Het Hoogste Woerd
Buurtborrel op zondag 14 juni 2009! Van 15.00u tot 18.00u Met live-muziek In het Plantsoen in de cirkel waar vroeger de fontein gestaan heeft.
nr. 69
Handige en belangrijke telefoonnummers Alarm Politie Meld Misdaad Anoniem
112 0900 8844 0800 7000
Hulp Kindertelefoon Korrelatie Raad en Daadwinkel Slachtofferhulp
Afval/woonomgeving Kringloopbedrijf 524 0060 Servicepunt Woonomgeving 516 5501 Dienst Milieu- en wijkbeheer bedrijfsafval/bestrating/grofvuil/ fietswrakken/huisvuilinzameling/ openbaar groen/reinigingscontrole ongediertebestrijding/ papier op de grond, volle prullenbakken in de straat, vegen in de wijk etc. Burgerzaken & belastingen
516 5500
Dierenambulance Dierenambulance (landelijk) Geen nood, wel hulp? Ambulance Brandweer
517 4141 0900 0245
Politie 0900 8844 Discriminatie, meldpunt 512 0903 Crisisdienst maatsch. werk 0900 821 2141 Meldpunt kindermishandeling 0900 123 1230 Bureau Jeugdzorg 523 9740 GGD psychosociale hulp 516 3342
366 13 66 366 13 66
532 2878
Van de voorzitter.................................................................................................................... 4 Hoe bereikt u ons?................................................................................................................. 5 Buurtbewoner: Voorwoord door Vincent Icke....................................................................... 6 Verslag jaarvergadering 7 januari 2009.................................................................................. 7 Samenvatting Financieel jaarverslag 2008............................................................................. 8 Informatie over buurtwebsite................................................................................................ 9 Column: door Hans Heestermans........................................................................................ 10 Een historisch beeld: door Dhr. J. Gijsman........................................................................... 11 Column: door Roy Klopper................................................................................................... 12 SSR in de wijk....................................................................................................................... 13 Column: door Elco Brinkman................................................................................................ 14
Buurtbemiddeling www.eerstehulpbijheibel.nl www.buurtbemiddeling-leiden.nl
Kadernota bereikbaarheid Leiden........................................................................................ 15
Riolering en Waterbeheer Klachten/vragen overdag 516 5501 Buiten werktijd 516 7590
Poëziemanifestatie............................................................................................................... 15
Storingen Storingen vna gas of elektra Kabel, Casema Telefoon, KPN
Gezondheidszaken Apotheek, avond/nacht dienst 566 5019 Dokterpost, spoed/avond 0900 513 8039 17:00 tot 08:00 uur GGD 516 3333 LUMC 526 9111 Redactie: Lay-out: Drukwerk: Advertenties: Foto’s: Bijz. dank aan: Girorekening:
0800 0432 0900 1450 516 3250 0900 0101 525 8797
Parkeren Parkeren: Servicepunt Parkeren & Verkeer 516 55 03
Geluidsoverlast Evenementen klachtenlijn 566 1600 Geluidshinder (en stankoverlast) 516 7560 van bedrijven of industrie Gevelreiniging Graffiti meldlijn
Inhoudsopgave
Gemeente-overleg: gesprek met de burgemeester............................................................. 15
Welles en Nietes: verhaal voor de kinderen......................................................................... 16 Sporen van het verleden...................................................................................................... 18
0800 9009 0800 1884 0800 0407
Politie Leiden: Willem van Vliet (wijkagent) 525 8604 Maarten Spaan (Afhandeling Geldboetes, Veelplegers en Intern Dienstencentrum) René Feenstra (Horeca en Winkeliers)
Buurtfeuilleton..................................................................................................................... 20 Bomen; in het Plantsoen en de rest van de wereld.............................................................. 22 (Nieuwe) bedrijven in de wijk............................................................................................... 23 Hogewoerd 44 - Huize Garfield............................................................................................ 24 Levendaal tankstation.......................................................................................................... 25
Colofon Ria Vreeburg-Molkenboer Ingeborg Martens Elvé Labor Vincit, Nieuwe Rijn 84, Leiden, 5124807,
[email protected] Dirk-Jan de Vos, Wolfgang Keller en Guido Priemus Joop Gijsman, Jacowies Surie en Douwe van Houte Selma Barnard, Elco Brinkman, Joop Gijsman, Hans Heestermans, Vincent Icke, Roy Klopper, Charlotte Lemmens, Christine Postma en Pier Terwen, alle kopij-inzenders, alle adverteerders en SSR-Leiden. 139742 t.n.v. Stichting buurtcomite Hogewoerd en omgeving (Leiden) 2
3
Van de voorzitter Beste mede-buurtgenoten, Voor u ligt de nieuwste editie (mei 2009) van onze geliefde buurtkrant. Deze uitgave staat vol leuke, interessante en grappige verhalen, columns en bijdragen van leden van het buurtcomité en bewoners uit onze mooie wijk. Ik spreek, mede namens het buurtcomité, mijn grote dank uit voor de bijdragen die onze buurtgenoten Selma Barnard, Elco Brinkman, Joop Gijsman, Hans Heestermans, Vincent Icke, Roy Klopper, Charlotte Lemmens, Christine Postma en Pier Terwen geleverd hebben. Mede dankzij hun welwillende medewerking hebben we een zeer interessante editie kunnen uitbrengen, en daar zijn we erg blij mee! En last but not least: een speciaal woord van dank aan buurtbewoner Adjo Vreeburg, die 10 jaar lang (!) de column “Hogewoerd e.o. een crimineel goede wijk om in te wonen” heeft geschreven, maar daar nu helaas een punt achter gezet heeft. Niet alleen via de buurtkrant, maar juist ook via persoonlijk contact, kunnen we nieuwtjes en wetenswaardigheden met elkaar uitwisselen. Het uitgelezen moment daarvoor komt weer nabij, namelijk de jaarlijkse buurtborrel in het Plantsoen. Het buurtcomité organiseert de BUURTBORREL dit jaar op ZONDAG 14 JUNI 2009 van 15.00 uur tot 18.00 uur. We hopen dan weer vele van onze buurtgenoten te ontmoeten onder het genot van een hapje en een drankje. Ook aan de kinderen is gedacht, voor hen worden verschillende leuke activiteiten georganiseerd. Zet de datum in uw agenda’s, vergeet deze gezellige bijeenkomst niet! Zoals al eerder gemeld heeft het buurtcomité later dit jaar het plan opgevat om een Kerstmarkt op de Hogewoerd te organiseren. Bij gebrek aan een winkeliersvereniging heeft het buurtcomité dit initiatief genomen, maar er zal de komende weken eerst via een enquete onder de winkeliers in onze buurt onderzocht worden of er voldoende animo is om aan de Kerstmarkt mee te werken c.q. deel te nemen. Zodra de uitkomst van die enquête bekend is, zal het buurtcomité de knoop doorhakken en beslissen of de Kerstmarkt op zaterdag 12 december daadwerkelijk door zal gaan. In de volgende uitgave van de buurtkrant zult u er meer over horen. Begin 2009 heeft er een bestuurswisseling plaatsgevonden in het buurtcomité : Douwe van Houte (die al lid was) heeft de functie van secretaris overgenomen van Yildiz Bérénos (die overigens wel lid is gebleven). Eind 2009 ben ik 8 jaar in functie als voorzitter van het buurtcomité (is 2x de volle bestuursfunctieperiode van 4 jaar). Ik heb deze functie met plezier uitgeoefend, maar acht de tijd rijp om het voorzitterschap over te dragen aan een nieuwe voorzitter. Samen met het bestuur zal ik de komende maanden gaan zoeken naar een opvolger. Als daar nieuws over is, zult u dat kunnen lezen in de volgende editie van de buurtkrant. Mijn streven is een nieuwe voorzitter te installeren tijdens de Algemene Leden Vergadering (ALV) van januari 2010. Ik hoop u te ontmoeten en spreken tijdens de buurtborrel op zondag 14 juni a.s.! Met vriendelijke groet, Wolfgang Keller Voorzitter Buurtcomité Hogewoerd e.o. 4
Hoe bereikt u ons? Wolfgang Keller Voorzitter buurtcomité Plantage 2 2311 JC Leiden 513 11 82 06 5325 8624
[email protected] - burgemeestersoverleg
Douwe van Houte Secretaris buurtcomité Levendaal 157 2311 JJ Leiden 542 2065
[email protected] - notuleren vergaderingen - post behandeling
Guido Priemus Penningmeester buurtcomité Kraaierstraat 38 2311 NS Leiden 512 45 47
[email protected] - website
Jacowies Surie Hogewoerd 158c 2311 HW Leiden 512 17 56
[email protected] www.jskunstprojecten.nl - actualiteiten
Hillie Hallink Tevelingshof 14 2311 NG Leiden 512 78 75
[email protected] - evenementen - burgemeestersoverleg
David van der Wel h.t. praeses der SSR-Leiden Hogewoerd 108 2311 HT Leiden 512 0900
[email protected] - gastheer vergaderingen -organisatie activiteiten jeugd
François Karstens Levendaal 148-a 2311 JP Leiden
[email protected] - buurtkaderoverleg - districtsraad
Yildiz Bérénos . . . .
