Het Grote Toetjesboek
De Sterrenlanden 2014
INHOUD Ondervoeding & toetjes .......................................................................................................................................... 2 Ondervoeding...................................................................................................................................................... 2 Onze toetjes ........................................................................................................................................................ 2 Energie & Eiwit .................................................................................................................................................... 2 Toen & Nu ........................................................................................................................................................... 2 Slikproblemen ..................................................................................................................................................... 2 Richtlijnen ........................................................................................................................................................... 2 Soesjes met chocoladesaus ..................................................................................................................................... 3 Shake met koekkruimels ......................................................................................................................................... 4 Vlaflip ...................................................................................................................................................................... 5 Bitterkoekjes vla ...................................................................................................................................................... 6 Limoenroom ............................................................................................................................................................ 7 Abrikoos-sinaasappel kwark.................................................................................................................................... 8 Pudding met chocopasta ......................................................................................................................................... 9 Chocolade milkshake ............................................................................................................................................ 10 Fruit milkshake ...................................................................................................................................................... 11 Warme chocolademelk met slagroom .................................................................................................................. 12
1
ONDERVOEDING & TOETJES De recepten in dit boekje zijn ontwikkeld door 5 studenten van de studie Voeding en Diëtetiek aan De Haagse Hogeschool. Er zijn verschillende recepten bedacht, gemaakt, geproefd en aangepast. We zijn gekomen tot een aanbod van verschillende variaties van toetjes en tussendoortjes. Deze recepten zorgen ervoor dat ondervoeding in het verpleegtehuis De Sterrenlanden kan worden tegen gegaan.
ONDERVOEDING Ondervoeding bij ouderen is een groot probleem. Er zijn vele oorzaken voor ondervoeding zoals ziekte, kauwen slikproblemen en eenzaamheid. Als er een tekort aan voedingsstoffen is zal de patiënt afvallen en spiermassa verliezen, dit heeft een nadelige invloed op het lichaam. Het is van belang om te zorgen dat de ouderen voedingsstoffen binnen krijgen volgens de richtlijnen van het behandelplan ondervoeding. Deze recepten zijn dan ook ontwikkeld om ouderen met ondergewicht aan te laten komen.
ONZE TOETJES Bij het bedenken van de recepten is er vooral op gelet dat de toetjes een lekkere smaak hebben en volgens de richtlijnen van het behandelplan ondervoeding voldoende voedingsstoffen bevatten. De toetjes zijn bereid, geproefd en aangepast waar nodig. Naast de smaak is het belangrijk dat de toetjes zijn aangepast voor de bewoners met slikproblemen.
ENERGIE & EIWIT In de gekozen toetjes zit veel energie en eiwit. Energie is een brandstof voor het lichaam. Energie zit veel in volle zuivelproducten, maar ook in andere producten zoals het in de recepten veel gebruikte product chocola. Eiwit is een bouwstof voor lichaamscellen en werkt mee aan spieropbouw. Zuivelproducten zijn een bron van eiwit en zijn een geschikte keuze voor toetjes.
TOEN & NU Het aanbod van toetjes en tussendoortjes is vergroot. In de nieuwe recepten is er extra gelet op de hoeveelheid energie, eiwit en fruit. In de interviews is naar voren gekomen dat de bewoners niet twee stuks fruit per dag binnen kregen. Daarom zijn er toetjes met gepureerd fruit toegevoegd.
SLIKPROBLEMEN Afgezien van de soesjes zijn de recepten geschikt voor mensen met slikproblemen. Bij enkele recepten zal een ingrediënt vervangen worden door een ander ingrediënt die wel geschikt is. Dit zal onder het recept vermeld worden, de aangepaste voedingswaarde staan ook vermeldt op de pagina.
RICHTLIJNEN Deze recepten voldoen aan de richtlijnen van een SNAQ tussendoortje. Volgens deze richtlijnen moet een tussendoortje minstens 200 calorieën bevatten en 5 gram eiwit. 2
SOESJES MET CHOCOLADESAUS
Ingrediënten 1 persoon: 3 roomsoesjes 2 el chocoladesaus 1 el hagelslag 2 el slagroom uit spuitbus
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Vezel (g): Calcium (mg): Prijs p.p.
205 2,5 17,2 13,8 0,5 36,5 € 1,28
Bereidingswijze: Leg de soesjes op een bordje Giet de chocoladesaus eroverheen. Spuit 2 toefjes slagroom naast de soesjes. Bestrooi met de hagelslag * Niet geschikt bij slikproblemen
3
SHAKE MET KOEKKRUIMELS
Ingrediënten 1 persoon: 190 ml volle melk 50 gram roomijs 5 gram koekkruimels 0,5 tl kaneel
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Vezel (g): Calcium (mg):
245 8,1 24,6 13,1 0,3 287,5
Prijs p.p.
€1,01
Bereidingswijze: Doe de melk, het ijs, de kaneel en 3 gram koekkruimels in een blender en mix het tot een schuimige shake. Als u geen blender heeft kunt u dit ook met een staafmixer doen in een hoge beker. Schenk de shake in een hoog glas en bestrooi met 2 gram koekkruimels Variatie: vervang het ijs door kaneelijs. Met sinterklaas bijvoorbeeld de koekkruimels door kruitnootjes. 4
VLAFLIP
Ingrediënten 1 persoon: 100 ml volle yoghurt 100 ml vanille vla Stuk fruit naar keuze (aanbevolen: 5 aardbeien/halve banaan), gepureerd of in plakjes gesneden
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Vezel (g): Calcium (mg): Prijs p.p.
