig zijn. http://www.everypicture.nl
j n bi erke isaties w n l e Sam tievisua ma nfor
i
tudies
Cases
Expert ws intervie
uur
Literat
?
?
er
chtgev
?
Opdra
?
?
om LEEM aagt lende PROB r. Vr pulai verschil nuit n e po rkt va nd lisati tusse Visua erking . Ieder we on grou aal. nw tim mm als same ssion se. Co e niet op profe experti lisati ua eigen kt. Vis ee G n ontbr VRAA proces va van het oductie pr loedt ? beïnv en bij de lisaties t ua Wa nwerk tievis same informa
de
etho
eksm
erzo
Ond
?
r mgeve
Vor
ia
Med
? ?
?
heid
Over
zoeker
ijf
Onder
Bedr
?
er
Schrijv
Experim
e
Routin
inatie
Coörd ismen
echan
erken
Leerm
enw
Sam
ent
catie
Identifi
jk
menli
Geza
flectie
Re
atie
orm
n
Helpe
Transf
geen
Homo
ief
Proact ief
eld
Offens
Verde
al erson Interp mplex circu
n
urrere
Conc
elijk
Afhank
erken
Meew
hikt
rgesc
Onde
sief
Defen
ogeen
Dwang
TR
tre
Terug
ZONE
G ADIN
kken
n
onge
Gedw
E
LUSI
CONC ltaat
Resu
e
lisati
visua
1. Tij
el en
igheid
nwez
2. Aa
van
ing
kenn
3. Er
l om
4. Wi
or:
d do
loe beïnv
e, do
nn dspa
SIA lende rkoepe van de k het ovea Story met het , rzoe onde onderdeelPicvanture Tellsenwerkingr methoden is ry in sam rdt naa erzoek oject Evewaarin aan wo eren van Dit ond oekspr echt, oek ged produc Utr onderz chool onderz voor het Hoges enveld kennis . beroep eken enualisaties techni atievis inform
Raak
Heter
van
inzet
data. ills.
sk dige
no
se.
perti
s ex
rman
ande
n te
same
en.
werk
or refl
te vo
im 5. Ru
t van
itmen
N
GE ELIN
we)
EV (nieu AANB idelijke eit). tit or du (iden ng rg vo 1. Zo lverdeli or ro te vo ruim dinatie). ör eëer 2. Cr ent (co rim ele expe ction atie). era t int ördin 3. Ze in (co zoek rtise uit en pe ex ven ctie). fle ectie persp ing (re ind e ssel 4. Wi ar verb nieuw na voor en. te im ef ru praktijk 5. Ge bride hy
INFOGRAPHIC Samenwerkingsmodel: Weten hoe je samenwerkt is een eerste stap naar een betere samenwerking. Het is van belang om te weten hoe er wordt samengewerkt en wat de knelpunten binnen deze samenwerkingsvorm zijn, alvorens je een proces kan herinrichten om uiteindelijk effectiever en efficiënter te 23 kunnen samenwerken
hu.nl nl ers rzoek buijs@ n@hu. Onde laura. haa hu.nl Buijs: yael.de it@ Laurade Haan: gerard.sm re.nl Yael d Smit: ypictu Gerar w.ever te: ww Websi
.
ectie
ment.
ge mana
mm
6. Co
EVERY PICTURE TELLS A STORY
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Kenniscirculatie ACTIVITEITEN
Infographic congres 2013, hotel Figi Zeist, 1 maart 2013. Informatiestand minor Editorial Media Design & project Every Picture. http://www.everypicture
Every Picture Congres, Bibliotheek Nieuwegein 3 september 2013. Yael de Haan. Interdisciplinaire samenwerking. Hoe produceer je een infographic die zijn doel behaalt?
Mediapark Jaarcongres, Hilversum, 21 juni 2013. Presentatie Gerard Smit en Susanne Tak (TNO): state of the art van datavisualisatie en effectieve vormen van samenwerken bij de productie van visualisaties.
http://www.everypicture.nl
http://www.everypicture.nl
24
Dutch Information Visualisation Event, Mediaplaza Utrecht, 19 juni 2014. Presentatie Gerard Smit: Every Picture Tells a story.
http://www.everypicture.nl
http://www.everypicture.nl
(samenvatting middag)
(samenvatting presentatie)
Infographic congres 2014, hotel Figi Zeist, 14 maart 2014. Informatiestand minor Editorial Media Design & project Every Picture. Presentatie Yael de Haan: Wat werkt: samenwerken bij infographics.
Masterclass(es) van Gerard Smit voor docenten van de Willem de Kooning Academie en voor studenten van cursus New Media Management van de Hogeschool Utrecht.