Dirk-Jan de Vos 4e Binnenverstgracht 38 2311 NV Leiden 06 23 89 90 88
[email protected] - advertenties buurtkrant
Ria Vreeburg-Molkenboer Hogewoerd 123 2311 HK Leiden 514 61 04
[email protected] - redactie buurtkrant
Patrick Jansen Veerstraat 32 2311 NA Leiden 06 3056 2869
[email protected] - evenementen
Uzelf? Neem bij interesse contact op met Wolfgang Keller, de voorzitter.
5
Adverteren in deze buurtkrant? Heeft u belangstelling om in deze krant te adverteren, of heeft u belangstelling voor een advertentie op de we bs i te , n e e m d a n c o nta c t o p m e t d e redactie (advertentie@ hethoogstewoerd.nl). De tarieven voor het plaatsen van een advertentie in de buurtkrant, zij als volgt: Adv. grootte Prijs 1/8e pagina € 22,50 1/4e pagina € 45,1/2e pagina € 75,1 pagina € 125,Voor de tarieven van het plaatsen van een advertentie op de we bs i te, ku nt u d e website raadplegen.
Buurtbewoner
Verslag jaarvergadering 7 januari 2009
Vanaf de plek waar ik dit zit te tikken zie ik het water van de Zoeterwoudse Singel glinsteren in het licht van de ondergaande zon. Eenden en zwanen schrijven hun bedoening op het water en een fuut laat zijn krakende stem horen alvorens weer onder te duiken. Maar anderhalve eeuw geleden zou ik dit niet hebben kunnen zien. Dat wil zeggen, de eenden en hun familieleden zullen er vast wel geweest zijn, maar mijn uitzicht zou zijn gestopt door de metersdikke muren van de stadswallen. Gezien van buitenaf was dat misschien wel mooi geweest: korte glooiende walkanten, steile muren, overkappingen en kruithuisjes. Uiteraard waren die niet bedoeld om een vriendelijke aanblik te bieden, integendeel: de installatie was gericht tegen mogelijke vijanden en de hele uitstraling moest iets hebben van ‘hoepel op, hier heb je niets te zoeken.’ Nu is de flauwe helling die je moet nemen om door de Kraaierstraat het Plantsoen te bereiken alles wat er nog van die fortificatie is overgebleven. Binnenshuis zijn daar de twee treden die je vanuit onze eetkamer moet opgaan om op het niveau van de tuin te komen. Erg leerzaam: want dikwijls als ik die treden opstap en de deur uitloop naar die vredige groenstrook waar ooit een oorlogsbastion stond en nu onze kinderen spelen, denk ik: het is hier beter dan het was, er is echt vooruitgang, en mensen leren wel, al gaat het nog zo langzaam. Julia schiet waterraketten af met haar vriendinnetje, en dat is alles wat hier nog geschoten wordt.
De jaarvergadering, die traditiegetrouw plaatsvindt bij studentenvereniging SSR aan de Hogewoerd, was een groot succes. Allereerst was de opkomst wederom hoger dan het jaar ervoor. De mooie zaal zat tot aan de nok toe vol! Prima, dat zoveel buurtbewoners willen meepraten over hun woonomgeving. Mevrouw Klein-Jongejan, een trouwe bezoekster een gewaardeerd buurtgenoot, was speciaal met de taxi gekomen. Hoewel moeilijk ter been, vinden wij het als Buurtcomité geweldig dat ze er weer bij was. Willem van Vliet (de wijkagent), Joop Gijsman (oud voorzitter), Han Dirks (SP), John Steegh (Groen Links), Frederik van Zevenbergen (VVD) en Peter Bootsma (D66) uit de plaatselijke politiek hadden ook de moeite genomen om te komen. Dat wordt zeer op prijs gesteld. Na het openingswoord van de voorzitter en de uitleg bij het financiële jaarverslag door de penningmeester, ontspon zich nog een discussie over de RijnGouweLijn, waarbij de gemoederen hoog opliepen. Buurtbewoners die zich zorgen maken over verkeersstromen, de voorzitter van een andere wijkvereniging die al bezwaar had gemaakt bij de gemeente, een heldere uitleg van wethouder John Steegh en twijfels van diverse raadsleden, die zich ook niet onbetuigd lieten. Zeer nuttig en waarschijnlijk ook verhelderend voor de politici zelf. De wijkagent kon ons melden dat de jaarwisseling rustig was verlopen en was daar verheugd over.
Een voorwoord door Vincent Icke Oorlog en vrede
door Guido Priemus
Na de afsluiting was er nog een gezellige borrel, waar buurtgenoten met elkaar konden praten, maar ook direct met de wijkagent, wethouder en raadsleden. In een gemoedelijke sfeer en zeer gezellig. Het Buurtcomité dankt SSR wederom voor de gastvrijheid. Was u er niet? Kom volgend jaar ook!
Een sfeerbeeld van het Plantsoen en Zoeterwoudse Singel tijdens de winter van 2009
van Houte Advies
Procesverbetering, ICT en Interim-management www.vanhouteadvies.nl - 06-106 094 15
[email protected] 6
7
Samenvatting financieel jaarverslag 2008 Algemeen Stichting Buurtcomité Hogewoerd e.o. heeft het jaar 2008 afgesloten met een positief resultaat van € 729,04. Het beleid dat twee jaar geleden is ingezet werkt goed. De kosten zijn helaas weer wat opgelopen, maar de opbrengsten stegen gelukkig harder. Toelichting Verlies en Winstrekening Aan de opbrengstenkant blijkt dat de advertentie-inkomsten behoorlijk zijn gestegen t.o.v. vorig jaar (+ 70%!). Dit is een geweldige prestatie, die vooral op het conto komt van DirkJan de Vos, die wederom vele nieuwe adverteerders wist te interesseren. Wij danken alle adverteerders ook dit jaar weer. Het bedrag aan subsidie is ieder jaar ongeveer gelijk. Het bedrag is gebaseerd op het aantal inwoners van de wijk. Het is iets hoger dan vorig jaar, dus schijnbaar wonen er meer mensen in de wijk. De kosten voor de uitgave van de buurtkrant zijn, net als andere jaren, de grootste kostenpost. Het beleid is: Door iets kritischer naar de kopij te kijken en bepaalde zaken op de website te publiceren in plaats van in de krant, hebben we de nummers wat dunner weten te houden. Door de stijging in het aantal advertenties, kon de krant ook iets dikker worden, waardoor de kosten toch iets zijn opgelopen. Inmiddels bestaat de buurtwebsite ook alweer meer dan een jaar. De kosten van hosting en onderhoud bedragen € 150,- per jaar. Een investering die ruimschoots goedgemaakt wordt door de besparing op de drukkosten van de dikkere buurtkrant. De Buurtborrel was een groot succes. De opkomst was heel goed en weer hoger dan het jaar ervoor. Café de Plantage en Vereniging Het Plantsoen hebben gesponsord. Club Hot Dreams heeft het grootste deel van de kosten voor de band betaald. We danken Patrick Janssen, die verantwoordelijk was voor de organisatie, alle buurtbewoners die hebben meegeholpen en natuurlijk de sponsors. Het Buurtcomité steunt gewoontegetrouw het initiatief van de SSR-buurtdag met een bijdrage van € 150,=. De buurtdag was dit jaar een Sinterklaasfeest voor de jonge buurtbewoners. De bestuurskosten bestaan dit jaar alleen uit de kosten van de borrel van de Jaarvergadering, bloemen en een VVV-bon voor een vertrekkend bestuurslid en het jaarlijkse uitje van het bestuur. Dat was dit jaar een voorstelling van het Plantsoentheater. De “Algemene kosten” bestaan uit kosten van de verzekering en de bijdrage aan de Kamer van Koophandel, die dit jaar hoger uitviel door een boete. We kijken nog of we een deel hiervan kunnen terugvorderen.
