Het Gents Klimaatverbond
Waarom naar klimaatneutraliteit?
Veranderingen in klimaat Nicholas Stern Head of the Government Economic Service (2006, UK)
• •
Investeer de komende 10-20 jaar 1% van het BNP En mijd schade door klimaatwijziging tot 20% van het BNP
Voorkomen is goedkoper dan genezen!
Sociale onrust, leefbaarheid, levensduurte
Eindigheid goedkope grondstoffen!
Bron: BP juli 2009
Gevolgen voor de Stad Zwaar effect op: bedrijven, sociaal weefsel (leefbaarheid, levensduurte) Stad moet burgers en bedrijven helpen meer energieonafhankelijk te worden
Taak wordt alleen maar zwaarder bij uitstel Gent Klimaatneutraal tegen 2050?
100.000 woningen 21.000 bedrijven 600 eigen gebouwen
=> 2.560 per jaar => 540 per jaar => 15 per jaar
Beleid 2007
Bestuursakkoord ‘Klimaatneutrale stad’
2008
Langetermijnvisie ‘Gent 2020’
2008
Energiebeleidsplan 2008-2013 (eigen gebouwen & openbare verlichting) • 2013: -10% E, -50% CO2, 40% HE t.o.v. 2003 • 2020: -20% E, -60% CO2, 50% HE t.o.v. 2003
2008
Klimaatplan 2008-2020 (>20% E en CO2)
2009
Burgemeestersconvenant (>20 E, CO2 en HE)
2009
Climate Declaration of Eurocities, Verklaring van Hamburg, Green digital charter
2010
Luchtkwaliteitsplan 2010-2015
Hoe handelen? 2 - elkaar versterkende - pijlers 1.beleidsonderbouwende en strategische instrumenten
2.Participatietraject – Gents Klimaatverbond
1.beleidsonderbouwende en strategische instrumenten • CO2-nulmeting (+ 2-jaarlijkse monitoring) • Hernieuwbare energiescan • Energiekaarten • Energie input-output • Abatemant Cost Curve
CO2 Nulmeting (1990, 2007, 2050) CO2-uitstoot in de stad (direct + indirect) 14,7 Mton 11,3 Mton
12,2 Mton
Excl. Elektriciteitsproductie, IJzer & staal
4,4Mton
4500.0 4000.0
3,2 Mton
Landbouw Verkeer en vervoer Bedrijven Tertaire sector Woningen
3,6 Mton
Emissie (kton CO2)
3500.0 3000.0 2500.0 2000.0 1500.0 1000.0 500.0 0.0 1990
2007
2050
In kaart brengen potentiële maatregelen - Energiekaarten Energievraag
Energieaanbod
2-jaarlijkse actualisatie = monitoring Hernieuwbare energiescan + gepland: in kaart brengen in- en uitgaande energiestromen
Zon Wind Water Bodem Biomassa Afval
2012 Maatregel x
Maatregel x
Maatregel x
Maatregel x
Maatregel x
Maatregel x
Maatregel x
Maatregel x
Maatregel x
Abatement cost curve
12,2Mton
2050
2.Participatietraject – Gents Klimaatverbond • Transitie-traject • Website ‘Gents klimaatverbond’ • Warmtefoto • Donderdag veggiedag • Ondersteuning (subsidies, business cases, klimaatwerkgroepen, duurzaamheidsmeter)
Puzzel leggen door
Klimaatverbond geen nicheverhaal •
Voedingsbodem bij diverse sectoren en doelgroepen
•
Al internationale voortrekkers op grondgebied
•
Nationale profilering Stad Gent: CO2-nulmeting, Klimaatplan, …
•
Internationale profilering Stad Gent: • MUSIC: Rotterdam, Montreuil, Ludwigsburg, Aberdeen • Donderdag Veggiedag
Bereidheid tot medewerking Tekenden engagement op 3 december 2009: • • • • • • • • • • • • •
Unizo gent Bond Beter Leefmilieu Confederatie Bouw Fedustria Natuurpunt Gent ACV Febiac REGent vzw Welzijnsoverleg Regio Gent Gents Milieufront Essenscia ORI Gents Ziekenhuisoverleg
Methodiek van transitie Transitie = fundamentele verandering van structuur, cultuur en werkwijzen op systeemniveau Structuur