227 5 38,6 6 2,5 252 €0,94
Bereidingswijze: Schenk de yoghurt in een schaaltje Leg hierop het fruit Schenk de vanille vla over het fruit
5
BITTERKOEKJES VLA
Ingrediënten 1 persoon: 5 kleine (1cm) bitterkoekjes (+1 extra) 20 ml water 150 ml vanille vla ½ eetlepel suiker
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Vezel (g): Calcium (mg): Prijs p.p.
224 4,3 38,2 6 0,6 143 €0,92
Bereidingswijze: Doe het water met de suiker in een schaaltje Breek 5 bitterkoekjes in kleine stukjes en voeg aan het water toe, laat dit een halfuur weken totdat de koekjes zacht zijn. Voeg de vla aan de koekjes toe en roer goed. Leg het laatste bitterkoekje op de vla. * bij slikproblemen: bitterkoekjes weglaten en vervangen door ander soort vla, bijvoorbeeld bitterkoekjes vla
6
LIMOENROOM
Ingrediënten 1 persoon: 75 ml slagroom ½ eetlepel honing ½ limoen 5 gram limoenschil 75 ml griekse yoghurt
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Vezel (g): Calcium (mg):
384,7 5,7 19 31,9 0,1 156
Prijs p.p.
€1,19
Bereidingswijze: Klop de slagroom stijf met de honing. Rasp de groene schil van de limoenen erbij en pers de vruchten uit. Meng het sap samen met de yoghurt voorzichtig door de slagroom. Verdeel de limoenroom over 4 hoge glazen. Garneer met een schijfje limoen en eventueel een paar druppels honing * bij slikproblemen: geen schil
7
ABRIKOOS-SINAASAPPEL KWARK
Ingrediënten 1 persoon: 120 g magere kwark 25 ml dubbeldrank sinaasappel-abrikoos 30 gram abrikozenjam 2 eetlepels slagroom uit spuitbus
Voedingswaarde (Sinas-abrikooskwark) Energie (kcal):
206
Eiwit (g):
12
Koolhydraten (g):
25
Vet (g): Calcium (mg):
Prijs p.p.
5 176
€0,73
Bereidingswijze: Schep de kwark in een grote kom. Voeg de dubbeldrank toe en vermeng goed met de kwark. Schep de abrikozenjam bij de kwark en meng er goed doorheen. Schep in een kommetje en versier met een toef slagroom.
8
PUDDING MET CHOCOPASTA
Ingrediënten 1 persoon: 1 el pure chocoladepasta 2x 65 g custardvla of –pudding 20 ml melk 1 tl suiker
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Calcium (mg): Prijs p.p.
Voedingswaarde 232 5 36 8 119
Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Calcium (mg):
€0,64
Prijs p.p.
356 5 54 12 137 €1,00
Bereidingswijze: Verwarm 250 ml vanillevla (niet laten koken) Voeg de chocoladepasta en suiker toe. Roer tot de chocoladepasta goed vermengd is. Schenk een laagje vanillevla in een bakje of glas. Schenk hierover een laagje pastapudding. Schenk zo om en om laagjes vanillevla en pastapudding tot de vanillevla en pastapudding op zijn. Laat afkoelen en indien mogelijk in de koelkast opstijven. Ter decoratie: Versier voor het serveren eventueel met slagroom en een beetje chocoladesaus. 9
CHOCOLADE MILKSHAKE
Ingrediënten 1 persoon: 75 gram chocolade ijs 75 ml volle melk
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Vezel (g): Calcium (mg): Prijs p.p.
392 7,6 35,3 24,3 1,3 239 €0,64
Bereidingswijze: Doe het ijs en de melk in een blender Laat de blender draaien tot het goed gemengt is. Schenk de milkshake in een glas
10
FRUIT MILKSHAKE
Ingrediënten 1 persoon: 75 gram roomijs 75 ml volle melk 50 gram fruit (aardbeien, kersen, banaan, frambozen, bevroren fruit)
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Vezel (g): Calcium (mg):
223,8 5,2 25,2 11,2 0,7 177,8
Prijs p.p.
€1,13
Bereidingswijze: Doe het ijs, de melk en het fruit in een blender Laat de blender draaien tot het goed gemengd is. Schenk de milkshake in een glas Als u geen blender heeft kunt u de ingrediënten ook met een staafmixer in een hoge beker mengen.
11
WARME CHOCOLADEMELK MET SLAGROOM
Ingrediënten 1 persoon: Spuitbus slagroom 150 volle melk 30 gram pure chocolade in blokjes
Voedingswaarde Energie (kcal): Eiwit (g): Koolhydraten (g): Vet (g): Vezel (g): Calcium (mg): Prijs p.p.
291 7,2 23,3 18,3 2,2 205 €1,03
Bereidingswijze: Verwarm de melk in een steelpannetje. Voeg de chocolade toe en laat deze in de melk smelten. Schenk de chocolademelk in een mok en spuit er een toef slagroom op.
12