8
Vooruitblik 2009 Voor 2009 staan er weer twee buurtkranten gepland. Ook zal er weer veel te lezen zijn op de buurtwebsite. Het streven blijft om de advertentie-inkomsten verder te verhogen. Naast de Buurtborrel, zullen we ook proberen in 2009 een Kerstmarkt te organiseren op de Hoge Woerd. De winst van dit jaar zal volledig gereserveerd worden voor deze Kerstmarkt. We staan er financieel beter voor dan vorig jaar. Vorig jaar hadden we voor het eerst een kleine winst. Dit jaar doen we het nog beter. We zijn op de goede weg en moeten deze lijn volhouden. De financiële situatie van de stichting is gezond. Meer informatie en alle cijfertjes zijn te vinden op de website: http://www.hethoogstewoerd.nl. Met vriendelijke groet, Guido Priemus Penningmeester
Informatie over de buurtwebsite De website van Stichting Buurtcomite Hogewoerd en omgeving, is ondertussen alweer twee jaar actief om de bewoners van de buurt te informeren over het laatste nieuws uit de buurt en de gemeente. Natuurlijk is nieuws alleen niet voldoende om de site aantrekkelijk te maken en te houden en daarom worden ook verslagen en beeldmateriaal van evenementen aangeboden en worden de bezoekers regelmatig gevraagd hun mening te geven over uiteenlopende onderwerpen. Wij als bestuur denken dat de site door u allen wordt gezien als waardevol en steken daarom veel tijd en energie in het vullen ervan. Wij vinden echter ook dat de site van ons allemaal is en stimuleren bewoners en bewonderaars van onze mooie buurt van harte, aktief deel te nemen aan het schrijven van wetenswaardigheden, nieuwsitems of columns. www.hethoogstewoerd.nl Biedt geregistreerde buurtbewoners de mogelijkheid nieuwtjes, achtergrondartikelen, leuke foto’s of anderszins interessante kopij ter publicatie aan te bieden maar u kunt natuurlijk ook het materiaal per mail aan de redactie aanbieden. Het emailadres van de redactie is:
[email protected].
Maak van de buurtsite een nuttig, gezellig en levendig virtueel dorpsplein en surf snel naar www.hethoogstewoerd.nl, lees het laatste nieuws en schrijf een stukje.
9
Column
door Hans Heestermans
Uitdrukkingen ga nooit met jonges ùit visse, ze vrrete je deeg op en pisse in je kanis; rrèizigerr in bale heet waterr, iemand die ’t niet ver geschopt heeft; voorrzangerr in ’n pettewinkel, idem; zùipe dat de lùize op je kop barrste, veel drinken; prraat maarr tege me kont, want me kop is ziek, gezegd als er geen prijs werd gesteld op ’n verhaal; ’t val nie mee ’n kind te zoene met ’n stene bakkes as je ’n houte gewend bent, gezegd bij een lichte tegenvaller; niks te maarre, de Maarre leg achterr de Haarrlemmerrstrraat, reactie op een voortdurend ‘maar eh’; Ùiterrste en Middelste grach doorr mekaarr, gezegd van een uiterst onaantrekkelijke, grauwe soep; ’n loodje in de Ùiterrste grach en nog ’n sterrk bakkie, gezegd van slappe koffie; ga jèi maarr fietse stele bij ’t posketoorr, gezegd tegen een kind dat voortdurend vraagt ‘wat zal ik nou ‘ns gaan doen?’; die kleerre zèin zekerr in de pispot gewasse en in de schoorrsteen gedrroogd, gezegd tegen een vrouw met smoezelige kleren
scholen en predikanten. Hun jaarinkomen lag tussen de 2.000 en 4.000 gulden. Leidenaren die meer dan 4.000 gulden per jaar verdienden mochten zich tot de elite rekenen. Zij bezaten de fraaie woningen aan het Rapenburg, de Breestraat, de Singels, de Plantage of het Plantsoen. Het waren de notarissen, de (textiel)fabrikanten (zoals ‘baron’ Leembruggen, die zich in de Italiaanse adelstand liet verheffen) en hoogleraren als H.L. Drucker, die in 1900 werd aangeslagen voor bijna 100.000 gulden en daarmee gold als de rijkste Leidenaar.
Plaquette Joods weeshuis (Roodenburgerstraat 1a). Halverwege het looppad naar het voormalige weeshuis is een plaquette aangebracht. Ter herinnering aan de ontruiming op 17 maart 1943 (Zie deze kalender op 16 januari en 20 februari). Het is ontroerend van eenvoud: Weggaan is iets anders dan het huis uitsluipen, zacht de deur dichttrekken achter je bestaan, er niet terugkeren. Je blijft iemand op wie wordt gewacht Weggaan kun je beschrijven als een soort van blijven. Niemand wacht, want je bent er nog. Niemand neemt afscheid, want je gaat niet weg.
Petruskerk “Voor het eerst in mijn leven fietste ik alleen door de Professorenwijk. De huizen kwamen mij allemaal als log – veel steen, weinig hout – voor. Ik reed, via Voorschoten, naar Wassenaar. Door zwaarmoedige straten, afgetrapte plantsoentjes en langs huizen die ik zo goed zou gaan kennen. Later zou ik er immers zelf gaan wonen en nog later een werkster betrekken uit dit kwartier dat op zo’n dwingende wijze werd gedomineerd door een massieve, bakstenen kerk. In 1962 was ik al bang voor dit godshuis waarin de Petrusparochie bivakkeerde. De lelijkste kerk in Nederland staat in de Leidse Professorenwijk – geen mens twijfelt daaraan.” (Boudewijn Büch)
In de deur van het weeshuis bevindt zich een meer dan levensgrote Davidster.
The Mayflower Bookshop Wednesday to Friday: 11 till 6 Saturday: 10 till 5 Hogewoerd 107 2311 HJ Leiden 071-5138497 You are welcome!
[email protected] www.mayflower-bookshop.nl
Rijk De gegoede burgerij vormde in 1900 slechts 4,5% van de stadsbevolking. Tot deze groep behoorden veel mensen die werkten in het bankwezen, procuratiehouders, hoofden van 10
Historisch beeld / geschiedenis over iets in de wijk door Dhr. J. Gijsman
Hogewoerd 113-115, symbool van een 19e eeuwse winkelstraat Het pand op de hoek van de Hogewoerd en de Kraaierstraat is een fraai voorbeeld van een winkelwoonhuis van rond 1900. In 1899 werd het bestaande winkelwoonhuis Hogewoerd 113/115 en Kraaierstraat 11 afgebroken om plaats te maken voor het huidige pand dat werd gebouwd in opdracht van de meubelfirma Hasselman & Pander. Johan Pander woonde erboven en zoon Dirk woonde later op nummer 111. Helaas bleek de Breestraat toch aantrekkelijker want na 15 jaar gaat de firma naar het bekende Jugendstilpand Breestraat 146 dat doorloopt naar Botermarkt 22. De panden worden onder toezicht van de architecten Jesse & Fontein verbouwd tot een meubelmagazijn met een zeer moderne gevel in voornamelijk glas en ijzer. Gezien de gelijkenis van dit pand met het pand Maarsmansteeg 8, ook van Jesse & Fontein, is het mogelijk dat ook het pand Hogewoerd 115 door deze architecten is gebouwd.
Opvallend zijn de twee vrijstaande, rijk gedecoreerde gietijzeren kolommen op een granieten sokkel, hoog ca. 50 cm, uitgebouwd uit de even hoge granieten plint onder de winkelpui, die achter de kolommen is geplaatst. De gegoten ijzeren kolommen zijn rijk geprofi¬leerd zowel aan de bovenzijde als aan de onderzijde. Ook de in drieën gedeelde staander is van versieringen voorzien. De latei daarboven bestaat uit twee ijzeren balkprofielen gekoppeld door verbindingsbouten, versierd met rozetten uitgevoerd als afwisselend open en gesloten rozen. De houten pui achter de kolommen bestaat uit twee grote spiegelruiten met in het midden een dubbele toegangsdeur met bovenlicht. De dubbel uitgevoerde bovendorpel met fraaie gedraaide balusters tussen de delen, hebben geen onderbrekingen. In de gevel aan de Kraaierstraat is een geheel gelijk gedetailleerd raam in het gevelmetselwerk opgenomen. Boven de ijzeren lateibalken van de voorgevel is een rijk gedetailleerd gemetseld rondboogfries aangebracht, waarboven het hoger opgaande gevelwerk rust. Boven het winkelraam in de Kraaierstraat zit een korfboog met aanzet- en sluitstukken met diamantkop. Aan de rechter zijde van de winkelpui bevindt zich de fraaie toegangsdeur met bovenlicht tot de bovenwoning. In 1920 wordt de winkel overgenomen door de winkelier Spiekerman van de Haarlemmerstraat die er een paraplufabriekje “Pluvius”vestigt. In 1933 wordt aan de achterzijde van 115 een werkplaats omgebouwd tot garage. In 1935 is de fabriek verdwenen na een ernstige brand en vestigt de kruidenier Matze zich in het pand en blijft daar tot 1979. Het is nog even een supermarkt geweest maar al vele jaren is de winkel “Tijdloos” er gevestigd met, zoals de naam al aangeeft, meubelen en gebruiksvoorwerpen van alle tijden. 11
Column
SSR in de wijk
door Roy Klopper Schoonste gemeente…
soms maandenlang de toch al schaarse parkeerplekken bezet houden. Wie gaat er over de vergunningen voor die dingen en waarom is er geen maximum termijn aan verbonden?Naleving van milieuregels controleren is er sinds de zo jammerlijk verloren properheidswedstrijd ook niet meer bij. Hoe is het mogelijk dat uitbaters van het garagebedrijf op het Levendaal dagelijks ongestraft urenlang een oorverdovende herrie kunnen produceren door automotoren met enorme toerentallen te laten loeien. Met de garagedeuren maximaal open natuurlijk. Passanten vergaat het horen en zien, om nog maar te zwijgen van de arme buren. Wie de gemeente belt met een klacht, krijgt te horen dat een geluidsmeting niet op afroep kan. En nee, omwonenden hoeven er natuurlijk niet op te rekenen dat een milieucontroleur eens een uurtjes wacht als hij na aankomst toevallig eens gèèn geloei uit de garage waarneemt. Begrijp me niet verkeerd, dit stuk is geen warm pleidooi voor nog meer regeltjes en een verbaliserende diender op elke straathoek. In tegendeel, spaar oins voor nog meer bemoeienis. Maar wie regels opstelt, moet zorgen dat deze worden nageleefd. En anders schrappen. Het kan niet zo zijn dat bewoners die hun uitsrste best doen om hun eigen woonomgeving te verfraaien (loop bijvoorbeeld eens via de Rijnstraat door de Vierde Binnenvestgracht!!), in de puinhoop zitten door een falende overheid die zelf geen bezems ter hand wil nemen.