institutionele opbouw, economische structuur, fysieke structuur
Cultuur
gedeelde beelden, waarden, paradigma’s en perspectief
Werkwijzen
regels, routines, gedrag
Fundamentele omslag in denken, organiseren, handelen Gent = pioneer, cf. MUSIC-project (Mitigation in Urban Areas and the creation of Solutions for Innovative Cities) samen met Rotterdam, Montreuil, Ludwigsburg en Aberdeen
Volgens een transitiemethode Prof. Rotmans (DRIFT) Visie vormen
Paden uitstippelen
2
3
Systemen analyseren 1
Opvolgen 5 Experimenteren 4
Verankeren 6
Transitiearena Profiel arena-leden = koplopers/frisdenkers, betrokkenen en belanghebbenden bij het werken aan klimaatneutraliteit
Transitie-arena voor Gent
Transitie-arena voor Gent Sam Van den Plas (WWF – milieubeweging/klimaat)
Joost Verschuere (E-Maze – economisch, E-audits)
Michael Fockedey (Tintelijn, Gentse ondernemer - kKMO)
Jan Naert (vzw Jong – sociaal, jeugdwerking)
Peter Garré (BOPRO – vastgoed)
Debbie Eraly (Gentse Transitiebeweging)
Sara Standaert/Debbie Baute (Vooruit – cultuur, sociaal)
Filip Remmerie (GAB – industrie, haven)
Denis Vynckier (Sidaplax – KMO)
Prof. Willy Verstraete (UGent, biotechnieken, innovatie)
Johan De Mol (UGent – Instituut voor duurzame mobiliteit)
Natalie Eggermont/Jeroen Baets/Laurien Spruyt (student UGent, campagne 10:10)
Wouter Haerick (IBBT – ICT, innovatie, smart cities)
Riet Vandevelde (UGent, milieucoördinator)
Guy Vloebergh (Ontwerpbureau Omgeving, RO, ruimte, landschap, stedenbouw)
Erwin Bailliere (Coca-cola – engineering manager)
Overzicht transitiearena’s Doel per meeting: AR1: AR2: AR3: AR3bis: AR4:
9/5/2011 6/6/2011 20/6/2011 13/7/2011 5/9/2011
AR5:
10/10/2011
kennismaking en systeemanalyse (SA) verscherpen SA en definiëren krijtlijnen toekomstbeeld verscherpen toekomstbeeld backcasting: opmaak transitiepaden en acties 1e verbreding arena, agendasetting aanzet klimaatwerkgroepen
Output arena’s 4 streefbeelden 2050 • • • •
Lokaal samen meerwaarde creëren met een poort op de wereld Gent, goed om in te leven Intelligente kringlopen De Gentenaar thuis in de stad
20 transitiepaden Acties om TPs in gang te zetten
Aanzet Klimaatwerkgroepen
Van arena naar klimaatwerkgroepen Concreet maken van essentiële acties binnen de streefbeelden daar waar de stad niet alle hefbomen in handen heeft Deze triggeren • via arenanetwerk • via studies • via business cases Geen absolute controle
1e Klimaatforum Dinsdag 22 november 14u – Campus Kantienberg
Transitiepad X voor woningen
micro
verbruik
dak
vensters
WP
zonneboiler
gedrag
Transitiepad X voor woningen
resterende vraag
warmtenet
meso
Transitiepad X voor woningen
resterende vraag
wind
bio-energie
macro
Transitiepad X voor woningen
Creëren klimaatwerkgroepen waar nodig
verbruik
dak
vensters
WP
zonne- gedrag warmte- wind bioboiler net energie
E-zine Gents klimaatverbond
Klimaatpodia
www.gentsklimaatverbond.be
Thermofoto
Donderdag Veggiedag
Subsidies voor klimaatprojecten
Duurzaamheidsmeter
(stadsontwikkelingsprojecten en economische sites)
Duurzaamheidsmeter
Oostakker I Gasmeterlaan Uco Oude Dokken Wiedauwkaai Gent St-Pieters
The Loop Rijvissche Ardoyen
Gent Zuid I Eiland Zwijnaarde