(slides en samenvatting presentatie) Infographic Battle, Het Kapitaal Utrecht, 19 & 20 november, 2013. Studenten Editorial Media Design krijgen masterclass Alberto Cairo. http://www.everypicture.nl
Every Picture Congres, Bibliotheek Nieuwegein 3 september 2013. Gerard Smit. Visual Storytelling. Welke vormen kan je gebruiken om je verhaal beeldend over te brengen? Presentatie op Every Picture Tells a Story congres.
EHBI: Eerste Hulp bij Infographics, Hogeschool Utrecht, 24 januari 2014. Organisaties in samenwerking met studenten Editorial Media Design.
http://www.slideshare.net/EveryPicture/ infographic-congres14
25
http://www.everypicture.nl
(slides en samenvatting presentatie)
EVERY PICTURE TELLS A STORY
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Kenniscirculatie
hoeveel tijd is er?
wat is het doel?
welke informatie?
analist
Wie doet wat?
ontcijfert informatie en data om de vraag helder te krijgen
designer wanneer is het af?
onderzoekt de vraag en vertaalt data en tekst naar beeld
hoeveel geld is er?
wat kost het?
welk platform?
projectmanager
redacteur
bewaakt het proces en verbindt inhoud en beeld
onderzoekt de vraag en zet die om in kernachtige teksten
welke doelgroep?
opdrachtgever
A B Vraag opdrachtgever
initiator van het proces
B Opdrachtformulering
programmeur ontwikkelt en gebruikt software om infographics interactief en dynamisch te maken
C Keuze
Wie helpt mij bij het maken van een infographic?
- Analyseert eenvoudige data of informatie - Achterhaalt vraag en doel opdrachtgever
- Eenduidige boodschap - Enkelvoudig beeld - Niet interactief - Korte productietijd
Infographics zijn er in soorten en maten. Eenvoudige infographics kunnen vaak door één iemand worden gemaakt, voor complexe visualisaties zijn veelal meerdere specialisten nodig die hun werk op elkaar afstemmen.
- Basiskennis van typografie, kleur en vorm - Tekenvaardigheid - Beheerst standaard software
- Basiskennis van data/bronnen - Schrijft kernachtige teksten - Basiskennis van communicatieplatforms - Verricht eenvoudig onderzoek
BASIS
Wat is er nodig voor een infographic?
- Beheerst standaard software - Tekenvaardigheid - Kennis van typografie, kleur en vorm - Kennis van communicatieplatforms
- Achterhaalt vraag en doel opdrachtgever - Analyseert data of informatie
- Samengestelde boodschap - Combinatie van beeldelementen - Beperkte interactie - Middellange productietijd
Een infographic bestaat uit verschillende elementen die gezamenlijk het verhaal vertellen. Om tot dat verhaal te komen, moeten eerst de data worden geanalyseerd, om daar vervolgens tekst en beeld op te kunnen afstemmen.
- Kennis van data/bronnen - Schrijft kernachtige teksten - Kennis van communicatieplatforms - Verricht degelijk onderzoek
- Beheerst standaard designsoftware - Ontwikkelt interactieve elementen
GEAVANCEERD
Medium / publicatievorm
Welk type infographic wil ik? - Helpt opdrachtgever doel concretiseren - Ontrafelt complex probleem - Analyseert meerdere datasets en informatiebronnen
Om te beslissen wat voor soort infographic je nodig hebt, is het belangrijk om je doel af te stemmen op de beschikbare informatie. De passende visualisatievorm moet ook in overeenstemming zijn met het beschikbare budget, de tijd, het beoogde communicatieplatform en de doelgroep.
26
Voortschrijdend inzicht Tijdens het proces kan de opdrachtgever erachter komen dat een ander type infographic beter geschikt is. Dan kan er van niveau worden gewisseld.
Research Project
- Gelaagde informatie - Combinaties van complexe beeldelementen - Interactie - Lange productietijd
- Helpt opdrachtgever doel te definieren en te realiseren - Vult briefing aan waar nodig - Bewaakt de planning
27
COMPLEX
verbeelding van informatie
paul maas illustratie
EVERY PICTURE TELLS A STORY
- Ervaring met data/bronnen - Schrijft kernachtige teksten - Kennis van communicatieplatforms - Verricht complex onderzoek
- Ontwerpt gelaagde infographics - Coördineert en motiveert - Uitstekende kennis van - Denkt in tekst en beeld communicatieplatforms - Draagt kennis over tussen - Initieert innovatieve designoplossingen verschillende disciplines - Kennis van typografie/kleur en vorm - Specialistische tekenvaardigheid - Beheerst specialistische software - Beheerst specialistische software - Ontwikkelt interactieve elementen - Initieert en ontwerpt innovatieve interactie-oplossingen
‘Every picture tells a story’:
EVERY PICTURE TELLS A STORY
Dit project is mede mogelijk gemaakt door:
DESIGN
BY KR 28
EVERY PICTURE TELLS A STORY