Enkele jaren geleden ging Leiden op voor de prestigieuze titel van ‘Schoonste gemeente van Nederland”. Hoewel de bezemwagens in de winkelkern de klinkers bijna uit het wegdek poetsten, greep het stadsbestuur naast de hoofdprijs. Hulde voor de jury! Zelden zal zo’n terecht oordeel zijn geveld. Want kijk eens wat een zooitje het nu is. Een kort rondje door onze mooie buurt levert een dramatische balans op. Met de gemeente in een blamerende hoofdrol. Zo zijn daar de inzamelingscontainers bij de Dekamarkt die al sinds jaar en dag de aanblik van het toch zo fraaie Levendaal grondig verpesten. Te pas en te onpas staan er grote vrachten papier, glas of grof vuil buiten de zwaar beschadigde en stinkende verzamelbakken. Natuurlijk zijn het de burgers die zich niet aan de regels houden, maar een afdeling milieu die vrijwel dagelijks met deze verloederende puinhoop wordt geconfronteerd kan ook eens nadenken over andere oplossingen. Weghalen bijvoorbeeld of elke dag legen… Dan is er het parkeerbeleid dat ergernis en een chaos in het straatbeeld oplevert. Bewoners die hun auto voor de deur willen parkeren dienen elk kwartaal veertig euro neer te tellen voor een vergunning. Een tweede exemplaar kost zelfs het dubbele. Flink kassa dus voor de lokale wethouder van financiën. Maar mogen buurtbewoners dan wel verwachten dat ze hun wagen ook redelijk dichtbij kunnen neerzetten? Wie ´s avonds na zessen gaat turven hoeveel auto’s straffeloos staan geparkeerd zonder kaartje of vergunning, streept moeiteloos een pen leeg. Om nog maar te zwijgen over het buiten de vakken stallen, liefst nog dwars op de stoep. De bonnenschrijvers van de gemeente weten onze wijk tegenwoordig slechts zeer zelden meer te vinden, waardoor de parkeerterreur op vooral de Hogewoerd ongestraft kan voortwoekeren. En dan zijn er nog de bouwketen, bouwcontainers en hydraulische liftwagens die her en der
door David van der Wel Beste buurtbewoners,
vermakelijke show. De komende tijd zullen wij ons vooral bezighouden met de introductieweek van de universiteit in augustus. Ook ligt het jaarlijkse debat tussen de vijf grote studentenverenigingen in Leiden in het verschiet, waarbij SSR altijd goed vertegenwoordigd is.
het is alweer een tijd geleden dat u voor het laatst van mij hoorde. Sinds de uitgave van het vorige buurtblad is er een hoop gebeurd! Vorige keer vertelde ik u dat wij net bestuur waren geworden, maar nu hebben wij het grootste gedeelte van het jaar er alweer opzitten. Ook vertelde ik u de vorige keer dat zich 134 nieuwe leden hadden aangemeld en dat wij verschillende plannen hadden, waaronder de organisatie van een Groot Maatschappelijk Evenement. Ik wil u graag een update geven over de activiteiten op SSR.
Bovendien wil ik u erop wijzen dat de kinderbuurtdag van 2009 op zaterdag 24 oktober zal plaatsvinden. Schrijf deze datum alvast in uw agenda en zorg dat uw kinderen een fantastische dag beleven op SSR! Kortom, de komende tijd is weer genoeg te beleven aan de Hogewoerd 108! Wij gaan met veel plezier en vol enthousiasme de laatste maanden van ons bestuursjaar tegemoet. Tevens letten wij er nog altijd op dat onze leden zich ervan bewust zijn dat we in een woonwijk gevestigd zijn. Mocht u onverhoopt toch overlast ondervinden, dan kunt u ons altijd bereiken op 071-5120900 of via
[email protected]. Ook kunt u altijd langskomen om een kop koffie te komen drinken op Hogewoerd 108!
In januari werd het Groot Maatschappelijk Evenement op SSR georganiseerd: 30 doven en slechthorende jongeren liepen een dag rond op SSR, waarbij SSR-leden en doven samen een interactieve dag hebben beleefd met verschillende interessante workshops, zoals de gebarentaalworkshop. Verder vond traditiegetrouw onze Open Week plaats in de tweede week van februari. Tijdens deze week waren alle studenten (lid van SSR of niet) welkom op SSR. Tal van mooie activiteiten werden georganiseerd. Zo liet het bandje ‘The Freaks’ SSR losgaan, een cabaretier zorgde dat iedereen lachte en er was een workshop dichten voor alle leden. Kortom, een diverse en zeer geslaagde week!
Hartelijke groeten van het bestuur van SSRLeiden
Na deze hoogtepunten werd het voor het bestuur tijd om er een weekje tussenuit te gaan en nam het oude bestuur de honneurs waar. Mijn bestuur en ik zijn tijdens deze vakantieweek naar New York gegaan. Dit was een onvergetelijke week!
Foto van het SSR-Leiden bestuur voor het vrijheidsbeeld. Van links naar rechts: Gijs, Liza, Dorotka, David Ingeborg, Erik en Judith
Eén van de topavonden van de afgelopen tijd was het jaarlijkse gala, dat op 18 april plaatsvond in Den Haag. Daarnaast kwam onlangs dichter en bekende Nederlander Jules Deelder naar SSR om voor te dragen uit zijn bundels. Het publiek stond aandachtig te luisteren en heeft zich uitermate goed vermaakt tijdens deze drukke en zeer 12
13
Column
door Elco Brinkman RUSTSPUWEND EVENWICHT
wel dat we ooit de auto zijn gaan prefereren, maar waarom hebben we toch eigenlijk de tram laten gaan waar we nu weer zo naar smachten ? En was die oude Hogewoerd dan zo onbegaanbaar, te druk zelfs ? Enfin, ik heb daar nooit gewoond. Het was maar een foto die deze overpeinzing naar de actualiteit overbrugde. Maar nu het oude Plantsoen eindelijk weer glorieus nieuw leven is ingeblazen, besef ik elke dag weer hoe zuinig we moeten zijn op dingen waar generatie op generatie van is genoten. Compacte stedelijkheid waar mensen in overzichtelijke drukte elkaar kennen en aanspreken op loopafstand van een plek waar je de natuur en de vrijheid in stilte kunt aanraken. En als je nog dichterbij de oneindigheid wilt zijn, neem je even de tram naar zee. Weliswaar zijn we allemaal voorbijgangers in de historie, maar we zijn wel tevreden gebruikers en genieters van wat ons aan waardevols overgeleverd is. Met maar één waarschuwende vinger: zorg dat het intact blijft, dat je er gemakkelijk bij kunt komen en dat je anderen (zoals mijn kleinkinderen) niet alleen maar van een foto hoeft te vertellen hoe mooi het ooit was. Dit stukje stad moet blijven, leven en herleven, groeien en bloeien, maar wel betrekkelijk rustig blijven. Dit vind ik heel wat evenwichtiger dan al die maatschappelijke en politieke onrust over vernieuwing waar de echte krant op ’t ogenblik zo vol van staat.
In de lentezon zit ik, met uitzicht op het rustspuwende Plantsoen, buiten mijn stukken door te nemen. Aantekeningen voor een komend debat over mobiliteitsbeleid passeren mijn hand en pen. In mijn gedachten passeert een foto van de oude tram door de Hogewoerd, die ik kort geleden langs bladerde in een boek over vroeger Leiden. In die tram heb ik nooit gezeten; in die van de Breestraat wel. Als kleine jongen vanaf de zomerse kust naar de winkels en musea en weer terug naar Katwijk. Het is ogenschijnlijk een tegenstelling – die van razend verkeer morgen en elke dag met die van verleidelijk knapperig vers groen in het prachtige park voor mij nu. Maar zo zit ons leven wel in elkaar. Geen vat vol tegenstrijdigheden, maar een voortdurend zoeken naar evenwicht tussen noodzakelijkheden, onontkoombaarheden en vrije keuzen. Meestal maak ik op weg naar de binnenstad een ommetje. Er heen moeten is al geen straf, maar de route is nog meer een kwestie van afwegen. Geleidelijk heeft zich hierin een traditie ontwikkeld. De ene keer loop ik langs het Plantsoen heen en over de Hogewoerd terug. De andere keer omgekeerd. Afwisseling maakt blij, want je nieuwsgierigheid wordt zo beloond. Zelfs in dit kleine cirkeltje van de stad valt immers nog heel wat meer te beleven dan achter de ramen thuis, hoezeer ook radio en televisie de wereld bij je binnen brengen. De fiets en een enkele auto passeren op de Hogewoerd de wandelaars, die het daar nog net niet zo veel voor het vertellen hebben als langs het Plantsoen. Straks stappen ze op de Hooigracht op de tram en ga ook ik, na trage jaren van inspraak en trammelant, vandaar nu met mijn kleinkinderen naar het Noordwijkse strand. Ik weet 14
Kadernota Bereikbaarheid Leiden: verkeer in de buurt door Christine Postma
Heeft de komst van de Rijn Gouwe Lijn (RGL) over de Hooigracht invloed op het Levendaal? Bij een voorlichtingsbijeenkomst van de RGL werd duidelijk dat dit zo is. Er is sprake van een geschatte toename van het verkeer van 40 tot 50% ten opzichte van het huidige verkeersniveau. De toename wordt veroorzaakt door een combinatie van de aanleg van de RGL, de ringweg Oost, het eenrichtingsverkeer maken van de singel zonder een operationele Rijnlandroute en een uitbreiding van de parkeerplaatsen op de Garenmarkt. Deze infrastructurele projecten zijn samengebracht binnen de Kadernota Bereikbaarheid Leiden. Voor onze buurt is het belangrijk om de komende tijd onze belangen te behartigen. Dit is vooral van belang omdat tijdens bijeenkomsten bleek dat er nauwelijks aandacht is voor de gevolgen voor het Levendaal en omgeving en wel voor andere wijken en straten.
Gemeente-overleg: gesprek met de burgemeester Op 23 maart was het zover: het gesprek met de burgemeester en de gezamenlijke wijkverenigingen vond plaats. Op de agenda stonden bijvoorbeeld de gevolgen van het terrassenbeleid, het effect van het rookverbod in de horeca, handhaving bij geluidsoverlast bij evenementen en over het algemeen, de ontoegankelijkheid van ambtenaren en onbeantwoorde brieven. De stemming was goed, maar veel concreets heeft de bijeenkomst niet opgeleverd.
Poëziemanifestatie op 7 juni 2009 In 2009 is het 400 jaar geleden dat de Pilgrimfathers neerstreken in Leiden en is het 400 jaar geleden dat de stad New York, waar Nederland de grondlegger van is geweest, is gesticht. Tevens is in 2009 de eerste ‘zwarte’ president van Amerika geïnstalleerd. Voldoende redenen voor Stichting TEGEN-BEELD om hun jaarlijkse Poëziemanifestatie het thema ‘America’ te geven. Het tiende openlucht poëziemanifestatie ‘I Sing America’, staat in het teken van Amerikaanse Poëzie en in het bijzonder het gedicht “Leaves of Grass” van Walt Whitman. Locatie: de Koornbrug en de Nieuwe Rijn, aanvang 19.29 uur. Toegang gratis!
15
Welles en Nietes
kinderverhaal door Selma Barnard In een poezenleven gebeurt er meestal niet zo heel veel. Een poes heeft daar ook helemaal geen probleem mee. Als hij maar veel en lekker warm kan soezelen en op tijd een verrukkelijk bakje eten voor het poezelige neusje vindt en af en toe heerlijk op zijn buikje wordt gekroeld dan is een huiskat al gauw heel tevreden. Ook vandaag gaat het er weer zo aan toe. Welles heeft net lekker gegeten en omdat het heerlijk weer is, heeft hij zijn favoriete plekje bij het raam in de zon opgezocht, zich in een mooie cirkel gedraaid en is ingeslapen. Nietes is in geen velden of wegen te bekennen, dus dat is mooi, dat komt de rust zeer ten goede. Welles zakt dan ook heel diep weg. Nietes is natuurlijk nooit erg lang weg, daar is hij altijd te druk voor. Bovendien wil hij eigenlijk altijd wel weten wat Welles aan het doen is. Het duurt dan ook niet lang of de deur van de huiskamer wordt opengeduwd en het ondeugende kopje van Nietes kijkt om de hoek. Ha, daar ligt die luie Wellen te slapen. Daar weet Nietes wel raad mee, hij maakt zich klaar om bovenop Welles te springen, als Welles ineens in zijn slaap begint te trillen en te beven. Hij kreunt en schudt en beeft alsof hij het heel erg koud heeft. Nietes springt dus maar niet en sluipt gauw naar Welles toe om hem een flinke mep te geven om hem wakker te maken. Het moet een nare droom zijn. Nietes haalt uit met zijn rechter voorpootje en mept Welles om de oren. Die doet heel verbaasd zijn ogen open en kijkt Nietes aan alsof hij hem nog nooit eerder heeft gezien. “Wat is er met je?”, informeert Nietes belangstellend, “je ligt te schudden als een hond die zich uitschudt na het zwemmen”. Welles weet nu weer waar hij is. “Ik droomde van ijs”, licht hij toe. “IJs op de singel, weet je nog dat we van de winter buiten zijn gaan kijken toen er ijs lag en we erop zijn gaan lopen en dat het toen heel koud was aan onze pootjes en dat alles wit was en dat we toen niet zagen dat er ergens geen ijs was en dat ik toen in het water ben gevallen? Nou daar droomde ik van ik viel er net in toen jij me wakker maakte. Ik was ijskoud en ik rilde van de kou.” “Nu heb jij me wakker gemaakt en mijn droom is nog niet klaar, hoe moet ik nu uit dat koude water komen?” Nietes krabt eens met zijn pootje achter zijn oor. Tja, dat is een probleem, hoe maak je een droom af als je er halverwege uitstapt? Ineens klaart zijn snuitje op. “Ik weet het”, roept hij enthousiast, “we gaan gewoon buiten kijken of er nog ijs is en dan ga jij erop lopen en dan val je weer in het water en dan trek ik je eruit en dan is de droom klaar”. Welles was er niet zeker van of dat wel een goed idee was. Vooral het weer in het water vallen trok hem niet erg aan. Welles wist alleen niet hoe je het anders zou moeten oplossen. Die droom die moest goed aflopen anders bleef hij maar in dat koude water liggen en daar zou hij vast ziek van worden als dat niet gauw over was. De beide katten sprongen door het open raam naar buiten en ze liepen snel het Plantsoen in. Het was een prachtige voorjaarsdag. Het was warm en de mensen zaten lekker in het gras. Ze hadden hun jassen zelfs uitgedaan, want die waren veel te warm. Welles en Nietes liepen gauw naar het water toe. Ze dachten er niet aan om naar de bloemen te kijken en de bomen die weer prachtig groen werden en het gras dat al weer een stuk langer was dan in de winter. Ze wilden alleen maar ijs zien op de Singel. Toen ze bij het water aankwamen was er helemaal geen ijs. Er was een moedereend met vijf kleine lichtgele donzen bolletjes achter zich aan. Verderop zat een zwaan op haar nest en er zwom zelfs een fuut met zijn futenkindertjes op zijn rug. “Zie jij ijs? Vroeg Welles. “Ikke niet”, gaf Nietes toe. “Dat komt natuurlijk omdat het warm is. IJs is heel koud, weet je nog en nu is het warm. Dus, ik weet ook niet meer hoe het moet, maar die droom, die komt nu niet af”. “Jouw schuld”, zei Welles. “had je me maar niet wakker moeten maken, nu zal ik wel heel erg kou vatten, misschien wordt ik wel ziek, als ik
alsmaar in dat ijskoude water blijf liggen”. Hij begon al een beetje te trillen alsof hij het heel erg koud had. Nietes keek hem aandachtig aan en liep om Welles heen, af en toe porde hij hem een beetje met zijn poot. Hij trapte zelfs op de staart van Welles. Welles draaide zijn kopje helemaal om om te kijken wat Nietes aan het doen was, maar die bleef rondjes om hem heen draaien en gaf hem af en toe een zachte zet. Welles vergat helemaal om te beven, want hij wilde weten wat Nietes nu weer van plan was. Ineens ging Nietes recht voor Welles zitten en vroeg: “Hoe kun je in een droom in het water liggen en het koud hebben en tegelijkertijd in het echt hier in het gras zitten en het warm hebben. Leg mij dat eens uit?” Daar had Welles niet van terug, dat wist hij ook niet en het gekke was dat hij net nog dacht dat hij heel koud en heel nat was, maar dat het nu ineens over was. Nu was hij allen nog maar droog en warm. “De droom is weg”, vertelde hij aan Nietes. “Jij hebt hem weggemaakt, gelukkig maar. Ik werd er helemaal beroerd van. De droom is weg hoi, hoi, hoi…” Welles maakte allemaal gekke sprongen aan de rand van het water. “Ik ben droog en warm hoi, hoi, hoi......” Dat had Welles nou niet moeten doen. Hij maakte zulke gekke sprongen dat hij zijn evenwicht verloor en in het water viel. Gelukkig was Nietes er snel bij om hem er weer uit te trekken. Toch een koude en natte Welles, niet zo koud als in de droom, maar wel even nat. Ze sjokten samen naar huis, terwijl Nietes mompelde: “is dit nu echt of is dit de droom, nu weet ik het ook niet meer. Weet jij het nog Welles, droom je nu of is het echt?” Welles antwoordde niet, want ook hij wist het niet meer. In ieder geval schudde hij zich uit zoals een hond doet na het zwemmen.
16
17
Behandeling volgens afspraak Drs. M.N.J. Moens dierenarts
Levendaal 71 2311 JE Leiden Tel. (071) 512 50 57
1 uur fotoservice kleinbeeld en APS Foto Ad Schotman Levendaal 125
Leiden 071-5149853
www.fotoadschotman.nl Het adres voor foto/video/digitaal
Sporen van het verleden van Plantsoen 21 door Pier Terwen
Oude fotonegatieven Historische foto’s bieden vaak nauwkeurige inlichtingen over het voormalige uiterlijk of de vroegere staat van een gebouw of huizenrij. Veel mensen genieten tegenwoordig van oude foto’s van hun eigen huis of huizenrij door bijvoorbeeld te kijken op de site van de stedelijke archiefdienst. Ook in Leiden is een rijke beeldbank beschikbaar op de site van het archief (Regionaal Archief Leiden en Omstreken). Mensen die aan het Plantsoen wonen hebben vast al en keer de bekende straat aan het park zoals die eruit zag in het verleden via deze beeldbank gekeken. Centraal staat dan natuurlijk vaak de eigen woning of het rijtje waarin dit huis staat. Helaas zijn er tot nu toe nog geen foto’s van alle huizen beschikbaar. Het Archief is sterk afhankelijk van giften en andere buitenkansjes om dergelijke opnamen te kunnen verwerven. Na verwerving worden foto’s geconserveerd en gescand. Daarna komen ze op de beeldbank en er zijn zelfs nette afdrukken ervan te bestellen bij het archief.
industrieel. Enige tijd erna heeft Pel een ander huis laten bouwen Pel aan de Hogewoerd 101 alwaar nog een dergelijke steen in verweerde toestand in de gevel zit (tekst Jeanette Pel 28 april 1910). Achter het huis was een deel van zijn bedrijf gevestigd.
Toen wij in 1998 Plantsoen 21, ons nieuwe huis betrokken, troffen wij daar een bijzonder situatie aan. Met de voorgaande bewoners hadden wij afgesproken dat wij ervoor zouden zorgen dat alles wat zij niet mee wilden nemen naar hun nieuwe behuizing konden achterlaten. In de grote massa boedelgoederen troffen wij daar een spannend spoor aan van historische aspecten van het huis en haar bewoners. Als historicus zag ik hierin een uitdaging om alles zo goed als mogelijk te ordenen en te onderzoeken. Het resultaat was ondermeer de vondst van een kleine doch bijzondere reeks van fotonegatieven die hier centraal staat. Plantsoen 21 is de middelste van een groep van drie, gebouwd in 1885. Voor het pand is volgens een fraai gehakte herinneringssteen in de portiek van het huis de eerste steen gelegd door het zoontje van de eerste eigenaar Griedus Pel (tekst: DE EERSTE STEEN GELEGD DOOR CORNELIS GRIEDUS PEL OUD 10 JAAR 23-9-1885. Vader Pel was Leids
Plantsoen 21 is sedert 1913 tot aan onze aankoop ervan in 1999 in bezit geweest binnen één familielijn. Daardoor is er in feite sedertdien niet meer verhuisd en is het pand nooit meer geheel ontdaan geweest van de bestaande inboedel, een ware Fundgrube voor een archeoloog of historicus. De hoofdbewoner die in 1913 het pand betrok was luit-col. J.H. van Waveren. Toenmalig commandant van het nieuwe Invalidenhuis voor militairen, gevestigd op de hoek van de Hoge Rijndijk en de Burggravenlaan. Van Waveren was daarvoor al commandant geweest van de vorige vestiging van hetzelfde tehuis aan de Middelweg, achter de Hooigracht. In die fase was hij inwonend. In de nieuwe toestand kreeg de commandant beschikking over een eigen dienstwoning, en wel Plantsoen 21. Dit pand bleef na de dood van van Waveren eigendom van het tehuis. Zijn echtgenote en dochter bleven er 18
wonen en na het overlijden van mevrouw van Waveren bleef dochter Annie er zelf tot haar dood in 1982 wonen. Zij deelde het ruime pand met twee dierbare vriendinnen die het samen met haar in 1966 van het Invalidenhuis kochten. De twee vriendinnen bleven er wonen totdat wij het van hen overnamen in 1998. Toen wij de negatieven aantroffen op de zolder, wisten wij aanvankelijk nog niet hoe bijzonder deze stukken waren. Speurend op de site van het Leids Gemeente archief bleek namelijk dat er op de beeldbank geen oude
foto’s beschikbaar te zijn van het betreffende rijtje van panden. De foto’s vormen, tezamen met de steen, de persoonlijke herinneringen die zijn overgedragen door de vorige bewoners aan ons en de overige paperassen die wij deels in een huisarchief bewaren, een opmerkelijk historisch geheel waarvan men zou wensen dat dit voor meer panden zou kunnen worden bewaard. De negatieven van de volledige serie zullen nu worden overgedragen aan het Leids Gemeentearchief, ter completering van het totale historische beeld van het Plantsoen.
Plantsoen 19-13 in de periode 1920-’30. Uitzicht op het Plantsoen met de voormalige muziektent, gezien vanaf het balkon van nr. 21
Bel ons voor een gratis waardebepaling van uw huis! Kraaierstraat 3, 2311 NR LEIDEN, 088 - 5550000
19
Buurtfeuilleton door François Karstens Voor de niet-vissers onder ons misschien een wat minder bekende verschijning, maar voor de liefhebbers een icoon binnen onze buurt. Over wie heb ik het? Over Sam van Sam’s Hengelsporthuis. Al tijden een begrip voor alles wat u nodig heeft om lekker ontspannen langs de waterkant te vertoeven. Samen met zijn vader Sam voorziet hij jong en oud van het materiaal voor hun favoriet hobby. Deze keer is Sam onze gast in het buurtfeuilleton.
Ondertussen is het voer verplaatst naar een aparte opslag en is de kat er nu meer voor de gezelligheid. Hij wordt gruwelijk verwent en is eigenlijk de koning van de winkel.
Kun je iets over jezelf vertellen? Mijn naam is Sam. Sinds 6 januari 1996 ben ik eigenaar van Sam’s Hengelsporthuis. Het verkopen van visspullen zit bij ons in de familie. Mijn opa had vroeger een dierenspeciaalzaak op de hoek van de Korevaarstraat, maar toen hij merkte dat er meer te verdienen was met het verkopen van visspullen heeft hij zich daar in gespecialiseerd. Ook een oom zit in de visspullen. En mijn vader helpt eveneens in de winkel. Zelf mag ik ook graag vissen. We staan al jaren op een camping aan de Nieuwkoopse plassen en als de gelegenheid zich maar even voordoet zijn we daar te vinden. En dat is eigenlijk bijna ieder weekend en ’s winters ook op maandag. Heerlijk aan de waterkant of met een bootje op het water. Ik ben in de gelukkige omstandigheid geweest om van mijn hobby mijn beroep te maken. Onze clientèle bestaat voor het grootste gedeelte uit vaste klanten die regelmatig langs komen in de winkel. En omdat vissen voor iedereen een hobby is, heerst er eigenlijk altijd een goede sfeer in de winkel. De koffie staat altijd klaar en mensen komen graag langs om onder het genot van een “bakkie” de laatste nieuwtjes uit te wisselen en om te horen over de nieuwste ontwikkelingen op visgebied. Vissers zijn van nature nieuwsgierig en altijd bereid om iets nieuws uit te proberen. Uiteindelijk is het doel natuurlijk om meer te vangen en nieuwe snufjes zijn dan altijd interessant. Dat betekent wel dat je moet weten waar je over praat. Veel sportvissers zijn geabonneerd op een van de vele vismagazines en goed geïnformeerd. We hebben dan ook 20
regelmatig contact met de groothandels om op de hoogt te blijven. Een niet-visser zou al snel door de mand vallen in een winkel als deze. Vissers zijn over het algemeen erg bijdehand en hebben het gelijk door als je onzin staat te verkopen. Zijn jullie als winkel nog ergens in gespecialiseerd? Nee niet echt. We verkopen alle benodigdheden voor sportvissen. Van hengels, dobbers en voer tot complete visuitrustingen. Eigenlijk is vliegvissen het enige waar we niet zoveel mee doen. Gedurende het jaar organiseren we verschillende viswedstrijden. O.a. op snoek, karper en witvis. Daarnaast gaan we tevens strand –en zeevissen. Het hoogtepunt is de jaarlijkse viswedstrijd in het Galgenwater. Na de wedstrijd gaan we gezellig naar het Koetshuis voor de prijsuitreiking om onder het genot van een borrel en hap na te praten over de dag. Het is altijd een groot succes mede dankzij onze sponsoren.
Merken jullie iets van de economische crisis? Nee eigenlijk niet. Vissen is voor de meeste mensen die hier komen een hobby en daar wordt niet zo snel op bezuinigd. Mensen geven liever de vakantie op dan dat ze stoppen met hun hobby’s. Daarnaast is vissen natuurlijk relatief goedkoop en kun je het bijna het hele jaar doen. Natuurlijk zijn er gedurende het jaar wel mindere perioden zoals het najaar, maar in december trekt het vaak wel weer aan. Je weet natuurlijk wanneer de mindere perioden zijn en als je daar rekening mee houdt dan kun je daar goed op anticiperen.
Het is natuurlijk heerlijk om ’s nachts van huis te zijn en met je tentje in de buitenlucht bezig te zijn met je hobby. Wil je nog iets zeggen tegen de lezers? Nou, mocht je geïnteresseerd zijn in vissen kom dan eens langs in de winkel. We zijn gedurende het hele jaar open en hebben altijd tijd om je voor te lichten of om vragen te beantwoorden. Bovendien is het altijd gezellig en staat de koffie altijd voor iedereen klaar.
Is vissen eigenlijk niet slecht voor het milieu? Nee dat vind ik niet. Er zijn natuurlijk tegenstanders van sportvissen maar dat is een minderheid. Vissen is een hobby van bijna 2 miljoen mensen in Nederland. Natuurlijk zitten er altijd een paar rotte appels tussen maar het merendeel is milieubewust en hecht veel waarde aan de kwaliteit van de omgeving. Bovendien wordt er tegenwoordig veel aan voorlichting gedaan en zijn er tegenwoordig cursussen voor de jeugd. Juist bij hen is vissen erg populair. Met name de meer spectaculaire vormen als karper –en nachtvissen.
Kun je iets meer vertellen over jullie waakkat? Dit is eigenlijk al de 2e kat die we hebben. De eerste is een paar jaar geleden aan komen lopen en gebleven. Dat kwam goed uit. In die tijd was het voer nog opgeslagen in de winkel en dat trok natuurlijk muizen aan. De aanwezigheid van een kat was een goede remedie. Helaas verdween deze kat ook weer net zo plotseling als hij gekomen was en hebben we besloten een ander te nemen. 21
Bomen; in het Plantsoen en de rest van de wereld Door Charlotte Lemmens
Bewoners die langere tijd aan en rond het Plantsoen wonen vertellen erover: hoe de gemeente de grond ging ophogen en daarmee de bomen ernstige schade toebracht. Hoe er wel een mooi bloemendek was, in dat jaar, maar later de bomen begonnen af te sterven. Zelf mocht ik, nog maar net in het Plantsoen gekomen, meedenken en praten over hoe de schade te herstellen en nieuwe bomen aan te planten. Bomen zijn niet alleen mooi, rustgevend, en prettig om onder te zitten, in te klimmen en vruchten van te plukken, ze zijn ook wezenlijk onderdeel van het evenwicht in de natuur en voorwaarde voor ons leven. Daartoe heb ik met een paar anderen de Stichting Trees4GlobalCooling opgericht. Een internationaal werkende organisatie zonder winstoogmerk met als doel minstens 2 miljard hectare bos bij te planten in de komende dertig tot veertig jaar. Dit kan door herbebossing, maar ook door bos aan te planten in kale en onherbergzame gebieden. Trees4GlobalCooling opent nieuwe en realistische wegen in CO2-reductie: CO2 vastleggen in bossen op plekken waar voorheen niets wilde groeien, en dat op een manier die voor de lokale bevolking ook zakelijk interessant is. De noodzaak van ‘nu’. Vanaf het moment dat Al Gore ook voor het grote publiek duidelijk maakte dat de mensheid de hoeveelheid CO2 heeft laten stijgen van 280 tot 370 ppm, heeft de discussie zich geconcentreerd op alternatieve en duurzame energiebronnen als middel om die 90 punten verschil te laten verdwijnen. Toch is dat niet het hele verhaal. - Inmiddels daalt de veelgeprezen absorptiecapaciteit van oceanen. Door verzuring maken de algen en wieren veel minder kalkdeeltjes aan. In die kalkdeeltjes werd CO2 opgeslagen, dat met de kalk naar de oceaanbodem zakte. - De jaarlijkse uitstoot van CO2 blijft stijgen, niet in de laatste plaats vanwege de zeer snelle inhaalslag in economische ontwikkeling van landen als China en India. Logisch resultaat is een versnelde stijging van CO2 in de atmosfeer. - En dan is er nog de IPY (International Polar Year), die ons wijst op de enorme hoeveelheden methaan die (nu nog) als hydraten zijn vastgelegd in de permafrost van Siberië en Alaska. Deze permafrost is momenteel al aan het ontdooien. Het effect van de hoeveelheid methaan die bij verdere temperatuurstijging vrij kan komen, is vergelijkbaar met een verdubbeling van de totale hoeveelheid CO2 die momenteel in de atmosfeer aanwezig is. Het kernbegrip in CO2-reductie is dan ook ‘haast’. Wat zou het heerlijk zijn als we rustig konden wachten tot de eerste alternatieve en duurzame energiebronnen enig effect van betekenis gaan sorteren. Maar helaas. Die tijd is er niet – tenzij we die ‘kopen’ door de opwarming van de planeet te vertragen waar we kunnen.
(Nieuwe) bedrijven in de wijk Rinda Refuge, Hogewoerd 75 Sjaals, sieraden en andere mode-accessoires www.koopeensjaal.nl Tijdens haar exotische reizen komt senior-purser Rinda Refuge op plekken waar de meest prachtige spullen worden geproduceerd. Vervolgens worden deze op de Hogewoerd door haar persoonlijk verkocht. Het is heerlijk om je te laten verleiden door haar inspirerende collectie sjaals, armbanden, kettingen en oorbellen. Binnen vrijwel elk budget is er wel iets moois te vinden voor jezelf, je moeder of een vriendin. En kom je er zelf niet uit, Rinda is een meester in het geven van goed advies! Kapsalon Fame, Levendaal 78 www.kapsalonfame.nl 071- 514 11 99 Op 21 maart opende Mirjam Schoonderwoerd de kapsalon Fame op de hoek van het Levendaal en de Nieuwebrugsteeg. In het pand zat voorheen ook een kapsalon. Daar werkte Mirjam als hulpje toen ze een jaar of vijftien was. In die tijd had ze al bedacht dat zij, als het pand ooit leeg kwam, haar eigen kapsalon daar wilde vestigen. En toen kwam dat pand vrij. Ze vond het heel eng haar eigen salon te beginnen maar wilde niet het risico lopen later te denken: ”had ik het toen toch maar gedaan”. Mirjam is een geboren en getogen Leidse, heeft hier de kappersschool gedaan en o.a. bij Kinki Kappers en Sjenkels en Sjenkels gewerkt. Je kunt bij haar niet terecht voor een permanentje of een watergolf: “zo slecht voor je haar” maar wel voor een kwalitatief goed kapsel. Hip,vooruitstrevend of iets meer behoudend, ze doet het allemaal met evenveel plezier. Thuis bij van Manen, Hogewoerd 6 www.vanmanenaantafel.nl 071- 513 96 66
openingstijden: di t/m vrij 10 - 18u koopavond: 19 - 21 en zaterdag: 10 - 17.00u Vlaamsch Broodhuis: di t/m zat vanaf 9u
Helga van Manen op de Hogewoerd gaat met ruim 200 m2 uitbreiden. Dan is er niet alleen Van Manen aan Tafel, maar ook voor keuken, bed en bad. Voor t hele huis, dus: Thuis bij van Manen! Thuis bij van Manen biedt vanaf juni 2009 ruimte aan het Vlaamsch Broodhuys met het lekkerste brood van Nederland en aan First Floor Items met tassen, sieraden en (woon)accessoires. Aan de keukentafel kan de bezoeker iets drinken en genieten van brood of een stuk taart.
Levendaal 136-138, 2311 JP Leiden, 5132691 22
23
SERVIES EN BESTEK Hogewoerd 8 / 2311 HM Leiden T 071-5139666 / F 071-5139111 / www.vanmanenaantafel.nl
VAN MANEN AAN TAFEL
Hogewoerd 44 - Huize Garfield door Jacowies Surie
Het kan niet missen: iedereen die wel eens door de Hogewoerd loopt of fietst kent het studentenhuis met de grote Garfield op het raam. Het ene jaar zien we Garfield als Superman, dan zien we ‘m in Chinese kimono en op dit moment is Garfield aangekleed als Schot, compleet met kilt. Ik fiets er nu toch al jaren vrijwel dagelijks langs en heb nog nooit iemand dat raam zien beschilderen….hoe doen ze dat toch? Wanneer, waarom en wie? Als ik op een op een maandagmiddag aanbel, zijn alle bewoonsters thuis en praat ik met Eerke, Kitty, Mandy en Maria. Etalage Huisoudste Eerke vertelt: “Het huis is opgericht in 1989. Er woonden toen vijf Minervameisjes, nu op lasten van de brandweer, nog maar vier. Daarvoor was dit een mandenwinkel, een gevelsteen en het grote winkelraam herinneren nog aan die tijd. De meisjes die twintig jaar geleden in dit huis kwamen wonen, wilden liever niet te kijk zitten achter het grote etalageraam en bedachten er iets op te schilderen. Het moest raamvullend zijn, groot en dik en toen werd het Garfield.” Sjaarzentaak “Het schilderen wordt één keer per jaar gedaan door de huisjongste, de sjaars,” vult Kitty aan, “Het is de bedoeling dat zij de nieuwe Garfield er voor het huisdiner in mei op zetten. De Garfield moet passen bij het thema van het diner. Zo hadden we vorig jaar China als thema en kreeg Garfield een Chinese kimono aan.” Mandy: “De Chinese Garfield heeft er nog geen jaar opgezeten, hij bladderde af, dus heb ik, halverwege mijn eerste jaar deze Schotse Garfield geschilderd. Het is een eerbetoon aan het huisgenootje dat vorig jaar is afgestudeerd en naar Schotland is verhuist.” Nachtwerk Dat ik nooit iemand daadwerkelijk heb zien schilderen kan kloppen: “Meestal wordt het nachtwerk,” ligt Kitty toe, “Eerst de oude Garfield eraf, dan het raam in vlakken verdelen, afplakken en de vlakken vervolgens inkleuren met verf.” Het is de taak van
eerstejaars Maria om de volgende Garfield te bedenken en te schilderen. Ze heeft nog geen idee over hoe haar Garfield wordt. “Misschien wel iets in het lustrumthema ‘Zien en gezien worden’ in de lustrumkleuren paars en groen of iets met pauwenveren als hint naar de lustrummascotte.” “Eerst maar zien of deze Garfield er wel af wil”, lacht Mandy, “Ik heb per ongeluk verf op oliebasis gebruikt in plaats van waterbasis!” Buurtoproep Eerke: “Het is leuk om met je huis op te vallen in het straatbeeld en te zien hoe onze Garfield wordt gewaardeerd. Het is grappig om reacties van kinderen te horen, of te zien hoe Japanse toeristen op de foto gaan met Garfield!” Het hele huis is besmet met het Garfieldthema. De dikke rode kat is overal: als knuffel, op posters, kussens, theedoeken en zelfs als ovenwant. “We kunnen er geen genoeg van krijgen. Misschien wel een leuke oproep voor in de buurtkrant: Uitgekeken op uw Garfieldspullen? Bij ons is uw oude Garfield meer dan welkom!“
24
Levendaal tankstation door Christine Postma
Openstelling Tinq Tankstation aan het Levendaal Inmiddels is het al weer een aantal maanden rustiger rondom het tankstation aan het Levendaal. Vorig jaar bleek een ogenschijnlijk eenvoudige verbouwing van de pompen de start van de omlabelling naar een onbemand 24x7 uur tankstation. Met een aantal buurtbewoners is er bezwaar aangetekend bij de gemeente. Hiertoe zijn er handtekeningen verzameld, zijn onze bezwaren besproken bij een bezwarencommissie, is er gesproken met de milieudienst, met politieke partijen en met het buurtcommittee. Over de uitkomst – de huidige situatie - zijn we niet ontevreden. De afspraken die gemaakt zijn tussen de milieudienst en de gemeente enerzijds en de exploitant van het tankstation en de naastgelegen garage anderzijds zijn helder. Belangrijkste uitgangspunt is dat het in het centrum niet is toegestaan een onbemand tankstation te exploiteren.
Er is ter plaatse toezicht nodig. Dit toezicht wordt enigszins gewaarborgd door het naastgelegen garagebedrijf. En door de koppeling met het garagebedrijf kan er alleen getankt worden wanneer de garage open is. Toch nog een punt voor verbetering? Verwijder de tekst op het tankhuisje “ALTIJD OPEN”. Dat scheelt een hoop overlast door automobilisten die denken dat de pomp open is wanneer de garage gesloten is.
25
SEISVELD TIMMER- & ONDERHOUDSWERK
06-20800457
Sidac
Studio exposities
Sidac Studio is een expositieruimte waar kunst van verschilllende disciplines wordt tentoon gesteld. Een of twee keer per maand is er een weekendtentoonstelling. In de tussenliggende weken is er een etalage-expositie. U vindt ons op de Hogewoerd 77 (tel 512 13 36) of op www. sidacstudio.nl.
BLOEM WATERSPORT Hoofddealer: Rayondealer:
EVINRUDE INTERNATIONAL JACHTLAKKEN
inruil – reparatie – financiering winterservice en -stalling VOOR ALLE WATERSPORTARTIKELEN HOGEWOERD 104, LEIDEN, TEL.: 071 - 5131620
Voor verkoop, aankoop, verhuur en taxaties
Robert de Jong Woning-Makelaardij o.g. B.V. 071 - 3014153
Levendaal 168 2311 JR Leiden
[email protected] www.dejongmakelaardij.nl
Geur & Kleur Geur & Kleur is dealer voor Leiden en omstreken van exclusieve lichaamsverzorgingsproducten van Tesori d’Oriente en Odoroso. Kom bij ons langs voor een heerlijke bruisbal, douchegel, bodylotion of bijvoorbeeld een vers gesneden plakje kaneelzeep! Openingstijden Geur & Kleur: wo/do/vrij 13.00 – 18.00 uur do-avond 19.00 – 21.00 uur 10.00 – 17.00 uur zaterdag Hogewoerd 112 - Leiden Tel. 071 – 512 13 30 www.geurenkleurleiden.nl
[email protected] Nu ook op bovenstaand adres: De Hoogewoerd Schoonheidsspecialisten Tel. 071-514 88 14
Cave Grand Cru Voor de echte wijnliefhebber Hogewoerd 132 5122354 Geopend: donderdag: 14:00 - 18:00 vrijdag: 10:00 - 18:00 zaterdag: 10:00 - 17:00
Sint Jorissteeg 4 2311 JA Leiden nl
Tel.: 071-513 2443 info@boboudshoorn.
www.boboudshoorn.nl
Peter de Ridder Hoge Rijndijk 240 2314 AK Leiden
T M E
071 - 589 68 55 06 - 521 026 75
Plantsoen 25 2311 KG Leiden T 071- 516 29 30 E
[email protected] www.bmsnotarissen.nl
[email protected] ‘N2Bouwadvies bv’ is een onafhankelijk bouwkundig adviesbureau dat zich richt op zowel de particuliere als de zakelijke markt. Voor particulieren zijn wij hun
N2Bouwadvies bv vertegenwoordiger bij bouwprojecten Hogewoerd 150 richting aannemers, architecten en 2311 HV Leiden overheid. Voor de zakelijke markt zijn T (071) 513 65 11 wij de partner als het gaat om flexibele F (071) 513 65 09 en/of gespecialiseerde arbeidskracht. E
[email protected] www.n2bouwadvies.nl
Kiek in de pot uw traiteur
Dagverse maaltijden Party-schalen Buffetten High-tea’s Soiree’s Diners Lunchgerechten Delicatessen Kaasspecialiteiten
Hogewoerd 79 2311 HG Leiden Tel 071-5120608 www.winkelstadinbeeld.nl
